ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Από το 1983 κοντά στο μαθητή Οδός 6 αριθμός 5 Τύρναβος τηλ: 2492024412 www.tomh.gr ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 27 ΜΑΙΟΥ 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α1 Α.1. 1: Χαρακτηρίστε σωστό ή λανθασμένο το περιεχόμενο των παρακάτω προτάσεων: 1. Η Εθνική τράπεζα ιδρύθηκε το 1841. 2. Ο ναυτικός αποκλεισμός από τους Άγγλους και τους Ρώσους,το 1854, προξένησε πολλά δεινά στη χώρα. 3. Προσφυγικά ρεύματα κατέφθασαν στην Ελλάδα το 19ο αιώνα από την Ανατολική Ρωμυλία εξαιτίας των βιαιοπραγιών κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα.. 4. Το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1922. 5. Με τη Συνθήκη του Λονδίνου (1913) η Κρήτη προσαρτήθηκε στο ελληνικό κράτος. (Μονάδες 5) Α.1.2: Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων. Μεγάλη Ιδέα Ορεινοί Προσωρινή Κυβέρνηση Κρήτης Ε.Α.Π. Αμειψισπορά (Μονάδες 10) ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Α.1.3: Αντιστοιχίστε τα δεδομένα της στήλης Α με αυτά από τη στήλη Β: ΣΤΗΛΗ Α α. Φιλελεύθεροι β. Αντιβενιζελικοί γ. Αριστερά Κόμματα ΣΤΗΛΗ Β 1. Εξισορρόπηση συμφερόντων κοινωνικών τάξεων. 2. Κοινωνικοποίηση μέσων παραγωγής. 3. Ο Βασιλιάς σύμβολο της εθνικής ενότητας. 4. Κοινωνική γαλήνη. 5. Φορολογικές ελαφρύνσεις. 6. Ανόρθωση. 7. Ισότητα ευκαιριών. 8. Συνταγματική μεταβολή. 9. Αναθεώρηση Συντάγματος. 10. Διανομή αγαθών (Μονάδες 5) ΘΕΜΑ Α2 Α.2.1. Ποιες οι ρυθμίσεις της Ελληνοτουρκικής Σύμβασης Ανταλλαγής πληθυσμών και ποιες οι αντιδράσεις των προσφύγων για την υπογραφή της; (Μονάδες 15) Α.2.2. Πως καθορίζονται οι βασιλικές εξουσίες στα συντάγματα του 1844, 1864 και 1911; (Μονάδες 15) ΘΕΜΑ Β Β.1. Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και τα στοιχεία του ακολούθου κειμένου να αναφέρετε τις συνθήκες εμφάνισης και ωρίμανσης του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα. Κείμενο Στις εκλογές του 1910 αναδείχθηκαν για πρώτη φορά σοσιαλιστές και αγροτιστές βουλευτές, σημειώνοντας την είσοδο στην Ελληνική Βουλή πολιτικών τάσεων που αναφέρονται ευθέως σε συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις. Οι σοσιαλιστές βουλευτές που εκλέγονται εκπροσωπούν περισσότερο κάποιες ασαφείς προσοσιαλιστικές τάσεις κι η εκλογή τους θα μείνει χωρίς συνέχεια. Οργανωμένη σοσιαλιστική παρουσία σε εκλογικό επίπεδο έχουμε από τις εκλογές του 1920 και εξής με το ΣΕΚΕ. Οι αγροτιστές πάλι (οι «Γεωργικοί» της Θεσσαλίας) είναι μια προαναγγελία ενός αγροτικού κόμματος, εάν και έχουν διατυπωθεί επιφυλάξεις ως προς αυτό. ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Ως την αρχή του αιώνα οι σοσιαλιστικές ιδέες είχαν πολύ μικρή απήχηση στην Ελλάδα. Επρόκειτο, άλλωστε για μια χώρα με οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά αρκετά διαφορετικά από εκείνα των βιομηχανικών κοινωνιών της Δυτικής Ευρώπης και της Βορείου Αμερικής. Η εμβρυακή κατάσταση της εργατικής τάξης, η μετανάστευση ως ανακουφιστική διέξοδος των οικονομικά ασθενέστερων, η κυριαρχία της Μεγάλης Ιδέας, ο πελατειακός χαρακτήρας των ελληνικών κομμάτων, ο οποίος διασπούσε τις ταξικές δομές και δεν επέτρεπε να αναπτυχθεί αντίστοιχη συνείδηση είναι λόγοι που εμπόδισαν τη διείσδυση σοσιαλιστικών ιδεών. Οπωσδήποτε τα χρόνια αυτά διαδίδονται όλο και περισσότερο οι σοσιαλιστικές ιδέες για την πάλη των τάξεων ως κατευθυντήρια αρχή πολιτικής, καθώς και την ανεξαρτησία του εργατικού κινήματος από τα αστικά πολιτικά κόμματα. Εκτός από το Σύνδεσμο των Εργατικών Τάξεων της Ελλάδος (ή Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα) που είχε ιδρύσει ο Πλάτων Δρακούλης, το 1911 ιδρύεται από το Νικόλαο Γιαννιό το Σοσιαλιστικό Κέντρο Αθηνών και η νεολαία του, ο Σοσιαλιστικός Όμιλος της Ελληνικής Νεολαίας. Μετά το 1915, η τεράστια δυσπραγία της εργατικής τάξης, η πλημμελής εφαρμογή της βενιζελικής εργατικής νομοθεσίας, η επιπρόσθετη κακοδαιμονία λόγω των συνθηκών του πολέμου και η ολοένα και μεγαλύτερη διάδοση των σοσιαλιστικών ιδεών τείνουν να συνειδητοποιήσουν και ταυτόχρονα να ριζοσπαστικοποιήσουν την ελληνική εργατική τάξη. Το 1918 ιδρύεται στην Αθήνα το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ελλάδος, με αποφασιστική ώθηση της κυβέρνησης Βενιζέλου (όπως άλλωστε και στην ίδρυση της ΓΣΕΕ τον ίδιο χρόνο), η οποία επιδίωκε να επιδείξει εκείνο το πρόσωπο στο διεθνή εργατικό και σοσιαλιστικό χώρο που θα επέτρεπε την ευμένεια απέναντι στα ελληνικά εθνικά ζητήματα. Το ΣΕΚΕ προσχώρησε στη Γ Διεθνή το 1920 και αργότερα μετονομάστηκε σε Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (Κ.Κ.Ε). Το ΣΕΚΕ ήταν το μόνο καθαρά εργατικό κόμμα στην Ελλάδα της εποχής, όπως και το ΚΚΕ στην επόμενη, του Μεσοπολέμου. Δε συγκέντρωσε όμως την πλειοψηφία της εργατικής τάξης, η οποία υποστήριξε αρχικά το κίνημα της Ανόρθωσης και την πολιτική του έκφραση, το Κόμμα των Φιλελευθέρων, ενώ αργότερα θα στραφεί στην αντιβενιζελική παράταξη που επαγγελόταν την ειρήνη (εκλογές του 1920). Σ αυτές τις εκλογές πολλοί εργάτες θα ψηφίσουν το Σ.Ε.Κ.Ε. (Μονάδες 25) ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Β. 2. Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των παραθεμάτων και τις γνώσεις σας από το σχολικό βιβλίο, να παρουσιάσετε και να αιτιολογήσετε την αντίδραση του Ε. Βενιζέλου απέναντι στην απόφαση των Κρητών βουλευτών να μετάσχουν στις εργασίες του ελληνικού κοινοβουλίου. Κείμενο 1ο Αντίδραση του Βενιζέλου στην απόφαση των Κρητών βουλευτών να μετάσχουν στις εργασίες του ελληνικού κοινοβουλίου. Μήνυμά του προς τον Ραγκαβή, κυβερνητικό αντιπρόσωπο στα Χανιά: «Δεν επιτρέπεται να θυσιασθούν τα κεκτημένα δια της σπουδής. Δεν είναι εντροπή δια την μικράν Κρήτην να μιμηθή μέγιστα έθνη και να υπομείνη. Ουδείς γνωρίζει τι εκπλήξεις θα προκύψουν εκ του ιταλοτουρκικού πολέμου. Οι Κρήτες λησμονούν ότι τίθενται αντιμέτωποι όχι μόνον της Τουρκίας και των Μεγάλων Δυνάμεων, αλλά και αυτού τούτου του ελευθέρου βασιλείου, του οποίου η κυβέρνησις δεν ευνοεί να αποδεχθή το κρητικόν πραξικόπημα και να έλθη εις άκαιρον ρήξιν με την Τουρκίαν. Συντόνως και άνευ απωλείας μιας ημέρας ασχολουμένη με την στρατιωτικήν συγκρότησιν της χώρας, η κυβέρνησις αξιοί όπως εις την γνώμην της προσαρμοσθή η γνώμη των πολιτικών αρχηγών της Κρήτης». Σταθερή άρνηση του Βενιζέλου να επιτρέψει την είσοδο Κρητών βουλευτών στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Σχετικό έγγραφο προς το Προεδρείο της Βουλής: «Της Ελλάδος μη αποδεχθείσης εισέτι το Κρητικόν κήρυγμα της ενώσεως η Κρήτη ούτε από απόψεως εσωτερικού δημοσίου δικαίου πολύ δε ολιγώτερον από απόψεως διεθνούς δικαίου, δύναται να θεωρηθή αποτελούσα μέρος της Ελληνικής Επικρατείας, ώστε να δικαιούται ν αντιπροσωπεύηται κατά το Σύνταγμα εν τω εν Αθήναις Βουλευτηρίω Η Κυβέρνησις είναι αδύνατον να δεχθή όπως παρεδρεύσουν οι αναφέρομενοι μετά των νομίμων αντιπροσώπων του Ελληνικού λαού, υπομιμνήσκει δ ότι απόπειρα τυχόν αυτών, όπως βιαίως πραγματοποιήσωσι τους σκοπούς των, θ απετέλει έγκλημα κατά της εν Ελλάδι καθεστηκυίας τάξεως, την οποία έχει η κυβέρνησις καθήκον να προασπίση και αν ακόμη ευρεθή εις την λυπηροτάτην ανάγκην να χρησιμοποιήση προς τούτο την ένοπλον δύναμιν. Η κυβέρνησις άλλως τε ελπίζει ότι οι Κρήτες αντιπρόσωποι δεν θα φθάσουν να ωθήσουν τα πράγματα μέχρι τοιαύτης ακρότητος και ότι ο εγνωσμένος αυτών πατριωτισμός θα τους αγάγη εις την αναγνώρισιν ότι ο επιδιωκόμενος υπ αυτών Εθνικός σκοπός ήκιστα δύναται να υπηρετηθή δια προκλήσεως εσωτερικών αταξιών και ανωμαλιών». Πηγή: Κ. Σβολόπουλος, Ι.Ε.Ε., τόμος ΙΔ, σ. 284 ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Κείμενο 2ο Η συνείδηση της ανεπάρκειας των προϋποθέσεων, οι οποίες θα ήταν δυνατόν να επιτρέψουν την αποτελεσματική διεκδίκηση των εθνικών δικαίων στο στρατιωτικό ή το διπλωματικό πεδίο, ενίσχυσε τον Ελευθέριο Βενιζέλο στην απόφαση να καλλιεργήσει κλίμα υφέσεως στις σχέσεις με τους βαλκανικούς γείτονες και, ιδίως, την Τουρκία. Ο νέος Έλληνας πρωθυπουργός επιδίωκε, πράγματι, από το ένα μέρος να αποφύγει μια άκαιρη και ίσως μοιραία περιπέτεια, και από το άλλο να κερδίσει πολύτιμο χρόνο στην προσπάθεια για την ενίσχυση του ένοπλου δυναμικού της χώρας. Η άμεση συνειδητοποίηση της γενικότερης αυτής αναγκαιότητας εξηγεί τη συγκρατημένη και μετριοπαθή στάση του απέναντι στην επικυρίαρχη Τουρκία, στα τελευταία ιδίως χρόνια της πολιτείας του στην Κρήτη. Θα ήταν ακόμη δυνατόν να υποστηριχθεί ότι, ευθύς μετά τον Ιούλιο του 1908, είχε προσωρινά τουλάχιστον συμμεριστεί τις τολμηρές ελπίδες ευρύτερων κύκλων του πανελληνίου για μια εποικοδομητική συνεργασία των δυο λαών στα πλαίσια του φιλελεύθερου συντάγματος που επαγγελόταν η νεοτουρκική επανάσταση και, κατ επέκταση, στο επίπεδο των διακρατικών ελληνοτουρκικών σχέσεων.... Άμεσα συναρτημένη με τη γενικότερη αυτή φροντίδα είναι δυνατό να θεωρηθεί και η τακτική του Βενιζέλου στην αντιμετώπιση των ειδικότερων προβλημάτων της κρητικής πολιτείας. Κ. Σβολόπουλος, Ι.Ε.Ε., τ. ΙΔ, σ. 280 (Μονάδες 25) Επιμέλεια: Βαρδιοπούλου Εύη ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ