Διεθνές Πρόγραμμα κατάρτισης εκπαιδευτικών και παρέμβασης για την προαγωγή του θετικού κλίματος και της ψυχικής ανθεκτικότητας στη σχολική κοινότητα WeC.A.R.E. (κύρια φάση, 2013-2014) Επιστημονική Υπεύθυνη Χρυσή (Σίσσυ) Χατζηχρήστου Καθηγήτρια Σχολικής Ψυχολογίας Πανεπιστήμιο Αθηνών Συνεργαζόμενοι φορείς Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογών Σχολικής Ψυχολογίας (ΚΕΕΣΧΟΨΥ) Πανεπιστήμιο Αθηνών Εταιρεία Σχολικής και Οικογενειακής Συμβουλευτικής και Έρευνας (ΕΣΟΣΕ) Το πρόγραμμα διεξάγεται στο πλαίσιο του ευρύτερου πολυεπίπεδου προγράμματος πρόληψης, ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και παρέμβασης «ΣΥΝ-ΦΡΟΝΤΙΖΩ» ( Connecting for Caring -C4C) Δωρεά
Περιεχόμενα 1. Το Διεθνές πρόγραμμα WeC.A.R.E. 2. Κύριοι στόχοι του Διεθνούς προγράμματος WeC.A.R.E. 3. Γιατί να συμμετάσχω στο WeC.A.R.E. 4. Ποιος μπορεί να συμμετάσχει 5. Ποια είναι η δομή του προγράμματος 6. Πώς επικοινωνώ/ συνεργάζομαι με άλλους εκπαιδευτικούς και την επιστημονική ομάδα 7. Πώς έχει καταφέρει μέχρι τώρα τους στόχους του το WeC.A.R.E. 8. Προϋποθέσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού παρακολούθησης 1. Το Διεθνές πρόγραμμα WeC.A.R.E. Το Διεθνές πρόγραμμα WeC.A.R.E. είναι ένα εξ αποστάσεως πρόγραμμα εξειδικευμένης κατάρτισης εκπαιδευτικών και παρέμβασης στην τάξη που στοχεύει στην προαγωγή του θετικού κλίματος και της ψυχικής ανθεκτικότητας των μαθητών, την ενίσχυση του ομαδικού πνεύματος και την ανάπτυξη διεθνούς δικτύου εκπαιδευτικών, ψυχολόγων και μαθητών. Είναι μέρος του ευρύτερου πολυεπίπεδου προγράμματος πρόληψης, ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και παρέμβασης «ΣΥΝ-ΦΡΟΝΤΙΖΩ» ( Connecting for Caring C4C - http://www.connecting4caring.gr) που διοργανώνεται και υλοποιείται από το Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογών Σχολικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (Κ.Ε.Ε.ΣΧΟ.ΨΥ) και την Εταιρεία Σχολικής και Οικογενειακής Συμβουλευτικής και Έρευνας (Ε.Σ.Ο.Σ.Ε) με την ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Επιστημονική Υπεύθυνη: Χρυσή Χατζηχρήστου, Καθηγήτρια Σχολικής Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών 2. Κύριοι στόχοι του Διεθνούς προγράμματος WeC.A.R.E. Η υποστήριξη μαθητών, εκπαιδευτικών και σχολείων σε δύσκολες συνθήκες και στρεσογόνα γεγονότα Η ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας και η προαγωγή θετικού κλίματος στη σχολική κοινότητα Δημιουργία διεθνούς προγράμματος, κατάρτισης εκπαιδευτικών, πρόληψης και παρέμβασης στη σχολική κοινότητα (τοπικό, εθνικό, διεθνές επίπεδο) Ανάπτυξη διεθνούς δικτύου σχολείων ως κοινοτήτων που νοιάζονται και φροντίζουν Πολιτισμικές γέφυρες που προάγουν την ουσιαστική διαπολιτισμική κατανόηση, συνεργασία και δράση
3. Γιατί να συμμετάσχω στο WeC.A.R.E. Τα παιδιά στη σημερινή εποχή αντιμετωπίζουν ένα μεγάλο αριθμό προκλήσεων οι οποίες έχουν καθοριστικές επιπτώσεις τόσο στην ψυχοκοινωνική όσο και στη σχολική προσαρμογή τους. Τα προγράμματα παρέμβασης όπως το WeC.A.R.E. συμβάλλουν στην αντιμετώπιση αυτών των δυσκολιών από τους μαθητές. Τα προγράμματα παρέμβασης μειώνουν τα αρνητικά αποτελέσματα (παράγοντες επικινδυνότητας) και ενισχύουν τους προστατευτικούς παράγοντες στη ζωή των μαθητών προάγοντας τη σχολική επιτυχία και τις δεξιότητες εκείνες που τους προετοιμάζουν για την ενήλικη ζωή (Biglan, Flay, Embry, & Sandler, 2012; Zins, Weissberg, Wang, & Walberg, 2004). 4. Ποιος μπορεί να συμμετάσχει Το πρόγραμμα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας (Νηπιαγωγείο - Δημοτικό) και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Γυμνάσιο) από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και από σχολεία χωρών του εξωτερικού που φοιτούν Έλληνες μαθητές ή διδάσκεται η ελληνική γλώσσα. Βασικές προϋποθέσεις για την παρακολούθηση του προγράμματος είναι: - γνώση χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών - προσωπικό e-mail επικοινωνίας -δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο για παρακολούθηση επιμορφώσεων, λήψης εκπαιδευτικού υλικού επιμορφώσεων, ενημέρωση, επικοινωνία με τους επιστημονικούς συνεργάτες/ συντονιστές του προγράμματος και τους άλλους εκπαιδευτικούς - πρόσβαση στο διαδίκτυο από το χώρο του σχολείου, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα χρήσης Online διαδραστικού παιχνιδιού με τους μαθητές της τάξης 5. Ποια είναι η δομή του προγράμματος Το εξ αποστάσεως διεθνές πρόγραμμα WeC.A.R.E. περιλαμβάνει πέντε θεματικές ενότητες, οι οποίες αποτελούνται από: α) εξ αποστάσεως επιμόρφωση εκπαιδευτικών, β) παρέμβαση στην τάξη και γ) το online διαδραστικό παιχνίδι (δραστηριότητες και κοινά projects μεταξύ ομάδων σχολικών τάξεων). Θεματικές ενότητες Το περιεχόμενο των ενοτήτων είναι το ακόλουθο:
Θεματικές ενότητες Διεθνές πρόγραμμα WeC.A.R.E. 2013-2014 Α Ενότητα 11/12/2013-28/1/2014 Β Ενότητα 29/1/2014-26/2/2014 Γ Ενότητα 26/2/2014-25/3/2014 Δ Ενότητα 26/3/2014-7/5/2014 Ε Ενότητα 7/5/2014-16/05/2014 Εννοιολογικό πλαίσιο - Προαγωγή του θετικού κλίματος και της ψυχικής ανθεκτικότητας στη σχολική κοινότητα Αναγνώριση, έκφραση συναισθημάτων/ Διαχείριση δύσκολων συναισθημάτων Κατανόηση των γνωστικών και ψυχολογικών διεργασιών του άγχους και προτάσεις για διαχείρισή του Διαφορετικότητα στη σχολική κοινότητα Κοινό project Αναρτήσεις κοινών project / Κλείσιμο προγράμματος Οι ενότητες θα αναρτώνται σταδιακά στις παραπάνω ημερομηνίες και οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να τις παρακολουθούν μέσω διαδικτύου στο πλαίσιο του προτεινόμενου χρονοδιαγράμματος κάθε ενότητας, χωρίς να είναι απαραίτητο να παρακολουθήσουν μάθημα συγκεκριμένη ώρα και ημέρα. Κάθε θεματική ενότητα περιλαμβάνει: Α. Διαδικτυακή επιμόρφωση εκπαιδευτικών Θεωρητικό πλαίσιο (video, παρουσιάσεις Power point, pdf) Εκπαιδευτικό υλικό (άρθρα) Ερωτήσεις κατανόησης θεωρητικού μέρους (online συμπλήρωση) Ερωτηματολόγιο για την εφαρμογή των δραστηριοτήτων στην τάξη στο τέλος κάθε ενότητας (online συμπλήρωση) Οι επιμορφώσεις διεξάγονται εξ αποστάσεως και γίνονται διαδικτυακά μέσα από την ηλεκτρονική διαδραστική πλατφόρμα που διαθέτει η ιστοσελίδα www.connecting4caring.gr.
Οι εκπαιδευτικοί παρακολουθούν το θεωρητικό μέρος της επιμόρφωσης και μελετούν το εκπαιδευτικό υλικό για να εφαρμόσουν στη συνέχεια αντίστοιχες προτεινόμενες δραστηριότητες με τους μαθητές στην τάξη. Β. Εφαρμογή Δραστηριοτήτων στην τάξη Δραστηριότητες για εφαρμογή στην τάξη (παρουσιάσεις video για την εφαρμογή των δραστηριοτήτων, αναλυτικές οδηγίες εφαρμογής) Οι δραστηριότητες εφαρμόζονται στην τάξη σύμφωνα με τις αντίστοιχες οδηγίες σε κάθε ενότητα Κάθε δραστηριότητα έχει σχεδιαστεί να διαρκεί 1 διδακτική ώρα αλλά ο εκπαιδευτικός δύναται να αφιερώσει περισσότερο χρόνο αν το κρίνει απαραίτητο Η δεύτερη δραστηριότητα που προτείνεται για εφαρμογή στην τάξη συνοδεύεται από μία αντίστοιχη εφαρμογή στο online διαδραστικό παιχνίδι Sailing4Caring Γ. Κοινά projects- Online διαδραστικό παιχνίδι Sailing4Caring Kοινά projects μεταξύ τάξεων μέσω του Online διαδραστικού παιχνιδιού Sailing4Caring Κοινό Project: Με την ολοκλήρωση της εφαρμογής της δεύτερης δραστηριότητας προκύπτει ένα έργο για κάθε τάξη. Τα έργα αυτά αποτελούν τη βάση για τη σύνθεση του κοινού project που αφορά στη συνεργασία ομάδων τάξεων (3-4 τάξεις). Για παράδειγμα, εάν η δεύτερη δραστηριότητα σε επίπεδο τάξης είναι η δημιουργία ενός κολλάζ φωτογραφιών, το κοινό project μπορεί να είναι για κάθε τάξη να αναρτήσει το κολάζ της σε ένα άλμπουμ που θα ανήκει σε όλη την ομάδα (3-4 τάξεις). Οι εκπαιδευτικοί των τάξεων που ανήκουν στην ίδια ομάδα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους στο forum της ηλεκτρονικής διαδραστικής πλατφόρμας για τον τρόπο που θα υλοποιήσουν το κοινό project. Η ανάρτηση του κοινού project θα γίνει στο online διαδραστικό παιχνίδι Sailing4Caring. Online διαδραστικό παιχνίδι Sailing4Caring : Οι μαθητές, μέσα από τις δραστηριότητες του προγράμματος, ταξιδεύουν με το καράβι των σχολείων WeC.A.R.E. σε νησιά/ σταθμούς εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία (π.χ., το Ταξίδι του Οδυσσέα). 6. Πώς επικοινωνώ/ συνεργάζομαι με άλλους εκπαιδευτικούς και την επιστημονική ομάδα Οι εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν στο πρόγραμμα WeC.A.R.E. συνδέονται ταυτόχρονα και με 3-4 εκπαιδευτικούς σε μια μικρή ομάδα αλλά και με μια ομάδα εκπαιδευτικών αποτελούμενη από 15-20 εκπαιδευτικούς με τους οποίους έχουν την ευκαιρία να αλληλεπιδρούν μέσα από τη διαδικτυακή ηλεκτρονική του προγράμματος. ευρύτερη πλατφόρμα
Μέσω της πλατφόρμας οι εκπαιδευτικοί μπορούν να καταθέσουν απορίες ή σχόλια σχετικά με την εφαρμογή των δραστηριοτήτων του προγράμματος και να έχουν υποστήριξη και εποπτεία από την επιστημονική ομάδα των σχολικών ψυχολόγων του προγράμματος. 7. Πώς έχει καταφέρει μέχρι τώρα τους στόχους του το WeC.A.R.E. Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2012-2013 διεξήχθη η πιλοτική φάση του προγράμματος στην οποία συμμετείχαν 68 εκπαιδευτικοί, 32 σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και 1061 Έλληνες μαθητές από την Ελλάδα και τις εξής χώρες: Κύπρος, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, ΗΠΑ, Βέλγιο. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την εφαρμογή του προγράμματος ήταν ιδιαίτερα θετικά. 8. Προϋποθέσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού παρακολούθησης Με την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος στον εκπαιδευτικό χορηγείται πιστοποιητικό παρακολούθησης και εφαρμογής διάρκειας 80 ωρών. Βασική προϋπόθεση για την ολοκλήρωση και εφαρμογή του προγράμματος είναι η παρακολούθηση όλων των ενοτήτων, η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων και η εφαρμογή όλων των δραστηριοτήτων στην τάξη. Στη συνέχεια επισυνάπτεται ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα για τη συμμετοχή στο εξ αποστάσεως πρόγραμμα WeC.A.R.E.. H τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση της συμμετοχής στο Πρόγραμμα. Ειδικότερα τα χρονοδιαγράμματα που αφορούν στα κοινά projects μεταξύ τάξεων είναι απαραίτητο να γίνονται στις προτεινόμενες