ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ. Εργασίας για την. µε το Ηπειρωτικό Σύστηµα. Εργασίας της ΡΑΕ για την

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ Η Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα Τα Νέα του C.Ε.Ε.R. Περιφερειακή Αγορά Ενέργειας Ν.Α. Ευρώπης Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ ιεθνής διαγωνισµός ΡΑΕ για την επιλογή αναδόχου του έργου έρευνας αγοράς καταναλωτών Πρόχειρος διαγωνισµός για την παροχή τεχνικής υποστήριξης κατά τη διαδικασία γνωµοδότησης της ΡΑΕ επί του Κώδικα ιαχείρισης του ικτύου ιανοµής Ηλεκτρικής Ενέργειας. Κώδικαs ιαχείρισης Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας Ο υπουργός Ανάπτυξης ηµήτρης Σιούφας υπέγραψε την Υπουργική Απόφαση για τον Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας. Σε δηµόσια διαβούλευση το σχέδιο νόµου για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου Ενσωµατώνεται πλήρως στο εθνικό δίκαιο η Οδηγία 55/2003 της Ε.Ε. ενώ τίθενται οι βάσεις για τη δηµιουργία και την ορθή λειτουργία µιας απελευθερωµένης αγοράς φυσικού αερίου στη χώρα µας. Κίνητρα για εξοικονόµηση ενέργειας από τους µεγάλους καταναλωτές Ο υφυπουργός Ανάπτυξης Γιώργος Σαλαγκούδης υπέγραψε την Υπουργική Απόφαση για την παροχή οικονοµικών κινήτρων προς τους µεγάλους βιοµηχανικούς καταναλωτές για τον περιορισµό της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τον Ιούλιο. Στην Αθήνα η υπογραφή της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα Ύστερα από πρόταση του εκπροσώπου της κυβέρνησης της Μεγάλης Βρετανίας, που κατέχει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφασίστηκε, οµόφωνα, η υπογραφή της Συνθήκης να πραγµατοποιηθεί τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Πόρισµα της Οµάδας Εργασίας για την διασύνδεση των Κυκλάδων µε το Ηπειρωτικό Σύστηµα όθηκε στη δηµοσιότητα το Πόρισµα της Οµάδας Εργασίας της ΡΑΕ για την διασύνδεση των Κυκλάδων µε το Ηπειρωτικό Σύστηµα Σύγκριση τελικών τιµών καταναλωτή για τα πετρελαιοειδή στην Ελλάδα και στην ΕΕ Από τα στελέχη της ΡΑΕ εκπονήθηκε µελέτη σχετικά µε τις τιµές των εγχώριων προϊόντων πετρελαίου (αµόλυβδης βενζίνης, πετρελαίου κίνησης και πετρελαίου θέρµανσης), σε σύγκριση µε τις αντίστοιχες των χωρών της Ε.Ε. Αξιολόγηση αιτήσεων τροποποίησης για µεταβολή χωροθέτησης αιολικών και υδροηλεκτρικών έργων Η θέση ενός αιολικού ή υδροηλεκτρικού σταθµού αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της υπό έκδοση άδειας παραγωγής, το οποίο συναξιολογείται µαζί µε τα υπόλοιπα στοιχεία του έργου (αιολικό/υδάτινο δυναµικό, κ.τ.λ.) από τη ΡΑΕ. Απρίλιος-Ιούνιος 2005 - Editorial - Πολύ συχνά ακούµε και διαβάζουµε κριτικές για τη συµπεριφορά µεγάλων διεθνών εταιριών, για τις αποφάσεις των κυβερνήσεων µεγάλων ανεπτυγµένων χωρών, µε τις οποίες δείχνουν ότι απέχουν πολύ από την οδυνηρή αντιµετώπιση του φαινοµένου του θερµοκηπίου, την ραγδαία αύξηση της «τρύπας» του όζοντος, το λιώσιµο των παγετώνων, την κατασπατάληση των φυσικών πόρων, τη σπατάλη στην κατανάλωση ενέργειας. Ίσως, όµως, λόγω της κριτικής αυτής, που συνήθως απευθύνεται στους µεγάλους της υφηλίου, οι περισσότεροι άνθρωποι δείχνουν να έχουν πάρει διαζύγιο από την ιδέα ότι και αυτοί, στην καθηµερινή τους ζωή, είναι συνυπεύθυνοι για τα φαινόµενα που προαναφέραµε. Γνωρίζουµε όλοι τι πρέπει να κάνουµε για να αντιµετωπιστούν τα φαινόµενα αυτά. Και µάλιστα, µπορούµε να είµαστε αποτελεσµατικοί µε ελάχιστη προσπάθεια, µε πράξεις που απαιτούν λιγότερη ενέργεια απ ότι να κινήσουµε το µικρό µας δαχτυλάκι. Πόσοι, όµως, αποδεχόµαστε αυτή την ευθύνη και πόσοι ακολουθούµε στη καθηµερινή µας ζωή πρακτικές που θα είχαν µικρό µεν, αλλά σίγουρα θετικό αποτέλεσµα; Πριν από λίγες εβδοµάδες, όταν στη χώρα µας µε απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής άρχισε η εφαρµογή του Προγράµµατος Εξοικονόµησης Ενέργειας ( ιαχείριση της Ζήτησης), µε σκοπό την περικοπή της αιχµής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τον Ιούλιο, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης απευθύνθηκε στους µεγάλους καταναλωτές Υψηλής και Μέσης Τάσης, αλλά και στα ελληνικά νοικοκυριά και τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις. Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας, Πανεπιστηµίου 69, 10564 Αθήνα, Τηλ: 210-3727400, email: info@rae.gr

Κώδικας ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας. Ο υπουργός Ανάπτυξης κ.. Σιούφας υπέγραψε την υπουργική απόφαση για τον Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας. Με την υπογραφή του Κώδικα πραγµατοποιείται ένα σηµαντικό βήµα για την πραγµατική απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα µας. Η κατάρτιση του Κώδικα αποτέλεσε έργο µακράς και επίπονης προσπάθειας του Υπουργείου Ανάπτυξης, της ΡΑΕ και του ΕΣΜΗΕ, ενώ αποτελεί προϊόν µακράς διαβούλευσης και συνεργασίας µε όλους τους κατόχους άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τη ΕΗ, τη ΓΕΝΟΠ- ΕΗ, καθώς και εκπροσώπους των εγχώριων πιστωτικών ιδρυµάτων που θα στηρίξουν χρηµατοδοτικά την κατασκευή νέων µονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η πρώτη φάση της διαβούλευσης ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2004 από τον υφυπουργό Ανάπτυξης κ. Γιώργο Σαλαγκούδη και τον τότε Πρόεδρο της ΡΑΕ καθηγητή Παντελή Κάπρο. Η δεύτερη φάση της διαβούλευσης έγινε µε τη συµµετοχή του γενικού γραµµατέα του Υπουργείου Ανάπτυξης κ. Νίκου Στεφάνου και φέρει την σφραγίδα του νέου Προέδρου της ΡΑΕ καθηγητή Μιχάλη Καραµανή, ο οποίος, σε συνεργασία µε τα στελέχη της ανέλαβε να κάνει όλες τις αναγκαίες µεταβολές, µε βάση τις παρατηρήσεις που προέκυψαν κατά τη διαβούλευση, ώστε να δηµιουργηθεί ένα σύγχρονο πλαίσιο απελευθερωµένης αγοράς, µε γνώµονα την προώθηση νέων επενδύσεων και την προστασία των συµφερόντων των καταναλωτών. Ο νέος Κώδικας καταρτίστηκε µε βάση τις εξής κύριες κατευθύνσεις : Πρώτον: Τη δηµιουργία ενός ελκυστικού τοπίου και την ανάδειξη µεγάλων επιχειρηµατικών πρωτοβουλιών στο χώρο της παραγωγής και της εµπορίας ηλεκτρικής ενέργειας. εύτερον: Την αύξηση των επιλογών προµηθευτή των καταναλωτών, αρχικά των µεγάλων, βιοµηχανικών και εµπορικών και από τις 1-7-2007 και των οικιακών καταναλωτών. Το νέο ενεργειακό τοπίο στο οποίο η ΕΗ θα συνεχίζει να διαδραµατίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον εγχώριο, αλλά και στον ευρύτερο γεωγραφικό µας χώρο, θα συµπληρωθεί άµεσα, µε δύο νοµοθετικές πρωτοβουλίες, που είναι ήδη υπό επεξεργασία. Πρώτον: Το Νόµο για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου που ήδη βρίσκεται σε φάση διαβούλευσης µε στόχο να ψηφιστεί από τη Βουλή µέσα στον Ιούνιο. εύτερον: Την ενσωµάτωση στο εθνικό δίκαιο της Κοινοτικής Οδηγίας 2003/54, µε την οποία ολοκληρώνεται το πλαίσιο της νέας απελευθερωµένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Οι παρεµβάσεις αυτές, σε συνδυασµό µε τις µεγάλες διεθνείς πρωτοβουλίες που προωθεί το Υπουργείο Ανάπτυξης, όπως η συµφωνία για τη κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, η κατασκευή του ελληνο-τουρκικού και ελληνο-ιταλικού αγωγού φυσικού αερίου και η επικείµενη υπογραφή της συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δηµιουργούν ένα νέο τοπίο για τα ενεργειακά µας ζητήµατα, αναβαθµίζοντας τον τοµέα της ενέργειας σε µοχλό οικονοµικής ανάπτυξης και δηµιουργίας χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας. Α. ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΩ ΙΚΑ Ο Νέος Κώδικας διευρύνει την δυνατότητα εισόδου στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας εκτός από την ΕΗ, ιδιωτών παραγωγών και προµηθευτών. Η δυνατότητα αυτή δηµιουργείται µε την θέσπιση βραχυχρόνιων αγορών ενέργειας και εφεδρειών, καθώς και µακροχρόνιας αγοράς διαθεσιµότητας ισχύος. Στις αγορές αυτές προσφέρουν και αγοράζουν ηλεκτρική ενέργεια, επικουρικές υπηρεσίες και διαθεσιµότητα ισχύος, οι συµµετέχοντες, στους οποίους θα περιλαµβάνονται πλέον, εκτός από την ΕΗ, ιδιώτες παραγωγοί, προµηθευτές και επιλέγοντες πελάτες, δηλαδή καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν επιλέξει να τροφοδοτούν µέρος των αναγκών τους αγοράζοντας απευθείας από την εγχώρια αγορά ή εισάγοντας από τις διασυνδέσεις µε τους βόρειους γείτονες µας και την Ιταλία. Στο νέο πλαίσιο της λειτουργίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η ΕΗ θα παραµείνει ο κύριος παραγωγός και προµηθευτής. Ο ρόλος της ΕΗ είναι πρωταγωνιστικός και η διασφάλιση της ανταγωνιστικότητάς της απαραίτητη, καθώς η είσοδος ανεξάρτητων παραγωγών και προµηθευτών είναι δυνατή, υπό την προϋπόθεση ότι η παραγωγικότητά τους θα είναι τουλάχιστον ανάλογη µε αυτή της ΕΗ. Στόχος του Νέου Κώδικα είναι η δηµιουργία αγορών, στις οποίες η ΕΗ και οι εν δυνάµει ανεξάρτητοι µετέχοντες θα µπορούν να ανταγωνιστούν µε ίσους όρους. Για να επιτευχθεί ο ανταγωνισµός µε ίσους όρους, γεγονός από το οποίο η εθνική οικονοµία µπορεί να αντλήσει σηµαντικά οφέλη, πρέπει να ισχύσουν δύο βασικές προϋποθέσεις: Πρώτον : Οι αγορές να λειτουργούν µε διαφάνεια, δηλαδή οι τιµές να αντικατοπτρίζουν διακριτά το πραγµατικό κόστος παροχής της δέσµης προϊόντων και υπηρεσιών που συνιστούν την απαιτούµενη ποιότητα της παρεχόµενης ηλεκτρικής ενέργειας. Η δέσµη αυτή περιλαµβάνει, o την ενέργεια που µετριέται σε κιλοβατώρες, o την απαιτούµενη συχνότητα και την τάση της ενέργειας αυτής (π.χ. εάν το ρεύµα δεν έχει συχνότητα 50 κύκλων και τάση 220 volt, τα φώτα

o o o o τρεµοσβήνουν και οι ηλεκτρικές συσκευές καταστρέφονται), την βραχυπρόθεσµη και µακροπρόθεσµη αξιοπιστία παροχής που απαιτεί βραχυπρόθεσµες και µακροπρόθεσµες εφεδρείες, τη µεταφορά από την παραγωγή στην κατανάλωση, την άρση προσωρινών συνθηκών συνωστισµού κατά την µεταφορά από την παραγωγή στην κατανάλωση που συνεπάγεται από την χωροθέτηση των µονάδων παραγωγής, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις (π.χ. την εκποµπή ρύπων), και o τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ωφελείας (π.χ. την επιδότηση των καταναλωτών στα µη διασυνδεδεµένα νησιά, όπου η ηλεκτρική ενέργεια στοιχίζει πολύ περισσότερο). εύτερον: Η πρόσβαση προµηθευτών, παραγωγών και πελατών στα φυσικά µονοπώλια της µεταφοράς και διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας να είναι δυνατή µε το ίδιο κόστος και τους ίδιους όρους (διοικητικούς, αδειοδοτικούς, οικονοµικούς ή άλλους), ανεξάρτητα από τη σχέση τους µε την ΕΗ. Ο Νέος Κώδικας αντιπροσωπεύει την ανάγκη για τη βέλτιστη προσέγγιση για την δηµιουργία των αγορών και τη θέσπιση κανόνων λειτουργίας και παρακολούθησης των αγορών, οι οποίοι διασφαλίζουν την ικανοποίηση των ανωτέρω προϋποθέσεων, µε βάση τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα µας. Με το νέο Κώδικα, απελευθερώνεται η επενδυτική και επιχειρηµατική δραστηριότητα πού παρέµενε, ως σήµερα, αδρανής στη χώρα µας, συµβάλλοντας στην περαιτέρω βελτίωση της λειτουργίας της ΕΗ, και την ανάπτυξη της εθνικής µας οικονοµίας. Β. ΑΓΟΡΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΕΟ ΚΩ ΙΚΑ Με τον Νέο Κώδικα, ιδρύονται η χονδρεµπορική αγορά του Ηµερήσιου Ενεργειακού Προγραµµατισµού (ΗΕΠ) και η αγορά µακροχρόνιας επάρκειας ισχύος. 1. Χονδρεµπορική Αγορά Ενέργειας Ο Ηµερήσιος Ενεργειακός Προγραµµατισµός (ΗΕΠ) συνιστά τη χονδρεµπορική αγορά µε στόχο το βέλτιστο προγραµµατισµό της λειτουργίας των θερµικών και υδροηλεκτρικών µονάδων παραγωγής του Συστήµατος, των µονάδων ΑΠΕ και της διαθέσιµης ενέργειας από εισαγωγές, προκειµένου να καλύπτεται σε ηµερήσια βάση η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από καταναλωτές και η ζήτηση για εξαγωγές ενέργειας από τη χώρα. Αποτελεί, στην ουσία, το χώρο στον οποίο συναλλάσσεται το σύνολο της ηλεκτρικής ενέργειας και των συµπληρωµατικών προϊόντων αυτής που θα παραχθούν, θα καταναλωθούν και θα διακινηθούν, την επόµενη ηµέρα στην αγορά. Στον ΗΕΠ ενσωµατώνονται οι εξής επιµέρους αγορές, οι οποίες βελτιστοποιούνται, ταυτόχρονα, ώστε να µεγιστοποιείται το κοινωνικό όφελος: Α) Αγορά ενέργειας: Καλύπτονται οι ποσοτικές ανάγκες των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ώρες που είναι απαραίτητη. Προσφέρουν και αµείβονται οι εγχώριοι παραγωγοί (θερµικών σταθµών, υδροηλεκτρικών και ΑΠΕ) και οι εισαγωγείς. Αγοράζουν οι εκπρόσωποι του εγχώριου φορτίου (προµηθευτές και επιλέγοντες πελάτες) και οι εξαγωγείς (προµηθευτές και παραγωγοί) Β) Αγορά εφεδρειών ενέργειας: Καλύπτει τις ανάγκες των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας για διασφάλιση της ποιότητας και αξιοπιστίας της τροφοδότησής τους. Προσφέρουν και αµείβονται οι εγχώριοι παραγωγοί (θερµικών και υδροηλεκτρικών σταθµών). Αγοράζουν οι εκπρόσωποι του εγχώριου φορτίου (προµηθευτές και επιλέγοντες πελάτες), και οι εξαγωγείς (προµηθευτές και παραγωγοί). Γ) Μηχανισµός αγοράς για την χωροθέτηση της παραγωγής κοντά στα κέντρα κατανάλωσης: Παρέχει κίνητρα χωροθέτησης των νέων µονάδων κατά το δυνατόν εγγύτερα στην κατανάλωση, στο βαθµό που αυτά είναι πραγµατικά αναγκαία. Έτσι, προβλέπεται αυξηµένη συµµετοχή στην ετήσια χρέωση χρήσεως συστήµατος των παραγωγών του βορρά, καθώς και αυξηµένη αµοιβή παραγωγών στο νότο κατά τις λίγες ώρες που παρατηρείται συνωστισµός στη µεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από το βορρά στο νότο. Η Επίλυση του ΗΕΠ προσδιορίζει τον τρόπο λειτουργίας κάθε µονάδας για κάθε ώρα της επόµενης ηµέρας, ώστε να µεγιστοποιείται το κοινωνικό όφελος που προκύπτει από την ικανοποίηση του ενεργειακού ισοζυγίου, καθώς και των αναγκών βραχυχρόνιων εφεδρειών που είναι δυνατόν να επιτευχθούν ενόσω τηρούνται οι περιορισµοί του συστήµατος µεταφοράς. Με την ενσωµάτωση στον ΗΕΠ των αναγκών εφεδρείας, των επικουρικών υπηρεσιών και των τεχνικών περιορισµών του Συστήµατος, οι οποίοι ενδεχοµένως περιορίζουν την ποσότητα ενέργειας που δύναται να διακινείται από το Βορρά προς το Νότο, αποκαλύπτεται η πραγµατική συνολική αξία της καταναλισκόµενης ηλεκτρικής ενέργειας, λαµβάνοντας υπόψη τις δεδοµένες συνθήκες ως προς τα ποσοτικά χαρακτηριστικά της (όγκος και χρόνος κατανάλωσης) και τα αντίστοιχα ποιοτικά (απαιτούµενη αξιοπιστία και θέση κατανάλωσης). Η τιµή στην οποία εκκαθαρίζεται η αγορά ενέργειας του ΗΕΠ (Οριακή Τιµή Συστήµατος ή ΟΤΣ), αποτελεί την ενιαία τιµή στην οποία οι Προµηθευτές αγοράζουν την ενέργεια που αναµένουν ότι θα απορροφήσουν από το

Σύστηµα οι Πελάτες τους, και µε την οποία αµείβονται αντίστοιχα οι παραγωγοί. Η διασφάλιση, µέσω των παραπάνω µηχανισµών, της αξιοπιστίας και της διαφάνειας υπολογισµού της τιµής αυτής, είναι απαραίτητο στοιχείο για την ανάπτυξη, σε επόµενη φάση, δευτερογενούς αγοράς πλήθους άλλων συµπληρωµατικών προϊόντων (π.χ. παράγωγα, προθεσµιακές συµβάσεις αγοράς και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας). Η Οριακή Τιµή του Συστήµατος, αφενός µεν συνιστά την τιµή εκκαθάρισης των συναλλαγών σε ηµερήσια βάση, αφετέρου επιτρέπει την ανάπτυξη καµπυλών αναφοράς. Αυτές, αποτελούν σηµείο αναφοράς ως προς τη χρηµατοοικονοµική διαχείριση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και την υποκείµενη αξία για επιπλέον συµπληρωµατικά προϊόντα, όπως για παράδειγµα προϊόντα αντιστάθµισης, προθεσµιακά προϊόντα, παράγωγα και άλλα σύνθετα προϊόντα τα οποία θα εξυπηρετούν ειδικές ανάγκες των συµµετεχόντων. Κρίσιµη παράµετρος για το συνολικό εγχείρηµα ανάπτυξης της ηλεκτρικής αγοράς, αποτελεί η εδραίωση της εµπιστοσύνης των συµµετεχόντων στην Οριακή Τιµή του Συστήµατος, η οποία µπορεί να αναπτυχθεί µέσω της πλήρους διαφάνειας των κανόνων και της αξιοπιστίας της µεθοδολογίας υπολογισµού της. 2. Αγορά Μακροχρόνιας Επάρκειας Ισχύος Ο µηχανισµός της αγοράς ισχύος, έχει ως στόχο, τη µείωση του επιχειρηµατικού κινδύνου του παραγωγού, ο οποίος λαµβάνει αµοιβή έναντι µέρους του κεφαλαιουχικού του κόστους, αλλά και του προµηθευτή, ο οποίος εξασφαλίζει την οµαλότερη διακύµανση των τιµών στη χονδρεµπορική αγορά, ακριβώς διότι µειώνεται ο βραχυχρόνιος κίνδυνος του παραγωγού. Η αναγκαιότητα της ανάπτυξης της δευτερογενούς αγοράς ισχύος δικαιολογείται από τους εξής παράγοντες: Η ηλεκτρική ενέργεια, ως προϊόν που παράγεται, αλλά και ως υπηρεσία που χρησιµοποιείται, αποτελεί στην ουσία ένα σύνολο διαφορετικών προϊόντων, που το καθένα παράγεται και τιµολογείται διαφορετικά. Ειδικότερα, κάθε καταναλωτής απολαµβάνει τη δυνατότητα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας (πρώτο προϊόν) τη στιγµή που τη χρειάζεται (δεύτερο προϊόν) και µε τη βεβαιότητα και αξιοπιστία που απαιτεί (τρίτο προϊόν). Η παροχή των προϊόντων αυτών εµπεριέχει διαφορετικά κόστη για τον παραγωγό και διαφορετική αξία για τον καταναλωτή. Συνεπώς, η δυνατότητα προµήθειας κάθε προϊόντος ξεχωριστά, συµβάλλει στη βέλτιστη τιµολόγηση και ικανοποίηση του καταναλωτή. Η ύπαρξη διακριτών αγορών, και ιδιαιτέρως αγορών ισχύος, επιτρέπουν τον αποτελεσµατικότερο προγραµµατισµό των συµµετεχόντων και την µακροχρόνια εξασφάλισή τους ως προς την ποιότητα και την µακροχρόνια τιµή του προϊόντος που αγοράζουν. Επίσης, οι ιδιαίτερες συνθήκες της εγχώριας αγοράς ενέργειας και ειδικότερα η ύπαρξη των λιγνιτικών σταθµών που προσφέρουν ηλεκτρική ενέργεια σε χαµηλότερες τιµές, και των νεότερων µονάδων φυσικού αερίου, οι οποίες καλούνται να ανακτήσουν το κεφαλαιουχικό τους κόστος σε συνθήκες απελευθερωµένης αγοράς, απαιτεί τη δηµιουργία χωριστής αγοράς ισχύος, στην οποία θα αµείβεται η αξιοπιστία κάθε Μονάδας. Η οργάνωση της αγορά ισχύος υλοποιείται µε την έκδοση από κάθε Παραγωγό Αποδεικτικών ιαθεσιµότητας Ισχύος που αντιστοιχούν στην πραγµατική διαθεσιµότητα ισχύος κάθε Μονάδας του, όπως αυτή προσδιορίζεται από τον ΕΣΜΗΕ. Προκειµένου να καλύψουν την Υποχρέωση Επάρκειας Ισχύος που του αναλογεί, κάθε Προµηθευτής, Αυτοπροµηθευόµενος Πελάτης ή Εξαγωγέας συνάπτει µε τους Παραγωγούς Συµβάσεις ιαθεσιµότητας Ισχύος, µε οικονοµικούς όρους που συµφωνούνται µεταξύ τους. Προκειµένου να επιτευχθούν οι στόχοι της ασφάλειας εφοδιασµού και της οικονοµικής βελτιστοποίησης της αγοράς, απαιτείται ο αποτελεσµατικός συνδυασµός µακροχρονίων αποφάσεων για την εγκατάσταση και τη διαθεσιµότητα ισχύος, αλλά και βραχυχρόνιων αποφάσεων για την ορθή κατανοµή των πόρων στον Ηµερήσιο Ενεργειακό Προγραµµατισµό. Στο πλαίσιο αυτό, µε τον Κώδικα καθορίζεται µηχανισµός µε τον οποίο συνδέονται, από οικονοµικής άποψης οι εγγυήσεις διασφάλισης επαρκούς δυναµικού παραγωγής, µε τους µηχανισµούς της ηµερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η αξιοπιστία και η διαφάνεια υπολογισµού της τιµής της χονδρεµπορικής αγοράς ενέργειας, θα επηρεάσει, µέσω των µηχανισµών αυτών, την ορθολογική λειτουργία της αγοράς µακροχρόνιας επάρκειας ισχύος. Στον Κώδικα συµπεριλαµβάνονται µεταβατικές διατάξεις σε σχέση µε τον ΗΕΠ, καθώς και τον τρόπο εφαρµογής του Μηχανισµού Επάρκειας Ισχύος. Οι διατάξεις αυτές, ενώ δεν αντιτίθενται στη δηµιουργία χονδρεµπορικής αγοράς, ούτε στην περίπτωση του ΗΕΠ ούτε στην εισαγωγή του συστήµατος Αποδεικτικών ιασφάλισης Ισχύος, στην περίπτωση του Μηχανισµού ιασφάλισης Ισχύος, είναι προσαρµοσµένες στις σηµερινές δυνατότητες και συνθήκες. Κύριος στόχος του Κώδικα είναι η δηµιουργία των συνθηκών για την ανάπτυξη του ανταγωνισµού µε ίσους όρους, η διασφάλιση της αξιοπιστίας και της διαφάνειας των επιµέρους αγορών και η ανάπτυξη δευτερογενών αγορών που θα µεγιστοποιούν το κοινωνικό όφελος από τη λειτουργία του τοµέα. Οι κανόνες της αγοράς διασφαλίζουν ότι, οποιοσδήποτε επιθυµεί να εισέλθει σε αυτήν, έχει τη δυνατότητα να το πράξει χωρίς διοικητικά ή άλλα εµπόδια να περιορίζουν την δυνατότητα δραστηριοποίησής του. Παρ όλα αυτά, η επιτυχία του εγχειρήµατος αυτού, εξαρτάται από το βαθµό

αποδοτικότητας σε σχέση µε τους ανταγωνιστές του, δηλαδή από το βαθµό στον οποίο είναι σε θέση να παράγει ή να πουλάει ηλεκτρική ενέργεια σε τιµή χαµηλότερη από αυτούς. Συµπερασµατικά, η είσοδος ανεξαρτήτων παραγωγών ή προµηθευτών στην αγορά, θα έχει ως αποτέλεσµα την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας, την αύξηση των επενδύσεων στο χώρο της ενέργειας και τη λειτουργία του ανταγωνισµού σε όφελος των καταναλωτών και της εθνικής οικονοµίας. Η ανάπτυξη της ενιαίας εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί κρίσιµο ζήτηµα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αναφορικά µε την ανταγωνιστικότητά της και την οικονοµική της ανάπτυξη. Σε πρώτη φάση οι χώρες µέλη πρέπει να αναπτύξουν τις εθνικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας µε τρόπο που να διέπεται από τις αρχές της απελευθερωµένης αγοράς, δηλαδή τις αρχές της διαφάνειας και της χωρίς διακρίσεις δυνατότητας παραγωγών και προµηθευτών να επιλέγουν τον βέλτιστο γι αυτούς τρόπο µε τον οποίο αγοράζουν ή/και πωλούν ηλεκτρική ενέργεια. Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, επιβάλλεται η θέσπιση ενός σύγχρονου πλαισίου κανόνων, το οποίο περιγράφει το κατάλληλο µοντέλο αγοράς ώστε αφενός να διασφαλίζονται οι συνθήκες ανάπτυξης του υγιούς ανταγωνισµού, και αφετέρου να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη προµήθεια ηλεκτρικής ενέργειας προς τους καταναλωτές. Ο Κώδικας ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας συνιστά ένα πολύ σηµαντικό βήµα στην ανάπτυξη του πλαισίου, θέτοντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να επιτευχθεί η ανάπτυξη ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Με τον τρόπο αυτό, θα αυξηθεί η αποδοτικότητα του τοµέα ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας προς όφελος του καταναλωτή, που θα απολαµβάνει καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες και µεγαλύτερες δυνατότητες προσαρµογής του κόστους προµήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στις ατοµικές του ανάγκες. Ο νέος Κώδικας εισάγει µηχανισµούς ανταγωνισµού περιορίζοντας τις στρεβλώσεις που µπορεί να προέλθουν από ρυθµιζόµενες τιµές και διοικητικά µέτρα. Επίσης, περιορίζει τις διοικητικές παρεµβάσεις στην παρακολούθηση της ανάπτυξης υγιούς ανταγωνισµού και στον περιορισµό καταχρηστικών συµπεριφορών. Σε αυτό το πλαίσιο, διασφαλίζεται η ελεύθερη και χωρίς διακρίσεις είσοδος στην αγορά, υπό την προϋπόθεση ότι η είσοδος νέων παικτών στηρίζεται στην αποτελεσµατικότητα και ανταγωνιστικότητά τους. Με αυτό τον τρόπο, διασφαλίζεται αφενός ότι οι νέοι παίκτες προσφέρουν αποτελεσµατικότερες υπηρεσίες, και αφετέρου ότι η ΕΗ, υπό την πίεση του υγιούς ανταγωνισµού, βελτιώνει την αποδοτικότητά της και την ποιότητα των προσφερόµενων υπηρεσιών της. Ο Κώδικας προβλέπει τη δηµιουργία χονδρεµπορικής αγοράς ενέργειας και συµπληρωµατικών αγορών επικουρικών υπηρεσιών και διαθεσιµότητας ισχύος. Ο διαχωρισµός των αγορών αυτών, επιτρέπει τη διακριτή ανάπτυξη κάθε αγοράς, δίνοντας τη δυνατότητα, αλλά και τα κατάλληλα κίνητρα, στους συµµετέχοντες να δραστηριοποιηθούν αποτελεσµατικά σε καθεµία από τις αγορές, βάσει των συγκριτικών πλεονεκτηµάτων εκάστου από αυτούς. Κίνητρα εξοικονόµησης ενέργειας Mετά από εισήγηση της Ρυθµιστικής Αρχής Ενέργειας, εκτενή συνεργασία µε τη ΕΗ, και αφού είχε προηγηθεί δηµόσια διαβούλευση µε τους ενδιαφερόµενους καταναλωτές, στο πλαίσιο της οποίας πραγµατοποιήθηκαν τρεις ευρείες συσκέψεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, στις 10, 18 και 20 Μαΐου 2005, ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Γιώργος Σαλαγκούδης υπέγραψε την υπουργική απόφαση για την παροχή οικονοµικών κινήτρων προς τους µεγάλους βιοµηχανικούς καταναλωτές για τον περιορισµό της ζήτησης. Η Υπουργική Απόφαση για τα οικονοµικά κίνητρα περιορισµού της ζήτησης, αφορά µόνο τους µεγάλους βιοµηχανικούς και εµπορικούς πελάτες Υψηλής και Μέσης Τάσης µε αναµενόµενη µέγιστη κατανάλωση πάνω από 1.800 kw ο καθένας. Η απόφαση αυτή δεν αφορά αγροτικούς, οικιακούς και εµπορικούς καταναλωτές, ούτε µικρότερες βιοτεχνικές και βιοµηχανικές καταναλώσεις. Πιο συγκεκριµένα, η απόφαση αφορά επιλέγοντες πελάτες των οποίων οι εγκαταστάσεις είναι συνδεδεµένες στο ιασυνδεδεµένο Σύστηµα ή στο ίκτυο, εφόσον: α) οι πελάτες προµηθεύονται ενέργεια από τη ΕΗ Α.Ε. για τις εν λόγω εγκαταστάσεις τους, σύµφωνα µε τους όρους αποκλειστικά και µόνο των τιµολογίων Α ή Β1 ή Β2 ή Β1Β ή Β2Β, ανεξαρτήτως του εάν έχουν και άλλον προµηθευτή ή ενεργούν και ως αυτοπροµηθευόµενοι πελάτες, ήτοι ως επιλέγοντες πελάτες οι οποίοι εισάγουν ενέργεια για ιδία χρήση. β) η µέγιστη ζήτηση ισχύος κάθε εγκατάστασης τις ώρες αιχµής του Ιουλίου του 2004, ήταν ίση ή µεγαλύτερη από 1.400 kw. γ) η Αναµενόµενη Ζήτηση Ισχύος για τον Ιούλιο 2005 για κάθε εγκατάσταση, είναι ίση ή µεγαλύτερη από 1.800 kw και δ) οι εγκαταστάσεις των πελατών συνδέθηκαν στο ιασυνδεδεµένο Σύστηµα ή στο ίκτυο πριν την 1η Ιουλίου 2003. Οι διατάξεις της απόφασης αφορούν στη συνολική κατανάλωση ενέργειας και ισχύος των εγκαταστάσεων των ως άνω πελατών, η οποία πραγµατοποιείται από την 1η Ιουλίου έως και την 31η Ιουλίου 2005, ανεξαρτήτως εάν την ενέργεια αυτή προµήθευσε στον πελάτη εξ ολοκλήρου η ΕΗ Α.Ε. ή αν ο πελάτης προµηθεύτηκε µέρος αυτής από άλλον προµηθευτή ή ενεργώντας ως αυτοπροµηθευόµενος πελάτης.

Τα µέτρα που περιλαµβάνει η απόφαση διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Α) Υποχρεωτικός περιορισµός ζήτησης: Για κάθε έναν από τους ανωτέρω µεγάλους καταναλωτές, θα υπολογιστεί η αναµενόµενη Μέγιστη Ζήτηση του Ιουλίου 2005, µε βάση την περυσινή τους κατανάλωση και τη σύγκριση της κατανάλωσης τους κατά τους πρώτους µήνες του 2005 µε την κατανάλωση τους αντίστοιχους µήνες του 2004. Ο καταναλωτής οφείλει να περιορίσει κάθε µέρα του Ιουλίου τη µέγιστη ζήτησή του στο 90% της αναµενόµενης. Σε περίπτωση που το επιτύχει θα λαµβάνει χρηµατικό κίνητρο ίσο µε το 5% της χρέωσης ισχύος επί την αναµενόµενη ζήτηση. Για κάθε περαιτέρω µείωση της ζήτησης ο καταναλωτής θα λαµβάνει πρόσθετο bonus ίσο µε το σκέλος χρέωσης ισχύος. Αντίθετα, υπέρβαση του 90% της αναµενόµενης ζήτησης κατά τις ώρες αιχµής του Συστήµατος τον Ιούλιο 2005, θα χρεώνεται µε το σκέλος της χρέωσης ισχύος επιπλέον της κανονικής χρέωσης. Β) Συµβατικός περιορισµός ζήτησης: Οι ανωτέρω µεγάλοι καταναλωτές µπορούν εφόσον το επιθυµούν- να υπογράψουν ειδική σύµβαση µε τη ΕΗ. Στο πλαίσιο των συµβολαίων αυτών, η κάθε βιοµηχανία θα δηλώσει την ποσότητα ισχύος κατά την οποία µπορεί να περικόψει την αναµενόµενη Μέγιστη Ζήτηση του Ιουλίου 2005, εφόσον της ζητηθεί από το ΕΣΜΗΕ. Η περικοπή αυτή θα της ζητηθεί κατά µέγιστο 10 φορές εντός του Ιουλίου 2005. Κάθε φορά που ο ΕΣΜΗΕ θα ασκήσει αυτό το δικαίωµα και η βιοµηχανία περικόψει την ισχύ που η ίδια δήλωσε, η βιοµηχανία θα λαµβάνει bonus, ανάλογα µε το σκέλος ισχύος του τιµολογίου µε το οποίο προµηθεύεται ενέργεια. Στην περίπτωση που η βιοµηχανία δεν ανταποκριθεί, η υπέρβαση θα τιµολογείται ως διπλάσιο της κανονικής χρέωσης ισχύος. Με την υπογραφή ενός τέτοιου συµβολαίου, η βιοµηχανία θα έχει ειδικό bonus ακόµα και αν ο ΕΣΜΗΕ δεν ασκήσει καµία φορά το δικαίωµα της και δεν ζητήσει από τη βιοµηχανία περικοπή ισχύος ούτε µια µέρα. Τέλος, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Με την ευκαιρία αυτή, θέλουµε να απευθυνθούµε στα ελληνικά νοικοκυριά και στις µικροµεσαίες επιχειρήσεις, και να τους καλέσουµε να κάνουν τρόπο ζωής την εξοικονόµηση ενέργειας. Αυτά που πρέπει να προσέξουµε είναι λίγα και απλά. Είναι πάρα πολύ εύκολο να ρυθµίσουµε το κλιµατιστικό µας λίγους βαθµούς υψηλότερα, στους 25 και όχι στους 21 βαθµούς Κελσίου. Εξοικονοµούµε ενέργεια και δεν χάνουµε τίποτα σε άνεση. Είναι πάρα πολύ εύκολο να έχουµε κλειστά τα παράθυρα όταν λειτουργεί ο κλιµατισµός. Είναι πολύ απλό, κατά τις ώρες της µεγάλης ζέστης τον Ιούλιο 2005, να µην κλιµατίζουµε όλους τους χώρους του σπιτιού, αλλά µόνο αυτούς που χρησιµοποιούµε ή να φροντίζουµε να µαγειρεύουµε πριν τις 10 το πρωί και να µην ανοίγουµε το θερµοσίφωνα κατά τις ώρες του µεσηµεριού. Η εξοικονόµηση ενέργειας θα συµβάλει στη δραστική µείωση του συνολικού κόστους του ηλεκτρικού µας συστήµατος, θα ανακουφίσει σηµαντικά το βάρος που πέφτει στους Έλληνες φορολογούµενους και τελικά θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας και της βιοµηχανίας µας». Σύγκριση Τελικών Τιµών Καταναλωτή Ελλάδας και συνόλου των 12 και 25 Ευρωπαϊκών χωρών Από τα στελέχη της ΡΑΕ εκπονήθηκε µελέτη µε το ανωτέρω αντικείµενο, τα συνοπτικά συµπεράσµατα της οποίας παρουσιάζονται κατωτέρω. Οι τιµές των εγχώριων προϊόντων πετρελαίου (αµόλυβδης βενζίνης, πετρελαίου κίνησης και πετρελαίου θέρµανσης), σηµείωσαν υψηλό βαθµό συσχέτισης µε τις αντίστοιχες τιµές του µέσου όρου των 12 και των 25 Ευρωπαϊκών χωρών, στο µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα της περιόδου από τις 6 Σεπτεµβρίου 2004 ως τις 11 Μαρτίου 2005. Εξαίρεση αποτέλεσε η περίοδος στην οποία η τιµή του αργού πετρελαίου τύπου Brent κατέγραψε καθοδική πορεία (Νοέµβριος εκέµβριος 2004). Ειδικότερα, η λιανική τιµή αµόλυβδης βενζίνης (95 RON) στην Ελλάδα κατά τους µήνες Σεπτέµβριο και Οκτώβριο 2004, διευρύνθηκε περίπου κατά 1,5 ποσοστιαία µονάδα περισσότερο από το µέσο όρο των Ε.Ε.-25 και Ε.Ε.-12 ( ιάγραµµα 1). Αντίθετα, κατά τη διάρκεια της περιόδου από το Νοέµβριο 2004 µέχρι και τα µέσα Ιανουαρίου του 2005, η λιανική τιµή της αµόλυβδης βενζίνης στην Ελλάδα, ακολουθώντας την πτωτική πορεία της τιµής του αργού πετρελαίου τύπου Brent, κινήθηκε έντονα καθοδικά, ξεπερνώντας περίπου κατά 5 ποσοστιαίες µονάδες την υποχώρηση της αντίστοιχης τιµής των Ε.Ε.- 25 και Ε.Ε.-12. Στη συνέχεια της περιόδου ανάλυσης (µέσα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2005), ο ρυθµός µεταβολής της λιανικής τιµής αµόλυβδης βενζίνης στην Ελλάδα ταυτίζεται απόλυτα µ αυτόν των Ε.Ε.-25 και Ε.Ε.-12, ο οποίος είναι θετικός. Μάλιστα, στα µέσα Μαρτίου οι τιµές επανήλθαν στα επίπεδα του Σεπτεµβρίου, αν και η τιµή του Brent το Μάρτιο υπερέβη την τιµή του Σεπτεµβρίου. Αντίστοιχα, η λιανική τιµή του πετρελαίου κίνησης στην Ελλάδα, µεταξύ των περιόδων Σεπτεµβρίου µέχρι µέσα Νοεµβρίου του 2004, και Ιανουαρίου µέχρι µέσα Μαρτίου του 2005, διέγραψε ανοδική πορεία, µε αυξήσεις που ξεπερνούσαν τις πέντε ποσοστιαίες µονάδες σε σύγκριση µε το επίπεδο του Σεπτεµβρίου 2004 ( ιάγραµµα 2). Η εξέλιξη αυτή αιτιολογείται εν µέρει από την άνοδο της τιµής του Brent, αλλά και από την παραγωγή του πετρελαίου κίνησης τύπου 50PPM από την 1/1/2005, σε σχέση µε τον τύπο πετρελαίου κίνησης 350PPM που παράγονταν µέχρι εκείνη την περίοδο. Αντίθετα, από τα µέσα Νοεµβρίου ως τα τέλη εκεµβρίου 2004, η λιανική τιµή πετρελαίου κίνησης της Ελλάδας κατέγραψε καθοδική πορεία, µε υψηλότερο ρυθµό υποχώρησης σε σύγκριση µε την αντίστοιχη τιµή των Ε.Ε.-25 και Ε.Ε.-12. Επίσης, η τιµή του πετρελαίου θέρµανσης στην Ελλάδα κατέγραψε έντονα καθοδική τάση µέχρι τις αρχές Ιανουαρίου 2005, όπου και σηµειώθηκε η χαµηλότερη

λιανική τιµή του πετρελαίου θέρµανσης, καθώς η υποχώρηση της τιµής υπερέβη τις 15 ποσοστιαίες µονάδες, σε σύγκριση µε το επίπεδο του Οκτωβρίου 2004 ( ιάγραµµα 3). Αντίθετα, στη συνέχεια της περιόδου ανάλυσης, η τιµή του πετρελαίου θέρµανσης αυξάνεται, για να επανέλθει στις αρχές Μαρτίου 2005 στο επίπεδο του Σεπτεµβρίου 2004. Τέλος, αναφορικά µε τη διαµόρφωση των τελικών τιµών καταναλωτή στους νοµούς της ελληνικής επικράτειας, παρατηρήθηκε το γενικό φαινόµενο εντοπισµού υψηλότερων τιµών πετρελαιοειδών κατά µέσο όρο σε νοµούς που βρίσκονται σε κοντινή γεωγραφική απόσταση µε τις εγκαταστάσεις των εγχώριων διυλιστηρίων. Χαρακτηριστική υπήρξε η περίπτωση των νοµών Αττικής, Αργολίδος και Αρκαδίας για την αµόλυβδη βενζίνη, όπως, επίσης, και η περίπτωση των νοµών Θεσσαλονίκης, Λάρισας και Ξάνθης για το πετρέλαιο θέρµανσης. Αξιοσηµείωτο δε είναι ότι στους τελευταίους τρεις νοµούς καταγράφηκαν οι χαµηλότερες τιµές λιανικής στα προϊόντα αµόλυβδης βενζίνης και πετρελαίου κίνησης. 109 107 105 103 101 99 97 95 6/9/04 2 0 /9 /0 4 4/10/04 18/10/04 1/11/04 15/11/04 29/11/04 13/12/04 27/12/04 1 0 /1 /0 5 2 4 /1 /0 5 7/2/05 2 1 /2 /0 5 E.E.-12 E.E.-12 Ελλάδα Πηγή: European Commission Oil Bulletin 7/3/05 ιάγραµµα 1 Εξέλιξη δεικτών τιµών αµόλυβδης βενζίνης Ε.Ε.-25, Ε.Ε.-12 και Ελλάδας ιάγραµµα 3 Εξέλιξη δεικτών τιµών πετρελαίου θέρµανσης Ε.Ε.-25, Ε.Ε.-12 και Ελλάδας 105 104 102 100 100 95 98 96 94 90 85 92 90 6/9/04 20/9/04 4/10/04 18/10/04 1/11/04 15/11/04 29/11/04 13/12/04 27/12/04 10/1/05 24/1/05 7/2/05 21/2/05 E.E.-12 E.E.-12 Ελλάδα Πηγή: European Commission Oil Bulletin 7/3/05 80 18/10/04 1/11/04 15/11/04 29/11/04 13/12/04 27/12/04 10/1/05 24/1/05 7/2/05 21/2/05 7/3/05 E.E.-12 E.E.-12 Ελλάδα Πηγή: European Commission Oil Bulletin ιάγραµµα 2 Εξέλιξη δεικτών τιµών πετρελαίου κίνησης Ε.Ε.-25, Ε.Ε.-12 και Ελλάδας Κριτήρια εξέτασης αιτήσεων τροποποίησης για τη µεταβολή χωροθέτησης αιολικών και υδροηλεκτρικών έργων (Εφαρµογή για τις αιτήσεις τροποποίησης που υποβάλλονται στη ΡΑΕ από την 5η Μαΐου 2005) Η θέση ενός αιολικού ή υδροηλεκτρικού σταθµού αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της υπό έκδοση άδειας παραγωγής, το οποίο συναξιολογείται µαζί µε τα υπόλοιπα στοιχεία του έργου (αιολικό/υδάτινο δυναµικό, περιβαλλοντική διάσταση, βιωσιµότητα, ωριµότητα κ.τ.λ.) από τη ΡΑΕ, προκειµένου αυτή να γνωµοδοτήσει

στον Υπουργό Ανάπτυξης για τη χορήγηση άδειας παραγωγής. Ωστόσο, όπως προκύπτει από τις διατάξεις του Ν. 2773/1999 και των κατ εξουσιοδότησή του εκδοθεισών κανονιστικών πράξεων, τα στοιχεία µιας άδειας παραγωγής είναι δυνατόν να τροποποιούνται και συνεπώς το ίδιο και η θέση ενός έργου. Η ΡΑΕ µέχρι σήµερα εγκρίνει τέτοιες µεταβολές χωροθέτησης, όταν κρίνει ότι συντρέχουν ειδικοί και εµπεριστατωµένοι λόγοι, µε σκοπό να λαµβάνονται υπόψη νέα δεδοµένα, τα οποία προκύπτουν κατά το στάδιο υλοποίησης των έργων, και να αποφεύγεται η υπερβολική αυστηρότητα που θα καθυστερούσε ή και θα µαταίωνε την πραγµατοποίηση του έργου. Ωστόσο, προκειµένου να επιτευχθεί η αντικειµενική εξέταση των αιτηµάτων που υποβάλλονται για µεταβολή χωροθέτησης αιολικού ή υδροηλεκτρικού σταθµού, προκύπτει η ανάγκη εκ των προτέρων καθορισµού των περιπτώσεων µεταβολής χωροθέτησης που µπορούν να γίνουν δεκτές ως τροποποιήσεις µιας άδειας παραγωγής, σε αντιδιαστολή µε τις περιπτώσεις που η µεταβολή χωροθέτησης συνεπάγεται την υλοποίηση έργου άλλου από αυτό που αξιολογήθηκε και για το οποίο χορηγήθηκε η άδεια παραγωγής, και οι οποίες δεν µπορούν να γίνουν δεκτές ως τροποποιήσεις. Για τους παραπάνω λόγους, η ΡΑΕ αποφάσισε να εφαρµόσει από την 5 η Μαΐου 2005 αντικειµενικά κριτήρια, όσον αφορά τη µεταβολή χωροθέτησης αιολικών και υδροηλεκτρικών σταθµών. Τα κριτήρια αυτά είναι τα ακόλουθα: Α. ΑΙΟΛΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Οι αιτήσεις τροποποίησης θέσης κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα µε την αιτούµενη µεταβολή: Α Περίπτωση: Μικρή µεταβολή των ορίων του γηπέδου, δηλαδή όταν διατηρείται µεγάλο τµήµα του αρχικά εγκεκριµένου γηπέδου. Τα κριτήρια που λαµβάνονται υπόψη για έγκριση τέτοιου αιτήµατος, είναι τα εξής: 1. Η µη ύπαρξη επικάλυψης µε άλλα έργα στην προτεινόµενη θέση. 2. Η ικανοποίηση στη νέα θέση όλων των κριτηρίων του Κανονισµού Αδειών Παραγωγής και Προµήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας. 3. Η µη ύπαρξη βάσιµων αντιρρήσεων για τη νέα θέση, εκ των οποίων να προκύπτει ότι θίγονται τα έννοµα συµφέροντα τρίτων. 4. Η ύπαρξη επαρκούς τεκµηρίωσης για το λόγο της αιτούµενης µεταβολής. Β Περίπτωση: Μεταβολή των ορίων του γηπέδου, όπου α) διατηρείται µικρό µόνο τµήµα του αρχικά εγκεκριµένου γηπέδου, ή β) ο σταθµός µεταφέρεται σε νέα θέση όµορη µε την εγκεκριµένη. Τα κριτήρια που λαµβάνονται υπ όψιν τότε για έγκριση τέτοιου αιτήµατος είναι αυτά της ως άνω Α περίπτωσης, και, επιπροσθέτως, η ύπαρξη αντικειµενικής αδυναµίας υλοποίησης του έργου στην αρχικά εγκεκριµένη θέση, που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του αιτούντος. Επισηµαίνεται ότι, οι αιτήσεις τροποποίησης που υποβάλλονται από 5 ης Μαΐου 2005 και αφορούν σε µετατόπιση της θέσης αιολικού σταθµού σε περιοχή που δεν είναι όµορη µε την αρχικά εγκεκριµένη, θα απορρίπτονται. Β. Υ ΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Τα κριτήρια που λαµβάνονται υπόψη για την έγκριση αιτήµατος µεταβολής χωροθέτησης υδροληψίας ή σταθµού ή όδευσης αγωγού προσαγωγής, είναι τα εξής: Η ικανοποίηση όλων των κριτηρίων του Κανονισµού Αδειών Παραγωγής και Προµήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας. Η µη ύπαρξη βάσιµων αντιρρήσεων για την προτεινόµενη µεταβολή, εκ των οποίων να προκύπτει ότι θίγονται τα έννοµα συµφέροντα τρίτων. Η ύπαρξη επαρκούς τεκµηρίωσης για το λόγο της αιτούµενης µεταβολής. Η προτεινόµενη µεταβολή να µην δηµιουργεί αδειοδοτικά ή λειτουργικά προβλήµατα σε άλλα έργα που διαθέτουν ήδη άδεια παραγωγής. Με την προτεινόµενη θέση υδροληψίας ή κατασκευής του σταθµού, να γίνεται εκµετάλλευση σηµαντικού µέρους του ίδιου υδάτινου δυναµικού, και το έργο να βρίσκεται σε κοντινή απόσταση, της τάξεως των 3 χλµ, από την αρχική. Επιπλέον, µε στόχο την ορθή, αντικειµενική και ισότιµη αντιµετώπιση όλων των έργων και των φορέων υλοποίησής τους, κατά την αξιολόγηση από τη ΡΑΕ των αιτήσεων που υποβάλλονται ειδικά για αιολικούς και υδροηλεκτρικούς σταθµούς, και σχετικά µε τη χωροθέτηση των σταθµών αυτών, ανακοινώνεται ότι, βάσει της από 22-4-2005 Απόφασης της ΡΑΕ, στην Τεχνική Περιγραφή του Παραρτήµατος 1 Μέρος 1-2Γ 6 α του Κανονισµού Αδειών Παραγωγής και Προµήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, την οποία υποβάλει ο αιτών, θα πρέπει να συµπεριλαµβάνεται και φωτογραφική αποτύπωση της ευρύτερης περιοχής των σταθµών. Οι φωτογραφίες αυτές θα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις: Αιολικοί σταθµοί: Να έχουν ληφθεί από 4 τουλάχιστον διαφορετικές οπτικές γωνίες, καλύπτοντας, κατά το µέτρο του εφικτού, όλες τις δυνατές περιπτώσεις θέασης του γηπέδου του σταθµού. Να έχουν ληφθεί από τέτοια απόσταση, ώστε να περιλαµβάνεται, κατά το µεγαλύτερο δυνατό µέρος του, το γήπεδο του σταθµού. Τα σηµεία λήψης των φωτογραφιών πρέπει να σηµειώνονται σε χάρτη της περιοχής. Υδροηλεκτρικοί σταθµοί: Να καλύπτουν τη διαδροµή του αγωγού και, κατά το µέτρο του εφικτού, όλες τις δυνατές περιπτώσεις θέασης της υδροληψίας και της θέσης του σταθµού. Τα σηµεία λήψης των φωτογραφιών πρέπει να σηµειώνονται σε χάρτη της περιοχής. Τα ανωτέρω ισχύουν από την 1 η Ιουλίου 2005. Μετά την ηµεροµηνία αυτή απαιτείται η συνυποβολή τής, κατά τις ως άνω προϋποθέσεις, φωτογραφικής αποτύπωσης, προκειµένου να θεωρείται πλήρης ο φάκελος αίτησης για αιολικό ή υδροηλεκτρικό σταθµό, κατά την έννοια του Ν. 2773/1999, όπως ισχύει, και του Κανονισµού Αδειών Παραγωγής και Προµήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, σε συνδυασµό µε τον από 07.2001 Οδηγό Αξιολόγησης Αιτήσεων Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘ.

Έγκριση λεπτοµερειών εφαρµογής του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας σχετικά µε τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας. Με σκοπό τον έγκαιρο προγραµµατισµό των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και την εξασφάλιση της οµαλής τροφοδοσίας της χώρας µε ηλεκτρική ενέργεια κατά το θέρος του 2005, η ΡΑΕ, στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων της κατά τα άρθρα 19 παρ. 3 και 20 παρ. 3 του Ν. 2773/1999, ανακοίνωσε τα εξής: Οι έχοντες δικαίωµα εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας µέσω των διασυνδέσεων οφείλουν, για εισαγωγές κατά την περίοδο από την 13 η Ιουνίου 2005 έως και την 14 η Αυγούστου 2005, να υποβάλουν προγραµµατισµό των εισαγωγών τους για κάθε εβδοµάδα η οποία άρχεται από ηµέρα ευτέρα, και για κάθε ώρα όλων των ηµερών της εβδοµάδας, έως την 12 η ώρα της Τετάρτης που προηγείται της εβδοµάδας αυτής. Ο ως άνω προγραµµατισµός των εισαγωγών από έκαστο δικαιούχο δύναται να τροποποιηθεί, κατά την υποβολή της αντίστοιχης ηµερήσιας προσφοράς κατά το άρθρο 130 του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος, µόνον τεκµηριωµένα και για σοβαρούς και µη δυνάµενους να προβλεφθούν λόγους. Ο ιαχειριστής του Συστήµατος οφείλει να γνωστοποιεί στη ΡΑΕ τις περιπτώσεις αυτές τροποποίησης του προγραµµατισµού εισαγωγών, καθώς και την παρασχεθείσα τεκµηρίωση. Πρόχειρος διαγωνισµός για την παροχή τεχνικής υποστήριξης κατά τη διαδικασία γνωµοδότησης της ΡΑΕ επί του Κώδικα ιαχείρισης του δικτύου διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας Πρόβλεψη ζήτησης και παραγωγής, προγραµµατισµός λειτουργίας ικτύου Ανάπτυξη ικτύου Απευθείας γραµµές Συντήρηση ικτύου ιαχείριση Παραγωγής στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά Ανάπτυξη Παραγωγής στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά Υπολογισµοί για τις χρεώσεις χρήσης ικτύου και τις χρεώσεις σύνδεσης ιαδικασία παροχής εξαιρέσεων από τις υποχρεώσεις του Κώδικα Περιγραφή των απαιτούµενων Εγχειριδίων Εφαρµογής του Κώδικα και των Εσωτερικών Οδηγιών του ιαχειριστή ικτύου Λοιπά θέµατα Ο ανάδοχος που θα προκύψει από τον ιαγωνισµό θα συµβάλλει στην καταγραφή και επεξεργασία των επιµέρους τεχνικών λεπτοµερειών που πρέπει να ληφθούν υπόψη από τη ΡΑΕ κατά τη γνωµοδότησή της επί του Κώδικα ιαχείρισης του ικτύου. Ο βαθµός επεξεργασίας των εν λόγω θεµάτων από τον ανάδοχο, απαιτείται να γίνει σε επίπεδο λεπτοµέρειας τελικού κειµένου του Κώδικα. Κατά την παροχή της τεχνικής υποστήριξης, ο ανάδοχος πρέπει να λάβει υπόψη: τους σχετικούς νόµους, το νέο Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, καθώς και το Κοινοτικό ίκαιο, και ιδίως την Οδηγία 2003/54 ΕΚ, τις ισχύουσες σήµερα διαδικασίες και την εφαρµοζόµενη πρακτική της ΕΗ Α.Ε, τη διεθνή πείρα. Ο προϋπολογισµός για το παρόν έργο εκτιµάται ότι δεν θα υπερβεί το ποσό των σαράντα χιλιάδων Ευρώ (40.000,00 ), συµπεριλαµβανοµένου του αναλογούντος στο ποσό αυτό Φόρου Προστιθέµενης Αξίας. Η ΡΑΕ προκήρυξε πρόχειρο διαγωνισµό για την παροχή τεχνικής υποστήριξης κατά τη διαδικασία γνωµοδότησης της ΡΑΕ επί του Κώδικα ιαχείρισης του ικτύου ιανοµής Ηλεκτρικής Ενέργειας. Αντικείµενο του διαγωνισµού είναι η λεπτοµερής καταγραφή και επεξεργασία των τεχνικών θεµάτων τα οποία πρέπει να ρυθµιστούν µε τον Κώδικα ιαχείρισης του ικτύου ιανοµής Ηλεκτρικής Ενέργειας. Ειδικότερα, τα εν λόγω τεχνικά θέµατα εντάσσονται στις εξής κατηγορίες: Λειτουργία ικτύου και ποιότητα εξυπηρέτησης των Χρηστών του ικτύου (τεχνική και εµπορική) Λειτουργία Εγκαταστάσεων Πελατών και Παραγωγών που συνδέονται στο ίκτυο ιεσπαρµένη παραγωγή Σύνδεση Πελατών και Παραγωγών στο ίκτυο Μετρητές και διαχείριση µετρήσεων Αντιµετώπιση Εκτάκτων Καταστάσεων ιαγωνισµός για την έρευνα αγοράς καταναλωτών Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) προκήρυξε διεθνή ανοικτό διαγωνισµό, µε σφραγισµένες προσφορές, ανωτάτου ύψους τετρακόσιες είκοσι χιλιάδες ΕΥΡΩ (420.000 ), πλέον ΦΠΑ 19% όπου εφαρµόζεται, συµπεριλαµβανοµένων των δικαιωµάτων προαίρεσης - εφόσον ασκηθούν - που ανέρχονται στο ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων ΕΥΡΩ (120.000 ), πλέον ΦΠΑ 19% όπου εφαρµόζεται. Ο προϋπολογισµός της υπό ανάθεσης σύµβασης ανέρχεται στο ποσό των τριακοσίων χιλιάδων ΕΥΡΩ (300.000 ) µη συµπεριλαµβανοµένου του ΦΠΑ 19%, όπου προβλέπεται. Το κριτήριο κατακύρωσης για την επιλογή αναδόχου του έργου, είναι η πλέον συµφέρουσα από οικονοµική άποψη προσφορά, ενώ το έργο χρηµατοδοτείται από το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000-2006, Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Ανταγωνιστικότητα» (ΕΤΠΑ - Ελληνικό ηµόσιο).

Το έργο περιλαµβάνει την εκπόνηση δύο (2) µεγάλης κλίµακας δηµοσκοπήσεων, η πρώτη εκ των οποίων στόχο έχει την µελέτη του προφίλ και της συµπεριφοράς των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και του βαθµού ικανοποίησης τους από την ΕΗ Α.Ε., ενώ η δεύτερη έχει ως στόχο τη µελέτη της στάσης των καταναλωτών απέναντι στην απελευθερωµένη λειτουργία της αγοράς ενέργειας, τη χρήση φυσικού αερίου και των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας. Πιο αναλυτικά, οι ερευνητικοί στόχοι του πρώτου έργου είναι: Ο προσδιορισµός του βαθµού ικανοποίησης των καταναλωτών της ΕΗ Α.Ε. ως προµηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας. Η αξιολόγηση του επιπέδου ποιότητας των υπηρεσιών της ΕΗ Α.Ε. Η καταγραφή των αναγκών & προβληµάτων των καταναλωτών ενέργειας. Η αξιολόγηση των µέτρων εξοικονόµησης ενέργειας Ο προσδιορισµός του προφίλ των διαφόρων κατηγοριών καταναλωτών µε βάση το µέγεθος κατανάλωσης, τις συνήθειες κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και τα δηµογραφικά τους χαρακτηριστικά Οι ερευνητικοί στόχοι του δεύτερου έργου είναι: Ο προσδιορισµός του βαθµού Ικανοποίησης των πελατών των ΕΠΑ και του προφίλ των καταναλωτών φυσικού αερίου Ο προσδιορισµός του βαθµού γνώσης του φυσικού αερίου από τους µη καταναλωτές και η πρόθεση χρήσης. Η καταγραφή των προσδοκιών των καταναλωτών από την απελευθερωµένη λειτουργία της αγοράς ενέργειας Η µελέτη των απόψεων των καταναλωτών για τις ΑΠΕ και την εξοικονόµηση ενέργειας Όσον αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά, η πρώτη δηµοσκόπηση καλείται να καλύψει το σύνολο της χώρας και η δεύτερη την Αθήνα, Θεσσαλονίκη και τις Μεγάλες Αστικές πόλεις. Θα πραγµατοποιηθούν οµαδικές συζητήσεις και προσωπικές συνεντεύξεις µε αντιπροσωπευτικό δείγµα από όλες τις κατηγορίες οικιακών και επαγγελµατικών καταναλωτών που είναι συνδεδεµένοι στην Χαµηλή, Μέση και Υψηλή τάση, µε κατώτατο µέγεθος δείγµατος 3000 καταναλωτές για την πρώτη δηµοσκόπηση και 800 για την δεύτερη. Τέλος, η µελέτη και η ανάλυσή των ανωτέρω, θα κατευθύνουν τη ΡΑΕ στην -Καλύτερη κατανόηση των αναγκών των καταναλωτών της αγοράς ενέργειας -Ευθυγράµµιση των εισηγητικών µέτρων υπέρ της αναβάθµισης της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιών από τους Προµηθευτές ενέργειας -Προώθηση των συµφερόντων των καταναλωτών. Το έργο αναµένεται να ολοκληρωθεί σε ένα χρόνο από την κατακύρωση του διαγωνισµού. Απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου όθηκε στη δηµοσιότητα και τέθηκε σε δηµόσια διαβούλευση (µέσω του διαδικτυακού τόπου www.ypan.gr) έως και την 5 Αυγούστου 2005, προσχέδιο νόµου της ΡΑΕ για την ενσωµάτωση της κοινοτικής Οδηγίας 55/2003 προς την εθνική νοµοθεσία και την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου στη χώρα µας. Με τη λήξη της διαβούλευσης, το σχέδιο νόµου θα κατατεθεί για συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή. Παράλληλα, µε σκοπό την πλήρη αποσαφήνιση του θεσµικού πλαισίου που θα διέπει τη νέα απελευθερωµένη αγορά φυσικού αερίου, τέθηκε σε διαβούλευση προσχέδιο υπουργικής απόφασης για τον ορισµό του τιµολογίου µεταφοράς φυσικού αερίου, µε το οποίο καθορίζονται τα τιµολόγια πρόσβασης τρίτων (τέλη διέλευσης) στο Εθνικό Σύστηµα Φυσικού Αερίου της χώρας. Η θέσπιση κατάλληλου κανονιστικού και ρυθµιστικού πλαισίου της αγοράς φυσικού αερίου, σε συµφωνία µε τις ρυθµίσεις και τις αρχές του ισχύοντος κοινοτικού δικαίου, κρίνεται καθοριστικής σηµασίας, για την αποτελεσµατική αντιµετώπιση τόσο θεµάτων σχετικών µε την ανάπτυξη ανταγωνισµού στην αγορά, όσο και θεµάτων σχετικών µε την ασφάλεια εφοδιασµού και την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας γενικότερα. Οι βασικές ρυθµίσεις της Οδηγίας 2003/55/ΕΚ, οι διατάξεις της οποίας µε το προτεινόµενο σχέδιο νόµου ενσωµατώνονται πλήρως στο ελληνικό δίκαιο, αναφέρονται στα εξής: i. Στη διασφάλιση της πρόσβασης τρίτων στα δίκτυα φυσικού αερίου και στις λοιπές υποδοµές που φέρουν χαρακτηριστικά «φυσικού µονοπωλίου», χάριν της ανάπτυξης του ανταγωνισµού. ii. Στον ορισµό φορέα διαχείρισης των δικτύων µεταφοράς και διανοµής φυσικού αερίου και στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των φορέων αυτών έναντι καθέτως ολοκληρωµένων επιχειρήσεων φυσικού αερίου. iii. Στη σταδιακή απελευθέρωση της αγοράς, η οποία επιτυγχάνεται µέσω του σταδιακού προσδιορισµού των Επιλεγόντων Πελατών, των πελατών, δηλαδή, που έχουν δικαίωµα επιλογής προµηθευτή. iv. Στην ενίσχυση του ρόλου των ανεξάρτητων ρυθµιστικών αρχών, αναγνωρίζοντας και κατοχυρώνοντας ένα ελάχιστο πλαίσιο αρµοδιοτήτων που ισχύουν για όλα τα Κράτη µέλη, ώστε να διαφυλάσσεται η πρακτική αποτελεσµατικότητα του ρυθµιστικού πλαισίου που αποβλέπει στην εγγύηση της άνευ διακρίσεων πρόσβασης τρίτων στα δίκτυα. v. Στην τήρηση συγκεκριµένων αρχών κατά την τιµολόγηση υπηρεσιών που παρέχονται σε σχέση µε τις δραστηριότητες που αφορούν στα φυσικά µονοπώλια, ώστε να διασφαλίζεται η µη διάκριση και να αντανακλάται το κόστος. vi. Στην υποχρέωση τήρησης χωριστών λογαριασµών για τις επιχειρήσεις που ασκούν περισσότερες από µία δραστηριότητες φυσικού αερίου.

Το σχέδιο νόµου που εισηγείται η ΡΑΕ, λαµβάνει πλήρως υπόψη τις ρυθµίσεις της ως άνω Οδηγίας, καθώς και τις πραγµατικές συνθήκες υπό τις οποίες θα αναπτυχθεί η αγορά φυσικού αερίου στην Ελλάδα, και διαρθρώνεται σε δέκα επιµέρους κεφάλαια, όπως αναλύεται στη συνέχεια. Ι. Στο πρώτο κεφάλαιο περιλαµβάνονται γενικές διατάξεις σχετικά µε (α) τη διάκριση των δραστηριοτήτων στον τοµέα φυσικού αερίου (προµήθεια, µεταφορά, διανοµή και αποθήκευση), η οποία αποτελεί ουσιώδη προϋπόθεση για την αποτελεσµατική απελευθέρωση της αγοράς και την επίτευξη των στόχων διαχωρισµού που τίθενται κατά το Κοινοτικό ίκαιο, (β) την ορολογία που χρησιµοποιείται στις επιµέρους διατάξεις, (γ) την κατανοµή αρµοδιοτήτων µεταξύ ΡΑΕ και Υπουργείου Ανάπτυξης, καθώς και τις γενικές αρχές που διέπουν την άσκηση αρµοδιοτήτων σχετικά µε το φυσικό αέριο, (δ) την παρακολούθηση της ασφάλειας εφοδιασµού από τη ΡΑΕ, σύµφωνα µε όσα ορίζονται στο Κοινοτικό ίκαιο, και (ε) τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην αγορά φυσικού αερίου. ΙΙ. Στο δεύτερο κεφάλαιο περιλαµβάνονται ρυθµίσεις σχετικά µε το Εθνικό Σύστηµα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ). Στο πλαίσιο αυτό, ορίζεται καταρχήν ότι το ΕΣΦΑ περιλαµβάνει το υφιστάµενο Σύστηµα (και τον τερµατικό σταθµό της Ρεβυθούσας), καθώς και τις προγραµµατισµένες επεκτάσεις και τις επεκτάσεις, οι οποίες θα προγραµµατίζονται σύµφωνα µε τις ειδικές διατάξεις του ίδιου του σχεδίου νόµου. Για την επίτευξη του νοµικού και λειτουργικού διαχωρισµού του διαχειριστή του ΕΣΦΑ, όπως απαιτείται σύµφωνα µε την Οδηγία 2003/55/ΕΚ, ιδρύεται ανώνυµη εταιρία, θυγατρική της ΕΠΑ Α.Ε, µε την επωνυµία ιαχειριστής Εθνικού Συστήµατος Φυσικού Αερίου ( ΕΣΦΑ), και λαµβάνεται µέριµνα για τη διαφύλαξη της ανεξαρτησίας της εταιρείας αυτής έναντι της ΕΠΑ. Στον ΕΣΦΑ µεταβιβάζεται η κυριότητα του ΕΣΦΑ, χωρίς δικαίωµα περαιτέρω µεταβίβασης ή εκχώρησης, και του παραχωρούνται τα αποκλειστικά δικαιώµατα λειτουργίας, διαχείρισης, εκµετάλλευσης και ανάπτυξής του, τα οποία ασκούνται σύµφωνα µε την Άδεια Κυριότητας και ιαχείρισης του ΕΣΦΑ. Οι αρµοδιότητες και οι υποχρεώσεις του ΕΣΦΑ καθορίζονται αναλυτικά, ώστε να διαφυλάσσεται η οικονοµική αποδοτικότητα και η τεχνική αρτιότητα του Συστήµατος, καθώς και η απρόσκοπτη και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση των χρηστών στο ΕΣΦΑ. Στο ίδιο πλαίσιο, προβλέπεται ειδική διαδικασία σχετικά µε την ανάπτυξη του ΕΣΦΑ, που συνίσταται στην περιοδική εκπόνηση Μελετών Ανάπτυξης και Προγραµµάτων Ανάπτυξης από τον ΕΣΦΑ, και την έγκρισή τους από τον Υπουργό Ανάπτυξης, µετά από γνώµη της ΡΑΕ. Ειδικές διατάξεις ρυθµίζουν θέµατα σχετικά µε τη δέσµευση και αποδέσµευση µεταφορικής ικανότητας ή δυναµικότητας εγκατάστασης ΥΦΑ ή Αποθήκευσης και τη διαχείριση της συµφόρησης, ώστε να προλαµβάνονται εµπόδια εισόδου στην αγορά, να επιτυγχάνεται η αποτελεσµατική κατανοµή της µεταφορικής ικανότητας σε αυτούς που πράγµατι τη χρησιµοποιούν, και να αποφεύγεται ο κίνδυνος µη αξιοποίησης τµηµάτων του ΕΣΦΑ. Περαιτέρω, παρέχεται νοµοθετική εξουσιοδότηση για τη ρύθµιση των επιµέρους θεµάτων διαχείρισης του ΕΣΦΑ µε τον Κώδικα ιαχείρισης ΕΣΦΑ, και γίνεται λεπτοµερής και αναλυτική απαρίθµηση των επιµέρους θεµάτων που εµπίπτουν στο ρυθµιστικό πεδίο του Κώδικα αυτού, συµπεριλαµβανοµένων των θεµάτων αντιµετώπισης εκτάκτων αναγκών. ΙΙΙ. Με το τρίτο κεφάλαιο του σχεδίου νόµου ρυθµίζονται θέµατα σχετικά µε τα Ανεξάρτητα Συστήµατα Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ), τα οποία είναι Συστήµατα Φυσικού Αερίου πέραν του ΕΣΦΑ, ανεξαρτήτως διασύνδεσης µε αυτό. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται διαδικασία χορήγησης αδειών για την κατασκευή και κυριότητα ΑΣΦΑ, καθώς και ειδική διαδικασία διαγωνισµού για τη χορήγηση τέτοιας άδειας χάριν της ασφάλειας του εφοδιασµού, της προστασίας του ανταγωνισµού και της εξυπηρέτησης στόχων κοινής ωφέλειας. Ακόµη, µε το προτεινόµενο σχέδιο νόµου αξιοποιούνται οι δυνατότητες παρέκκλισης από τις διατάξεις πρόσβασης τρίτων σε Συστήµατα Φυσικού Αερίου σύµφωνα µε το Κοινοτικό ίκαιο, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι που αναφέρονται περιοριστικά και αφορούν την εξυπηρέτηση δηµοσίου συµφέροντος. Ειδική άδεια απαιτείται περαιτέρω για την διαχείριση των ΑΣΦΑ, η οποία διενεργείται σύµφωνα µε ειδικό Κώδικα ιαχείρισης που εκδίδεται για κάθε ΑΣΦΑ, και παράλληλα, µε ειδικές ρυθµίσεις, διασφαλίζεται η ανεξαρτησία του ιαχειριστή ΑΣΦΑ από καθέτως ολοκληρωµένες επιχειρήσεις Φυσικού Αερίου. Τέλος, στο ίδιο κεφάλαιο, περιλαµβάνονται ειδικές ρυθµίσεις σχετικά µε τη διαχείριση του ΑΣΦΑ, εφόσον συντρέχει διασύνδεση µε το ΕΣΦΑ, καθώς και µηχανισµός που διασφαλίζει την οικονοµική αποδοτικότητα τόσο του ΑΣΦΑ όσο και του ΕΣΦΑ. IV. Με το τέταρτο κεφάλαιο ρυθµίζονται θέµατα σχετικά µε τη διανοµή φυσικού αερίου, η οποία κατά ρητή πρόβλεψη του σχεδίου νόµου εξακολουθεί να διέπεται κατ εξοχήν από τις διατάξεις του Ν. 2364/95 (ΦΕΚ Α 252). Λαµβάνοντας υπόψη πλήρως τις διατάξεις του άρθρου 28 παρ. 8 της Οδηγίας 2003/55/ΕΚ, οι υφιστάµενες ΕΠΑ διατηρούν το δικαίωµα αποκλειστικής εκµετάλλευσης των δικτύων διανοµής στις περιοχές όπου δραστηριοποιούνται έως σήµερα, και παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης αντίστοιχης απαλλαγής και για τις ΕΠΑ που θα δηµιουργηθούν στο µέλλον. V. Με τις διατάξεις του πέµπτου κεφαλαίου ρυθµίζονται θέµατα σχετικά µε τη διαµετακόµιση φυσικού αερίου και καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες επιτρέπεται να πραγµατοποιείται, µέσω Συστήµατος Φυσικού Αερίου. VΙ. Με τις διατάξεις του έκτου κεφαλαίου ρυθµίζονται τα θέµατα που αφορούν την προµήθεια φυσικού αερίου σε Πελάτες. Στο πλαίσιο αυτό, ορίζεται ότι η αγορά και πώληση φυσικού αερίου, περιλαµβανοµένων των εισαγωγών και εξαγωγών φυσικού αερίου, δεν προϋποθέτει τη χορήγηση Άδειας, εκτός από την περίπτωση της πώλησης φυσικού αερίου σε Επιλέγοντες Πελάτες, για την οποία χορηγείται Άδεια Προµήθειας Φυσικού Αερίου. Ειδικά για την περίπτωση των Επιλεγόντων Πελατών, άλλωστε, η προµήθεια