Τι εννοούμε με τον όρο «αξίες»; Σχέση των αξιών με τις λειτουργίες Λειτουργική ανάλυση υγροτόπου αντικειμενικές διαπιστώσεις Αξιακή ανάλυση υγροτόπου υποκειμενικούς παράγοντες 1 2 Οι αξίες είναι πολλαπλές είναι αλληλοεπηρεαζόμενες Οι πολλαπλές αξίες αποτελούν αίτιο συγκρούσεων Οι αξίες δεν εμφανίζονται όλες σε όλους τους υγροτόπους 1. Βιολογική (βιοποικιλότητα) 5. Κτηνοτροφική 6. Αντιπλημμυρική 7. Βελτιωτική ποιότητας νερού 3 4
8. Αναψυχής 9. Πολιτιστική 10. Ρυθμιστική CO2 11. Βελτιωτική κλίματος 12. Θηραματική 13. Επιστημονική 14. Εκπαιδευτική 15. Υλοτομική 16. Υδροηλεκτρική 17. Αλατοληπτική 18. Αμμοληπτική 19. Αντιδιαβρωτική 20. Ιαματική 21. Μεταφορική 5 6 Η σημασία της βιοποικιλότητας Βιολογική ποικιλότητα (ποικιλία μορφών ζωής) γενετική ποικιλότητα (άτομα) ποικιλότητα ειδών (είδη) οικολογική ποικιλότητα (φυτοκοινωνίες) ποικιλότητα τοπίων (οικοσυστήματα) 7 1,6 2 100 εκατ. είδη Η φύση εξαφανίζει και δημιουργεί είδη «Εν δυνάμει» φυσικός πόρος Άγρια είδη φυτών και ζώων Æ τροφή, ένδυση, μεταφορά, κατοικία, υγεία, Γενετική βελτίωση ειδών Δεξαμενή πλούτου για ικανοποίηση μελλοντικών αναγκών 8
Η βιοποικιλότητα των υγροτόπων Τμήμα της όλης Είδη με οικονομική σημασία Ρύζι Ελαιοφοίνικας Νεροκάρδαμο Νούφαρο με εδώδιμους καρπούς, εντεριώνη μετρόξυλου (άμυλο), πάπυρος (χαρτί βάρκες) Φυτά καλαμώνων (οικοδομικά, ψάθες, καλάθια, ενέργεια, ) Καρκινοειδές Artemia salina Η βιοποικιλότητα των υγροτόπων Επηρεάζεται από αβιοτικούς παράγοντες Υδατικό καθεστώς Αλλοιώσεις του νερού Αλλοιώσεις του υποστρώματος Είναι αποτέλεσμα πλήθους αλληλεπιδράσεων Μεταβολή ετήσια και μεταξύ ετών Γνώση αλληλεπιδράσεων αποτελεσματικότερη διαχείριση 9 10 Η βιοποικιλότητα των υγροτόπων Προέχει των άλλων αξιών Rio de Janeiro - 5/6/1992 : Διεθνής Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα 5 η Ιουνίου : Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος Υδρευτική αξία 1 η σε προτεραιότητα χρήσης Ποταμοί & λίμνες Παράκτια έλη (έμμεση συνεισφορά) 11 12
Υδρευτική αξία Περιαστικοί υγρότοποι αν και πολυτιμότεροι υφίστανται συχνότερα κακοποίηση Αρδευτική αξία Ξηρική vs. Αρδευόμενη γεωργία Όλοι σχεδόν οι ελληνικοί υγρότοποι χρησιμοποιούνται για άρδευση (βαρύτητα, άντληση σε δίκτυο ή άμεσα, σε συνδυασμό με άλλες αξίες) 13 14 Εχέδωρος ποταμός. Φωτο: Γ. Τσαουσάκης. Διαχείριση Έλεγχος αντλούμενης ποσότητας Έλεγχος ρύπανσης αρδευτικών νερών Αλιευτική αξία Κάλυψη αναγκών σε αλιεύματα Συμβάλει στην προστασία Σε λιμνοθάλασσες, λίμνες και ποταμούς 15 16
Αλιευτική αξία Σε λιμνοθάλασσες, Σημαντικά είδη (παραγωγή & αξία): Κέφαλοι Λαβράκια Τσιπούρες Χέλια Ετήσια παραγωγή 6,3 κ./στρ. 20 κ./στρ. Ιταλία 66 κ./στρ. Αλιευτική αξία Σε λίμνες Φυσικές λίμνες παραγωγή από τεχνητές Ετήσια παραγωγή 2,6 κ./στρ. Αλιευτική αξία Σε ποταμούς Περιορισμένη παραγωγή Μεγαλύτερη στα δέλτα 95 τόνοι (Έβρου- Στρυμόνα-Λουδία- Αλιάκμονα) Καλλιέργεια οστράκων 90% της παραγωγής μυδιών στο Δέλτα Αξιού 17 18 Αλιευτική αξία Υδατοκαλλιέργειες 97 τόνοι κυπρίνων, χελιών & πέστροφας (Πολυφύτου - Κρεμαστών) Εντατική υδατοκαλλιέργεια προκαλεί προβλήματα Εκτατική με έλεγχο των ρύπων είναι συμβατή Αλιευτική αξία Εμπλουτισμός υγροτόπων Γενικότερη κατάσταση υγροτόπου Γενετική μόλυνση Αξία ιχθυοπανίδας 160 είδη 45 ενδημικά της Ελλάδας Ένδειξη υγείας του υγροτόπου Συνδέεται στενά με άλλες αξίες Αναψυχική, πολιτιστική, επιστημονική, 19 20