ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑ ΕΥΤΕΡΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Κωνσταντίνος Κ. Χατζόπουλος Καθηγητής Άφιξη & εγκατάσταση των Τούρκων στη Μ. Ασία «Σουλτανάτο του Ρουµ» Αυτοκρατορία των Ιλχανιδών Τουρκικά εµιράτα στη Μ. Ασία Το εµιράτο του Οσµάν ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ Ο όρος «Τούρκος» εµφανίζεται για πρώτη φορά στα κινεζικά χρονικά ως Tu-chüe, για να προσδιορίσει κράτος τουρκικού φύλου Ο όρος «Τούρκος» είναι γνωστός στους Βυζαντινούς από τον 6 ο αι. Στις επιγραφές του Orhun (8 ος αι. µ.χ.) εµφανίζεται ο όρος Türk & Türük Ερµηνείες του όρου, σύµφωνα µε τους Τουρκολόγους: Παράγεται από το ρήµα «τουρεµέκ» που σηµαίνει «γεννιέµαι», «αυτός που έχει γεννηθεί» Σηµαίνει «αυτόν που οργανώθηκε σύµφωνα µε τον νόµο», «αυτόν που προσαρµόσθηκε και ζει σύµφωνα µε τους νόµους» Σηµαίνει «αυτόν που έχει κανόνες στην ζωή του» Σηµαίνει «τον υπήκοο», «τον λαό που είναι συνδεδεµένος µε το κράτος», Σηµαίνει τον ρωµαλέο, τον δυνατό, τον θαρραλέο Το όνοµα δόθηκε από τον Θεό και σηµαίνει «νεότητα», «δύναµη» (σύµφωνα µε το παλιότερο τουρκικό λεξικό) Σηµαίνει και τον αναλφάβητο, αυτόν που δεν γνωρίζει ανάγνωση & γραφή ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΦΩΝΟΙ Ή ΤΟΥΡΚΙΚΟΙ ΛΑΟΙ «Ο πετυχηµένος όρος τουρκόφωνοιή τουρκικοί λαοί, οφείλεται στον ούγγρο βυζαντινολόγο Gyula Moravcsik (+1972), που τον εισήγαγε στην έρευνα το 1942 µε το µεθοδικό δίτοµο σύγγραµµά του Byzantinoturcica (Berlin 1942-3 & 1958, Leiden 1983). Σύµφωνα µε τον Moravcsikως τουρκόφωνοι, δηλ. οµιλούντες τις διάφορες διαλέκτους του τουρκικού/ τουρανικού κλάδου της ουραλο-αλταϊκής οµογλωσσίας χαρακτηρίζονται οι ασιατικής προέλευσης λαοί, οι οποίοι ανήκαν είτε στον ουραλοαλταϊκό (κεντρο-ανατολικό ασιατικό) φυλετικό τύπο είτε στο φιννο-ουγγριανό (φιννο-ουγγριτικό) (κεντρο-δυτικό ασιατικό) φυλετικό τύπο, όπως π.χ. οι Ούγγροι και οι Κουµάνοι. «Στα κινεζικά χρονικά της εποχής οι τουρκόφωνοι λαοί αναφέρονται ως Του-Κιου» (Αλ. Σαββίδης, Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, σσ. 13-14 & 60) ΟΙ ΟΓΟΥΖΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ «Οι Ογούζοι Τούρκοι (αραβ. Ghuzz, τουρκ. Oğuz) είναι οι κοινοί φυλετικοί και εθνολογικοί (όχι όµως και γλωσσικοί) πρόγονοι των τουρκικών λαών του Μεσαίωνα και αποτέλεσαν µεγάλη συνοµοσπονδία τουρκόφωνων (τουρανικών) φύλων της µέσης (Κεντρικής) Ασίας στις περιοχές των Αλταΐων Ορέων. Εµφανίζονται κατά τους 6ο-8ο αιώνες ως νοµάδες της κεντροασιατικής στέππαςκαι η γνωστότερη οµάδα τους οι Εννέα Ογούζοι (Dokuz Oğuz)κατόρθωσαν σταδιακά από τον 6ο αιώνα να συνενώσουν όλα τα ογουζικά φύλα από την Κίνα ως τον Εύξεινο Πόντο, για να εγκατασταθούν τελικά στα τέλη του 9ου-µέσα του 10ου αιώνα στις εύφορες κοιλάδες ανατολικά της λίµνης Αράλης [ ] Οι Ογούζοι µιλούσαν την τουρανική διάλεκτο του νοτιοδυτικού ασιατικού κλάδου και από τα τέλη του 10ουαρχές του 11ου αιώνα η δυναµικότερη οµάδα τους οι Σελτζούκοι Τούρκοι, κατόρθωσαν να εξαπλωθούν δυτικά και να πλησιάσουν τα άκρα ανατολικά σύνορα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας» (Αλ. Σαββίδης, Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, σ. 60) ΟΙ ΟΓΟΥΖΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ «Όλα σχεδόν τα [τουρκικά] φύλα έλκουν την καταγωγή τους από τους Ογούζους [ ] που από τους πρώτους µεταχριστιανικούς αιώνες ξεκίνησαν από τις πεδιάδες των ποταµών Ορχόν και Σελεγκά νότια της λίµνης Μπαϊκάλ (Βαϊκάλης) στη σηµερινή Μογγολία στο βόρειο σύνορο της Κίνας. Οι Ογούζοιεγκαταστάθηκαν από τον 6ο αιώνα στις ευφορότερες κεντρο-ασιατικές περιοχές των Αλταΐων [ ] από τον 6ο ως τον 8ο αιώνα δηµιούργησαν ένα εκτενές κεντροασιατικό κράτος. Στα τέλη του 8ου-αρχές του 9ου αιώνα το µεγάλο αυτό τουρκόφωνο µόρφωµα άρχισε σταδιακά να διασπάται και σηµαντικό τµήµα του µετακινήθηκε βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά. Από τα τέλη του 9ου-αρχές του 10ου αιώνα εγκαταστάθηκε ανατολικά της λίµνης του Αράλ [ ] πολύ κοντά δηλ. στα βορειοανατολικά σύνορα του τότε µουσουλµανικού κόσµου των Αράβων». (Αλ. Σαββίδης, Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, σ. 16) 1

Ο ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ Μάχη του ποταµού Talas (751 µ. Χ.): στην κοιλάδα του Talasστην Κεντρική Ασία συγκρούστηκαν ο άραβας ηγέτης του Χαλιφάτου των Αββασιδών και ο κινέζος αυτοκράτορας της δυναστείας των Tang. Νίκησαν οι Άραβες χάρη στους 100.000 Τούρκους πολεµιστές που χρησιµοποίησαν Έκτοτε η Κεντρική Ασία (και ο δρόµος του µεταξιού) πέρασε στον έλεγχο των Αββασιδών Στα επόµενα 250 χρόνια εξισλαµίστηκαν σταδιακά όλες σχεδόν οι φυλές της κεντρικής Ασίας που ως τότε ήταν βουδιστές, ινδουιστές, Ζωροάστρες, σαµανιστές και Νεστοριανοί χριστιανοί Ανάµεσά τους και οι τουρκικές φυλές των Ογούζων Επειδή οι Αββασίδες ήταν σουνίτες και χαναφίτες, οι Τούρκοι υιοθέτησαν αυτές τις εκφάνσεις του ισλάµ. ΟΙ ΟΓΟΥΖΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ «Τον 10ο αιώνα το κέντρο του κράτους των Ογούζων ήταν η πόλη της Τζαντ στον κάτω ρου του Συρ Νταρυά (Ιαξάρτη) και στο δεύτερο µισό του αιώνα αυτού, ανάµεσα στο 956 και το 1000, οι δύο κυριότεροι ηγέτες των Ογούζων, ο Σελτζούκ (γενάρχης των Σελτζούκων Τούρκων) και ο Yabghu, ασπάστηκαν την ισλαµική πίστη. Από το σηµείο αυτό πλέον η ιστορία των Ογούζων συνδέεται στενά µ εκείνη των Σελτζούκων, οι οποίοι το 1040 συνέτριψαν τους ιρανόφωνους Γαζνεβίδες και εισήλθαν στο Τουρκεστάν ενώ στη συνέχεια εισήλθαν στην Περσία. Έτσι ήλθαν σε γειτονία και σε αναπόφευκτη σύγκρουση µε το Βυζάντιο» (Σαββίδης, Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, σσ. 60-63) ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΣΙΑ ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΣΙΑ ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΣΙΑ ΤΟ «ΚΡΑΤΟΣ ΤΩΝ GÖKTURK» 2

ΟΙ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΤΟΥ ORHUN ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΓΡΑΦΗ (πρώιµος 8oς αι.µ.x. ) ΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΟΦΩΝΩΝ Ή ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΛΑΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ & ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ ύο µεγάλες µεταναστεύσεις τουρκόφωνων λαών έγιναν στο µεσαίωνα: Η πρώτη από τον 6ο ως τον 10ο αιώνα διαµέσου κυρίως της οδού Ρωσίας-Βαλκανίων και [ ] η δεύτερη έγινε διαµέσου της κεντρο-δυτικής ασιατικής στέπας [και του Ιράν] από τις αρχές του 11ου αιώνα και εξής, ακριβώς µετά από την παρακµή του αραβικού χαλιφάτου» (Αλ. Σαββίδης, Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, σσ. 13-14) ΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΦΥΛΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗ Μ. ΑΣΙΑ & ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ Τα τουρκικά φύλα στην Κεντρική Ασία 1 Ογούζοι Τούρκοι 4 ος -8 ος αι. 2 Εφθαλίτες (ΛευκοίΟύννοι) Τα τουρκικά φύλα στα Βαλκάνια 1 Ούννοι 4 ος 10 ος αι. 2 Όγουροι 3 Άβαροι 4 Σαβίροι 5 Σαράγουροι 6 Κουτρίγουροι 7 Ουτίγουροι 8 Ονόγουροι(Πρωτοβούλγαροι) 9 Βούλγαροι 10 Ούγγροι(Μαγυάροι) 11 Πατζινάκοι(Πετσενέγγοι) 10 ος -12 ος αι. 12 Ούζοι 13 Κοµάνοι(Κιπτσάκοι, Πολόφτσοι) Τα τουρκικά φύλα στη Μ. Ασία 1 Σελτζούκοι 11 ος 14 ος αι. 2 Ντανισµεντίδες 3 Ορτοκίδες(Αρτουκίδες) 4 Τουρκοµάνοι(νοµάδες) 5 Οθωµανοί ΟΙ ΣΕΛΤΖΟΥΚΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ Μέσα του 10ου αι.: Οι Σελτζούκοι κάτω από την ηγεσία του Σελτζούκ αποτελούσαν τη σηµαντικότερη τουρκόφωνη φυλή των Ογούζων. Ήταν εγκατεστηµένοι κατά µήκος και κατά πλάτος των κεντροασιατικών και νότιων ρωσικών στεππών. 960 περίπου: Οι Σελτζούκοι ασπάστηκαν τον ισλαµισµό στην ορθόδοξη µορφή του (Σουνίτες) εύτερο µισό του 10ου αι.: Οι Σελτζούκοι εγκαταστάθηκαν ως µισθοφόροι των Αράβων στις συνοριακές περιοχές του Χορασάν. Πρώτο µισό 11ου αι.: Οι Σελτζούκοι υπηρέτησαν ως µισθοφόροι των Καραχανιδών Οι εγγονοί του Σελτζούκ Τζαγρί Μπεγ και Τογρούλ Μπεγέγιναν ανεξάρτητοι και επιχείρησαν να δηµιουργήσουν δικό τους κράτος στην Περσία. 1040-1050: Ο Τογρούλ Μπεγ επικεφαλής ενός συνονθυλεύµατος τουρκοφώνων φυλών κυρίευσε το Χορασάν και το µεγαλύτερο µέρος του Ιράν. Μέσα 11ου αι.: Ο Τογρούλ Μπεγ ίδρυσε τη «Μεγάλη Αυτοκρατορία των Σελτζούκων», η οποία περιελάµβανε το δυτικό Ιράν και το σηµερινό Ιράκ. «Οι Σελτζούκοι ασπάστηκαν τη νέα περσική γλώσσα και τους περσικούς πολιτιστικούς τύπους και όχι την πολύ παλιότερη αραβική» Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 11 ου ΑΙΩΝΑ 3

ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΦΥΛΑ ΣΤΟ 14 ο ΚΑΙ 15 ο α ΑΙΩΝΑ Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΕΛΤΖΟΥΚΩΝ ΟΙ ΣΕΛΤΖΟΥΚΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ 1071: Μάχη του Ματζικέρτ. Νίκη των Σελτζούκων (Αλπ Αρσλάν) εισβολή Τουρκοµάνων και εγκατάστασή τους στη Μ. Ασία. «Οι επιχειρήσεις του Αλπ Αρσλάν έδωσαν την ευκαιρία σε πλήθη Ογούζων Τουρκοµάνων να εισβάλουν στα βυζαντινά εδάφη και να εγκατασταθούν στην Ανατολική Μ. Ασία» 1080-1081: Ο Σουλεϋµάν Ιµπν Κουτλουµούς ίδρυσε το «Σουλτανάτο του Ρουµ» µε πρώτη πρωτεύουσα τη Νίκαια. «Η υιοθεσία του όρου «σουλτανάτο του Ρουµ»/ δηλ. της «Ρωµανίας» (αραβ. Και περσ. Rum) φανερώνει την επιθυµία των Σελτζούκων της επικράτειας αυτής να υποδηλώσουν και να οριοθετήσουν εδαφικά το σουλτανάτο τους που εδραιώθηκε πάνω στις πρώην µικρασιατικές κτήσεις των «Ρωµαίων»». «Ο Κιλίτζ Αρσλάν Α υπήρξε ο θεµελιωτής της µεταγενέστερης ισχύος των Σελτζούκων του Ρουµ, µεταφέροντας στις αρχές του 12ου αι. τη σελτζουκική πρωτεύουσα από τη Νίκαια στο Ικόνιο». ΟΙ ΣΕΛΤΖΟΥΚΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ «Το σελτζουκικό σουλτανάτο του Ρουµ στη Μ. Ασία υπήρξε ένα από τα σηµαντικότερα µουσουλµανικά κρατικά µορφώµατα του όψιµου Μεσαίωνα στο χώρο της Εγγύς Ανατολής. Αποτελούνταν κατά το µεγαλύτερο τµήµα του από µικτούς πληθυσµούς στους οποίους περιέχονταν και πολλοί χριστιανοί (Έλληνες, Σύροι, Αρµένιοι, Γεωργιανοί), καθώς και ιρανόφωνοι λαοί (µουσουλµάνοι Πέρσες) [ ] Οι Σελτζούκοι του Ρουµ κατόρθωσαν να εγκαθιδρύσουν µια αρκετά συµπαγή διοίκηση στην επικράτειά τους, σε µεγάλο τµήµα της βασισµένη πάνω στα περσικά πρότυπα των γειτονικών τους σελτζουκικών δυναστειών [ ] η θρησκευτική ανοχή την οποία αποδεδειγµένα επέδειξαν οι Σελτζούκοι του Ρουµ [ ] σε σηµείο ώστε µεγάλες οµάδες Ελλήνων Χριστιανών της Μ. Ασίας να προσχωρήσουν οικειοθελώς ως υποτελείς του σουλτανάτου του Ρουµ, αντί να υφίστανται την καταπιεστική φορολογία και αφαίµαξη που τους επέβαλε η βυζαντινή κυβέρνηση». Σαββίδης, Οι Τούρκοι και το Βυζάντιο, σσ. 127-8. Η ΕΠΙ ΡΟΜΗ ΤΟΥ ΤΣΕΓΚΙΣ ΧΑΝ Η ΕΠΙ ΡΟΜΗ ΤΟΥ ΤΣΕΓΚΙΣ ΧΑΝ 4

ΟΙ ΣΕΛΤΖΟΥΚΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ 1243: Μάχη του Köse-Dağ. Οι Μογγόλοι του Τσέγκις Χαν συνέτριψαν τους Σελτζούκους και διέλυσαν το κράτος τους. Στη Μ. Ασία δηµιουργήθηκαν µια σειρά από «εµιράτα» ή «µπεηλίκια» φόρου υποτελή στη µογγολική αυτοκρατορία των Ιλχανιδών. Ανάµεσά τους και το «µπεηλίκι» των Οθωµανών στη Β Μ. Ασία Τουρκικά εµιράτα (µ εηλίκια) της Μ. Ασίας (13 ος -15 ος αι.) 1 Καραµάν 2 Καρεσί 3 Μεντεσέ 4 Αϊντίν(Αϊδινίου) 5 Σαρουχάν 6 Γκερµιγιάν 7 Οσµανλί(Οθωµανοί) 1288/1289 κεξ. 8 Χατζί Εµίρ 9 Ισφεντιγιάρ(Τζαντζάρ) 10 Τεκκέ 11 Χαµίτ 12 Κασταµονής ΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ ΤΗΣ Μ. ΑΣΙΑΣ (β µισό 13 ου αιώνα) ΦΕΟΥ ΑΡΧΙΚΑ ΚΡΑΤΙ ΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ 11 ος αι. Η Ι ΡΥΣΗ ΤΟΥ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟΥ ΕΜΙΡΑΤΟΥ ΤΟ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΕΜΙΡΑΤΟ «Ανάµεσα στο 1260 και το 1320 οι γαζήδες αρχηγοί και οργανωτές των φιλοπόλεµων Τουρκοµάνων ίδρυσαν στη δυτική Μικρασία ανεξάρτητες ηγεµονίες, αποσπώντας τα εδάφη τους από το Βυζάντιο [ ] Κατά την τελευταία δεκαετία του 13ου αι. τα γιουρούσια των Τουρκοµάνων γαζήδων στη δυτική Μικρασία πήραν το χαρακτήρα γενικής εισβολής. Από όλους αυτούς τους µπέηδες ο Οσµάν Γαζής κατείχε την πιο βορεινή επικράτεια, πλησιέστερα στο Βυζάντιο και τα Βαλκάνια [ ]Όπως και στις άλλες παραµεθόριες ηγεµονίες, όλοι έπαιρναν το όνοµα του αρχηγού τους, ονοµάζονταν δηλαδή Οσµανλήδες» Χ. Ιναλτζίκ, Η Οθωµανική Αυτοκρατορία, σ. 21 5

ΟΙ ΟΘΩΜΑΝΟΙ ΗΤΑΝ ΟΓΟΥΖΟΙ «Ως προς τον καθορισµό της καταγωγής της ίδιας της οθωµανικής οικογένειας, όλες οι πρώιµες πηγές συµφωνούν ότι το στοιχείο που σχηµάτισε αυτό το κράτος ήταν, όπως και η µεγάλη πλειοψηφία των Τούρκων που ήρθαν στην Ανατολία, Ογούζ, δηλαδή Τουρκµένοι» [Η αναπόδεικτη θεωρία του Koprulu περί της φυλής Καγί] «Πρόσφατα έργα που γράφτηκαν στην ύση και την Ανατολή παραδέχονται γενικώς την καταγωγή των Οθωµανών από τη φυλή Καγί» «Εποµένως [ ] µπορούµε να καταλήξουµε πως ο Οσµάν, ο οποίος ίδρυσε το κράτος και του έδωσε το όνοµά του, και ο πατέρας του Ερτογρούλ βρίσκονταν επικεφαλής µίας σηµαντικής φυλής όχι απαραίτητα σε µέγεθος που ανήκε στους Καγί» «Οι Καγί, οι οποίοι από πολλού είχαν καταστεί ένας σηµαντικός κλάδος των Ογούζ, συµµετείχαν στις γενικές µετακινήσεις των τελευταίων κατά τη σελτζουκική περίοδο και ήρθαν από την Ανατολή στη ύση [ ] Εποµένως, εκείνα τα µέλη των Καγί τα οποία συνόδευαν αρχικά τον Ερτογρούλ και στη συνέχεια τον Οσµάν ήταν µία ελάχιστη υποδιαίρεση των Καγί που σκορπίστηκαν σε πολλά µέρη» «Οι παλαιότερες γραπτές πηγές δηλώνουν συνήθως ότι οι πρόγονοι των Οθωµανών ήρθαν στην ανατολική Ανατολία µε τους Σελτζούκους» ΟΙ ΟΘΩΜΑΝΟΙ ΗΤΑΝ ΟΓΟΥΖΟΙ «Ο Ερτογρούλ και ο Οσµάν ήταν οι αρχηγοί µίας µικρής φυλής που ανήκε στους Καγί. Ήταν µία από τις φυλές των άκρων, η οποία θεωρητικά αλλά όχι πρακτικά υπαγόταν στο σελτζούκο σουλτάνο του Ρουµ και αργότερα στους Ιλχανίδες. Αυτή η φυλή έζησε στην τουρκο-βυζαντινή µεθόριο γύρω από το Εσκί- Σεχίρ στη βορειοδυτική Φρυγία» [Η άποψη αυτή αµφισβητήθηκε & τελικά απορρίφθηκε Κ.Κ.Χ.] Mehmed Fuad Koprulu, Οι απαρχές της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας, σσ. 186 Mehmed Fuad Koprulu, Οι απαρχές της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας, σσ. 176-181 ΤΟ ΕΜΙΡΑΤΟ ΤΟΥ ΟΣΜΑΝ ΤΟ ΚΡΑΝΟΣ ΤΟΥ ΟΣΜΑΝ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (κατά τον Μ. Φ. Κιοπρουλού) Η παρουσία των Οθωµανών στα τουρκο-βυζαντινά σύνορα (δηλ. η γεωγραφική θέση του οθωµανικού εµιράτου), Τα τουρκικά µπεηλίκια δεν προέβησαν σε εχθρικές ενέργειες εναντίον του µικρού οθωµανικού εµιράτου Οι συνθήκες ευνόησαν την είσοδο των Οθωµανών στην Ευρώπη Οι πρώτοι οθωµανοί ηγεµόνες βρήκαν µέσα από το τουρκικό στοιχείο (νοµάδες, χωρικοί και κάτοικοι πόλεων) επαρκείς υλικές και ηθικές δυνάµεις που τους επέτρεψαν να κυριεύσουν τα βυζαντινά εδάφη της Ανατολίας Σε όλα τα παραθαλάσσια µπεηλίκια εκτός του οθωµανικού το κράτος λογαριαζόταν κοινή περιουσία όλης της ηγεµονεύουσας οικογένειας [..] Στο οθωµανικό όλες οι εξουσίες ήταν στα χέρια ενός και µόνον άρχοντα Η ταχύτητα µε την οποία οι Οθωµανοί εισέβαλαν στην Ευρώπη Η εφαρµογή του συστήµατος των γενιτσάρων Το τιµαριωτικό σύστηµα Η υιοθέτηση της στρατιωτικής πολιτικής και δικαστικής παράδοσης των Σελτζούκων και των Ιλχανιδών Οι οργανωτικές δεξιότητες των πρώτων οθωµανών ηγεµόνων ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΡΑΓ ΑΙΑΣ ΕΞΑΠΛΩΣΗΣ ΤΩΝ ΟΘΩΜΑΝΩΝ (Κατά τον Χ. Ιναλτζίκ) 1. Πολυδιάσπαση της Μ. Ασίας και της Βαλκανικής σε πολλά µικρά κρατίδια, 2. υναστικές έριδες των Βυζαντινών και των άλλων ηγεµόνων των βαλκανικών µεσαιωνικών κρατών 3. Στρατιωτική ισχύς Οθωµανών (Γαζήδες) 4. Φιλολαϊκή πολιτική των πρώτων σουλτάνων (µικρή φορολογία, επιστροφή της γης στους αγρότες, κατάργηση φεουδαρχικών προνοµίων κ. ά.) 5. Ανοχή απέναντι στη χριστιανική θρησκεία 6. Αναγνώριση της ορθόδοξης Εκκλησίας 7. ιπλωµατία σουλτάνων (εφαρµογή της πολιτικής της επικυριαρχίας/ µετατροπή των ηγεµόνων σε φόρου υποτελείς των σουλτάνων) 8. Αδυναµία της ύσης να οργανώσει νέα σταυροφορία 9. Ενσωµάτωση χριστιανών αρχόντων και κυρίως στρατιωτικών στην οθωµανική άρχουσα τάξη 10.Προσχώρηση µονοφυσιτικών πληθυσµών της Μ. Ασίας στο Ισλάµ 6

Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 11 ου ΑΙΩΝΑ Η ΝΑ ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 13 ου ΑΙΩΝΑ ΤΟ ΣΕΡΒΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΝΤΟΥΣΑΝ & ΤΩΝ ΙΑ ΟΧΩΝ ΤΟΥ (µέσα 14 ου αι.) Η ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 15 ου ΑΙΩΝΑ ΟΙ ΟΘΩΜΑΝΟΙ ΣΟΥΛΤΑΝΟΙ 1288-1520 1288/9: Ο Οσµάν Α «Γαζί»διαδέχτηκε τον Ερτογρούλ, πρώτο φύλαρχο των Οθωµανών, στη Σογούτη. Ίδρυση του οθωµανικού εµιράτου. Ηγεµόνευσε ως το 1326. Ορχάν Α «Γαζί» (1326-1362) Μουράτ Α «Γαζί»-»Χουνταβεντικιάρ» (1362-1389) Μπαγιαζίτ Α «Γιλντιρίµ» (1389-1402) Μεσοβασιλεία υναστικοί πόλεµοι (1402-1413) Μούσα «Τσελεµπί» (1411-1413) Μεχµέτ Α «Τσελεµπί» (1413-1421) Μουράτ Β (1421-1444 & 1446-1451) Μεχµέτ Β «Φατίχ» (1451-1481) [κατάκτηση ΚΠολης] Μπαγιαζίτ Β «Βελί» (1481-1512) Σελίµ Α «Γιαβούζ» (1512-1520) [κατάκτηση αραβικών χωρών] 7

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ ΤΩΝ ΟΘΩΜΑΝΩΝ ΣΟΥΛΤΑΝΩΝ 1326: Προύσα - Bursa 1371: Αδριανούπολη [η αγαπηµένη πόλη των σουλτάνων] - Edirne 1453: Κωνσταντινούπολη- Konstantiyie - Istanbul- Islambol 8