ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αλιείας 10.1.2012 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ για την εξωτερική διάσταση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ) Επιτροπή Αλιείας Εισηγήτρια: Isabella Lövin DT\888516.doc PE478.693v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
Εξωτερική πολιτική Όχι μόνο Αλιευτικές Συμφωνίες και Περιφερειακές Οργανώσεις Διαχείρισης Αλιείας (ΠΟΔΑ) Η ανακοίνωση της Επιτροπής για την εξωτερική διάσταση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ) θίγει πολλές όψεις των εξωτερικών αλιευτικών δραστηριοτήτων της ΕΕ, αλλά επικεντρώνεται κυρίως στις δύο επίσημες θεματικές των Περιφερειακών Οργανώσεων Διαχείρισης Αλιείας (ΠΟΔΑ) και των Διμερών Συμφωνιών Αλιευτικής Σύμπραξης (ΣΑΣ), τις οποίες η Επιτροπή επιθυμεί να αποκαλεί «Βιώσιμες αλιευτικές συμφωνίες»). Πρόκειται για την παραδοσιακή προσέγγιση για το περιεχόμενο της εξωτερικής αλιευτικής πολιτικής της ΕΕ, την οποία αντικατοπτρίζει επίσης και η πρόταση για τον βασικό κανονισμό. Ωστόσο, τα συμφέροντα και η επακόλουθη εμπλοκή της ΕΕ στον αλιευτικό τομέα εκτός των θαλάσσιων συνόρων της εκτείνονται πέρα αυτών των δύο τελείως ξεχωριστών θεματικών. Η ΕΕ είναι η μεγαλύτερη (προς το παρόν) ιχθυαγορά στον κόσμο ενώ παράλληλα η κατά κεφαλήν κατανάλωση ιχθύων συνεχίζει να αυξάνεται 1. Οι επιχειρήσεις συμφερόντων ΕΕ καταβάλλουν πρόσθετες προσπάθειες για να καλύψουν αυτήν τη ζήτηση. Αυτές οι πρόσθετες προσπάθειες αποτελούν αντικείμενο του παρόντος εγγράφου εργασίας, γιατί οι εν λόγω όψεις θα πρέπει να ληφθούν επίσης υπόψη, ώστε η μεταρρύθμιση να διαμορφώσει την αλιευτική πολιτική της ΕΕ για την ερχόμενη δεκαετία. Εάν θέλουμε να περιοριστούν μελλοντικά οι ΣΑΣ στο πλεόνασμα που δεν είναι εφικτό να αλιευτεί από το παράκτιο κράτος, όπως προβλέπεται σε διάταξη του διεθνούς δικαίου από το 1994 2, τότε η τρέχουσα κατάσταση πάρα πολλών αποθεμάτων ιχθύων παγκοσμίως που έχουν υποστεί υπεραλίευση, γεγονός που επισημαίνεται στην ανακοίνωση, σημαίνει ότι θα καταστεί πιο δύσκολο για τους ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών της ΕΕ να δραστηριοποιούνται υπό την προστατευτική και υποστηρικτική αιγίδα των ΣΑΣ. Οι ιδιοκτήτες σκαφών αναμφίβολα θα αναζητήσουν άλλους τρόπους δραστηριοποίησης στα ύδατα τρίτων χωρών, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται: οι ιδιωτικές συμφωνίες μεταξύ εταιρειών της ΕΕ και τρίτων χωρών, οι κοινές επιχειρήσεις με τοπικούς εταίρους σε τρίτες χώρες, η μετανηολόγηση, η παράνομη αλιεία χωρίς άδεια αλιείας από την τρίτη χώρα. Ανάλογα με τις λεπτομέρειες κάθε περίπτωσης, μπορούμε να αναμένουμε ότι οι εν λόγω δραστηριότητες των συμφερόντων ΕΕ θα αυξηθούν. Σε κάθε περίπτωση που αφορά σκάφη υπό ξένες σημαίες, η ΕΕ χάνει τον έλεγχο των δραστηριοτήτων που άπτονται των συμφερόντων της και, συχνά, η Επιτροπή δεν θα γνωρίζει ούτε την ύπαρξή τους. Θεωρητικά, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να παρακολουθούν τις δραστηριότητες των πλοίων που διατηρούν ακόμα τη σημαία τους, αλλά δεν θα μπορούν απαραίτητα να τα ελέγχουν σημαντικά. Δεδομένου ότι πολλά κράτη μέλη δυσκολεύονται να ελέγξουν τη δραστηριότητα των σκαφών τους εντός των υδάτων της ΕΕ, πολλά από αυτά φαίνεται ότι είναι πλήρως διατεθειμένα να παραβλέψουν τη διεξαγωγή δραστηριοτήτων πέρα από αυτά τα ύδατα. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να βρουν μηχανισμούς για τη διατήρηση της εξουσίας και 1 Βλ. Εγκύκλιο των FAO Fisheries αριθ. 972/4, Μέρος 1: ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/010/ah947e/ah947e00.pdf 2 Βλ. άρθρο 62 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. PE478.693v01-00 2/7 DT\888516.doc
του ελέγχου που ασκούν επί των δραστηριοτήτων των εταιρειών και των σκαφών της ΕΕ, ώστε να ενισχύσουν τις ευθύνες που έχουν ως κράτη σημαίας και ως κράτη αγοράς. Πρέπει επίσης να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες ως προς τους υπηκόους τους όταν δραστηριοποιούνται εκτός της ΕΕ. Στη νομοθεσία της ΕΕ υπάρχουν ελάχιστες προσωρινές διατάξεις σχετικά με το θέμα, όπως ο Κανονισμός για τις άδειες αλιείας, σύμφωνα με τον οποίο τα κράτη μέλη απαιτείται να καταβάλουν προσπάθειες για να αποκτήσουν πληροφορίες σχετικά με συμφωνίες μεταξύ των υπηκόων τους και κάποιας τρίτης χώρας που αφορούν δικαιώματα αλιείας. Τα πλοία της ΕΕ οφείλουν να συντάσσουν εκθέσεις σχετικά με τα αλιεύματά τους σε ύδατα που δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία της ΕΕ και δεν προβλέπονται στις διατάξεις αλιευτικής συμφωνίας 1. Απαγορεύεται η εξαγωγή σκαφών από υπηκόους της ΕΕ σε επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των σκαφών ΠΛΑ αλιείας 2. Ωστόσο, η συλλογή δεδομένων για αλιεύματα από μόνη της δεν είναι ενδεικτική των όρων οποιασδήποτε ιδιωτικής συμφωνίας ούτε του βιώσιμου και/ή νόμιμου χαρακτήρα της αλιείας. Επομένως, προκειμένου να βελτιώσει την εποπτεία της στις δραστηριότητες των σκαφών και των εταιρειών της ΕΕ, η Επιτροπή πρέπει να συλλέξει διάφορες πληροφορίες τις οποίες, αυτήν τη στιγμή, δεν έχει, επειδή δεν έχουν παρασχεθεί από τα κράτη μέλη. Οι εν λόγω πληροφορίες αφορούν τον αριθμό των σκαφών που φέρουν σημαία κράτους μέλους της ΕΕ και δραστηριοποιούνται σε ύδατα τρίτων χωρών βάσει ιδιωτικών συμφωνιών και κοινών επιχειρήσεων. Εξίσου χρήσιμες θα ήταν πληροφορίες σχετικά με ιδιοκτησιακά συμφέροντα της ΕΕ για σκάφη, εταιρείες, ποσοστώσεις σε τρίτες χώρες κ.λπ. Οι τρίτες χώρες θα πρέπει να ενθαρρύνουν την παροχή πληροφοριών στην ΕΕ σχετικά με τα σκάφη που έχουν δικαίωμα αλιείας στα ύδατά τους, τουλάχιστον ως προϋπόθεση για τη σύναψη διμερών αλιευτικών συμφωνιών και, ενδεχομένως, ως απαίτηση υπό τον κανονισμό ΠΛΑ. Σε περίπτωση που τα σκάφη παύουν να είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα της ΕΕ, δεν καταστρέφονται όλα. Πολλά από αυτά αλλάζουν σημαία και συχνά νηολογούνται υπό σημαίες χωρών οι οποίες δεν είναι σε θέση ή δεν επιθυμούν να ελέγχουν τις δραστηριότητές τους. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί σε νομικούς μηχανισμούς που περιορίζουν τη δυνατότητα ενός κράτους μέλους να αποσύρει σκάφος από τον κατάλογο. Ο Κανονισμός ΠΛΑ 3 απαγορεύει διάφορες δράσεις όσον αφορά τα κράτη που εμφαίνονται στον κατάλογο των μη συνεργαζόμενων χωρών, συμπεριλαμβανομένης της μετανηολόγησης, της ναύλωσης, των ιδιωτικών εμπορικών συμφωνιών και άλλων. Μέχρι σήμερα, η ΕΕ δεν έχει εγκρίνει κανέναν τέτοιο κατάλογο και η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα πρέπει να το πράξουν το συντομότερο δυνατό. Έχει αναπτυχθεί η πρακτική σύμφωνα με την οποία οι ιδιοκτήτες σκαφών της ΕΕ να δραστηριοποιούνται υπό την αιγίδα μιας ΣΑΣ ή μιας ΠΟΔΑ μέχρι να εξαντλήσουν τις αλιευτικές τους δυνατότητες και κατόπιν να αλλάζουν σημαία, ώστε να αξιοποιήσουν άλλες δυνατότητες που τους παρέχονται. Συνεπώς, εγγράφονται εκ νέου στα μητρώα της ΕΕ. Η αλλαγή σημαίας κατά αυτόν τον τρόπο, όπως επισημαίνεται και στην ανακοίνωση, πρέπει να αποτραπεί δεδομένου ότι αντιβαίνει στο πνεύμα της «ρήτρας αποκλειστικότητας» και ενθαρρύνει την υπεραλίευση. Επιπλέον, η ΕΕ χάνει ολοκληρωτικά, για ακόμα μία φορά, τον 1 Βλ. κανονισμό αριθ. 1006/2008, άρθρο 13 και κανονισμό αριθ. 1224/2009, άρθρο 14.1. 2 Βλ. κανονισμό αριθ. 1005/2008 (Κανονισμός ΠΛΑ), άρθρο 40. 3 Άρθρο 38. DT\888516.doc 3/7 PE478.693v01-00
έλεγχο των δραστηριοτήτων του σκάφους αφού το τελευταίο αλιεύει υπό άλλες σημαίες. Γιατί επιτρέπεται σε τέτοια σκάφη να εγγράφονται εκ νέου στα μητρώα της ΕΕ και, κατά αυτόν τον τρόπο, να επωφελούνται από τις ΣΑΣ που επιδοτούνται από τον φορολογούμενο πολίτη της ΕΕ, ή ακόμα να αποκτούν πρόσβαση σε ποσοστώσεις για αποθέματα της ΕΕ; Τέτοιοι τρόποι συμπεριφοράς δε συνάδουν ούτε με τα συμφέροντα του πληρώματος, αφού οι προδιαγραφές εργασίας μπορεί να ποικίλλουν. Οι ιδιοκτήτες σκαφών της ΕΕ και τα κράτη μέλη βεβαιώνουν σταθερά ότι επιθυμούν να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται υπό σημαίες κρατών μελών της ΕΕ, δεδομένου ότι αυτό συνεπάγεται σημαντικά οφέλη, κυρίως όσον αφορά το νομικό και φορολογικό καθεστώς. Ωστόσο, αν κάποιες από τις επιχειρήσεις θεωρήσουν ότι οι απαιτήσεις στις οποίες πρέπει να ανταποκριθούν βάσει των κανονισμών της ΕΕ τις επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό, ενδέχεται να επιδιώξουν τη μετανηολόγηση ή να ιδρύσουν επιχειρήσεις προπετάσματα σε φορολογικούς παραδείσους, κάτι που οδηγεί στην έννοια του «πραγματικού δικαιούχου». Δεν υπάρχει επίσημος ορισμός της έννοιας του «πραγματικού δικαιούχου», παρόλο που τα ΗΕ και ο ΟΟΣΑ έχουν πειραματιστεί με διάφορους ορισμούς, κυρίως για λόγους φορολόγησης και αποτροπής της τρομοκρατίας. Δικαιούχος μπορεί να θεωρηθεί ένα φυσικό πρόσωπο ή μια εταιρεία που απολαύει τα οφέλη της ιδιοκτησίας ενός περιουσιακού στοιχείου, ακόμα κι αν η ιδιοκτησία ανήκει σε κάποιον άλλον. 1 Ξεκάθαρος στόχος της ΕΕ θα πρέπει να είναι ο καθορισμός της νομική ευθύνης των κρατών μελών όχι μόνο ως κρατών σημαίας αλλά και ως κρατών στα οποία έχει τη βάση του ο δικαιούχος κάποιου σκάφους, ανεξάρτητα από το αν το σκάφος δραστηριοποιείται σε ύδατα τρίτης χώρας ή σε διεθνή ύδατα. Το πρόβλημα αυτό δεν εντοπίζεται μόνο στον τομέα της αλιείας και χρήζει επειγόντως αντιμετώπισης. Ορισμένα κράτη μέλη έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους για τη δημιουργία «δεύτερων νηολογίων» για τα δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων των αλιευτικών τους σκαφών, όπως ακριβώς ισχύει για τα εμπορικά πλοία. Η δημιουργία δεύτερου νηολογίου θα παρείχε οφέλη όπως η μείωση της δημοσιονομικής και φορολογικής επιβάρυνσης, η οποία με τη σειρά της θα οδηγούσε στη δημιουργία πιο ισότιμων όρων ανταγωνισμού με άλλες σημαίες. Αυτό θα αποτελούσε οπισθοδρόμηση, μια λογική «ανταγωνισμού προς τα κάτω», λογική που η ΕΕ είναι υποχρεωμένη να αποβάλει. Επιπλέον, η δημιουργία δεύτερου νηολογίου θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερες εργασιακές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές, κάτι το οποίο πρέπει να αποτραπεί. Η ενθάρρυνση μιας λογικής «ανταγωνισμού προς τα πάνω», όπου οι πιο βιώσιμες αλιευτικές δραστηριότητες θα επιβραβεύονται με κίνητρα, όπως η πρόσβαση στην αγορά (μέσω του κανονισμού αγοράς της ΕΕ, της υιοθέτησης των κανόνων του ΠΟΕ, κ.λπ.) και ο βελτιωμένος καταμερισμός των αλιευτικών ευκαιριών στις ΠΟΔΑ θα ήταν προτιμότερες λύσεις και θα συμβάδιζαν περισσότερο με τους στόχους που σκιαγραφούνται στην ανακοίνωση. Αυτό το τελευταίο σημείο έρχεται σε αντίθεση με την πρόταση της ανακοίνωσης για την εισαγωγή συστήματος αγορακεντρικής διαχείρισης με βάση τα αλιευτικά δικαιώματα στις ΠΟΔΑ. Ο κανονισμός ΠΛΑ έχει θεσπιστεί για την αποτροπή της εισαγωγής στην αγορά της ΕΕ ιχθύων που έχουν αλιευτεί παράνομα. Έχει οδηγήσει στην απαγόρευση της εισαγωγής αλιευμάτων, ωστόσο, μέχρι στιγμής, καμία τρίτη χώρα δεν έχει χαρακτηριστεί ως «μη συνεργαζόμενη» και κανένα σκάφος της ΕΕ δεν έχει εγγραφεί στον κατάλογο για ΠΛΑ 1 Βλ. http://www.oecd.org/dataoecd/49/35/47643872.pdf. PE478.693v01-00 4/7 DT\888516.doc
αλιεία, ενώ τα μόνα σκάφη που έχουν εγγραφεί για ΠΛΑ αλιεία προέρχονται από τους καταλόγους που έχουν συντάξει οι ΠΟΔΑ. Ωστόσο, οι ιχθείς που έχουν αλιευτεί νόμιμα δεν έχουν αλιευτεί απαραίτητα και κατά τρόπο βιώσιμο. Μόλις η ΕΕ επιτύχει τη βιωσιμότητα της δικής της αλιείας, θα μπορέσει να ξεκινήσει τις συζητήσεις με άλλα κράτη που είναι σημαντικοί παράγοντες της αγοράς, καθώς και με κράτη που αναπτύσσουν εξαγωγική δραστηριότητα, με στόχο τη βελτίωση των ελέγχων και των προϋποθέσεων για να διασφαλίσει ότι οι ιχθείς που πωλούνται στο διεθνές εμπόριο προέρχονται από σωστά διαχειριζόμενη και βιώσιμη αλιεία. Ενώ η διμερής και πολυμερής συνεργασία είναι σημαντική σε πρώτο στάδιο, ο παγκόσμιος χαρακτήρας του εμπορίου ιχθύων σημαίνει ότι οι συζητήσεις με άλλες χώρες θα πρέπει να διεξαχθούν σε παγκόσμιο επίπεδο υπό την αιγίδα του ΠΟΕ. Υπάρχει ήδη ένα ευρύ δίκτυο ιδιωτικών επενδύσεων από συμφέροντα της ΕΕ σε τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων κοινών επιχειρήσεων και ιδιωτικών συμφωνιών μεταξύ μιας εταιρείας της ΕΕ και της κυβέρνησης τρίτης χώρας με αντικείμενο την πρόσβαση σε αλιευτικές ποσοστώσεις. Πρέπει να μελετηθεί ο τρόπος με τον οποίο θα αποτραπεί το ενδεχόμενο οι εν λόγω ιδιωτικές επενδύσεις να υποσκάψουν τους στόχους της ΕΕ για βιωσιμότητα και διαφάνεια σε παγκόσμιο επίπεδο. Ένα από τα θέματα που θα μπορούσαν να εξεταστούν είναι η προτεινόμενη τροπολογία της Οδηγίας για τη διαφάνεια (οδηγία 2004/109/ΕΚ). 1. Αν η αλιεία συμπεριλαμβανόταν στην οδηγία ως «εξορυκτικός τομέας», αυτό θα συνέβαλε στον εντοπισμό των περιπτώσεων κατά τις οποίες έχουν ασκηθεί ανεπιθύμητες πιέσεις ή έχουν καταβληθεί χρηματικά ποσά από ευρωπαϊκά συμφέροντα σε κυβερνήσεις ή επιχειρήσεις τρίτων χωρών με αντάλλαγμα τα αλιευτικά δικαιώματα. Ο νόμος Dodd-Frank Act των ΗΠΑ επιδιώκει την επαναφορά της διαφάνειας όσον αφορά την προέλευση των εμπορευμάτων που εισάγονται στις ΗΠΑ και η Επιτροπή θα πρέπει να αναζητήσει τρόπους για την επίτευξη διαφάνειας στον ίδιο βαθμό στην ΕΕ. Οι όροι των εν λόγω ιδιωτικών συμφωνιών καθώς και τα αλιεύματα που αλιεύονται σύμφωνα με αυτούς θα πρέπει να δημοσιεύονται. Η ΕΕ έχει συνάψει μια σειρά από Συμφωνίες Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ) και Συμφωνίες Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (ΣΟΕΣ) (συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου προϊόντων αλιείας με χώρες που είναι γνωστές για τη δραστηριοποίησή τους σε αλιεία ΠΛΑ, όπως η Νότια Κορέα) και ακόμα περισσότερες συμφωνίες βρίσκονται σε στάδιο διαπραγμάτευσης. Αυτές οι συμφωνίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία κοινών επιχειρήσεων και άλλων μορφών επενδύσεων σε τρίτες χώρες από εταιρείες της ΕΕ, με στόχο την απαίτηση διαφάνειας στις δραστηριότητες των ευρωπαϊκών συμφερόντων, καθώς και τις ελάχιστες προδιαγραφές για τη συμπεριφορά τους από άποψη περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Επίσης, εκθέσεις αξιολόγησης των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων θα πρέπει να προηγούνται της διαπραγμάτευσης των εν λόγω συμφωνιών ώστε οι επιπτώσεις τους να γνωστοποιούνται στους πολίτες τόσο των κρατών μελών της ΕΕ όσο και της τρίτης χώρας, πριν από την έναρξη ισχύος τους. Η αμφιλεγόμενη περίπτωση της ΣΟΕΣ μεταξύ των κρατών του Ειρηνικού αποτελεί αντιπροσωπευτικό παράδειγμα των λόγων για τους οποίους προγενέστερες αξιολογήσεις τέτοιου περιεχομένου είναι απαραίτητες. Νέες διατάξεις της Συνθήκης της Λισσαβώνας 2 εκχωρούν στην ΕΕ την ευθύνη για την 1 COM(2011) 683. 2 Βλ. ΣΛΕΕ, άρθρο 3, παράγραφος 1, εδάφιο ε) και άρθρα 206 και 207. DT\888516.doc 5/7 PE478.693v01-00
προστασία των ιδιωτικών επενδύσεών της σε τρίτες χώρες, ενώ στο παρελθόν την ευθύνη αυτή είχαν τα κράτη μέλη. Αν η ΕΕ αναλάβει μια τέτοια ευθύνη, θα πρέπει να είναι σε θέση να επιβάλει προϋποθέσεις για την προστασία των επενδύσεων. Δεν οφείλει να πράξει ομοίως σε περίπτωση όπου αναγκάζεται να προστατεύσει, για παράδειγμα, τις επενδύσεις σε αναπτυσσόμενη χώρα οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την υπερεκμετάλλευση των αποθεμάτων ιχθύων και προκαλούν προβλήματα για την επισιτιστική ασφάλεια της περιοχής. Η δραστηριοποίηση υπό την προστατευτική ασπίδα της ΕΕ παρέχει σημαντικά οφέλη στις εταιρείες της ΕΕ, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες με ανεπαρκές νομικό, δικαστικό και χρηματοοικονομικό σύστημα. Ωστόσο, αυτή η προστασία δεν θα πρέπει να είναι άνευ όρων. Ακόμα μία φορά, η προσέγγιση αυτή θα είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία «ανταγωνισμού προς τα πάνω» στις επενδύσεις της ΕΕ, γεγονός που θα τις καθιστούσε πιο ελκυστικές σε τρίτες χώρες. Ο τομέας της αλιείας απαιτεί μεγάλες δαπάνες και οι εταιρείες αλιείας χρειάζονται εύκολη πρόσβαση σε κεφάλαια. Πρέπει να δοθούν κίνητρα στις τράπεζες ώστε να εντάξουν την οικολογική βιωσιμότητα στα κριτήρια την πληρότητα των οποίων αξιολογούν προτού χορηγήσουν πίστωση σε εταιρείες αλιείας. Τουλάχιστον μία τράπεζα διαθέτει ήδη κατάλογο με τέτοια κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων της νομιμότητας των δραστηριοτήτων, της κατάστασης των αποθεμάτων που αλιεύονται (καθώς και των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων), του περιβαλλοντικού αντίκτυπου των μεθόδων αλίευσης και άλλων. Οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και οι δανειοδοτικοί φορείς πρέπει να επιδεικνύουν μεγαλύτερη προσοχή σε τέτοιου είδους διαστάσεις της αλιείας, καθώς είναι δύσκολη η αποπληρωμή δανείου αν τα αποθέματα ιχθύων εξαντληθούν και η αλίευση σταματήσει. Σε ευρύτερο πλαίσιο, η αλιεία είναι μόνο ένα μέρος του αντίκτυπου των δραστηριοτήτων μας στους ωκεανούς. Για κάποιο χρονικό διάστημα, η ΕΕ κατέβαλλε προσπάθειες για την ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας «προσέγγισης για τη διαχείριση της αλιείας με βάση το οικοσύστημα». Η προσεχής Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (Διάσκεψη Ρίο+20), στη Βραζιλία φέτος προσφέρει μια καλή ευκαιρία για την εξέταση αυτών των σεναρίων, καθώς και των προκλήσεων για περιοχές που δεν εμπίπτουν στην εθνική δικαιοδοσία, σε διεθνή κλίμακα. Τέλος, η εξωτερική αλιευτική πολιτική της ΕΕ πρέπει να συμμορφώνεται με τις διατάξεις των Συνθηκών σχετικά με τη χρηστή διαχείριση, τη συνοχή με άλλες πολιτικές, ιδιαίτερα τις πολιτικές για την ανάπτυξη και το περιβάλλον. Η ΕΕ έχει αναλάβει σημαντικές δράσεις για την πολιτική αλιείας της σε διεθνές επίπεδο, με σημαντικότερη τον κανονισμό ΠΛΑ. Για να διατηρήσει η ΕΕ την αξιοπιστία της σε διεθνές επίπεδο και να πείσει άλλα κράτη να ακολουθήσουν τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει, η εξωτερική διάσταση της ΚΑλΠ στο σύνολό της πρέπει να στοχεύει στη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού με την προώθηση του «ανταγωνισμού προς τα πάνω» από άποψη βιωσιμότητας και διεθνούς συνεργασίας και όχι του «ανταγωνισμού προς τα κάτω», ο οποίος, δεδομένου του ανταγωνισμού, δεν θα είχε θετικά αποτελέσματα. Συμπεράσματα: Η εξάντληση των αποθεμάτων ιχθύων και η σπανιότητα του «πλεονάσματος» ιχθύων προς πώληση θα οδηγήσουν σε αύξηση της δραστηριότητας των υπηκόων της ΕΕ εκτός του πλαισίου των συμφωνιών αλιείας της ΕΕ, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιώσιμη χρήση των PE478.693v01-00 6/7 DT\888516.doc
παγκόσμιων αποθεμάτων ιχθύων. Απαιτείται η ανάπτυξη μηχανισμών ώστε η ΕΕ και τα κράτη μέλη να διατηρήσουν την εξουσία και τον έλεγχο που ασκούν σε όλους τους φορείς δραστηριότητας - σκάφη, υπηκόους, εταιρείες - συμπεριλαμβανομένων: της συλλογής και δημοσίευσης στοιχείων για τα αλιεύματα και τις δραστηριότητες όλων των σκαφών που φέρουν σημαία κράτους μέλους της ΕΕ ανεξαρτήτως του τόπου και του τρόπου με τον οποίο δραστηριοποιούνται της δημιουργίας του καταλόγου στον οποίο θα εμφαίνονται οι μη συνεργαζόμενες χώρες, βάσει του κανονισμού ΠΛΑ της απαγόρευσης σε σκάφη να αποκτήσουν και πάλι ευρωπαϊκή σημαία εφόσον έχουν μετανηολογηθεί στο παρελθόν της εύρεσης τρόπων από τα κράτη μέλη προκειμένου να αναλάβουν την ευθύνη όσον αφορά τα σκάφη υπό ξένη σημαία των οποίων ο πραγματικός δικαιούχος είναι υπήκοος της ΕΕ της απαγόρευσης δημιουργίας «δεύτερου νηολογίου» αλιευτικών σκαφών στα κράτη μέλη της ένταξης της αλιείας ως «εξορυκτικού τομέα» στην Οδηγία για τη διαφάνεια. Επιπλέον, η ΕΕ θα πρέπει να διαπραγματευτεί, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και με τον ΠΟΕ, για να διασφαλίσει ότι οι ιχθείς του εμπορίου διεθνώς προκύπτουν από χρηστή διαχείριση και βιώσιμη αλιεία. Τόσο οι ΣΕΣ όσο και οι ΣΟΕΣ θα πρέπει να περιέχουν προϋποθέσεις σχετικά με τη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα των αλιευτικών επενδύσεων. Κάθε υποχρέωση της ΕΕ σχετικά με ιδιωτικές επενδύσεις σε τρίτες χώρες που αφορούν την αλιεία θα πρέπει να εξαρτάται από την κοινωνική και περιβαλλοντική τους βιωσιμότητα. Τέλος, η ΕΕ πρέπει να ασχοληθεί με το θέμα της βιωσιμότητας των ωκεανών σε παγκόσμια κλίμακα, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη για μια προσέγγιση με βάση το οικοσύστημα για περιοχές που δεν εμπίπτουν στην εθνική δικαιοδοσία των κρατών μελών. Δεδομένου ότι οι ιχθείς είναι ένα από τα πιο εμπορεύσιμα προϊόντα στον κόσμο και η αλιεία ένας τομέας άκρως ασταθής και, σε νομικούς όρους, δραστηριότητα με μεγάλες διακυμάνσεις, η εξωτερική αλιευτική πολιτική της ΕΕ πρέπει να περιλαμβάνει μια πραγματικά παγκόσμια και ολιστική προσέγγιση για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το θέμα και μην το μεταθέσει απλώς πέρα από τα σύνορά της. DT\888516.doc 7/7 PE478.693v01-00