Κάπνισμα και Υγεία Παρασκευή Αργυροπούλου-Πατάκα Μπούτου Αφροδίτη
Σχηματική αναπαράσταση των τεσσάρων σταδίων εξέλιξης της πανδημίας του καπνίσματος Lopez et al, Tobacco Control, 1994
Επιπολασμός καπνίσματος στους άνδρες Mackay J, et al The Tobacco Atlas, 2006
Επιπολασμός καπνίσματος στις γυναίκες Mackay J, et al The Tobacco Atlas, 2006
Επιπολασμός του καπνίσματος στην Ελλάδα (2006) Μη καπνιστές: 41% Πρώην καπνιστές: 17% Καπνιστές: 42% EE: Καπνιστές: 32% Μη Καπνιστές: 47% Πρώην Καπνιστές: 21% ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_272c_en.pdf
Υπόδειγμα Θανάτων που Προλαμβάνονται ή Αναβάλλονται μέσω της Μείωσης των Παραγόντων Κινδύνου 35.000 Θάνατοι που Προλαμβάνονται ή Αναβάλλονται (N) 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 24680 Διακοπή Καπνίσματος 4710 7235 Μείωση Μείωση Αρτηριακής Χοληστερόλης Πίεσης Unal B et al. BMJ. 2005;331:1 6.
Κάπνισμα και μείωση προσδόκιμου επιβίωσης Μακροχρόνιο κάπνισμα οδηγεί σε προσδόκιμου κατά 10 έτη Διακοπή καπνίσματος στα 60, 50, 40, ή 30 έτη οδηγεί σε του προσδόκιμου κατά 3,6,9 ή 10 έτη Survival From Age 60 (%) 100 80 60 40 20 0 71 Cigarette Smokers 88 32 40 50 60 70 80 90 100 Age (years) Nonsmokers 65 5 26 2 Doll et al. BMJ. 2004;328:1519-1527.
Περίπου ένας στους τρεις θανάτους ανδρών μέσης ηλικίας οφείλεται στο κάπνισμα 24.000 Έλληνες κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας του καπνίσματος!!! www.deathsfromsmoking.net WHO, European HFA-DB, 2006
Επιλεγμένες αέριες χημικές ουσίες παραγόμενες από καύση φύλλων καπνού Αέριες ουσίες Ποσότητα κύριας mg/τσιγάρο στήλης Carbon monoxide 10.000 23.000 Carbonyl sulphide 18 42 Benzene 12 42 Toluene 160 Formaldehyde >4000 70 100 Acrolein 60 100 Acetone 100 250 Pyridine 16 40 Ammonium 50 130 Nitric oxides 100 600 Nicotine 1000 2500 Phenol 60 140 Aniline 0,36 Cadmium 0,1 Polonium 0,04
Επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία Καρκίνος Αναπνευστικά νοσήματα Καρδιαγγειακά νοσήματα Έλκος Στομάχου- Δωδεκαδάκτυλου Οδοντιατρικά- Αισθητικά προβλήματα Σεξουαλική δυσλειτουργία- Υπογονιμότητα Επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό Επιδείνωση άλλων παθολογικών καταστάσεων
Κάπνισμα και Καρκίνος Ευθύνεται για : 87% των καρκίνων του πνεύμονα 30% όλων των καρκίνων Σημαντικός παράγοντας κινδύνου για Ca ουροδόχου κύστης, παγκρέατος, μαστού, στομάχου Συνέχιση του καπνίσματος μετά τη διάγνωση: Επηρεάζει την απάντηση στη θεραπεία Επιδεινώνει την ποιότητα ζωής πιθανότητας υποτροπών προσδόκιμου επιβίωσης C. Lerman. J Clin Oncol (23) 2 ; 2005
Ετήσιος Επιπολασμός καρκίνου του πνεύμονα σε άντρες <45 ετών Ε.Ε.. : 2,5/ 100.000 πληθυσμού Ελλάδα: 4,1/ 100.000 πληθυσμού International Agency for Research on Cancer, Lyon 1997
Κάπνισμα και αναπνευστικό Χρόνια βρογχίτιδα ΧΑΠ Αφορά το 8 12 % των καπνιστών Ηλικία > 40 έτη οικονομικό κόστος απουσίες από εργασία ποιότητα ζωής Επιδείνωση άσθματος ERS/ELF. European Lung White Book 2003
Αιτίες θανάτου στις Δυτικο-Ευρωπαϊκές Χώρες 1990 1. Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. Pneumonia 5. COPD 6. Colon and rectum cancers 7. Stomach cancer 8. Breast Cancer 9. Road traffic accidents 10. Cirrhosis of the liver 2010 1. Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. COPD 5. Pneumonia 6. Colon and rectum cancers 7. Stomach cancer 8. Cirrhosis of the liver 9. Breast cancer 10. Road traffic accidents ERS/ELF. European Lung White Book 2003
Αιτίες θανάτου στις Ανατολικο-Ευρωπαϊκές Χώρες 1990 1. Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. Pneumonia 5. Stomach cancer 6. Road traffic accidents 7. Self-inflicted injuries 8. COPD 9. Colon and rectum cancers 10. Cirrhosis of the liver 2010 1. Ischaemic heart disease 2. Cerebrovascular disease 3. Lung cancer 4. COPD 5. Stomach cancer 6. Road traffic accidents 7. Pneumonia 8. Colon and rectum cancers 9. Self-inflicted injuries 10. Cirrhosis of the liver ERS/ELF. European Lung White Book 2003
αγγειακό Κάπνισμα και καρδιαγγειακό σύστημα Νικοτίνη Μονοξείδιο άνθρακα Βενζοπυρένια Γλυκοπρωτεϊνες Συμπαθητικό νευρικό σύστημα ΑΠ, ΚΣ Συσταλτικότητα μυοκαρδίου Αγγειοσύσπαση CO Hb Υποξία ιστών Υποξία μυοκαρδίου Ισχαιμία μυοκαρδίου Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου Αιμοπετάλια Ινωδογόνο, ομοκυστείνη Ρίζες οξυγόνου Καταστροφή ενδοθηλίου Αθηρογένεση Υπέρταση Περιφερική αρτηριακή αποφρακτική νόσος
12 Κάπνισμα και θνησιμότητα από στεφανιαία νόσο Relative Risk (95% CI) a 10 8 6 4 2 1.0 Δοσοεξαρτώμενη!!!! 1,7 3,7 5,4 0 Nonsmokers 1-14/Day14/Day 15-24/Day Cigarettes/Day Current Smokers 25/Day a The probability of an event (developing a disease) occurring in exposed people compared with the probability of the event in nonexposed people. Adjusted for age.willett et al. N Engl J Med. 1987;317(21):1303-1309.
Κάπνισμα και ΑΕΕ Στο κάπνισμα οφείλεται το 12-14% όλων των θανάτων από ΑΕΕ Το κάπνισμα μπορεί να εντείνει την δράση και άλλων παραγόντων κινδύνου Μηχανισμοί δράσης καπνίσματος: Οξέως: επίδραση σε σχηματισμό θρόμβου Χρονίως: επίταση αθηροσκλήρωσης MRI εγκεφάλου με οξύ ισχαιμικό ΑΕΕ Goldstein et al. Stroke. 2006;37:1583-1633; http://www.ucihs.uci.edu/stroke/whatisastroke.shtml. Accessed October 19, 2007.
Κάπνισμα και θνησιμότητα από ΑΕΕ (στους άντρες) 60 50 Δοσοεξαρτώμενη!! 50,6 Mortality Rate a 40 30 20 30,9 39,0 10 0 1-1515 15-24 25 Cigarettes/Day Current Smokers a Twenty-year age-adjusted mortality per 10,000 person-years for men. P<.014 for trend. Hart et al. Stroke. 1999;30:1999-2007.
Κάπνισμα και σακχαρώδης διαβήτης Οι καπνιστές έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ τύπου ΙΙ Ινσουλινοαντοχή ( 15-20% απαιτήσεων) Επίπτωση επιπλοκών: -ΣΝ και περιφερική αγγειοπάθεια -Αμφιβληστροειδοπάθεια -Διαβητική νεφροπάθεια Beziaud et al. Diabetes Metab. 2004;30:161-166
Κίνδυνος ανάπτυξης Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου ΙΙ 3,0 Relative Risk (95% CI) a 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 1,00 1,79 1,71 0,0 Nonsmokers Light Smokers (1-19/Day) 19/Day) Moderate/Heavy Smokers ( 20/Day) Cigarettes/Day Current Smokers a The probability of an event (developing a disease) occurring in exposed people compared with the probability of the event in nonexposed people. Adjusted for age and BMI. Wannamethee et al. Diabetes Care. 2001;24(9):1590-1595.
Κάπνισμα και γαστρεντερικό Συχνότερα έλκη-βαρύτερα έλκη Συχνότερες υποτροπές Επιδείνωση συμπτωμάτων Γ.Ο.Π Νόσος Crohn Eastwood JL.J Clin Gastroenterology 1997 Mahid SS Mayo Clin Proc. 2006
Κάπνισμα και σεξουαλική υγεία ανικανότητα, κακή ποιότητα σπέρματος 28% μικρότερη γονιμότητα, επιτυχία υποβοηθούμενης γονιμοποίησης, πρόωρη εμμηνόπαυση Baird D, Wilcox A. JAMA 1985 Harrison KL et al. Aust NZ J Obstet Gynaecol 1990
Κάπνισμα: αισθητικά και άλλα προβλήματα πρόωρες ρυτίδες γκρίζα μαλλιά τριχόπτωση περιοδοντικών παθήσεων άσχημη οσμή σε μαλλιά και ρούχα
Κινδυνεύουν οι "παθητικοί" καπνιστές??
Κάπνισμα και εγκυμοσύνη Κίνδυνος για αυτόματη αποβολή Ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης Πρώιμη ρήξη εμβρυικών μεμβρανών Κίνδυνος για εμβρυικό θάνατο Πρόωρος τοκετός Αποκόλληση του πλακούντα Αυξημένη νεογνική αιμοσφαιρίνη Νεογνά λιποβαρή Αιφνίδιος βρεφικός θάνατος Andres et al. Semin Neonatol. 2000;5:231-241; Cnattingius. Nicotine Tob Res. 2004;6(suppl 2):S125-S140.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ