26 Ιουνίου Συνέδριο Επιβίωσης των Κυπριακών Επιχειρήσεων Διαχείριση των προβλημάτων ρευστότητας και του χρέους των επιχειρήσεων

Transcript

1 Συνέδριο Επιβίωσης των Κυπριακών Επιχειρήσεων Διαχείριση των προβλημάτων ρευστότητας και του χρέους των επιχειρήσεων

2 Θεματολογία Page 1 Εισαγωγή 1 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας 4 3 Αναδιάρθρωση του δανεισμού της επιχείρισης 16 4 Συμπεράσματα 21

3 Ενότητα 1 Εισαγωγή 1

4 Ενότητα 1 Εισαγωγή Επιβιώνοντας στην κρίση Οικονομική διαχείριση Στρατηγική Οικονομική διαχείριση Επιβιώνοντας στην κρίση Αναδιοργάνωση / αναδόμηση Ανθρώπινο Δυναμικό 2

5 Ενότητα 1 Εισαγωγή Κυπριακές επιχειρήσεις: Η ρευστότητα υπό πίεση! Η ύπαρξη της αναγκαίας ρευστότητας είναι απαραίτητη για κάθε επιχείρηση αφού εξασφαλίζει: - την ομαλή διεξαγωγή των δραστηριοτήτων της και - την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και ευημερία της Σημαντικές πιέσεις στην κερδοφορία και τη ρευστότητα των περισσοτέρων Κυπριακών επιχειρήσεων εξαιτίας της συνεχιζόμενης οικονομική κρίσης Περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης απόρροια των γεγονότων που ακολούθησαν την 15η Μαρτίου Άμεση ανάγκη για τις Κυπριακές επιχειρήσεις να καταστρώσουν σχέδια δράσης για αντιμετώπιση ενδεχομένων προβλημάτων ρευστότητας και βιωσιμότητας! 3

6 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας 4

7 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Κύριες πηγές κινδύνου ρευστότητας Μη αποτελεσματική διαχείριση κεφαλαίου κίνησης Απροσδόκητη μείωση στις πωλήσεις / την κερδοφορία Πίεση στη ρευστότητα Λανθασμένη διαχείριση μετρητών Απροσδόκητα / μη επαναλαμβανόμενα γεγονότα 5

8 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Πηγές άντλησης ρευστότητας Λειτουργικά κέρδη Αποτελεσματική διαχείριση κεφαλαίου κίνησης Έλεγχος κεφαλαιουχικών δαπανών και άλλων επενδύσεων Πώληση μη παραγωγικών στοιχείων ενεργητικού Αναδιάρθρωση τραπεζικών διευκολύνσεων (Ενότητα 3) 6

9 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Βήμα 1: Βελτίωση της λειτουργικής κερδοφορίας της επιχείρησης Η επίτευξη επαρκούς λειτουργικής κερδοφορίας ( EBITDA ) είναι το πρώτο και ενδεχομένως το πιο σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση προβλημάτων ρευστότητας Χωρίς την ύπαρξη λειτουργικής κερδοφορίας οποιαδήποτε άλλα μέτρα ληφθούν ενδεχομένως να είναι αποτελεσματικά μόνο βραχυπρόθεσμα Ως εκ τούτου, κάθε επιχείρηση πρέπει να λάβει τα μέτρα εκείνα που θα της επιτρέψουν να επιτύχει / διατηρήσει τη λειτουργική κερδοφορία: Ανάγκη για επαναξιολόγηση του λειτουργικού μοντέλου της επιχείρησης Εξεύρεση τρόπων διατήρησης και αύξησης του κύκλου εργασιών Αυστηρότερος έλεγχος εξόδων Εξέταση πιθανών στρατηγικών συνεργασιών ενδεχόμενες συνέργιες 7

10 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Βήμα 2: Αποτελεσματική διαχείριση κεφαλαίου κίνησης Τα μετρητά αποτελούν έναν ακριβό πόρο για τις επιχειρήσεις, που δύσκολα μπορεί να αποκτηθεί αυτήν τη χρονική περίοδο Οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν μετρητά «παγιδευμένα» στον ισολογισμό τους, υπό την μορφή κεφαλαίου κίνησης Η αποτελεσματική διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης αποτελεί την πιο άμεση και φθηνή πηγή ρευστότητας Επιπρόσθετα οφέλη από την αποτελεσματική διαχείριση κεφαλαίου κίνησης: 1. Μείωση του κόστους χρηματοδότησης 2. Καλύτερη εικόνα και απόδοση της επιχείρησης (πιο υγιής ισολογισμός) 3. Ύπαρξη ρευστότητας Βελτίωση της κερδοφορίας Μεγαλύτερες πιθανότητες εξασφάλισης τραπεζικού δανεισμού Δυνατότητα αξιοποίησης επιχειρηματικών ευκαιριών 8

11 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Οι περισσότερες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν καταφέρει να βελτιώσουν το δείκτη κεφαλαίου κίνησης, το οποίο ήταν αναγκαίο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης Source: publication "European working capital - Annual review 2012" 9

12 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Η επίτευξη 18% μείωσης των ημερών κεφαλαίου κίνησης οφείλεται κυρίως στη μείωση των ημερών είσπραξης χρεωστών και των ημερών κυκλοφορίας αποθεμάτων Ημέρες κεφαλαίου κίνησης Source: publication "European working capital - Annual review 2012" 10

13 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Οι μέρες κεφαλαίου κίνησης κατά τομέα ενδέχεται να διαφέρουν σημαντικά. Ωστόσο, σημαντικές διαφορές υπάρχουν και στην ικανότητα διαχείρισης των ημερών κεφαλαίου κίνησης από επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο τομέα Ενδεικτικές ημέρες κεφαλαίου κίνησης κατά τομέα - Ευρωπαϊκός μέσος όρος Τομέας Κατώτερο τεταρτημόριο Μέσος όρος Ανώτερο τεταρτημόριο Λιανικής (9) 69 Τεχνολογία Υπηρεσίες (4) 92 Φαρμακευτικές Βασικά υλικά Καταναλωτικά αγαθά Βιομηχανίας Διαφορά ανώτερου κατώτερου τεταρτημόριου Source: publication "European working capital - Annual review 2012" 11

14 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Τρόποι αποτελεσματικής διαχείρισης κεφαλαίου κίνησης (1 από 2) Εξέταση εμπορικών όρων ( commercial terms ) Κατανόηση της επίδρασης των όρων της κάθε συμφωνίας πάνω στο κεφάλαιο κίνησης Οι όροι του κάθε συμβολαίου θα πρέπει να είναι ανάλογοι της φύσης και του μεγέθους του Η πολιτική της επιχείρησης θα πρέπει να είναι παρόμοια με αυτήν των καλύτερων στη τάξη ( best in class ) επιχειρήσεων του κλάδου (πολιτική τιμολόγησης, είσπραξης κλπ) Βελτιστοποίηση των διαδικασιών Κατανόηση της κάθε διαδικασίας που επηρεάζει το κεφάλαιο κίνησης απ την αρχή μέχρι το τέλος Προσπάθεια βελτίωσης της κάθε ξεχωριστής διαδικασίας έτσι ώστε να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή μείωση των ημερών κεφαλαίου κίνησης Εκπαίδευση προσωπικού 12

15 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Τρόποι αποτελεσματικής διαχείρισης κεφαλαίου κίνησης (2 από 2) Συμμόρφωση με τις διαδικασίες Ανάλυση δεδομένων για μέτρηση του ποσοστού συμμόρφωσης Εντοπισμός και ανάλυση των λόγων μη συμμόρφωσης Αξιολόγηση αλλαγών που πρέπει να επέλθουν ώστε να επιτευχθεί η συμμόρφωση Καθορισμός βασικών δειχτών απόδοσης για διαχείριση κεφαλαίου κίνησης για αύξηση της διαφάνειας και του ελέγχου Κουλτούρα μετρητών ( cash culture ) Ανάγκη για υπευθυνότητα σε ότι αφορά την διαχείριση κεφαλαίου κίνησης Συμπερίληψη ρευστού και διαχείρισης κεφαλαίου κίνησης στους δείκτες μέτρησης απόδοσης του προσωπικού Συμμετοχή της Ανώτερης Διεύθυνσης στην εν λόγω προσπάθεια 13

16 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Βήμα 3: Έλεγχος κεφαλαιουχικών δαπανών και άλλων επενδύσεων Επανακαθορισμός των αναγκών για κεφαλαιουχικές επενδύσεις - Σωστή αποτίμηση πιθανών επενδυτικών ευκαιριών - Εξέταση της επίδρασης στην κερδοφορία και την ρευστότητα! Ανάλογα με τη φύση και το χρονικό ορίζοντα της επένδυσης θα πρέπει να είναι και το είδος / η διάρκεια της χρηματοδότησης: - Μακροχρόνιες επενδύσεις (π.χ. ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας ) μακροχρόνιο δάνειο, έτσι ώστε οι αποπληρωμή να είναι ανάλογη με τα λειτουργικά κέρδη του ξενοδοχείου Η χρηματοδότηση αγοράς στοιχείων ενεργητικού από βραχυπρόθεσμες πηγές ρευστότητας (π.χ. παρατραβήγματα, κεφάλαιο κίνησης) είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. 14

17 Ενότητα 2 Διαχείριση προβλημάτων ρευστότητας Βήμα 4: Πώληση μη παραγωγικών στοιχείων ενεργητικού Μη παραγωγικά στοιχεία ενεργητικού: - Μετοχές, ομόλογα - Εξοπλισμός που παραμένει ανενεργός - Επενδύσεις σε ακίνητα Όπως και το κεφάλαιο κίνησης, τα μη παραγωγικά στοιχεία ενεργητικού αποτελούν στην πραγματικότητα «παγιδευμένα μετρητά» Η ρευστοποίηση τέτοιων στοιχείων ενεργητικού θα μπορούσε να αποφέρει πολλαπλά οφέλη: - Μείωση δανεισμού (κόστος δανεισμού, ύψος αποπληρωμής δόσεων) - Αυξημένη ρευστότητα - Αυξημένη ενδεχομένως κερδοφορία, αν τα χρήματα επενδυθούν στις κύριες δραστηριότητες της επιχείρησης 15

18 Ενότητα 3 Αναδιάρθρωση του δανεισμού της επιχείρισης 16

19 Ενότητα 3 Αναδιάρθρωση του δανεισμού της επιχείρισης Αναδιάρθρωση τραπεζικού δανεισμού Ανάγκη ύπαρξης στρατηγικής για την επιτυχή αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού Προετοιμασία κατάλληλου επιχειρηματικού Λήψη όλων των πλάνου απαραίτητων εσωτερικών μέτρων (Ενότητα 2) Χάραξη διαπραγματευτικής στρατηγικής 17

20 Ενότητα 3 Αναδιάρθρωση του δανεισμού της επιχείρισης Η ύπαρξη κατάλληλου επιχειρηματικού πλάνου είναι θεμελιώδες εργαλείο στην προσπάθεια αναδιάρθρωσης / εξασφάλισης δανεισμού Αξιόπιστο Εφαρμόσιμο επιχειρηματικό πλάνο Λογικότητα των υποθέσεων Ορθότητα των υπολογισμών Υιοθέτηση σωστής μεθοδολογίας Διαφάνεια Φερεγγυότητα Χαρακτηριστικά κατάλληλου επιχειρηματικού πλάνου Ικανότητα αποπληρωμής των τόκων Δυνατότητα αποπληρωμής του κεφαλαίου μέσα σε μια λογική χρονική περίοδο Λειτουργική κερδοφορία Περιορισμένη πιθανότητα εξασφάλισης δανεισμού από επιχείρηση η οποία προβλέπει ζημιές από λειτουργικές δραστηριότητες Σωστή παρουσίαση Κατάλληλη δομή Παράθεση όλων των σημαντικών στοιχείων δεδομένων Αποτελεσματική παρουσίαση επιχειρημάτων 18

21 Ενότητα 3 Αναδιάρθρωση του δανεισμού της επιχείρισης Το κατάλληλο επιχειρηματικό πλάνο διευκολύνει και υποβοηθά την σωστή δόμηση του δανεισμού Μεγαλύτερη σημασία από τους δανειστές στην ικανότητα αποπληρωμής από τις δραστηριότητες της επιχείρησης παρά από στις εξασφαλίσεις Κατάλληλο επιχειρηματικό πλάνο διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για αναδιάρθρωση / εξασφάλιση δανεισμού στη σωστή βάση: - Πλάνο αποπληρωμής ανάλογα με τις αναμενόμενες χρηματικές ροές - Παραχώρηση περιόδου χάριτος κεφαλαίου - Επιλογή κατάλληλου επιτοκίου / νομίσματος δανεισμού Η διαφάνεια είναι αναγκαία: οι δανειστές πρέπει να έχουν πλήρη εικόνα των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η επιχείρηση Η τράπεζα δεν αποτελεί απλά πιστωτή της επιχείρησης αλλά έναν πολύτιμο συνεργάτη! 19

22 Ενότητα 3 Αναδιάρθρωση του δανεισμού της επιχείρισης Χάραξη στρατηγικής διαπραγμάτευσης Οι δανειστές της επιχείρησης αναμένουν ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ( stakeholders ) θα αναλάβουν μέρος του ρίσκου που σχετίζεται με την υλοποίηση του επιχειρηματικού πλάνου - Φυσική μείωση του δικού τους ρίσκου αφού υπάρχει έντονο ενδιαφέρον / συμφέρον από όλους τους εμπλεκόμενους να επιτευχθούν οι στόχοι του επιχειρηματικού πλάνου Επένδυση επιπλέον κεφαλαίων στην επιχείρηση από τους ιδιοκτήτες της - Ενδυνάμωση εμπιστοσύνης δανειστών - Σωστός διαμοιρασμός ρίσκου και κόστους ( burden sharing ). 20

23 Ενότητα 4 Συμπεράσματα 21

24 Ενότητα 4 Συμπεράσματα Συμπεράσματα Η ύπαρξη ρευστότητας είναι θεμελιώδης για την ομαλή διεξαγωγή των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς της Η παρούσα κατάσταση της οικονομίας ενδέχεται να αυξήσει την πίεση στην ρευστότητα των επιχειρήσεων Πρέπει να ληφθούν όλα τα αναγκαία εσωτερικά μέτρα ούτως ώστε να βελτιωθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων Με τη λήψη των πιο πάνω μέτρων και την κατάρτιση κατάλληλου επιχειρηματικού πλάνου, η πιθανότητα εξασφάλισης τραπεζικών διευκολύνσεων ή/και αναδιάρθρωσης των υφιστάμενων αυξάνεται σημαντικά. 22

25 Ευχαριστώ! This publication has been prepared for general guidance on matters of interest only, and does not constitute professional advice. You should not act upon the information contained in this publication without obtaining specific professional advice. No representation or warranty (express or implied) is given as to the accuracy or completeness of the information contained in this publication, and, to the extent permitted by law. PricewaterhouseCoopers Ltd, its members, employees and agents do not accept or assume any liability, responsibility or duty of care for any consequences of you or anyone else acting, or refraining to act, in reliance on the information contained in this publication or for any decision based on it PricewaterhouseCoopers Ltd. All rights reserved. In this document, refers to PricewaterhouseCoopers Ltd which is a member firm of PricewaterhouseCoopers International Limited, each member firm of which is a separate legal entity.