«Ανακαλύπτοντας τους αρχαιολογικούς θησαυρούς της Επαρχίας Ελασσόνας»- Μια διδακτική προσέγγιση Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος 6 ης Περιφέρειας Π.Ε. ν. Λάρισας Ελασσόνα, 7 Νοεμβρίου 2015
Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ιστορικής σκέψης (κατανόηση ιστορικών γεγονότων μέσα από την εξέταση αιτίουαποτελέσματος) Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ιστορικής συνείδησης (κατανόηση της συμπεριφοράς των ανθρώπων σε συγκεκριμένες καταστάσεις και τη διαμόρφωση αξιών και στάσεων που οδηγούν σε εκδήλωση υπεύθυνης συμπεριφοράς στο παρόν και στο μέλλον)
Η κατανόηση των εννοιών χώρος, χρόνος, αλλαγή Η επαφή με την πολιτιστική κληρονομιά και η εκτίμηση αυτής Η ευαισθητοποίηση απέναντι στα δημιουργήματα συγκεκριμένης εποχής Η συσχέτιση γεγονότων διαφορετικών εποχών, η σύγκρισή τους με γεγονότα της σημερινής εποχής και η επίτευξη κάποιας γενίκευσης
Το ενδιαφέρον για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων στα αρχαία χρόνια Ο σεβασμός στις παραδόσεις όλων των εποχών και των λαών Η αποδοχή του δικαιώματος της ανεξιθρησκείας Η ενασχόληση με θέματα της τοπικής ιστορίας (η μελέτη της βοηθά το μαθητή να αποκτήσει πιο ολοκληρωμένη προσωπική, κοινωνική και εθνική ταυτότητα)
Η «Ευέλικτη Ζώνη» στο ημοτικό Σχολείο μπορεί να ενταχθεί, κατά την κρίση του Συλλόγου ιδασκόντων, στη δεύτερη ή στην Τρίτη διδακτική περίοδο, κατά προτίμηση ανά δίωρο (όπου είναι εφικτό). Για παιδαγωγικούς και λειτουργικούς λόγους την ευθύνη της Ευέλικτης Ζώνης αναλαμβάνει ο δάσκαλος της τάξης, ο οποίος προγραμματίζει ανά τρίμηνο σε συνεργασία με το σύλλογο διδασκόντων τις δραστηριότητες της Ευέλικτης Ζώνης και τις υποβάλλει για έγκριση στον αρμόδιο Σχολικό Σύμβουλο Οι επιλογές δασκάλων και μαθητών για τα θέματα θα πρέπει να καλύπτουν ισόρροπα τις ενδεικτικές θεματικές ενότητες που προτείνονται για την Ε. Ζ.
1. Θέματα Περιβάλλοντος- Γνωριμία με το τοπικό περιβάλλον 2. Πολιτισμός- Διαπολιτισμική επικοινωνία και αλληλεπίδραση 3. Θέματα Ολυμπιακής Παιδείας 4. Εικαστικά- Συλλογική δραστηριότητα και έκφραση 5. Λογοτεχνία 6. Συμμετοχή και παρέμβαση σε σχολικά και εξωσχολικά δρώμενα- Εκδηλώσεις 7. Φιλαναγνωσία
Αισθητική Αγωγή Γλώσσα Γεωγραφία Θρησκευτικά Μουσική Θέατρο Λαογραφία Λογοτεχνία Μαθηματικά
Χώρος Χρόνος Μεταβολή Παρελθόν Παρόν Μέλλον Αλλαγή Διαδοχή γεγονότων Μυθολογία Παραμύθι Μύθος Ήρωας Άθλος Εκστρατεία Δωδεκάθεο Φαντασία Πραγματικότητα Συνεργασία Σύστημα Οργάνωση Ενότητα Αιτία Αφορμή Τέχνη Πολιτισμός
Διαθεματικές έννοιες: Αιτία- Αποτέλεσμα, Διαδοχή Γεγονότων 1453 1492 : Δύο πολύ σημαντικές ημερομηνίες «Η ανακάλυψη της Αμερικής (1492) ήταν εν μέρει αποτέλεσμα της προσπάθειας των Ευρωπαίων να πλεύσουν προς τις Ινδίες, με τις οποίες διατηρούσαν εμπορικές σχέσεις. Η πρόσβαση που είχαν μέσω Ερυθράς θάλασσας ή Περσικού κόλπου διακόπηκε μετά την άλωση της Κων/πολης (1453) και χρειάστηκαν 39 (σχεδόν 40) ολόκληρα χρόνια να βρουν άλλο δρόμο, στηριζόμενοι στις θεωρίες του Αριστοτέλη περί σφαιρικότητας της γης και στην άποψη του Ποσειδώνιου ότι αν πλεύσει κάποιος προς τα δυτικά, θα φτάσει στις Ινδίες».
«Οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου» (Γ τάξη) «Ένα αρχαίο θέατρο» (Δ τάξη) «Το εργαστήρι του αγγειοπλάστη» (Δ τάξη) «Επίσκεψη σε μνημεία του τόπου μας» (Ε τάξη) «Η ιστορία μέσα από τη λογοτεχνία» (ΣΤ τάξη) «Η Ιστορία μέσα από την Τέχνη» (ΣΤ τάξη)
Η Τοπική Ιστορία πρέπει να προσεγγίζεται διαθεματικά με τη μέθοδο project, όπου εμπλέκονται σχεδόν όλα τα γνωστικά αντικείμενα Οι μαθητές πραγματοποιούν επισκέψεις, παρατηρούν, καταγράφουν, φωτογραφίζουν, αναπαριστούν εικαστικά. Περιγράφουν γραπτά ή προφορικά και επεξεργάζονται το θέμα πολύπλευρα
Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις σε ιστορικούς χώρους συμβάλλουν ώστε οι μαθητές: Να αντιληφθούν τη σημασία των αρχαιολογικών ευρημάτων για την ιστορική γνώση Να ασκήσουν την ικανότητά τους στην ερμηνεία παραγόντων που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση ιστορικών γεγονότων Να κατανοήσουν τη διαπλοκή των παραγόντων εκείνων που επιδρούν καταλυτικά στη ζωή των ανθρώπων
Να συνδέσουν και να συσχετίσουν με τρόπο τεκμηριωμένο γεγονότα, ευρήματα και δραστηριότητες Να αντλήσουν πληροφορίες και να συνθέσουν γνώσεις για το παρελθόν Να διαπιστώσουν τη συνεχή αλληλεπιδρασιακή σχέση ανθρώπου και φύσης Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία και την αξία που έχει η διαφύλαξη του πολιτισμικού περιβάλλοντος
Θα πρέπει ο δάσκαλος: Να γνωρίζει καλά οτιδήποτε έχει σχέση με το χώρο που θα επισκεφθούν Να έχει σχετική βιβλιογραφική ενημέρωση Να έχει διδάξει προηγουμένως την αντίστοιχη ενότητα και να έχει προετοιμάσει τους μαθητές ώστε να εξασφαλίσει τη συμμετοχή όλων Να είναι πρόθυμος να παρέμβει και να αντιμετωπίσει δυσκολίες που θα προκύψουν κατά την υλοποίηση του προγράμματος Να γνωρίζει τον ακριβή χρόνο διάρκειας του προγράμματος