Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2015) 649 final.

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 18 Δεκεμβρίου 2015 (OR. en) 15505/15 ECOFIN 996 FIN 899 RELEX 1067 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: Για τον Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 16 Δεκεμβρίου 2015 κ. Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης COM(2015) 649 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΤΕπ ΤΟ 2014 ΜΕ ΕΓΓΥΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΕ Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2015) 649 final. συνημμ.: COM(2015) 649 final 15505/15 ακι DGG 1A EL

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 16.12.2015 COM(2015) 649 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΤΕπ ΤΟ 2014 ΜΕ ΕΓΓΥΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΕ {SWD(2015) 285 final} EL EL

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι αποφάσεις 1080/2011/ΕΕ 1 και 466/2014/ΕΕ 2 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011 και της 16ης Απριλίου 2014 αντίστοιχα, αφορούν τη χορήγηση εγγύησης της EE στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για την κάλυψη ζημιών από χρηματοδοτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ για έργα εκτός της Ένωσης, κατά τις περιόδους 2007-2013 και 2014-2020 αντίστοιχα (οι «αποφάσεις» ή η «εγγύηση της ΕΕ»). Οι αποφάσεις αυτές απαιτούν από την Επιτροπή να υποβάλλει ετήσια έκθεση σχετικά με τις εξωτερικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ για την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, με βάση τις ετήσιες εκθέσεις που υποβάλλονται από την ΕΤΕπ. Μετά την παράταση κατά έξι μήνες της απόφασης 1080/2011/ΕΕ έως τις 30 Ιουνίου 2014 και την έκδοση της απόφασης 466/2014/ΕΕ κατά την περίοδο 2014-2020, η παρούσα έκθεση που καλύπτει το έτος 2014 καταρτίστηκε με βάση τις απαιτήσεις των εν λόγω δύο νομικών βάσεων. Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει συνοπτικά τις πράξεις ιδίου κινδύνου που πραγματοποίησε η ΕΤΕπ το 2014 στις περιοχές που καλύπτονται από τις αποφάσεις. Οι πράξεις της ΕΤΕπ στην Αφρική, στην Καραϊβική και στον Ειρηνικό (ΑΚΕ), καθώς και στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ) αναφέρονται σε χωριστή ετήσια έκθεση. Η νέα απόφαση 466/2014/ΕΕ που εγκρίθηκε στις 16 Απριλίου 2014 (η «εντολή») θεσπίζει ανώτατο όριο ύψους 30 δισεκατομμυρίων ευρώ για την εγγύηση της ΕΕ, τα οποία κατανέμονται σε ένα σταθερό ανώτατο όριο ύψους 27 δισεκατομμυρίων ευρώ και ένα προαιρετικό συμπληρωματικό ποσό ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η ενεργοποίηση του προαιρετικού ποσού, καθώς και η περιφερειακή κατανομή του θα αποφασιστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μετά την ενδιάμεση επανεξέταση της εντολής. Στη νέα απόφαση, οι τρεις στόχοι υψηλού επιπέδου για την επέκταση της εγγύησης της ΕΕ παραμένουν αμετάβλητοι: προώθηση της ανάπτυξης του τοπικού ιδιωτικού τομέα, της ανάπτυξης κοινωνικών και οικονομικών υποδομών, της δράσης για το κλίμα και, ως βασικός στόχος, προώθηση της περιφερειακής ολοκλήρωσης. Η εντολή τέθηκε σε ισχύ με την υπογραφή της συμφωνίας εγγύησης στις 25 Ιουλίου 2014. Αναλυτικότερες πληροφορίες και στατιστικοί πίνακες για τις ανωτέρω δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών σε επίπεδο έργου, τομέα, χώρας και περιφέρειας, περιέχονται στο συνημμένο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (εφεξής «έγγραφο εργασίας»). Μετά το τρίτο έτος εφαρμογής του πλαισίου μέτρησης των αποτελεσμάτων (REsults Measurement ReM) της ΕΤΕπ, η παρούσα έκθεση παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα αναμενόμενα αποτελέσματα, με βάση τις πράξεις χρηματοδότησης της ΕΤΕπ που υπεγράφησαν το 2014. Τα πραγματικά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί με βάση τις πρώτες αξιολογήσεις της ολοκλήρωσης του έργου ReM ή περιπτωσιολογικές μελέτες σχετικά με τις πράξεις που εγκρίθηκαν πριν το ReM και οι οποίες ολοκληρώθηκαν, παρουσιάζονται στο έγγραφο εργασίας. 2. ΒΑΣΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το παράρτημα της έκθεσης σχετικά με την εξωτερική δραστηριότητα της ΕΤΕπ το 2013 με εγγύηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ 3, παρείχε μια συνολική εικόνα των χρηματοδοτικών 1 2 3 ΕΕ L 280 της 27.10.2011, σ. 1. ΕΕ L 135 της 08.05.2014, σ. 1. COM(2014)674 2

πράξεων της ΕΤΕπ εκτός της ΕΕ που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο από το 2007 έως τις 30 Ιουνίου 2014. Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τελική χρησιμοποίηση της εντολής βάσει της απόφασης 1080/2011/ΕΕ στις 30 Ιουνίου 2014 ήταν συνολικά 99%, παρά το δύσκολο επιχειρηματικό περιβάλλον σε διάφορα μέρη του κόσμου. Στις περιοχές που καλύπτονται από την απόφαση, οι υπογραφές ανήλθαν σε 6,8 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν με αυτό του προηγούμενου έτους, με τη χρηματοδότηση στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ να έχει μειωθεί ελαφρώς στα 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ, και τη χρηματοδότηση στο πλαίσιο μέσων ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ να έχει αυξηθεί από 0,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα συνολικά ποσά του 2014 οφείλονται κυρίως στις σημαντικές επιδόσεις των χωρών γειτονίας και των προενταξιακών χωρών. Η ΕΤΕπ εξακολούθησε να επιδεικνύει τη δέσμευσή της για στήριξη της δράσης της ΕΕ για το κλίμα. Τον Σεπτέμβριο του 2015, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΕπ θέσπισε μια στρατηγική δράσης για το κλίμα προκειμένου να καθοδηγήσει όλες τις δράσεις της ΕΤΕπ εντός και εκτός της ΕΕ, και προβλέπεται η επικαιροποίηση της στρατηγικής της ΕΤΕπ για το κλίμα στις χώρες εξωτερικής εντολής δανειοδότησης πριν από το τέλος του 2015. Οι πράξεις της ΕΤΕπ που υπεγράφησαν στις περιοχές που καλύπτονται από την απόφαση παραμένουν σαφώς υψηλότερα από το όριο του 25% που καθορίζεται στην απόφαση με 2,1 δισ. ευρώ, ή 31% των συνολικών υπογραφών οι οποίες προσανατολίζονται στη δράση για το κλίμα το τρέχον έτος με ιδιαίτερη έμφαση στην περιοχή της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής (σχεδόν 40% των υπογραφών για το κλίμα). Το 2014, όταν τέθηκε σε εφαρμογή για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, η ΕΤΕπ μέσω του πλαισίου ReM επεσήμανε ότι το σύνολο των νέων πράξεων που υπογράφηκαν στις περιοχές που καλύπτονται από την εντολή αναμένεται να συμβάλει άριστα ή ικανοποιητικά στην επίτευξη των στόχων της εντολής. Πάνω από το 90% των νέων έργων αναμένεται να επιτύχει εξαιρετικά ή ικανοποιητικά αποτελέσματα όσον αφορά τις αναμενόμενες επιπτώσεις, την ποιότητα και την αξιοπιστία των έργων. Πάνω από το 85% των νέων έργων αναμένεται να έχουν υψηλή ή σημαντική προσθετικότητα της ΕΤΕπ. Η έκθεση της ΕΤΕπ σχετικά με τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ εκτός της ΕΕ (η οποία περιλαμβάνει επίσης πράξεις στις χώρες ΑΚΕ και ΥΧΕ) το 2014 έχει δημοσιευθεί στον δικτυακό της τόπο. Η νέα απόφαση δίνει έμφαση στην ισχυρή ευθυγράμμιση των εξωτερικών δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ και των εξωτερικών πολιτικών, προγραμμάτων και μέσων της ΕΕ, και αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το έτος 2014 η ΕΤΕπ εξακολούθησε να συνεργάζεται στενά με την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ για την ενίσχυση της συνέπειας και της συνοχής των δράσεων της ΕΤΕπ με τις εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή, από κοινού με την ΕΤΕπ και σε συνεννόηση με την ΕΥΕΔ, κατήρτισε τις αναθεωρημένες περιφερειακές τεχνικές επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές οι οποίες διαβιβάστηκαν στο Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο τον Μάιο του 2015. 3

3. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ 3.1. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΤΕπ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΟΥ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ 4 Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει επισκόπηση του όγκου της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ το 2014 στις περιοχές που καλύπτονται από τις αποφάσεις. Χώρες των πράξεων (σε εκατ. ευρώ) Πίνακας 1: Χρηματοδοτικές πράξεις της ΕΤΕπ που υπογράφηκαν το 2014 Πράξεις στο πλαίσιο εγγύησης της ΕΕ Συνολική εγγύηση Κάλυψη πολιτικών κινδύνων Σύνολο Πράξεις ιδίου κινδύνου ΕΤΕπ Σύνολο Προενταξιακές χώρες 621 0 621 1 815 2 436 Μεσογειακές χώρες 1 122 260 1 382 230 1 612 Ανατολικές γειτονικές χώρες, 1 016 160 1 176 0 1 176 Ρωσία Ασία και Λατινική Αμερική 670 150 820 550 1 370 Νότια Αφρική 175 0 175 0 175 Σύνολο 3 603 570 4 174 2 595 6 769 Σημειώσεις: Επιπλέον του ανωτέρω όγκου χρηματοδότησης με ίδιους πόρους της ΕΤΕπ, υπογράφηκαν πράξεις επενδυτικών κεφαλαίων και μικροχρηματοδοτήσεων με πόρους τρίτων, ύψους 52 εκατομμυρίων ευρώ, στη Μεσόγειο. Το μερίδιο της δραστηριότητας στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ, σε συνολικό όγκο, μειώθηκε το 2014 κατά 4%, και έφθασε τα 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ (4,4 δισεκατομμύρια ευρώ το 2013) ή το 61% της συνολικής χρηματοδότησης για το 2014 στις περιοχές που καλύπτονται από την απόφαση. Το μερίδιο της δραστηριότητας ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ αυξήθηκε κατά 4% και ανήλθε σε 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Περισσότερο από το 90% των χρηματοδοτικών πράξεων ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ κατά τη διάρκεια του 2014 υπογράφηκαν στις προενταξιακές χώρες και στις χώρες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, ενώ το υπόλοιπο 9% των πράξεων υπογράφηκαν στην περιοχή της Μεσογείου. Στις ανατολικές γειτονικές χώρες (Ουκρανία - βλ. κατωτέρω) και στη νότια Αφρική, το σύνολο της χρηματοδότησης υπογράφηκε στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ. Το 2014 το 86% των δανείων που υπογράφηκαν στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ καλύφθηκε από συνολική εγγύηση (ύψους 3,6 δισεκατομμυρίων ευρώ), η οποία χρησιμοποιείται για πράξεις που διενεργούνται σε επίπεδο εθνικό (χώρας) ή υποεθνικό επίπεδο, ενώ το 14% επωφελήθηκε από την κάλυψη πολιτικών κινδύνων (ύψους 0,6 δισεκατομμυρίων ευρώ) που αφορά πράξεις του ιδιωτικού τομέα. Πίνακας 2: Σωρευτικά υποχραφέντα καθαρά ποσά σε σχέση με τα ισχύοντα ανώτατα όρια της εντολής της ΕΕ την περίοδο 2014-2020 εκατ. ευρώ Ανώτατο όριο Υπογραφέντα καθαρά ποσά Υπογραφέντα καθαρά ποσά ως % 4 Απόφαση 466/2014/ΕΕ και 1080/2011/ΕΕ 4

(εκατ. ευρώ) του ανώτατου ορίου εντολής Προενταξιακές χώρες 8 739 200 2 % Μεσόγειος 9 606 390 4% Ανατολικές γειτονικές χώρες, Ρωσία 4 831 1 090 23% Ασία και Λατινική Αμερική 3 407 415 12% Νότια Αφρική 416-0% Σύνολο στις περιοχές που καλύπτονται από την εντολή 27 000 2 095 8% Κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους στο πλαίσιο της ΕΕΔ σχεδόν το ήμισυ του συνολικού ποσού (2,1 δισεκατομμύρια ευρώ), υπογράφηκε στις ανατολικές γειτονικές χώρες όπου οι γεωπολιτικές εξελίξεις καθυστέρησαν τις περισσότερες υπογραφές έως το τελευταίο τρίμηνο. Το 23% του επιμέρους ανώτατου ορίου της περιόδου 2014-2020 για τις Ανατολικές γειτονικές χώρες επετεύχθη λόγω της υπογραφής 6 νέων πράξεων στην Ουκρανία, συνολικού ύψους 940 εκατομμυρίων ευρώ. Το 2014 συνεχίστηκαν αθετήσεις πληρωμών τόκων και αποπληρωμών δανείων από τη συριακή κυβέρνηση. Στο τέλος του 2014, οι σωρευτικές πληρωμές από το Ταμείο εγγυήσεων που συνδέονταν με απαιτήσεις της ΕΤΕπ ανήλθαν σε 142,72 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 60,22 εκατομμύρια καταβλήθηκαν το 2014. Διάγραμμα 1: Ετήσια εξέλιξη των όγκων δανειοδότησης της ΕΤΕπ από ιδίους πόρους 9,000 Εντολή 8,000 7,000 6,000 5,584 5,522 7,639 7,758 6,459 6,506 6,793 6,769 Μέσα ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ Σύνολο 5,000 4,000 3,000 2,000 1,000 67% 73% 78% 63% 47% 61% 65% 61 % - 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Με 6,7 δισεκατομμύρια ευρώ, οι υπογραφές για το 2014 είναι ελαφρώς υψηλότερες (2%) από τον ετήσιο μέσο όρο των προηγούμενων ετών (6,6 δισεκατομμύρια ευρώ). 5

Όσον αφορά τον αριθμό των έργων, υπογράφηκε χρηματοδότηση για 42 έργα το 2014 στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ (ίδιος αριθμός με τα έργα που υπογράφηκαν το 2013) και για 23 έργα ιδίου κινδύνου ΕΤΕπ (το 2013 υπογράφηκαν 26 έργα). Πίνακας 3: Αριθμός πράξεων που υπογράφηκαν ανά περιοχή (σύνολο πόρων), το 2014 Περιοχές Πόροι τρίτων Στο πλαίσιο εγγύησης της ΕΕ Ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ Σύνολο Προενταξιακές χώρες 8 19 27 Μεσογειακές χώρες 5 7 12 1 20 Ανατολικές γειτονικές χώρες, Ρωσία 12 0 12 Ασία και Λατινική Αμερική 8 3 11 Νότια Αφρική 2 0 2 Σύνολο 7 42 23 72 Όπως φαίνεται στον πίνακα 4 κατωτέρω, οι προενταξιακές χώρες εξακολούθησαν να είναι η κύρια δικαιούχος περιοχή της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ εκτός της ΕΕ το 2014, με την υπογραφή 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή ποσοστό 36% της συνολικής χρηματοδότησης στις εν λόγω περιοχές. Ένας από τους κεντρικούς στόχους για την περιοχή ήταν η διασφάλιση επαρκούς χρηματοδοτικής στήριξης για την καινοτομία και την ανάπτυξη, ιδίως των ΜΜΕ, και της δανειοδότησης του ιδιωτικού τομέα. Στο πλαίσιο της εντολής, βασική προτεραιότητα υπήρξε επίσης η χρηματοδότηση έργων που ενσωματώνονται ακόμη περισσότερο στα ευρωπαϊκά δίκτυα υποδομών. Πίνακας 4: Κατανομή ανά τομέα των χρηματοδοτικών πράξεων της ΕΤΕπ που υπογράφηκαν το 2014 στις περιοχές που καλύπτονται από την απόφαση (σύνολο πόρων) Προενταξια κές χώρες Μεσόγειος Ανατολικές γειτονικές χώρες Ασία και Λατινική Αμερική Νότια Αφρική Σύνολο Πιστωτικές γραμμές 1 260 280 595 250 2 385 Ενέργεια 243 885 180 635 175 2 118 Μεταφορές 348 158 55 268 828 Αστική ανάπτυξη / Σύνθετες υποδομές 300 135 105 100 640 Βιομηχανία 165 170 335 Ύδατα και αποχέτευση 20 85 71 118 293 Γεωργία, δασοκομία, αλιεία 100 100 Εκπαίδευση 70 70 Υπηρεσίες 52 52 Σύνολο 2 436 1 664 1 176 1 370 175 6 820 5 Μια πράξη που υποστηρίζεται από χρηματοδότηση ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ και της ΕΕΔ - καταγράφηκε ως χρηματοδότηση ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ. 6

Το 2014 στις μεσογειακές χώρες η χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ και ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ τριπλασιάστηκε στα 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος, εκ των οποίων τα 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ για τη στήριξη βασικών έργων υποδομής, συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων εκσυγχρονισμού οδών και αναβάθμισης σχολείων καθώς και για έργα δράσεων για το κλίμα όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (εγκαταστάσεις ηλιοθερμικής ενέργειας στο Ισραήλ, στο Μαρόκο) και την ενεργειακή απόδοση (εγκατάσταση συνδυασμένου κύκλου στην Αίγυπτο). Η στήριξη της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα εξακολουθεί επίσης να αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για την περιοχή. Με την υπογραφή 5 νέων συμβάσεων πίστωσης (280 εκατομμύρια ευρώ) στην Τυνησία, την Αίγυπτο και τον Λίβανο, η στήριξη στις ΜΜΕ σημείωσε τις υψηλότερες επιδόσεις της από την Αραβική Άνοιξη. Υπογράφηκαν 52 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον χρησιμοποιώντας πόρους τρίτων, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης μικροεπιχειρηματιών μέσω παρόχων υπηρεσιών μικροχρηματοδότησης και επενδυτικών κεφαλαίων για τη στήριξη της διαφοροποίησης των τοπικών χρηματοπιστωτικών τομέων. Στις ανατολικές γειτονικές χώρες, το σύνολο των υπογραφών ανήλθε στα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ, το δεύτερο υψηλότερο ετήσιο ποσό, μετά το από επίπεδο ρεκόρ (1,8 δισεκατομμύρια) υπογραφών το 2013. Στη Ρωσία, οι δραστηριότητες διακόπηκαν στο πλαίσιο των κυρώσεων της ΕΕ. 940 εκατομμύρια ευρώ υπογράφηκαν στην Ουκρανία ως συμβολή της ΕΤΕπ για το ειδικό πλαίσιο δράσης για την Ουκρανία. Σε μια προσπάθεια εκπλήρωσης της δέσμευσης για την παροχή 3 δισεκατομμυρίων ευρώ χρηματοδότησης για την περίοδο 2014-2016, η συνεργασία με τις ουκρανικές αρχές εντάθηκε, παράλληλα με τον διάλογο με την Επιτροπή και την ΕΤΕπ και τον συντονισμό με άλλους επενδυτές. Οι υπογεγραμμένες δράσεις περιλαμβάνουν πιστωτικές γραμμές για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα που διοχετεύονται μέσω του Δημοσίου, δάνειο-πλαίσιο έγκαιρης αποκατάστασης και ανοικοδόμησης, ενίσχυση για ένα έργο αγωγού φυσικού αερίου και για την κατασκευή της σιδηροδρομικής σήραγγας Beskyd που αποτελεί μέρος του πανευρωπαϊκού διαδρόμου. Στην Ασία, την κεντρική Ασία και Λατινική Αμερική, το σύνολο υπογραφών 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ αυξήθηκε και πάλι κατά 0,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2013. Η στήριξη της δράσης για το κλίμα και τη βιώσιμη ενέργεια εξακολούθησε να αποτελεί το επίκεντρο, αντιπροσωπεύοντας το 58% των υπογραφών του έτους. Άλλες υπογραφές περιλαμβάνουν μια πρώτη πιστωτική γραμμή 150 εκατομμυρίων ευρώ με μια εμπορική τράπεζα στο Μεξικό και την πρώτη υπογραφή στη Μογγολία ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ για επενδύσεις στον τομέα των υδάτων, της επεξεργασίας λυμάτων και της αποχέτευσης. Η ΕΤΕπ υπέγραψε επίσης μια δόση 70 εκατομμυρίων ευρώ για τη ενεργειακή διασύνδεση Τατζικιστάν-Κιργιζίας. Το εν λόγω έργο έχει μεγάλη αξία όσον αφορά την περιφερειακή συνεργασία και είναι εξαιρετικό από άποψη μεγέθους για τις χώρες της κεντρικής Ασίας. Στη Νότια Αφρική, υπογράφηκαν δύο δάνεια (ύψους 175 εκατομμυρίων ευρώ) για τη χρηματοδότηση σταθμών παραγωγής ηλιακής ενέργειας, σημειώνοντας μείωση σε σχέση με τα 260 εκατομμύρια ευρώ το 2013. 3.2. ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΕ Η απόφαση προβλέπει τρεις οριζόντιους στόχους υψηλού επιπέδου για όλες τις περιοχές που καλύπτονται από την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ: i) την ανάπτυξη του τοπικού ιδιωτικού τομέα και, ειδικότερα, τη στήριξη των ΜΜΕ 7

ii) iii) την ανάπτυξη κοινωνικών και οικονομικών υποδομών τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν Μεταξύ των πρόσθετων βασικών στόχων συγκαταλέγονται η συνεισφορά στις γενικές αρχές που διέπουν την εξωτερική δράση, όπως αναφέρεται στο άρθρο 21 της ΣΛΕΕ, και η περιφερειακή ολοκλήρωση μεταξύ χωρών εταίρων, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής ολοκλήρωσης μεταξύ προενταξιακών χωρών, γειτονικών χωρών και της Ένωσης. Η Επιτροπή και η ΕΤΕπ, σε συνεννόηση με την ΕΥΕΔ, ολοκλήρωσαν μια επικαιροποιημένη έκδοση 6 των περιφερειακών τεχνικών επιχειρησιακών γραμμών που ισχύουν για τις πράξεις της ΕΤΕπ της περιόδου 2014-2020 στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ. Οι κατευθυντήριες γραμμές παρέχουν καθοδήγηση για την ευθυγράμμιση του πεδίου εφαρμογής των παρεμβάσεων της ΕΤΕπ σε διάφορες περιοχές με τις πολιτικές, τα προγράμματα και τα μέσα της ΕΕ. Οι κατευθυντήριες γραμμές διαβιβάστηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Μάιο του 2015. Η συμβολή στην επίτευξη των στόχων της εντολής αντικατοπτρίζεται στο ακόλουθο διάγραμμα, όπου λαμβάνονται υπόψη οι πράξεις του 2014 τόσο στο πλαίσιο της εντολής όσο και στο πλαίσιο της διευκόλυνσης ιδίου κινδύνου. Σχεδόν το ήμισυ των πράξεων συμβάλλουν στην επίτευξη περισσότερων του ενός στόχων. Αυτό ισχύει, ιδίως, για τα έργα της δράσης για το κλίμα. 6 Βλ. έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής SWD(2015) 106 final. 8

Διάγραμμα 2: Συμβολή στους στόχους της εντολής (% και ποσοστό συμβολής) 70% 60% 4,093 ως % του συνόλου των υπογραφών 4,500 4,000 ως % του συνόλου των υπογραφών 50% 40% 30% 20% 10% 2,727 39 45 Αριθμός έργων Ποσοστό συμβολής (σε εκατομμύρια ευρώ) 2,112 23 1,592 23 3,500 3,000 2,500 2,000 1,500 1,000 500 Ποσοστό συμβολής (σε εκατομμύρια ευρώ) 0% ΜΜΕ Ιδιωτικού τομέα Υποδομή Κλιματική αλλαγή Περιφερειακή ολοκλήρωση 0 Ανάπτυξη του τοπικού ιδιωτικού τομέα και, ειδικότερα, στήριξη στις ΜΜΕ Η ΕΤΕπ στηρίζει την ανάπτυξη του τοπικού ιδιωτικού τομέα, με διάφορους τρόπους, συνηθέστερα με την επέκταση των πιστωτικών γραμμών σε χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές (κυρίως τράπεζες) για τη χορήγηση δανείων σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, συμμετοχή σε ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και επιχειρηματικά κεφάλαια σε εταιρείες με υψηλό δυναμικό ανάπτυξης, παροχή ίδιων κεφαλαίων σε φορείς χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων και άμεσα δάνεια προς μεγάλες επιχειρήσεις. Το 2014, η ΕΤΕπ υπέγραψε χρηματοδοτήσεις ύψους 2,7 δισεκατομμυρίων ευρώ για 39 πράξεις που θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη του τοπικού ιδιωτικού τομέα στις περιοχές της εντολής. Από τις 39 δράσεις, 33 συνδέονται με νέες πράξεις που υπογράφηκαν για πρώτη φορά το 2014 εκ των οποίων οι περισσότερες είναι ενδιάμεσες πράξεις, κυρίως πιστωτικές γραμμές στήριξης ΜΜΕ και επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης (21 δράσεις). Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, η πλειονότητα των νέων πιστωτικών γραμμών υπογράφηκε στις προενταξιακές χώρες περιοχή, στο πλαίσιο του προενταξιακού μηχανισμού ιδίου κινδύνου της ΕΤΕπ, παρέχοντας υποστήριξη στις επιχειρήσεις για τον εκσυγχρονισμό, την επέκταση και την εφαρμογή προτύπων της ΕΕ. Στην περιοχή της Μεσογείου δρομολογήθηκαν 4 μικροχρηματοδοτικά επενδυτικά μέσα ή ιδιωτικά μετοχικά κεφάλαια. Επιπλέον, 8 άμεσες χρηματοδοτικές πράξεις (συμπεριλαμβανομένων 3 έργων υποδομής) στηρίζουν την ανάπτυξη του τοπικού ιδιωτικού τομέα είτε πλήρως είτε μερικώς. Ανάπτυξη κοινωνικών και οικονομικών υποδομών 9

Η ΕΤΕπ υπέγραψε πράξεις συνολικού ύψους 4,1 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τις οποίες οι 41 πράξεις που υπογράφηκαν αποτελούν νέα έργα ύψους 3,7 δισεκατομμυρίων ευρώ στόχος των οποίων είναι να συμβάλουν στην ανάπτυξη κοινωνικών και οικονομικών υποδομών σε διάφορους τομείς (ενέργεια, μεταφορές, ύδρευση και αποχέτευση, υγεία, εκπαίδευση, αστική ανάπτυξη). Η ΕΤΕπ υπέγραψε συμβάσεις για 15 νέα έργα στον τομέα της ενέργειας το 2014, εκ των οποίων τα 6 είναι έργα παραγωγής ενέργειας. Η ΕΤΕπ στήριξε επίσης την ανάπτυξη δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με δύο έργα τα οποία εστιάζονται αποκλειστικά στην επέκταση και την αναβάθμιση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας για τη βελτίωση της αξιοπιστίας και της αποτελεσματικότητας και για να φτάσουν σε περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις. 7 νέα έργα υπογράφηκαν από την ΕΤΕπ στον τομέα των μεταφορών, 6 νέα έργα στον τομέα της ύδρευσης και της αποχέτευσης και 5 έργα αστικής ανάπτυξης. Λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα χρηματοδοτούμενα έργα παρέχονται στο έγγραφο εργασίας. Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή Η στήριξη της ΕΤΕπ για το κλίμα παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα το 2014, με συνολικές υπογραφές ύψους 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 31% του συνόλου των υπογραφών στις περιοχές που καλύπτονται από την εντολή. Το επίπεδο είναι παρόμοιο με το ρεκόρ που σημειώθηκε το προηγούμενο έτος και είναι αρκετά υψηλότερο από τον γενικό στόχο της ΕΤΕπ, ήτοι 25% του συνολικού δανεισμού 7. Το μεγαλύτερο μέρος (88%) της δανειοδότησης των δράσεων για το κλίμα αφορά επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στην ενεργειακή απόδοση και σε βιώσιμες μεταφορές. Οι δανειοδοτήσεις της ΕΤΕπ στον τομέα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή ανέρχονται στο 2% των δανειοδοτήσεων για το κλίμα, αντικατοπτρίζοντας την απροθυμία των αναπτυσσόμενων χωρών να δανειστούν για την προσαρμογή καθώς και το γεγονός ότι ο τομέας αυτός είναι ελάχιστα ελκυστικός για τους επενδυτές του ιδιωτικού τομέα. Ωστόσο, αναγνωρίζοντας ότι οι περιοχές που καλύπτονται από την απόφαση είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην τρέχουσα μεταβλητότητα του κλίματος και στη μελλοντική κλιματική αλλαγή, η ΕΤΕπ αυξάνει την ενσωμάτωση στα έργα του στοιχείου της ανθεκτικότητας στην αλλαγή του κλίματος. Αυτό περιλαμβάνει στήριξη τεχνικής βοήθειας και λήψη κατάλληλων μέτρων σχεδιασμού, καθώς και στήριξη ειδικών επενδύσεων για την προσαρμογή, όπως μέτρα για τη συγκράτηση των πλημμυρών και μέτρα άμυνας. Ο δανεισμός όσον αφορά δράσεις για το κλίμα διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα στην Ασία, με σχεδόν 68% των υπογραφών, έφθασε στο 54% στη Λατινική Αμερική και στο 100% των νέων χρηματοδοτικών πράξεων στη Νότια Αφρική. Στη Μεσόγειο, το 31% της χρηματοδότησης που υπεγράφη το 2014, στήριζε τη δράση για το κλίμα. Έχουν επίσης ενεργοποιηθεί σημαντικά ποσά χρηματοδότησης της δράσης για το κλίμα για έργα στις προενταξιακές χώρες και στις ανατολικές γειτονικές χώρες, αλλά η συνολική αναλογία είναι χαμηλότερη, υπό το πρίσμα άλλων ισχυρών προτεραιοτήτων δανεισμού, κυρίως της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα. 7 Το άρθρο 3.7 της απόφασης 466/2014/ΕΕ απαιτεί κατά την περίοδο 2014-2020 ο όγκος δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ για έργα μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν να αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 25% των συνολικών χρηματοδοτικών δραστηριοτήτων. 10

Πίνακας 5: Πράξεις δανειοδότησης σχετικά με τη δράση για το κλίμα, το 2014, στις περιοχές που καλύπτονται από την απόφαση εκατ. ευρώ Δράση για το κλίμα στο πλαίσιο της Εντολή Διευκολύνσεις ιδίου κινδύνου συνολικής δράσης για το κλίμα ως % του συνόλου των υπογραφών Μεσόγειος 505-505 31% Προενταξιακές χώρες 273 227 500 21% Ασία 45 400 445 68% Λατινική Αμερική 200 150 350 54% Νότια Αφρική 175-175 100% Ανατολικές γειτονικές χώρες, Ρωσία 137-137 12% Κεντρική Ασία - - - 0% Σύνολο στις περιοχές που καλύπτονται από την εντολή ως % του συνόλου των υπογραφών 32% 30% 1 334 777 2 112 31% Περιφερειακή ολοκλήρωση Το 2014, η ΕΤΕπ υπέγραψε συνολικά 23 συμβάσεις χρηματοδότησης αξίας 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ (1,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2013), συμβάλλοντας στην περιφερειακή ολοκλήρωση. Οκτώ πιστωτικές γραμμές (795 εκατομμύρια ευρώ) θα στηρίξουν την περιφερειακή ολοκλήρωση σε προενταξιακές χώρες μέσω της προώθησης της διεθνούς συνεργασίας και μέσω της υποστήριξης της σύγκλισης των οικονομιών προς την ΕΕ. Στον τομέα των μεταφορών, τα έργα στοχεύουν στη διευκόλυνση της διασυνοριακής κινητικότητας (253 εκατομμύρια ευρώ) και στον τομέα της ενέργειας, τα έργα αποτελούν καίριο στοιχείο για την ενίσχυση της πρόσβασης στην ενέργεια σε χώρες στις οποίες μπορεί να υπάρχει έλλειψη φυσικών ενεργειακών πόρων (293 εκατομμύρια ευρώ). 3.3. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΕπ Το πλαίσιο REM προβλέπει αξιολόγηση των χρηματοδοτικών πράξεων της ΕΤΕπ καθ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Συντελεί ώστε να επιλέγονται αξιόπιστα έργα, τα οποία να είναι ευθυγραμμισμένα με τις προτεραιότητες της ΕΕ, με βάση συγκεκριμένα αποτελέσματα, και όπου η συμμετοχή της ΕΤΕπ θα προσθέσει αξία. Κατά την αξιολόγηση, προσδιορίζονται δείκτες αποτελεσμάτων, με βασικές γραμμές και στόχους που αποτυπώνουν τα αναμενόμενα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα της πράξης. Τα επιτεύγματα έναντι των εν λόγω συγκριτικών δεικτών επιδόσεων παρακολουθούνται καθ όλη τη διάρκεια ζωής του έργου, και υποβάλλεται σχετική έκθεση σε δύο σημαντικά ορόσημα: κατά την ολοκλήρωση του έργου και 3 έτη μετά την ολοκλήρωση του έργου («κατόπιν ολοκλήρωσης»), για τις άμεσες δράσεις κατά το πέρας της επενδυτικής περιόδου και στο τέλος του κύκλου ζωής των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων και στο τέλος της περιόδου κατανομής για τον δανεισμό κατόπιν διαμεσολάβησης. Τα έργα βαθμολογούνται σύμφωνα με τρεις «πυλώνες»: 11

i) Ο πυλώνας 1 βαθμολογεί την αναμενόμενη συμβολή στις προτεραιότητες της ΕΕ και των χωρών, καθώς και την επιλεξιμότητα, βάσει των στόχων της εντολής της ΕΤΕπ. ii) Ο πυλώνας 2 βαθμολογεί την ποιότητα και την αξιοπιστία της πράξης, με βάση τα αναμενόμενα αποτελέσματα. iii) Ο πυλώνας 3 βαθμολογεί την αναμενόμενη χρηματοδοτική και μη χρηματοδοτική προσθετικότητα της ΕΤΕπ. Το 2014, 8 πράξεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο ReM ολοκληρώθηκαν. Τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων της ολοκλήρωσης του έργου ReM συνοψίζονται στο έγγραφο εργασίας. Δεδομένου ότι θα χρειαστούν αρκετά έτη για να αρχίσουν να παράγουν συγκεκριμένα αποτελέσματα οι πράξεις σύμφωνα με το πλαίσιο ReM, σε έξι επιλεγμένες μελέτες περιπτώσεων, στο έγγραφο εργασίας, παρουσιάζονται τα συγκεκριμένα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν από τα έργα που βρίσκονται υπό εκτέλεση. Παρουσιάζονται κατωτέρω τα αναμενόμενα αποτελέσματα και αναλύονται για όλες τις χρηματοδοτικές πράξεις της ΕΤΕπ που υπογράφηκαν το 2014 για τις περιοχές που καλύπτονται από την εντολή. Προκειμένου να αποφευχθεί η διπλή μέτρηση έργων και αναμενόμενων αποτελεσμάτων, η έκθεση θα αφορά μόνο τα αναμενόμενα αποτελέσματα και την προσθετικότητα «νέων έργων», δηλαδή εκείνα για τα οποία η πρώτη σύμβαση χρηματοδότησης υπογράφηκε το 2014-64 νέα έργα. Διάγραμμα 3: Αξιολογήσεις ReM ανά πυλώνα για τις νέες υπογεγραμμένες δράσεις για το 2014 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 9 9 28 49 46 36 6 9 Άξονας 1 Άξονας 2 Άξονας 3 A1&2: Οριακή A3: Χαμηλή A1&2: Αποδεκτή A3: Μέτρια A1&2: Καλή A3: Σημαντική A1&2: Εξαιρετική A3: Υψηλή Όσον αφορά τον βαθμό της συμβολής στην επίτευξη των στόχων (ReM Πυλώνας 1), πάνω από το 40% των νέων υπογραφών του 2014 αξιολογήθηκαν ως «εξαιρετικές», γεγονός το οποίο συνεπάγεται υψηλή συμβολή στους αναπτυξιακούς στόχους των χωρών και στις προτεραιότητες για την εκάστοτε χώρα και/ή περιοχή. Οι υπόλοιπες δράσεις χαρακτηρίζονται ως «καλές» στο πλαίσιο του Πυλώνα 1. Τα έργα που αναμένεται να έχουν «καλή» συμβολή είναι ευθυγραμμισμένα με τους στόχους της εντολής και θα μπορούσαν να έχουν υψηλή συμβολή είτε στους αναπτυξιακούς στόχους της ιδίας της χώρας είτε σε εκείνους της ΕΕ και μέτρια συμβολή στους αντίστοιχους άλλους. 12

Για τα άμεσα χρηματοδοτούμενα έργα (ReM Πυλώνας 2), η αξιολόγηση βασίζεται στην αρτιότητα του έργου, στη χρηματοοικονομική και οικονομική βιωσιμότητα και στην περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα. Για ενδιάμεσες δράσεις, η αξιολόγηση βασίζεται στα αναμενόμενα αποτελέσματα, σταθμισμένα βάσει εκτιμήσεων κινδύνου όπως μετρώνται με βάση την ορθότητα του διαμεσολαβητή και την ποιότητα του επιχειρησιακού περιβάλλοντος. Ο πυλώνας 2 δείχνει ότι το 14% των νέων πράξεων που υπογράφηκαν αναμένεται να έχουν εξαιρετική βαθμολογία, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων πράξεων με ποσοστό οικονομικής απόδοσης (ΠΟΑ) υψηλότερο από 15%, ή των πράξεων διαμεσολάβησης (πιστωτικές γραμμές) που έχουν εξαιρετική συμβολή στην αύξηση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, καθώς και στην ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού τομέα, σε ένα περιβάλλον σχετικά χαμηλού κινδύνου. Περισσότερο από το 76% των νέων πράξεων αναμένεται να έχει «καλή» βαθμολογία. Πρόκειται για άμεσες πράξεις με μέσο ΠΟΑ 10% έως 15% στην περίπτωση έργων υποδομής, ή για πράξεις διαμεσολάβησης οι οποίες συμβάλλουν στην αύξηση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση και στην ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού τομέα, ωστόσο, σε περιβάλλον υψηλού κινδύνου με μικρότερη πιθανότητα αποτελεσμάτων. Έξι έργα έλαβαν «αποδεκτή» βαθμολογία, κυρίως λόγω περιβάλλοντος υψηλού κινδύνου που επηρεάζει την πιθανότητα επίτευξης των προβλεπόμενων αποτελεσμάτων. Η προσθετικότητα (ReM Πυλώνας 3) υπολογίζεται βάσει της διαφοράς μεταξύ της συμβολής της ΕΤΕπ σε ένα επενδυτικό έργο και στην τυπική χρηματοδότηση αγοράς σε τρεις διαστάσεις: την επάρκεια των χρηματοδοτικών πόρων για τις ανάγκες των έργων, την τεχνική συμβολή της ΕΤΕπ, και τις επιπτώσεις όσον αφορά τη βελτίωση των προτύπων και τη διευκόλυνση των συνεισφορών από άλλες πηγές. Το 2014, όλες οι δράσεις αναμενόταν να παράσχουν πλεονεκτήματα στους δανειολήπτες σε σχέση με τη χρηματοδότηση της αγοράς. Τα αποτελέσματα ReM δείχνουν ότι το 14% των πράξεων που υπογράφηκαν το 2014, αναμένεται να έχουν υψηλή προσθετικότητα συνήθως, με την παράταση της μέγιστης ληκτότητας του χρέους στη διάθεση του δανειολήπτη από την αγορά κατά περισσότερο από 100% με την αντιστοίχιση της οικονομικής ζωής των περιουσιακών στοιχείων που θα χρηματοδοτηθούν κατά τουλάχιστον 80% με την ανάληψη ηγετικού ρόλου στην προετοιμασία, τη δομή και/ή τη στήριξη της υλοποίησης του έργου. Ένα άλλο 70% αναμένεται να έχει καλή συμβολή, προσφέροντας σημαντική προσθετικότητα κατά κανόνα, με τον συνδυασμό σημαντικής συμβολής από την άποψη είτε τεχνικών και τομεακών πτυχών είτε προτύπων και ασφαλειών. Το 14% των πράξεων που υπογράφηκαν, οι οποίες βαθμολογήθηκαν ως αναμενόμενες να προσφέρουν μέτρια προσθετικότητα, ήταν κατά κανόνα τυποποιημένα προϊόντα, όπου ήταν αναγκαία περιορισμένη συμβολή στον σχεδιασμό, τη δομή ή την υλοποίηση του έργου. 4. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΤΕΠ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ 4.1 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Η εντολή απαιτεί από την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και την ΕΤΕπ να συνεργαστούν και να ενισχύσουν την ευθυγράμμιση των εξωτερικών δράσεων της ΕΤΕπ με τους στόχους εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, με σκοπό τη μεγιστοποίηση των συνεργιών μεταξύ της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ και των δημοσιονομικών πόρων της ΕΕ, κυρίως μέσω τακτικού και συστηματικού διαλόγου και έγκαιρης διαβούλευσης σχετικά με πολιτικές, στρατηγικές και υπό επεξεργασία έργα. Το 2014, το Μνημόνιο Συνεννόησης (το οποίο αναθεωρήθηκε το 13

2013), μεταξύ της Επιτροπής, της ΕΥΕΔ και της ΕΤΕπ όσον αφορά τη συνεργασία και τον συντονισμό στις περιοχές που καλύπτονται από την εντολή, εξακολουθεί να ισχύει - πχ. μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με υπό επεξεργασία έργα, καθώς και στοιχείων επικοινωνίας. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη και να καταστεί λειτουργική η νέα εντολή για την περίοδο 2014-2020, η Επιτροπή και η ΕΤΕπ διαπραγματεύτηκαν και υπέγραψαν μια αναθεωρημένη συμφωνία εγγύησης και μια σύμβαση ανάκτησης τον Ιούλιο του 2014. Στο επιχειρησιακό της σχέδιο, η ΕΤΕπ δεσμεύτηκε να δανείσει 3 δισεκατομμύρια ευρώ την Ουκρανία την περίοδο 2014-2016 στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της ΕΕ για την παροχή στήριξης στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τις αποφάσεις και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, η ΕΤΕπ ανέστειλε όλες τις δραστηριότητες χορήγησης και δέουσας επιμέλειας στη Ρωσία. Τον Ιούνιο του 2014, η Γεωργία, η Μολδαβία και η Ουκρανία υπέγραψαν συμφωνίες σύνδεσης με την ΕΕ. Στον νότο, η ΕΤΕπ ανανέωσε τη συνεργασία της με την ΕΚ, μέσω της Επενδυτικής Διευκόλυνσης Γειτονίας (ΕΔΓ), για να προτείνει έναν νέο μηχανισμό επιχειρηματικών κεφαλαίων, αξίας 300 εκατομμυρίων ευρώ. Η ΕΤΕπ θα επενδύσει, μαζί με την ΕΕ, συμβάλλοντας με χρηματοδότηση ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ από ίδιους πόρους. Δύο νέες συμφωνίες-πλαίσιο υπογράφηκαν το 2014 με το Βασίλειο της Καμπότζης και το Βασίλειο του Μπουτάν, ανοίγοντας τον δρόμο για τις πράξεις της ΕΤΕπ σε αυτές τις χώρες. Η ΕΤΕπ εξακολούθησε να συμμετέχει ενεργά στους περιφερειακούς συνδυασμένους μηχανισμούς το 2014. Η ΕΤΕπ συνεργάστηκε στενά με την Επιτροπή στο πλαίσιο της τεχνικής ομάδας εμπειρογνωμόνων για τη δημιουργία της πλατφόρμας της ΕΕ για τον συνδυασμό μέσων στην εξωτερική συνεργασία (EUBEC). Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΤΕπ συμμετείχε ενεργά στην τεχνική ομάδα για την παροχή καθοδήγησης για την κινητοποίηση πόρων του ιδιωτικού τομέα, μεταξύ άλλων μέσω ΣΔΙΤ και στην τεχνική ομάδα για τη χρηματοδότηση της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Κατά τη διάρκεια του 2014, η ΕΤΕπ ενέκρινε τέσσερις στόχους δημόσιας πολιτικής για να αυξηθεί περαιτέρω η συνοχή των δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ με τις πολιτικές της ΕΕ. Ενώ αναγνωρίζει τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων της εντολής, η ΕΤΕπ θεωρεί ότι αυτό παρέχει επίσης μια ευκαιρία να εναρμονιστεί ο τρόπος με τον οποίο η ΕΤΕπ υποβάλλει εκθέσεις και κοινοποιεί τις δανειοδοτικές πράξεις της εντός και εκτός της ΕΕ. Οι τέσσερις στόχοι δημόσιας πολιτικής είναι οι εξής: καινοτομία, χρηματοδότηση ΜΜΕ και επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης, υποδομές και περιβάλλον. Εκτός από αυτούς, η ΕΤΕπ θέτει δύο οριζόντιους στόχους, δηλαδή την κλιματική αλλαγή και την οικονομική και κοινωνική συνοχή στην ΕΕ. Μετά το παγκόσμιο φόρουμ του ΟΟΣΑ για τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών για φορολογικούς σκοπούς, την ολομέλεια τον Νοέμβριο του 2013 στην Τζακάρτα, η ΕΤΕπ ενέκρινε και δημοσίευσε τον Μάρτιο του 2014 μια προσθήκη στο έγγραφο σχετικά με την πολιτική ΜΣΔ 8. Στο πλαίσιο αυστηρών προθεσμιών και προϋποθέσεων και σύμφωνα με την πρακτική που εφαρμόζεται από αντίστοιχους οργανισμούς, η προσθήκη της πολιτικής ΜΣΔ προβλέπει μια περιορισμένη αναστολή της εφαρμογής των απαιτήσεων μετεγκατάστασης για 8 http://www.eib.org/about/documents/ncj-policy-addendum.htm 14

τις δικαιοδοσίες που έχουν δεσμευθεί να λάβουν τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των ελλείψεων που εντοπίστηκαν από το παγκόσμιο φόρουμ του ΟΟΣΑ. Η ΕΤΕπ διοργάνωσε επίσης μια Σύνοδο Κορυφής για τη Συμμόρφωση, με όλους τους ΔΧΟ, τη FATF, το παγκόσμιο φόρουμ του ΟΟΣΑ, την ΕΚΤ, την ΕΑΤ, τη Διεθνή Διαφάνεια και ένα σεμινάριο της κοινωνίας των πολιτών με ΜΚΟ για την πολιτική ΜΣΔ και φορολογικά θέματα κατά τη διάρκεια του 2014. 4.2. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ Το Μνημόνιο Συνεννόησης που υπογράφηκε μεταξύ της ΕΤΕπ και του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή (ΕΔ) το 2008 θέτει τις βάσεις για τα δύο στάδια του μηχανισμού καταγγελιών της ΕΤΕπ - τον εσωτερικό μηχανισμό καταγγελιών της ΕΤΕπ και τον εξωτερικό (ΕΔ) -και εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΕπ το 2010, μετά από εκτεταμένη δημόσια διαβούλευση. Επιτυγχάνει την κοινή συνεννόηση όσον αφορά τον σκοπό και τη συνεπή εφαρμογή στο εσωτερικό και εξωτερικό τμήμα του, με ιδιαίτερη έμφαση στα εξής: Την ύπαρξη ενός αποτελεσματικού εσωτερικού μηχανισμού καταγγελιών ο οποίος εξετάζει καταγγελίες που υποβάλλονται από τρίτους προς την ΕΤΕπ σε όλες τις επιχειρηματικές ομάδες της ΕΤΕπ Όσον αφορά καταγγελίες που συνδέονται με πράξεις εκτός της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών εντολών, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής δεσμεύεται να κάνει χρήση της εξουσίας του να ενεργεί αυτεπαγγέλτως προκειμένου να χειρίζεται καταγγελίες όταν ο καταγγέλλων δεν είναι πολίτης ή κάτοικος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Την έκταση του ελέγχου του ΕΔ, με την αναγνώριση του εσωτερικού μηχανισμού καταγγελιών της ΕΤΕπ ως προαπαιτούμενης προσέγγισης. Το 2014, ο ΕΔ εξέτασε δύο καταγγελίες σχετικά με ισχυρισμούς για ενδεχόμενη κακοδιοίκηση της ΕΤΕπ σχετικά με έργα που υλοποιούνται στις χώρες της ΕΕΔ. Στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη ο ΕΔ απεφάνθη υπέρ του καταγγέλλοντος και η ΕΤΕπ θα εξακολουθήσει να συνεργάζεται με τον ΕΔ για να ανταποκριθεί αναλόγως. Στην Αίγυπτο η ΕΕ έκλεισε τον φάκελο το 2014 χωρίς να διαπιστωθεί κακοδιοίκηση. 4.3. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ Η συνεργασία με άλλους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς (ΔΧΟ) αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ, που κυμαίνονται από τον διάλογο σχετικά με θεσμικά ζητήματα, οριζόντια θέματα και θεματικά ζητήματα, έως την αμοιβαία διαβούλευση, καθώς και ενισχυμένες μορφές επιχειρησιακής συγχρηματοδότησης και καταμερισμού των εργασιών. Ο διάλογος μεταξύ των ΔΧΟ πραγματοποιείται σε ειδικές ομάδες εργασίας, που συνέρχονται τακτικά για να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές ή να εξετάσουν συγκεκριμένα ζητήματα. Το 2014, η ΕΤΕπ συνεργάστηκε με άλλες πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες όσον αφορά το αναπτυξιακό πρόγραμμα μετά το 2015 και ειδικότερα για την ανάπτυξη μιας κοινής προσέγγισης για τους ρόλους όσον αφορά τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης. 15

Ο χάρτης πορείας της ΕΤΕπ για τη Μεσόγειο που εγκρίθηκε από τους υπουργούς κατά την υπουργική σύνοδο του FEMIP που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα λειτουργεί ως οδηγός για τη συνεργασία της ΕΤΕπ στις νότιες γειτονικές χώρες. Ένα άλλο αξιοσημείωτο γεγονός για το 2014 ήταν η ανακοίνωση του κονδυλίου CAMENA για τη δράση για το κλίμα στο πλαίσιο του καταπιστευματικού ταμείου του FEMIP με χρηματοδότηση 15 εκατομμυρίων λιρών Αγγλίας που πρόκειται να παρασχεθούν από το Ηνωμένο Βασίλειο προκειμένου να δημιουργηθεί ένα κονδύλι για την ανάπτυξη δυνατοτήτων και την προετοιμασία νέων επενδύσεων για το κλίμα στο νότο. Τα πρώτα έργα με χρηματοδότηση από το CAMENA αναμένεται να εγκριθούν το 2015. Η συνεργασία μεταξύ της ΕΤΕπ και της Γραμματείας της Ένωσης για τη Μεσόγειο ενισχύθηκε το 2014 μέσω ενός νέου Μνημονίου Συνεννόησης, το οποίο υπογράφηκε για να διασφαλίσει τη συνέχεια της στενής συνεργασίας η οποία είχε ήδη καθιερωθεί μεταξύ των δύο οργάνων. Η ΕΤΕπ συνεργάστηκε με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) για να μελετήσει τρόπους για τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου των έργων υποδομής της ΕΤΕπ στην απασχόληση, στο ευρύτερο πλαίσιο του προγράμματος της ΔΟΕ για επενδύσεις εντάσεως εργασίας. Κατά τη διάρκεια του 2014, η ΕΤΕπ συντόνισε τις εργασίες της ομάδας για την κατάρτιση της κοινής έκθεσης πολυμερών αναπτυξιακών τραπεζών για την χρηματοδότηση μέτρων αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος το 2013 και δημοσίευσε την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα στη Νέα Υόρκη. Στο πλαίσιο του έργου αυτού, η ΕΤΕπ συμμετείχε με τον ΟΟΣΑ στο έργο του για την επικαιροποίηση των δεικτών του Ρίο σχετικά με τη χρηματοδότηση για το κλίμα, καθώς και για τη συμβολή εκ μέρους της ομάδας των πολυμερών αναπτυξιακών τραπεζών στη διετή αξιολόγηση της χρηματοδότησης για το κλίμα της UNFCCC (Δεκέμβριος 2014). Στο πλαίσιο της εντολής, περίπου το 48% των υπογραφών συγχρηματοδοτήθηκαν με άλλους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς και το 20% των πράξεων που υπογράφηκαν το 2014 συνδέθηκαν με μια μη επιστρεπτέα ενίσχυση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Εκτός από τις δύο πράξεις που χρηματοδοτήθηκαν από την AFD και την KfW, η ΕΤΕπ διαχειρίστηκε έξι συμπληρωματικές δράσεις κατά τη διάρκεια του 2014, πράγμα που κατέστησε την ΕΤΕπ τον μεγαλύτερο φορέα χρηματοδότησης της NIF (Επενδυτική Διευκόλυνση Γειτονίας), έχοντας συμμετάσχει είτε ως κύριος χρηματοδότης είτε ως συγχρηματοδότης σε 66% των έργων που εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της NIF από τη θέσπιση της διευκόλυνσης. Στο πλαίσιο των περιφερειακών μέσων συνδυασμού, οι εγκρίσεις του 2014 αποτελούνταν από 132,7 εκατομμύρια ευρώ των πόρων του προϋπολογισμού της ΕΕ που συμπληρώνουν τα δάνεια της ΕΤΕπ στη NIF, 10,18 εκατομμύρια ευρώ στο επενδυτικό μέσο των Βαλκανικών χωρών και 5 εκατομμύρια ευρώ στην Επενδυτική Διευκόλυνση για την Ασία. 16