Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 15 Μαρτίου 2016 (OR. en) 7118/16 COVEME 4 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: με ημερομηνία: 15 Μαρτίου 2016 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 6203/16 COVEME 3 Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: 5651/16 + ADD 1, 5652/16 + ADD 1 Θέμα: Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον μηχανισμό συνεργασίας και ελέγχου Επισυνάπτονται για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον μηχανισμό συνεργασίας και ελέγχου, όπως εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο (Γενικές Υποθέσεις) στις 15 Μαρτίου 2016. 7118/16 ΘΚ/νκ 1 DG C 2A EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον μηχανισμό συνεργασίας και ελέγχου 1. Επιβεβαιώνοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για τις εκθέσεις της Επιτροπής σχετικά με την πρόοδο της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στο πλαίσιο του μηχανισμού συνεργασίας και ελέγχου. Το Συμβούλιο συγχαίρει την Επιτροπή για το έργο που επιτέλεσε και τη μεθοδολογία που ακολούθησε και συμμερίζεται πλήρως την αντικειμενική και ισορροπημένη ανάλυση και τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στις εν λόγω εκθέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο εκτιμά τη συνεχή καλή συνεργασία της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας με την Επιτροπή και τα λοιπά κράτη μέλη στο πλαίσιο του μηχανισμού. 2. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει την προσήλωσή του στις αξίες και τις αρχές της ΕΕ. Η ουσιαστική υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων με έμφαση σε αποτελέσματα διαρκείας και πειστικές και επαληθεύσιμες επιδόσεις παραμένει ουσιώδης για να διασφαλισθεί η πλήρης αξιοποίηση από τους πολίτες όλων των δυνατοτήτων που προσφέρει η ιδιότητα μέλους της Ένωσης. Εν προκειμένω, το Συμβούλιο υπενθυμίζει επίσης την ανάγκη για ευρεία και απερίφραστη πολιτική στήριξη για τις μεταρρυθμίσεις αυτές, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του μηχανισμού. 3. Το Συμβούλιο αναγνωρίζει ότι έχουν γίνει ενθαρρυντικά βήματα για την ανάκαμψη της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας, μολονότι η συνολική πρόοδος στη Βουλγαρία πρέπει να επιταχυνθεί επειγόντως. Αξίζει να σημειωθούν οι διορισμοί ανώτερων υπαλλήλων στο δικαστικό σώμα. Ορισμένες αξιόλογες πρωτοβουλίες, κυρίως η τροποποίηση του Συντάγματος, που εγκρίθηκε με ευρεία πλειοψηφία από το Κοινοβούλιο, τον Δεκέμβριο του 2015, πράγμα που αποτελεί ένα βήμα προς τη μεταρρύθμιση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου (ΑΔΣ), θα πρέπει τώρα να συνεχιστούν. Θα είναι τώρα καθοριστικής σημασίας η εξασφάλιση της υλοποίησης των σημαντικών εμπεριστατωμένων στρατηγικών μεταρρύθμισης όσον αφορά το δικαστικό σύστημα και την καταπολέμηση της διαφθοράς, και της παρακολούθησης συγκεκριμένων αποτελεσμάτων. 7118/16 ΘΚ/νκ 2
4. Ενώ το Συμβούλιο χαιρετίζει την πολιτική δέσμευση για μεταρρυθμίσεις που εκφράστηκε από την κυβέρνηση, απαιτείται ευρύτερη και σαφής πολιτική συναίνεση για τη στήριξη της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας, προκειμένου να εξασφαλισθεί ισχυρότερη ώθηση σε συγκεκριμένες και βιώσιμες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Η συνολική αξιολόγηση της Επιτροπής υπενθυμίζει διάφορα προβλήματα που πρέπει ακόμη να αντιμετωπισθούν. Η Βουλγαρία θα πρέπει να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στην άρση των διαφωνιών σχετικά με τις πολιτικές επιρροές στο δικαστικό σύστημα και σε θέματα ακεραιότητας για τους διορισμούς, καθώς και στην ανάγκη να βελτιωθούν η παρακολούθηση και η αντιμετώπιση των ελλείψεων, και η αποτελεσματική εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων. Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου (ΑΔΣ) και της Εισαγγελίας, και η ενίσχυση των εξουσιών της δικαστικής επιθεώρησης (ISJC) εξακολουθούν να είναι καθοριστικής σημασίας. Το Συμβούλιο σημειώνει επίσης τις δυσκολίες όσον αφορά τη δημιουργία ιστορικού των επιδόσεων για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. 5. Με βάση την επιτευχθείσα πρόοδο και την υφιστάμενη στρατηγική κατεύθυνση που χάραξε η Βουλγαρία, το Συμβούλιο προτρέπει τη Βουλγαρία να επιταχύνει αποφασιστικά τις προσπάθειες ώστε να υλοποιηθούν όλες οι συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση της Επιτροπής και αναμένει συγκεκριμένα βήματα και απτή πρόοδο πριν από την επόμενη έκθεση της Επιτροπής. 7118/16 ΘΚ/νκ 3
Η Βουλγαρία θα πρέπει να εδραιώσει και να ενισχύσει την συνολική πολιτική βούλησή της για την επίτευξη μεταρρυθμίσεων και απτής προόδου, μεταξύ άλλων, με την βελτίωση και την διαφύλαξη της ανεξαρτησίας, της λογοδοσίας και της ακεραιότητας του δικαστικού κλάδου, και να συνεχίσει την μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, περιλαμβανομένης μιας ανεξάρτητης ανάλυσης της εισαγγελικής αρχής λαμβανομένων υπόψη των μεταρρυθμίσεων που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να καταβληθούν ιδιαίτερες προσπάθειες για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης του ΑΔΣ, για την ενίσχυση της ISJC, και για τον εκσυγχρονισμό της ποινικής νομοθεσίας. Η καταπολέμηση της διαφθοράς, ιδίως σε υψηλά επίπεδα, πρέπει να ενταθεί για να επιτευχθούν συγκεκριμένα και διαρκή αποτελέσματα, περιλαμβανομένης της βελτίωσης της διαφάνειας των διαδικασιών ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων. Άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η θέσπιση νέου νόμου κατά της διαφθοράς που θα αποτυπώνει τις προθέσεις, όπως ορίζονται στη στρατηγική κατά της διαφθοράς. Αυτό περιλαμβάνει την ταχεία σύσταση μιας επαρκώς χρηματοδοτούμενης, ενοποιημένης αρχής για την καταπολέμηση της διαφθοράς με ισχυρή ανεξάρτητη εντολή για την καταπολέμηση της διαφθοράς υψηλού επιπέδου. Όσον αφορά την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, θα πρέπει να επιταχυνθούν οι προσπάθειες, κυρίως με την αύξηση του επαγγελματισμού των αρχών επιβολής του νόμου και με διαρκείς, αποτελεσματικές και επιτυχείς έρευνες ακολουθούμενες από αποτρεπτικές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, εφόσον συντρέχει λόγος. Το Συμβούλιο σημειώνει επίσης τη σημασία της ταχείας αντιμετώπισης των ζητημάτων που παρεμποδίζουν σήμερα τις εργασίες της Διεύθυνσης Καταπολέμησης του Οργανωμένου Εγκλήματος (CDCOC) στο πλαίσιο του Υπουργείου Εσωτερικών, και της επιτροπής για δήμευση παράνομων περιουσιακών στοιχείων (CIAF). 6. Το Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση διότι η Ρουμανία συνεχίζει να σημειώνει πρόοδο σε πολλούς τομείς, πράγμα το οποίο προαναγγέλλει την αύξηση της βιωσιμότητας των μεταρρυθμίσεων. Η δράση που αναλήφθηκε από τα βασικά θεσμικά όργανα στον τομέα της δικαιοσύνης και της ακεραιότητας για την αντιμετώπιση της διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο διατήρησε μια εντυπωσιακή δυναμική. Ο επαγγελματισμός στο σύνολο του δικαστικού συστήματος της Ρουμανίας εξακολουθεί να αυξάνεται. Σε γενικές γραμμές, το Συμβούλιο εκτιμά ότι η Ρουμανία, με τη διατήρηση των σημερινών θετικών τάσεων μεταρρύθμισης και εδραίωσης της προόδου και με την εσωτερίκευση των στόχων του ΜΣΕ με τις εθνικές πολιτικές και στρατηγικές, βαίνει προς την εξασφάλιση της αναγκαίας βιωσιμότητας και μη αντιστρεψιμότητας των μεταρρυθμίσεων που θα επιτρέψουν στη Ρουμανία να επιτύχει τους στόχους του μηχανισμού. 7118/16 ΘΚ/νκ 4
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει επίσης τη σημασία της ευρείας και σαφούς πολιτικής δέσμευσης υπέρ των μεταρρυθμίσεων από όλους τους δημόσιους φορείς και τους πολιτικούς παράγοντες. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία όσον αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα, τον σεβασμό της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, και άλλα θέματα ακεραιότητας που επισημαίνονται στην έκθεση. Το Συμβούλιο σημειώνει ότι το ανοικτό και αξιοκρατικό σύστημα διορισμού σε ανώτερες θέσεις στο δικαστικό σώμα και ο λεπτομερής έλεγχος των υποψηφίων στις επερχόμενες εκλογές θα αποτελέσουν ευκαιρία καίριας σημασίας για να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος στα θέματα αυτά. Το Συμβούλιο παροτρύνει τη Ρουμανία να ολοκληρώσει και να εγκρίνει ταχέως το σχέδιο δράσης 2015-2020 για την εφαρμογή της στρατηγικής για την ανάπτυξη του δικαστικού συστήματος για την περίοδο 2015-2020 και την ανάπτυξη νέας εθνικής στρατηγικής κατά της διαφθοράς. 7. Με βάση την ουσιαστική πρόοδο που έχει ήδη επιτευχθεί, το Συμβούλιο παροτρύνει τη Ρουμανία να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στην περαιτέρω εδραίωση της προόδου που έχει επιτευχθεί και να διατηρήσει την τρέχουσα θετική δυναμική με την υλοποίηση όλων των συστάσεων που περιέχονται στην έκθεση της Επιτροπής. Αυτό θα συμβάλει περαιτέρω να καταδειχθεί η βιωσιμότητα των μεταρρυθμίσεων που θα προετοιμάσουν το έδαφος για την ικανοποιητική τήρηση όλων των κριτηρίων του μηχανισμού στο άμεσο μέλλον. Η Ρουμανία θα πρέπει να παγιώσει περαιτέρω την επιτελούμενη πρόοδο όσον αφορά την εξασφάλιση ακλόνητου σεβασμού και προάσπισης της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης. Η εφαρμογή συστήματος διαφανών, εύρωστων και αξιοκρατικών διορισμών σε ανώτερες θέσεις του δικαστικού σώματος θα αποτελέσει ευκαιρία καίριας σημασίας για να αποδειχθεί ότι σημειώνεται περαιτέρω πρόοδος. Η συνέχιση της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης, περιλαμβανομένης της ταχείας έγκρισης των τροποποιήσεων του ποινικού κώδικα και του κώδικα ποινικής δικονομίας, σύμφωνα με όσα παρουσίασε η κυβέρνηση, είναι επίσης καθοριστικής σημασίας. Οι δικαστικές αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που επιβεβαιώνουν τις αποφάσεις περί ακεραιότητας, θα πρέπει να εφαρμόζονται και να υλοποιούνται από όλες τις υπηρεσίες και τα όργανα χωρίς καθυστέρηση, περιλαμβανομένου του ρουμανικού κοινοβουλίου. Οι διαρκείς περαιτέρω προσπάθειες πρόληψης και καταπολέμησης της διαφθοράς, με αποτελεσματική και αποτρεπτική αντιμετώπισή της σε όλα τα επίπεδα πρέπει επίσης να εξακολουθήσουν να αποτελούν ζήτημα προτεραιότητας. 7118/16 ΘΚ/νκ 5
8. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι ο μηχανισμός συνεργασίας και ελέγχου εξακολουθεί να έχει καθοριστική σημασία για την πρόοδο. Παραμένει δε κατάλληλο εργαλείο για να συνεπικουρήσει και τα δύο κράτη μέλη στις αντίστοιχες μεταρρυθμιστικές τους προσπάθειες, ώστε να έχουν απτά και μόνιμα αποτελέσματα για την επίτευξη των σκοπών του μηχανισμού. Το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι είναι έτοιμο να στηρίξει τις προσπάθειες της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας εν προκειμένω μέσω ενωσιακής και διμερούς βοήθειας. Εν αναμονή των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων και από τα δύο κράτη μέλη στο συγκεκριμένο πλαίσιο, ο μηχανισμός θα εξακολουθήσει να ισχύει. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο προσβλέπει στις επόμενες εκθέσεις της Επιτροπής σχετικά με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία που αναμένονται εντός ενός έτους και εκφράζει ικανοποίηση για την πρόθεση της Επιτροπής να εξακολουθήσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και να ενημερώνει τακτικά το Συμβούλιο. 7118/16 ΘΚ/νκ 6