Εξαγορές και συγχωνεύσεις στο λιανικό εμπόριο Δημιουργία πρόσθετης αξίας ; Γιώργος Μαρτίδης Συνέταιρος Χρηματοοικονομικών Συμβουλευτικών Υπηρεσιών (Financial Advisory Services) Financial Advisory Services
Ενότητες παρουσίασης 1. Εξαγορές και συγχωνεύσεις: Παγκόσμια και Ευρωπαϊκή δραστηριότητα Ιστορική ανασκόπηση 2. Ώθηση μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης 3. Μέθοδοι για τον υπολογισμό της δίκαιης αξίας μιας εταιρείας για σκοπούς εξαγοράς ή συγχώνευσης 4. Προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη εξαγορά ή συγχώνευση 5. Συγχωνεύσεις και συνεργασίες στον κλάδο του λιανικού εμπορίου στην Κύπρο 6. Τρόποι χρηματοδότησης εξαγορών / συγχωνεύσεων 2
1. Ιστορική ανασκόπηση Ανασκόπηση της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής δραστηριότητας σε εξαγορές και συγχωνεύσεις
1. Εξαγορές και συγχωνεύσεις: Παγκόσμια και Ευρωπαϊκή δραστηριότητα Ιστορική ανασκόπηση Παγκόσμια & Ευρωπαϊκή δραστηριότητα Συνολικός όγκος (εκ. USD) 4.500.000 4.000.000 3.500.000 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 - Αριθμός συναλλαγών Συνολικός όγκος - Ευρώπη Συνολικός όγκος - Παγκόσμια Αριθμός συναλλαγών - Ευρώπη Αριθμός συναλλαγών - Παγκόσμια Πηγή: Bloomberg Global Legal & Financial Adv isory Mergers and Acquisition Rankings 4
1. Εξαγορές και συγχωνεύσεις: Παγκόσμια και Ευρωπαϊκή δραστηριότητα Ιστορική ανασκόπηση Παγκόσμια δραστηριότητα - Ανάλυση όγκου συναλλαγών κατά κλάδο (2012) Τεχνολογία και άλλα; 6% Βοηθητικές υπηρεσίες; 4% Πρώτες ύλες; 8% Χρηματooικονομικές Υπηρεσίες; 18% Βιομηχανίες; 11% Τηλεπικοινωνίες; 12% Λιανικό εμπόριο - Καταναλωτικά προϊόντα; 26% Ενέργεια; 15% Πηγή: Bloomberg Global Legal & Financial Adv isory Mergers and Acquisition Rankings 5
2. Ώθηση μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης Γιατί μια εταιρεία λιανικού εμπορίου να προχωρήσει σε μια εξαγορά/συγχώνευση; Ποια τα οφέλη και ποια τα μειονεκτήματα;
2. Ώθηση μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης Κίνητρα μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης στον κλάδο του λιανικού εμπορίου Συνέργειες o Ενδυνάμωση της διευθυντικής ομάδας Νέες αγορές Προοπτικές διείσδυσης σε νέες αγορές: o Μείωση των διοικητικών εξόδων και των εξόδων πωλήσεων Διαπραγματευτική δύναμη Ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης: o Γεωγραφική διείσδυση ή/ και σε νέες αγορές/προϊόντα Αύξηση αξίας της εταιρείας o Ευνοϊκότεροι όροι διαπραγμάτευσης με προμηθευτές και πελάτες o Αύξηση ή προστασία του μεριδίου αγοράς Νέες τεχνολογίες και ικανότητες o Ευνοϊκότεροι όροι δανειοδότησης Πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες και ικανότητες: o o Βελτίωση της αποδοτικότητας Παροχή πρωτοποριακών προϊόντων 7
2. Ώθηση μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης Μέθοδοι μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης στον κλάδο του λιανικού εμπορίου Οριζόντια εξαγορά ή συγχώνευση (horizontal integration) Κάθετη εξαγορά ή συγχώνευση (vertical integration) Εξαγορά / συγχώνευση λιανέμπορων με εταιρείες στον ίδιο κλάδο Εξαγορά / συγχώνευση λιανέμπορων με προμηθευτές Εξαγορά / συγχώνευση λιανέμπορων με διανομείς Πλεονεκτήματα / συνέργειες Νέοι πόροι Πλεονεκτήματα / συνέργειες Πλεονεκτήματα / συνέργειες Μείωση ανταγωνισμού Αύξηση ανταπόκρισης στον ανταγωνισμό της αγοράς Αύξηση διαπραγματευτικής δύναμης Αύξηση πελατολογίου / μεριδίου αγοράς Έλεγχος: o Ποιότητας o Ποσότητας o Κόστους προϊόντων και πρώτων υλών Έλεγχος: o Ποιότητας o Κόστους o Ταχύτητας διανομής 8
3. Μέθοδοι για τον υπολογισμό της δίκαιης αξίας μιας εταιρείας Ανάλογα με τα στοιχεία της εταιρείας μπορούν να επιλεγούν μια ή δυο κατάλληλες μέθοδοι αξιολόγησης.
3. Μέθοδοι για τον υπολογισμό της δίκαιης αξίας μιας εταιρείας για σκοπούς εξαγοράς ή συγχώνευσης Κέρδη (Income approach) Μέθοδος προεξοφλημένων ταμειακών ροών Κέρδη Αγορά (Discounted Cash Flow) (Income (Market approach) approach) Μέθοδος Αγορά προεξοφλημένων (Market approach) Μέθοδος πολλαπλάσιου ταμειακών ροών συντελεστή Μέθοδος πολλαπλάσιου συντελεστή (Discounted Cash Flow) (Multiples) (Multiples) Στοιχεία ενεργητικού (Asset based approach) Δίκαιη αξίας Κόστος αντικατάστασης μιας εταιρείας για σκοπούς Αναπροσαρμοσμένη εξαγοράς αξία ή συγχώνευσης καθαρού ενεργητικού Στοιχεία ενεργητικού (Asset based approach) Κόστος αντικατάστασης Αναπροσαρμοσμένη αξία καθαρού ενεργητικού 10
3. Μέθοδοι για τον υπολογισμό της δίκαιης αξίας μιας εταιρείας για σκοπούς εξαγοράς ή συγχώνευσης Μέθοδος προεξοφλητικών ταμειακών ροών (DCF) Εκτίμηση τελικών ταμειακών ροών Πρόβλεψη μελλοντικών ταμειακών ροών Καθορισμός κόστους κεφαλαίου Προεξόφληση ταμειακών ροών Αξία επιχείρησης Μείoν: Καθαρός δανεισμός Αξία Μετοχικού κεφαλαίου 11
3. Μέθοδοι για τον υπολογισμό της δίκαιης αξίας μιας εταιρείας για σκοπούς εξαγοράς ή συγχώνευσης Μέθοδος πολλαπλάσιου συντελεστή (Multiples approach) Υπολογισμός αναπροσαρμοσμένων πωλήσεων ή ΚΠΤΦΑΧ (EBITDA) * Πολλαπλάσιος συντελεστής Αξία της επιχείρησης Μείον: Καθαρός δανεισμός Αξία Μετοχικού κεφαλαίου 12
3. Μέθοδοι για τον υπολογισμό της δίκαιης αξίας μιας εταιρείας για σκοπούς εξαγοράς ή συγχώνευσης Στοιχεία ενεργητικού (Asset based approach) Κατάλληλη μέθοδος για εταιρείες που θα ρευστοποιηθούν ή που λειτουργούν σε ζημιά. Επίσης θεωρείται κατάλληλη μέθοδος για εταιρείες που κατέχουν σημαντικά στοιχεία ενεργητικού. Καθορισμός της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας στοιχείων ενεργητικού και παθητικού. Ακατάλληλη μέθοδος για επικερδείς εταιρείες. Χρήσιμο εργαλείο καθορισμού της ελάχιστης αξίας μιας επικερδούς επιχείρησης 13
3. Μέθοδοι για τον υπολογισμό της δίκαιης αξίας μιας εταιρείας για σκοπούς εξαγοράς ή συγχώνευσης Πώς οι συνέργειες επηρεάζουν την τιμή εξαγοράς μιας εταιρείας Αξία συνεργειώναξία συνεργειών Ο αγοραστής είναι πρόθυμος να πληρώσει την αξία της επιχείρησης, όπως υπολογίζεται από τα σημερινά δεδομένα, και μέρος των συνεργειών. Αξία της εταιρείας με βάση τα σημερινά δεδομένα Ο πωλητής είναι πρόθυμος να πωλήσει σε τιμή τουλάχιστον στην αξία της εταιρείας του με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα. 14
4. Προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη εξαγορά ή συγχώνευση
4. Προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη εξαγορά ή συγχώνευση Μόνο ένα μέρος των εξαγορών/ συγχωνεύσεων έχει επιτυχημένη έκβαση!! Τι μπορεί να πάει λάθος και ποιές είναι οι σωστές πρακτικές που πρέπει να ακολουθούνται; 16
4. Προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη εξαγορά ή συγχώνευση Πριν τη συγχώνευση / εξαγορά Κατά τη διάρκεια της συγχώνευσης / εξαγοράς Υπολογισμός αξίας εταιρείας Αξιολόγηση συνεργειών Ανεξάρτητος Οικονομικός Έλεγχος Ανεξάρτητος Νομικός Έλεγχος Κύριοι όροι συμφωνίας εξαγοράς / συγχώνευσης Ευνοϊκοί όροι δανείου Κουλτούρα, ηγεσία και εταιρική διακυβέρνηση Επικοινωνία, πελάτες Διοίκηση υπάλληλοι, τεχνολογία και πολιτική Μετά τη συγχώνευση / εξαγορά Ομαλή έναρξη διαδικασιών Λεπτομερές πλάνο εξαγοράς / συγχώνευσης (Post Merger Integration Plan) 17
5. Συγχωνεύσεις και συνεργασίες στον κλάδο του λιανικού εμπορίου στην Κύπρο
5. Συγχωνεύσεις και συνεργασίες στον κλάδο του λιανικού εμπορίου στην κυπριακή αγορά Δομή αγοράς FMCG στην κυπριακή αγορά Εισαγωγείς Διανομείς Σημεία πώλησης Υπεραγορές Περίπτερα Private label 19
5. Συγχωνεύσεις και συνεργασίες στον κλάδο του λιανικού εμπορίου στην κυπριακή αγορά Πρόσφατα παραδείγματα συνεργασιών στην κυπριακή αγορά Εταιρεία 1 Εταιρεία 2 Νέα εταιρεία 20
5. Συγχωνεύσεις και συνεργασίες στον κλάδο του λιανικού εμπορίου στην κυπριακή αγορά Πρόσφατα παραδείγματα συνεργασιών στην κυπριακή αγορά Προμηθευτής Διανομέας 21
5. Συγχωνεύσεις και συνεργασίες στον κλάδο του λιανικού εμπορίου στην κυπριακή αγορά Παράδειγμα δημιουργίας πρόσθετης αξίας μετά από συγχώνευση Εταιρεία Α Εταιρεία Β Νέα Εταιρεία Πωλήσεις 100 Κόστος πωλήσεων (40) Μικτό κέρδος 60 Διοικητικά έξοδα (20) Έξοδα πωλήσεων (10) Καθαρό κέρδος 30 Πωλήσεις 250 Κόστος πωλήσεων (150) Μικτό κέρδος 100 Διοικητικά έξοδα (30) Έξοδα πωλήσεων (20) Καθαρό κέρδος 50 Πωλήσεις 350 Κόστος πωλήσεων (170) Μικτό κέρδος 180 Διοικητικά έξοδα (40) Έξοδα πωλήσεων (25) Καθαρό κέρδος 115 22
5. Συγχωνεύσεις και συνεργασίες στον κλάδο του λιανικού εμπορίου στην κυπριακή αγορά Παράδειγμα δημιουργίας πρόσθετης αξίας μετά από συγχώνευση Καθαρό κέρδος Νέας Εταιρείας 140 120 100 35 80 60 50 40 20 30 0 Εταιρεία Α Εταιρεία Β Συνέργειες Συνέργειες Πιθανή αύξηση πωλήσεων μέσω της αυξημένης παρουσίας των προϊόντων της Νέας Εταιρείας σε διάφορα σημεία πώλησης ή/και πιθανή μείωση κόστους πωλήσεων (κόστος αγοράς προϊόντων λόγω μεγαλύτερης αγοραστικής δύναμης) Μείωση μισθολογίου λόγω ενοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού 1 διευθυντική ομάδα Συγχώνευση προσωπικού πωλήσεων Συγχώνευση προσωπικού διανομής (σε περίπτωση που η διανομή γίνεται μέσω ιδίων πόρων) Συγχώνευση γραφειακού προσωπικού Μείωση λειτουργικών και άλλων εξόδων: Ενοίκια (αποθήκες / γραφεία) Μειωμένο κόστος διαφημίσεων Μειωμένα έξοδα αυτοκινήτων / διανομής Μειωμένα έξοδα ηλεκτρισμού και άλλων λειτουργικών εξόδων λόγω μειωμένης χρήσης κτηριακών εγκαταστάσεων (π.χ. τηλέφωνα, ασφάλειες, επισκευές και επιδιορθώσεις κτλ.) 23
6. Τρόποι χρηματοδότησης μιας εξαγοράς / συγχώνευσης Μετρητά / Δάνεια Παραχώρηση / έκδοση μετοχών Συνδυασμός μετρητών, δανείου και μετοχών 24
Contacts Contacts George Martides Partner Financial Advisory Services Deloitte Limited Maximos Plaza, Tower 1, 3 rd Floor 213 Arch. Makariou III Avenue CY-3030 Limassol Cyprus Tel: +357 25 86 86 04 Mobille: +357 99 43 46 47 gmartides@deloitte.com www.deloitte.com 25
This document is confidential and prepared solely for your information. Therefore you should not, without our prior written consent, refer to or use our name or this document for any other purpose, disclose them or refer to them in any prospectus or other document, or make them available or communicate them to any other party. No other party is entitled to rely on our document for any purpose whatsoever and thus we accept no liability to any other party who is shown or gains access to this document. Deloitte Limited is a private company registered in Cyprus (Reg. No. 162812). Offices: Nicosia, Limassol, Larnaca Deloitte Limited is the Cyprus member firm of Deloitte Touche Tohmatsu Limited ( DTTL ), a UK private company limited by guarantee, whose member firms are legally separate and independent entities. Please see www.deloitte.com/cy/about for a detailed description of the legal structure of DTTL and its member firms. Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited