ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΜΜΑΤΩΝ ΜΕΡΟΣ B ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ
Παραγωγή Διάφορα χειμαρρικά φαινόμενα Κυρίως χώρο λεκάνης απορροής Κλίμα επιδρά στο γεωλογικό, συνάρτηση ανάγλυφο και βλάστηση ι) διαβρώσεις, ιι) αποσαθρώσεις, ιιι) γεωκατακριμνήσεις, ιν) γεωλισθήσεις Μεταφορά Δύναμη του νερού Κατά άτομο ή υπό μορφή λάβας
Απόθεση Χαμηλά τμήματα του χειμάρρου Κώνου προσχώσεως και αποθέσεως Μικρότερες κλίσεις Μειώνεται η παρασύρουσα δύναμη Πρώτα χονδρόκοκκα και μετά λεπτόκοκκα
Κάτοψη λεκάνης χειμάρρου
Παραγωγή-Γεωκατακρημνίσεις Αποκόλληση βραχωδών ή γεωδών μαζών, διαφορές αιτίες, κατακερματισμός σε υλικά διάφορων μεγεθών, συνέχεια κινούνται στις πλαγιές κατά τρόπο ανεξάρτητο ή κατακρημνίζονται σε χαμηλές θέσεις και η απόθεση ανάλογα με το μέγεθος Πηγές: 1. αποσαθρώσεις, 2. υπόσκαφες πρανών, 3. ασταθής πλαγιές 4. σεισμούς ή άλλες δονήσεις
Παραγωγή-Γεωκατακρημνίσεις Μέγεθος και την ποσότητα του υλικού που κατακρημνίζεται διακρίνουμε: 1. Αμμοκατακρημνίσεις: μέγεθος άμμου, επίδραση βαθύτητας, πλαγιές ισχυρής κλίσης πρανή νεογενών πετρωμάτων, απόθεση πόδα πλαγιάς ή πρανούς, με διαλογή η μορφή κώνων, ιζηματογενή 2. Βραχοκατακρημνίσεις: κατακερματισμό πλαγιών ή πρανών, πτώση βράχων πλακοπαγούς μορφής, διάμετρο λίγα cm μέχρι 1 m, απόθεση με διαλογή πόδα πλαγιών ή πρανών, ασβεστολιθικά και σχιστολιθικά
Παραγωγή-Γεωκατακρημνίσεις Μέγεθος και την ποσότητα του υλικού που κατακρημνίζεται διακρίνουμε: 3. Οροκατακρημνίσεις: Ξαφνική πτώση ογκωδών χιλιάδων κυβικών μέτρων, αρχή κινούνται με συνοχή αλλά τελικά κατακρήμνιση, σπάνιες χειμαρρώδη ρέματα 4. Μικτές μορφές
Παραγωγή-Γεωκατακρημνίσεις
Παραγωγή-Γεωλισθήσεις Κινήσεις γεωμαζών γίνονται κάτω από την επίδραση του βάρους τους μετά από διαπότισμο Αποδίδουν μεγάλες ποσότητες υλικών Εμφανίζονται κυρίως φλύσχης, δεύτερο λόγο σχιστόλιθοι και νεογενή πετρώματα
Παραγωγή-Γεωλισθήσεις
Βάρος του εδάφους μετά το διαπότισμο από το νερό ΥΠΕΡΝΙΚΗΣΕΙ αντίσταση από τριβή
1. Βροχοπτώσεις 2. Ύπαρξη υπόγειων νερών που βοηθάνε στην ολίσθηση των ανώτερων στρωμάτων 3. Εσωτερική ισχυρή κλίση των γεωστρωμάτων ως προς τον ορίζοντα που βοηθάει μια ολίσθηση 4. Μηχανική σύσταση των εδαφών 5. Υποσκαφή των πρανών 6. Έμμεσοι χειμαρρικοί παράγοντες π.χ. σεισμοί 7. Διάφορες δραστηριότητες του ανθρώπου
Επιφανειακές ή αβαθείς γεωλισθήσεις < 1,5-2,0m (όπου μεγαλύτερο μέρος ριζικού συστήματος) Βαθιές γεωλισθήσεις > 1,5-2,0m
Δημιουργούνται: 1. Γεωμαζα γυμνή ή δεν προστατεύεται καλά από βλάστηση, εμποτιστεί, πολτώδες, αργιλώδη εδάφη και μάργες 2. Στρώμα εδάφους, νερό ανακατεύει και παρασύρει λεπτό υλικό (άργιλο, ιλύος και άμμου), μείωση συνοχής εδάφους
Δημιουργούνται: 3. Διαπερατό στρώμα πάνω από αδιαπέραστο (βραχώδεις, αργιλώδεις), διϋγρανθεί γίνεται μαλακό 4. Χαλαρά εδάφη πετρώματα, από αποσαθρώσεις ή προσχώσεις, διαποτιστούν ολισθαίνουν, δημιουργείται κοιλότητα 5. Πρανή, χάνουν στήριγμα στο πόδα και ολισθαίνουν
Δημιουργούνται: 1. 2-5 προηγούμενα 2. Στρώμα αργίλου υπάρχει ρωγμή 3. Νερό διήθησης συναντάει εμπόδια, παραμένει διαχωριστικό επίπεδο 4. Διαχωριστική επιφάνεια μεγάλη κλίση
Ασβεστολιθικός: ασβεστόλιθοι και δολομίτες, αποσαθρώσεις, γεωκατακρημνίσεις, σάρες, επιφανειακή διάβρωση, μεγάλου μεγέθους υλικά Φλυσχικός: φλύσχης, γεωλισθήσεις, διαβρώσεις, (όλες), μέσου και μικρού μεγέθους υλικά Σχιστολιθικός: πυριτικοι, αργιλλικοι σχιστολιθοι, φυλλιτες, αποσαθρώσεις, γεωκατακρημνίσεις, γεωλισθήσεις, διαβρώσεις, πλακοπαγη μέσου και μικρού μεγέθους υλικά
Νεογενής (ιζηματογενής): ιζηματογενή όπως μάργες, άργιλοι, κροκαλώδη, λατυπαγή και ψαμμιτες, χαραδρωτικη, φαραγγωτή και πρανική διάβρωση, μικρού μεγέθους υλικά Κρυσταλλοπυριγενής: κρυσταλλοσχιστώδη και πυριγενή πετρώματα (γνεύσιοι, γρανίτες βασάλτες), αποσαθρώσεις, διαβρώσεις, γεωκατακρημνίσεις, γεωλισθήσεις (περιορισ.), μέσου και μικρού μεγέθους υλικά Προσχωσιγενής: καλλιεργούμενα εδάφη ηε μικρή συνοχή, πεδινά και ημιπεδινά, όπως νεογενή
Ατομική μεταφορά (πιο συνηθισμενη) Παραπυθμένια μεταφορά ή στερεομεταφορά Αιωρούμενη μεταφορά ή αιωρομεταφορά Μεταφορά με διάλυση Μαζική ή κατά μάζες μεταφορά (ισχυρές κλίσεις)
Μέγεθος της στερεομεταφοράς εκφράζεται: Στερεοπαροχή: η οποία εκφράζει την ποσότητα των στερεών υλικών, η οποία μεταφέρεται στη μονάδα του χρόνου από μια διατομή της κοίτης. (Μ 3 /SEC) Στερεοφορτίο: αυτό εκφράζει την ποσότητα των στερεών υλικών που διέρχεται από μια διατομή της κοίτης σ ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. (μήνας, έτος, εξάμηνο κ.λ.π.) και δίνεται σε Μ 3 ή σε Μ 3 /ΚΜ 2
Το μέγεθος της αιωρομεταφοράς φερτών υλικών εκφράζεται: Αιωροπαροχή Αιωροφορτίο Σύνολο της μεταφοράς φερτών υλικών έχουμε : Στερεοαιωροπαροχή ή συνολική παροχή φερτών υλικών Στερεοαιωροφορτίο ή το συνολικό φορτίο του χειμαρρώδους ρεύματος
Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών Τεθεί σε κίνηση στερεό υλικό Συνισταμένη των δυνάμεων > αντιστάσεων Οριακή παρασύρουσα δύναμη Οι δυνάμεις ασκούνται στερεουλικό είναι Παρασύρουσα δύναμη του νερού (Σπ): κατεύθυνση ροής νερού, στερεομεταφορική δύναμη, ανάλογη κλίσης, βάρους νερού, βάθους ροής και υδραυλική ακτίνα Άνωση: κάθετη ροή νερού, συνισταμένη πιέσεων νερού Αντιστάσεις του υλικού (Σα): ι)βαρος στερεου υλικου (μειον ανωση), ιι) τριβη
τ = γ h j Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών
Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών
Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών Τρόπος κίνησης φερτών υλικών εξαρτάται : 1.Ταχύτητα ροής νερού 2. Κλίση πυθμένα κοίτης 3.Τραχύτητα πυθμένα κοίτης Σχηματισμός πυθμένα κοίτης 1.Ραβδώσεις 2.Θίνες Αντιθίνες (σε ποταμούς) 3.Συσσωρεύματα (σε χείμαρρους)
α) ραβδώσεων, β) θινών, γ) συσσωρευμάτων
Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών Οριακή ταχύτητα παρασύρσεως είναι η ταχύτητα ενός ρεύματος κατά την οποία ένα στερεό υλικό αρχίζει να μετακινείται ή όταν κινείται να αποτίθεται. Η ταχύτητα αντιστοιχεί με την οριακή παρασυρτική δύναμη του νερού. U = [ρβ (d-γ)(fσυνα ημα)/γ]
Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών Έτσι η κίνηση ενός σώματος μέσα στο νερό εξαρτάται: Από το ειδικό βάρος Από τον τρόπο που είναι τοποθετημένα στην κοίτη Μορφή των στερεών υλικών Κλίση της κοίτης Από το ειδικό βάρος του νερού του ρεύματος
Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών Εξισώσεις στερεομεταφοράς: 1. MEYER-PETTER και MULLER G max = g r b K r g r = 25 [γ (U m /K r ) 2/3 0.047 γ dm] 3/2 (d/d-1) K r = 26 /( 6 d 90 ) 2. STINY-HERHELIDZE Gmax = [Pn m / Yn (100-Pn)] Q
Συντελεστής χειμαρρικότητας: μείωση της ταχύτητας νερού λόγω στερεομεταφόρας Τυπος Bernard 1. Άμεσος προσδιορισμός Κ = {γ/[γ + n(d-γ)]} = Gmax/Qmax 2. Έμμεσος προσδιορισμός Κ = Uo/U Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών
Μεταφορά φερτών υλικώνσυνθήκες κινήσεως αυτών Μαζική μεταφορά υλικών: παρασυρόμενα υλικά βρίσκονται σε επαφή μεταξύ τους, με μορφή λάβας, πολτού ή λασπόμαζας (κυριως ΧΕΡΑΔΟΙ) Πρέπει να ισχύουν οι παρακάτω προϋποθέσεις: 1. Μεγάλη ποσότητα ευκινήτου υλικού 2. Ισχυρές κλίσεις στην κοίτη του ρέματος 3. Πτώση ραγδαίων βροχών ΑΠΟΘΕΣΗ: Ογκοδεστέρα εμπρός και κέντρο, Λεπτότερα πίσω και πλάγια.