Φαινότυπος μόνιμης απόφραξης αεραγωγών Δρ. Κατσούλης Κωνσταντίνος Δντης Πνευμονολογικής κλινικής 424 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης
Ορισμός του άσθματος σήμερα Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή των αεραγωγών στην οποία εμπλέκονται πολλά είδη κυττάρων καθώς και κυτταρικά στοιχεία. Η χρόνια φλεγμονή σχετίζεται με τη βρογχική υπεραντιδραστικότητα που οδηγεί σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια δύσπνοιας, βήχα, συρίττουσας αναπνοής και σφιξίματος στο στήθος ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας και νωρίς το πρωί. Αυτά τα επεισόδια συνήθως σχετίζονται με εκτεταμένη αλλά μεταβλητή απόφραξη της ροής αέρα στους πνεύμονες που συχνά είναι αντιστρεπτή είτε αυθόρμητα είτε μετά από θεραπευτική παρέμβαση. GINA 2012
Το άσθμα είναι μια ετερογενής νόσος με πολλούς φαινοτύπους Αλληλοεπικάλυψη φαινοτύπων Wenzel SE, Lancet 2006
Ορισμός Επίπτωση Παράγοντες κινδύνου Παθογένεια παθοφυσιολογία Προγνωστικοί δείκτες Θεραπεία
Ορισμός FEV1 ή FEV1/VC < 75% μετά από βρογχοδιαστολή Ten Brinke A et al. AJRCCM 2001 FEV1 < 80%, αναστρεψιμότητα < 9%, KCO < 80% Vonk JM et al. Thorax 2003 FEV1/VC < 75% FEV1/FVC < 70% Lee JH et al. Chest 2007 Kaminska M. JACI 2009 FEV1/FVC < 70% με ICS > 1000μg φλουτικαζόνης για 4 εβδομάδες Bel EH. ERM 2011
Ορισμός Επίπτωση Παράγοντες κινδύνου Παθογένεια παθοφυσιολογία Προγνωστικοί δείκτες Θεραπεία
Επίπτωση 16% ασθενών με ήπιο Άσθμα (n=228) Vonk JM. Thorax 2003 23% με μέτριο Άσθμα (n=92) Urlik CS. ERJ 1999 49% με σοβαρό Άσθμα (n=132) Ten Brinke A. AJRCCM 2001 35% με ήπιο - μέτριο (n=170) Konstantelou E. ERS 2013 6% με ήπιο Άσθμα (n=1389) Peret JL. AJRCCM 2013
Ορισμός Επίπτωση Παράγοντες κινδύνου Παθογένεια παθοφυσιολογία Προγνωστικοί δείκτες Θεραπεία
Koppelman. JACI 2011
Jongepier H. Clin Exp Allergy 2004
Lee JY. AJRCCM 2006
Άσθμα σε παιδική ηλικία Rasmuseen F. AJRCCM 2002
Όψιμη εμφάνιση Άσθματος Ten Brinke. AJRCCM 2001
Lee JH. Chest 2007
Lee T. Respir Res 2011
Κάπνισμα Lee JH. Chest 2007 Lee T. Respir Res 2011
Βρογχική υπεραντιδραστικότητα και φλεγμονή Ten Brinke. AJRCCM 2001
Φλεγμονή Bumbacea. ERJ 2004
Variables All n=170 Fixed airway obstruction n=60 Non fixed airway obstruction n=110 p-value NO (ppb) 32.0±30.0 38.3 ±32.3 28.3 ±29.1 0.004 PD15 (mg) 0.16 (0.08, 0.29) 0.08 (0.05, 0.12) 0.20 (0.09, 0.33) <0.001 Sputum Cells ( x10*6/ml) 2.3 (0.99, 4.19) 2.88 (1.4, 4.78) 2.20 (2.20, 3.73) 0.082 Eosinophils (%) 3 (0, 8) 4.0 (1.0, 14.0) 2.0 (0.0, 6.0) 0.010 Neutrophils (%) 32 (20, 44) 39.0 (23.0, 47.0) 31.0 (19.0, 40.25) 0.017 Macrophages (%) 60 (47, 75) 54.0 (40.0, 57.25) 65.0 (49.0, 78.0) 0.003 Lymphocytes (%) 1 (0, 2) 1.25 (0.75, 2.13) 1.0 (0.0, 2.0) 0.181 High NO levels 101 (59.4%) 44 (73.3%) 57 (51.8%) 0.005 Eosinophils >3% 86 (50.6%) 37 (61.7%) 49 (44.5%) 0.038 Neutrophils >61% 14 (8.2%) 5 (8.3%) 9 (8.2%) 0.377 Konstantelou. ERS 2013
Παροξύνσεις Bai. ERJ 2007
Λοιμώδεις παράγοντες - Μύκητες Fairs. AJRCCM 2010
Λοιμώδεις παράγοντες «Άτυπα» Chlamydia pneumoniae ορολογική επιβεβαίωση Ten Brinke. JACI 2001 Chlamydia pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae ορολογική επιβεβαίωση, καλλιέργειες, PCR (σε BAL & ενδοβρογχικές βιοψίες) Sutherland. Chest 2007 Αδενοϊοί, κοροναϊοί, γρίππη Β, RSV PCR σε ρινοφαρυγγικό επίχρισμα, προκλητά πτύελα, συμπύκνωμα εκπνεόμενου αέρα Turchiarelli. Allergy 2011
Ορισμός Επίπτωση Παράγοντες κινδύνου Παθογένεια παθοφυσιολογία Προγνωστικοί δείκτες Θεραπεία
Remodelling (αναδιαμόρφωση) Υπερπλασία επιθηλιακών κυττάρων Μεταπλασία καλυκοειδών κυττάρων Υπερπλασία λείων μυικών ινών Πάχυνση βασικής μεμβράνης Αγγειογένεση Hirota. Chest 2013
Διαλείπουσα απόφραξη Χρόνια εμμένουσα απόφραξη Kaminska. JACI 2009
RGS4 (Regulator of G protein signaling) και Λείες Μυικές Ινες Damera. PLoS ONE 2012
Μείωση ελαστικής επαναφοράς Maud. AJRCCM 2004
Ελαστική επαναφορά Maud. AJRCCM 2004
Άσθμα και μόνιμη απόφραξη... so what?
Μόνιμη απόφραξη στην παιδική ηλικία Μόνιμη απόφραξη στην ενηλικίωση Rasmussen. AJRCCM 2002 Μόνιμη απόφραξη δυναμική υπερδιάταση / περιορισμός στην άσκηση Sciurba. Chest 2004
Contoli. JACI 2010
Ορισμός Επίπτωση Παράγοντες κινδύνου Παθογένεια παθοφυσιολογία Προγνωστικοί δείκτες Θεραπεία
Προγνωστικοί δείκτες 1) Αυξημένη βρογχική υπεραντιδραστικότητα & αναστρεψιμότητα 2) Διάρκεια νόσου & βαρύτητα 3) Εμμένουσα ηωσινοφιλική φλεγμονή 4) Υψηλά επίπεδα FeNO
Ορισμός Επίπτωση Παράγοντες κινδύνου Παθογένεια παθοφυσιολογία Προγνωστικοί δείκτες Θεραπεία
Μοντελουκάστη ASM & υποεπιθηλιακή ίνωση Henderson. AJRCCM 2006
Τιοτρόπιο και FEV1 Kerstjens. NEJM 2012
Omalizumab και FEV1 Huang. Ann Allergy Asthma Immunol 2005 Ατοπικό Άσθμα Μη ατοπικό Άσθμα Tzortzaki. Pulm Pharm Ther 2012 Giles. Chest 2013
Dupilumab και FEV1 Wenzel. NEJM 2013
Flood - Page. J Clin Invest 2003
Lebrikizumab και FEV1 Corren. NEJM 2011
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η μόνιμη απόφραξη στο Άσθμα συνιστά φαινότυπο που αφορά τόσο σε παιδιά όσο και σε ενηλίκους Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι σημαντικές ειδικά στην ποιότητα ζωής Η έγκαιρη και επαρκής αγωγή φαίνεται προς το παρόν να είναι η μόνη λύση για την αποφυγή της
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ