Η λεκτική βία, περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών που κυμαίνονται από φωνές μέχρι λεκτική ταπείνωση και τρομοκράτηση του θύματος.



Σχετικά έγγραφα
ΕΚΤΑΣΗ, ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ, ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΔΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΒΙΑΣ

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών

ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΕΙΡΑΙΑ 01/ /2016

Η Λειτουργία της Γραμμής SOS 15900

ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΠΡΑΞΕΙΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΑΣΜΟΥ

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

Βία στην οικογένεια και βία στο σχολείο ΑΡΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ Β. Αν. Καθηγήτρια Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΒΙΑΣ ΠΟΥ ΕΛΑΒΑΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟ "ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ" ΤΟ 2011

«Η απασχόληση Ψυχολόγων και Παιδαγωγών στις δράσεις της Ιατρικής Παρέμβασης»

Ορίζεται μια κατάσταση κατά την οποία χωρίς λόγο και για μεγάλο διάστημα ασκείται: Εσκεμμένη Απρόκλητη Συστηματική Επαναλαμβανόμενη βία Επιθετική

Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας θεωρούνται κοινωνικό πρόβλημα

Αποτελέσματα Ερωτηματολογίου Γυναικείας Κακοποίησης

Εργάζομαι αισθάνομαι... πετυχαίνω!!!!!

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Έφηβος και Διαδίκτυο Ο Ρόλος του Γονέα

Βία κατά των γυναικών ένα αρχαίο ζήτηµα που ανθεί και στον 21 αιώνα. Θεοφανώ Παπαζήση

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια

Πανευρωπαϊκή έρευνα. ΣΗΜΕΙΩΜΑ / 5 Μαρτίου 2014 Βία κατά των γυναικών

Γράφει: Νικολαΐδου Λίνα, Ψυχολόγος, Πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια PET (Parent Effectivness Training)

Γυναίκες - Αναπηρία Υγεία

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Ο εφημερεύων νοσοκομειακός ιατρός και η ενδοοικογενειακή βία. Δημήτριος Τσιφτσής Επ. Α Χειρουργός ΕΣΥ Επ. υπεύθυνος ΤΕΠ ΓΝ Νικαίας

Μαρία Πρίφτη, Ψυχολόγος MSc, Προϊσταμένη Τμήματος Προστασίας Οικογένειας, Παιδιού, Νεολαίας και Παιδείας, Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής

Αποσπάσµατα από την οµιλία στο ηµοτικό Σχολείο Γουβών, 15 Νοεµβρίου 2014, µε τίτλο: ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Διπολική διαταραχή μανιοκατάθλιψη,

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

M2 Unit 3. Διεπιστημονικό Ιστορικό και Διάγνωση

«Η ενδοοικογενειακή βία κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης - Η οπτική των επαγγελματιών και προτάσεις βελτίωσης των εφαρμοζόμενων πολιτικών»

Ερευνητική Εργασία Ισότητα των φύλων- Δικαιώματα των γυναικών: Ανισότητες που επιμένουν.

Βία κατά των γυναικών: Ένα διαχρονικό πρόβλημα, πολλές όψεις

Βασίλης Ταξόπουλος, Κοινωνιολόγος, Μ.Δ.Ε. Εγκληματολογίας

Οι μορφές της σύγ ύ χρ χ ονη ν ς η ς ο ικ ι ο κ γένε έν ι ε α ι ς

Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη

ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΓΟΝΕΙΣ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ

Συγγραφείς: Κολίρη, Μ.Ε, Μαλογιάννης, Ι., Καπετανάκη, Δ., Καραπιπέρη, Α., Σωτηράκου, Α. & Κατσαδώρος, Κ.

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΛΚΟΟΛ ΣΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΓΟΝΕΙΣ-ΕΦΗΒΟΙ) Λιοδάκη Νεκταρία Κοινωνική Λειτουργός Κοινωνική Υπηρεσία- Αλκοολογικό Ιατρείο ΠαΓΝΗ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ COMENIUS REGIO ΓΕΦΥΡΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟΥ

«Άγχος στην εφηβεία και ο ρόλος των γονέων»

Πρώιμα δυσλειτουργικά σχήματα και εκδηλώσεις θυμού σε ενήλικο πληθυσμό Έφη Αλεξανδρή, Σοφία Βασιλειάδου, Όλγα Πάβλοβα, Γρηγόρης Σίμος

Αποκατάσταση Καρδιοπαθούς Ασθενούς Ο ρόλος του Ψυχιάτρου

Ιανουαριος Κωνσταντίνα Μοσχοτά. Αντιπρόεδρος Καταφυγίου Γυναίκας

«Μαζί για την γυναίκα» Κακοποίηση: Ισότητα και Ενεργή Κοινωνία

Η Ψυχολογική Διάσταση της Κώφωσης. Ελενα Τρύφωνος Εκπαιδευτική Ψυχολόγος Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Μάθημα : Κοινοτική Νοσηλευτική II. Κακοποίηση γυναικών. Σπουδάστριες : Αλεξίου Δήμητρα Κοτρώτσιου Χριστίνα. Υπ. Καθηγήτρια Κυπαρίση Γεωργία

Παράγοντες Προστασίας και Κινδύνου

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΕΠ-Υ

Βία στην οικογένεια. Ε. ΚαλοΥδη, Μ.λ. Ψαρρα, Γ. ΚαλΕΜη, Ι. δουζενη, α. δουζενης* Περίληψη

Το φαινόμενο της Συντροφικής Βίας και οι Εφαρμογές στη Συμβουλευτική

Ενδοσχολική βία (bullying)

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Θέμα:Βία στην Οικογένεια (Μάθημα 2 ο ) Τάξη:Γ Γυμνασίου Χρόνος:1 x 45 Ημερομηνία: Καθηγήτρια Οικιακής Οικονομίας: Στέλλα Αντωνίου

Πρόληψη και Προστασία Παιδιών από την Σεξουαλική Κακοποίηση

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.

Θέμα πτυχιακής Μαθησιακές δυσκολίες και Κακοποίηση παιδιών

στήριξε το «φύλο» σου!

«Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών

Μάθετε στο παιδί σας τον Κανόνα των Εσωρούχων.

ΜΑΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Mediterranean College Θεσσαλονικης

Έμφυλες ταυτότητες v Στερεότυπα:

Σχολικός Εκφοβισμός και Ψυχολογία

2ο Γυμνάσιο Χαριλάου. Σχολικό έτος Θέμα: Σχολική Διαμεσολάβηση. Ομάδα: Αγωγή Υγείας

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΟΝΙΟΥ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ

Ο καθημερινός άνθρωπος ως «ψυχολόγος» της προσωπικότητάς του - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχο

ΤΥΠΟΙ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΥΛΟ

ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ε.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΥΑΛΩΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΑ «ΑΣΦΑΛΕΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑμεΑ ΣΕ ΧΩΡΟΥΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ»

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΙΙ. ΝΗΠΙΑΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Αναπτυξιακά επιτεύγματα. Καλλιρρόη Παπαδοπούλου και Λήδα Αναγνωστάκη ΤΕΑΠΗ/ΕΚΠΑ

Πώς το τραύμα επηρεάζει τα παιδιά και τα νέα άτομα

ΕΝ Ο-ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ: ΠΡΩΤΗ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΗ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

«Μαθησιακές δυσκολίες και παραβατική συμπεριφορά»

ΘΕΜΑ: «ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ»

Γράφει: Ειρήνη Τζελέπη, Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Pg.Dipl., MSc., City University, Λονδίνο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Η Βία κατά των Γυναικών μέσα στην Οικογένεια

Οδηγίες διαχείρισης του θυμού και της επιθετικότητας των παιδιών:

ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗ = ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ετής Εκπαίδευση στη Δικαστική Ψυχοθεραπεία

«Εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying)

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ

«Μύθοι» και αλήθειες(;) του γάμου: κοινωνιοψυχολογική προσέγγιση

Τί είναι ο σχολικός εκφοβισμός;

Βία και επιθετική συμπεριφορά από τους εφήβους.

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο

Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στην Εφηβεία

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΝΕΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. 2 ο Λύκειο Αμαρουσίου Β Τάξη 1 ο project Σχολικό Έτος: Υπεύθυνη καθηγήτρια: κα Σπανού

ΕΦΗΒΕΙΑ...HEAVEN OR HELL?

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995)

Τι είναι φόβος και τι φοβια;

Ορισμός του φαινομένου του ενδοσχολικού εκφοβισμού/ ενδοσχολικής βίας: Βασικά χαρακτηριστικά του ενδοσχολικού εκφοβισμού/ ενδοσχολικής βίας:

Ασφαλής χρήση διαδικτύου και κινητού τηλεφώνου σε παιδιά και εφήβους

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ) Ημερομηνία: Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΦΙΛΙΚΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Για να μπορέσουν να κατανοήσουν πλήρως τη νέα κατάσταση και να αποδεχτούν πως είναι οριστική, θα χρειαστεί να περάσουν αρκετοί μήνες.

ΜΈΡΟΣ I ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ Μορφές, Μοντέλα, Ατομικοί, Ψυχοκοινωνικοί, Σχολικοί, Οικογενειακοί παράγοντες

Ποιά είναι η διαφορά διαδικτυακής παρακολούθησης και παρενόχλησης από τον διαδικτυακό εκφοβισµό;

Transcript:

ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ Κατερίνα Υφαντή Συμβουλευτική Ψυχολόγος (Msc) 1 Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί ένα καθημερινό φαινόμενο που φαίνεται να έχει πάρει ιδιαίτερα μεγάλες διαστάσεις. Αποτελεί παράφορη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αντιμετώπιση της κρίνεται ως ανάγκη υψίστης σημασίας. Ο αντίκτυπος της ενδοοικογενειακής βίας είναι ιδιαίτερα μεγάλος, καθώς δεν επηρεάζει μόνο το άτομο που κακοποιείται αλλά και ολόκληρο το οικογενειακό του περιβάλλον και την κοινωνία εν γένει. Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ Ως βία μπορεί να οριστεί οποιαδήποτε μορφή σωματικής, λεκτικής, σεξουαλικής ή ψυχολογικής κακοποίησης. Η βία μεταξύ συντρόφων εμπεριέχει την επιβολή και την κατάχρηση της δύναμης και του έλεγχου του ενός προς τον άλλον (Greater London Authority, 2001). Στον ορισμό της βίας εντάσσεται και η παραμέληση (Spinellis, 1997). Η σωματική βία περιλαμβάνει πληθώρα περιστατικών, από ένα χαστούκι στο πρόσωπο μέχρι σοβαρές σωματικές βλάβες, που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε ανθρωποκτονία από πρόθεση. Η λεκτική βία, περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών που κυμαίνονται από φωνές μέχρι λεκτική ταπείνωση και τρομοκράτηση του θύματος. Η ψυχολογική βία περιλαμβάνει συμπεριφορές που κινούνται από συναισθηματική ταπείνωση του θύματος μέχρι σοβαρή ψυχική βλάβη και μείωση της λειτουργικότητας του ατόμου (ΚΕΘΙ, 2003). Ο ορισμός της βίας ως Κάθε σωματική, σεξουαλική, ή ψυχολογική πράξη που ασκείται σε βάρος του θύματος από τον τωρινό ή πρώην σύζυγο, ή από τον σύντροφο, ή άλλα μέλη της οικογένειας έχει επικρατήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ύστερα από πρόταση του κράτους της Δανίας (Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2000). ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί καταπάτηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με πολλαπλές προεκτάσεις τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό, οικογενειακό κοινωνικό,

πολιτικό και οικονομικό επίπεδο (Diamantopoulou, 2000). Οι επιπτώσεις της είναι εμφανείς τόσο στη υγεία του ίδιου του ατόμου που κακοποιείται (σε σωματικό και ψυχικό επίπεδο), οδηγώντας το σε κοινωνική απομόνωσή και έκπτωση της λειτουργικότητας και της παραγωγικότητάς του, όσο και στα υπόλοιπα μέρη της οικογένειας και στο ίδιο το κράτος (Diamantopoulou, 2000). Η κακοποίηση, προκαλεί, σύμφωνα με τον Fillingsrad (2000) αισθήματα ανικανότητας, έντονο άγχος και καταθλιπτικό συναίσθημα στις γυναίκες. H ενδοοικογενειακή βία σχετίζεται άμεσα με την απόκτηση και την επιβολή ελέγχου μέσα στο οικογενειακό πλαίσιο, και συνιστά έναν από τους πιο καθιερωμένους τρόπους απόκτησης και διατήρησης αυτού του ελέγχου, καθώς η μη απόκλιση από τους καθιερωμένους ρόλους μέσα στην οικογένεια θεωρείται τόσο σημαντική, όσο σε οποιοδήποτε άλλο κοινωνικό πλαίσιο (Tifft, 1993). Ως αποτέλεσμα, γίνεται εμφανές ότι η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί μια «επιλεγμένη συμπεριφορά» στο πλαίσιο διατήρησης της ιεραρχικής εξουσίας που συμβάλλει στη συντήρηση και τη διατήρηση σχέσεων εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα (ΚΕΘΙ, 2003). 2 Έχει υπάρξει μια πληθώρα προσεγγίσεων, οι οποίες προσπαθούν να αιτιολογήσουν και να ερμηνεύσουν τη βία, οι οποίες μπορούν να διαχωριστούν στις εξής κατηγορίες: Ψυχιατρικές θεωρίες, συμπεριφοριστικές θεωρίες, γνωστικές θεωρίες, θεωρία της υποκουλτούρας της βίας, φεμινιστικές προσεγγίσεις, θεωρία της κοινωνικοποίησης των ρόλων των φύλων, θεωρία της κοινωνικής μάθησης, θεωρία των πόρων, θεωρία της κοινωνικής συναλλαγής, θεωρία των οικογενειακών συστημάτων, θεωρία των συναισθηματικών δεσμών και θεωρία της ανακολουθίας της κοινωνικής τάξης (ΚΕΘΙ, 2003). Παρ όλα αυτά, καμία θεωρία από μόνη της δε θεωρείται αρκετή για την ερμηνεία του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας, καθώς πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο με ποικίλες κοινωνικές, πολιτικές, πολιτισμικές και οικονομικές προεκτάσεις. Κατά συνέπεια, η εξατομικευμένη διερεύνηση τόσο της προσωπικότητας του θύτη όσο και του θύματος καθώς και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που διέπουν τη σχέση τους, τους ρόλους που αναλαμβάνει ο καθένας και των πολιτισμικών χαρακτηριστικών τους, κρίνεται απαραίτητη. ΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η ενδοοικογενειακή βία θεωρείται και αντιμετωπίζεται ως κοινωνικό πρόβλημα. Σύμφωνα με έρευνα του ΚΕΘΙ (2003) το 23,6 % των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι γνωρίζουν γυναίκες από το οικογενειακό ή κοινωνικό τους περιβάλλον οι οποίες έχουν υποστεί, κάποια στιγμή στη ζωή τους, ή υφίστανται, κατ εξακολούθηση, ενδοοικογενειακή βία (σωματική, λεκτική ή σεξουαλική). Ωστόσο, παρόλο που η κακοποίηση των γυναικών κυριαρχεί ως αντικείμενο μελέτης και έρευνας, σπανίως τα αποτελέσματα των ερευνών έχουν ενταχθεί στα επίσημα στατιστικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ακόμα ξεκάθαρη εικόνα για τα ποσοστά κακοποίησης (ΚΕΘΙ, 2003). Επιπλέον, πληθώρα περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας,

ιδίως στην Ελλάδα, δεν αναφέρονται ποτέ στις αρχές, με αποτέλεσμα ο αριθμός των περιστατικών βίας στη χώρα μας να είναι ακαθόριστος. Ένας ακόμα παράγοντας που είναι εμφανής από τη βιβλιογραφία, είναι ότι η κακοποίηση δεν αναγνωρίζεται πάντα ως τέτοια, καθώς ορισμένες μορφές της (όπως η λεκτική ή η ψυχολογική βία) δεν είναι άμεσα ορατές από τις γυναίκες (ΚΕΘΙ, 2003). Ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες που υφίστανται ψυχολογική βία αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη δυσκολία στο να αναγνωρίσουν την κακοποίηση και να αμυνθούν απέναντι σε αυτή. Ο «σκοτεινός αριθμός ενδοοικογενειακής βίας» είναι ένδειξη ότι η ενδοοικογενειακή βία συνιστά τη συχνότερη μορφή βίας κατά των γυναικών, σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Λόμπυ Γυναικών (European Women s Loddy) (ΚΕΘΙ, 2003). Ιδίως στην Ελλάδα, αν και η ενδοοικογενειακή βία έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, η νομοθεσία για την προστασία των γυναικών παρουσιάζει αρκετά κενά (ΚΕΘΙ, 2003). Επιπλέον, η έρευνα παρουσιάζει σοβαρά κενά και υπάρχει έλλειψη στοιχείων. 3 Τα ποσοστά καταγγελιών της βίας παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, ενώ ακόμα κυριαρχούν οι παραδοσιακές αξίες σύμφωνα με τις οποίες, ο άνδρας ορίζεται ως ο αρχηγός της οικογένειας και ο μόνος υπεύθυνος για τη λήψη αποφάσεων (ΚΕΘΙ, 2003). Πρόκειται για ένα καθεστώς αθέατης και σιωπηρής βίας, όπου σε πολλές περιπτώσεις, μένει πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός σπιτιού και εξακολουθεί να θεωρείται οικογενειακή υπόθεση. ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ Από τις έρευνες που έχουν διεξαχθεί, έχει παρατηρηθεί ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων στις οποίες υπάρχει σωματική βία, υπάρχει και ψυχολογική ( Tifft, 1993). Η ψυχολογική κακοποίηση εμπεριέχει τη μείωση της αυτοεκτίμησης του ατόμου καθώς και αίσθημα απώλειας ελέγχου και ασφάλειας (ΚΕΘΙ, 2003). Επίσης, η εμφάνιση ψυχολογικής κακοποίησης στην αρχή της σχέσης συνδέεται στενά με την εμφάνιση σωματικής βίας κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων του γάμου ( Loring, 1994). Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες η ψυχολογική κακοποίηση ενυπάρχει χωρίς την εμφάνιση σωματικής βίας και μάλιστα είναι πιθανόν η δυναμική της πρώτης να αποκλίνει από τη δυναμική της δεύτερης (Loring, 1994). Τα ποσοστά συσχέτισης της βίας στην παιδική ηλικία με αυτά στην ενήλικη ζωή είναι αρκετά υψηλά. Πιο συγκεκριμένα, το 20,1% των ερωτηθέντων κακοποιημένων γυναικών, σε έρευνα που διεξήχθη στις Η.Π.Α ( Messman- Moore, 2000), δήλωσε ότι είχε υποστεί κάποια μορφή κακοποίησης κατά τη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας. Παράλληλα, η εκμάθηση της βίαιης συμπεριφοράς μέσω της παρατήρησης, κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, είναι εμφανής στη βιβλιογραφία, οπού παρατηρείται ότι τα άτομα βιώνουν τη βία ως κάτι αποδεκτό μεταξύ των μελών της οικογένειας και την αναπαράγουν αργότερα σαν pattern στις συντροφικές τους σχέσεις (Ulbrich & Huber, 2002). Επιπλέον, παρατηρείται σύνδεση μεταξύ της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και κακοποίησης (Kalmuss, 1984).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το αποτέλεσμα έρευνας, σύμφωνα με το οποίο, γυναίκες οι οποίες έχουν υποστεί κακοποίηση, αλλά δεν έχουν απεμπλακεί από το σύντροφο ή το σύζυγό τους παρουσιάζουν αισθήματα αντιμομφής και ενοχής, σε αντίθεση με τις διαζευγμένες γυναίκες, οι οποίες αποδίδουν την ευθύνη στους πρώην συζύγους τους (Andrews, 1990). Σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες οι οποίες εγκαταλείπουν την κακοποιητική σχέση, έχουν υψηλοτέρα οικονομικά εισοδήματα, εργάζονται και έχουν ευρύτερο δίκτυο κοινωνικής υποστήριξης, σε σχέση με αυτές που παραμένουν τελικά στη σχέση (Loring, 1994). ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΔΡΑΣΤΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΘΥΜΑΤΟΣ Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά ανάμεσα στις γυναίκες που υφίστανται κακοποίηση. Πιο συγκεκριμένα, η πλειονότητα των κακοποιημένων γυναικών παρουσιάζονται ως άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, η οποία προέρχεται από την εσωτερίκευση των αποδομένων σε αυτές χαρακτηριστικών ανεπάρκειας και αναξιότητας (ΚΕΘΙ, 2003). Επιπλέον αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ικανότητα απόκτησης και άσκησης ελέγχου στη ζωή τους και στη λήψη πρωτοβουλιών. Είναι επίσης συχνό να έχουν κακοποιηθεί ως παιδιά ή να έχουν γίνει μάρτυρες κακοποίησης της μητέρας τους από τον πατέρα τους κατά τη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας. Έχουν, ακόμη, αυξημένο αίσθημα ενοχής και ντροπής το οποίο οδηγεί σε κοινωνικό αποκλεισμό και συναισθηματική απόσυρση (ΚΕΘΙ, 2003). Παρουσιάζονται εξαρτημένες από το σύζυγο, μη διαθέτοντας τα οικονομικά, μορφωτικά και ψυχολογικά εφόδια που θα τις βοηθούσαν στο να αποδράσουν από την κακοποιητική σχέση. Έχουν, επιπλέον, εσωτερικευμένους τους στερεοτυπικούς ρόλους των φύλων, γεγονός που τους προκαλεί αισθήματα ενοχής και μεγαλύτερη δυσκολία στο να αναγνωρίσουν την κακοποίηση και να ξεφύγουν από αυτή (ΚΕΘΙ, 2003). 4 Το αίσθημα ανικανότητας, βιώνεται από τις κακοποιημένες γυναίκες ως μια κατάσταση κατά την οποία «η διαφυγή είναι αδύνατη» (Gerow, 1002). Για να κατανοήσουμε, λοιπόν, τους λόγους για τους οποίους μια γυναίκα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση, θα πρέπει να λάβουν υπόψη μας «τόσο τις ψυχολογικές επιπτώσεις της κακοποίησης στη γυναίκα που της προσδίδουν χαρακτηριστικά θύματος, όσο και τους οικονομικούς, πολιτισμικούς, κοινωνικούς και διαπροσωπικούς παράγοντες που την εγκλωβίζουν στην κακοποιητική σχέση» (Δρούγα, Παπαθανασίου & Τσονίδης, 2001). Η γυναίκα που υφίσταται κακοποίηση αναπτύσσει μια μαθημένη αδυναμία αντίδρασης με αποτέλεσμα να νιώθει ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, ότι δεν μπορεί η ίδια να ελέγξει την κατάσταση και ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να τη δεχτεί παθητικά με στόχο την ελαχιστοποίηση του κινδύνου (Δρούγα κ.ά., 2001, όπ. αναφ. στο Walker, 1993). Έτσι εγκλωβίζεται στη σχέση και ελπίζει στην αλλαγή του συντρόφου προκειμένου να αλλάξει η κατάσταση. Παράλληλα, άλλοι παράγοντες όπως η οικονομική εξάρτηση από το σύζυγο, ή έλλειψη υποστηριχτικού κοινωνικού δικτύου και το στίγμα της κακοποίησης εμποδίζουν τη γυναίκα να φύγει από την κακοποιητική σχέση.

Ως κοινό χαρακτηριστικό των ανδρών που ασκούν βία παρουσιάζεται να είναι η δημιουργία υπερβολικά εξαρτητικών σχέσεων. Οι άνδρες αυτοί παρουσιάζονται αρκετά αμφιθυμικοί και αγχώδεις όσον αναφορά την οικειότητα στη συντροφική τους σχέση. Επιθυμούν και παράλληλα φοβούνται το συναισθηματικό δέσιμο με τη σύντροφό τους, γεγονός που τους οδηγεί στο να βιώνουν έντονο άγχος και μεγάλες ματαιώσεις. Πολλές φορές αναπτύσσουν πιεστική συμπεριφορά απέναντι στη σύζυγό τους γεγονός που μειώνει την αυτάρκεια της δεύτερης. Εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, υψηλά επίπεδα ζήλειας και επιζητούν από τη σύντροφό τους την κάλυψη οποιασδήποτε συναισθηματικής τους ανάγκης (ΚΕΘΙ, 2003). Επιπλέον, η χρήση βίας λειτουργεί ως αναπλήρωση της αδυναμίας απόκτησης ελέγχου στους υπόλοιπους τομείς της ζωής τους. Τέλος, εμφανίζουν δυσκολίες στην ικανότητα επίλυσης προβλημάτων (ΚΕΘΙ, 2003). 5 Παρόλα αυτά, τα περιστατικά της βίας θα πρέπει να εξετάζονται και να αντιμετωπίζονται ως εξατομικευμένες περιπτώσεις λαμβάνοντας υπόψη τον ατομικό παράγοντα, καθώς και τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν κάθε φορά. Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ Χαρακτηριστικό της κακοποιητικής σχέσης είναι η εναλλαγή των βίαιων χρονικών περιόδων από περιόδους ηρεμίας. Ενώ στις περιόδους στις οποίες η κακοποίηση είναι εμφανής, οι κακοποιημένες γυναίκες έχουν έντονα συναισθήματα φόβου, θυμού, απόγνωσης και ανικανότητας, στις περιόδους ηρεμίας τρέφουν συναισθήματα ανακούφισης και ελπίδας ότι η κακοποίηση δε θα επαναληφθεί. Σε αυτό συνιστά και η συμπεριφορά του δράστη, που τις περισσότερες φορές δείχνει μετανιωμένος και συναισθηματικά προσκολλημένος στη σύντροφό του. Ωστόσο, πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο, καθώς η βία επανέρχεται. Ο κύκλος της βίας θα μπορούσε να χωριστεί σε τρείς φάσεις: 1. Δημιουργία έντασης: Σε αυτή τη φάση τα αισθήματα θυμού του άνδρα αρχίζουν να αυξάνονται. Η γυναίκα συνήθως προσπαθεί να ελέγξει και να κατευνάσει το θυμό του, με το να γίνεται ιδιαίτερα υποχωρητική, γεγονός που οδηγεί στην αύξηση του άγχους της το οποίο ενδεχομένως να έχει πολλαπλές συνέπειες στην υγεία της πχ αϋπνίες, κόπωση, απώλεια όρεξης, ταχυπαλμίες, πονοκεφάλους κα. Αυτή η φάση μπορεί να διαρκέσει μεγάλα χρονικά διαστήματα. 2. Έκρηξη: Σε αυτή τη φάση η συσσωρευμένη ένταση ξεσπά και εκδηλώνονται περιστατικά βίας. Πρόκειται για τη πιο σύντομη χρονικά περίοδο. 3. Ο μήνας του μέλιτος: Οι συναισθηματικοί δεσμοί ανάμεσα στα μέλη του ζευγαριού γίνονται ιδιαίτερα στενοί και ο δράστης παρουσιάζει συμπεριφορά μετάνοιας και υπερβολικής εκδήλωσης αγάπης. Η γυναίκα εγκλωβίζεται και θυματοποείται, πιστεύοντας πως η μεταμέλεια του συντρόφου της είναι οριστική. Σύντομα ο κύκλος της βίας επαναλαμβάνεται.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ως παράγοντες υψηλού κινδύνου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη: Η γεωγραφική απομόνωση, η οικονομική εξάρτηση της γυναίκας, η έλλειψη διαπαιδαγώγησης και φροντίδας των παιδιών, τα χρόνια ιατρικά προβλήματα, η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, η ηλικία, η σειριακή δημιουργία κακοποιητικών σχέσεων, οι συγκρούσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας και η σύγκρουση των ρόλων της οικογένειας (ΚΕΘΙ, 2003). Παρόλα αυτά, τα περιστατικά της βίας θα πρέπει να εξετάζονται και να αντιμετωπίζονται ως εξατομικευμένες περιπτώσεις λαμβάνοντας υπόψη τον ατομικό παράγοντα, καθώς και τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν κάθε φορά. 6

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αρτινοπούλου Β., Ενδοοικογενειακή κακοποίηση γυναικών, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2006 Αρτινοπούλου Β., Αιμομιξία, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2000 Δρούγα Παπαθανασίου, Μ. & Τσονίδης, Α. (2001). Θύμα ή επιζώσα; Η ρητορική κατασκευή ταυτοτήτων., στη συμβουλευτική για την κακοποίηση γυναικών: μια ανάλυση περίπτωσης. Θεσσαλονίκη: ΚΕΘΙ ΚΕΘΙ (Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας), Ενδοοικογενειακή βία κατά των γυναικών: Πρώτη πανελλαδική επιδημιολογική έρευνα, ΚΕΘΙ, Αθήνα, 2003. Παπαμιχαήλ Σ., Κοινωνικές αναπαραστάσεις της κακοποίησης των γυναικών από τους συζύγους/ συντρόφους τους, Σάκκουλας, Αθήνα, 2005 Andrews B., Attribution of Blame for Marital Violence: A Study of Antecedents and Consequences, Journal of Marriage and Family, 52, 3, 1990, 757-767 Bowker L.H.(1993) A battered woman s problems are social,not psychological.r.j. Cales, D. and Loseke D. R., Current Controversies on Family Violence. London. Sage. K. and Herbert M., (1997) Preventing Family Violence. Chichester. Wiley. Council of Europe, Violence in the family, R (85) 4/26-3-85 Diamantopoulou A., Violence Women: Zero Against Tolerance, Closing of the European Campaign, Lisbom, Centro de Congressos de Lisboa, 2000, 4-6 European Women s Lobby, Unveiling the Hidden Data on Domestic Violence in the EU, European Policy Action Center of Violence Against Women, 1999 Follingstad D. R., Childhood Sexual Abuse, Adolescent Sexual Behaviors and Revictimization, Child Abuse and Neglect, 21, 1997, 789-802 Gerow J. R., Psychology: An Intriducrion, Glenville, Scott, Foresman, 1989 Kalmmus D., The Intergenerational Transmission of Marital Aggression, Journal of Marriage and of Family, 46, 1, 1984, 11-18 Loring M. T., Emotional Abuse, New York, Lexington, 1994 Messman- Moore T. L. & Long P., Child Sexual Abuse and Revistimization in the Form od Adult Sexual Abuse, Adult Physical Abuse and Adult Psychological Maltreatment, Journal of Interpersonal Violence, 15, 5, 2000, 489-502. Spinellis, D., Crime in Greece in Perspective, 1997 Tifft L. L., Battering of Women: The failure of Intervention and the Case of Prevention, Westview Press, 1993 Ulbrich P. & Huber P., Observing Parental Violence: Distribution and Effects, Journal of Marriage and Family, 43, 3, 1981 7