ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Αγγελική Καλλία Αντωνίου Δρ. Νομικής, Δικηγόρος, info@kallialaw.gr
1. Εισαγωγή Οι όγκοι των αποβλήτων αυξάνονται Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος μεγαλώνει
2 δισ. Τον. αποβλήτων /χρόνο παράγονται στην Ε. Ένωση ΟΟΣΑ αναμένεται 45% αύξηση το έτος 2020, σε σχέση με το 1995 Στόχος: δημιουργία «κοινωνίας της ανακύκλωσης»
2. Γενικό Νομοθετικό Πλαίσιο 6 ο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 2002 2013 7 ο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον 2014 2020 στόχος: μείωση παραγωγής αποβλήτων
Ευημερία μέσα στα όρια του πλανήτη μας CΟΜ (2012) 710, 29.11.2012: 9 Στόχοι 1. Προστασία Φυσικού κεφαλαίου 2. Πράσινη Οικονομία με Χαμηλά Επίπεδα Εκπομπών Διοξ. Άνθρακα 3. Προστασία Υγείας σε σχέση με το Περιβάλλον 4. Εφαρμογή Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας 5. Συγκέντρωση Περιβαλλοντικών Δεδομένων 6. Ενίσχυση Αειφορίας Πόλεων 7. Αντιμετώπιση Περιβαλλοντικών Προκλήσεων σε Περιφερειακό και Παγκόσμιο επίπεδο 8. Ενσωμάτωση Περιβαλλοντικής Διάστασης στις άλλες Πολιτικές 9. Επενδύσεις στην Περιβαλλοντική και Κλιματική Πολιτική
Οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα 2008/98 Ν. 4042/2012, ΦΕΚ Α/13.2.2012 Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων Αρθρα 10 48 Αρθρο 38: Εξουσιοδοτικές Δ/ξεις
2.1. Βασικές Αρχές Διαχείρισης Αποβλήτων Αρχή της προστασίας της υγείας και του περιβάλλοντος κατά τη διαχείριση των αποβλήτων
Αρχή της ιεράρχησης: α) πρόληψη β) προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση γ) ανακύκλωση δ) άλλου είδους ανάκτηση, π.χ. ανάκτηση ενέργειας, ε) διάθεση o Η λιγότερο επιθυμητή μέθοδος είναι η Υγειονομική Ταφή
Αρχή της εγγύτητας: o Η διάθεση των αποβλήτων να γίνεται το δυνατόν εγγύτερα στην πηγή παραγωγής τους o Να μειώνεται κατά, το δυνατόν, η μεταφορά αποβλήτων Αρχή της διάθεσης αποβλήτων στο κράτος που τα παράγει και πάντως όχι εκτός της Ε. Ένωσης.
Αρχή της ευθύνης αποκατάστασης: o Ο παραγωγός παραμένει υπεύθυνος μέχρι την τελική αποκατάσταση του περιβάλλοντος στην περιοχή διάθεσης των αποβλήτων. Αρχή της πρόβλεψης του κύκλου ζωής του προϊόντος: o Από το αρχικό στάδιο του σχεδιασμού ενός προϊόντος να λαμβάνεται μέριμνα για την πρόληψη παραγωγής αποβλήτων και για την ανακύκλωσή του.
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Ε. ΕΝΩΣΗΣ Οδηγίες πλαίσιο για τα απόβλητα 75/442, 2006/12, 2008/98 Οδηγία για τα επικίνδυνα απόβλητα 91/68, 2008/98 Κανονισμοί για τη μεταφορά αποβλήτων 259/93, 1013/2006 ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ Καύση αποβλήτων 2000/76 Ταφή αποβλήτων 1999/31
Ειδικές κατηγορίες αποβλήτων Χρησιμοποιημένα Ορυκτέλαια: 75/439 PCB 96/59 Εξορυκτικά: 2006/21 Λυματολάσπη: 86/278 Συσκευασίες: 94/62 χαρτί, γυαλί, πλαστικό Μπαταρίες: 91/157, 93/86 Ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά: 2002/95, 2002/96 Οχήματα τέλους χρόνου ζωής: 2000/53 Εκσκαφών Κατασκευών Κατεδαφίσεων ΑΕΚΚ: 2008/98
2.2. Οδηγίες Πλαίσιο για τα απόβλητα Οδηγία 2006/12 Οδηγία 2008/98
Οι Οδηγίες 75/442 και 91/156 ενσωματώθηκαν στο εθνικό δίκαιο με την ΚΥΑ 50910/2727/2003 Μέτρα και Όροι για τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων. Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης (ΕΣΔΑ και ΠΕΣΔΑ) Oι ΠΕΣΔΑ αναθεωρούνται σήμερα για όλη τη χώρα
Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Ν.3852/2010 Αρθ.30 Σε κάθε Περιφέρεια Οι ΦΟΔΣΑ συγχωνεύονται σε ενιαίο σύνδεσμο όπου συμμετέχουν υποχρεωτικά οι δήμοι όλων των διαχειριστικών ενοτήτων της Περιφέρειας
Ν.3852/2010 αρθ.94 παρ.1 Αρμοδιότητα Δήμων για απόβλητα προσωρινή αποθήκευση μεταφόρτωση επεξεργασία ανακύκλωση - αξιοποίηση διάθεση των αποβλήτων Κατασκευή μονάδων αξιοποίησης κ διάθεσης Αποκατάσταση ΧΑΔΑ
Ν.4071/2012 Αρθ.13 Συγκροτούνται οι περιφερειακοί ΦΟΔΣΑ ως ΝΠΔΔ με μέλη το σύνολο των Δήμων της Περιφέρειας
Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ Σκοπός του περιφερειακού ΦΟΔΣΑ: Η Ολοκληρωμένη Διαχείριση των στερεών αποβλήτων σύμφωνα με τον ΠΕΣΔΑ
Στατιστικά Στοιχεία : ανά κάτοικο παραγόμενη ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων 441 kg/χρόνο, ποσότητα μικρότερη από τον κοινοτικό μέσο όρο 580 kg/χρόνο, (+22% κατά την 8-ετία 1996-2003)
Στατιστικά στοιχεία Το 2010 στην Ελλάδα διατέθηκαν με υγειονομική ταφή 4,2 εκ. τόννοι Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ) που αντιστοιχούν στο 81% του συνόλου των ΑΣΑ
Υπάρχουσα κατάσταση ΧΑΔΑ : περί τους 73 σε όλη τη χώρα Οι μισοί σε μικρά νησιά 318 ΧΑΔΑ κλειστοί προς αποκατάσταση ΧΥΤΑ: 79 λειτουργούν στη χωρα
2.3. Οδηγία για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων 91/689 Βάσει της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» η αποκλειστική ευθύνη για τη δημιουργία υποδομών για τη διάθεση των επικινδύνων αποβλήτων ανήκει στους παραγωγούς των αποβλήτων
Ενσωμάτωση της Οδηγίας 91/689: α) ΚΥΑ 13588/725/2006 Μέτρα και όροι για την διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων Ασφάλιση για χορήγηση Άδειας: Διάθεσης: 1,5 εκ. ΕΥΡΩ Αξιοποίησης: 1,5 εκ. ΕΥΡΩ Αποθήκευσης: 1 εκ. ΕΥΡΩ Συλλογής μεταφοράς: 0,5 εκ. ΕΥΡΩ
Ενσωμάτωση της Οδηγίας 91/689: β) ΚΥΑ 24944/1159/2006, με την οποία εγκρίνονται οι γενικές τεχνικές προδιαγραφές διαχείρισης Ε.Α. γ) ΚΥΑ 8668/2007 Έγκριση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθ. 5 της 13588/725/2006
Ν.4014/2011, Αρθ.12 παρ.1 Ο φορέας υφιστάμενης δραστηριότητας που περιλαμβάνει διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων υποχρεούται να διαθέτει σε ισχύ ασφαλιστήριο συμβόλαιο ή εγγυητική επιστολή για τις αντίστοιχες εργασίες διαχείρισης επικινδύνων αποβλήτων σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις
Στην Ελλάδα παράγονται ετησίως 330.000 τόνοι Ε.Α., κυρίως: Έλαια Παράγωγα βιομηχανίας σιδηροχάλυβα Μπαταρίες Συσσωρευτές Χημικά Νοσοκομειακά Υγρά καύσιμα.
Οι μεγαλύτερες ποσότητες παράγονται στην Αττική (48,5%), την Κ. Μακεδονία (12,6%) και τη Στερεά Ελλάδα (10,2%) Επιπλέον υπάρχουν προσωρινά αποθηκευμένοι 600.000 τόνοι Ε Α
Οι βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις λαμβάνουν άδεια λειτουργίας μετά από αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έγκριση περιβαλλοντικών όρων από τις Κεντρικές ή Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες Περιβάλλοντος, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος της εγκατάστασης
Σύμφωνα με τις Οδηγίες 96/61, 2008/1, 2010/75/ΕΕ οι βιομηχανίες οφείλουν να εφαρμόσουν Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές (ΒΑΤ)
Πρακτικές διαχείρισης E.A. -Διάθεση και Αποθήκευση σε ειδικούς χώρους μέσα στις μονάδες παραγωγής τους - Χώροι Υγειονομικής Ταφής Επικινδύνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος το 2010 μη ολοκλήρωση αδειοδότησης μέχρι σήμερα
ΧΥΤΕΑ (ΥΠΕΚΑ 2009) 1. ΧΥΤΕΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Άγιος Αθανάσιος 2. ΧΥΤΕΑ ΔΕΗ Λιγνιτικό κέντρο Δ. Μακεδονίας Πεδίο Καρδιάς
-Μεταφορά στο εξωτερικό για διάθεση ή αξιοποίηση τους Η διασυνοριακή μεταφορά των επικίνδυνων αποβλήτων γίνεται σύμφωνα με τον Κανονισμό 1013/2006
Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων Μέτρα και Όροι για τη Διαχείριση Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων Κ.Υ.Α. 146163/2012 (ΦΕΚ Β 1537/Β/8.5.2012) Καύση υγειονομικών αποβλήτων σε ειδική εγκατάσταση στον ΧΥΤΑ Φυλής
2.4. Οδηγία για υγειονομική ταφή αποβλήτων 1999/31/ΕΚ Στόχος: πρόληψη, ή μείωση αρνητικών επιπτώσεων ταφής αποβλήτων στο περιβάλλον Αναφέρεται στις κατηγορίες αποβλήτων: αστικά, επικίνδυνα, μη επικίνδυνα και αδρανή.
. Οι χώροι ταφής ταξινομούνται σε 3 κατηγορίες: επικινδύνων αποβλήτων μη επικινδύνων αποβλήτων αδρανών υλικών
Στους χώρους ταφής δεν γίνονται δεκτά απόβλητα: υγρά εύφλεκτα εκρηκτικά οξειδωτικά μολυσματικά νοσοκομειακά ή κλινικά χρησιμοποιημένα ελαστικά
Η Οδηγία 1999/31 ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την ΚΥΑ 29407/3508/2002, ΦΕΚ 1572/β/2002
Νησιά και Απομονωμένοι Οικισμοί Το 2006 εκδόθηκε η ΥπΑπ. 4641/232/2006 η οποία καθορίζει: τεχνικές προδιαγραφές μικρών χώρων Υγειονομικής ταφής σε νησιά και απομονωμένους οικισμούς.
Στόχος της Ελλάδας: η μείωση βιοαποδομήσιμων αποβλήτων που οδηγούνται προς ταφή (άρθ. 4 ΚΥΑ 29407/3508/2002, σε εναρμόνιση με Οδηγία 99/31):
2.5. Οδηγία για την καύση των αποβλήτων 2000/76 ενσωματώθηκε με την ΚΥΑ 22912/1117/2005 Στόχος: περιορισμός στο ελάχιστο των καταλοίπων της αποτέφρωσης και κατά το δυνατόν ανακύκλωσή τους
Ρυθμίζεται η αποτέφρωση των: α) μη επικινδύνων αστικών απορριμμάτων, β) μη επικινδύνων μη αστικών αποβλήτων (π.χ. λυματολάσπες, ελαστικά αυτοκινήτων, νοσοκομειακά απόβλητα), γ) επικινδύνων αποβλήτων που δεν υπάγονται στις διατάξεις της Οδηγίας 94/67
Καθορίζονται οριακές τιμές ατμοσφαιρικών εκπομπών Παράρτημα V για: βαρέα μέταλλα διοξίνες φουράνια μονοξείδιο του άνθρακα αιωρούμενα σωματίδια ολικό οργανικό άνθρακα υδροχλώριο, υδροφθόριο διοξείδιο του θείου μονοξείδιο του αζώτου διοξείδιο του αζώτου
2.6. Κανονισμός για τη μεταφορά των αποβλήτων 1013/2006
Σύμβαση της Βασιλείας: υπό την αιγίδα της UNEP, ΟΗΕ 1989 για τον έλεγχο των διασυνοριακών κινήσεων επικίνδυνων αποβλήτων και της επεξεργασίας τους Εξαιρεί τα ραδιενεργά απόβλητα Ιστοσελίδα: www.basel.int
2.7. Οδηγία για τη διάθεση των PCBs και PCTs 96/59 Ενσωματώθηκε με την ΚΥΑ 7589/731/2000 Η ΚΥΑ 18083/2003, ρυθμίζει τη διάθεση συσκευασιών που περιέχουν PCBs
2.8. Διαχείριση των αποβλήτων από εξορυκτικές βιομηχανίες Οδηγία 2006/21 Ενσωμάτωθηκε: ΚΥΑ 39624/2209/Ε103/25.9.2009 πρέπει να γίνεται με τρόπο που δεν θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία το περιβάλλον δεν επηρεάζεται αρνητικά το τοπίο
Νομικό πλαίσιο ανακύκλωσης
2.9. Συσκευασίες και απόβλητα συσκευασιών Οδηγία 94/62 Τροποποιήθηκε: Οδηγίες 2004/12 και 2005/20 Αναφέρεται σε όλες τις συσκευασίες που διατίθενται στην αγορά και όλα τα απορρίμματα συσκευασίας, ανεξάρτητα από τα υλικά από τα οποία αποτελούνται
Οδηγία 94/62 ενσωματώθηκε: Ν. 2939/2001«Συσκευασίες και Εναλλακτική διαχείρισης των συσκευασιών και άλλων προϊόντων Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και άλλων προϊόντων» Ν.4042/2012 μετονομάσθηκε: Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑ)
ΥΠΕΚΑ: το 2010 η ανακύκλωση των οικιακών απορριμμάτων ανήλθε στο 18% του συνόλου των απορριμμάτων Το μέσο επίπεδο ανακύκλωσης των 15 παλαιότερων, κ. μ. της Ε. Ένωσης ανέρχεται στο 33%.
Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης
1) Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης Α.Ε. www.herrco.gr Μπλέ κάδοι Συμμετέχουν 1600 εταιρείες, Λειτουργούν στη χώρα 22 Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ)
2) Ανταποδοτική ανακύκλωση A.E. www.antapodotiki.gr Ξεκίνησε το 2009 λειτουργεί συμπληρωματικά με τους μπλέ κάδους Το 2009 τοποθετήθηκαν 82 κέντρα ανταποδοτικής ανακύκλωσης
3) «Κέντρο Εναλλακτικής Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Α.Ε.» για συσκευασίες ορυκτελαίων www.eltepe.gr Έχουν συμβληθεί 120 εταιρείες Το 2009 ανακυκλώθηκαν 3000 τόνοι συσκευασίας ελαίων
4) Ατομικό σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών της ιδιωτικής ετικέτας «ΑΒ Βασιλόπουλος» www.ab.gr Πρόσφατα προσέθεσε ανακύκλωση χρησιμοποιημένων λαδιών
5) Σύστημα για τα μεταχειρισμένα ελαστικά οχημάτων«εco-elastica» www.ecoelastika.gr Π.Δ. 109/2004 Συμμετέχουν 61 εισαγωγείς ελαστικών και 53 εισαγωγείς οχημάτων Αντιπροσωπεύουν το 97% των εισαγομένων ελαστικών
Λειτουργούν 4 μονάδες κοκκοποίησης ελαστικού και μία μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης (ΤΙΤΑΝ) Το ποσοστό ανακύκλωσης (τρίμμα ελαστικού και ενδιάμεσα προϊόντα τεμαχισμού) ανέρχεται στο 74%.
6) Σύστημα για τα Λιπαντικά Έλαια Π.Δ. 82/2004 «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Α.Ε.» www.eltepe.gr έχουν συμβληθεί 85 εταιρείες, καλύπτουν το 98,5% της αγοράς των λιπαντικών. Λειτουργούν 25.000 σημεία συλλογής
7) Σύστημα για τα Οχήματα τέλους κύκλου ζωής Π.Δ. 116/2004 εναρμόνιση Οδηγία 2000/53 «Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδας Α.Ε.» www.edoe.gr Συμμετέχει το σύνολο των εισαγωγέων αυτοκινήτων ποσοστό ανακύκλωσης: 82,4%.
8) Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσσωρευτών «ΣΥ.ΔΕ.ΣΥΣ Α.Ε.» www.sydesys.gr συμμετέχουν 254 παραγωγοί και εισαγωγείς καλύπτουν το 90% των υπόχρεων σημεία συλλογής 6.570 ΚΥΑ 41624/2057/Ε103/2010 ΦΕΚ 1625/Β/11.10.2010, εναρμόνιση με τις Οδηγίες 2006/66 και 2008/103
9) Συλλογική Εναλλακτική Διαχείριση Συσσωρευτών Κρήτης ΣΕΔΙΣ-Κ ΕΠΕ Ηράκλειο
10) «Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσσωρευτών ΕΠΕΝΔΥΣΙΣ Α.Ε.» www.re-battery.gr
11) Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών «ΑΦΗΣ» www.afis.gr 130 εταιρείες, που αντιστοιχούν στο 97 % των υπόχρεων 2009: 47.000 σημεία συλλογής, 629 τόνοι Φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών μεταφέρονται προς ανακύκλωση σε εργοστάσια του εξωτερικού
12) Σύστημα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού Οδηγίες 2002/96, 2002/95 108/2003 Π.Δ/τα 117/2004 και 15/2006 Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού εξοπλισμού «ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.» www.electrocycle.gr συμμετέχουν 616 εταιρείες.
13)Σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης φωτιστικών ειδών και λαμπτήτων Φωτοκύκλωση Α.Ε. www.fotokyklosi.gr Ξεκίνησε το 2009 Κάδοι ανακύκλωσης σε 900 σημεία της χώρας Συλλέχθηκαν 80 τόνοι
14) Απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) ΚΥΑ 36259/1757/Ε103/2010 ΦΕΚ 1312/Β/24.8.2010 1. www.sedpekat.gr 2. www.anabe.gr 3. www.sanke.gr 4. Χαλκιδική Ο.Ε. Κουφίδης -Κτενίδης 5. ΑΕΕΚ Κεντρικής Μακεδονίας
2.12.Λύματα και Βιολογική ιλύς από Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Αστικών Λυμάτων (ΕΕΛ) 2.12.1 Οδηγία 91/271 «περί επεξεργασίας και διάθεσης των αστικών λυμάτων». ρυθμίζει τη συλλογή, επεξεργασία και διάθεση αστικών λυμάτων και συγκεκριμένων βιομηχανικών υγρών αποβλήτων.
Στόχος: προστασία του υδατικού περιβάλλοντος ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη: ΚΥΑ 5673/400/1997. Ορισμένες ΕΕΛ είναι αδρανείς ή λειτουργούν με σοβαρές ανεπάρκειες με αποτέλεσμα να εμφανίζονται οξυμένα προβλήματα σε τοπικό επίπεδο
Εγκύκλιος 431/30.3.012 ΥΠΕΚΑ Εθνική Βάση Δεδομένων ΕΕΛ στην ΕΓΥ Φορείς λειτουργίας ΕΕΛ οφείλουν να καταχωρούν στη βάση όλα τα λειτουργικά δεδομένα των εγκαταστάσεών τους Ανοιχτή πρόσβαση στο κοινό
- Οδηγία 86/278 «για την προστασία του περιβάλλοντος και ειδικότερα του εδάφους, από τη χρήση της ιλύος στη γεωργία». Τίθενται όρια και προδιαγραφές ώστε να αποφεύγονται οι επιβλαβείς επιπτώσεις στο έδαφος, στη γεωργική παραγωγή και στον άνθρωπο από τη χρήση της ιλύος ως εδαφοβελτιωτικό. Ενσωματώθηκε με την Κ.Υ.Α 80568/4225/1991
Οι διατάξεις της Κ.Υ.Α 80568/4225/1991 και της ΚΥΑ 50910/2727/2003 προωθούν την: 1. Απευθείας χρήση σε αγροτικές εφαρμογές 2. Επανένταξη στο φυσικό περιβάλλον «τραυματισμένων» φυσικών ανάγλυφων, αν η ιλύς είναι σταθεροποιημένη ή έχει υποστεί συνεπεξεργασία με άλλα μη επικίνδυνα βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα, όπως το οργανικό κλάσμα των αστικών αποβλήτων (Compost).
3. Ξήρανση της ιλύος και χρήση αυτής ως καυσίμου ύλης στη βιομηχανία 4. Η υγειονομική ταφή της ιλύος, εάν πληροί τα κριτήρια της Απόφασης 2003/33.
Η ιλύς που παράγεται κατά την επεξεργασία των αστικών λυμάτων διατίθεται κυρίως σε χώρους υγειονομικής ταφής, μαζί με αστικά στερεά απόβλητα.
3. οικονομικά μέσα Περίοδος 2007-2013 (2015) προβλέπονται από τα Κοινοτικά Διαρθρωτικά Ταμεία συγχρηματοδοτήσεις Έργων για διαχείριση αποβλήτων συνολικού ύψους 600 εκ.
Στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον Αειφόρος Ανάπτυξη το 2007 περιλαμβάνεται ενδεικτικός κατάλογος έργων που πρόκειται να χρηματοδοτηθούν με τίτλο Προστασία Εδαφικών Συστημάτων και Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων Ως άξονας προτεραιότητας αριθμός 4
ΣΔΙΤ 13 προγράμματα 2 δις ΕΥΡΩ Συγχρηματοδοτούμενα από την Ε. Ενωση 3 Πελοπόννησος 4 Αττική Α. Μακεδονία Θράκη Σέρρες Δ.Μακεδονία Κέρκυρα Ηπειρος Αιτωλοακαρνανία
5.Συμπέρασμα Ο τομέας της διαχείρισης των αποβλήτων σήμερα είναι ο λιγότερο ικανοποιητικά ανεπτυγμένος. Τα πρόστιμα που αναμένεται να επιβληθούν άμεσα από το ΔΕΕ, λόγω της συνέχισης λειτουργίας παράνομων ΧΑΔΑ, εκτιμάται ότι θα είναι ιδιαίτερα υψηλά.
Η καταδίκη της Ελλάδας για μία μόνο παράνομη χωματερή στην περιοχή Κουρουπητού στην Κρήτη κόστισε στη χώρα μας 4,7 εκ..
Η έλλειψη συστηματικής και αποτελεσματικής ενημέρωσης του κοινού για τις νέες τεχνολογίες διαχείρισης αποβλήτων οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση έργων η μη ομαλή λειτουργία των χώρων διάθεσης αποβλήτων τα διστακτικά βήματα υιοθέτησης των νέων τεχνολογιών από την πολιτεία
έχουν ως συνέπεια την έλλειψη της αναγκαίας κοινωνικής αποδοχής και εμπιστοσύνης των πολιτών προς τις αρμόδιες αρχές για το σχεδιασμό και τη διαχείριση των αποβλήτων.
Η πολιτεία, τα ΜΜΕ οι ΜΚΟ και Επιστημονικοί φορείς πρέπει άμεσα να ενεργοποιηθούν για να αναστρέψουν το υπάρχον κλίμα διότι οιαδήποτε καθυστέρηση συνεπάγεται μη αναστρέψιμο κόστος: περιβαλλοντικό οικονομικό κοινωνικό και δημόσιας υγείας
Σας ευχαριστώ ankallia@auth.gr