Αγάπησαν την Ελλάδα όπως εμείς Εξακολουθούν να υπάρχουν; Ερευνητική εργασία (Project) Β τάξη ου Γενικού Λυκείου Μυτιλήνης Σχ. Έτος 2013-2014 2014 4 ου
Ο όρος «Φιλέλλην» στην αρχαιότητα Στην αρχαιότητα σήμαινε και «πατριώτης». Πρώτος ο Ηρόδοτος χρησιμοποίησε τον όρο για το βασιλιά των Αιγυπτίων Άμασι, ο οποίος υπήρξε γενναιόδωρος προς τις ελληνικές πόλεις. Αργότερα, κατά τους Περσικούς πολέμους, «φιλέλλην» ήταν όποιος αντιστάθηκε στην περσική προέλαση και ενστερνιζόταν τον ελληνικό τρόπο ζωής.
Σύγχρονη αντίληψη του όρου Ο όρος «φιλελληνισμός» απαντάται για πρώτη φορά στο βιβλίο του Ιώσηπου Μοισιόδακα «Θεωρία της Γεωγραφίας» (1781). Ως φιλέλληνες έμειναν γνωστοί ξένοι υπήκοοι, που βοήθησαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821 με πολλούς τρόπους.
Αιτίες φιλελληνισμού Η λαμπρή πολιτιστική κληρονομιά της Αρχαίας Ελλάδας. Η κοινή Θρησκεία των λαών της Ευρώπης ως Χριστιανών ανεξάρτητα δόγματος. Η έντονη πνευματική και πατριωτική δράση των Ελλήνων λογίων και των διανοουμένων της διασποράς. Η εμφάνιση του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, η γαλλική και η Αμερικανική Επανάσταση και η εμφάνιση κινημάτων όπως ο Λιμπεραλισμός και ο Ρομαντισμός. Η επιρροή του έργου διάσημων καλλιτεχνών και διανοουμένων, αλλά και καλλιτεχνικά κινήματα όπως ο Κλασικισμός- Νεο- Κλασικισμός, Αρκαδισμός κ.α. Τέλος, η ίδια η αυτοθυσία και η φιλοπατρία των υποδούλων Ελλήνων που δεν άφησαν ασυγκίνητα τα ελεύθερα πνεύματα της Ευρώπης
Ακολουθούν χαρακτηριστικά παραδείγματα παλιών και σύγχρονων φιλελλήνων:
Φραγκίσκος Άστιγξ - Frank Hastings (1794-1828) 1828) Συμμετείχε σε πολλές ναυμαχίες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 και απέκτησε, με χρήματα του Φιλελληνικού Κομιτάτου του Λονδίνου, το δικό του πλοίο, το θρυλικό Καρτερία, το οποίο επάνδρωσε με μικτό πλήρωμα Ελλήνων, Βρετανών και Σουηδών. Τραυματίστηκε θανάσιμα στο Αιτωλικό και τάφηκε στον Πόρο. Ο στρατηγός Γκόρντον αναφέρει σχετικά: «Αν υπήρχε κάποιος πραγματικά χρήσιμος Φιλέλληνας αυτός ήταν ο Άστιγξ. Δεν πληρωνόταν, και ξόδεψε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του για να συντηρεί την Καρτερία». Μάλιστα ήταν αυτός ο οποίος αγόρασε και τα πυροβόλα του πλοίου αυτού.
Ιωάννης Ιάκωβος Mάγερ - Johann Jacob Meyer (1798-1826 1826) Πνεύμα ανήσυχο, φιλελεύθερο και λίγο τυχοδιωκτικό, μολονότι δεν είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του στην ιατρική, δεν δίστασε να συστηθεί ως Δρ Μάγερ ενώπιον της φιλελληνικής επιτροπής της Βέρνης και να ζητήσει να κατέβει στην Ελλάδα για να βοηθήσει την περίθαλψη των αγωνιζομένων Ελλήνων. Εγκαταστάθηκε στο Μεσολόγγι, ασπάστηκε την Ορθοδοξία και παντρεύτηκε Ελληνίδα. Άνοιξε μικρό νοσοκομείο, στο οποίο νοσηλεύονταν οι τραυματίες του πολέμου. Την Πρωτοχρονιά του 1824 εξέδωσε την εφημερίδα Ελληνικά Χρονικά. Τέλος, σκοτώθηκε μαζί με την οικογένειά του και την υπηρέτριά του, κατά τη διάρκεια της Εξόδου του Μεσολογγίου. Μαζί του έφερε το σπουδαίο ημερολόγιο, στο οποίο κατέγραφε τα γεγονότα του Μεσολογγίου, μετά την διακοπή της έκδοσης των «Ελληνικών Χρονικών».
Φρανσουά-Ρενέ ντε Σατωμπριάν ή Σατωβριάνδος François-René de Chateaubriant (1768-1848) 1848) Ήταν Γάλλος συγγραφέας, πολιτικός και ιδρυτής του γαλλικού ρομαντισμού. Γεννήθηκε στη Βρετάνη και προερχόταν από ξεπεσμένη αριστοκρατική οικογένεια. Σπούδασε σε αρκετά κολλέγια, όπου διακρίθηκε ιδιαιτέρως. Έζησε στην Αγγλία για 7 χρόνια, όπου δημοσίευσε τα πρώτα του έργα. Το 1806 πραγματοποιεί το ταξίδι του σε Ελλάδα, Μικρά Ασία, Παλαιστίνη, Αίγυπτο και Ισπανία. Εξέφρασε την αρχαιολατρία του και τη συμπάθειά του για τους σύγχρονους Έλληνες περιγράφοντας το ταξίδι του στο «Οδοιπορικόν εκ Παρισίων εις Ιεροσόλυμα». Ήταν οπαδός της ελευθερίας του τύπου και ο υπερασπιστής της Ελληνικής Επανάστασης, εκφράζοντας την αισιοδοξία του για το μέλλον των Ελλήνων, βασιζόμενος στο λαμπρό παρελθόν τους. Στο «Οδοιπορικό» του ο Σατωμπριάν πίστευε ότι η Γαλλία ήταν «η πρωτότοκος θυγάτηρ της Ελλάδος κατά τε την ανδρείαν, την ευφυΐαν και τας τέχνας». Όταν άρχισε η Ελληνική Επανάσταση, συνδέθηκε με τις φιλελληνικές εταιρείες και σε νέα έκδοση του Οδοιπορικού προέταξε το Υπόμνημα περί Ελλάδος, όπου υποστήριζε τα δίκαια της Ελλάδος.
Λόρδος Βύρων Lord Byron (1788-1824 1824) Γεννήθηκε στο Λονδίνο και ανήκε σε αριστοκρατική οικογένεια. Ήταν χαρακτήρας ανήσυχος, παρορμητικός και τυχοδιωκτικός. Έζησε φτωχικά παιδικά χρόνια, όμως αργότερα κληρονόμησε μεγάλη περιουσία και τον τίτλο του Λόρδου. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Έπειτα, ξεκίνησε περιοδείες και περιπλανήσεις στη νότια Ευρώπη. Στις 11 Απριλίου 1811 ο Λόρδος Βύρων επιβιβάστηκε σε ένα πλοίο για Μάλτα που μετέφερε κλεμμένα από τον Έλγιν μάρμαρα του Παρθενώνα. O Βύρων ήταν ανοιχτά εκφρασμένος αντίπαλός του. Αργότερα έγραψε ένα ποίημα, την "Κατάρα της Αθηνάς", κατηγορώντας τις πράξεις του Έλγιν. Το 1823 κατευθύνεται προς την Ελλάδα, εγκαθίσταται στο Μεσολόγγι, σχηματίζει ιδιωτικό στρατό από 40 Σουλιώτες και προσφέρει χρηματική βοήθεια στους πρωτεργάτες της επανάστασης. Πέθανε στο Μεσολόγγι, όπου ενταφιάστηκε η καρδιά του. Ο Διονύσιος Σολωμός συνέθεσε στη μνήμη του, την "Ωδή εις το θάνατο του Λόρδου Μπάιρον". Ωστόσο, οι απόψεις για το κατά πόσο φιλέλλην ήταν ο Βύρων διίστανται! Στο βιβλίο του «Τα ψιλά γράμματα της ιστορίας» ο Θεόδωρος Παναγόπουλος αναφέρει πως αδίκως χαρακτηρίζεται ως ο σπουδαιότερος φιλέλληνας.
Εδώ και μερικά χρόνια, με αφορμή την οικονομική κρίση στην Ελλάδα και την εικόνα που προβάλλουν τα Μ.Μ.Ε. για τη χώρα μας, γνωρίσαμε πολλούς σύγχρονους επώνυμους και ανώνυμους φιλέλληνες, οι οποίοι με δηλώσεις και διαδηλώσεις σε πολλές μεγάλες πόλεις, μας έδειξαν ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να εμπνέει αγάπη και σεβασμό.
Jacques Bouchard-Ζακ Μπουσάρ(1940 (1940-) Ο Ζακ Μπουσάρ είναι νεοελληνιστής, διευθυντής του Κέντρου Νέων Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ του Καναδά. Σχετικά με τη χώρα μας αναφέρει: «Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι θύμα μιας απατηλής παγκοσμιοποίησης όπου διάφοροι παράγοντες, προσπάθησαν να πείσουν τον κόσμο πως η ευημερία είναι αιώνια... Εμείς που διδάσκουμε ελληνικά και ελληνικό πολιτισμό στο εξωτερικό πρέπει να αντισταθούμε δείχνοντας την εφευρετικότητα και τη δημιουργικότητα του ελληνισμού. Ακούει ο κόσμος για την Ελλάδα κάθε μέρα, ας επωφεληθούμε της ευκαιρίας να δείξουμε τα επιτεύγματα του ελληνισμού στους τομείς των τεχνών και επιστημών... Τα πανεπιστήμια και τα πολιτιστικά ιδρύματα του εξωτερικού μπορούν να εκμεταλλευτούν τις παρούσες συνθήκες για να διαφημίσουν τη διαχρονική προσφορά του ελληνικού πολιτισμού. Γιατί στο τέλος κάθε κρίση περνάει......».
Joschka Fischer Γιόσκα Φίσερ Ο Γιόσκα Φίσερ είναι πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας και νυν βουλευτής της παράταξης των Πρασίνων. «Για την Ελλάδα είμαστε αχρείοι και αυτή είναι μια αξιοθρήνητη εξέλιξη μετά από όσα έχει κάνει η χώρα μας μέχρι τώρα για την Ευρώπη». Στην ερώτηση, πώς θα αποτραπεί το ενδεχόμενο να χρειαστεί και πάλι σε 10 χρόνια βοήθεια η Ελλάδα, ο Γιόσκα Φίσερ απαντά: «Η χώρα καταβάλλει αυτή τη στιγμή πολύ μεγάλες προσπάθειες και πρέπει να βοηθηθεί, ώστε να ορθοποδήσει και πάλι. Αυτό είναι και προς το δικό μας και προς το ευρωπαϊκό συμφέρον!». (1948-)
Στίβεν Μίλλερ Steven Miller (1942-) O Στήβεν Μίλλερ ολοκλήρωσε το πρώτο του πτυχίο στα Αρχαία Ελληνικά στο Wabash College και το Διδακτορικό του στην Κλασσική Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον. Μετά από ανασκαφές σε διάφορες τοποθεσίες του αρχαίου Ελληνικού κόσμου, ξεκίνησε τις δικές του ανασκαφές στη Νεμέα το 1973. Κατά τις εργασίες του στη Νεμέα, όχι μόνο διενήργησε ανασκαφές που έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα, αλλά δημιούργησε και αρχαιολογικό πάρκο, κατασκεύασε αρχαιολογικό μουσείο και οργάνωσε την έκθεσή του, ενώ ξεκίνησε και την αναστήλωση του αρχαίου Ναού του Δία. Ταυτόχρονα, υπηρετούσε ως Καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία και άρθρα σχετικά με τις ανακαλύψεις του στη Νεμέα. Έχει ανακηρυχτεί επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει τιμηθεί ως Ταξιάρχης του Τάγματος της Τιμής από τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Με προεδρικό διάταγμα ο Στέφανος Μίλλερ πολιτογραφήθηκε Έλληνας υπήκοος. Δηλώνει ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία να κρατούνται στο Λονδίνο τα γλυπτά του Παρθενώνα, που αποτελεί την επιτομή της Αρχαίας τελειότητας, τον ακρογωνιαίο λίθο του δυτικού πολιτισμού του κάλλους και της ισομετρίας.
Σύμφωνα με το άρθρο της εφημερίδας «Αγγελιαφόρος της Κυριακής» την 20.5.10 επιβεβαιώνεται η ύπαρξη σύγχρονων φιλελλήνων : «Μέσα στο ζοφερό κλίμα απαξίωσης πού ζει η πατρίδα μας υπάρχουν και κάποιες, μικρές έστω, φλόγες ελπίδας για την αναγεννητική της πορεία, είναι οι υπερασπιστικές φωνές συγχρόνων φιλελλήνων. Αυτών που, ίσως ασυνείδητα, ακολουθούν το δρόμο προσφοράς των προγόνων τους φιλελλήνων του 1821. Μήπως είναι καιρός οι ξένες αυτές φωνές να μας ξυπνήσουν από το λήθαργο της αγνωσίας και αμνησίας της εθνικής μας αυτοσυνειδησίας; Πρέπει να πιστέψουμε ότι η ένδοξη πνευματική μας κληρονομιά δεν αποτελεί άλλοθι για την επιβίωση μας, αλλά συνιστά και τη νέα μεγάλη υποχρέωση της σύγχρονης Ελλάδας προς την Ανθρωπότητα».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Βικιπαίδεια Livepedia «Τα ψιλά γράμματα της Ιστορίας» «Ο Αγγελιοφόρος της Κυριακής»
Δημιουργία παρουσίασης: Άουαντ Άλια Χατζηαντωνίου Μαρία Ομάδα εργασίας: Άουαντ Άλια Γιαννακουδάκης Κώστας Κραββαρίτη Μαρία Μαρινάτος Στράτος Σακαλής Γρηγόρης Στόικου Γιώτα Τουραμάνης Νίκος Τσακπινέλλη Φαίη Χατζηαντωνίου Μαρία Χατζίου Πέτρος Χατζόγλου Μηλίτσα Χαχαδάκης Κώστας Χιωτέλλη Ιωάννα Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Βαλιού Μαρία