Tεύχος 24 - Φεβρουάριος 2013 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΜΕ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ www.lifepositive.gr
www.lifepositive.gr Tεύχος 24 - Φεβρουάριος 2013 υγεία > ψυχολογία > διατροφή 16 Περιεχόμενα 30 24 20 10 12 16 20 24 30 36 life positive > life positive > life positive > life positive > life positive ΝΕΑ > Μικρά και πρακτικά 10+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για τον υποθυρεοειδισμό ΥΓΕΙΑ > Γιατί είμαι διαρκώς κουρασμένος; ΕΡΩΤΑΣ > Μας δίνει...«φτερά»! ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ > Το σιωπηλό βασανιστήριο SITES ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ > Σελίδες που... αγαπούν την τσέπη σας! ΠΑΙΔΙΚΑ ΨΕΜΑΤΑ > Είναι το παιδί σας ένας μικρός... Πινόκιο; > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
υγεία 40 36 40 46 50 56 60 62 64 life positive > life positive > life positive > life ΔΙΑΤΡΟΦΗ > Θέλετε να «κόψετε» το κρέας; ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ > Η εγκατάλειψη δεν είναι λύση ΑΘΗΝΑ > Πρωτοβουλίες που ομορφαίνουν την πόλη μας ΘΕΑΜΑΤΑ > Απόψε... πάμε θέατρο! ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΞΗ H ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ Είμαι άστεγος 50 Το επόμενο τεύχος του > Life > Positive < θα κυκλοφορήσει την Κυριακή 24 Μαρτίου www.lifepositive.gr >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: info@lifepositive.gr www.pitsilidis.gr ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Eλπίδα Aυγέρη > Λυδία Παπαευαγγέλου ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, την τρίτη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής»
> editοrial του Mιχάλη Πιτσιλίδη pitsilidis@gmail.com Δεν είναι έτσι, αν έτσι νομίζουν... 6 Συχνά παρακολουθείτε εκπομπές Υγείας στην τηλεόραση ή' διαβάζετε άρθρα, σε εφημερίδες, περιοδικά και διαδικτυακούς τόπους, που δίνουν συμβουλές πρόληψης («προληπτική» ιατρική) ή περιγράφουν-προτείνουν «πρωτοποριακές» θεραπείες, χειρουργικές, επεμβατικές, φαρμακευτικές ή άλλες. Ας δούμε εν ολίγοις τι είναι όλα αυτά, από δημοσιογραφική και ιατρική άποψη. Δημοσιογραφικά, τα περισσότερα από αυτά τα άρθρα προέρχονται έτοιμα ή βασίζονται στην πληροφόρηση που παρέχει ο ενδιαφερόμενος (γιατρός, θεραπευτήριο, διαγνωστικό κέντρο, εταιρεία κ.ο.κ). Κανένας δημοσιογράφος δεν έχει, πρακτικά, τη δυνατότητα, τον χρόνο ή τη θέληση ή και τα τρία ώστε να μελετήσει ο ίδιος το θέμα, να εντρυφήσει στη σχετική βιβλιογραφία και να προσφέρει μια εμπεριστατωμένη πληροφόρηση. Όπως οφείλει, άλλωστε. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, οι δημοσιογράφοι Υγείας, όπως και πολλές άλλες «ειδικότητες» της δημοσιογραφίας, βρίσκονται σε στενή σχέση με τους παρόχους της πληροφόρησης, σχέση η οποία διαθέτει και οικονομικές πλευρές, από την ξεκάθαρη χρηματική αμοιβή έως τη φιλοξενία σε ταξίδια που συνδυάζουν ενημέρωση και διασκέδαση. Αυτό δεν είναι εξ ορισμού κακό και δεν θα ήταν καθόλου, αν ο αναγνώστης γνώριζε ότι η Χ πληροφόρηση για την Ψ θαυματουργή θεραπεία, παρασχέθηκε π.χ. στο πλαίσιο ενός ταξιδιού στη Βενετία, με έξοδα της εταιρείας που διαθέτει την Ψ θαυματουργή θεραπεία. Επομένως, πρακτικά, από δημοσιογραφικής απόψεως έχουμε δύο προβλήματα, ένα ουσίας (ανεπαρκής πληροφόρηση ή παραπληροφόρηση) και ένα δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Από ιατρικής απόψεως, τα πράγματα είναι ακόμα πιο σοβαρά. Δυστυχώς, οι γιατροί, άλλοι εθελοντικά, (εν γνώσει τους και με το αζημίωτο) και άλλοι επηρεαζόμενοι από τους πρώτους, που συνήθως είναι διαμορφωτές γνώμης (opinion leaders), παραπληροφορούν συστηματικά, μεγιστοποιώντας τα οφέλη και αποκρύπτοντας τα μειονεκτήματα και τους κινδύνους. Αυτά αποτελούν, δυστυχώς, τον κανόνα στις ιατρικές ειδικότητες αιχμής, όπως η Ογκολογία και η Καρδιολογία. Στις ειδικότητες αυτές προσφέρονται πολλές ακριβές ή και ανήθικα πανάκριβες «θεραπείες», οι οποίες ελάχιστα ή καθόλου προσφέρουν στον ασθενή, σε σύγκριση με παλαιότερες, δοκιμασμένες και πολύ φθηνότερες θεραπείες. Αντιθέτως, πολλά προσφέρουν τόσο στις εταιρείες και τους γιατρούς, όσο και στα ΜΜΕ, μέσω των οποίων καλλιεργείται είτε μία «πίεση» της κοινής γνώμης προς τους γιατρούς και τις αρχές, είτε πνεύμα αναζήτησης και αποδοχής του «θαύματος». Τυπικό παράδειγμα όλων αυτών αποτελεί η προληπτική αξία της μαστογραφίας, για την οποία οι γυναίκες πιέζονται ασφυκτικά, από ΜΜΕ και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και από καμπάνιες στις οποίες συμμετέχουν διασημότητες από το χώρο της τέχνης ή της «τέχνης» και του αθλητισμού. Οι μαστογραφίες αποσκοπούν στο να ανακαλυφθούν «εγκαίρως» όλες οι γυναίκες που πάσχουν από καρκίνο, ώστε να θεραπευτούν «εγκαίρως» κι έτσι να γλιτώσουν τη ζωή τους. Κι όμως, μελετώντας κανείς με προσοχή τη σχετική βιβλιογραφία, σύντομα ανακαλύπτει ότι τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει και ότι η μαστογραφία είναι πιθανώς χρήσιμη σε μια μικρή και συγκεκριμένη ομάδα γυναικών. Τίποτα περισσότερο...< > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
Health & Nutrition Perfect for Every Body TM εμπνευσμένη από τη φύση Health & Nutrition Perfect for Every Body TM εμπνευσμένη από τη φύση Health & Nutrition Perfect for Every Body TM εμπνευσμένη από τη φύση Λ. Συγγρού 236 176 72 Αθήνα Τ. 210 95.79.707 F. 210 95.72. 169 find us on E. info@iso-plus.gr www.healthyme.gr www.krill.gr To προϊόν δεν αποτελεί υποκατάστατο μίας ισορροπημένης διατροφής Αριθ. Πρωτ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 35975/17.05.2011 Μεγάλη γκάμα των προϊόντων της ISOPLUS θα βρείτε στα φαρμακεία με την ειδική σήμανση
> de profundis > της Βιβέττας Λαϊνιώτη Φύγαμε για μασκαράτα! 8 Σήμερα ανοίγει το τριώδιο και το Life Positive κηρύσσει την έναρξη του καρναβαλιού! Εσείς αλήθεια τι θα ντυθείτε φέτος; Από μικρή ανυπομονούσα να έρθουν οι Απόκριες για να μασκαρευτώ και να χορέψω με τους φίλους μου. Μεγαλώνοντας, διαπίστωσα πως η επιθυμία μου αυτή δεν μειώθηκε καθόλου Απεναντίας, οι μέρες του καρναβαλιού συνεχίζουν να είναι οι αγαπημένες μου! Άλλωστε ποιος είπε ότι οι Απόκριες είναι μόνο για τα μικρά παιδιά; Ειδικά φέτος, που για όλους είναι μια μάλλον δύσκολη χρονιά, είναι ευκαιρία να αφήσουμε για λίγο τα προβλήματα στην άκρη, να ντυθούμε και να. διασκεδάσουμε!! Κι αν δεν έχετε έμπνευση, μην φοβάστε! Σας έχουμε τις καλύτερες προτάσεις, για να ξεχωρίσετε στα πάρτι μασκέ των φίλων σας και όχι μόνο. Αρχικά, μπορείτε να εμπνευστείτε από τον χώρο της πολιτικής και -μιας και η ζωή θέλει χιούμορ- να ντυθείτε «Madame Μέρκελ», συνδυάζοντας λουστρίνι παπούτσι, με ένα ταγιέρ σε μπεζ αποχρώσεις, καφέ καλσόν και καστανόξανθη περούκα. Φρεσκάρετε τα γερμανικά σας και θα είστε έτοιμοι να επιβάλετε «μνημόνια γέλιου» στην παρέα σας. Για τα ζευγάρια που επιθυμούν να ντυθούν κάτι μαζί, έχουμε την απόλυτη πρόταση: Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής και Χουρρέμ! Προμηθευτείτε οι άντρες μια μακριά, γυαλιστερή ρόμπα σε χρυσαφί αποχρώσεις, βάλτε πολλά δαχτυλίδια στα χέρια και ένα τουρμπάνι στο κεφάλι και είστε έτοιμοι! Για τις γυναίκες, ένα μακρύ ανατολίτικο φόρεμα με μακριά μανίκια, μια τιάρα και ένα μαντήλι για τα μαλλιά αρκούν! Για μια πιο οικονομική, αλλά συνάμα πρωτότυπη ιδέα, σας συμβουλεύουμε να ντυθείτε «ποπ-κορν»! Πρόκειται για μια άκρως εντυπωσιακή στολή, που σίγουρα θα προκαλέσει τα θερμά σχόλια των φίλων σας. Το βασικό στοιχείο της στολής είναι ένα μεγάλο χαρτόκουτο στο οποίο να χωράει εύκολα το σώμα σας. Πάρτε ένα τέτοιο κουτί και ανοίξτε 2 τρύπες στα πλαϊνά για να βγαίνουν τα χέρια σας. Το υπόλοιπο κουτί είτε το ντύνετε με λευκή κόλλα και το χρωματίζετε με κόκκινες φαρδιές ρίγες, είτε κολλάτε πάνω του λευκές και κόκκινες κόλλες εναλλάξ. Στο πάνω μέρος του κουτιού ανοίγετε μια τρύπα για να περνάει το κεφάλι σας. Κολλήστε αληθινό ποπ κορν στο πάνω μέρος του κουτιού σε περισσότερες από μία στρώσεις. Ολοκληρώστε το μοναδικό look σας με μια τελευταία πινελιά, ένα χάρτινο καπέλο όπου πάνω του κολλάτε ποπ κορν! Ανεξαρτήτως στολής, είναι σημαντικό να θυμάστε πως οι Απόκριες είναι μια περίοδος χαράς για μικρούς και μεγάλους. Στη διάρκειά τους, μπορείτε να οργανώσετε πολλές οικογενειακές δραστηριότητες και να βρεθείτε μαζί με τα παιδιά σας. Και μπορεί τις προηγούμενες χρονιές να θέλατε να τρομάξετε τους άλλους με τα κοστούμια ή τις φάρσες σας, όμως φέτος είναι σημαντικό να κάνετε ένα μεγάλο «μπουυυυυ» στο άγχος, στον φόβο και το στρες. Έστω και για λίγο, θα... φοβηθούν και θα φύγουν! < > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
Όλοι έχουμε επώνυμο. Το ίδιο και τα φάρμακά μας! 50 χρόνια παράγει Επώνυμα, Αποτελεσματικά, Ασφαλή Γενόσημα και Πρωτότυπα Φάρμακα 200 εκατ. συσκευασίες φαρμάκων έχουν διατεθεί στην Ελλάδα Εξάγει σε περισσότερες από 60 χώρες σε όλον τον κόσμο Επενδύει συνεχώς, δημιουργώντας υψηλή Προστιθέμενη Αξία και Ανάπτυξη στην Ελλάδα Πρωτοπορεί στην Έρευνα και Ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων με περισσότερες από 60 πατέντες στην Ευρωπαϊκή Ένωση 730 εργαζόμενοι στηρίζουν το Όραμα της ELPEN: Φροντίδα για τον Άνθρωπο ELPEN A.E. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Tηλ: 210 60 39 326-9 Fax: 210 60 39 300 www.elpen.gr Η 1 η Ελληνική Φαρµακευτική Βιοµηχανία
> μικρά & πρακτικά Η κακή στοματική υγεία δεν Η γρίπη βλάπτει μόνο το... χαμόγελό παρουσιάζει μας, αλλά είναι υπεύθυνη και έξαρση την περίοδο για σοβαρά καρδιαγγειακά που διανύουμε. Για να την προλάβετε, αρκεί να ακολουθήσετε τις συμβουλές της νοσήματα, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Ειδικής Παθολόγου Αναστασίας του Μπρίστολ! Αυτό Μοσχοβάκη που αφορούν σε: 1. επισημαίνει ο Καλό πλύσιμο των χεριών (ιδίως μετά Επ. Καθηγητής από χειραψίες, χρηματικές συναλλαγές, μετά την αφόδευση και πριν το Οδοντιατρικής Σχολής φαγητό). 2. Συχνό αερισμό των κλειστών του Πανεπιστημίου χώρων. 3. Αποφυγή στενής επαφής με Αθηνών, κ. Νικόλαος άτομα που έχουν συμπτώματα λοίμωξης Κουβελάς, με αφορμή αναπνευστικού. 4. Αποφυγή χώρων με στατιστικά στοιχεία συνωστισμό. 5. Αποφυγή του αγγίγματος που δείχνουν πως με ακάθαρτα χέρια των ματιών και της μύτης σας. 6. Αποφυγή του καπνίσματος. οι Έλληνες, λόγω 7. Ισορροπημένη διατροφή για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού σας συστήματος. της οικονομικής κρίσης, παραμελούν τη 8. Αποφυγή της καθιστικής ζωής. 9. στοματική τους υγεία. Εμβολιασμό (αν είστε άνω των 60 ετών, Για να μειωθεί ο πάσχετε από χρόνιο νόσημα, έρχεστε σε στενή επαφή με μωρά ή ηλικιωμένους ή καπνίζετε πολλά κίνδυνος καρδιαγγειακών προβλημάτων, θα πρέπει λοιπόν, εκτός από υγιεινή διατροφή, ρύθμιση χρόνια). της πίεσης και της χοληστερόλης, άσκηση και διακοπή του καπνίσματος, να προσέχουμε και τη στοματική μας υγεία. «Ο Εμβολιασμός και το Pap- Test βάζουν Χ στον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας. Εσείς;» ήταν το κεντρικό μήνυμα καμπάνια που οργάνωσε ο Όμιλος Εθελοντών Κατά του Καρκίνου, στο πλαίσιο της 7ης Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Πρόληψης για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας. Με την πάροδο των ετών έχουν επιβεβαιωθεί πλήρως η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού, απαρτίζοντας, σε συνδυασμό με το τεστ Παπανικολάου ή με το λεγόμενο HPV test, την «ασπίδα» των γυναικών απέναντι στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Τεράστια «απειλή» για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο αποτελούν παθήσεις, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και το γλαύκωμα. Πλήττουν με αυξανόμενους ρυθμούς τον πληθυσμό, υποβαθμίζοντας δραματικά την ποιότητα ζωής των πασχόντων, οδηγώντας τους, πολλές φορές, σε πλήρη απώλεια της όρασης! H Ελληνική Ομοσπονδία Οφθαλμολογικών Εταιρειών, σε συνεργασία με τις τοπικές Οφθαλμολογικές Εταιρείες της Πάτρας, της Θεσσαλονίκης, των Ιωαννίνων και της Αθήνας εγκαινίασε Πανελλήνιο Πρόγραμμα ενημέρωσης του κοινού για το θέμα αυτό, με τίτλο «Μαζί βλέπουμε τη ζωή ομορφότερη». Έγκριση για τη χορήγησή του σε παιδιά από 2 μηνών και άνω έλαβε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εμβόλιο για τη μηνιγγίτιδα Β. «Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις των τελευταίων 30 ετών», δήλωσε ο Steve Dayman, ιδρυτής της βρετανικής εταιρείας κατά της μηνιγγίτιδας, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του στον αγώνα για την αντιμετώπιση της μηνιγγίτιδας, μετά την απώλεια του γιου του από τη νόσο. Περισσότερα από 15.000 κατάγματα ισχίου, λόγω πτώσης ηλικιωμένων ατόμων, έχουμε κάθε χρόνο στη χώρα μας, με αποτέλεσμα σημαντικές οικονομικές συνέπειες, σοβαρές αναπηρίες, αλλά και ψυχοκοινωνικές συνέπειες. Τα κατάγματα ισχίου είναι επικίνδυνα για τους ασθενείς και η χειρουργική αποκατάσταση αποτελεί μονόδρομο. Σήμερα, ωστόσο, η χειρουργική αντιμετώπιση των καταγμάτων αυτών γίνεται με σύγχρονες τεχνικές, ελάχιστης επεμβατικότητας, για να μειωθούν οι επιπλοκές και να αποφευχθεί η μετεγχειρητική χωλότητα. Μια από τις τεχνικές αυτές είναι η AMIS (πρόσθια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική του ισχίου), η οποία έχει θεαματικά αποτελέσματα. > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18
12 > υγεία 10+1 Aπορίες για τον υποθυρεοειδισμό Ποιος είναι ο ρόλος του θυρεοειδούς αδένα και τι μπορεί να προκαλέσει η υπολειτουργία του; Ποια συμπτώματα θα πρέπει να μας οδηγήσουν στον γιατρό; Ο Ενδοκρινολόγος-Διαβητολόγος και καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, τ. πρόεδρος της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, κ. Δημήτριος-Νικηφόρος Κιόρτσης, απαντά σε όλες μας τις απορίες σχετικά με αυτήν την πολύ συχνή πάθηση. Γιατί είναι τόσο σημαντική η σωστή λειτουργία του 1 θυρεοειδούς; Ο θυρεοειδής, με τις ορμόνες που παράγει, ρυθμίζει τη λειτουργία όλων σχεδόν των συστημάτων του οργανισμού (νευρικό, κυκλοφορικό, πεπτικό κ.λπ.). Συνεπώς, η άριστη λειτουργία του θυρεοειδούς είναι πολύ σημαντική για την καλή λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός; 2 Ο υποθυρεοειδισμός είναι μία πάθηση, κατά την οποία δεν λειτουργεί καλά ή καθόλου ο θυρεοειδής αδένας και συνεπώς δεν παράγει ικανοποιητικές ποσότητες των ορμονών του. Πόσο συχνός είναι και 3 πού οφείλεται; Ο ρόλος της κληρονομικότητας. Είναι μία πολύ συχνή πάθηση, η οποία προσβάλλει πιο συχνά τις γυναίκες. Παλαιότερα, οφειλόταν συχνότερα στην έλλειψη ιωδίου στις τροφές. Σήμερα, η κύρια αιτία υποθυρεοειδισμού είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Η διαταραχή αυτή είναι μία αυτοανοσολογική διαταραχή, κατά την οποία ο οργανισμός παράγει αντισώματα εναντίον του ίδιου του θυρεοειδούς, με αποτέλεσμα την καταστροφή του και τη δυσλειτουργία του. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει ένα γονίδιο που συσχετίζεται με την πάθηση αυτή, παρατηρείται κληρονομική επιβάρυνση. Αν δηλαδή, ο ένας ή και οι δύο γονείς παρουσιάζουν την πάθηση αυτή, αυξάνεται σημαντικά η πιθανότητα να νοσήσει και το παιδί. Πώς θα καταλάβω ότι έχω 4 πρόβλημα; Ποια είναι δηλαδή τα κυριότερα συμπτώματα; Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού είναι -τουλάχιστον στα αρχικά στάδια- ήπια και μη ειδικά. Τις περισσότερες φορές, παρατηρείται εύκολη και αδικαιολόγητη κόπωση, νωθρότητα, υπνηλία, πολύ ήπια δυσκοιλιότητα και -σε ορισμένες περιπτώσεις- ήπιο οίδημα (πρήξιμο). Σε περίπτωση υποψίας υποθυρεοειδισμού συστήνεται επίσκεψη σε ιατρό και ο κατάλληλος ορμονολογικός έλεγχος, για την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Σε ποια ηλικία εμφανίζεται συνήθως; 5 Όσο αυξάνεται η ηλικία, αυξάνεται και η πιθανότητα εμφάνισης του υποθυρεοειδισμού. Το αποτέλεσμα είναι στους ηλικιωμένους η συχνότητά του να είναι εντυπωσιακά υψηλή. Παρ όλα αυτά, δεν είναι σπάνια η εμφάνιση της πάθησης και σε νεαρά άτομα ή ακόμη και σε παιδιά. 6 Πώς γίνεται η διάγνωση του υποθυρεοειδισμού; Παρά το γεγονός ότι η διάγνωσή του μπορεί να τεθεί με μια απλή αιμοληψία (ειδικός ορμονολογικός έλεγχος), οι παθήσεις του θυρεοειδούς συχνά μπορεί να ξεφύγουν της προσοχής ασθενών και γιατρών. Αν χρειαστεί, μπορούν να γίνουν και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως υπερηχογράφη- > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
> υγεία 10+1 απορίες για τoν υποθυρεοειδισμό 14 μα, σπινθηρογράφημα κ.λπ. Τα περιστατικά λανθασμένων διαγνώσεων δεν σπανίζουν -ο θυρεοειδής μπορεί να κρύβεται πίσω από μια συμπτωματολογία που παραπέμπει π.χ. σε κατάθλιψη. 7 Ο υποθυρεοειδισμός παχαίνει; Στον υποθυρεοειδισμό, υπάρχει μια τάση για αύξηση του σωματικού βάρους, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση παχυσαρκίας φταίει ο θυρεοειδής. Ακόμη και στις περιπτώσεις όπου υπάρχει αύξηση του σωματικού βάρους, λόγω της υπολειτουργίας του θυρεοειδούς, αυτή δεν ξεπερνά τα 5-10 κιλά. Το 50% του πληθυσμού μας είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Αλίμονο αν είχαν όλοι διαταραχές του θυρεοειδή. Πολύς κόσμος νομίζει ότι, διορθώνοντας τον υποθυρεοειδισμό του, θα χάσει τα κιλά που πήρε. Αυτό όμως δεν ισχύει απόλυτα. Τι μπορεί να προκαλέσει 8 στον οργανισμό μας ένας αδιάγνωστος/ αρρύθμιστος θυρεοειδής; Η ανεπαρκής παραγωγή ορμονών του θυρεοειδούς επηρεάζει τα περισσότερα συστήματα και όργανα του ανθρώπινου οργανισμού και συγκεκριμένα: - τη θερμορρύθμιση: Ο πάσχων από υποθυρεοειδισμό (όπου υπάρχει μειωμένη έκκριση θυρεοειδικών ορμονών), εμφανίζει δυσανεξία στο ψυχρό περιβάλλον. - τη διάθεση: Στον υποθυρεοειδισμό παρατηρούνται σημαντικές διαταραχές στη διάθεση και τάση για κατάθλιψη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, στους ασθενείς που έχουν κατάθλιψη, πρέπει πάντοτε να γίνεται έλεγχος του θυρεοειδούς, πριν χορηγηθούν αντικαταθλιπτικά. - την ενέργεια: Ο πάσχων αισθάνεται κόπωση και υπνηλία. - το γαστρεντερικό σύστημα: Υπάρχει τάση για δυσκοιλιότητα. - την έμμηνο ρύση των γυναικών: Οι πάσχουσες από υποθυρεοειδισμό, είναι πιθανό να εμφανίσουν διαταραχές στον κύκλο τους. - τα λιπίδια: Ο υποθυρεοειδισμός οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων χοληστερίνης στο αίμα. Σε πολλές περιπτώσεις αυξημένης χοληστερόλης είναι πιθανό να υποκρύπτεται κάποιος υποθυρεοειδισμός. Γι αυτό και συστήνεται, σε οποιονδήποτε έχει υπερλιπιδαιμία, να γίνεται έλεγχος και του θυρεοειδούς. Έχει βρεθεί, ότι σε ένα ποσοστό 5-10% των περιπτώσεων υπερλιπιδαιμίας, αιτία είναι ο υποθυρεοειδισμός. Τι περιλαμβάνει η θεραπεία του; 9 Τη λήψη θυροξίνης, στη δόση που είναι κατάλληλη για τον ασθενή. Είναι σημαντικό να μην διακόπτει κανείς τη θεραπεία του. Η πάθηση δεν είναι ιάσιμη με την έννοια ότι παίρνουμε ένα φάρμακο για λίγο καιρό και περνάει. Αν η λήψη της θυροξίνης διακοπεί, το πρόβλημα θα επανέλθει. Επειδή οι θυρεοειδικές ορμόνες έχουν θερμορρυθμιστική δράση, κάποιες φορές μπορεί να υπάρχει μια μικρή διαφορά, επειδή το καλοκαίρι έχει ζέστη και το χειμώνα κρύο, και να πρέπει στον υποθυρεοειδισμό να μειώσουμε ελάχιστα τη δόση τους καλοκαιρινούς μήνες, αυξάνοντάς την ελαφρώς κατά τους χειμερινούς μήνες. Αλλά είναι απαραίτητο να τονιστεί ότι αυτό δεν ισχύει για όλους τους ασθενείς. Κάθε πότε πρέπει να 10 ελέγχει κανείς τον θυρεοειδή του; Στον υποθυρεοειδισμό, αν έχει ρυθμιστεί η δοσολογία του φαρμάκου που χρειάζεται, ο ασθενής μπορεί να παρακολουθείται κάθε 6 μήνες ή κάθε χρόνο. Όταν ένας ασθενής παίρνει θεραπεία για τον θυρεοειδή, πρέπει να παρακολουθείται, ακόμη κι αν νιώθει εντελώς καλά. Η περιοδική παρακολούθηση επιτρέπει την ιδανική ρύθμιση της δόσης των φαρμάκων. Δεν πρέπει να περιμένει κανείς να επανεμφανιστούν τα συμπτώματα ή κάποιο πρόβλημα για να πάει στο γιατρό. Πότε το χειρουργείο 11 είναι αναγκαίο; Στον υποθυρεοειδισμό, συνήθως δεν προκύπτει ανάγκη χειρουργείου. Το χειρουργείο είναι αναγκαίο μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις όζων ή πολύ μεγάλης διόγκωσης του θυρεοειδούς, που μπορεί να προκαλεί πιεστικά φαινόμενα και δυσκολίες στην κατάποση ή την αναπνοή. < i Δημήτριος - Νικηφόρος Κιόρτσης Ενδοκρινολόγος-Διαβητολόγος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων e-mail: dkiorts@cc.uoi.gr > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
> υγεία > της Νεκταρίας Καρακώστα Γιατί είμαι διαρκώς κουρασμένη; Αισθάνεστε διαρκώς κουρασμένος/η; Πρόκειται για...σημείο των καιρών, δεδομένου ότι το τελευταίο διάστημα οι περισσότεροι από εμάς δουλεύουν περισσότερο; Ή κάτι άλλο; Διαβάστε τις γραμμές που ακολουθούν και ανακαλύψτε τι σας «κλέβει» την ενέργεια!
Πολλές φορές αισθανόμαστε κουρασμένοι, αλλά δεν δίνουμε σημασία. Το αποδίδουμε στους εντατικούς ρυθμούς της δουλειάς, θεωρώντας ότι, μόλις πάρουμε λίγες μέρες άδεια, ή κοιμηθούμε λίγο παραπάνω, θα ανακτήσουμε τη χαμένη μας ενέργεια. Τι συμβαίνει όμως όταν μετά από 2-3 μέρες «ταβανοθεραπείας», κι αφού έχετε περάσει 2 μέρες στο κρεβάτι ή στον καναπέ, το αποτέλεσμα είναι και πάλι το ίδιο; Τι μπορεί να φταίει; Αυτά που τρώτε. Η καφεΐνη και η ζάχαρη μπορεί προσωρινά τουλάχιστον- να σας δίνουν την αίσθηση ότι μπορείτε να ανταπεξέλθετε, όταν όμως η επίδρασή τους περάσει, καταλήγετε να αισθάνεστε πιο κουρασμένος από πριν. Ο λόγος είναι η ταχεία αυξομείωση στις τιμές του σακχάρου σας. Δοκιμάστε να ακολουθήσετε μια πιο ισορροπημένη διατροφή με περισσότερα φρούτα και λαχανικά και άπαχη πρωτεΐνη. Κοιμάστε όσο πρέπει; Όταν το μυαλό σας είναι υπεραπασχολημένο και σε μόνιμη υπερένταση, ο ύπνος σας είναι απλά μία μηχανική κίνηση, χωρίς να έχει την ποιότητα (πολλές φορές και την ποσότητα) που χρειάζεται, για να μπορέσει το σώμα σας να ανασυντάξει τις δυνάμεις του. Απομακρυνθείτε για λίγο από τα «πρέπει» της καθημερινότητας, πάρτε μία ανάσα, λίγες μέρες άδεια και έναν καλό ύπνο, ώστε να επιστρέψετε δριμύτεροι. Aν πάλι, υποφέρετε από αυπνίες, περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ και καφεϊνούχων ποτών λίγες ώρες πριν την κατάκλιση, κλείστε την τηλεόραση στο υπνοδωμάτιο και ακολουθήστε τους βασικούς κανόνες υγιεινής του ύπνου: πηγαίνετε στο κρεβάτι 2-3 ώρες µετά το βραδινό φαγητό, φροντίστε να έχετε στο υπνοδωµάτιό σας την κατάλληλη θερµοκρασία (ούτε ζέστη, ούτε κρύο) και το κρεβάτι σας να µην είναι χώρος δουλειάς (κρατήστε το λάπτοπ µακριά). Προσπαθήστε επίσης να κοιµάστε περίπου την ίδια ώρα κάθε µέρα, ώστε ο οργανισµός να έχει την επαναληψιµότητα του κιρκάδιου ρυθµού. Kοινωνικό jet lag. Αν κάθε Δευτέρα σας «πλακώνει το πάπλωμα» και δυσκολεύεστε περισσότερο από κάθε άλλη μέρα- να σηκωθείτε από το κρεβάτι, ίσως πάσχετε από κοινωνικό jet lag! Όσοι κουράζονται τις καθημερινές, συσσωρεύουν χρέος ύπνου, που τα στοιχεία δείχνουν ότι συχνά προσπαθούν να αναπληρώσουν με το να κοιμούνται περισσότερο τις ημέρες που δεν δουλεύουν. Σύμφωνα με τους επιστήμονες όμως, ο παραπάνω ύπνος το σαββατοκύριακο μπορεί να μας...αποσυντονίσει, με αποτέλεσμα το ξεκίνημα της εβδομάδας να μας βρίσκει πολύ πιο κουρασμένους από ό,τι ήμασταν την Παρασκευή. Ο όρος «κοινωνικό jet lag» επινοήθηκε από το Γερμανό ερευνητή Till Roenneberg και αφορά το διαρκώς αυξανόμενο άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στο βιολογικό ρολόι (που ρυθμίζεται από τις εναλλαγές της ημέρας και της νύχτας) και στο «κοινωνικό ρολόι», που αφορά το εργασιακό ωράριο, αλλά και τις ώρες της διασκέδασης. Ο Roenneberg έχει επισημάνει ότι το φαινόμενο αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία, αυξάνοντας τις πιθανότητες για κάποιον να στραφεί στην κατανάλωση αλκοόλ και καπνού και να στηρίζεται στα καφεϊνούχα ποτά για να τα βγάλει πέρα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Υπνική άπνοια. Αν κοιμάστε ικανοποιητικές ώρες, αλλά παρ όλα αυτά ξυπνάτε κουρασµένος, έχοντας πονοκεφάλους και ζαλάδα ή ο/η σύντροφός σας περιγράφει περιστατικά απνοιών, πρέπει άµεσα να επισκεφθείτε γιατρό και να υποβληθείτε σε µελέτη ύπνου ή πολυ-υπνογραφία. Η υπνική άπνοια είναι το φαινόµενο εκείνο κατά το οποίο το δυνατό ροχαλητό ξαφνικά διακόπτεται από επεισόδια πλήρους απόφραξης της αναπνοής. Οι άπνοιες προκαλούν κακή οξυγόνωση και κακή λειτουργία του εγκεφάλου (γι αυτό και επηρεάζουν τη λειτουργικότητα, τη µνήµη και την εγρήγορση του ατόµου την επόµενη µέρα), καθώς επίσης και φθορές στο καρδιαγγειακό σύστηµα. Μήπως έχετε αναιμία; Η αναιμία είναι μια πολύ συνηθισμένη κατάσταση και αφορά πολύ συχνά τις γυναίκες. Tο κύριο σύμπτωμά της είναι η καταβολή δυνάμεων, η έλλειψη ενέργειας, η εύκολη κόπωση και η εξάντληση. H πιο συνηθισμένη αναιμία είναι η σιδηροπενική. Eάν εμφανιστεί κατά τη βρεφική-παιδική ηλικία, την εφηβεία και την περίοδο της εγκυμοσύνης, όταν δηλαδή οι ανάγκες του οργανισμού 17 > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
> υγεία γιατί είμαι διαρκώς κουρασμένος; 18 Η κόπωση είναι δείκτης ότι το σώμα δεν μπορεί πλέον να αντεπεξέλθει. Η έναρξη εκδηλώσεων κόπωσης σε ένα άτομο, ιδιαίτερα αν δεν υπάρχει σαφής αιτία, θα πρέπει να διερευνάται διεξοδικά. είναι αυξημένες σε σίδηρο, μπορεί και πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί. Σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες όμως, μια αναιμία όμως απαιτεί διεξοδικό έλεγχο, καθώς δεν υπάρχει η απώλεια αίματος με την εμμηνορρυσία που θα μπορούσε να τη δικαιολογήσει. Μια αναιμία που δίνει συμπτώματα, συνήθως χρειάζεται συμπληρώματα διατροφής για να αντιμετωπιστεί (σίδηρο, φυλλικό οξύ, βιταμίνη Β12). Φροντίστε να βάλετε στη διατροφή σας τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως συκώτι, μοσχαρίσιο κρέας, δημητριακά, αυγά, ξηρούς καρπούς και φρούτα και να τρώτε ωμά λαχανικά και εσπεριδοειδή που περιέχουν βιταμίνη C -βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου. Κάνετε καθιστική ζωή; Αν νομίζετε ότι δεν έχετε αρκετή ενέργεια για να πάτε στο γυμναστήριο, θα πρέπει να ξέρετε ότι η γυμναστική όχι μόνο δεν θα σας κουράσει περισσότερο, αλλά θα σας γεμίσει με ενέργεια. Δεκάδες έρευνες έχουν δείξει πως, όταν τα άτομα που κάνουν καθιστική ζωή αρχίσουν να γυμνάζονται, νιώθουν λιγότερη κόπωση, σε σχέση με εκείνους που παραμένουν προσκολλημένοι στην αδράνεια. Πότε ήταν η τελευταία φορά που ελέγξατε τον θυρεοειδή σας; H κόπωση είναι συχνά το σύμπτωμα- κλειδί του υποθυρεοειδισμού. Ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί κούραση, αδυναμία συγκέντρωσης και πόνο των μυών, ακόμη και με μικρή δραστηριότητα. Άλλα συνήθη συμπτώματά του είναι η αύξηση του βάρους, το αίσθημα κρύου και η δυσκοιλιότητα. Διαβάστε περισσότερα για τον υποθυρεοειδισμό, στη σελ. 12 του περιοδικού. Διαβήτης. Ένας αρρύθμιστος ή αδιάγνωστος διαβήτης μπορεί να εκδηλώνεται με έντονη κόπωση. Εκτός από την εξάντληση, άλλα κοινά συμπτώματα του διαβήτη είναι η υπερβολική δίψα, η συχνή ούρηση, η πείνα, η απώλεια βάρους, η ευερεθιστότητα, οι κολπικές μολύνσεις και η θολή όραση. Πόσο νερό πίνετε την ημέρα; Η ήπια αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, κούραση, και κακή συγκέντρωση. Οι γυναίκες μάλιστα, φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητες στις αρνητικές επιπτώσεις της ανεπαρκούς ενυδάτωσης. Την επόμενη φορά που θα αισθανθείτε μη παραγωγικοί στο γραφείο, πιείτε ένα ψηλό ποτήρι φρέσκο δροσερό νερό, αντί για καφέ. Καρδιακή νόσος. Aν αισθάνεστε κόπωση και δεν μπορείτε να εκτελέσετε εργασίες που άλλοτε κάνατε χωρίς πρόβλημα, καλό θα είναι να επισκεφθείτε έναν καρδιολόγο. Ψυχολογική κούραση. Αν έχετε την αίσθηση ότι πλέον, έχετε «στραγγίσει» από ιδέες και διάθεση, αν δεν αισθάνεστε εξίσου ενθουσιώδεις ή δημιουργικοί σε σχέση με το παρελθόν, δείτε τι έχει αλλάξει στο εργασιακό σας περιβάλλον, για να εντοπίσετε τι είναι αυτό που σας «ενοχλεί». Ίσως είναι καιρός να αποστασιοποιηθείτε λίγο, παίρνοντας π.χ. μια άδεια, και να απασχοληθείτε με δραστηριότητες, που εστιάζουν περισσότερο στη διασκέδαση και τον χαλαρό ελεύθερο χρόνο, παρά στη δουλειά. Μετά από ένα ολιγοήμερο διάλειμμα, να είστε σίγουροι ότι θα νιώσετε ανανεωμένοι, ανάλαφροι και γεμάτοι νέες ιδέες. Ξέρετε ότι η κούραση μπορεί να κρύβει ακόμη και κατάθλιψη; Αν το αίσθημα της κόπωσης συνοδεύεται και από ένα συναίσθημα θλίψης και απώλεια όρεξης, τόσο για το φαγητό, όσο και για πράγματα που άλλοτε σας ευχαριστούσαν, ίσως πάσχετε από κατάθλιψη. Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Είναι μια σχετικά...νέα νόσος, καθώς ταυτοποιήθηκε ως ασθένεια στις αρχές του 1980. Οι πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (ΣΧΚ) υποφέρουν από σοβαρή κόπωση για διάστημα περισσότερο από 6 μήνες, η οποία δεν υποχωρεί ούτε με την ξεκούραση. Πρόκειται για μια περίπλοκη διαταραχή, με τα εξής βασικά συμπτώματα: έντονη σωματική εξάντληση με τρεμούλες, μυαλγίες, πονοκεφάλους και διαταραχές ύπνου, διαταραχές της μνήμης ή της ικανότητας συγκέντρωσης, μειωμένη λειτουργικότητα και χαμηλά επίπεδα ενεργητικότητας. Εάν λοιπόν νιώθετε επίμονη κούραση ή εξάντληση, ίσως αυτό που χρειάζεστε να μην είναι μόνο ξεκούραση και αλλαγή παραστάσεων, αλλά και μια σειρά προληπτικών εξετάσεων, για να προλάβετε καταστάσεις που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την υγεία σας. < > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
Οι διαβαθμίσεις της κούρασης Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα των Ηνωμένων Πολιτειών διέκριναν τα επίπεδα της καταπόνησης του οργανισμού και της απώλειας ενεργητικότητας σε τρεις ξεχωριστές βαθμίδες: την κούραση, την κόπωση και την εξάντληση. Σύμφωνα με τους Αμερικανούς επιστήμονες, η διάκριση μεταξύ των τριών βαθμίδων μπορεί να αποτελέσει σημαντική βοήθεια, τόσο για τους ασθενείς, όσο και για τους επαγγελματίες υγείας, ώστε να εντοπίσουν τις αιτίες του προβλήματος. ΚΟΥΡΑΣΗ Τα άτομα που παρουσιάζουν κούραση (tiredness), δεν έχουν εξαντλήσει όλα τα αποθέματα της ενέργειάς τους. Νιώθουν ότι ξεχνούν, γίνονται ανυπόμονοι, αισθάνονται δυσκολίες και μυϊκή αδυναμία, εντούτοις όταν ξεκουραστούν, όλα τα συμπτώματα υποχωρούν. ΚΟΠΩΣΗ Ένα επίπεδο πιο πάνω (ως προς τη σοβαρότητα της καταπόνησης) βρίσκουμε την κόπωση (fatigue). Χαρακτηρίζεται από δυσκολία συγκέντρωσης, άγχος, προοδευτική μείωση της αντοχής, δυσκολίες στον ύπνο, αύξηση της ευαισθησίας στο φως και περιορισμό κοινωνικών δραστηριοτήτων που παλαιότερα το άτομο θεωρούσε σημαντικές. Η κόπωση είναι δείκτης ότι το σώμα δεν μπορεί πλέον να αντεπεξέλθει. Η έναρξη εκδηλώσεων κόπωσης σε ένα άτομο, ιδιαίτερα αν δεν υπάρχει σαφής αιτία, θα πρέπει να διερευνάται διεξοδικά. ΕΞΑΝΤΛΗΣΗ Τα άτομα με εξάντληση (exhaustion), τέλος, εμφανίζουν σύγχυση που μπορεί να μοιάζει με παραλήρημα, συναισθηματική απάθεια, ξαφνική απώλεια ενέργειας, δυσκολία να μένουν ξύπνιοι ή να κοιμούνται και κοινωνική απομόνωση. > Life > Positive < ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24
> υγεία > της Βιβέττας Λαϊνιώτη Φεβρουάριος. Ο μήνας του έρωτα! Νιώθουμε πανευτυχείς και το πρόσωπο μας λάμπει. Ο έρωτας είναι η κινητήριος δύναμη που ενεργοποιεί τη γοητεία, την αυτοπεποίθησή μας και όχι μόνο! Οι ειδικοί τονίζουν πως ο έρωτας παίζει σημαντικό ρόλο στη μείωση του άγχους, του στρες και της κατάθλιψης. Τελικά μήπως η λύση σε όλα τα ψυχοσωματικά αλλά και στα προβλήματα υγείας που μπορεί να μας απασχολούν είναι ο.φτερωτός θεός; Για να δούμε. Ο έρωτας δίνει φ
τερά! ΕΡΩΤΑΣ: «Ο έρωτας, όνομα ουσιαστικόν, πολύ ουσιαστικόν, ενικού αριθμού, γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού, γένους ανυπεράσπιστου...», γράφει η αγαπημένη Κική Δημουλά στο γνωστό ποίημα της. Ωστόσο, η αντίληψη του τι είναι έρωτας διαφέρει ανάμεσα στους λαούς. Οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι ο έρωτας ήταν ένα συναίσθημα άγριο ή απλό, χωρίς τίποτα το πνευματικό, που στρεφόταν γύρω από την εξωτερική ομορφιά της γυναίκας, με τελικό σκοπό την ηδονή και την τεκνοποίηση. Με την έλευση του Χριστιανισμού, η θέση της γυναίκας βελτιώθηκε και σε πολλούς θρύλους της Βόρειας Ευρώπης παρατηρείται ο λεγόμενος ιπποτικός έρωτας. Υπό αυτήν την έννοια, μετά το τέλος του Μεσαίωνα προήλθε ο ρομαντικός έρωτας. Μια παρερμήνευση αυτού του έρωτα ήταν ο πλατωνικός έρωτας, η αγνή αγάπη που δεν αποσκοπεί στη σαρκική ηδονή. Ό,τι από τα παραπάνω και αν ισχύει, ένα είναι βέβαιο: ότι ο έρωτας θεωρείται το ισχυρότερο συναίσθημα έλξης μεταξύ δύο προσώπων και για πολλούς «νικάει τα πάντα». Οι περισσότεροι από εμάς, όταν ερωτευόμαστε γινόμαστε ποιητές! Η ρομαντική φύση μας κυριαρχεί, με αποτέλεσμα να νιώθουμε ανίκητοι. Η καρδιά χτυπάει δυνατά και η ανάσα κόβεται στη θέα του αγαπημένου/ της αγαπημένης. Τι συμβαίνει με το σώμα μας; Aνταποκρίνεται πραγματικά στην ψυχική μας έκσταση ή όλα είναι στο μυαλό μας; Ολοένα και περισσότερες έρευνες τα τελευταία χρόνια, αποδεικνύουν τις θαυματουργές ιδιότητες του φτερωτού θεού! Αμερικανική έρευνα που έγινε πριν 2 χρόνια ανέφερε πως ο έρωτας μπορεί να νικήσει τον σωματικό πόνο. Συγκεκριμένα, ερευνητές από την Ιατρική Σχολή και το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, σε συνεργασία με ψυχολόγους του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, υποστήριξαν ότι, επειδή ο πόνος και ο έρωτας βρίσκονται στην ίδια περιοχή του εγκεφάλου, η ευφορία που προκαλείται από αυτό το δυνατό συναίσθημα μπορεί να αντισταθμίσει τον σωματικό πόνο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε και το απόφθεγμα του Σαίξπηρ πως «η αγάπη ευφραίνει, όπως ο ήλιος μετά την καταιγίδα». Tι συμβαίνει τελικά στον οργανισμό μας όταν ερωτευόμαστε; Γιατί το στομάχι μας δένεται κόμπος και γιατί 21 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 # 24