ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΥΣ/ΟΦΕΛΟΥΣ ΒΑΣΕΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΤΙΜΩΝ ΓΙΑ ΤΟ «ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ» Antulio Richetta Μεταπτυχιακός Τίτλος Σπουδών Συγκοινωνιολόγου Μηχανικού, Μ.Ι.Τ. / Ινστιτούτο Τεχνολογίας Μασαχουσέτης Συνεργάτης, IBI Group Κωνσταντίνος Σκιαδόπουλος Αναπλ. ιευθυντής ΜΕΟ Προϊστάµενος Τµήµατος Φωτεινής Σηµατοδότησης ΥΠΕΧΩ Ε Στέλιος Πελαντάκης MBA (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο / Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών) ιπλωµατούχος Πολιτικός Μηχανικός / Συγκοινωνιολόγος Ε.Μ.Π. Συγκοινωνιολόγος, IBI Group Νικόλαος Ευσταθόπουλος ιπλωµατούχος Πολιτικός Μηχανικός / Συγκοινωνιολόγος Ε.Μ.Π. Συγκοινωνιολόγος, IBI Group Περίληψη Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η εφαρµογή µιας µεθοδολογίας η οποία καθορίζει την ανταπόδοση ενός δηµοσίου σχεδίου επένδυσης λαµβάνοντας υπόψη την εθνική οικονοµία και την κοινωνία, και βασίζεται σε κοινωνικές τιµές οι οποίες αντανακλούν την πραγµατική οικονοµική αξία και το οικονοµικό κόστος του συστήµατος. Με την προαναφερθείσα µεθοδολογία προσδιορίστηκε η ανάλυση κόστους / οφέλους για το «Σύστηµα ιαχείρισης Κυκλοφορίας του Νοµού Αττικής», ένα δηµόσιο έργο που αφορά την αξιοποίηση ενός Ολοκληρωµένου Συστήµατος ιαχείρισης Αστικής Κυκλοφορίας για την ευρύτερη περιοχή Αθηνών. Με προϋπολογισµού 60,000,000 ΕΥΡΩ, το έργο αναµένεται να παραδοθεί µέχρι τον Απρίλιο του 2004. Στα οφέλη από την υλοποίηση του Συστήµατος αυτού περιλαµβάνεται η βελτίωση της κυκλοφοριακής ικανότητας του οδικού δικτύου, τα περιβαλλοντικά οφέλη που προκύπτουν από τη µείωση κατανάλωσης καυσίµων και τις εκποµπές ρύπων, όπως επίσης και η µείωση ατυχηµάτων. Τρία πιθανά σενάρια εξετάστηκαν στην ανάλυση: απαισιόδοξο, βασικό και αισιόδοξο. Το έργο αποδείχτηκε ανταποδοτικό για όλα τα πιθανά σενάρια. Λέξεις Κλειδιά Ανάλυση κόστους / οφέλους, ευφυή συστήµατα µεταφορών (ITS), τηλεµατική, συστήµατα διαχείρισης κυκλοφορίας, συστήµατα φωτεινής σηµατοδότησης, οδική ασφάλεια, περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Σελίδα 1 από 9
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ολοκληρωµένη εφαρµογή Ευφυών Συστηµάτων Μεταφορών (ITS) που περιλαµβάνουν Συστήµατα ιαχείρισης Κυκλοφορίας καθώς και Συστήµατα Επενεργούµενου Ελέγχου Φωτεινής Σηµατοδότησης σε αστικά δίκτυα είναι ακόµη σχετικά καινούργια σε παγκόσµια κλίµακα. Συνεπώς, δεν υπάρχει και µεγάλη εµπειρία στην µεθοδολογία που εφαρµόζεται για την αποτίµηση τέτοιου είδους τεχνολογιών (ITS Benefits, (2000)). Η εργασία αυτή παρουσιάζει την εφαρµογή µιας µεθοδολογίας εκτίµησης κόστους/ οφέλους για το «Σύστηµα ιαχείρισης Κυκλοφορίας της Ευρύτερης Περιοχής Αθηνών» (TMS), ένα δηµόσιο έργο σκοπός του οποίου είναι η αξιοποίηση ενός ολοκληρωµένου Ευφυούς Συστήµατος Κυκλοφορίας (ITS), προϋπολογισµού 60.000.000 ΕΥΡΩ, που αναµένεται να παραδοθεί µέχρι τον Απρίλιο του 2004. Η ανάλυση εφαρµόζει µια µεθοδολογία που προσδιορίζει τις απολαβές ωφέλειας ενός δηµόσιου επενδυτικού σχεδίου, από κοινωνικό-οικονοµική άποψη, βασιζόµενη στις κοινωνικές τιµές, οι οποίες αντικατοπτρίζουν την πραγµατική οικονοµική αξία και το κόστος του συστήµατος. 1.1. Σύστηµα ιαχείρισης Κυκλοφορίας Της Ευρύτερης Περιοχής Αθηνών Το έργο Σύστηµα ιαχείρισης Κυκλοφορίας Της Ευρύτερης Περιοχής Αθηνών (TMS) περιλαµβάνει την αναβάθµιση του υπάρχοντος Συστήµατος Φωτεινής Σηµατοδότησης καθώς και την δηµιουργία ενός Συστήµατος ιαχείρισης Κυκλοφορίας (Σ Κ) που θα περιλαµβάνει τον παρακάτω εξοπλισµό εγκατεστηµένο σε σηµατοδοτούµενα και µη σηµατοδοτούµενα (οδικές αρτηρίες και αυτοκινητόδροµοι) τµήµατα της ευρύτερης µητροπολιτικής περιοχής Αθηνών: 180 Κάµερες Επίβλεψης (CCTV) για την παρακολούθηση της κυκλοφορίας. 24 Πινακίδες Μεταβλητών Μηνυµάτων (VMS) για την παροχή πληροφοριών κυκλοφορίας. Σταθµούς Ανίχνευσης Οχηµάτων (VDSs) στα µη σηµατοδοτούµενα οδικά τµήµατα για την µέτρηση της κίνησης, το βαθµό κατοχής του δρόµου και την ταχύτητα. Για την λειτουργία του Σ Κ προβλέπεται η αναβάθµιση του Κέντρου Φωτεινής Σηµατοδότησης και η δηµιουργία ενός Κέντρου Φωτεινής Σηµατοδότησης και ιαχείρισης της Κυκλοφορίας (ΚΦΣ& Κ) σε χώρο του κτιρίου που στεγάζεται το υφιστάµενο Κέντρο Φωτεινής Σηµατοδότησης καθώς και η δηµιουργία Θαλάµου Επιχειρήσεων Παρακολούθησης και Ελέγχου της Κυκλοφορίας (ΘΕΠΕΚ) σε χώρο του κτιρίου της Γενικής Αστυνοµικής ιεύθυνσης Αττικής (ΓΑ Α). Ο χώρος στον οποίο θα εγκατασταθεί το Κεντρικό Λογισµικό και θα γίνεται η συλλογή και η επεξεργασία των πληροφοριών του Σ Κ είναι το Κέντρο Φωτεινής Σηµατοδότησης και ιαχείρισης της Κυκλοφορίας (ΚΦΣ& Κ). Στο ΚΦΣ& Κ αλλά και στο ΘΕΠΕΚ θα παρέχεται η δυνατότητα συνεχούς παρακολούθησης της κυκλοφορίας και η δυνατότητα υποβοήθησης και υποστήριξης των ενεργειών αρµοδίων φορέων στην αντιµετώπιση κυκλοφοριακών συµβάντων. Το έργο περιλαµβάνει επίσης και ένα δίκτυο οπτικών ινών για την παροχή επικοινωνίας µεταξύ των Καµερών Επίβλεψης των Πινακίδων Μεταβλητών Μηνυµάτων και του Συστήµατος Ανίχνευσης Οχηµάτων καθώς και την επικοινωνίας µεταξύ των ΚΦΣ& Κ και ΘΕΠΕΚ. Σελίδα 2 από 9
1.2 Εφαρµογή Μεθοδολογίας για την Εκτίµηση Κόστους/ Οφέλους - Ευφυή Συστήµατα Κυκλοφορίας (ITS) Αρχικά, οι ερευνητές πίστευαν ότι η εφαρµογή της µεθοδολογίας για τον προσδιορισµό της Ανάλυσης Κόστους Οφέλους δεν ήταν δυνατή στα Ευφυή Συστήµατα Μεταφορών. Τα τελευταία χρόνια όµως µε τη συστηµατοποίηση της έρευνας, έχει βρεθεί ότι τα αποτελέσµατα από αντίστοιχες εφαρµογές σε διάφορα σηµεία της Ευρώπης, αλλά και του κόσµου, είναι παρόµοια. Αυτό κυρίως έχει ωθήσει τους ειδικούς να αντιµετωπίζουν τα έργα αυτά µε τη παραδοσιακή διαδικασία της Ανάλυσης Κόστους Ωφελειών. (Gillen, Li, Dahlgren & Chang (1999), Zavergiu (1996), Brand (1993 & 1998), Stamatiadis, Gartner, Winn & Bond (1998), Ran, Lee & Dong (1997)). Η ανάλυση που θα ακολουθηθεί σε αυτή την εργασία για την εφαρµογή της µεθοδολογίας εκτίµησης Κόστους Οφέλους βασίζεται κυρίως στο πρότυπο των Gillen, Li, Dahlgren & Chang (1999). Η συγκεκριµένη µεθοδολογία βασίζεται κυρίως σε µεταβλητές οι οποίες µπορούν να ποσοτικοποιηθούν και τελικά, να εκφραστούν, σε κοινωνικές τιµές, όπως η ασφάλεια, η βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας του οδικού δικτύου, η αξιοπιστία του συστήµατος, η παραγωγικότητα, η εξοικονόµηση ενέργειας και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθώς και η ικανοποίηση του χρήστη. 1.3 Οικονοµική Ζωή του Έργου Κατά κανόνα, τα µεγάλα έργα υποδοµής θα πρέπει να έχουν µια οικονοµική ζωή 10 ετών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 1977). Στην προκειµένη περίπτωση, ο συνδυασµός ενός συστήµατος επενεργούµενης σηµατοδότησης 3 ης γενιάς µε ένα σύστηµα τηλεµατικής, έχει ως αποτέλεσµα την συνολική αύξηση της οικονοµικής ζωής του έργου στα 20 χρόνια. 2. ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ Η διαδικασία της Οικονοµικής Ανάλυσης πραγµατοποιείται σε τέσσερα στάδια (βλ. ιάγραµµα 1). Τα στάδια αυτά (περιγράφονται παρακάτω) είναι: Φάση 1: Υπολογισµός Κόστους Ωφελειών, Φάση 2: Κατάστρωση Σεναρίων, Φάση 3: Εύρεση Οικονοµικών εικτών (Κριτηρίων), Φάση 4: Ανάλυση Κινδύνου. Σελίδα 3 από 9
Κόστος Συντήρησης Κόστος Λειτουργίας ΚΕΠ: 6%, 8%, 10% Κόστος ίκτυο Οπτικών Ινών Costs ΚΠΑ Κόστος Εκατ/σης Απαισιόδοξο ΕΣΑ Κόστος Εγκατ/σης Λειτουργικά Οφέλη Βασικό ΛΩ-Κ Μείωση Κυκλοφορίας Οφέλη Περιβαλλοντικά Οφέλη Οφέλη Επιπέδου Αποδ/τας Αισιόδοξο Οφέλη Μείωσης Ατυχηµάτ ων ΦΑΣΗ 1: Ανάλυση Κόστους/Ωφέλειας Calculations ΦΑΣΗ 2: Κατάστρωση Σεναρίων ΦΑΣΗ 3: Κριτήρια Οικ. Απόδοσης ΦΑΣΗ 4: Ανάλυση Κινδύνου ΦΑΣΗ 1: Υπολογισµός Κόστους Ωφελειών ιάγραµµα I: ιαδικασία Ανάλυσης Κόστους/ Ωφέλειας Υπολογισµός Κόστους Στον υπολογισµό του συνολικού κόστους του έργου θα συνυπολογιστούν τα εξής: Κόστος Κατασκευής Κόστος Συντήρησης Κόστος Λειτουργίας Υπολογισµός Ωφελειών Οι έµµεσες κατηγορίες ωφέλειας του συστήµατος στο κοινωνικό σύνολο µπορούν να χωριστούν στις παρακάτω κατηγορίες (βλ. ιάγραµµα 2): Ωφέλειες από τη βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης Ωφέλειες στο περιβάλλον Ωφέλειες από Μείωση Ατυχηµάτων Όπως τις αντιλαµβάνεται ο τελικός χρήστης, οι κατηγορίες αυτές µπορούν να χωριστούν σε έµµεσες ωφέλειες, οι οποίες συνήθως δεν ποσοτικοποιούνται καθώς και σε άµεσες ωφέλειες, οι οποίες µπορούν να ποσοτικοποιηθούν. Οι άµεσες ωφέλειες που χρησιµοποιούνται στους υπολογισµούς αυτής της εργασίας είναι: η Μείωση Εκποµπής Ρύπων, η Μείωση Κατανάλωσης Καυσίµων, η Μείωση Χρόνου ιαδροµής, και η Μείωση Ατυχηµάτων. Σελίδα 4 από 9
Οφέλη Περιβαλλοντικά Επίπεδο Απόδοσης Μείωση Ατυχηµάτων Βελτίωση Κυκλοφορίας Ταχύτερο Εντοπισµό Συµβάντων Βελτίωση Επιπέδου Απόδοσης Βελτίωση Κυκλοφορίας Μείωση Παραβάσεων Κόκκινου Μείωση Όγκου Έµµεσα Οφέλη στον Τελικό Χρήστη Μείωση Ρύπων - Κατανάλωση Καυσίµων Μείωση Χρόνου ιαδροµής Αυξηµένη Παραγωγικότητα Αξιοπιστία Ταχύτερη αντ/κριση Οχηµάτων Ε.Α. Μείωση Ατυχηµάτων Άµεσα Οφέλη στον Τελικό Χρήστη ιάγραµµα II: Οφέλη ITS ΦΑΣΗ 2: Κατάστρωση Σεναρίων Τρία πιθανά σενάρια επιλέγονται σε αυτήν την Ανάλυση. Αυτά είναι: 1. Απαισιόδοξο Σενάριο: Χαµηλός βαθµός επιρροής του συστήµατος στους χρήστες, που έχει ως αποτέλεσµα την ελάχιστη απόλαυση των ωφελειών από αυτό. 2. Βασικό Σενάριο: Μέσος βαθµός επιρροής. θεωρείται ως το σενάριο µε τις περισσότερες πιθανότητες πραγµατοποίησης, καθώς οι τιµές που έχουν επιλεγεί πλησιάζουν τις µέσες τιµές που απαντώνται στη διεθνή βιβλιογραφία που έχει ως αποτέλεσµα την µέση απόλαυση των ωφελειών από αυτό. 3. Αισιόδοξο Σενάριο: Μεγάλος βαθµός επιρροής, µε τιµές κοντά στις µέγιστες που παρατηρούνται στη διεθνή βιβλιογραφία, που έχει ως αποτέλεσµα τη µέγιστη απόλαυση των ωφελειών από αυτό. ΦΑΣΗ 3: Εύρεση Κριτηρίων Οικονοµικής Αποδοτικότητας Προκειµένου να προσδιοριστεί η οικονοµική αποτελεσµατικότητα του σχεδίου επένδυσης, χρησιµοποιούνται τα εξής ποσοτικά κριτήρια: - η Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) των Έργων µε την χρήση του Κοινωνικού Επιτοκίου Προεξόφλησης - ο Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης (ΕΣΑ) - ο Λόγος Ωφελειών/ Κόστους Σελίδα 5 από 9
- ο Χρόνος Αποπληρωµής της επένδυσης ΦΑΣΗ 4: Ανάλυση Κινδύνου Οι δύο κρίσιµες ανεξάρτητες µεταβλητές που µπορεί να επηρεάσουν την σκοπιµότητα του έργου είναι 1) µία ενδεχόµενη αύξηση του κόστους (κατασκευής, συντήρησης και λειτουργίας), το οποίο θα επηρεαστεί από την αύξηση των τιµών του εξοπλισµού και 2) το γεγονός ότι οι κυκλοφοριακές προβλέψεις για το έτος 2020 µπορεί να µην υλοποιηθούν, οπότε τα επίπεδα κυκλοφορίας θα είναι πολύ χαµηλότερα. 3. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΥΣ/ ΟΦΕΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ «ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ» Αυτό το κοµµάτι της ανάλυσης παρουσιάζει την εφαρµογή της παραπάνω µεθοδολογίας στο Σ Κ της Αθήνας. Τα ποσά υπολογίζονται για το έτος 2004. Υπολογισµός Κόστους Το εκτιµούµενο κόστος για το Σ Κ της Αθήνας ανέρχεται στα 60.000.000 ΕΥΡΩ (πλέον του κόστους λειτουργίας, αλλά και µέρους του κόστους συντήρησης για όλη τη περίοδο της οικονοµικής ζωής του έργου). Υπολογισµός Ωφελειών Μετά από προσεκτική διερεύνηση της διεθνούς εµπειρίας και βιβλιογραφίας επιλέχθηκαν οι παρακάτω τιµές για την εύρεση των Κοινωνικών Ωφελειών για όλα τα σενάρια (βλ. Πίνακα I). Πίνακας I: Επιλεγµένες Τιµές και για τα Τρία Σενάρια Σενάριο Ωφέλεια Απαισιόδοξο Βασικό Αισιόδοξο Μείωση Συνολικού Χρόνου ιαδροµής 2% 5% 6% Μείωση Εκποµπών Ρύπων 2% 3% 4% Μείωση Ατυχηµάτων 1% 2% 3% Μείωση Κατανάλωσης Καυσίµων 2% 3% 5% Η ανάλυση που ακολουθεί χρησιµοποιεί τις «Βασικές» τιµές του παραπάνω πίνακα. Η βάση για όλους τους υπολογισµούς είναι το επιλεγµένο σενάριο ανάπτυξης της Μελέτης Ανάπτυξης Μετρό (µέχρι το 2020). Μια ουσιαστική υπόθεση της εφαρµογής είναι ότι δεν λαµβάνουν τα ίδια οφέλη όλοι οι χρήστες του συστήµατος (π.χ. οι χρήστες του συστήµατος σε ώρες αιχµής ωφελούνται περισσότερο). Μετά την µετατροπή των ωφελειών σε ποσοτικές τιµές, το ιάγραµµα III παρουσιάζει κατά εκτίµηση την συµβολή του κάθε οφέλους στην συνολική ωφέλεια που προκύπτει από το σύστηµα. Σελίδα 6 από 9
Μείωση Ατυχηµάτων 19% Μείωση Κατ. Καυσίµων lc 27% ti Μείωση Χρόνου ιαδροµής 49% Μείωση Ρύπων 5% ιάγραµµα III: Συµβολή του κάθε οφέλους στην Συνολική Ωφέλεια του Συστήµατος Υπολογισµός Οικονοµικών εικτών Αποδοτικότητας Μετά τον Υπολογισµό Οικονοµικών εικτών Αποδοτικότητας και στα τρία σενάρια, βρέθηκε ότι: Όλοι οι δείκτες συγκλίνουν στο ότι η επένδυση κρίνεται συµφέρουσα. Αυτό ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις και για όλα τα σενάρια. Η Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) παρουσιάζει µία διακύµανση από 41.000.000 έως 315.000.000 ΕΥΡΩ για το απαισιόδοξο και το αισιόδοξο σενάριο αντίστοιχα. Ο Εσωτερικός είκτης Αποδοτικότητας (ΕΣΑ IRR - Internal Rate of Return) παρουσιάζει µία διακύµανση από 22,5% έως 70% για το απαισιόδοξο και το αισιόδοξο σενάριο αντίστοιχα. Αυτές οι τιµές είναι σύµφωνες µε τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (European Commission, 1997). Το έργο χρειάζεται 7 χρόνια για να αρχίσει να παρουσιάζει «κέρδη» κατά το απαισιόδοξο σενάριο και 2 χρόνια για το αισιόδοξο. Ο Λόγος Ωφελειών Κόστους (BCR - Benefit-to-Cost Ratio) κυµαίνεται από 1,66 έως 5,53 για το απαισιόδοξο και το αισιόδοξο σενάριο αντίστοιχα. Ανάλυση Κινδύνου Κατά την Ανάλυση Κινδύνου εξετάστηκαν τα αποτελέσµατα των παρακάτω πιθανών αλλαγών στις συνεχείς µεταβλητές της οικονοµικής ανάλυσης: Κόστος Έργου αυξηµένο κατά 10%, 20%, 30% Μείωση Κυκλοφορίας κατά 5%, και 10% Συνδυασµός Περιπτώσεων Αύξηση Κόστους Εγκατάστασης Έργου Η αύξηση του κόστους έργου φέρει σηµαντικές επιπτώσεις στην ΚΠΑ µόνο κατά το απαισιόδοξο σενάριο (από 9 % έως 14%, για 10% αύξηση κόστους, µε διάφορες τιµές του Κόστους Ευκαιριών του Κεφαλαίου (OCC - Opportunity Cost of Capital). Για όλα τα άλλα σενάρια, ακόµα και µία αύξηση του κόστους έργου της τάξης του 30% δεν θα αποφέρει πτώση της ΚΠΑ µεγαλύτερης του 13%. Η µείωση του ΕΣΑ σε αυτήν την περίπτωση (30% αύξηση στο κόστος εγκατάστασης) είναι 17%. Μείωση Κυκλοφορίας Μία µείωση της κυκλοφορίας του 5% προκαλεί πτώση της ΚΠΑ κατά 12% (στο απαισιόδοξο σενάριο). Ο ΕΣΑ ωστόσο δεν αλλάζει παραπάνω από 8% καθ όλες τις περιπτώσεις. Σελίδα 7 από 9
Συνδυασµός Αύξησης Κόστους Εγκατάστασης και Μείωσης Κυκλοφορίας Όλοι οι συνδυασµοί Αύξησης του Κόστους Έργου και Μείωσης Κυκλοφορίας δεν επηρεάζουν την αποτελεσµατικότητα του έργου. Ακόµα και κατά την χειρότερη περίπτωση µιας αύξησης του κόστους 30% και µείωσης της κυκλοφορίας 10%, ο ΕΣΑ είναι 13,4% (όταν το ΚΕΠ είναι 10%). 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Εφαρµόσθηκε µια µεθοδολογία εκτίµησης κόστους/ οφέλους ενός έργου ITS µεγάλης κλίµακας στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Η µεθοδολογία αυτή καθορίζει την ανταπόδοση ενός δηµοσίου σχεδίου επένδυσης λαµβάνοντας υπόψη την εθνική οικονοµία και την κοινωνία, και βασίζεται σε κοινωνικές τιµές οι οποίες αντανακλούν την πραγµατική οικονοµική αξία και το οικονοµικό κόστος του συστήµατος. Το έργο αποδείχτηκε εφικτό καθ όλα τα πιθανά σενάρια, µε την ΚΠΑ να παρουσιάζει µια διακύµανση από 41.000.000 έως 315.000.000 ΕΥΡΩ, την στιγµή που ο προϋπολογισµός του έργου είναι 60.000.000ΕΥΡΩ. Η ανάλυση κινδύνου που ακολούθησε στόχευε στην ταυτοποίηση των πιθανών κινδύνων που µπορεί να µεταβάλλουν την αποτελεσµατικότητα του έργου. Καθ όλες τις περιπτώσεις η επένδυση του έργου αποδεικνύεται «ασφαλής». Σκόπιµο θα ήταν, σε µελλοντικές ανάλογες αναλύσεις, να συµπεριληφθούν σηµαντικές τιµές άλλων οφελών (όπως η αύξηση παραγωγικότητας) οι οποίες δεν συµπεριλήφθηκαν στην ανάλυση αυτή, λόγω έλλειψης ποσοτικών στοιχείων. 5. ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ 1. Athens Metro Development Study 1998. 2. Abakoumkin C, Tsamboulas D. (1995). Cost Benefit Analysis for Transportation Projects. 3. Levinson D., Gillen D, Chang E. (1999). Assessing the Benefits and Costs of Intelligent Transportation Systems: The Value of Advanced Traveller Information Systems PATH Research Report California. 4. (1999). Calculating Transport Accident Costs Final Report of the Expert Advisors to the High Level Group on Infrastructure Charging (Working Group 3). 5. (1999). Calculating Transport Congestion and Scarcity Costs Final Report of the Expert Advisors to the High Level Group on Infrastructure Charging (Working Group 2). 6. (1999) Calculating Transport Environmental Costs Final Report of the Expert Advisors to the High Level Group on Infrastructure Charging (Working Group 2). 7. Gillen D., Li J., Dahlgren J., Chang E. (1999). Assessing the Benefits and Costs of ITS Projects: Volume 1 Methodology PATH Research Report California. 8. Gillen D., Li J., Dahlgren J., Chang E. (1999) Assessing the Benefits and Costs of ITS Projects: Volume 2 An Application to Electronic Toll Collection PATH Research Report California 9. European Commission (Edition 1997) Guide to Cost-Benefit Analysis of Major Projects In the Context of EC Regional Policy. 10. USDOT Intelligent Transportation Systems Benefits: 2001 Update 11. Hammond P.J., Sun Y. Monte Carlo Simulation of Macroeconomic Risk with a Continuum of Agents: The Symmetric Case 2001 12. EPA - Benefits Estimates for Selected TCM Programs 1999 13. Clark D.C., Dr. Scherer W.T., Dr. Smith B.L. Performance Cost Evaluation Methodology for ITS Equipment Deployment 2000. Σελίδα 8 από 9
14. Kratofil J.A., Jr. (2001). A Benefit-Cost Analysis for the Use of Intelligent Transportation Systems Technology for Temporary Construction Zone Traffic Management on the I-496 Reconstruction in Lansing Michigan 2000. 15. Allen T. Proper, Rob Maccubbin (2000) ITS Benefits: Data Needs Update 2000. Σελίδα 9 από 9