Τεχνική Ανάλυση 3 Δεκεμβρίου 2014 Ενημερωτικό Νο5 Εξοικονόμηση ενέργειας φωτισμού σε γραφειακούς χώρους Σύνταξη : Σταμάτης Καραγιάννης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Δ.Π.Θ. Στην ανάλυση που ακολουθεί θα γίνει μία τεχνική παρουσίαση των επιλογών και των τεχνικών λύσεων που υπάρχουν στην παρούσα φάση στην Ελληνική / Ευρωπαϊκή αγορά σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας σε χώρους γραφείων. Δεδομένου του ολοένα αυξανόμενου ενεργειακού κόστους υπάρχει μία προσπάθεια εξοικονόμησης / μείωσης κατανάλωσης. Η προσπάθεια αυτή, τονίζουμε, θα πρέπει να γίνει τόσο στο κομμάτι του φωτισμού, όσο και στο κομμάτι του HVAC (στο τελευταίο, ίσως, περισσότερο). Η παρούσα ανάλυση πραγματεύεται μόνο τον φωτισμό. Σύμφωνα με Ελληνική & διεθνή βιβλιογραφία [1], [2], [3] ο φωτισμός σε ένα κτίριο γραφείων αντιπροσωπεύει: Σε άμεση κατανάλωση (ηλεκτρική ενέργεια για φωτισμό) 15-20%. Σε έμμεση κατανάλωση (θερμικό φορτίο από την ενέργεια που καταναλώνεται ASHRAE, 1985 Fundamentals, κεφ.26, παρ. 18), 15-20% της ηλεκτρικής ενέργειας, σε Kw θερμικά. Αυτή η θερμική ενέργεια θα πρέπει να απομακρυνθεί από το κτίριο με βάση το συνολικό COP του συστήματος (σε περίπτωση ψύξης σε θέρμανση είναι θερμικό κέρδος). Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι το 20-25% της συνολικής ηλεκτρικής κατανάλωσης ενός κτιρίου γραφείων αποδίδεται σε φωτισμό. Δύο είναι οι βασικές στρατηγικές μείωσης της κατανάλωσης φωτισμού (σημειώστε ότι οι στρατηγικές ΔΕΝ είναι διαζευκτικές η βέλτιστη απόδοση επιτυγχάνεται αν αυτά ΣΥΝΔΥΑΣΤΟΥΝ): Α. Αντικατάσταση του λαμπτήρα ή/και φωτιστικού. Β. Ενσωμάτωση συστήματος ελέγχου. Α. Αντικατάσταση του λαμπτήρα ή/και φωτιστικού. Στην ελληνική αγορά είναι πολύ διαδεδομένη η αντικατάσταση των υπαρχόντων λαμπτήρων ή/και φωτιστικών με αντίστοιχα τεχνολογίας LED. Η τεχνολογία LED είναι σαφέστατα η τεχνολογία του μέλλοντος, σε ότι αφορά τον φωτισμό. Εκείνο που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη είναι η «φωτιστική απόδοση» - luminous efficacy, μετρούμενη σε lm/w. Παρατηρήσεις: - Ελάχιστη φωτιστική απόδοση (σύμφωνα με τον κανονισμό): 55lm/W - Φωτιστική απόδοση λαμπτήρων φθορισμού Τ8 (η μεγάλη πλειοψηφία των υλοποιήσεων στην Ελλάδα ): 60-80lm/W. Πρόκειται για τεχνολογία που, πλέον, θεωρείται παρωχημένη. Στην Ευρώπη πολύ λίγες εγκαταστάσεις παραμένουν με Τ8 - Φωτιστική απόδοση λαμπτήρων φθορισμού Τ5: 85-110lm/W. Θεωρείται ώριμη τεχνολογία η οποία αποδίδει το μέγιστο στην παρούσα φάση. - Υλοποιήσεις LED: Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι ενώ πολλοί πιστεύουν ότι όλα τα LED είναι αποδοτικά, στην πραγματικότητα η φωτιστική απόδοση εκτείνεται από 40-130lm/W!!!...Μόνο το πάνω μέρος της γκάμας αυτής έχει πολύ ενδιαφέρον στις εγκαταστάσεις φωτισμού. Ταυτόχρονα, όμως, είναι πολύ πιθανό να πέσουμε θύματα παραπλάνησης. Γι αυτό, είναι πολύ σημαντικό να προσέχουμε τις προδιαγραφές και τα δεδομένα του κατασκευαστή προμηθευτή! Σελίδα 1 από 10
Προς επίρρωση των παραπάνω, ακολουθεί μία ανάλυση προσφιλούς στην Ελληνική αγορά τακτικής: Σε υπάρχοντα φωτιστικά (κατά κανόνα φωτιστικό 600Χ600 με λαμπτήρα Τ8) γίνεται απλή αντικατάσταση λαμπτήρων. Τα στοιχεία έχουν αντληθεί από τον κατάλογο της OSRAM (όπως κάποιος μπορεί να τα βρει είτε στο Internet είτε στα τεχνικά φυλλάδια προϊόντων που διανέμονται στα καταστήματα ηλεκτρολογικού υλικού). Υπάρχουσα κατάσταση: φωτιστικό 60x60εκ. με 4 λαμπτήρες Τ8 18Watt (4X18) Αυτός λαμβάνεται ως σημείο αναφοράς, λόγω της ευρείας χρήσης του σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις. Τεχνικά χαρακτηριστικά: - 4 λαμπτήρες Τ8, 18W ο κάθε ένας - Συνολική κατανάλωση: 4Χ18 = 72W (δεν λαμβάνεται υπόψη το ballast) - Φωτιστική απόδοση λαμπτήρα: 1.350lm/W - Luminous efficacy: 75lm/W - Εξαιρετική απόδοση χρωμάτων, Ra: 80 89 - Συνολική απόδοση λαμπτήρων (όχι φωτιστικού): 4 Χ 1.350 = 5.400lm Πλεονεκτήματα: Δοκιμασμένη λύση Μειονεκτήματα: Παλιά τεχνολογία, είναι σε phase-out Μέτρια απόδοση Κατά πάσα πιθανότητα, έχει ξεπεραστεί (σε πολλές περιπτώσεις: κατά πολύ) η αποδοτική διάρκεια ζωής. Συμπέρασμα: απαιτείται αντικατάσταση. 1 η ΠΡΟΤΑΣΗ: αντικατάσταση λαμπτήρων Τ8 (18W) με Τ5 (14W). Τεχνικά χαρακτηριστικά: - 4 λαμπτήρες Τ5, 14W ο κάθε ένας - Συνολική κατανάλωση: 4Χ14 = 56W (δεν λαμβάνεται υπόψη το ballast) - Φωτιστική απόδοση λαμπτήρα: 1.350lm/W - Luminous efficacy: 96,4lm/W - Εξαιρετική απόδοση χρωμάτων, Ra: 80 89 - Συνολική απόδοση: 4 Χ 1.350 = 5.400lm Πλεονεκτήματα: «Ώριμη τεχνολογία» Μέγιστη απόδοση για την συγκεκριμένη τεχνολογία Μειονεκτήματα: - Εξοικονόμηση ενέργειας (σε σχέση με την αναφορά) : -22% Μείωση απόδοσης : 0 Συμπέρασμα: Ενδεδειγμένη κίνηση (διατηρούμε την απόδοση με άμεση μείωση της κατανάλωσης και μηδενικό «ρίσκο» και πολύ χαμηλό συνολικό - κόστος). Σελίδα 2 από 10
2 η ΠΡΟΤΑΣΗ: αντικατάσταση λαμπτήρων Τ8 (18W) με LED SubstiTUBE @ Advanced (OSRAM) Τεχνικά χαρακτηριστικά: - 4 λαμπτήρες LED SubstiTUBE@ Advanced, 11W ο κάθε ένας - Συνολική κατανάλωση: 4Χ11 = 44W (δεν υπάρχει ballast, απ ευθείας σύνδεση στα 230V) - Φωτιστική απόδοση λαμπτήρα: 670lm/W (coolwhite) - Luminous efficacy: 60,9lm/W - Κατά περίπτωση ικανοποιητική απόδοση χρωμάτων, Ra: >80 - Συνολική απόδοση: 4 Χ 670 = 2.680lm Πλεονεκτήματα: Τεχνολογία «του μέλλοντος» Μειονεκτήματα: Μικρή (ακόμα) απόδοση Πρέπει να γίνει έλεγχος αν η απόδοση χρωμάτων (Ra) είναι κατάλληλη για την εφαρμογή Υψηλό κόστος (με βάση τις παρούσες τιμές) Non-dimmable: Προσοχή: άμεση συνέπεια στον ΣΥΝΟΛΙΚΟ βαθμό απόδοσης της εγκατάστασης Εξοικονόμηση ενέργειας (σε σχέση με την αναφορά) : -38,88% Μείωση απόδοσης : -49,6% Συμπέρασμα: Δεν πρόκειται για λύση εξοικονόμησης ενέργειας, απλά μειώνεται η φωτιστική απόδοση στον χώρο με ισόποση (ή μικρότερη, αναλογικά) μείωση ηλ. κατανάλωσης. 3 η ΠΡΟΤΑΣΗ: αντικατάσταση λαμπτήρων Τ8 (18W) με LED SubstiTUBE @ Advanced 2 nd generation (OSRAM) Τεχνικά χαρακτηριστικά: - 4 λαμπτήρες LED SubstiTUBE@ Advanced 2 nd generation, 12W ο κάθε ένας - Συνολική κατανάλωση: 4Χ12 = 48W (δεν λαμβάνεται υπόψη το ballast) - Φωτιστική απόδοση λαμπτήρα: 1.200lm/W (coolwhite) - Luminous efficacy: 100lm/W - Σχετικά ικανοποιητική απόδοση χρωμάτων, Ra: >80 - Συνολική απόδοση: 4 Χ 1.200 = 4.800lm Πλεονεκτήματα: Τεχνολογία «του μέλλοντος» Μειονεκτήματα: Πολύ καλή απόδοση, αναμένεται βελτίωση στο μέλλον για την συγκεκριμένη τεχνολογία Πρέπει να γίνει έλεγχος αν η απόδοση χρωμάτων (Ra) είναι κατάλληλη για την εφαρμογή Υψηλό κόστος (με βάση τις παρούσες τιμές) Non-dimmable: Προσοχή: άμεση συνέπεια στον ΣΥΝΟΛΙΚΟ βαθμό απόδοσης της εγκατάστασης Εξοικονόμηση ενέργειας (σε σχέση με την αναφορά) : -33,33% Μείωση απόδοσης : -11% Συμπέρασμα: Υπάρχει σαφέστατα μείωση της κατανάλωσης με παράλληλη, όμως, μείωση της απόδοσης φωτισμού. Κόστος προς απόδοση σαφώς υψηλότερο από την αντίστοιχη λύση με Τ5. Σελίδα 3 από 10
Από τα παραπάνω εύκολα εξάγεται το συμπέρασμα ότι, όντως, η τεχνολογία LED υπόσχεται σαφή μείωση της ηλεκτρικής κατανάλωσης! Τα σημεία που πρέπει να προσεχτούν είναι: - Χαρακτηριστικά του λαμπτήρα LED και του φωτιστικού. - Φωτιστική απόδοση του ίδιου του λαμπτήρα. Αποδόσεις <100lm/W πρέπει να μας βάλουν σε σκέψεις δεδομένου ότι είναι εφικτές και από τους (πολύ πιο προσιτούς οικονομικά) λαμπτήρες φθορισμού Τ5. - Συνολικό βαθμό απόδοσης του φωτιστικού (LOR), σε περίπτωση ολικής αντικατάστασης του με νέο. - Απόδοση χρωμάτων (Ra), πάλι άμεσα συγκρίσιμα με τους Τ5. - Θερμοκρασία χρώματος (τα ψυχρότερα χρώματα έχουν υψηλότερη απόδοση στην τεχνολογία LED, ενδεχομένως με μικρή αποδοχή από τους εργαζόμενους). - Βεβαίως η αξιοπιστία της εταιρείας του φωτιστικού. Δεδομένου ότι η τεχνολογία είναι «νέα» το επώνυμο φωτιστικό και η εταιρεία που το προμηθεύει είναι δικλείδες ασφαλείας για την εφαρμογή και την διάρκειά της στο χρόνο. Η επίσημη διάρκεια ζωής του φωτιστικού LED φτάνει, ονομαστικά, τις 40-50.000 ώρες (με μέση λειτουργία 12 ώρες/ημέρα, 22 ημέρες/μήνα αυτό αντιστοιχεί σε 12-13 χρόνια!) - Δυνατότητα dimming: Μία δυνατότητα που, κατά κανόνα, παραβλέπεται είναι η δυνατότητα του φωτιστικού να ελέγχεται ως προς την φωτεινότητά του (dimmable). Αυτό είναι πολύ σημαντικό δεδομένου ότι επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση των σύγχρονων συστημάτων ελέγχου διαχείρισης, όπως θα δούμε και στο τμήμα Β. Β. Συστήματα ελέγχου φωτισμού. Στο προηγούμενο τμήμα, αναλύθηκε η στρατηγική βελτίωσης του ίδιου του «εκπομπού» φωτός (δηλ. του λαμπτήρα και του φωτιστικού). Είναι σημαντικό, όμως, για πόσο χρονικό διάστημα τίθεται σε λειτουργία το φωτιστικό, όσο προηγμένο και αποδοτικό κι αν είναι Στην ελληνική πραγματικότητα, καλώς ή κακώς, ο έλεγχος φωτισμού σε γραφειακούς χώρους είναι ο βασικός: «ανάβει» το πρωί, π.χ. 07:00 και «σβήνει» το βράδι, π.χ. στις 22:00 (Predicted Occupancy Control Strategy POCS). Είναι προφανές ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας. Πόσα είναι αυτά τα περιθώρια: Χρονοπρογραμματισμός ανά χώρο (όχι κεντρικά ανά επίπεδο). Συγκεκριμένη ώρα έναυσης και σβέσης για γραφεία, εστιατόρια, χώρους στάθμευσης, lobby με εξωτερικό φωτισμό. Δυνατότητα εξοικονόμησης: 10-18%. Παραδείγματα: τα κλιμακοστάσια, κατά την διάρκεια 07:00 09:00 «ντιμάρονται» στο 70%. Έλεγχος βάσει ανθρώπινης παρουσίας (Real Occupancy Control Strategy ROCS) Δυνατότητα εξοικονόμησης: 9-12% Παραδείγματα: W.C. διάδρομοι (όταν δεν ανιχνεύεται κίνηση, ντιμάρονται στο 20%), meeting room, χώροι εργασίας: όταν δεν ανιχνεύεται κίνηση για π.χ. 5min (1 st timeout) ντιμάρονται στο 50%. Στα επόμενα 5min (2 nd timeout), όταν δεν ανιχνεύεται κίνηση ντιμάρονται στο 20%. Έλεγχος βάσει φυσικού φωτισμού (Daylight Σελίδα 4 από 10
Harvesting Control Strategies DHCS, Constant Illuminance Control Strategies CICS). Δυνατότητα εξοικονόμησης: 17-22% Η Ελλάδα είναι κατ εξοχήν ηλιόλουστη χώρα. Όταν ο ήλιος λάμπει, δηλ. κάθε ημέρα, ειδικοί αισθητήρες ντιμάρουν δυναμικά την αντίστοιχη ζώνη στην οποία βρίσκονται. Παρατηρήσεις στα παραπάνω: - Βιβλιογραφία παραπομπές: [3], [4], [5], [6] - Τα παραπάνω ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας υπολογίζονται ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΑ. Κατά συνέπεια ποσοστό εξοικονόμησης μέχρι 60% είναι απόλυτα εφικτό στην Ελληνική πραγματικότητα. - Η εξοικονόμηση ενέργειας νοείται σε ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ σύστημα φωτισμού (T8, T5, CFL, LED)! Μοναδική προϋπόθεση είναι να είναι dimmable (μία λεπτομέρεια που συστηματικά αγνοείται) - Γιατί τα (όποια) φωτιστικά ΠΡΕΠΕΙ να είναι dimmable; - Αν δεν είναι dimmable δεν μπορούν να εφαρμοστούν οι στρατηγικές ελέγχου που αναφέρθηκαν παραπάνω. Ακόμα και η απλή ανίχνευση κίνησης δεν μπορεί να εφαρμοστεί λόγω του ότι η συχνή αφή σβέση θα επιβαρύνει το ίδιο το φωτιστικό - Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (European Norm) EN 15232:2007 κτίρια χωρίς τους παραπάνω ελέγχους μπορεί να φτάσουν μέχρι την κατηγορία C το πολύ! - To dimming επιμηκύνει κατά πολύ την ονομαστική διάρκεια ζωής του όποιου φωτιστικού (προσοχή στην περίοδο burn-in που προτείνει ο κατασκευαστής!). Βιβλιογραφία, πάνω στην οποία βασίστηκαν τα παραπάνω: [1] ECBCS_Annex_45_Guidebook, www.iea-ebc.org [2] Siemens A.E. Παρουσίαση κου Γ. Κοτταρά, 21/10/2014, Thessaloniki Concert Hall Event [3] Siemens A.E. Building automation impact on energy efficiency_gr, https://www.swe.siemens.com/greece/internet/el/pss/ic/bt/pages/home.aspx [4] www.epbd-ca.eu/ [5] Φυλλάδιο OSRAM, 400R189GR 09/14Pd, www.led.osram.gr/professional [6] www.greengate.com.gr Σελίδα 5 από 10
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΩΤΙΣΜΟΥ Και στο θέμα αυτό υπάρχει σαφής παραπληροφόρηση στην ελληνική αγορά: Στην Ευρώπη (την Δυτική ) δεν νοείται γραφειακός χώρος χωρίς κάποιον έλεγχο. Στην Ελλάδα υπάρχει διαδεδομένη άποψη ότι τα συστήματα ελέγχου είναι οικονομικά μη αποδοτικά, ότι χαλάνε, ότι δεν δουλεύουν. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι όλοι έχουν μία κακή εμπειρία εφαρμογής συστημάτων ελέγχου φωτισμού: πως είναι αυτό εφικτό, δεδομένου ότι πολύ λίγα κτίρια στην Ελλάδα (αναφερόμαστε σε αμιγώς γραφειακές εφαρμογές) είναι εφοδιασμένα με τέτοια συστήματα; Για να ξεκινήσει η συζήτηση, τι θα πρέπει να εξασφαλίζει ένα σύστημα ελέγχου φωτισμού για γραφειακούς χώρους; Ευελιξία. Οι γνώστες του αντικειμένου γνωρίζουν ότι ο ρυθμός αλλαγών αναδιατάξεων των χώρων (ο περίφημος δείκτης churn rate ) είναι ιδιαίτερα υψηλός στα γραφεία. Σημείωση: γραφειακός χώρος δεν εννοείται μία πολυκατοικία που «μετατράπηκε» σε γραφείο. Εννοείται μία πλήρη κτιριακή προσέγγιση για να καλύψει τις απαιτήσεις μίας σύγχρονης εταιρείας σε χώρους εργασίας δημιουργίας. Κατά συνέπεια το σύστημα ελέγχου φωτισμού πρέπει να είναι τόσο ευέλικτο ώστε να καλύπτει τις συνεχείς αλλαγές. Κατά συνέπεια είναι απόλυτη ανάγκη ο έλεγχος να γίνεται ΑΝΑ ΦΩΤΙΣΤΙΚΟ. Μία απάντηση σε αυτό είναι το σύστημα DALI. Πολλοί αγνοούν ότι αυτό δεν είναι το μοναδικό υπάρχουν απλούστερα συστήματα παρακάμπτοντας τους περιορισμούς και το κόστος χρόνο προγραμματισμού του DALI. Πλήρης κάλυψη των απαιτήσεων που προαναφέρθηκαν στο τμήμα Β, δηλ.: Χρονοπρογράμματα: π.χ. στις ώρες λειτουργίας της εταιρείας, ο χρόνος μείωσης της φωτεινότητας όταν δεν ανιχνεύεται κίνηση (1 st timeout) είναι μεγαλύτερος π.χ. από τα Σαββατοκύριακα. Έλεγχος παρουσίας (πραγματικός): Εξασφαλίζεται με ανιχνευτές κίνησης ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (π.χ. πάνω από κάθε «σταυρό» γραφείων). Αυτός ο ανιχνευτής ελέγχει 3-4m 2 εργασιακού χώρου. ΣΥΝΗΘΕΣ ΛΑΘΟΣ: ένας ανιχνευτής για μεγάλες ζώνες, π.χ. 100m 2 : δεν αποτελεί τρόπο εξοικονόμησης ενέργειας φωτισμού.. Daylight Linking Control: Ειδικός ανιχνευτής (φωτόμετρο) τοποθετείται π.χ. πάνω από κάθε «σταυρό» γραφείων. Μετράει δυναμικά την ανακλώμενη λαμπρότητα (δηλ. την ποσότητα φωτός που έχει διαθέσιμη ο κάθε εργαζόμενος) και ντιμάρει τον φωτισμό συνεχώς ώστε να μην υπερβαίνει την συγκεκριμένη τιμή. Με δεδομένη την Ελληνική ηλιοφάνεια, και μόνο αυτή η λειτουργία καταλήγει σε αξιοσημείωτα επίπεδα εξοικονόμησης. Σύνδεση με τον κλιματισμό. Στην Ελληνική αγορά αναφέρονται σύνθετα gateways με συστήματα VRV, ανταλλαγή σύνθετων πληροφοριών κλπ. (σαν εταιρεία έχουμε εγκαταστήσει εκκινήσει αρκετά τέτοια). Το γεγονός ότι πολλά συστήματα (π.χ. KNX) διαθέτουν ειδικευμένα gateways και δυνατότητα πλήρους ελέγχου του κλιματισμού, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απαραίτητο να προστεθούν απίστευτη πολυπλοκότητα και, κυρίως, κόστος για μία απλή, κατά τα άλλα σύζευξη μεταξύ του συστήματος ελέγχου φωτισμού και κλιματισμού. Είναι απορίας άξιο γιατί πρέπει να ακολουθήσουμε την πορεία: KNX -> LON (ενδεχομένως) -> gateway -> Dynet (π.χ. DAIKIN) για ένα απλό on/off. Πιστεύουμε ότι η λύση είναι πιο απλή, ανάλογα με το εγκατεστημένο σύστημα και, κυρίως, ιδιαίτερα φτηνή: - Σύστημα FCU: ακόμα και οι πιο φτηνοί θερμοστάτες έχουν «επαφή παραθύρου». Αυτή την επαφή ελέγχουμε με το 2 nd timeout του ανιχνευτή: π.χ. όταν περάσουν 15 λεπτά από την τελευταία ανίχνευση, το FCU σβήνει. - Σύστημα VRV: Εντελώς αντίστοιχα, όλες οι εσωτερικές μονάδες VRV έχουν στο «σώμα» τους «ψυχρή» επαφή, την οποία απλά ελέγχουμε. - Απλά «σπλιτάκια»: Όλα τα σύγχρονα split units & multi-splits διαθέτουν αντίστοιχη «ψυχρή επαφή». Σελίδα 6 από 10
Ποιες είναι οι λύσεις που η ΧΩΡΟΣ Σ.Μ. ΑΕ προτείνει: ΚΝΧ: Πρόκειται για το γνωστό πρωτόκολλο κτιριακού αυτοματισμού. Η εταιρεία μας είναι μέλος από το 2001 (KNX Partner No. 5329). Διαθέτουμε βαθιά εμπειρία του πρωτοκόλλου και των δυνατοτήτων αυτού. Διαθέτουμε βαθιά εμπειρία από υλικά και δυνατότητες αυτών. Η μελετητική εμπειρία της εταιρείας εγγυάται την σωστή εφαρμογή της προσέγγισης του μελετητή στην συγκεκριμένη εφαρμογή. Παραδίδουμε πλήρη σχέδια as-built. Παρατήρηση: όλα τα συστήματα αυτοματισμού είναι μίας μορφής database. Αν δεν υπάρχει πλήρης καταγραφή (documentation σχέδια as-built) η οποιαδήποτε παρέμβαση διόρθωση επέκταση τώρα και στο μέλλον είναι παρακινδυνευμένη. Παραδίδουμε το αρχείο προγραμματισμού (*.knxproj). Όσο και αν ακούγεται παράξενο είναι πολύ συνηθισμένη τακτική στην ελληνική πραγματικότητα, ο προγραμματιστής να κρατάει το αρχείο, ώστε να έχει εξασφαλισμένη μελλοντική ανάμιξη και αντικείμενο εργασίας. Μπορεί το πρωτόκολλο να είναι ανοιχτό (συνδυάζονται υλικά διαφορετικών εταιρειών), όμως το PROJECT είναι τόσο κλειστό όσο το επιθυμεί ο προγραμματιστής. Προσοχή, λοιπόν, στις απαιτήσεις και στα «παραδοτέα» κατά την διάρκεια της δημοπράτησης. Παράδειγμα σχεδίων as-built ΧΩΡΟΣ Σ.Μ. ΑΕ Σελίδα 7 από 10
Greengate: Πρόκειται για ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου φωτισμού, το οποίο υποστηρίζεται από την εταιρεία μας. Το σύστημα είναι Αγγλικής κατασκευής, της εταιρείας Greengate, θυγατρική της EATON. Το σύστημα είναι εξειδικευμένο στον έλεγχο γραφειακού φωτισμού ΚΑΙ ΜΟΝΟ. Είναι πιστοποιημένο, για την βελτίωση της αξιολόγησης του ελέγχου του φωτισμού, κατά LEED & BREEAM. Βασίζεται στο βιομηχανικό πρωτόκολλο CAN2.0 (πολύ γρήγορη ανταλλαγή πληροφοριών, πολύ σταθερό σύστημα δεδομένου ότι προορίζεται για βιομηχανικά περιβάλλοντα). Mέγιστο μήκος καλωδίου κάθε bus 2Km. Tο software είναι ΑΠΛΗ, ΠΑΡΑΘΥΡΙΚΗ εφαρμογή. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να το χειριστεί με δίωρη εκπαίδευση. To ίδιο το software μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως πλήρες σύστημα visualization με αυξημένες δυνατότητες logging data trending (χρόνος λειτουργίας κάθε φωτιστικού, αριθμός αφών σβέσεων, κλπ). Λόγω της εξειδίκευσης, ο χρόνος προγραμματισμού είναι ΑΣΥΓΚΡΙΤΑ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟΣ από τον αντίστοιχο του ΚΝΧ (για παράδειγμα κτίριο γραφείων 800m2 ολοκληρώνεται με πλήρη έλεγχο σε λιγότερο από μία ημέρα)... Έχει έλεγχο ανά φωτιστικό κάνοντας χρήση τόσο του πρωτοκόλλου DALI όσο και της (φθηνότερης & απλούστερης) τεχνολογίας 1-10V. Ενσωματωμένος web-server (υπάρχει και θύρα USB-CAN η οποία δεν υπάρχει λόγος να προτιμηθεί δεδομένου του υπάρχοντος LAN RJ45) Αρχιτεκτονική συστήματος ελέγχου φωτισμού Greengate Backbone (LAN) Δίκτυο CANbus (π.χ. LiYCY 2X1) Σελίδα 8 από 10
Κύρια μέρη του συστήματος (συνήθως μόνο αυτά χρησιμοποιούνται ) : 1. Ελεγκτής περιοχής (Area Controller Unit ACU) Κάθε σύστημα Spectrum χρειάζεται τουλάχιστον έναν ελεγκτή Περιοχής για τον προγραμματισμό και τον έλεγχο των τοπικών μονάδων. Από τον ελεγκτή Περιοχής εκκινούν τα τρία δίκτυα CANbus που συνδέουν όλες τις μονάδες LCM (μέχρι 80). Ενσωματωμένος web-server. 2. Μονάδες ελέγχου φωτισμού (Local Control Module LCM) Μονάδα που τοποθετείται στον χώρο (πάνω από την ψευδοροφή), ανάλογα με την πυκνότητα των φωτιστικών. Ελέγχει μέχρι 9 ανεξάρτητα φωτιστικά (on/off, DSI, 1-10V, DALI Broadcast ή addressable). (9 dimmer output). Συνδέεται με μέχρι 4 συνδυασμένους αισθητήρες κίνησης φωτόμετρο). (4 analogue input) Συνδέεται με μέχρι 4 εισόδους (ψυχρές επάφές, π.χ. διακόπτης χώρου). (4 digital input) 3. Συνδυασμένος αισθητήρας (Combined Head CH) Ανιχνευτής παρουσίας. Μέτρηση φυσικού φωτισμού. Δέκτης υπερύθρων. (τοποθέτηση στην οροφή). 4. Software προγραμματισμού - επιτήρησης. Απλή παραθυρική εφαρμογή. Χρόνος εκμάθησης: 1 απόγευμα Πολύ γρήγορος προγραμματισμός. Πλήρης εποπτεία: web-server, full visualization. Σελίδα 9 από 10
Γιατί ΧΩΡΟΣ & Εξοικονόμηση ενέργειας σε γραφεία; -- Βαθιά μελετητική εμπειρία. -- Αντικείμενο της εταιρείας από το 1996, εξειδίκευση. -- Δεν δεσμευόμαστε από κάποιο πρωτόκολλο, π.χ. ΚΝΧ ή Greengate (σε κάποια εφαρμογή υπάρχουν περισσότερα θετικά στοιχεία στο ένα σε κάποια στο άλλο). -- Πολλές εφαρμογές σε κτίρια στην Ελλάδα (δυνατότητα επίσκεψης και πλήρους παρουσίασης). -- Πιστοποιημένη (από τις ενεργειακές μετρήσεις πριν & μετά) για την ορθότητα και την αποτελεσματικότητα των επιλογών. Γιατί Greengate & ΧΩΡΟΣ; -- Eξειδίκευση συστήματος σε αυτό που αναφέρει: αυτοματισμός φωτισμού σε γραφειακούς χώρους. -- Πολύ προσιτή εφαρμογή: μπορεί, κάλλιστα, να αναφερόμαστε σε συνολικό κόστος 10/m 2 γραφειακού χώρου. -- Πολύ γρήγορος προγραμματισμός, άμεση εποπτεία κατάστασης (web server). -- Ιδιαίτερα επιτυχημένη εφαρμογή σε ΥΠΑΡΧΟΝΤΑ γραφεία (ελάχιστη όχληση ηλεκτρολογικές εργασίες). -- Πλήρης κάλυψη των απαιτήσεων σύμφωνα με τον κανονισμό LEED & BREEAM (μοναδική προϋπόθεση αποτελεί τα φωτιστικά να είναι dimmable). -- Πολλές εφαρμογές σε κτίρια στην Ελλάδα Περισσότερες πληροφορίες Τεχνική Υποστήριξη: www.horos.gr www.mdt-knx.gr www.greengate.com.gr Σελίδα 10 από 10