Μελέτη ύπνου στο σπίτι. Δυνατότητες και περιορισμοί. Μ.Βαγιάκης Διευθυντής ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΥΠΝΟΥ Νοσοκομείο Ο Ευαγγελισμος ΙΩΑΝΝΙΝΑ 8/5/2015
Οι καιροί αλλάζουν..! Καταγραφικό για πλήρη μελέτη, έτος 2014.
Καταγραφικό για μελέτη αναπνευστικών παραμέτρων με τεχνολογία bluetooth. Το οξύμετρο δεν συνδέεται ενσύρματα με την κεντρική μονάδα που βρίσκεται στο στήθος του ασθενούς.
Τύποι μελετών ύπνου Τυπος I Πλήρης πολυπνογραφία, παρακολουθούμενη, εντός εργαστηρίου. Τύπος II Πλήρης πολυπνογραφία με φορητό, μη παρακολουθούμενη. Τύπος ΙΙΙ Καταγραφή παραμέτρων του αναπνευστικού με 4-8 κανάλια. Τύπος ΙΧ Καταγραφή οξυμετρίας και 1-2 άλλων καναλιών.
Το ΑΗΙ από την πλήρη πολυυπνογραφία δεν προβλέπει απαραίτητα την ύπαρξη ή μη συμπτωμάτων ή την ανταπόκριση στην θεραπεία.
Η κλασική πλήρης πολυπνογραφία στο εργαστήριο ύπνου δεν γίνεται υπο τις συνήθεις φυσιολογικές συνθήκες ύπνου του εξεταζόμενου. Είναι εξέταση χρονοβόρα και κοστοβόρα και στις περισσότερες χώρες δεν μπορεί να καλύψεις τις ανάγκες λόγω περιορισμένης διαθεσιμότητας στα εργαστήρια ύπνου.
H διαγνωστική αξία των μη παρακολουθούμενων μελετών ύπνου με φορητά καταγραφικά είναι μειωμένη διότι: 1) Αδυναμία εκτίμησης και επίλυσης τεχνικών προβλημάτων της καταγραφής που πιθανόν να προκύψουν. 2) Αδυναμία παρακολούθησης ανάλογων παραμέτρων με αυτές που μετρώνται στην πλήρη μελέτη (π.χ ελλείπουν παράμετροι ύπνου ή κινητικότητος άκρων). 3) Αδυναμία να προτυποποιήσεις τις συνθήκες καταγραφής.
Χρήση κυρίως στην υπνική άπνοια Χρήση από ειδικούς Collop NA et al Clinical Guidelines AASM J Clin Sleep Med 2007
Μελέτες κατ οίκον όχι σε : -Παιδιά - Υπερήλικες - Συνυπάρχοντα σοβαρά προβλήματα υγείας (π.χσοβαρή πνευμονοπάθεια, νευρομυική νόσος, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια). - Υποψία άλλων διαταραχών ύπνου εκτός της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. - Όχι για screening σε ομάδες υψηλού κινδύνου π.χ υπερτασικοί ή παχύσαρκοι αν είναι ασυπτωματικοί.
Μελέτες ύπνου κατ οίκον ενδείκνυνται σε άτομα: - Με υψηλή κλινική πιθανότητα για ΣΑΥΥ χωρίς άλλες σοβαρές συνοδές παθολογικές καταστάσεις (π.χ αναπνευστική ή καρδιακή ανεπάρκεια). - Όταν δεν υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε εργαστήριο ύπνου. - Όταν δεν μπορούν να ανεχτούν την εξέταση στο εργαστήριο. - Όταν δεν μπορούν να μετακινηθούν στο εργαστήριο. Σε περιπτώσεις εκτίμησης της θεραπείας με PAP, ή ενδοστοματικά προθέματα ή χειρουργική επέμβαση.
Για να είναι αποτελεσματική η μελέτη ύπνου στο σπίτι: 1) Σωστή χρήση του καταγραφικού από τον ασθενή (επιλογή ασθενών που μπορούν να το βάλουν και να το κρατήσουν όλη τη νύχτα π.χ όχι σε ηλικιωμένους με άνοια, Parkinson, κλπ). 2) Εξειδικευμένος τεχνικός η γιατρός για την επίδειξη-τοποθέτηση. 3) Σωστή ανάλυση (scoring) των δεδομένων. 4) Ερμηνεία των αποτελεσμάτων από τον εξειδικευμένο ιατρό του ύπνου που θα συνεκτιμήσει την κλινική εικόνα και το ιστορικό του ασθενούς. Aust Prescr 2012; 62-4
ΤΑ 2 RDI ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΠΟΛΥΥΠΝΟΓΡΑΦΙΑ RDI= AHI+RERA S Στις μελέτες με φορητά που δεν καταγράφουν ύπνο. RDI= Απνοιες +Υποπνοιες στον χρόνο καταγραφής.
ΚΑΤΑΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΠΝΟΗΣ, ΟΞΥΜΕΤΡΙΑΣ, ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΡΥΘΜΟΥ ΚΑΙ ΜΙΑ ΖΩΝΗ ΓΙΑ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΚΙΝΗΣΕΩΝ (π.χ καταγραφικό APNEA LINK)
Νυχτερινή οξυμετρία Περιορισμένες διαγνωστικές δυνατότητες λόγω: -Δεν δίνει καμία πληροφορία για τον τύπο του αναπνευστικού γεγονότος που προκάλεσε τον αποκορεσμό (αποφρακτικό, κεντρικό, υπόπνοια) - Σε εξεταζόμενους με υψηλό κορεσμό (πχ 98%) οι άπνοιες μπορεί να μην τον ρίχνουν. - Η αξιοπιστία του οξύμετρου μπορεί να επηρεαστεί από την αιμάτωση του δαχτύλου (βαρέως πάσχοντες) ή από το είδος του οξυμέτρου.
REPORT από το Apnea Link
Χρήση φορητών πολυγράφων αναπνευστικού AASM Guidelines Ι -Σε ασθενείς με υψηλή κλινική πιθανότητα για ΣΑΑΥ και χωρίς σημαντική συνυπάρχουσα παθολογία. -Οι διαταραχές ύπνου εκτός του ΣΑΑΥ θέλουν πλήρη πολυυπνογραφία. -Σε ασθενείς που δεν μπορούν να μετακινηθούν στο εργαστήριο ή δεν μπορούν να ανεχθούν πλήρη πολυυπνογραφία. - Για έλεγχο της θεραπείας του ΣΑΑΥ
Χρήση φορητών πολυγράφων αναπνευστικού AASM Guidelines ιι - Οι ελάχιστες καταγραφόμενες παράμετροι είναι: ροή αέρα, αναπνευστική προσπάθεια, κορεσμός αιμοσφαιρίνης. - Το καταγραφικό να τοποθετείται από έμπειρο προσωπικό, το αποτέλεσμα της καταγραφής να διαβάζεται από έμπειρο εξεταστή και ένας εξειδικευμένος στον ύπνο γιατρός να εκτιμά τον ασθενή και τα αποτελέσματα. - Επι αρνητικού ή τεχνικά ανεπαρκούς αποτελέσματος σε ασθενείς με υψηλή κλινική πιθανότητα χρειάζεται πλήρης πολυυπνογραφία στο εργαστήριο Epstein et al 2009 Collop et all 2007
Η πλήρης πολυυπνογραφία με τιτλοποίηση της CPAP στο εργστήριο έχει τελικά διαφορά στην έκβαση των ασθενών σε σχέση με την μελέτη στο σπίτι και αυτόματη τιτλοποίηση;
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ - Να είναι ευαίσθητη. - Να είναι ειδική. - Να μην έχει επιπλοκές. - Να πραγματοποιείται χωρίς ταλαιπωρία από τον ασθενή. - Να πραγματοποιείται με ευκολία από το προσωπικό (ιατρικό παραϊατρικό). - Να έχει χαμηλό κόστος.