X015/702 NATIONAL QUALIFICATIONS 2007 TUESDAY, 22 MAY 10.40 AM 12.05 PM CLASSICAL GREEK ADVANCED HIGHER Translation Answer either Question 1 or Question 2 and either Question 3 or Question 4. *X015/702* LI X015/702 6/570
EITHER 1. Translate into English: Marks After their initial disbelief regarding the scale of the disaster in Sicily, the Athenians became fearful of its potential consequences, since they were now open to attack. 5 10 ς δε τας Αθηνας πειδη γγελθη, πι πολυ µεν πιστουν και τοις πανυ των στρατιωτων ξ α του του ργου διαπεφευγοσι και σαφως αγγελλουσι, µη ο τω γε αγαν πανσυδι διεφθαρθαι πειδη δε γνωσαν, χαλεποι µεν σαν τοις ξυµπροθυµηθεισι των ητορων τον κπλουν, σπερ ο κ α τοι ψηφισαµενοι. αµα µεν γαρ στεροµενοι και δι καστος και πολις πλιτων τε πολλων και ππεων βαρυνοντο αµα δε ναυς ο χ ρωντες ν τοις νεωσοικοις κανας ο δε χρηµατα ν τ κοιν ο δ πηρεσιας ταις ναυσιν ανελπιστοι σαν ν τ παροντι σωθησεσθαι, τους τε απο της Σικελιας πολεµιους ε θυς σφισιν νοµιζον τ ναυτικ πι τον Πειραια πλευσεισθαι, αλλως τε και τοσουτον κρατησαντας, και τους α τοθεν πολεµιους τοτε δη και διπλασιως παντα παρεσκευασµενους κατα κρατος δη και κ γης και κ θαλασσης πικεισεσθαι. (Thucydides, VIII, 1 2) τοις πανυ των στρατιωτων διαπεφευγοσι (lines 1 2) the very soldiers who had escaped πανσυδι (line 3) utterly ξυµπροθυµηθεισι (line 4) aorist participle passive (with middle sense) of ξυµπροθυµεοµαι, to share in desiring πηρεσιας (line 8) crews (50) [X015/702] Page two
OR 2. Translate into English: Marks Socrates tells how his friend, Chaerephon, joined with others in welcoming him home on his return from military service at Potidaea, and questioned him on his experiences there. 5 10 15 και µε ς ε δον ε σιοντα ξ απροσδοκητου, ε θυς πορρωθεν σπαζοντο αλλος αλλοθεν Χαιρεφων δε, ατε και µανικος ν, αναπηδησας κ µεσων θει προς µε, και µου λαβοµενος της χειρος, Σωκρατες, δ ς, πως σωθης κ της µαχης; λιγον δε πριν µας απιεναι µαχη γεγονει ν τ Ποτειδαι, ν αρτι σαν ο τ δε πεπυσµενοι. και γω προς α τον αποκρινοµενος, ο τωσι, φην, ς συ ρ ς. και µην γγελται γε δευρο, φη, τε µαχη πανυ σχυρα γεγονεναι και ν α τ πολλους των γνωριµων τεθναναι. και πιεικως, ν δ γω, αληθη απηγγελται. παρεγενου µεν, δ ς, τ µαχ ; παρεγενοµην. δευρο δη, φη, καθεζοµενος µιν διηγησαι ο γαρ τι πω παντα σαφως πεπυσµεθα. και αµα µε καθιζει αγων παρα Κριτιαν τον Καλλαισχρου. (Plato, Charmides, 153a c) σπαζοντο (line 2) they welcomed, greeted (50) [Turn over [X015/702] Page three
AND EITHER 3. Translate into English: Marks The ghost of Agamemnon tells the ghost of Achilles how the Muses and the Argives joined in conducting Achilles funeral. 5 10 Μουσαι δ ννεα πασαι αµειβοµεναι πι καλ θρηνεον νθα κεν ο τιν αδακρυτον γ νοησας Αργειων τοιον γαρ πωρορε Μουσα λιγεια. πτα δε και δεκα µεν σε µως νυκτας τε και µαρ κλαιοµεν αθανατοι τε θεοι θνητοι τ ανθρωποι κτωκαιδεκατ δ δοµεν πυρι πολλα δ π α τ µηλα κατεκτανοµεν µαλα πιονα και λικας βους. καιεο δ ν τ σθητι θεων και αλειφατι πολλ και µελιτι γλυκερ πολλοι δ ρωες Αχαιοι τευχεσιν ρρωσαντο πυρην περι καιοµενοιο, πεζοι θ ππηες τε πολυς δ ρυµαγδος ρωρει. (Homer, Odyssey XXIV, 60 70) πωρορε (line 3) from πορνυµι, to arouse gradually or stealthily ρρωσαντο (line 10) from ωοµαι, to rush, run ρυµαγδος (line 11) din, noise (50) [X015/702] Page four
OR 4. Translate into English: Marks On his return from Troy, Agamemnon replies to his wife s long and extravagant speech of welcome, expressing his fear of angering the gods. 5 10 Ληδας γενεθλον, δωµατων µων φυλαξ, απουσι µεν ε πας ε κοτως µ µακραν γαρ ξετεινας. αλλ ναισιµως α νειν, παρ αλλων χρη τοδ ρχεσθαι γερας. και τ αλλα µη γυναικος ν τροποις µε αβρυνε, µηδε βαρβαρου φωτος δικην χαµαιπετες βοαµα προσχαν ς µοι, µηδ ε µασι στρωσασ πιφθονον πορον τιθει θεους τοι τοισδε τιµαλφειν χρεων, ν ποικιλοις δε θνητον ντα καλλεσιν βαινειν µοι µεν ο δαµως ανευ φοβου. (Aeschylus, Agamemnon, 914 24) τ αλλα (line 5) (adverbial) for the rest, otherwise αβρυνε (line 6) from αβρυνω, treat delicately, flatter δικην (line 6) (+ genitive) like, in the manner of χαµαιπετες βοαµα προσχαν ς lit. gape a prostrate shout, ie fall (line 7) at my feet with loud cries τιµαλφειν (line 9) = τιµαν, to honour ν ποικιλοις... καλλεσιν on fine embroideries (line 10) (50) [END OF QUESTION PAPER] [X015/702] Page five
[BLANK PAGE]
[BLANK PAGE]
[BLANK PAGE]