ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟ ΦΥΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ... 15 ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ... 17 ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΣΚΕΛΕΤΟΣ... 20 Μικροσωληνίσκοι... 21 Μικρονημάτια ακτίνης... 26 ΠΥΡΗΝΑΣ... 29 Πυρηνικός φάκελλος... 31 Πυρηνόπλασμα... 33 Χρωματίνη... 33 Χρωμοσώματα... 34 Πυρηνίσκος... 36 ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ... 37 ΜΕΣΟΦΑΣΗ... 38 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ... 39 Μίτωση... 39 Μείωση... 42 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ (ΚΥΤΟΚΙΝΗΣΗ)... 46 ΡΙΒΟΣΩΜΑΤΙΑ... 48 ΕΝΔΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ... 51 ΣΥΣΚΕΥΗ GOLGI... 54 MITOXOΝΔΡΙΑ... 58 ΠΛΑΣΤΙΔΙΑ... 61 Προπλαστίδια... 62 Χλωροπλάστες... 63 Ωχροπλάστες... 68 Χλωμοπλάστες... 70 Λευκοπλάστες... 71 Αμυλοπλάστες... 72
8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΑ... 75 ΧΥΜΟΤΟΠΙΑ... 77 ΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ... 82 Χημική σύσταση του κυτταρικού τοιχώματος... 82 Σχηματισμός του κυτταρικού τοιχώματος... 84 Πρωτογενές και δευτερογενές κυτταρικό τοίχωμα... 87 Εξαλλοιώσεις του κυτταρικού τοιχώματος... 88 Πλασμοδέσμες και βοθρία... 90 ΟΙ ΦΥΤΙΚΟΙ ΙΣΤΟΙ... 97 ΜΕΡΙΣΤΩΜΑΤΑ... 98 Επάκρια μεριστώματα... 99 Επάκριο μερίστωμα βλαστού... 99 Επάκριο μερίστωμα ρίζας... 101 Πλευρικά μεριστώματα... 103 Αγωγός καμβιακός δακτύλιος... 103 Φελλογόνος καμβιακός δακτύλιος... 109 Βασικά μεριστώματα... 109 Ενδιάμεσα μεριστώματα... 109 Μασχαλιαία μεριστώματα... 110 ΕΠΙΔΕΡΜΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ... 111 Τυπικά επιδερμικά κύτταρα... 112 Καταφρακτικα κύτταρα Στόματα... 115 Τρίχωμα (τρίχες)... 120 Ριζικά τριχίδια... 123 Ασυνήθιστα επιδερμικά κύτταρα... 123 ΠΑΡΕΓΧΥΜΑΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ... 124 Φωτοσυνθετικό παρέγχυμα... 126 Αποταμιευτικό παρέγχυμα... 127 Αερέγχυμα... 129 Μεταγωγό παρέγχυμα... 130 ΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ... 131 Κολλέγχυμα... 131 Σκληρέγχυμα... 133 ΑΓΩΓΟΣ ΙΣΤΟΣ... 137 Ξύλωμα... 139 Φλοίωμα... 145
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 9 ΕΚΚΡΙΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ... 151 Ελαιαδένες... 151 Γαλακτοφόροι σωλήνες... 160 Νεκτάρια... 162 Βλενναδένες... 164 Κομμεοφόροι αδένες... 165 Αλαταδένες... 166 Υδατώδη... 169 Νύσσουσες τρίχες... 171 Πεπτικοί αδένες... 172 ΠΕΡΙΔΕΡΜΑ-ΦΑΚΙΔΙΑ... 172 ΤΑ ΦΥΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ... 177 ΒΛΑΣΤΟΣ... 179 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΒΛΑΣΤΟΥ... 179 ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΒΛΑΣΤΟΥ... 182 α. Ανατομική κατασκευή του βλαστού των ποωδών δικότυλων φυτών... 182 Επιδερμίδα... 185 Πρωτογενής φλοιός... 185 Αγωγό σύστημα... 186 Εντεριώνη... 188 β. Ανατομική κατασκευή του βλαστού των ποωδών μονοκότυλων φυτών... 189 γ. Ανατομική κατασκευή του βλαστού των δενδρωδών δικότυλων φυτών... 192 Φλοιός (φλούδα)... 196 Περίδερμα... 197 Δευτερογενές φλοίωμα... 197 Κεντρικός κύλινδρος (ξύλο)... 200 Δευτερογενές ξύλωμα... 201 δ. Ανατομική κατασκευή του βλαστού των δενδρωδών μονοκότυλων φυτών... 208 ε. Ανατομική κατασκευή του βλαστού των δενδρωδών γυμνόσπερμων φυτών... 210 ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ ΒΛΑΣΤΩΝ (ΔΙΑΚΛΑΔΩΣΗ ΤΟΥ ΒΛΑΣΤΟΥ)... 215
10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟΙ ΒΛΑΣΤΟΙ... 218 Αποταμιευτικός βλαστός... 218 Αναρριχητικός / στηρικτικός βλαστός... 222 Βλαστός υδρόβιων φυτών... 223 Προστατευτικός βλαστός... 223 Φωτοσυνθετικός βλαστός... 225 Έρπων βλαστός... 226 ΦΥΛΛΟ... 227 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΦΥΛΛΟΥ... 227 ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΦΥΛΛΟΥ... 231 α. Ανατομική κατασκευή του φύλλου των δικότυλων φυτών... 231 Έλασμα... 231 Επιδερμίδα... 231 Δρυφακτοειδές παρέγχυμα... 233 Σπογγώδες παρέγχυμα... 233 Αγωγό σύστημα... 234 Στηρικτικό σύστημα... 235 Μίσχος... 238 β. Ανατομική κατασκευή του φύλλου των μονοκότυλων φυτών.. 239 γ. Ανατομική κατασκευή του φύλλου των γυμνόσπερμων φυτών 242 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΑ ΦΥΛΛΑ... 243 Αποταμιευτικό φύλλο... 243 Αναρριχητικό / στηρικτικό φύλλο... 245 Προστατευτικό φύλλο... 245 Φυλλώδιο... 247 Αναπαραγωγικό φύλλο... 248 Συλληπτήριο φύλλο... 248 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΓΕΝΕΣΗ ΤΟΥ ΦΥΛΛΟΥ... 251 ΑΠΟΚΟΠΗ (ΑΠΟΠΤΩΣΗ) ΤΟΥ ΦΥΛΛΟΥ... 254 ΡΙΖΑ... 256 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΡΙΖΑΣ... 256 ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΡΙΖΑΣ... 259 α. Ανατομική κατασκευή της ρίζας των ποωδών δικότυλων φυτών 259 Επιδερμίδα... 261 Πρωτογενής φλοιός... 262 Κεντρικός κύλινδρος... 265
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 11 β. Ανατομική κατασκευή της ρίζας των ποωδών μονοκότυλων φυτών... 268 γ. Ανατομική κατασκευή της ρίζας των δενδρωδών δικότυλων φυτών... 272 δ. Ανατομική κατασκευή της ρίζας των δενδρωδών γυμνόσπερμων φυτών... 276 ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΤΑΞΥ ΡΙΖΑΣ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΟΥ... 277 ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ ΡΙΖΩΝ (ΔΙΑΚΛΑΔΩΣΗ ΤΗΣ ΡΙΖΑΣ) 281 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΕΣ ΡΙΖΕΣ... 284 Αποταμιευτική ρίζα... 284 Στηρικτική / αναρριχητική ρίζα... 286 Αναπνευστική ρίζα... 288 Φωτοσυνθετική ρίζα... 289 Μυζητική ρίζα... 289 ΜΥΚΟΡΡΙΖΑ ΚΑΙ ΡΙΖΙΚΟ ΦΥΜΑΤΙΟ... 290 Μυκόρριζα... 290 Ριζικό φυμάτιο... 292 ΑΝΘΟΣ... 294 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ... 294 Τύποι ανθέων... 296 Ταξιανθία... 297 Χρώμα του άνθους... 300 Ανάπτυξη του άνθους... 301 ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΝΘΟΥΣ... 303 α. Ανατομική κατασκευή του άνθους των αγγειόσπερμων φυτών 303 Σέπαλα και πέταλα... 303 Ανδρείο... 304 Ανθήρας... 306 Μικροσποριογένεση (σχηματισμός των γυρεόκοκκων)... 308 Γυναικείο... 311 Ωοθήκη... 313 Στύλος... 316 Στίγμα... 317 Μακροσποριογένεση (σχηματισμός του εμβρυόσακκου)... 317 β. Ανατομική κατασκευή των αναπαραγωγικών οργάνων των γυμνόσπερμων φυτών... 319
12 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Μικροκώνοι... 319 Μικροσποριογένεση... 319 Μακροκώνοι... 322 Μακροσποριογένεση... 324 ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΗ ΚΑΙ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ... 326 α. Επικονίαση και γονιμοποίηση στα αγγειόσπερμα φυτά... 326 Επικονίαση... 326 Γονιμοποίηση... 329 β. Επικονίαση και γονιμοποίηση στα γυμνόσπερμα φυτά... 333 Επικονίαση... 333 Γονιμοποίηση... 335 ΚΑΡΠΟΣ... 339 ΤΥΠΟΙ ΚΑΡΠΩΝ... 340 ΑΠΛΟΙ ΚΑΡΠΟΙ... 340 α. Ξηροί διαρρηκτοί καρποί... 340 Λοβός ή χέδρωπας... 342 Θύλακας... 343 Κάψα... 344 β. Ξηροί αδιάρρηκτοι καρποί... 344 Αχαίνιο... 345 Καρύοψη... 346 Κάρυο... 347 Σαμάρα... 349 Σχιζοκάρπιο... 350 γ. Σαρκώδεις καρποί... 350 Ράγα... 350 Δρύπη... 353 Πόμη... 354 ΣΥΝΘΕΤΟΙ ΚΑΡΠΟΙ... 355 ΣΥΓΚΑΡΠΙΑ... 357 ΣΠΕΡΜΑ... 359 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ... 359 ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ... 360 α. Ανατομική κατασκευή του σπέρματος των αγγειόσπερμων φυτών... 360
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13 Σπέρμα δικότυλων φυτών... 361 Σπέρμα με ενδοσπέρμιο... 361 Σπέρμα χωρίς ενδοσπέρμιο (με παχιές κοτυληδόνες)... 362 Σπέρμα μονοκότυλων φυτών... 363 β. Ανατομική κατασκευή του σπέρματος των γυμνόσπερμων φυτών... 365 ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ (ΕΜΒΡΥΟΓΕΝΕΣΗ)... 366 Εμβρυογένεση στα δικότυλα φυτά... 366 Εμβρυογένεση στα μονοκότυλα φυτά... 368 Εμβρυογένεση στα γυμνόσπερμα φυτά... 370 ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΝΔΟΣΠΕΡΜΙΟΥ... 372 Ενδοσπέρμιο με ελεύθερους πυρήνες... 373 Ενδοσπέρμιο με πλήρη κύτταρα... 374 Ελλοβιακό ενδοσπέρμιο... 375 ΟΥΣΙΕΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΤΙΚΕΣ ΣΤΟ ΣΠΕΡΜΑ... 376 ΜΕΤΑΦΟΡΑ (ΔΙΑΣΠΟΡΑ) ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ... 377 Μεταφορά του σπέρματος με εκτόξευση... 377 Μεταφορά του σπέρματος με τον άνεμο... 379 Μεταφορά του σπέρματος με το νερό... 381 Μεταφορά του σπέρματος με τα ζώα... 381 ΦΥΤΡΩΣΗ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ... 382 Παράγοντες αναγκαίοι για τη φύτρωση του σπέρματος... 382 Λήθαργος... 383 Ζωτικότητα του σπέρματος... 384 Διαδικασία φύτρωσης του σπέρματος... 385 ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΔΙΠΛΟΕΙΔΟΥΣ ΚΑΙ ΑΠΛΟΕΙΔΟΥΣ ΓΕΝΕΑΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ)... 391 Εναλλαγή γενεών στα αγγειόσπερμα φυτά... 391 Εναλλαγή γενεών στα γυμνόσπερμα φυτά... 394 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 397 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ... 407