*Πληκτρολογθςτε κείμενο+ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΕΡΟ ΠΡΩΣΟ Ο ΚΟΜΟ ΑΠΟ ΣΙ ΠΑΡΑΜΟΝΕ ΣΗ ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΑΗ ΕΩ ΣΑ ΣΕΛΗ ΣΟΤ 19 ΟΤ ΑΙΩΝΑ. ΙΣΟΡΙΑ Γ ΓΤΜΝΑΙΟΤ Σχεδιαγράμματα-Φύλλα εργασίας ΤΝΣΟΝΙΜΟ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ
Η ΕΝ ΑΘΗΝΑΙ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΑΡΑΚΕΙΑ-ΣΟΙΣΕΙΑ ΧΟΛΕΙΑ ΑΘΗΝΩΝ, ΠΑΣΡΩΝ, ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ, ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΠΟΠΣΕΙΑ ΧΟΛΕΙΩΝ Κοκκώνη 18, 154 52 Π. Ψυχικό Σηλ.: 210-67.55.555 http://www.e-arsakeio.gr ΥΙΛΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΤΝΣΟΝΙΜΟ ΥΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ υγγραφή και επιμέλεια σημειώσεων : Γεωργιλάκη Ιωάννα Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 1
ΟΙ ΑΠΑΡΦΕ ΔΙΑΜΟΡΥΩΗ ΣΟΤ ΝΕΟΣΕΡΟΤ ΚΟΜΟΤ Ενότητα 1 Η εποχή του Διαφωτισμού Εξελίξεις στην Ευρώπη κατά τον 17 ο και 18 ο αιώνα Οικονομία Αύξηση πληθυσμού. Αγροτική... (δηλαδή, μεγάλα αγροκτήματα, νέες μέθοδοι καλλιέργειας, χρήση μηχανημάτων). Ανάπτυξη εμπορίου.. (ή πρώτη φάση της βιομηχανικής επανάστασης) : Παράγοντες: α. οι νέες μηχανές, β., γ. μεγάλος αριθμός άνεργων αγροτών. Πότε; 1750-1780 Πού; Κοινωνία Αστική τάξη (βιομήχανοι, τραπεζίτες, μεγαλέμποροι) ενίσχυε τη θέση της. Οι αμύνονταν. Οι αγρότες και τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα ζούσαν σε άσχημες συνθήκες. Πολιτική κατάσταση τάσιμη. (μόνο στην Αγγλία τα μέλη των οικονομικά ισχυρότερων τάξεων είχαν ορισμένα πολιτικά δικαιώματα). Επιστήμη Πρόοδος των. επιστημών. από τις προλήψεις του Μεσαίωνα. Πρωτοπόροι: Υρανσίς, Ρενέ Ντεκάρτ, Σζον Λοκ, Ισαάκ Νιούτον Σο κίνημα του Διαφωτισμού Ορισμός Κίνημα που πρωτοεμφανίστηκε στην Αγγλία του τέλους του 17 ου αιώνα κορυφώθηκε στην Γαλλία του 18 ου αιώνα και εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και έξω από αυτήν. Οι εκπρόσωποί του ονομάστηκαν φιλόσοφοι ή διαφωτιστές. Θέσεις του Διαφωτισμού 1] Η απόρριψη κάθε. 2] Η κριτική της. 3] Η αποδοχή της.. ως του μόνου ασφαλούς τρόπου ερμηνείας του κόσμου. 4] Η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει διαρκώς. Κορυφαίοι διαφωτιστές Ρουσό,..., Μοντεσκιέ, Ντιντερό, Ντ Αλαμπέρ Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 2
Διαφωτισμός και πολιτική Σο κίνημα υπήρξε βαθύτατα πολιτικό, διότι η ανερχόμενη. τάξη διαμόρφωσε τα επιχειρήματα που της ήταν αναγκαία για να..... Υυσικά δικαιώματα (ζωής, ιδιοκτησίας, ισότητας απέναντι στον νόμο, ελευθερίας σκέψης και έκφρασης). Σζον Λοκ Θεωρία.. : Σα άτομα δέχτηκαν να παραχωρήσουν ορισμένες από τις ελευθερίες τους, προκειμένου να συμβιώσουν και το κράτος εγγυήθηκε αυτή τη συμφωνία. Ρουσό Η πολιτική εξουσία πρέπει να βρίσκεται στα χέρια του και όχι κάποιου ηγεμόνα. Μοντεσκιέ - Διάκριση εξουσιών (,..,... ). Επιρροές : Υωτισμένη δεσποτεία (Αικατερίνη Β της Ρωσίας). Αμερικανική, Γαλλική επανάσταση. Διαφωτισμός και θρησκεία - Αυστηρή κριτική στην.. - Ανεξιθρησκία. Η γενική βούληση (ςφνιεςη ατομικϊν βουλθςεων) εκφράζεται με τη ςυμμετοχθ του λαοφ ςτη λθψη αποφάςεων. Διαφωτισμός και εκπαίδευση «Προσωπική αναζήτηση του διδασκόμενου ο δάσκαλος όχι αυθεντία» Ρουσό, Αιμίλιος Διαφωτισμός και Οικονομικός φιλελευθερισμός Μερκαντιλισμός ΓΑΛΛΙΑ : Άποψη: Η οικονομία να λειτουργήσει «φυσικά», χωρίς κρατικές παρεμβάσεις. Ονομάστηκε: Εκπρόσωπος: Οικονομολόγος Κενέ. ΑΓΓΛΙΑ : Άποψη: Σο κράτος πρέπει να παρεμβαίνει ελάχιστα στην οικονομική ζωή. Ονομάστηκε : Εκπρόσωπος : Άνταμ μιθ, «Έρευνες για τη φύση και τα αίτια του πλούτου των εθνών». Η Εγκυκλοπαίδεια υλλογικό έργο 33 τόμων. Περιεχόμενο : νέες γνώσεις, νέες ιδέες και αντιλήψεις για διάφορα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και άλλα θέματα. Πρωτεργάτες: Ντιντερό,.. Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 3
Ενότητα 2 Η αμερικανική επανάσταση Οι αγγλικές αποικίες στην Αμερική Γεγονός: Δημιουργία 13 αποικιών υπό αγγλικό έλεγχο. Πότε:.. [.. ος αιώνας ]. Πού:. Άποικοι: Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί, ουηδοί Σεχνίτες, κατεστραμμένοι μικροεπιχειρηματίες, θύματα θρησκευτικών διώξεων, κατάδικοι Αποικίες : Βορράς Αγροτική οικονομία Πανεπιστήμια Νότος Υυτείες Διοίκηση: Κυβερνήτης διορισμένος από την Αγγλία. υνέλευση αποίκων έχει λόγο στην ψήφιση νόμων και στην έγκριση φόρων μέλη : οι πλούσιοι άποικοι. Οι άποικοι δεν εκπροσωπούνται στο... Σο εξωτερικό εμπόριο ελέγχεται από την.. Η αμερικανική επανάσταση Αίτια : Οι άποικοι δυσφορούν με την γιατί τους ασκεί οικονομική κηδεμονία. υγκεκριμένα: 1] Tους απαγορεύει να εκμεταλλευτούν τον Καναδά και τη Υλόριντα. 2] Απαιτεί νέους... Γεγονότα πριν την επανάσταση Άποικοι: σταματούν να αγοράζουν... Αγγλία : καταργεί τους περισσότερους νέους φόρους πλην αυτού του... Άποικοι: σταματούν να αγοράζουν τσάι από την Αγγλία και προχωρούν στην καταστροφή αγγλικών φορτίων τσαγιού. Αγγλία: επιβάλλει εμπορικούς περιορισμούς στο λιμάνι της Βοστόνης. Άποικοι: συγκαλούν το Κογκρέσο. Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 4
Γεγονότα κατά τη διάρκεια της επανάστασης 1/ύγκρουση και νίκη των... στη μάχη του Λέξινγκτον 1775. 2/ Οπαδοί του διαφωτισμού : η Αγγλία δε δικαιούται να ασκεί εξουσία στις αποικίες. Αμερικανική εθνική συνείδηση Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας 4/7/1776 Σόμας. Βενιαμίν Επηρεασμένη από το Σο τέλος Ήττα των Άγγλων στη μάχη του Γιόρκταουν (Οκτώβριος 1781). υνέπειες Η Αγγλία υποχρεώθηκε να αναγνωρίσει τις 13 αποικίες ως ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (ΗΠΑ) το 1783. Σο σύνταγμα (1787) - Ανακήρυξε τη χώρα.. - Αρχή της διάκρισης των εξουσιών Νομοθετική εξουσία -. Εκτελεστική εξουσία -. Δικαστική εξουσία - Ανεξάρτητη και αιρετή. - Η κεντρική κυβέρνηση αποφασίζει για οικονομία, άμυνα και εξ.πολιτική. - Πολιτείες : α] ρυθμίζουν τα ζητήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης, δικαιοσύνης, εκπαίδευσης και αστυνόμευσης. β] εκπροσωπούνται στη Γερουσία και στη βουλή των αντιπροσώπων Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 5
Ενότητα 3 Η έκρηξη και η εξέλιξη της Γαλλικής επανάστασης (1789-1794) Κοινωνία Κριτήριο χωρισμού σε τάξεις: καταγωγή, προνόμια Σάξεις: κλήρος (0,5%), ευγενείς (1,5%), τρίτη τάξη [ αστοί, αγρότες, εργάτες (98%)] Παλαιό καθεστώς Ορισμός : Κατάσταση σύμφωνα με την οποία ο κλήρος και οι ευγενείς είχαν προνόμια, ενώ η τρίτη τάξη είχε... υποχρεώσεις (.. ). υνέπειες : 1] Δυσαρέσκεια της αστικής τάξης για τον αποκλεισμό από τη λήψη.. αποφάσεων και 2] του συνόλου της τρίτης τάξης για την. των συνθηκών ζωής. Η πρώτη φάση της Γαλλικής επανάστασης [ 5/1789 8/1792 ] Λουδοβίκος ΙΣ : υνέλευση όλων των τάξεων στο ανάκτορο των Βερσαλιών (5 Μαΐου 1789) για επιβολή νέων... Οι Αντιπρόσωποι της... τάξης αντέδρασαν και αυτοανακηρύχθηκαν Εθνική συνέλευση. Ο βασιλιάς διέταξε να κλείσει η αίθουσα. Οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα του... & κάποιοι κληρικοί και ευγενείς. Η Εθνοσυνέλευση αυτοανακηρύχθηκε υντακτική [1789]. 14 Ιουλίου 1789 Κατάληψη Βαστίλης σύμβολο... Εθνική εορτή των Γάλλων. Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 6
υντακτική συνέλευση Κατάργηση προνομίων Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και πολίτη (βασισμένη στις... ). [ Βασιλιάς αποδέχτηκε τις αποφάσεις αυτές μετά την κατάληψη των ανακτόρων των Βερσαλιών]. Πρώτο σύνταγμα της Γαλλίας (1791) Πολίτευμα.. μοναρχίας Νομοθετικό σώμα η νομοθετική συνέλευση Εκτελεστική εξουσία βασιλιάς και έξι υπουργοί Δικαστική εξουσία ανεξάρτητη Δικαίωμα ψήφου όσοι. Εθνικοποίηση περιουσίας του κλήρου εγγύηση για έκδοση χαρτονομίσματος. Καταργήθηκαν οι συντεχνίες, απαγορεύτηκαν οι απεργίες. [Βασιλιάς δεν αποδέχτηκε τις αλλαγές επιχείρησε να διαφύγει από τη Γαλλία αλλά έγινε αντιληπτός και αναγκάστηκε να επιστρέψει]. Πολιτικά ρεύματα Δεξιά Κέντρο [ αποδέχονταν τη διατήρηση της μοναρχίας με συμμετοχή ευγενών και μεγαλοαστών] Αριστερά Πολιτικές οργανώσεις / λέσχες Ιακωβίνοι, Κορδελιέροι. Υυλλάδια, εφημερίδες. Εκλογές επτέμβριος 1791 Νομοθετική υνέλευση Ελεγχόταν από τους Γιρονδίνους. Αναγνώρισε. σε όλους τους άνδρες. Δήμευσε περιουσίες των αριστοκρατών που είχαν διαφύγει στο εξωτερικό. Διαχώρισε την εκκλησία από το κράτος. Γεγονότα: Βασιλιάς & βασιλείς Αυστρίας και Πρωσίας επαναστατικού καθεστώτος. Κήρυξη πολέμου εναντίον Αυστρίας και Πρωσίας 1792. Αποτυχίες, ύποπτη στάση βασιλιά, πείνα. Επαναστατική δράση λαού: Κατάληψη ανακτόρων Κεραμεικού. Εκτελεστική εξουσία συμβούλιο με επικεφαλής τον Δαντόν. Νίκη κατά των Πρώσων στο Βαλμί 1792. Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 7
Η δεύτερη φάση της Γαλλικής επανάστασης [9/1792 7/1794 ] Εκλογές υμβατική συνέλευση [Ορεινοί, διαφωνίες Γιρονδίνων] Πολιτική : α/ Κατάργησε τη μοναρχία, β/ Εγκαθίδρυσε το πολίτευμα της αβασίλευτης δημοκρατίας, γ/ Ο βασιλιάς και η βασίλισσα αποκεφαλίστηκαν, δ/ Ενέκρινε το σύνταγμα του έτους 1793. Νέο ημερολόγιο (έτος Ι της δημοκρατίας), υνέχιση πολέμου. Καταστολή αντεπαναστατικών ενεργειών με : 1. Επαναστατικά δικαστήρια, 2. Επιτροπή Δημόσιας σωτηρίας, γενικής ασφάλειας 3. ύλληψη ηγετών Γιρονδίνων. Ορεινοί σχηματίζουν επαναστατική κυβέρνηση με επικεφαλής το Ροβεσπιέρο. 1. Αναδιοργάνωσαν το στρατό. 2. Εκτέλεσαν 40.000 υπόπτους [περίοδος Σρομοκρατίας]. 3. Θρησκεία: λατρεία Ανώτατου Όντος, 4. Έδωσαν νέα ονόματα στους μήνες. υνέπειες i. Βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων. ii. Αντιδράσεις Ροβεσπιέρος εκτελέστηκε με 20 συνεργάτες του 1794. Η τελευταία φάση της επανάστασης (1794-1799) Θερμιδοριανοί νέο σύνταγμα : Εκτελεστική εξουσία - Διευθυντήριο Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 8
Ενότητα 4 Η εποχή του Ναπολέοντα (1799-1815) ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΒΟΝΑΠΑΡΣΗ : Πρώτος ύπατος Αυτοκράτορας [κυβερνούσε ως απόλυτος μονάρχης] ΕΡΓΟ : ΣΡΑΣΗΓΙΚΗ : Ναπολεόντειος Κώδικας Αγγλίας : ηπειρωτικός αποκλεισμός (1806) Η Αγγλία εφάρμοσε θαλάσσιο αποκλεισμό Επιτυχίες : βασίλεια-δορυφόροι της Γαλλίας σε πολλές περιοχές της Ευρώπης. υνέπειες: αντίδραση ευγενών, κλήρου και των λαϊκών στρωμάτων λόγω φόρων. Ρωσίας (1812): Αγγλία, Αυστρία, Πρωσία, Ρωσία, Ισπανία, ουηδία, βασίλειο της Νεάπολης Γαλλίας Λιψία 1813 ΣΟ ΣΕΛΟ : Ήττα Γάλλων στο Βέλγιο Μάχη του Βατερλό (1815) ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΗ ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΑΗ : ΠΟΛΙΣΙΚΗ Μονάρχης : Η απολυταρχία γκρεμίστηκε στη Γαλλία. Ευγενείς & κλήρος : Καταργήθηκαν τα. Η εκκλησία διαχωρίστηκε από.. Αστοί : Καταλαμβάνουν την εξουσία. Λαός : Αρχή της λαϊκής κυριαρχίας συντάγματα. Έθνος =... έννοια της πατρίδας. Η φιλελεύθερη οικονομία, η οικονομία της ελεύθερης αγοράς, κέρδισε έδαφος. Αρχές του διαφωτισμού δικαιώθηκαν. Αναπτύχθηκαν ιδέες και κινήματα : φιλελευθερισμός, εθνικισμός, σοσιαλισμός, κοινωνικός ριζοσπαστισμός. ΤΝΕΔΡΙΟ ΒΙΕΝΝΗ 1815 : Θέματα: επαναχάραξη συνόρων, ανασυγκρότηση απολυταρχίας, καταστολή επαναστατικών ιδεών. Γαλλία: βασιλεία, σύνορα όπως και το 1789. ΙΕΡΗ ΤΜΜΑΦΙΑ 1815 : Αυστρία, Πρωσία, Ρωσία Παλινόρθωση. Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ γυμνασίου Σελίδα 9