ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ B ΟΙ ΜΗΝΙΓΓΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
ΟΙ ΜΗΝΙΓΓΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Ο Εγκέφαλος και ο Νωτιαίος Μυελός περιβάλλονται από (3) τρεις υμένες, τις μήνιγγες : 1. Τη σκληρά μήνιγγα 2. Την αραχνοειδή μήνιγγα 3. Τη χοριοειδή μήνιγγα
ΣΚΛΗΡΗ ΜΗΝΙΓΓΑ Η σκληρά μήνιγγα αποτελείται από δύο πέταλα, το εξωτερικό ενδοστεϊκό πέταλο και το εσωτερικό μηνιγγικό πέταλο, τα οποία είναι στενά συνυφασμένα μεταξύ τους, εκτός από ορισμένες γραμμικώς φερόμενες θέσεις, όπου αποχωρίζονται και μεταξύ των δύο πετάλων σχηματίζονται οι φλεβώδεις κόλποι της σκληράς μήνιγγας
Το ενδοστεϊκό πέταλο δεν είναι τίποτα άλλο παρά το περιόστεο που καλύπτει την έσω επιφάνεια των οστών του κρανίου (ενδοκράνιο) Αντίστοιχα προς το ινιακό τρήμα δεν συνεχίζεται στη σκληρά μήνιγγα του νωτιαίου μυελού Αντίστοιχα προς τα χείλη όλων των τρημάτων του κρανίου συνεχίζεται με το περιόστεο της εξωτερικής επιφάνειας των οστών του κρανίου (εξωκράνιο) Στις ραφές του κρανίου συνέχεται με τους ραφιαίους συνδέσμους Συνάπτεται πολύ στερεότερα με τα οστά της βάσης του κρανίου, ενώ σε άλλες θέσεις αποκολλάται σχετικά ευχερώς
Το μηνιγγικό πέταλο αποτελεί την ιδίως σκληρή μήνιγγα Είναι παχύς και ανθεκτικός ινώδης υμένας που καλύπτει τον εγκέφαλο Δια του ινιακού τρήματος συνεχίζεται με τη σκληρή μήνιγγα του νωτιαίου μυελού Το μηνιγγικό πέταλο σχηματίζει έλυτρα γύρω από τα εγκεφαλικά νεύρα μέχρι και την έξοδό τους από τα τρήματα του κρανίου Μετά την έξοδό τους συνέχεται με το επινεύριο των νεύρων Το μηνιγγικό πέταλο προσεκβάλλει εντός του κρανίου σχηματίζοντας τέσσερα διαφράγματα, τα οποία υποδιαιρούν την κρανιακή κοιλότητα σε ευρέως επικοινωνούντες χώρους και παράλληλα υπεισέρχονται μεταξύ διαφόρων μερών του εγκεφάλου Τα διαφράγματα αυτά παρεμποδίζουν τις παρεκτοπίσεις του εγκεφάλου, κατά τις απότομες κινήσεις της κεφαλής Οι προσεκβολές της σκληρής μήνιγγας είναι το δρέπανο του εγκεφάλου, το σκηνίδιο της παρεγκεφαλίδας, το δρέπανο της παρεγκεφαλίδας και το διάφραγμα του εφιππίου (ή διάφραγμα της υπόφυσης)
Το δρέπανο του εγκεφάλου Είναι δρεπανοειδούς σχήματος διπέταλη πτυχή του μηνιγγικού πετάλου της σκληρής μήνιγγας, η οποία φέρεται οβελιαίως κατά τη μέση γραμμή, μεταξύ των δύο εγκεφαλικών ημισφαιρίων Το στενό πρόσθιο άκρο του προσφύεται στην έσω μετωπιαία ακρολοφία και στο κάλαιο Το ευρύ οπίσθιο άκρο του κατά τη μέση γραμμή προσφύεται κατά μήκος της άνω επιφάνειας του σκηνιδίου της παρεγκεφαλίδας Το άνω χείλος του προσφύεται κατά μήκος της άνω οβελιαίας αύλακας του κρανίου και περικλείει τον άνω οβελιαίο φλεβώδη κόλπο Το τοξοειδούς σχήματος ελεύθερο κάτω χείλος που περικλείει τον κάτω οβελιαίο φλεβώδη κόλπο Κατά μήκος της προσφύσεώς του επί της άνω επιφάνειας του σκηνιδίου της παρεγκεφαλίδας περικλείεται ο ευθύς κόλπος
Το σκηνίδιο της παρεγκεφαλίδας Είναι μηνοειδούς σχήματος, προσεκβολή της σκληρής μήνιγγας, που αποτελε την οροφή του οπισθίου κρανιακού ή παρεγκεφαλιδικού βόθρου Καλύπτει εκ των άνω την παρεγκεφαλίδα, που τη χωρίζει από τους υπερκείμενους ινιακούς λοβούς των ημισφαιρίων, τους οποίους υποβαστάζει Το πρόσθιο ελεύθερο χείλος του εμφανίζει άνοιγμα την εντομή του σκηνιδίου, για τη διέλευση του μέσου εγκεφάλου Το περιφερικό έξω χείλος είναι προσπεφυκός Το προσπεφυκός χείλος προσφύεται εκατέρωθεν στις οπίσθιες κλινοειδείς αποφύσεις, τα άνω χείλη των λιθοειδών οστών και στα χείλη των εγκαρσίων αυλάκων του ινιακού οστού Το ελεύθερο χείλος, κατά τα δύο πρόσθια άκρα του, φερόμενο προς τα πρόσω, με το προσπεφυκός χείλος και προσφύεται, εκατέρωθεν στην πρόσθια κλινοειδή απόφυση Στο σημείο χιασμού των δύο χειλέων, το τρίτο και το τέταρτο εγκεφαλικό νεύρο φέρονται προς τα πρόσω για να εισέλθουν στο έξω τοίχωμα του σηραγγώδου κόλπου
Το δρέπανο της παραγκεφαλίδας Είναι μικρή δρεπανοειδούς σχήματος προσεκβολή της σκληρής μήνιγγας που προσφύεται στην έσω ινιακή ακρολοφία Προσεκβάλλει ανάμεσα από τα δύο ημισφαίρια της παρεγκεφαλίδας, το οπίσθιο προσπεφυκός χείλος της περικλείει τον ινιακό φλεβώδη κόλπο
Το διάφραγμα του εφιππίου (διάφραγμα της υπόφυσης) Είναι μικρή κυκλική πτυχή της σκληρής μήνιγγας, που σχηματίζει την οροφή του τουρκικού εφιππίου Μέσω ενός τρήματος στο κέντρο του διέρχεται ο μίσχος της υπόφυσης του εγκεφάλου