(Μέρος Β ): 2.Φλεγµονώδης Νόσος του Εντέρου 4.Κίρρωση Ήπατος 5.Παγκρεατίτις 6. Γαστρεντερικά Νεοπλάσµατα 01/25
2.Φλεγµονώδης Νόσος του Εντέρου 2.1.Ελκώδης Κολίτις (Ε.Κ.) : Η φλεγονή περιορίζεται στον βλεννογόνο και την υποβλεννογόνια στιβάδα Προσβάλλεται µόνο το παχύ έντερο και η ορθοσιγµοειδική περιοχή 2.2.Νόσος του Crohn: Η φλεγµονή είναι διατοιχωµατική Προσβάλλεται οποιαδήποτε µοίρα του γαστρεντερικού σωλήνα 02/25
Ελκώδης Κολίτιδα Αιτιολογία (Ε.Κ.) : Άγνωστη Ωστόσο: Οι ερευνητές συµφωνούν ότι κάποιοι γενετικοί παράγοντες αντιδρούν µε περιβαλλοντικούς παράγοντες µε αποτέλεσµα την χρόνια φλεγµονή. Υπάρχει γενετική προδιάθεση (έρευνες σε διδύµους). Οι καπνιστές προσβάλλονται λιγότερο συχνά από την ελκώδη κολίτιδα. Επιδηµιολόγία (Ε.Κ.) : 2.1.Ελκώδης Κολίτιδα: εκδηλώνεται σε 25-45 ετών περισσότερο σε γυναίκες το 10% των αρρώστων έχει κάποιο συγγενή µέχρι δεύτερης γενιάς που έχει την νόσο 03/25
Κλινική Εικόνα (Ε.Κ.) : 2.1.Ελκώδης Κολίτιδα: Ελαφριά µορφή: ιάρροιες 3-5 ηµερησίως µε βλεννώδη και κάποτε αιµάτηρά κόπρανα Τεινεσµό Ήπια κωλικοειδή άλγη στην κοιλιακή χώρα χωρίς άλλα συµπτώµατα Ήπια ευαισθησία στην αριστερή πλάγια κοιλιακή χώρα Μέτρια µορφή: ιάρροια συνεχής µε αποβολή καθαρού αίµατος Χειρότερος πόνος Κόπωση ιάθεση για ύπνο Βαριά µορφή: ιάρροια συνεχής Πυρετός Κόπωση ιάθεση για ύπνο Ανορεξία Απώλεια βάρους 04/25
ιάγνωση (Ε.Κ.) : 1.Ορθοσιγµοείδοσκόπηση 1.1. Παρουσία εξελκώσεων (συχνές στην Νόσο Crohn αλλά όχι στην κολίτιδα) 1.2. Κοκκιωµατώδης εµφάνιση βλεννογόνου 1.3. Ευθριπτότητα βλεννογόνου (εµφάνιση µικροαιµορραγίας όταν ο ενδοσκόπος τον σκουπίσει µε λίγο βαµβάκι) Άλλες εξετάσεις κατά την ενδοσκόπηση: 1. Περιεχόµενο εντέρου για καλλιέργεια (για αποκλεισµό λοιµώδους αιτιολογίας του συνδρόµου) 2. Περιεχόµενο για παρασιτολογική εξέταση(για αποκλεισµό αµοιβάδωσης) 3. Λήψη βιοψίας 05/26
2. Ακτινολογικός έλεγχος µε βαριούχο υποκλυσµό 2.1.Στενό παχύ έντερο µε τραχεία απεικόνιση ιαφορική ιάγνωση (Ε.Κ.) : 1. Άλλες παθήσεις που προκαλούν αιµορραγικές διάρροιες 2. Βακτηριακή γαστρεντερίτιδα, συχνότερα Shigella (λήψη καλλιέργειας κοπράνων) 3. Ισχαιµική Κολίτις σε πιο ηλικιωµένα άτοµα 4. Εκκολπωµατίτις η ορθοσιγµοειδοσκόπηση είναι αρνητική 5. Αµοιβάδωση στην παρασιτολογική µπορεί να φανού κινητές αµοιβάδες 6. Ευερέθιστο έντερο χρόνιες διάρροιες υδαρούς περιεχοµένου αλλά όχι αιµορραγικές µε αρνητικά ενδοσκοπικά ευρήµατα 06/25
Θεραπεία (Ε.Κ.) : Ελαφριά µορφή: Αντιδιαρροικά (λοπεραµίδη) Σουλφασαλαζίνη 5-αµινοσαλικυλικό Μέτρια µορφή: προηγούµενο σχήµα + κορτικοστεροειδή (πρεδνιζόνη 60-80γρ/ ηµ) Βαριά µορφή: χωρίς αντιδιαρροικά και µε χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών Πρόγνωση (Ε.Κ.) : 75% των ασθενών έχει υποτροπές και εξάρσεις για πολλά χρόνια 10% των ασθενών θα απαλλαγεί από την αρχική προσβολή 10% των ασθενών θα έχει διαρκώς ενεργή νόσο Επιπλοκές (Ε.Κ.) : 1. Τοξικό µεγακόλο µεγάλη διάταση της κοιλίας µε πυρετό και απάθεια 2. ιάτρηση 3. Καρκίνος 4. Εξωεντερικές επιπλοκές: 4.1. ερµατικές αλλοιώσεις 4.2. Αρθρίτις 4.3. Θροµβοκυττάρωση 4.4. Ηπατικές Παθήσεις 07/25
Νόσος του Crohn Κλινική Εικόνα: Λιγότερο συχνή από την Ελκώδη Κολίτιδα Προσβάλλει τον τελικό ειλεό και το παχύ έντερο (αλλά και οποιαδήποτε µοίρα του πεπτικού σωλήνα) Χρόνια, συνήθως η συµπτωµατολογία προυπάρχει µια πενταετία πριν την διάγνωση πόνος στην κατώτερη κοιλία Πόνος στα µάτια λόγω της ιρίτιδος υσουρικά ενοχλήµατα Περιπρωκτικά συρίγγια Χλωµός ασθενής Απώλεια βάρους Πιθανή ψηλάφηση µάζας στην κοιλιακή χώρα λόγω πεπαχυµένης έλικας Επιδηµιολογία: Εκδηλώνεται σε άτοµα 20-40 χρόνων Σε ίση συχνότητα ανάµεσα στα δυο φύλα ιάγνωση: Ακτινολογική Εξέταση µε βάριο (τµηµατική προσβαλή δυο ή περισσότερων περιοχών, διατιτραίνοντα έλκη Αναιµία 08/25
Νόσος του Crohn ιάγνωση: 1. Ακτινολογική Εξέταση µε βάριο (τµηµατική προσβαλή δυο ή περισσότερων περιοχών, διατιτραίνοντα έλκη 2. Αναιµία ιαφορική ιάγνωση: Ελκώδις Κολίτιδα Αµοιβαδική κολίτιδα Εκκολπωµατίτιδα Ισχαιµική κολίτιδα Φυµατιώσης εντερίτις (σπάνια στον υτικό κόσµο) Πρόγνωση: προκαλέι καρκίνο σε µικρότερο ποσοστό Επιπλοκές: παρόµιες µε Ελκώδη Κολίτιδα νεφρολιθίαση Θεραπεία: Παρόµοια µε αυτή της Ε.Κ. 09/25
4.Κίρρωση Ήπατος 10/25
4.Κίρρωση Ήπατος Ανατοµικά: διάχυτοι όζοι στο ήπαρ σε συνδυασµό µε ίνωση. Αυτό προκαλεί διαταραχή της φυσιολογικής αρχιτεκτονικής του ήπατος και µεταβολή του τρόπου ροής του αίµατος στο ήπαρ. Η κίρρωση οδηγεί σε αδυναµία του ήπατος να εκτελέσει τις βιοχηµικές του λειτουργίες. Παθοφυσιολογία: Καταστροφή των ηπατικών κυττάρων και αποκατάσταση τους από ινώδη ιστό. Η αναγέννηση τους γίνεταί µε µη οµαλό τρόπο και µε σχηµατισµό όζων κάτι που οδηγεί στην ελάττωση της ροής του αίµατος προς και µέσω του ήπατος. Η ελάττωση της ροής οδηγεί µε την σειρά της στην παλινδρόµηση αίµατος προς την συστηµατική κυκλοφορία, µε συνέπεια από τις πιο βαρίες επιπλοκές της κίρρωσης. 1. ιεύρυνση φλεβών οισοφάγου και στοµάχου (κιρσοί) και του ορθού (αιµορροΐδες) 2. Πυλαία υπέρταση 3. Ασκίτης λόγω ορµονικών µεταβολικών και νεφρικών διαταραχών 4. Οίδηµα στους περιφερικούς ιστούς 5. Θροµβοπενία (αιµορραγική διάθεση) 6. Ίκτερο (αύξηση της χολερυθρύνησ στο αίµα) 7.Γυναικοµαστία λόγω της ελάττωσης του φυσιολογικού µεταβολισµού των οιστρογόνων 8. Ηπατική εγκεφαλοπάθεια 9. Αυτόµατη βακτηριακή περιτονίτις λόγω του (ασκήτη) 11/25
4.Κίρρωση Ήπατος Αιτιολογία: 1. Αλκοολική ηπατοπάθεια 2. Χρόνια ηπατίτις Β και C 3. Χρόνια αυτοάνοσος ηπατίτις 4. Συγγενείς µεταβολικές παθήσεις 5.Χρόνιες χολοκυστοπάθειες 6. Χρόνια συµφορητική καρδιακή ανεπάρκεια(σήµερα σπάνια) 7. Παρασιτώσεις 8. Φαρµακευτική ηπατίτις 9. Τοξίνες 12/25
4.Κίρρωση Ήπατος Κλινική Εικόνα: Αρχικά στάδια, γενική συµπτωµατολογία: 1. Ερυθρότητα θέναρος και οπισθέναρος 2. Γυναικοµαστία 3. Ατροφία όρχεων 4. Απόπτωση τριχών του δέρµατος 5. Πληκτροδακτυλία 6. Αραχνοειδέις κυλίδες ατο άνω µέρος του κορµού Λόγω Πυλαίας Υπέρτασης (σε προχωρηµένα στάδια): 1.Σπληνοµεγαλία 2. Ασκίτης 3. Κιρσοί οισοφάγου 4. Προπέτεια των φλεβών του τοιχώµατος της κοιλίας 13/25
4.Κίρρωση Ήπατος Εργαστηριακά Ευρήµατα: 1. ALT (SGOT): αύξηση 2. AST (SGPT): αυξηµένη αναλογικά περισσότερα από την ALT 3. Αλκαλική Φωσφατάση: αύξηση 4. Γ- Γλουταµινοτρανσφεράση (γgt): αύξηση 5. Χολερυθρίνη: αύξηση 6. Λευκωµατίνη: µειωµένη 7. Χρόνος προθροµβίνης: παρατεταµένος χρόνος προθροµβίνης, συγκέντρωση παραγόντων πήξης χαµηλή. 8. Αριθµός αιµοπεταλίων: ελαττωµένος λόγω παγίδευσης τους στον σπλήνα 9. Ηλεκτροφόρηση των πρωτεινών του πλάσµατος: µείωση λευκωµατίνης αύξηση γάµµα σφαιρινών 14/25
4.Κίρρωση Ήπατος Αντιµετώπιση των επιπλοκών: 1. Αντιµετώπιση κιρσών οισοφάγου (βλ. αιµορραγίες ανώτερου πεπτικού) 2. Αντιµετωπιση ασκίτη: αντιβιωτικό 3. Ηπατική εγκεφαλοπάθεια: περιορισµός λήψης λευκωµατούχων τροφών, χορήγηση υπακτικού λακτουλόζη και νεοµυκίνης από το στόµα 4. Μεταµόσχευση ήπατος 15/25
5.Παγκρεατίτις: 5.1. Οξέια Παγκρεατίτις: φλεγµονώδης νόσος του παγκρέατος κατά την οποία η παγκρεατική λειτουργεία αποκαθίσταται µόλις αναιρεθέι το αίτιο που την προκάλεσε. 5.2. Χρόνια Παγκρεατίτις: χρόνια φλεγµονώδης νόσος του παγκρέατος η οποία οδηγεί σε µη αναστρέψιµη βλάβη της παγκρεατικής λειτουργείας. 16/25
5.1.Οξεία Παγκρεατίτις Αιτιολογία- Παθογένεση: Χολολοθίαση (απόφραξη του φύµατος του Vater αυξάνωντας την πίεση στον παγκρετικό πόρο) Κατάχρηση οινοπνεύµατος Βαρία υπερτριγλυκεριδαιµία Κλινική Εικόνα: 1.Ισχυρός πόνος στο επιγάστριο µε αντανάκλαση στον όσφυ (από πολλές ώρες µέχρι και µέρες) 2.Ναυτία 3.Έµετος 4.Πυρετός χωρίς συνύπαρξη λοίµωξης 5.Ταχυαρδία 6.Υγρά και ψυχρά άκρα 7. ιατεταµένη κοιλία 8.Εντερικοί ήχοι ελαττωµένοι (λόγω συνυπαρχοντος ειλεού) 17/25
5.1.Οξεία Παγκρεατίτις ιερεύνηση: 1. Αυξηµενα Λευκά αιµοσφαίρια και Τ.Κ.Ε. 2. Υπεργλυκαιµία 3. Αλκαλική Φωσφατάση 4. Υπασβεστιαιµία 5. Αµυλάση στον ορό αυξηµένη 6. Υπερηχογράφηµα κοιλίας: χολολιθίαση ιαφορική ιάγνωση: 1. Με όλες τις παθήσεις που µπορούν να προκαλέσουν ισχυρό πόνο στο επιγάστριο και αύξηση της αµυλάσης ορού διάτρηση δωδεκαδακτυλικού έλκους και οξεία χολοκυστίτις 2. Εµφραγµα µυοκαρδίου (παρόµοιος πόνος) 3. Πνευµονία (παρόµοιος πόνος) 18/25
5.1.Οξεία Παγκρεατίτις Επιπλοκές 1. Σοκ 2. Υποξία 3. Αναπνευστική ανεπάρκεια 4. Πλευριτική συλλογή µε υγρό στο υπεζωκότα 5. Σύνδροµο Αναπνευστικής υσχέρειας Ενηλίκων (ARDS) Τοπικές Επιπλοκές Ψευδοκύστεις στο σώµα του παγκρέατος και στην περιτοναϊκή κοιλότητα ή στον παρανεφρικό χώρο Λοίµωξη Θεραπέια: Υποστηρικτική µε χορήγηση υγρών και αναλγητικών Τοποθέτηση ρινογαστρικού και αφαίρεση του όταν µπορεί να αρχίσει η σίτιση Χορήγηση σωµατοστατίνης η οκτρεοτίδης για καταστολή των παγκρεατικών ενζύµων Αντιβιώτικα σε λοίµωξη 19/25
5.2. Χρόνια Παγκρεατίτις Αιτιολογία (επιδηµιολογία): Αλκοολισµός (µετά από βαριά καταχώρηση οινοπνεύµατος για 6-12 χρόνια) Ιδιοπαθής Χρόνια παγκρεατίτιδα (νεαρά άτοµα στο τέλος της εφηβείας ή άτοµα άνω των 50 ετών) Υποθρεψία (σε φτωχές χώρες) Παθογένεια: ιαφορετική από αυτήν της Οξέιας Παγκρεατίτιδας Κλινική Εικόνα: 1.Πόνος, αρχικά όπως αυτόν της Ο. Παγκρεατίτιδας, και στην συνέχεια γίνεται συνεχής και καθηµερινός 2.Στεατόρροια µε την πάροδο 10 χρόνων 3.Σακχαρώδης ιαβήτης 4.Ασβεστοποίηση του παγκρέατος 5.Αποφρακτικός ίκτερος 20/25
5.2. Χρόνια Παγκρεατίτις ιάγνωση: 1. Φυσιολογικός εργαστηριακός έλεγχος 2. Ευρήµατα δισαπορρόφησης λιπών και πρωτεϊνών (αποβολή λίπους µε τα κόπρανα) 3. Υπερηχογράφηµα: διόγκωση και αυξηµένη ηχογένεια παγκρέατος 4. Αξονική Τοµογραφία: Ασβεστοποίηση και διόγκωση παγκρέατος, διάταση παγκρεατικού πόρου Θεραπεία: Αντιµετώπιση του πόνου, της δισαπορρόφησης και των επιπλοκών του ιαβήτη Χορήγηση λιπάσης και άλλων παγκρετικών ενζύµων από το στόµα 21/25
6. Γαστρεντερικά Νεοπλάσµατα Ασπρη Φυλή/ Άνδρες Ασπρη Φυλή/ Γυναίκες 1. Παχύ Έντερο 1. Παχύ Έντερο 2. Στοµάχι 2. Στοµάχι 3. Ήπαρ 3.Ήπαρ 4. Οισοφάγος 4. Πάγκρεας 5. Πάγκρεας 5. Οισοφάγος 22/25
6. Γαστρεντερικά Νεοπλάσµατα Ασπρη Φυλή/ Άνδρες Ασπρη Φυλή/ Γυναίκες Μαύρη- Κίτρινη Φυλή/ Άντρες Μαύρη- Κίτρινη Φυλή/ Γυναίκες 1. Παχύ Έντερο 1. Παχύ Έντερο 1. Οισοφάγος 1. Οισοφάγος 2. Στοµάχι 2. Στοµάχι 2. Ήπαρ 3. Στοµάχι 3. Ήπαρ 3. Ήπαρ 3. Στοµάχι 3. Παχύ Έντερο 4. Οισοφάγος 4. Πάγκρεας 4. Παχύ Έντερο 4. Ήπαρ 5. Πάγκρεας 5. Οισοφάγος 5. Πάγκρεας 5. Πάγκρεας 23/25
6. Γαστρεντερικά Νεοπλάσµατα Καρκίνος Παχέος Εντέρου Μαζί µε τον καρκίνο του πνέυµονα είναι η συχνότερα απαντώµενοι σπλαγχνικοί όγκοι Κλινικά Επιδηµιολογικά: Σποραδικοί πολύποδες Κληρονοµική πολυποδίαση Σύνδροµο Gardner Σύνδροµο Turcot Οικογενειακή επιβάρυνση µε καρκίνο του παχεος εντέρου, µαστού, ωοθηκών, ενδοµητρίου Ελκώδης κολίτις (γονιδιακή εξήγηση) Νόσος του Crohn ιαιτητικοί παράγοντες (έλειψη ινών στις τροφές) πολυσταδιακή καρκινογένεση Χηµικές καρκινογόνες ουσίες Συν- καρκινογόνες ουσίες των κοπράνων Υψηλές ποσότητες γλυκορονιδάσης Trans λιπαρά οξέα 24/25
6. Γαστρεντερικά Νεοπλάσµατα Καρκίνος Παχέος Εντέρου ιαγνωστική: 1. ακτυλική εξέταση- κοπράνων 2. Ενδοσκόπηση 3. Ακτινολογικός έλεγχος µε σκιαγραφικές ουσίες 4. Αξονική τοµογραφία κοιλίας-θώρακα 5. Σπινθηρογράφηµα οστών 6. Συνήθεις αιµατολογικές- Βιοχηµικές εξετάσεις 7. είκτες CEA Θεραπέια: 1.Χειρουργική 2.Ακτινοθεραπεία 3.Χηµειοθεραπεία 4.Ανοσοθεραπεία 5.Γονιδιακή Θ 25/25