ΤΟ RAFTING Φορέστε σωσίβιο και κράνος, πάρτε τα κουπιά και φυσικά την παρέα σας και φύγαμε για rafting στα εντυπωσιακά ποτάμια της Ελλάδας, σε τοπία απαράμιλλης ομορφιάς και άγριας βλάστησης, με καταρράκτες, φαράγγια και καθαρά νερά. Τo rafting ξεκίνησε συστηματικά στην Ελλάδα περίπου στις αρχές της δεκαετίας του 90. Λέγεται ότι οι πρώτοι rafters στην Ελλάδα ήταν εργαζόμενοι της ΔΕΗ που προσπαθούσαν να επιδιορθώσουν βλάβες σε δυσπρόσιτα σημεία, χρησιμοποιώντας φουσκωτές βάρκες στα ποτάμια! Τα τελευταία χρόνια πάντως, το rafting ως hobby δηλαδή η κατάβαση ποταμών με φουσκωτή βάρκα- έχει αποκτήσει όλο και περισσότερους οπαδούς, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και του κόσμου. Πρόκειται για ένα άθλημα που συνδυάζει τη δράση και την επαφή με τη φύση και απαιτεί συνεργασία, καλή διάθεση και κοινωνικότητα. Στο rafting, το ρεύμα του ποταμού είναι αυτό που καθορίζει την πορεία, ενώ τα κουπιά χρησιμοποιούνται για την αποφυγή των εμποδίων και για κάθε περίπτωση ανάγκης. Οι βάρκες χωράνε συνήθως 6-10 άτομα και τον οδηγό, ανάλογα φυσικά με το μέγεθός τους. Υπάρχουν βάρκες και για ομάδες 2-4 ατόμων που ονομάζονται μονοράφτ και είναι στενόμακρες. Η ιδανική εποχή για rafting είναι όταν επικρατούν οι κατάλληλες καιρικές συνθήκες, κατά τη φθινοπωρινή, τη χειμερινή και την ανοιξιάτικη περίοδο, δηλαδή όταν έχει καλοκαιρία, αλλά έχει βρέξει και τα ποτάμια έχουν αρκετό νερό. Rafting μπορούν να κάνουν όλοι, από 10 χρονών και πάνω, ανάλογα με την εμπειρία τους, τη φυσική τους κατάσταση και το βαθμό δυσκολίας της διαδρομής. Οι βαθμοί δυσκολίας κυμαίνονται ανάλογα με τον όγκο του νερού και τη μορφολογία του ποταμού, από 1 μέχρι 6 και με ενδιάμεσες διαβαθμίσεις του «+» ή «-». Οι ενδιάμεσοι βαθμοί περιλαμβάνουν από μέτρια περάσματα ποταμών, μικρές δίνες, χαμηλή ταχύτητα, εύκολα εμπόδια και σημεία για στάση, μέχρι κύματα και αυξημένη ταχύτητα, στενότερα περάσματα, κρυμμένα εμπόδια και καταρράκτες. Ανάλογη βέβαια με τη δυσκολία της κατάβασης πρέπει να είναι η εμπειρία και η φυσική κατάσταση των επιβαινόντων. Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες μας επιτρέπουν να γνωρίσουμε και να θαυμάσουμε εκ των έσω τις φυσικές ομορφιές του τόπου μας πράγμα το οποίο δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά αφού η προσέγγιση αυτών είναι αδύνατη με άλλο τρόπο.
Απαραίτητος εξοπλισμός και στο rafting όπως και στο κάνοε-καγιάκ είναι η στολή neoprene, το κράνος και το σωσίβιο. Οι συμμετέχοντες φοράνε μαγιό, αθλητικά ρούχα, ανάλογα με τον καιρό. Οι βαθμοί δυσκολίας των ποταμών Κάθε ποτάμι χαρακτηρίζεται από μία "διεθνή" κλίμακα δυσκολίας, που ξεκινά από το Ι και φτάνει μέχρι το VΙ και βασίζεται σε ένα συνδυασμό πληροφοριών περί τεχνικής δυσκολίας και επικινδυνότητας. Η κλίμακα έχει έξι βασικές βαθμίδες και με την βοήθεια πρόσημων (+ και -) πολλαπλασιάζονται και δίνουν μια σαφέστερη εικόνα των δυσκολιών που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η βαθμίδα WW.I είναι η πιο εύκολη περίπτωση και δεν απαιτεί προηγούμενη εμπειρία ή ιδιαίτερη φυσική κατάσταση, ενώ από τη βαθμίδα WW.ΙV+ το πλήρωμα της βάρκας θα πρέπει απαραίτητα να είναι έμπειρο, να έχει καλή σχετικά φυσική κατάσταση και να μπορεί να συγχρονιστεί έτσι ώστε να αποδίδει πολύ καλά. To κάθε ποτάμι χαρακτηρίζεται από τον βαθμό δυσκολίας των περασμάτων του, την ταχύτητα και τον όγκο ροής του νερού, το βάθος του και πλήθος άλλων παραμέτρων που έχουν να κάνουν με την υδροτοπογραφία του ποταμού κλπ π.χ. Άραχθος Β! (WW.III, 2 IV). Ο βαθμός δυσκολίας σε κάποιο ποτάμι μπορεί να αλλάξει ελαφρά π.χ. από 2 να γίνει 3 ή 1 ανάλογα με τον όγκο και την ορμή του νερού που κατεβάζει π.χ. το καλοκαίρι που ελαττώνονται τα νερά να γίνεται 1. Επίσης ένα ποτάμι μπορεί να έχει διαφορετικό βαθμό δυσκολίας στα διάφορα τμήματά του και ενδεχομένως να υπάρχει δυνατότητα να επιλέξετε το τμήμα που επιθυμείτε να διασχίσετε π.χ. ένα μέρος να είναι βαθμού 3 και στο δεύτερο μέρος να είναι βαθμού 2. Οι βαθμοί δυσκολίας είναι σε κλίμακα 1ww - 5ww (ww - wild water): 1 αρχάριοι Το νερό κινείται γρήγορα με μικρές αναταράξεις και κύματα. Αν το νερό κινείται, αν υπάρχουν μικρά κύματα και ίσως κάποιοι βράχοι στις άκρες του ποταμού, αν η ροή του ποταμού δεν απαιτεί ελιγμούς ακρίβειας από την βάρκα, αν μπορείς να το κατέβεις μισοκοιμισμένος αυτό το ποτάμι είναι 1ου βαθμού δυσκολίας. Σπάνια απεικονίζονται αυτά τα περάσματα σε χάρτες αλλά οι αρχάριοι πρέπει να είναι προσεκτικοί.
2 εύκολο Απλές δίνες με φανερά περάσματα. Μπορεί να χρειαστεί να γίνουν κάποιες μανούβρες, αλλά τα βράχια και τα κύματα αποφεύγονται εύκολα. Αν σε έχει πάρει ο ύπνος πάνω στη βάρκα μετά το μεσημεριανό φαγητό μπορεί να πιτσιλιστείς σε ποτάμι 2ου βαθμού δυσκολίας. Εμφανίζονται μικρά κύματα, λίγα βράχια που αποφεύγομαι εύκολα, πολύ μικρά stoppers, αντιρρεύματα κ.α. Προφυλάξτε το βιβλίο σας και την φωτογραφική σας μηχανή και διασκεδάστε το. 3 μέτριο Δίνες με μέτρια και ευμετάβλητα κύματα που μπορούν να τουμπάρουν ένα ανοιχτό κανό. Η αποφυγή τους δύσκολη. Απαιτούνται: περίπλοκες μανούβρες σε γρήγορα ρεύματα, καλός έλεγχος της βάρκας σε στενά περάσματα. Χρειάζεται συνεχής παρατήρηση μπροστά. Αυτό το ποτάμι μπορείς να το αφουγκραστείς. Μπορείς να συναντήσεις μικρούς καταρράκτες, μεγάλα βράχια, μεγάλα κύματα, δυνατά αντιρρεύματα, μεγάλα stoppers. Με την απαιτούμενη προσοχή τα πληρώματα σε μια βάρκα rafting δεν έχουν πρόβλημα αλλά πολλά έχουν ακουστεί για τους απρόσεκτους. Στους καλούς χάρτες ποταμών αυτά τα περάσματα σημειώνονται και απεικονίζονται. 4 προχωρημένοι Μεγάλες, δυνατές αλλά προβλέψιμες δίνες απαιτούν ακριβείς χειρισμούς σε ταραγμένα νερά. Επικίνδυνα σημεία: μικρές πτώσεις, ρουφήχτρες κ.α. υπάρχουν ανάλογα με το ποτάμι. Πάντα μπορείς να καταλάβεις πότε ένα πέρασμα 4ου βαθμού δυσκολίας είναι μπροστά σου. Η σιωπηλή αυτοσυγκέντρωση του οδηγού, η σαφήνεια των παραγγελμάτων αλλά και τα μεγάλα και φουρτουνιασμένα ρεύματα, οι μεγάλες κλίσεις και η ταχύτητα των νερών, οι ελιγμοί ακρίβειας, και τα μεγάλα βράχια είναι χαρακτηριστικά αυτής της δυσκολίας.
Οι κωπηλάτες πάντα το νιώθουν ακόμα και αν το περάσουν με κλειστά μάτια. Αυτά τα περάσματα οι οδηγοί τα κουβεντιάζουν γύρω από τη φωτιά στο κάμπινγκ το προηγούμενο βράδυ και τα επιθεωρούν πριν τα περάσουν. 5 έμπειροι Μεγάλες παρατεταμένες ή πολύ δυνατές δίνες με εμπόδια που ενδέχεται να βάλουν τον κωπηλάτη σε κίνδυνο. Απότομες πτώσεις από μικρό ύψος, δύσκολες, περίπλοκες διαδρομές και εμπόδια που είναι αδύνατον να αποφευχθούν. Η εξόρμηση για rafting σε ποτάμια αυτής της δυσκολίας είναι από μόνη της μία περιπέτεια. Απαιτεί πολύ καλή προετοιμασία σε μια διαδρομή με πολύ μεγάλα βράχια, με επικίνδυνα ρεύματα, με απότομες πτώσεις σε μικρούς ή μεγάλους καταρράκτες και μεγάλα κύματα σαν βουνά. Είναι αναγκαία η επιθεώρηση του περάσματος από την όχθη και απαιτούνται ακριβείς χειρισμοί με ελάχιστο περιθώριο λάθους. Η επιτυχής διέλευση για καθένα από αυτά τα περάσματα, σίγουρα θα προκαλέσει ενθουσιασμό και χειροκρότημα. Βιβλιογραφία Η βιβλιογραφία που αναφέρεται παρακάτω αφορά και το μάθημα κάνοε-καγιάκ. Γιώργος Βασιλείου Explorer Ε.Π.Ε., 2004-13. ΠΟΠΗ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, pathan@clickatlife.gr ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΑΝΟΕ ΚΑΓΙΑΚ (www.canoekayak.gr)
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ RAFTING