ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 ««««««««««««2009 Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών 31.5.2005 PE 359.898v01-00 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 1-15 Σχέδιο έκθεσης Manuel Medina Ortega Νομική προστασία σχεδίων και υποδειγμάτων (PE 357.701v01-00) Πρόταση οδηγίας (COM(2004)0582 C6-0119/2004 2004/0203(COD)) Τροπολογία 1 Προτάσεις Καλεί την Επιτροπή να αποσύρει την πρόταση οδηγίας μέχρι να δημοσιευτούν τα αποτελέσματα της μελέτης σχετικά με την ασφάλεια των ανταλλακτικών που τίθενται σε κυκλοφορία στην δευτερογενή αγορά από ανεξάρτητους κατασκευαστές. Εν συνεχεία των επιφυλάξεων που διατυπώθηκαν, ιδίως από τον γερμανό και τον γάλλο Επίτροπο κατά την ψηφοφορία του Κολεγίου, αλλά και των παρατηρήσεων ορισμένων βουλευτών, ο Επίτροπος Bolkestein δήλωσε κατά την παρέμβασή του στην συνεδρίαση της ολομέλειας της 14ης Σεπτεμβρίου 2004, ότι η Επιτροπή δεσμεύεται να διεξαγάγει μελέτη προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα προβλήματα ασφάλειας που άπτονται της παρούσας οδηγίας ελήφθησαν απολύτως υπόψη. Περιμένοντας λοιπόν τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, τα αποτελέσματα της οποίας έχουν σημασία για τον καταναλωτή, εισηγούμεθα την απόσυρση της παρούσας πρότασης οδηγίας. AM\568942.doc PE 359.898v01-00
Τροπολογία: Malcolm Harbour Τροπολογία 2 Προτάσεις Η Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών καλεί την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, με την οποία συνεργάζεται στο πλαίσιο της ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ των επιτροπών την οποία προβλέπει το άρθρο 47 του Κανονισμού, να ενσωματώσει τα εξής σημεία στην έκθεσή της: Or. en Τροπολογία: Malcolm Harbour Τροπολογία 3 Προτάσεις, σημείο 1 1. Αναβάλλει την λήψη απόφασης σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής μέχρι να ολοκληρωθεί η μελέτη που διεξάγει τώρα η ΓΔ «Επιχειρήσεις» και η οποία αξιολογεί τον αντίκτυπο των ανταλλακτικών αυτοκινήτων που «πρέπει να συνταιριάζουν απόλυτα» όσον αφορά την συμμόρφωση του αυτοκινήτου στο σύνολό του με την νομοθεσία της ΕΕ περί ασφάλειας. Or. en Τροπολογία: Malcolm Harbour Τροπολογία 4 Προτάσεις, σημείο 2 2. Επιβεβαιώνει ότι η ουσία της πρότασης της Επιτροπής, ότι αποκλείεται δηλαδή η προστασία σχεδίων και υποδειγμάτων ανταλλακτικών που συνταιριάζουν, δεν εμποδίζει τους ανεξάρτητους παραγωγούς από το να κατασκευάσουν ανταλλακτικά που ταιριάζουν πλήρως με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του αρχικού σχεδίου και συνεπώς προσφέρουν την ίδια προστασία και ασφάλεια. PE 359.898v01-00 2/10 AM\568942.doc
Or. en Τροπολογία: Malcolm Harbour Τροπολογία 5 Προτάσεις, σημείο 3 3. Καλεί την Επιτροπή, στην περίπτωση που η μελέτη της επιβεβαιώσει ότι χρειάζεται να εγκριθεί νέα διαδικασία έγκρισης τύπου για ανταγωνιστικά ανταλλακτικά που «συνταιριάζουν απόλυτα» προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφάλεια των οχημάτων και μετά την επισκευή, να επανενεργοποιήσει την πρόταση οδηγίας της σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης. Or. en Τροπολογία: Malcolm Harbour Τροπολογία 6 Προτάσεις, σημείο 4 4. Ζητεί να εξεταστεί κατά πόσο η έγκριση τύπου, σε συνδυασμό με μέτρα όπως η ελεύθερη χορήγηση αδειών, θα μπορούσε να ενισχύσει τον ανταγωνισμό στον τομέα της προμήθειας ανταλλακτικών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια τόσο των επιβατών των αυτοκινήτων όσο και των πεζών. Or. en AM\568942.doc 3/10 PE 359.898v01-00
Τροπολογία: Malcolm Harbour Τροπολογία 7 Προτάσεις, σημείο 5 5. Καλεί την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων να ζητήσει εκ νέου την γνώμη της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών, όπως αρμόζει. Or. en Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή Τροπολογίες του Κοινοβουλίου Τροπολογία 8 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 1 (1) Ο μοναδικός σκοπός της προστασίας των σχεδίων ή υποδειγμάτων είναι να παρέχει αποκλειστικά δικαιώματα στην εμφάνιση ενός προϊόντος, αλλά όχι το μονοπώλιο για το προϊόν αυτό καθαυτό. Η προστασία των σχεδίων για τα οποία δεν υπάρχει εναλλακτικό προϊόν θα οδηγούσε εκ των πραγμάτων σε μονοπώλιο του συγκεκριμένου προϊόντος αυτού του είδους η προστασία δεν απέχει πολύ από την κατάχρηση του καθεστώτος σχεδίων και υποδειγμάτων. Εάν επιτρέπεται σε τρίτα μέρη να παράγουν και να διανέμουν ανταλλακτικά, διατηρείται ο ανταγωνισμός όμως, εάν η προστασία των σχεδίων επεκτείνεται στα ανταλλακτικά, τα εν λόγω τρίτα μέρη καταστρατηγούν τα δικαιώματα αυτά, ο ανταγωνισμός εξαλείφεται και ο δικαιούχος του σχεδίου αποκτά εκ των πραγμάτων ένα μονοπώλιο για το προϊόν αυτό. Διαγράφεται PE 359.898v01-00 4/10 AM\568942.doc
Η εναρμόνιση της εσωτερικής αγοράς που επιδιώκεται και αναφέρεται στις αιτιολογικές σκέψεις 2 και 3 δεν μπορεί να μεταφραστεί σε μια απλή κατάργηση της προστασίας των σχεδίων και υποδειγμάτων στην δευτερογενή αγορά. Στην πραγματικότητα, οι παραγωγοί των ανταλλακτικών που χρησιμοποιούνται ως κατασκευαστικά στοιχεία σύνθετων προϊόντων αναλαμβάνουν όλους τους κινδύνους που ενέχει η κυκλοφορία νέου προϊόντος, με το κόστος και τους περιορισμούς που αυτό συνεπάγεται, κάτι που δεν συμβαίνει με τους ανεξάρτητους προμηθευτές που θα μπορούσαν να μιμηθούν τα πλέον κερδοφόρα κομμάτια χωρίς να αναλάβουν ούτε το κόστος ούτε τους αντίστοιχους περιορισμούς, με τελικό αποτέλεσμα την στρέβλωση του ανταγωνισμού. Σύμφωνα με την οδηγία 98/71/ΕΚ, η προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων εντός της ΕΕ ορίζεται στα 5 έτη, περίοδος που μπορεί να παραταθεί 4 φορές, δηλαδή 25 έτη. Δεδομένων των διαφορών που απαντώνται μεταξύ των κρατών μελών, και έχοντας υπόψη ότι η συμφωνία ΔΠΙΤΕ (TRIPs), στα άρθρα 25 και 26, θέτει θέμα προστασίας βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων νέων ή πρωτότυπων που θα φτάνει τουλάχιστον τα 10 έτη, πιστεύουμε ότι μία προστασία διάρκειας 10 ετών συνιστά έναν παραδεκτό συμβιβασμό στο συγκεκριμένο θέμα από την παρούσα οδηγία. Τροπολογία 9 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 1 (νέα) (1) Η κατάργηση της προστασίας σχεδίων και υποδειγμάτων αντιβαίνει στις ίδιες τις παγκοσμίως αναγνωρισμένες αρχές της πνευματικής ιδιοκτησίας και θα αποτελούσε επικίνδυνο προηγούμενο όσον αφορά την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων και σε άλλους τομείς, την στιγμή μάλιστα που η Ευρωπαϊκή Ένωση καταβάλλει προσπάθειες, ιδίως στο πλαίσιο του ΠΟΕ, να πείσει τρίτες χώρες σχετικά με την αναγκαιότητα ενός καθεστώτος προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων που θα θέσει τέρμα στην μίμηση και στην αντιγραφή. AM\568942.doc 5/10 PE 359.898v01-00
Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι με την ευκαιρία της διαπραγμάτευσης για την συμφωνία GATT, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήρθε σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και τις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας μέσω της επιβολής ελάχιστων κανόνων για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας σε εθνικό επίπεδο. Συγκεκριμένα, τα άρθρα 25 και 26 της συμφωνίας ΔΠΙΤΕ (TRIPs) εισαγάγουν την αρχή ότι τα μέλη θα εξασφαλίσουν προστασία βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων νέων ή πρωτότυπων διάρκειας τουλάχιστον 10 ετών. Το άρθρο 26 της Συμφωνίας προβλέπει για τα μέλη την δυνατότητα εξαίρεσης από αυτή την αρχή, υπό την προϋπόθεση ότι οι εξαιρέσεις θα ισχύουν για εξαιρετικές περιπτώσεις μόνο και θα είναι πλήρως δικαιολογημένες. Το θέμα βεβαίως είναι ότι η κατάργηση της προστασίας των ανταλλακτικών δεν φαίνεται ουδόλως δικαιολογημένη και αποτελεί επικίνδυνο προηγούμενο που δεν θα έπρεπε να εγκριθεί από τα ευρωπαϊκά όργανα, τα οποία είναι εγγυητές του σεβασμού των δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Τροπολογία 10 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 3 Α (νέα) (3 Α) Η προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων συνιστά νόμιμο δικαίωμα που παραχωρείται στους παραγωγούς ανταλλακτικών που συνιστούν κατασκευαστικά στοιχεία σύνθετου προϊόντος, ως ανταμοιβή για τις καινοτόμες προσπάθειές τους. Η εναρμόνιση της εσωτερικής αγοράς που επιδιώκεται και αναφέρεται στις αιτιολογικές σκέψεις 2 και 3 δεν μπορεί να μεταφραστεί σε μια απλή κατάργηση της προστασίας των σχεδίων και υποδειγμάτων στην δευτερογενή αγορά. Στην πραγματικότητα, οι παραγωγοί των ανταλλακτικών που χρησιμοποιούνται ως κατασκευαστικά στοιχεία σύνθετων προϊόντων αναλαμβάνουν όλους τους κινδύνους που ενέχει η κυκλοφορία νέου προϊόντος, με το κόστος και τους περιορισμούς που αυτό συνεπάγεται, κάτι που δεν συμβαίνει με τους ανεξάρτητους προμηθευτές που θα μπορούσαν να μιμηθούν τα πλέον κερδοφόρα κομμάτια χωρίς να αναλάβουν ούτε το κόστος ούτε τους αντίστοιχους περιορισμούς, με τελικό αποτέλεσμα την στρέβλωση του ανταγωνισμού. Σύμφωνα με την οδηγία 98/71/ΕΚ, η προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων εντός της ΕΕ ορίζεται στα 5 έτη, περίοδος που μπορεί να παραταθεί 4 φορές, δηλαδή 25 έτη. Δεδομένων των μεγάλων διαφορών που απαντώνται μεταξύ των κρατών μελών, και έχοντας PE 359.898v01-00 6/10 AM\568942.doc
υπόψη ότι η συμφωνία ΔΠΙΤΕ (TRIPs), στα άρθρα 25 και 26, θέτει θέμα προστασίας βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων νέων ή πρωτότυπων που θα φτάνει τουλάχιστον τα 10 έτη, πιστεύουμε ότι μία προστασία διάρκειας 10 ετών συνιστά έναν παραδεκτό συμβιβασμό στο συγκεκριμένο θέμα από την παρούσα οδηγία. Τροπολογία 11 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 3 Β (νέα) (3 Β) Τα 16 από τα 25 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν θεσμοθετήσει προστασία σχεδίων και υποδειγμάτων διάρκειας έως και 25 ετών. Η απελευθέρωση δεν υφίσταται παρά σε μικρό αριθμό κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που πρέπει να μας κάνει να αναρωτηθούμε ως προς την σκοπιμότητα της εναρμόνισης προς αυτήν την κατεύθυνση, δηλ. της απελευθέρωσης. Τροπολογία 12 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 3 Γ (νέα) (3 Γ) Η απλή κατάργηση της προστασίας σχεδίων και υποδειγμάτων δεν θα απέβαινε προς όφελος ούτε των ευρωπαίων καταναλωτών ούτε των ευρωπαϊκών ΜΜΕ. Η μελέτη αντικτύπου που παρήγγειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και διεξήγαγε η Ευρωπαϊκή Κοινοπραξία Αξιολόγησης Πολιτικής - Τεχνόπολις (EPEC) καταδεικνύει ότι η απελευθέρωση δεν επιφέρει αυτόματα την πτώση των τιμών υπέρ του καταναλωτή. Αυτό εξηγείται ως εξής: - η δομή της αγοράς ανταλλακτικών συντελεί στο να μεσολαβεί μεταξύ του τελικού καταναλωτή AM\568942.doc 7/10 PE 359.898v01-00
και του παραγωγού ανταλλακτικών ολόκληρη σειρά ενδιάμεσων (διανομείς, μηχανικοί αυτοκινήτων κα.), οι οποίοι θα καρπωθούν τελικά οποιαδήποτε μείωση των τιμών, - η τιμή των ανταλλακτικών επηρεάζει σε πολύ περιορισμένο βαθμό (15-20%) τον καθορισμό των τιμολογίων των ασφαλιστικών εταιρειών βάσει των οποίων καθορίζεται τελικά το ύψος των πληρωτέων ασφάλιστρων, - οποιοδήποτε πλεονέκτημα στην τιμή προσφέρει η επιλογή ανταλλακτικών άλλων από τα γνήσια ακυρώνεται από τα έξοδα που συνεπάγεται ο μεγαλύτερος χρόνος συναρμολόγησης, - η μελέτη της Τεχνοπόλεως διευκρινίζει επίσης ότι οι κατασκευαστές και οι ασφαλιστές έχουν προσκομίσει πολυάριθμες αποδείξεις ως προς την κατώτερη ποιότητα των αντιγράφων. Όσον αφορά τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ, η Επιτροπή εκτιμά ότι η απελευθέρωση της αγοράς ανταλλακτικών θα έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία νέων εμπορικών ευκαιριών για τους ανεξάρτητους παραγωγούς ανταλλακτικών, ιδίως δε τις ΜΜΕ στις οποίες θα παρουσιαστούν αυτές οι νέες ευκαιρίες. Ωστόσο, - η αύξηση των πωλήσεων ανταλλακτικών εξαρτάται από τις πιθανότητες αυτοκινητιστικών ατυχημάτων και όχι από την τιμή των ανταλλακτικών, - τα αυξημένα εργατικά στην ΕΕ δεν επιτρέπουν εξαγωγές ανταλλακτικών εκτός Ευρώπης, - η απελευθέρωση θα συμβάλλει στην αύξηση των εισαγωγών ανταλλακτικών εξωκοινοτικής προέλευσης. Τροπολογία 13 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 3 Δ (νέα) (3 Δ) Η κατάργηση της προστασίας των σχεδίων και υποδειγμάτων αντιβαίνει στην Στρατηγική της Λισσαβόνας, στόχος της οποίας είναι η ενθάρρυνση της ικανότητας έρευνας και καινοτόμου ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Καλό είναι να υπενθυμίσουμε τους στόχους της Λισσαβόνας στο πλαίσιο της παρούσας οδηγίας. PE 359.898v01-00 8/10 AM\568942.doc
Τροπολογία 14 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 4 (νέα) (4) Για να συμπληρωθούν οι διατάξεις του κανονισμού αριθ. 1400/2002 της Επιτροπής που αφορούν τη δυνατότητα ενός κατασκευαστή να επιθέτει με ευδιάκριτο και αποτελεσματικό τρόπο το εμπορικό του σήμα ή το λογότυπό του επί των κατασκευαστικών στοιχείων ή των ανταλλακτικών, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι καταναλωτές ενημερώνονται δεόντως για την προέλευση των ανταλλακτικών, προσθέτοντας π.χ. πληροφορίες για τα εμπορικά σήματα ή τα λογότυπα επί των σχετικών ανταλλακτικών. (4) Τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι καταναλωτές ενημερώνονται δεόντως για την προέλευση των ανταλλακτικών, προσθέτοντας π.χ. πληροφορίες για τα εμπορικά σήματα ή τα λογότυπα επί των σχετικών ανταλλακτικών. Είναι αυθαίρετη η σύνδεση του κανονισμού 1400/2002, ο οποίος αφορά στην πολιτική του ανταγωνισμού των αυτοκινητοβιομηχανιών στον τομέα της διανομής, με την υπό εξέταση οδηγία που άπτεται της πνευματικής ιδιοκτησίας και εφαρμόζεται και σε άλλους τομείς πλην της αυτοκινητοβιομηχανίας. Τροπολογία 15 ΑΡΘΡΟ 1 Άρθρο 14, σημείο 1 (οδηγία 98/71/ΕΚ) 1. Δεν υφίσταται προστασία σχεδίου ή υποδείγματος για σχέδιο ή υπόδειγμα που αποτελεί κατασκευαστικό στοιχείο σύνθετου προϊόντος, το οποίο χρησιμοποιείται κατά την έννοια του άρθρου 12 παράγραφος 1 της παρούσας οδηγίας για την επισκευή του εν λόγω σύνθετου προϊόντος, προς αποκατάσταση της αρχικής του εμφάνισης. 1. Η διάρκεια της περιόδου προστασίας σχεδίου ή υποδείγματος για σχέδιο ή υπόδειγμα που αποτελεί κατασκευαστικό στοιχείο σύνθετου προϊόντος, το οποίο χρησιμοποιείται κατά την έννοια του άρθρου 12 παράγραφος 1 της παρούσας οδηγίας για την επισκευή του εν λόγω σύνθετου προϊόντος, προς αποκατάσταση της αρχικής του εμφάνισης ορίζεται στα 10 έτη. AM\568942.doc 9/10 PE 359.898v01-00
Η εναρμόνιση της εσωτερικής αγοράς που επιδιώκεται και αναφέρεται στις αιτιολογικές σκέψεις 2 και 3 δεν μπορεί να μεταφραστεί σε μια απλή κατάργηση της προστασίας των σχεδίων και υποδειγμάτων στην δευτερογενή αγορά. Στην πραγματικότητα, οι παραγωγοί των ανταλλακτικών που χρησιμοποιούνται ως κατασκευαστικά στοιχεία σύνθετων προϊόντων αναλαμβάνουν όλους τους κινδύνους που ενέχει η κυκλοφορία νέου προϊόντος, με το κόστος και τους περιορισμούς που αυτό συνεπάγεται, κάτι που δεν συμβαίνει με τους ανεξάρτητους προμηθευτές που θα μπορούσαν να μιμηθούν τα πλέον κερδοφόρα κομμάτια χωρίς να αναλάβουν ούτε το κόστος ούτε τους αντίστοιχους περιορισμούς, με τελικό αποτέλεσμα την στρέβλωση του ανταγωνισμού. Σύμφωνα με την οδηγία 98/71/ΕΚ, η προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων εντός της ΕΕ ορίζεται στα 5 έτη, περίοδος που μπορεί να παραταθεί 4 φορές, δηλαδή 25 έτη. Δεδομένων των μεγάλων διαφορών που απαντώνται μεταξύ των κρατών μελών, και έχοντας υπόψη ότι η συμφωνία ΔΠΙΤΕ (TRIPs), στα άρθρα 25 και 26, θέτει θέμα προστασίας βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων νέων ή πρωτότυπων που θα φτάνει τουλάχιστον τα 10 έτη, πιστεύουμε ότι μία προστασία διάρκειας 10 ετών συνιστά έναν παραδεκτό συμβιβασμό στο συγκεκριμένο θέμα από την παρούσα οδηγία. PE 359.898v01-00 10/10 AM\568942.doc