ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ



Σχετικά έγγραφα
Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2009

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2009

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2010

Αποτελέσματα B Τριμήνου 2009

Αποτελέσματα Β Τριμήνου 2014

Αποτελέσματα Έτους 2009

Παράρτημα 2. I. Spreadsheet ABC FACTORS. II. Spreadsheet EFG FACTORS. III. Spreadsheet ΛΑΪΚΗ FACTORING. IV. Spreadsheet ΠΕΙΡΑΙΩΣ FACTORING

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2008

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2005

Αποτελέσματα Έτους 2008

Ο Μ Ι Λ Ο Σ A T E b a n k - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 9ΜΗΝΟΥ 2009

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2007

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2004

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2008

Ο Μ Ι Λ Ο Σ A T E b a n k - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2009

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2014

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα Έτους 2009

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2007

Αποτελέσματα Α Εξαμήνου 2008

Κέρδη µετά από φόρους (εκατ ευρώ)

Απαντήστε όλες τις ερωτήσεις. ιάρκεια εξετάσεων: Μια ώρα και 30 λεπτά Ονοµατεπώνυµο φοιτητού/τριας;... Αρ. Μητρ.:...

Αποτελέσματα Γ Τριμήνου 2014

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2011

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα A Τριμήνου2010

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟΥ 2005

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ 27/08/2008

Αποτελέσματα Β Τριμήνου 2013

Οικονομικά Στοιχεία Β Τριμήνου 2018

(7,7) (3,7) 109,7% Δικαιώματα μειοψηφίας (0,7) (0,4) Καθαρά κέρδη που αναλογούν στους μετόχους 41,7 40,0 4,3%

ΟΜΙΛΟΣ MARFIN POPULAR BANK ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΝΙΑΜΗΝΙΑ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2005

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ. Αξιολόγηση Πιστωτικού Κινδύνου μέσω της Μεθόδου του Κρίσιμου Σημείου Μείωσης των Εσόδων

Αποτελέσματα Α Εξαμήνου 2010

Αποτελέσματα α τριμήνου 2011 του Ομίλου Marfin Popular Bank

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ 2002 ( ιεθνή Λογιστικά Πρότυπα-IAS)

Marfin Popular Bank: Οικονομικά αποτελέσματα εννεαμήνου 2010

ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ THN. 30 Σεπτεμβρίου 2006

Οικονομικά Στοιχεία Β Τριμήνου

Αποτελέσματα Γ Τριμήνου 2011

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2012

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ 05/11/2008 ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΝΝΙΑΜΗΝΟΥ 2008

Επιτόκια Προθεσμιακών Καταθέσεων 31/12/12 31/03/13 30/06/13 30/09/13 31/12/13 Ετήσια. μεταβολή σε μονάδες βάσης Τριμηνιαία μεταβολή

ΣΥΝΕΧΙΣΤΗΚΕ Η ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΤΟ 2001

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2007

Αποτελέσματα B Τριμήνου 2011

ΑΥΞΗΣΗ 13,3% ΤΩΝ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡ ΩΝ ΤΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ 2003 ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2010

Αποτελέσματα Έτους 2010

Βασικά Οικονομικά Μεγέθη Ομίλου J&P-ΑΒΑΞ. Εννεάμηνο & 3 ο Τρίμηνο 2008

Προκαταρκτικά ετήσια αποτελέσματα της Marfin Popular Bank για το έτος 2010

ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΣΤΙΣ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2006

Αποτελέσματα Γ τριμήνου 2011 του Ομίλου Marfin Popular Bank

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2006

Οικονομικά Στοιχεία A Τριμήνου

Αποτελέσματα Έτους 2011

3 χρή η ρ μ. Εισαγωγή στην ανάλυση με τη χρήση αριθμοδεικτών. Στην διαστρωματική ή κάθετη ανάλυση περιλαμβάνονται η κατάρτιση της χρηματοοικονομικής

ΟΜΙΛΟΣ MARFIN POPULAR BANK ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2013

ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΣΤΙΣ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2006

Αποτελέσματα β τριμήνου 2011 του Ομίλου Marfin Popular Bank

Εργαστήριο Εκπαίδευσης και Εφαρμογών Λογιστικής. Εισαγωγή στην Χρηματοοικονομική Ανάλυση

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Α ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2006

ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΔΟΣΗΣ 1 ου 3ΜΗΝΟΥ Αποτελέσματα

ΟΜΙΛΟΣ MARFIN POPULAR BANK ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΝΙΑΜΗΝΙΑ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ

Βασικά Οικονομικά Μεγέθη Ομίλου J&P-ΑΒΑΞ

Οικονομικά Στοιχεία Γ Τριμήνου 2016

Marfin Popular Bank: Προκαταρκτικά οικονοµικά αποτελέσµατα για το έτος 2009

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Περιόδου από 1 ης Ιανουαρίου 2011 έως 31 ης Μαρτίου 2011

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Περιόδου από 1 ης Ιανουαρίου 2010 έως 31 ης Μαρτίου 2010

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 9 η. Χρηματοοικονομική Ανάλυση

Σύμφωνα με τα ΔΠΧΠ οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να δημοσιεύουν τις παρακάτω καταστάσεις:

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΤΟΥΣ 2006 & ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΤΡΙΕΤΙΑ

Τόκοι και συναφή κονδύλια (καθαρό ποσό) (47.046,77) (41.973,09) Αποτέλεσμα περιόδου μετά από φόρους (54.865,67) ,29

Οικονομικά Στοιχεία Α Τριμήνου 2017

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 1ΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ 2011 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΜΕΙΩΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ

Όµιλος ATEbank - Αποτελέσµατα A Τριµήνου 2011

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ CASE STUDY: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΜΕ ΒΙΒΛΙΑ Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟΥ 2006

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ «MARPRO ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» ΑΡ.Μ.Α.Ε /004/Β/09/0100 ΠΡΟΣ ΤΗΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ 2008 ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ATTICA BANK. Κέρδη 12,61 εκατ. ευρώ μετά από φόρους Σύνολο ενεργητικού 4,52 δις.

Αποτελέσµατα 3 ου Τριµήνου 2013 Οµίλου Γενικής Τράπεζας

Αποτελέσματα Ομίλου ΕΤΕ: Q1.15

Οικονομικά Στοιχεία Γ Τριμήνου 2015

Βασικά Οικονομικά Μεγέθη Ομίλου J&P-ΑΒΑΞ. σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (IAS) και τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (IFRS)

1. Αριθμοδείκτες Τρόπος υπολογισμού

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ

Βασικά Οικονομικά Μεγέθη Ομίλου J&P-ΑΒΑΞ. Εννεάμηνο & 3 ο Τρίμηνο 2008

Ανάλυση με τη χρήση αριθμοδεικτών Κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας Αλεξόπουλος Γιώργος

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2006

ΤΑΧΥ ΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ Β! ΤΡΙΜΗΝΟ 2007 To Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο Ελλάδος συνέχισε και κατά το Β! Τρίµηνο του 2007 την επιτυχηµένη πορεία ανάπτυξης τ

Ορατά τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης

# + ε ) ε V S T N U U N Y Z [ [ \ ] ^ ] ι ` a b W \ ` c d e X ` f S K 4 ι D υ A J J :! " # ε % " & # ( ) " ) * ( ε +, # ( -. / ) 0,., )

ALPHA BANK. Αποτελέσµατα Α τριµήνου Αθήνα, 29 Ιουνίου 2005

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ 2003

Οικονομικά Στοιχεία Γ Τριμήνου 2018

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2016

Βασικά Οικονομικά Μεγέθη Ομίλου J&P-ΑΒΑΞ. Δωδεκάμηνο & 4 ο Τρίμηνο 2008

Οικονομικά Στοιχεία B Τριμήνου 2017

Αποτελέσματα Έτους 2012

Ισολογισµός Οµίλου J&P-ΑΒΑΞ 2007

Transcript:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 4.1 Εισαγωγή Όπως είδαμε σε προηγούμενο κεφάλαιο ο τραπεζικός τομέας παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη μιας οικονομίας όταν λειτουργεί αποτελεσματικά. Ο σκοπός του παρόντος κεφαλαίου είναι να εξετάζει τους τρόπους μέσω των οποίων αξιολογείται η αποτελεσματικότητα και η κερδοφορία των τραπεζών. Ένας τρόπος αξιολόγησης μιας επιχείρησης είναι η χρήση μιας σειράς αριθμοδεικτών. Η ανάλυση των δεικτών περιλαμβάνει δύο μεθόδους, τη διαστρωματική και την διαχρονική ανάλυση, ο καθένας από τις οποίες δίνει χρήσιμες πληροφορίες. Διαστρωματική Ανάλυση Η μέθοδος αυτή συγκρίνει τους δείκτες μιας επιχείρησης με τους δείκτες άλλων επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου για την ίδια χρονική περίοδο. Συνήθως η σύγκριση γίνεται είτε με τις καλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου ή με το μέσο όρο του κλάδου. Η σύγκριση του δείκτη μιας επιχείρησης με τον μέσο όρο πρέπει να είναι προσεκτική. Για παράδειγμα ας υποθέσουμε ότι εξετάζουμε έναν δείκτη για τον οποίο υψηλότερες τιμές θεωρούνται καλύτερες από τις χαμηλές. Η άποψη όμως "ότι όσο υψηλότερος ο δείκτης τόσο το καλύτερο" μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους. Όταν ο δείκτης μιας επιχείρησης απέχει πάρα πολύ από τον μέσο δείκτη είτε προς το καλύτερο ή το χειρότερο θα πρέπει να εξετάζεται με μεγάλη προσοχή. Η περαιτέρω ανάλυση ίσως αποδείξει ότι οι συνθήκες ή κατάσταση της επιχείρησης δεν είναι φανταστική όσο θέλει να δείχνει ο δείκτης. Ένας υψηλός δείκτης κερδοφορίας, για παράδειγμα, μπορεί να προέρχεται από επενδύσεις οι οποίες έχουν μεγάλο ρίσκο και μπορούν ανά πάσα στιγμή να ανατραπούν. Επίσης θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι πολλές φορές η μεγάλη απόκλιση ενός δείκτη από τον μέσο δείκτη του κλάδου μπορεί να είναι μόνο ένα σύμπτωμα ενός μεγάλου προβλήματος. Ο οικονομικός διευθυντής θα πρέπει να ανακαλύψει και να απομονώσει τις αιτίες του προβλήματος. Μόνον όταν αυτό γίνει, θα είναι δυνατή η 1

καταπολέμηση και εξάλειψη του προβλήματος. Το κύριο σημείο εδώ είναι ότι η ανάλυση δεικτών κατευθύνει τον αναλυτή σε δυνητικές περιοχές προβλημάτων και ανησυχιών; η ανάλυση δεν παρέχει απόδειξη για την ύπαρξη προβλημάτων. Διαχρονική Ανάλυση Δεικτών Η ανάλυση εξετάζει τους διάφορους δείκτες μιας επιχείρησης για μια σειρά ετών και επιτρέπει στην επιχείρηση να προσδιορίσει κατά πόσο αναπτύσσεται ή όχι, κατά πόσο οδεύει εμπρός ή πίσω και γενικά αποκαλύπτει τις τάσεις που δημιουργούνται. Σημεία που θα πρέπει να προσεχθούν για την σωστή χρήση των δεικτών Ένας δείκτης από μόνος του δεν είναι ικανός να πληροφορήσει σωστά για την γενική κατάσταση της επιχείρησης. Μόνο μια ομάδα δεικτών είναι σε θέση να παρέχει πληροφορίες που μπορούν να θεωρηθούν ικανές για σωστή πληροφόρηση. Η ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων και οι εξ αυτών ερχόμενοι δείκτες πρέπει να αναφέρονται στην ίδια χρονική περίοδο για να αποφευχθούν σφάλματα που σχετίζονται με την εποχικότητα των προϊόντων. Τα χρησιμοποιούμενα δεδομένα και οικονομικές καταστάσεις θα πρέπει να προέρχονται από ίδιες λογιστικές μεθόδους. Η χρησιμοποίηση διαφορετικών λογιστικών μεθόδων θα έχει ως συνέπεια να μην είναι δυνατή η σύγκριση διαφόρων δεικτών μεταξύ εταιριών αλλά και ακόμη για την ίδια την επιχείρηση. Η σύγκριση δεικτών διαχρονικά θα πρέπει να πάρει υπόψη την επίδραση του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός επηρεάζει τόσο τον όγκο των πωλήσεων όσο και το κόστος. Επηρεάζει την αξία των διαφόρων στοιχείων και επομένως επηρεάζει την κερδοφορία. Α. Δείκτες Κερδοφορίας Οι δείκτες που συνήθως χρησιμοποιούνται από τους αναλυτές για την κερδοφορία των τραπεζών είναι: η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων, η απόδοση του ενεργητικού και το καθαρό περιθώριο επιτοκίου. 2

Απόδοση Ιδίων Κεφαλαίων (ROE) Κέρδη προς διάθεση ROE = Σύνολο μέσων ιδίων κεφαλαίων Ο δείκτης αυτός μετρά την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων. Δεδομένου ότι ο σκοπός μιας τράπεζας είναι να μεγιστοποιήσει τον πλούτο των μετόχων, ο δείκτης της απόδοσης ιδίων κεφαλαίων είναι σημαντικός για τους μετόχους. Εάν ο δείκτης είναι χαμηλός σε σχέση με τον δείκτη άλλων τραπεζών, τότε μειώνονται οι δυνατότητες της τράπεζας να αντλήσει νέα κεφάλαια από την κεφαλαιαγορά, τα οποία πιθανώς χρειάζονται για την επέκταση και διατήρηση της ανταγωνιστικότητας. Στο παρονομαστή του δείκτη υπάρχει ο μέσος όρος των ιδίων κεφαλαίων. Η εξήγηση αυτού είναι ότι τα κέρδη πραγματοποιούνται κατά την διάρκεια όλου του έτους και άρα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο μέσος όρος των ιδίων κεφαλαίων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους. Απόδοση Ενεργητικού (ROA) Κέρδη προς διάθεση ROA = Σύνολο μέσου ενεργητικού Η απόδοση του ενεργητικού μετρά την ικανότητα της διοίκησης της τράπεζας να χρησιμοποιεί τους πόρους της για την πραγματοποίηση κερδών. Η χρησιμοποίηση του μέσου συνολικού ενεργητικού και του μέσου των ιδίων κεφαλαίων είναι καλύτερο μέτρο από το σύνολο που παρουσιάζεται στον ισολογισμό στο τέλος μιας χρονικής περιόδου. Αυτό οφείλεται στο ότι τα κέρδη μιας τράπεζας πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια μιας ορισμένης χρονικής περιόδου (π.χ. ενός έτους), ενώ το συνολικό ενεργητικό αναφέρεται σ αυτό που αντιστοιχεί στο τέλος της χρονικής περιόδου (έτους) και το οποίο φυσικά μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια του χρόνου. Έτσι χρησιμοποιώντας το μέσο ενεργητικό και τα μέσα ίδια κεφάλαια επιτυγχάνουμε καλύτερη μέτρηση της απόδοσης. 3

Σχέση μεταξύ ROE και ROA Η σχέση μεταξύ ROE και ROA μπορεί να γραφεί ως εξής. Γνωρίζουμε ότι: ROE = Καθαρά Κέρδη Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Εάν πολλαπλασιάσουμε και διαιρέσουμε με το σύνολο του ενεργητικού έχουμε: ROE = Καθαρά Κέρδη. Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Ο πρώτος όρος είναι η απόδοση του ενεργητικού και ο δεύτερος όρος είναι γνωστός ως πολλαπλασιαστής ιδίων κεφαλαίων ή μόχλευση και δείχνει τον βαθμό της χρηματοοικονομικής μόχλευσης. Συνεπώς, ROE = ROA * Πολλαπλασιαστής Ιδίων Κεφαλαίων. Εδώ βλέπουμε ότι η απόδοση ιδίων κεφαλαίων εξαρτάται από δύο παράγοντες: την ικανότητα της διοίκησης να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους και τον βαθμό χρηματοοικονομικής μόχλευσης. Γενικά, όσο μεγαλύτερη είναι η χρηματοοικονομική μόχλευση τόσο μικρότερη τείνει να είναι η απόδοση του ενεργητικού. Η εξήγηση αυτού είναι απλή. Με την αύξηση της χρηματοοικονομικής μόχλευσης (ξένων κεφαλαίων), αυξάνονται συγχρόνως τα έξοδα για τους τόκους και συνεπώς μειώνονται τα καθαρά κέρδη του ιδρύματος. Από την άλλη πλευρά, η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική μόχλευση επηρεάζει θετικά την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων. Ένας άλλος τύπος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξακριβώσουμε από που προέρχεται η κερδοφορία είναι ο εξής: ROE = Καθαρά Κέρδη Έσοδα Εκμεταλλεύσεως Έσοδα Εκμεταλλεύσεως Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Ο πρώτος όρος, που είναι γνωστός ως περιθώριο κέρδους, δείχνει την ικανότητα της διοίκησης να ελέγχει τα έξοδα για ένα δεδομένο ύψος εσόδων. Ο δεύτερος όρος, τον 4

οποίο θα αποκαλέσουμε εκμετάλλευση ενεργητικού, δείχνει την ικανότητα της διοίκησης να χρησιμοποιεί (εκμεταλλεύεται) το ενεργητικό αποτελεσματικά για την πραγματοποίηση εσόδων. Καθαρά Κέρδη Έσοδα Εκμεταλλεύσεως ROE = Έσοδα Εκμεταλλεύσεως Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Άρα η απόδοση ιδίων κεφαλαίων εξαρτάται από: την ικανότητα της διοίκησης να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους την ικανότητα της διοίκησης να ελέγχει τα έξοδα τον βαθμό χρηματοοικονομικής μόχλευσης. Προβλήματα των δεικτών απόδοσης Αναλύοντας την κερδοφορία ενός ιδρύματος μέσω της απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων και του ενεργητικού για ένα συγκεκριμένο έτος θα πρέπει να έχουμε υπόψη ορισμένα προβλήματα που παρουσιάζουν αυτοί οι δείκτες. Συγκεκριμένα, τα προβλήματα του δείκτη απόδοσης είναι: 1. Το πρόβλημα του κινδύνου. Μια υψηλή κερδοφορία μπορεί να προέρχεται από επενδύσεις υψηλού κινδύνου. Θα πρέπει συνεπώς να πάρουμε υπόψη και τον βαθμό κινδύνου ενός ιδρύματος όταν η αξιολόγηση γίνεται μέσω της απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων. 2. Το πρόβλημα του χρόνου. Η απόδοση ιδίων κεφαλαίων για ένα συγκεκριμένο έτος δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει επενδυτικές αποφάσεις της διοίκησης που πρόκειται να επηρεάσουν την επιχείρηση στο μέλλον και για πολλά χρόνια. Έτσι, για παράδειγμα, η απόφαση μιας τράπεζας να εγκαταστήσει αυτόματες ταμειακές μηχανές (ΑΤΜ) ανά τη χώρα, συνεπάγεται επιπλέον έξοδα την συγκεκριμένη χρονιά της εγκατάστασης και συνεπώς μειωμένα κέρδη. Μέσω όμως αυτής της επένδυσης η τράπεζα μπορεί να γίνει περισσότερο ανταγωνιστική, να μειώσει τα έξοδά της στο μέλλον και να αυξήσει την κερδοφορία. Καθαρό Περιθώριο Επιτοκίου (ΝΙΜ) 5

Έσοδα Τόκων - Έξοδα Τόκων NIM = Κερδοφόρα Στοιχεία ττο Ενεργητικού Κερδοφόρα στοιχεία του ενεργητικού είναι τα ακόλουθα: Κρατικά και άλλα αξιόγραφα δεκτά για επαναχρηματοδότηση στην ΚΤ Απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυμάτων Απαιτήσεις κατά πελατών Χρεόγραφα Συμμετοχές Τα έσοδα από τόκους και τα έξοδα για τόκους αντιπροσωπεύουν τη μερίδα του λέοντος στα συνολικά λειτουργικά έσοδα και έξοδα. Ένα μεγάλο συνεπώς μέρος από τη διαφορά μεταξύ των εσόδων και εξόδων προέρχεται από τους τόκους και τα εξομοιούμενα προς αυτά έσοδα και έξοδα. Β. Δείκτες Αποτελεσματικότητας και Παραγωγικότητας Οι δείκτες αυτοί δείχνουν την ικανότητα της διοίκησης να ελέγχει τα έξοδα που δεν αφορούν τους τόκους και την παραγωγικότητα του προσωπικού. Μερικοί από τους δείκτες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι οι εξής. Έξοδα που δεν αφορούν τους τόκους Σύνολο Λειτουργικών εξόδων Έξοδα που δεν αφορούν τους τόκους Σύνολο Λειτουργικών εσόδων Έσοδα που δεν αφορούν τους τόκους Σύνολο Λειτουργικών εσόδων Σύνολο Λειτουργικών Εσόδων Καθαρά Κέρδη Σύνολο Απασχολουμένων Χορηγήσεις Σύνολο Απασχολουμένων 6

Καταθέσεις Σύνολο Απασχολουμένων Γ. Δείκτες Πιστωτικού Κινδύνου Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις Απαιτήσεις κατά πελατών = 19.503.000 1.496.251.106 = 0,013. Καθαρά Κέρδη Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις = 65.904.714 19.503.000 = 3,379. Απαιτήσεις κατά πελατών = 1.496.251.106 3.763.357.316 = 0,3976. Δ. Δείκτες Ρευστότητας Ταμείο & Διαθέσιμα + Κρατικά και άλλα Αξιόγραφα Ταμείο & Διαθέσιμα + Κρατικά και άλλα Αξιόγραφα Σύνολο Καταθέσεων = 1.523.690.036 3.763.357.316 = 0,4049. = 1.523.690.036 3.242.163.654 = 0,47. Ε. Δείκτες Φερεγγυότητας Ίδια Κεφάλαια = 317.566.430 3.763.357.316 = 0,0843. Ίδια Κεφάλαια Απαιτήσεις κατά πελατών = 317.566.430 1.496.251.106 = 0,212. 7

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ 1. Τόκοι + εξομοιούμενα έσοδα 1.420.037 2. Τόκοι + εξομοιούμενα έξοδα - 1.092.521 Καθαρά επιτοκιακά έσοδα 327.516 3. Έσοδα από τίτλους 24.045 4. Έσοδα προμηθειών 101.076 5. Έξοδα προμηθειών - 12.704 6. Αποτελέσματα χρηματοοικονομικών πράξεων 146.388 7. Λοιπά έσοδα εκμετάλλευσης 12.070 Σύνολο Οργανικών εσόδων ή Μικτά αποτελέσματα εκμετάλλευσης 598.391 8. Δαπάνες προσωπικού - 193.609 9. Άλλα έξοδα διοίκησης - 61.736 Κέρδη προ προβλέψεων + αποσβέσεων 343.046 10. Αποσβέσεις πάγιων στοιχείων - 22.925 11. Λοιπά έξοδα εκμετάλλευσης - 3.385 12. Διαφορές προσαρμογής αξίας απαιτήσεων & προβλέψεις για ενδεχόμενες υποχρεώσεις - 38.000 Ολικά κέρδη εκμετάλλευσης ή Καθαρά αποτελέσματα εκμετάλλευσης 278.736 13. + Έκτακτα έσοδα 17.788 14. Έκτακτα έξοδα - 4.848 15. Έκτακτα αποτελέσματα 6.338 Καθαρά κέρδη προ φόρων ή Αποτελέσματα χρήσεως προ φόρων 298.014 Κέρδη προς διάθεση 221.403 8

Υπολογισμός Λειτουργικών Εξόδων και Εσόδων Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων = Τόκοι και Εξομοιούμενα Έξοδα 145.929.784 + Γενικά Έξοδα Διοικήσεως 52.223.203 (μισθοί, ημερομίσθια, επιβαρύνσεις κοινωνικής φύσεως, λοιπές επιβαρύνσεις, άλλα έξοδα διοικήσεως) + Αποσβέσεις + Προβλέψεις + Διαφορές Αναπροσαρμογής αξίας απαιτή- 23.277.502 σεων και προβλέψεις για ενδεχόμενες υ- ποχρεώσεις + Έξοδα Προμηθειών 250.376.190 Σύνολο Λειτουργικών Εσόδων (Έσοδα Εκμεταλλεύσεως) Τόκοι και Εξομοιούμενα Έσοδα 215.290.750 + Έσοδα από Τίτλους 5.267.239 + Έσοδα Προμηθειών 25.903.484 + Αποτελέσματα Χρηματοοικονομικών Πράξεων 30.541.731 + Λοιπά Έσοδα Εκμεταλλεύσεως 6.768.493 283.771.697 Σύνολο Λειτουργικών Εξόδων 250.376.190 - Τόκοι και Εξομοιούμενα Έξοδα 145.929.784 Έξοδα που δεν αφορούν τους τόκους 104.446.406 Σύνολο Λειτουργικών Εσόδων 283.771.697 - Τόκοι και Εξομοιούμενα Έσοδα 215.290.750 Έσοδα που δεν αφορούν τους τόκους 68.480.947 Χορηγήσεις + Λοιπές Απαιτήσεις 1.496.251.106 Χορηγήσεις ή Απαιτήσεις κατά Πελατών Υποχρεώσεις προς Πιστωτικά Ιδρύματα 464.621.768 + Υποχρεώσεις προς Πελάτες 2.777.541.886 Καταθέσεις 3.242.163.654 9

Έκθεση της Εθνικής Τράπεζας για τις προοπτικές Τρεις παράγοντες κλειδιά για τα έσοδα των τραπεζών Η έντονη ζήτηση για καταναλωτικά δάνεια από νοικοκυριά, η ενίσχυση των μη επιτοκιακών εσόδων (υπό τον όρο της ανάκαμψης της Σοφοκλέους) και η αύξηση των εσόδων από προμήθειες αποτελούν τρεις παράγοντες που επιτρέπουν σχετική αισιοδοξία για τις προοπτικές των ελληνικών τραπεζών το 2002. Αυτό αναφέρουν οι αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας, σε έκθεση που δημοσιεύεται σε μια περίοδο έντονου προβληματισμού για την πορεία της κερδοφορίας του κλάδου, καθώς τα «μηνύματα» από το πρώτο τρίμηνο του 2002 δεν είναι ενθαρρυντικά. Στην ίδια έκθεση γίνεται αναφορά και στα αποτελέσματα του 2001, τα οποία αν και εκ πρώτης όψεως δεν είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά, συγκρινόμενα με τις αντίστοιχες επιδόσεις των τραπεζικών ομίλων, άλλων ευρωπαϊκών χωρών δεν παρουσιάζονται τόσο άσχημα. Όπως εκτιμά η Διεύθυνση Σχεδιασμού και Οικονομικής Ανάλυσης της τράπεζας, «Η ζήτηση για δάνεια από νοικοκυριά που θα τρέξει το 2002 με ρυθμούς 25%-30% θα διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα τα έσοδα από τόκους και θα συμβάλλει στη βελτίωση της διάρθρωσης του ενεργητικού, οδηγώντας στην αύξηση του καθαρού επιτοκιακού περιθωρίου. Βελτίωση προσδοκάται και για τα μη επιτοκιακά έσοδα που έφτασαν στο «ναδίρ» το 2001, εάν το χρηματιστήριο ανακάμψει, ακολουθώντας την τάση της διεθνούς οικονομίας. Τέλος, αναμένεται και αύξηση των εσόδων από προμήθειες, καθώς τα ελληνικά νοικοκυριά στρέφονται σταδιακά προς σύγχρονα καταθετικά-επενδυτικά προϊόντα Οι αγορές φαίνεται να συμμερίζονται αυτές τις θετικές προοπτικές, καθώς ο λόγος τιμής προς κέρδη (Ρ/Ε) των ελληνικών τραπεζών διαμορφώθηκε στον Μάρτιο στο 15, δηλαδή σε επίπεδα συγκρίσιμα με αυτά των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Επιπροσθέτως, οι τράπεζες, διατηρώντας αμετάβλητη τη μερισματική τους πολιτική, υποδεικνύουν την αποφασιστικότητά τους να επιτύχουν ισχυρά αποτελέσματα..», καταλήγουν οι αναλυτές της Εθνικής. Σε ότι αφορά το περασμένο έτος, η μείωση των κερδών των ελληνικών τραπεζών ήταν της τάξης του 27%, στις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες όμως ήταν της τάξης του 30%... Οι ελληνικές τράπεζες υπερέχουν σαφώς έναντι των ευρωπαϊκών στους ρυθμούς αύξησης των εσόδων από τόκους (24,1% έναντι 13,2%). Η εικόνα όμως αλλάζει άρδην κατά τη σύγκριση των εσόδων από χρηματοοικονομικές συναλλαγές (στις ελληνικές τράπεζες μειώθηκαν κατά 50,8%, στις ευρωπαϊκές αυξήθηκαν κατά 0,4%) και από προμήθειες (μείωση κατά 20,1% στην Ελλάδα, αύξηση 0,8% στην Ευρώπη), καθώς στα αποτελέσματα των ελληνικών τραπεζών αποτυπώθηκαν ευκρινώς οι παρενέργειες από τη δυσμενή συγκυρία στο ΧΑΑ. Σε γενικές γραμμές, πάντως, οι δείκτες κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών παραμένουν υγιείς και σε κάθε περίπτωση καλύτεροι των αντίστοιχων δεικτών άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών. Για παράδειγμα, ο δείκτης απόδοσης του μέσου ενεργητικού για τις ελληνικές τράπεζες το 2001 ήταν 1,4% σε σχέση με 0,7% για τις άλλες ευρωπαϊκές, ενώ το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο ήταν 3% και 1,4% αντίστοιχα. 10

Συγκριτικά στοιχεία ελληνικών και ευρωπαϊκών τραπεζών (31.12.2001) Ετήσια μεταβολή (%) Ελληνικές τράπεζες * Ευρωπαϊκές τράπεζες ** Κέρδη προ φόρων -27,2-30,0 Καθαρά έσοδα από τόνους (προ προβλέψεων) 24,1 13,2 Προβλέψεις 15,1 67,4 Μη επιτοκιακά έσοδα -15,2 2,3 Έσοδα από προμήθειες -20,1 0,8 Έσοδα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές -50,8 0,4 Λειτουργικές δαπάνες 7,6 14,0 Χορηγήσεις 17,6 3,4 Χαρτοφυλάκιο ομολόγων 13,3 16,6 Καταθέσεις και ρέπος 12,6 10,5 Δείκτες (%) Καθαρό επιτοκιακό περιθώριο 3,0 1,4 Απόδοση μέσων κεφαλαίων (προ φόρων) 19,7 17,6 Απόδοση μέσου ενεργητικού (προ φόρων) 1,4 0,7 Λόγος κόστους προς έσοδα 62,1 70,5 * Ελληνικές τράπεζες: Εθνική, Alpha, EFG Eurobank, Εμπορική, Πειραιώς. ** Ευρωπαϊκές τράπεζες: Deutsche Bank, BNP, P&ribas, UBS, HypoBereinsbank, Credit Suisse, ABN AMRO, Commerzbank, Societe Generale, ING, BBVA, Nordeo, Unicredito, Donska Bank, San Paolo IMI, Svenska Hendelsbanken, Barclays, HSBC, Lioyds. Πηγή: Εθνική Τράπεζα 11