Εργονομική αξιολόγηση για μυοσκελετικούς κινδύνους σε καπνοβιομηχανία Στέλιος Παπαδόπουλος, Ιατρός Εργασίας, Σύμβουλος Εργονόμος ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ Α.Ε.
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μελετήθηκαν είκοσι τρεις (23) θέσεις εργασίας που μας υποδείχθηκαν από την εταιρεία. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας αρκούσε μόνον η εκτίμηση των παραγόντων κινδύνου για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα. Εκτιμήσαμε & τους κινδύνους για τα άνω άκρα, για να είναι ολοκληρωμένη η μελέτη.
2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ Η μεθοδολογία της μελέτης βασίσθηκε: 1ον: στην εκτίμηση των παραγόντων που πρέπει να λαμβάνονται υπ όψη σύμφωνα με τα Παραρτήματα Ι & ΙΙ του Προεδρικού Διατάγματος 397/1994 «Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας κατά την χειρωνακτική διακίνηση φορτίων που συνεπάγεται κίνδυνο ιδίως για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα των εργαζομένων, σε συμμόρφωση προς την Οδηγία του Συμβουλίου 90/269/ΕΟΚ» και 2ον: στην εκτίμηση των παραγόντων κινδύνου για ανάπτυξη προβλημάτων στα άνω άκρα.
2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ (συν.) Η εκτίμηση των κινδύνων έγινε με συστηματικές παρατηρήσεις και με τη χρήση εργαλείων που έχει αναπτύξει η ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ Α.Ε. για τη μελέτη και αξιολόγηση των κινδύνων από την εργασία για τα άνω άκρα και τη σπονδυλική στήλη.
3. ΕΥΡΗΜΑΤΑ: Κίνδυνοι για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα Επιβάρυνση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης των χειριστών των περονοφόρων ανυψωτικών μηχανημάτων από τις δονήσεις που δέχονται από τα περονοφόρα, διότι το κάθισμα είναι ενσωματωμένο στο σασί. Άρση χαρτοκιβωτίων από το δάπεδο με ταυτόχρονη στροφή του κορμού. Έλλειψη συσκευών μεταβαλλομένου ύψους για τοποθέτηση παλετών με αντικείμενα για χειρωνακτική διακίνηση. Οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να σκύβουν για να πάρουν από τις παλέτες τις κάτω σειρές των αντικειμένων.
Κίνδυνοι για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα (συν.) Χειρωνακτική άρση βαρέων αντικειμένων από το δάπεδο, διότι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι δεν χρησιμοποιούν τα διατιθέμενα μηχανικά μέσα για αυτή την εργασία. Χειρωνακτική διακίνηση φορτίων για επισκευή από τους μηχανικούς, χωρίς τη χρήση διατιθέμενων παλάγγων.
Κίνδυνοι για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα (συν.) Πάγκοι εργασίας ακατάλληλου ύψους για το ανάστημα των εργαζομένων. Σε ορισμένες θέσεις τα καθίσματα που χρησιμοποιούσαν οι εργαζόμενες δεν διέθεταν σωστή πλάτη, ήταν σταθερού ύψους και υψηλά. Ως εκ τούτου, καταπονείται η ράχη τους και τα πόδια τους δεν ακουμπάνε καλά στο δάπεδο ή δεν ακουμπάνε καθόλου.
Κίνδυνοι για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα (συν.) Κάμψη του σώματος προς τα εμπρός και τέντωμα των άνω άκρων για να πιάσουν και να μεταφέρουν κάποια χαρτοκιβώτια. Χειρωνακτική διακίνηση φορτίων με ταυτόχρονη κάμψη και στροφή του κορμού.
Κίνδυνοι για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα (συν.) Μερικοί χειριστές σηκώνουν με τα χέρια αρκετές φορές μέσα στο οκτάωρο τα βαρειά προστατευτικά σκέπαστρα κάποιων μηχανών για να επιδιορθώσουν προβλήματα. Ανεπάρκεια ελεύθερου χώρου κατά την επιδιόρθωση βλαβών κάποιων μηχανών, με αποτέλεσμα τη λήψη επιβαρυντικών στάσεων του σώματος των μηχανικών.
Κίνδυνοι για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα (συν.) Ορισμένα δάπεδα είναι ανηφορικά, έχουν ανωμαλίες και σκουπίδια και γίνονται ολισθηρά όταν βρέχει. Η κατάσταση του δαπέδου δυσκολεύει το χειρισμό των χειροκάροτσων,, οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να καταβάλλουν μεγαλύτερη δύναμη και η εργασία να γίνεται κοπιώδης, χωρίς από τη φύση της να είναι τέτοια.
Κίνδυνοι για τη ράχη και την οσφυϊκή χώρα (συν.) Οι παλέτες που έρχονται για φόρτωση είναι σε μεγάλο ποσοστό σπασμένες και σφηνώνουν στα πηρούνια των χειροκάροτσων. Οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να τις βγάζουν με τα χέρια και να καταβάλλουν μεγάλη δύναμη. Όταν συμβαίνει αυτό αναγκάζονται να τις πετάνε με τα χέρια. Όλα τα ανωτέρω ενέχουν κίνδυνο για τη ράχη και την οσφυϊκή μοίρα.
Κίνδυνοι για τα άνω άκρα Έλλειψη χειρολαβών από χαρτοκιβώτια και τελάρα. Ανάγκη για καταβολή μεγάλης δύναμης στα δάκτυλα, έχοντας την άκρα χείρα σε επιβαρυντική θέση (υπερέκταση και ωλένιο απόκλιση). Η έλλειψη χειρολαβών απαιτεί μεγαλύτερο σκύψιμο των εργαζομένων (αναγκάζονται να τα πιάνουν από τη βάση τους).
Κίνδυνοι για τα άνω άκρα (συν.) Άνοιγμα χαρτοκιβωτίων με τα δάκτυλα με καταβολή μεγάλης δύναμης. Κοπίδια και κολλητήρια με ακατάλληλη λαβή, η οποία αναγκάζει τα χέρια των εργαζομένων να παίρνουν επιβαρυντικές στάσεις (κάμψη άκρας χειρός).
Κίνδυνοι για τα άνω άκρα (συν.) Κίνδυνος τενοντίτιδας από σύλληψη λεπτών αντικειμένων με το δείκτη και τον αντίχειρα. Σε ορισμένες θέσεις οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να σηκώνουν τα άνω άκρα ψηλότερα από το επίπεδο του ώμου τους, κίνηση πολύ επιβαρυντική. Τρίψιμο κάποιων προϊόντων με βούρτσα χωρίς κατάλληλη χειρολαβή.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου Ανεπαρκής χρόνος σωματικής ανάπαυσης, σε ορισμένες θέσεις. Ρυθμός εργασίας επιβαλλόμενος από τις παραγγελίες και την παραγωγή, που δεν μπορούν να μεταβάλλουν ή να καθορίσουν οι εργαζόμενοι, σε ορισμένες θέσεις. Χαμηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος, σε ορισμένες θέσεις.
4. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Για κάθε πρόβλημα ή κίνδυνο που εντοπίσθηκε σε κάθε μία θέση εργασίας έγιναν οι αντίστοιχες προτάσεις για εξάλειψή του(ς). Δεν είχαμε πληροφόρηση από τη βιομηχανία αν υλοποιήθηκαν οι προτάσεις μας. Δεν επαναλήφθηκε η εκτίμηση των κινδύνων.