ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)"

Ἀράχνη Βλαβιανός
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)

2 ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ) {Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR)} η ταχύτητα με την οποία καθιζάνουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια μέσα στον εξεταστικό σωλήνα του μεγαλύτερου ειδικού βάρους σε σχέση με το πλάσμα.

3 Τα ερυθροκύτταρα τα οποία έχουν συσσωματωθεί εξαιτίας φλεγμονών και νεκρωτικών καταστάσεων, καθιζάνουν πιο γρήγορα σε σχέση με τα μεμονωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια. Έτσι η ΤΚΕ, η οποία εκφράζεται σε mm / ώρα, θα είναι αυξημένη σε τέτοιες φλεγμονώδεις και νεκρωτικές καταστάσεις. Υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της ΤΚΕ και της πορείας αυτών των νοσημάτων. Καθώς η νόσος βελτιώνεται, η ΤΚΕ μειώνεται.

4 Φυσιολογικές τιμές ΤΚΕ Άνδρες <50ετών 0-15 mm/h >50ετών 0-20 mm/h Γυναίκες <50ετών 0-20 mm/h >50ετών 0-30 mm/h Εγκυμονούσες 1-20 εβδ: mm / ώρα Εγκυμονούσες εβδ: mm / ώρα Παιδιά: 0 10 mm / ώρα

5 Η ΤΚΕ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται: σαν εξέταση ανίχνευσης νοσημάτων παθολογικών καταστάσεων ασυμπτωματικών ασθενών. δεν είναι διαγνωστική εξέταση μιας συγκεκριμένης νόσου Eίναι μια ένδειξη ότι μία νόσος βρίσκεται σε εξέλιξη και πρέπει να διερευνηθεί.

6 Xρήσιμη: για την παρακολούθηση της εξέλιξης των φλεγμονωδών νόσων και της αποτελεσματικότητας της φαρμακευτικής αγωγής. για τη διάγνωση της κροταφικής αρτηρίτιδας, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας της ρευματικής πολυμυαλγίας.

7 Η ΤΚΕ εξαρτάται από τους παρακάτω παράγοντες: Από τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων: Αύξηση του αριθμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων (πολυερυθραιμία) προκαλεί ελάττωση της ΤΚΕ ενώ η ελάττωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων (αναιμία) προκαλεί αύξηση της ΤΚΕ. Εξαίρεση του παραπάνω κανόνα αποτελεί η δρεπανοκυτταρική αναιμία και η συγγενής σφαιροκυττάρωση που προκαλούν αιμόλυση και αναιμία αλλά το ιδιαίτερο σχήμα των ερυθρών που χαρακτηρίζει τα δύο νοσήματα και ο σχηματισμός στοιβάδων (rouloeaux) επηρεάζει αντίστροφα του αναμενομένου την ΤΚΕ και ελαττώνει την ΤΚΕ. Από το σχήμα των ερυθρών αιμοσφαιρίων: Τα δρεπανοκύτταρα που χαρακτηρίζουν την δρεπανοκυτταρική αναιμία και τα σφαιροκύτταρα που παρατηρούνται στη συγγενή σφαιροκυττάρωση ή συγγενή αιμολυτικό ίκτερο με το ειδικό σχήμα της μεμβράνης που χαρακτηρίζει και συνοδεύει τα νοσήματα αυτά, δεν συσσωρεύονται κατά μάζας (en rouleaux) και γι αυτό η ΤΚΕ στα αντίστοιχα νοσήματα που προκαλούν αναιμία, όχι μόνο δεν αυξάνει αλλά ελαττώνει την ΤΚΕ. Γενικώς η μακροκυττάρωση του ερυθρού αιμοσφαιρίου (μεγάλη περιεκτικότητα ερυθρών σε Hb) αυξάνει την ΤΚΕ, ενώ η μικροκυττάρωση (μικρότερη περιεκτικότητα Hb της κανονικής) ελαττώνει την ΤΚΕ. Από τις πρωτεΐνες του πλάσματος: Η ΤΚΕ είναι ευθέως ανάλογη α) του ποσού του ινωδογόνου β) του ποσού των α, β, γ σφαιρινών δηλάδη επί αυξήσεως των παραπάνω λευκωμάτων αυξάνει η ΤΚΕ ενώ είναι αντιστρόφως ανάλογος των λευκωματινών. Από το ποσό χοληστερίνης αίματος: Ελάττωση του ποσού χοληστερίνης προκαλεί αύξηση ΤΚΕ. Σήμερα είναι γνωστό ότι οι πρωτεΐνες που χαρακτηρίζουν την οξεία φάση κάθε φλεγμονής και που περιλαμβάνουν στις τάξεις τους μεγάλα ασύμμετρα μόρια (π.χ. ινωδογόνο) επηρεάζουν ευθέως θετικά την συνάθροιση των ερυθροκυττάρων.

8 Η ταχύτητα καθίζησης αυξάνει σε: Όλα τα νοσήματα του κολλαγόνου, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο (SLE). Λοιμώξεις, πνευμονία, σύφιλη, φυματίωση. Φλεγμονώδεις νόσους (π.χ. οξεία φλεγμονώδης νόσος της πυέλου). Καρκινώματα, το λέμφωμα, νεοπλάσματα. Οξεία δηλητηρίαση από βαρέα μέταλλα. Κυτταρική και ιστική καταστροφή, έμφραγμα του μυοκαρδίου. Εγκυμοσύνη (από τον τρίτο μήνα μέχρι και 3 εβδομάδες μετά τον τοκετό). Μακροσφαιριναιμία Waldenström, αύξηση σφαιρινών ορού. Νεφρίτιδα, νεφρωσικό σύνδρομο. Υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα. Αναιμία οξείας ή χρόνιας νόσου. Ρευματοειδή αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα, αρθρίτιδα, ρευματική πολυμυαλγία. Υποθυρεοειδισμό και ο υπερθυρεοειδισμό.

9 Φυσιολογική ΤΚΕ (όχι αυξημένη) βρίσκεται σε: Αληθή (vera) πολυκυτταραιμία, ερυθροκυττάρωση. Δρεπανοκυτταρική αναιμία, HbC αιμοσφαιρινοπάθεια Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Υποϊνωδογοναιμία (από οποιαδήποτε αιτία). Ανεπάρκεια της πυροσταφυλικής κινάσης. Κληρονομική σφαιροκυττάρωση. Αναιμία: Η ΤΚΕ είναι φυσιολογική σε αναιμίες από ανεπάρκεια σιδήρου. Η ΤΚΕ είναι αυξημένη στην αναιμία χρόνιας νόσου ακόμα και σε συνδυασμό με την αναιμία από ανεπάρκεια σιδήρου και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διαφοροδιάγνωση αυτών. Ανεπίπλεκτες ιογενείς λοιμώξεις και λοιμώδη μονοπυρήνωση. Ενεργός νεφρική ανεπάρκεια με καρδιακή ανεπάρκεια. Οξεία αλλεργία. Πεπτικό έλκος.

10 Παράγοντες που επηρεάζουν την ΤΚΕ Η ηλικία (αύξηση της ΤΚΕ με την ηλικία). Το φύλο (οι γυναίκες έχουν υψηλότερες τιμές από τους άνδρες). Άλλα πιθανά (υπό συζήτηση) αίτια, όπως η θερμοκρασία του σώματος και η πρόσφατη λήψη τροφής να επηρεάζουν την τιμή της ΤΚΕ αυξάνοντάς τη, ενώ η λήψη ασπιρίνης και άλλων μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) πιθανότατα μειώνουν την ΤΚΕ.

11 Σε ασθενείς χωρίς συμπτώματα που εμφανίζουν υψηλή ΤΚΕ (πάνω από 100 mm την πρώτη ώρα) πρέπει να εξετάζονται: Νεφρική λειτουργία: κρεατινίνη, ουρία, ουρικό οξύ, γενική ούρων, ουροκαλλιέργεια. Πρωτεΐνες ορού: ποσοτικός προσδιορισμός λευκωμάτων, ηλεκτροφόρηση πρωτεΐνών και αν χρειαστεί ανοσοηλεκτροφόρηση. Λειτουργία ήπατος: τρανσαμινάσες, αλκ. Φωσφατάση, λευκώματα γgt.

12 Η σύγκριση της ΤΚΕ με άλλες εργαστηριακές παραμέτρους πρέπει να γίνεται. H ΤΚΕ συγκρίνεται επί φλεγμονής με τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων (θεωρείται ότι η ΤΚΕ αυξάνεται γρηγορότερα από τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων). Η αύξηση της CRP αρχίζει 6-10 ώρες μετά την έναρξη της φλεγμονής, διατηρείται 2-3 ημέρες και θεωρείται ότι προβαδίζει της αύξησης της ΤΚΕ.

Σχετικά έγγραφα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ AΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ Ι 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ AΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Παθησεις ερυθρων αιμοσφαιρίων 2 ΕΡΥΘΡΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ 5.000.000/mm3 αιματος Συγκεντρωση αιμοσφαιρίνης 14-16g/dl