29/04/14 Greek Finance Forum Καθημερινή Ανάλυση και Σχόλιο για τις αγορές Greek Finance Forum* Τα όσα αναγράφονται σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν ως προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση προϊόντων των αγορών κεφαλαίου και χρήματος. Η ανάγνωση του παρόντος σημαίνει και αποδοχή της αποποίησης ευθύνης που παρουσιάζεται στην τελευταία σελίδα. London -Athens 29/04/2014
2 Αντίστροφά για τις αύξησης κεφαλαίου των τραπεζών και το Eurogroup στις αρχές Μαΐου. Ανάγκη για μια αντίδραση στο Χ.Α. Σήμερα ολοκληρώνεται η δημόσια εγγραφή για την αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, την ώρα που αντίστροφα μετράει ο χρόνος για την αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας, της επόμενη εβδομάδα αυξήσεις, οι οποίες μαζί με αυτές της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς έχουν τις ανάλογες επιπτώσεις στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά και τη ρευστότητας της. Πέραν όμως των αυξήσεων των τραπεζών, με ενδιαφέρον θα αναμένεται το Eurogroup στις αρχές Μαΐου, όπου όπως είπε χθες ο έλληνας υπουργός οικονομικών, θα τεθεί θέμα του ελληνικού χρέους, Πάντως προτού αναδημοσιεύσουμε τις χθεσινές δηλώσεις του έλληνα ΥΠΟΙΚ, να αναφέρουμε ότι το ζήτημα της μείωσης του ελληνικού χρέους αναμένεται να πάει για το δεύτερο εξάμηνο του έτους, κάτι το οποίο ήδη έχουν πει σχεδόν όλοι οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι (Σόιμπλε, Ντάισμπλουμ), με τη λύση που προτείνεται να είναι η χρονική επιμήκυνση και η αλλαγή των επιτοκίων σε σταθερά από κυμαινόμενα. Στις χθεσινές δηλώσεις Στουρνάρα. «Η ανακοίνωση της Eurostat ανοίγει το δρόμο για τη συζήτηση σχετικά με την ελάφρυνση του χρέους για την Ελλάδα, με βάση όσα έχουν συμφωνηθεί με τους εταίρους. Στο επόμενο Eurogroup της 5ης Μαΐου η ελληνική κυβέρνηση θα θέσει το θέμα αυτό ούτως ώστε να ξεκινήσει η σχετική συζήτηση» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας την Δευτέρα σε Ελληνοκινεζικό Επιχειρηματικό Συνέδριο που διοργανώνουν το Ινστιτούτο Κομφούκιος και το ΙΟΒΕ. «Η εμπιστοσύνη στην Ελληνική Οικονομία σήμερα αποκαθίσταται με ταχείς ρυθμούς, γεγονός που αποτυπώνεται στη δραστική αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου και στις επιτυχείς εξόδους τόσο της χώρας όσο και των τραπεζών στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου» σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών και πρόσθεσε: «Η Ελλάδα εξαλείφει το τρίγωνο των ελλειμμάτων (δημοσιονομικό έλλειμμα, παραγωγικό έλλειμμα, έλλειμμα ανταγωνιστικότητας) και στηρίζει το τρίγωνο της γνώσης (εκπαίδευση, έρευνα, καινοτομία)». Oλόκληρη η εισήγηση του κ. Στουρνάρα: «Πριν από δυόμιση περίπου χρόνια, συμμετείχα στο 2ο Ελληνοκινεζικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Ελληνοκινεζικού
3 Επιμελητηρίου. Εκείνη την περίοδο είχαν περάσει μόλις δύο μήνες από την ημερομηνία ανάληψης των καθηκόντων μου ως Υπουργού Οικονομικών. Αν κάποιος ανατρέξει σε όσα είχα αναφέρει τότε, θα διαπιστώσει, αν μη τι άλλο, την προσήλωση που έχει επιδείξει η ελληνική κυβέρνηση στους 2 βασικούς της στόχους, από τότε μέχρι σήμερα: 1ον. Να θέσει οριστικό τέλος στην αβεβαιότητα για το Ευρωπαϊκό Μέλλον της Ελλάδας. και 2ον. Να θεμελιώσει ένα νέο ανταγωνιστικό και εξωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο. Το 2013, μετά από τέσσερα χρόνια εφαρμογής ενός από τα πιο δύσκολα προγράμματα οικονομικής προσαρμογής της σύγχρονης ιστορίας, η Ελλάδα πέτυχε σημαντικό πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα, και μάλιστα ένα χρόνο νωρίτερα από τον προκαθορισμένο χρονικό στόχο. Η Eurostat, πριν από λίγες ημέρες υιοθέτησε πλήρως και χωρίς αστερίσκους, τα στοιχεία που διαβίβασε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, επιβεβαιώνοντας ότι η χώρα έχει υπερβεί κατά πολύ τους στόχους του προϋπολογισμού της, καταγράφοντας πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα της τάξης του 1% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Σε κυκλικά διορθωμένους όρους λαμβάνοντας υπόψη και την ύφεση, είναι ίσως η μεγαλύτερη προσαρμογή που έχει συμβεί ποτέ ιστορικά σε χώρα του ΟΟΣΑ από το 2010 μέχρι σήμερα. Υπολογίζουμε ότι πάνω από το 85% της βελτίωσης που απαιτείται στο πρωτογενές ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης, ώστε να μειωθεί το χρέος σε βιώσιμα επίπεδα μέχρι το 2020, έχει ήδη επιτευχθεί. Με άλλα λόγια τα δυσκολότερα είναι πίσω μας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας. Αλλά, κοντεύουμε να φτάσουμε στην κορυφή του βουνού. Η ανακοίνωση της Eurostat ανοίγει το δρόμο για τη συζήτηση σχετικά με την ελάφρυνση του χρέους για την Ελλάδα, με βάση όσα έχουν συμφωνηθεί με τους εταίρους. Στο επόμενο Eurogroup της 5ης Μαΐου η ελληνική κυβέρνηση θα θέσει το θέμα αυτό ούτως ώστε να ξεκινήσει η σχετική συζήτηση. Παράλληλα, και σε συνδυασμό με το δημοσιονομικό πλεόνασμα, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της τάξης του 0,7% του ΑΕΠ το 2013, για πρώτη φορά από το 1948 θυμίζω ότι πριν μερικά χρόνια είχαμε έλλειμμα της τάξης του 15% του ΑΕΠ στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγώνσυνέβαλε στην πλήρη εξάλειψη των διδύμων ελλειμμάτων, τα οποία είχαν συσσωρευτεί τις προηγούμενες δεκαετίες και αποτέλεσαν χωρίς αμφιβολία τα σημαντικότερα αιτία της κρίσης.
4 Η εμπιστοσύνη στην Ελληνική Οικονομία σήμερα αποκαθίσταται με ταχείς ρυθμούς, γεγονός που αποτυπώνεται στη δραστική αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου και στις επιτυχείς εξόδους τόσο της χώρας όσο και των τραπεζών στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Μάλιστα, αυτή η αξιοσημείωτη προσαρμογή συνοδεύεται και από τη σταδιακή αλλά σταθερή βελτίωση των όρων σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Η συρρίκνωση του ΑΕΠ το 2013 περιορίστηκε στο 3,9%, αποτέλεσμα της συνεχούς αποκλιμάκωσης του ρυθμού πτώσης του καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Σημειώνεται ότι η αρχική πρόβλεψη ήταν στο -4,2%. Βέβαια, δεν μπορούμε να πανηγυρίζουμε γι αυτό τη στιγμή που ακόμη είναι τόσο αρνητικός ο ρυθμός, ωστόσο για πρώτη φορά από την αρχή του προγράμματος η εξέλιξη ήταν καλύτερη από την πρόβλεψη. Επιπλέον, το 2014 αναμένεται ότι θα είναι το έτος που η Ελλάδα θα εξέλθει από την βαθιά ύφεση των τελευταίων έξι ετών, ενώ τα επόμενα χρόνια αναμένεται να σημειωθούν σταθεροί και διατηρήσιμοι ρυθμοί ανάπτυξης που θα ξεπεράσουν το 3%. Τόσο οι ποιοτικοί όσο και οι βραχυχρόνιοι ποσοτικοί δείκτες της οικονομικής δραστηριότητας τους τελευταίους μήνες μαρτυρούν ότι η οικονομία έχει πλέον εισέλθει σε τροχιά σταθεροποίησης. Αναφέρονται ενδεικτικά ο δείκτης οικονομικού κλίματος, ο οποίος βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5,5 χρόνων, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής, οι λιανικές πωλήσεις και οι τουριστικές εισπράξεις. Ταυτόχρονα, η επιτυχής ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών ήταν και συνεχίζει να είναι καταλυτική για τη βελτίωση της κεφαλαιακής επάρκειας και της ρευστότητας των τραπεζών. Η αύξηση της τραπεζικής ρευστότητας και η συνεπαγόμενη αποκατάσταση της αυξητικής πορείας των τραπεζικών χορηγήσεων αναμένεται να αποτελέσουν ισχυρό παράγοντα ενίσχυσης της ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας, από το 2ο εξάμηνο του 2014. Η ανεργία, αν και είχε αγγίξει επίπεδα πρωτοφανή για αναπτυγμένη χώρα, έχει πλέον εισέλθει σε φάση σταθεροποίησης, έπειτα από περίπου πέντε χρόνια συνεχούς ανόδου. Τα επίπεδα της απασχόλησης μάλιστα αναμένεται να βελτιωθούν δεδομένου ότι το 2014 θα είναι το πρώτο έτος με θετικό αναπτυξιακό πρόσημο.
5 Η πρόοδος αυτή αναμφισβήτητα βασίζεται στις θυσίες του ελληνικού λαού, οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα όχι μόνο την έξοδο από την κρίση αλλά και τη θεμελίωση ενός μακρόπνοου νέου αναπτυξιακού προτύπου. Υπό αυτή την έννοια είναι τιμή και χαρά για μένα να βρίσκομαι σήμερα σε ένα επιχειρηματικό συνέδριο με θέμα τις εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις της Κίνας, της δεύτερης μεγαλύτερης και διαρκώς αναπτυσσόμενης οικονομίας, και της Ελλάδας, που ανακάμπτει από μια βαθιά ύφεση αλλά παραμένει μέρος της μεγαλύτερης οικονομίας παγκοσμίως (δηλαδή της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Τα σημερινά και μελλοντικά αμοιβαία οφέλη από τη συμπληρωματικότητα των δύο οικονομιών εκτιμώ ότι θα είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς η Ελληνική Οικονομία θα αναπτύσσεται και θα εξελίσσεται τεχνολογικά. Η Ελλάδα ομολογουμένως μέχρι σήμερα δεν αξιοποιούσε όλες τις παραγωγικές δυνατότητές της, επιδείκνυε αυξημένη εσωστρέφεια, ενώ υποτιμούσε συστηματικά τα αδιαμφισβήτητα γεωοικονομικά πλεονεκτήματά της. Η χώρα μας τώρα όμως έχει την πολυτέλεια να μπορεί να επαναπροσδιορίσει το αναπτυξιακό της πρότυπο. Με συγκεκριμένους στόχους ως προς τον ρόλο της Ελλάδας στην παγκόσμια κατανομή του προϊόντος και με συγκεκριμένους άξονες ανάδειξης και εκμετάλλευσης των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της. Μέσα από μια σειρά οριζόντιου χαρακτήρα διαρθρωτικών αλλαγών αλλά και στοχευμένων τομεακών πολιτικών, η Ελλάδα αποσκοπεί στην αύξηση της ποσότητας, αλλά και τη βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος σε τομείς και κλάδους στους οποίους διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Αυτοί είναι κυρίως ο τουρισμός, η πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση αγροτικών προϊόντων, οι ιχθυοκαλλιέργειες, η ενέργεια και το περιβάλλον, η πολιτιστική κληρονομιά, τα συστήματα επιμελητείας (logistics) και οι συνδυασμένες μεταφορές, η τεχνολογία και η εφαρμοσμένη έρευνα και καινοτομία, η φαρμακευτική βιομηχανία, η βιομηχανία μετάλλων και δομικών υλικών και σειρά δραστηριοτήτων που συνδέονται με τη ναυτιλία και τις μεταφορές γενικότερα. Η Ελλάδα μπορεί κάλλιστα να αναπτύξει δραστηριότητες οι οποίες στηρίζονται στο τρίγωνο της γνώσης (παιδεία, έρευνα, καινοτομία) με εφαρμογή στους παραπάνω τομείς. Αυτό προκύπτει αβίαστα από την ύπαρξη σημαντικού επιστημονικού δυναμικού στη χώρα μας που δεν έχει να ζηλέψει σε δημοσιεύσεις και επιστημονικά αποτελέσματα άλλες χώρες που είναι στην πρωτοπορία της έρευνας και της
6 καινοτομίας. Το νέο αναπτυξιακό πρότυπο της Ελλάδας δεν θα στηρίζεται στη φτηνή και ανειδίκευτη εργασία αλλά στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών συνεπών με τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Η έμφαση δίνεται πλέον στις εξαγωγές και τις παραγωγικές επενδύσεις. Ήδη έχει ανακτηθεί πλήρως η χαμένη ανταγωνιστικότητα σε όρους κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος της προηγούμενης δεκαετίας. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια η ανταγωνιστικότητα με τους όρους αυτούς βελτιώθηκε κατά 22%. Είναι πρωτοφανές. Ίσως είμαστε εμείς με την Ιρλανδία οι χώρες που στην ιστορία του ΟΟΣΑ πέτυχαν τόσο μεγάλη ανατροπή. Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται στην εξισορρόπηση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και στη σταδιακή αύξηση των εξαγωγών, αν και εκεί έχουμε αρκετό δρόμο ακόμη. Πέραν των προσπαθειών σε επίπεδο εμπορικών σχέσεων η Ελλάδα διεκδικεί με δυναμικό τρόπο μια θέση στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη. Μέσω του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, εφαρμόζει το μεγαλύτερο πρόγραμμα αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας παγκοσμίως, τηρουμένων των αναλογιών. Σκοπός του προγράμματος είναι να προσελκύσει σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα της χώρας, συμβάλλοντας στη μείωση του χρέους και δημιουργώντας αναπτυξιακά μερίσματα στις τοπικές οικονομίες της ελληνικής περιφέρειας. Μέσα από τις επενδύσεις που υλοποιούνται, δημιουργείται ένα συνεκτικό δίκτυο αναβαθμισμένων υποδομών και υπηρεσιών (λιμάνια, αεροδρόμια, μαρίνες, σιδηρόδρομοι) σε όλη τη χώρα, μέσα από το οποίο θα υποστηριχθεί σημαντικά η αναπτυξιακή επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και η δημιουργία μεγάλου αριθμού νέων θέσεων εργασίας. Το τελευταίο διάστημα το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων παρουσιάζει πρόοδο έχοντας συγκεντρώσει έσοδα ύψους 4,9 δισ. Η πρόοδος του προγράμματος δείχνει ότι η Ελλάδα γυρίζει σελίδα και γίνεται ξανά επενδυτικός προορισμός. Η συμβολή της κυβέρνησης στην προσπάθεια αυτή είναι σημαντική μέσω της νομοθετικής άρσης περίπου 90 ρυθμιστικών και διοικητικών εμποδίων στα προηγούμενα 2,5 χρόνια. Απολογιστικά, αυτή τη στιγμή έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς 16 αποκρατικοποιήσεις, ανάμεσα στις οποίες σημαντικά project όπως ο ΟΠΑΠ, ο
7 ΔΕΣΦΑ, τα 28 ακίνητα του Δημοσίου, ο Αστέρας Βουλιαγμένης και φυσικά το Ελληνικό. Ειδικότερα, η αξιοποίηση του Ελληνικού αποτελεί το μεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης στην Ευρώπη, με σημαντικά και πολλαπλά αναπτυξιακά οφέλη για ολόκληρη τη χώρα. Η επιτυχής ολοκλήρωση του διαγωνισμού, με την τελική προσφορά να έχει μεταξύ άλλων και κινεζική επενδυτική στήριξη, αναδεικνύει τις επενδυτικές δυνατότητες της χώρας και αποτελεί ορόσημο για την πρόοδο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. Πιο συγκεκριμένα, πέρα από το τίμημα, το οποίο θα συμβάλει άμεσα στην εκπλήρωση των στόχων στη μείωση του δημοσίου χρέους, υπολογίζεται ότι, καθ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης του ακινήτου, αναμένεται να υλοποιηθούν επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 5,7 δισ., ενώ θα δημιουργηθεί ένας υψηλός αριθμός νέων θέσεων εργασίας. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη 12 διαγωνισμοί για μεγάλα έργα υποδομών, τα οποία αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της χώρας μας, όπως τα περιφερειακά αεροδρόμια, τα λιμάνια και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Ειδικά, η αποκρατικοποίηση των λιμένων Πειραιώς και Θεσσαλονίκης έχει ξεκινήσει ήδη. Η αξιοποίηση του ΟΛΘ συνδέεται άμεσα με τις αναπτυξιακές προοπτικές της πόλης της Θεσσαλονίκης και συνολικά της Βόρειας Ελλάδας, αφού μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, δημιουργώντας σημαντικό αναπτυξιακό μέρισμα για την περιοχή και τους πολίτες. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να κάνω ιδιαίτερη μνεία στο λιμάνι του Πειραιά, το οποίο απέχει μόνο 210 ναυτικά μίλια από την κύρια οδό της Μεσογείου. Μετά την έναρξη εργασιών από την εταιρία κινεζικών συμφερόντων COSCO παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση κίνησης εμπορευματοκιβωτίων από 0,86 εκατ. TEU (twenty-foot equivalent unit- Μονάδα ισοδύναμη είκοσι ποδών) το 2010 σε 2.7 εκατ. το 2012 και 3,2 εκ. το 2013, εκ των οποίων πλέον των 2,5 εκ. διακινήθηκαν από την COSCO. Αυτό είναι μία σημαντική επένδυση τόσο για την κινεζικών συμφερόντων COSCO, όσο και για την Ελληνική Δημοκρατία. Η Ελλάδα σκοπεύει να επενδύσει ακόμη περισσότερο στον τομέα αυτό. Το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί τη νοτιανατολική θαλάσσια εμπορική πύλη της Ευρώπης σε συνδυασμό με την ναυτιλιακή παράδοση της χώρας
8 αναμένεται να αποφέρουν διαρκώς αυξανόμενη προστιθέμενη αξία στην ελληνική οικονομία. Ευρύτερα παραδείγματα συνεργασίας αποτελούν το πρωτόκολλο συνεργασίας του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και το συμφωνητικό συνεργασίας του Invest in Greece με την China Development Bank, με στόχο τη δυναμική συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κινεζικών εταιριών και την προώθηση της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών σε τομείς προτεραιότητας, όπως τουρισμός και ακίνητα, τηλεπικοινωνίες, μεταφορές, ενέργεια και στη χρηματοδότηση επενδύσεων. Το ενδιαφέρον ενός κορυφαίου χρηματοπιστωτικού οργανισμού, όπως η China Development Bank, είναι ενδεικτικό της εμπιστοσύνης της Κίνας στις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Επίσης είναι ιδιαίτερα θετικό το ενδιαφέρον που έχει επιδείξει η China Development Bank για συμμετοχή στο Institute for Growth, που δημιουργήσαμε πολύ πρόσφατα, με σκοπό την τόνωση της ελληνικής οικονομίας. Παρόμοιο ενδιαφέρον έχει επιδείξει η εταιρία Huawei, η οποία τα επόμενα τρία χρόνια θα εγκαταστήσει στην Ελλάδα ένα σημαντικό διαμετακομιστικό κόμβο για προϊόντα της, ένα κέντρο έρευνας και καινοτομίας σε συνεργασία με κορυφαία ελληνικά ερευνητικά κέντρα και ελληνικές τεχνολογικές εταιρίες. Επιπλέον, η Huawei είναι διατεθειμένη να συνεργαστεί με ελληνικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και να παράσχει εκπαίδευση και θέσεις πρακτικής άσκησης σε φοιτητές και νέους πτυχιούχους. Τέλος, μνημόνιο συνεργασίας με την ελληνική κυβέρνηση έχει υπογράψει πρόσφατα και η κινεζική εταιρία ZTE, ένας από τους πέντε κορυφαίους κατασκευαστές τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού παγκοσμίως, προκειμένου να καταστήσει το λιμάνι του Πειραιά διαμετακομιστικό κέντρο (transit and logistics hub) για τα προϊόντα της εταιρείας στην Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Πέραν του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, η Ελλάδα έχει διανύσει μεγάλη απόσταση τα δύο τελευταία χρόνια προχωρώντας σε μεταρρυθμίσεις, που την καθιστούν φιλική στην επιχειρηματικότητα. Και αυτό αναγνωρίζεται και από διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ, ο οποίος υπογράμμισε σε έκθεσή του, πρόσφατα, ότι η Ελλάδα είναι σταθερά πρώτη σε μεταρρυθμίσεις παγκοσμίως αλλά και η Παγκόσμια Τράπεζα στην τελευταία της Έκθεση «Doing Business Report, όπου σημειώνεται άνοδος της
9 χώρας μας κατά 28 θέσεις, μέσα σε δύο χρόνια ως προς την ανταγωνιστικότητα και άνοδος κατά 111 θέσεις, ως προς τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Επίσης, ένα νέο πλαίσιο αδειοδοτήσεων βαίνει προς θεσμοθέτηση. Το πλαίσιο αυτό αλλάζει ριζικά το υφιστάμενο καθεστώς, κάνοντας τις διαδικασίες αδειοδότησης για νέες επιχειρήσεις απλούστερες, λιγότερο δαπανηρές και πιο διαφανείς. Σημαντική πρόοδο αποτελεί η εισαγωγή δήλωσης αυτοσυμμόρφωσης μιας επιχείρησης, με την οποία μεταφέρεται το βάρος του ελέγχου από το στάδιο της αδειοδότησης στο στάδιο λειτουργίας της δραστηριότητας και δημιουργείται ένα σύστημα πιστοποίησης και ένα συγκεντρωτικό σύστημα χορήγησης αδειών και παρακολούθησης. Ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις έχουν ήδη γίνει και στη φορολογική πολιτική και φορολογική διοίκηση. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές επικεντρώθηκαν στην απλοποίηση του κώδικα φορολογίας εισοδήματος, την εισαγωγή ενός νέου κώδικα φορολογικών διαδικασιών και την αντικατάσταση του κώδικα βιβλίων και στοιχείων με σημαντικά απλούστερη νομοθεσία και ένα νέο σύστημα ηλεκτρονικής διασύνδεσης όλων των εφοριών. Σήμερα, παρά την κριτική που ασκείται δεν υπάρχουν ουρές στις Εφορίες. Οι πολίτες εξυπηρετούνται από τις τράπεζες ή το διαδίκτυο. Η νομοθεσία έχει απλοποιηθεί κατά 70%. Οι ρυθμίσεις σήμερα είναι περίπου των 1/3 όσων ήταν πριν από ένα χρόνο. Σημαντικές αλλαγές πραγματοποιούνται όσον αφορά στην απελευθέρωση αγορών σε τομείς όπως οι μεταφορές, ο τουρισμός και η ενέργεια. Ειδικά στην ενέργεια, όπου υπήρχαν σχεδόν μονοπωλιακές καταστάσεις το άνοιγμα της αγοράς αναμένεται να έχει σημαντικά ευνοϊκά αποτελέσματα και για τα νοικοκυριά και για τις επιχειρήσεις, ενώ αναμένεται η πραγματοποίηση σημαντικών ξένων επενδύσεων. Επίσης, σημαντικές αλλαγές έχουν γίνει και συνεχίζουν να γίνονται με αναφορά στην απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, στη μείωση κεφαλαιακών απαιτήσεων και απλοποίηση των διαδικασιών για την ίδρυση εταιρειών, καθώς και στη λειτουργία εμπορικών καταστημάτων. Ως μέρος μιας συνολικής στρατηγικής για την αύξηση των εξαγωγών και την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων έχουν εισαχθεί 25 μέτρα για την απλούστευση των διαδικασιών των διασυνοριακών εμπορικών συναλλαγών. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η δημιουργία ενός Ενιαίου Φορέα Εξωστρέφειας ( Enterprise Greece ) που θα στηρίζει ταυτόχρονα επενδύσεις και εξαγωγές, σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.
10 Κυρίες και κύριοι, Το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής βγαίνει. Φέρνει πλέον θετικά αποτελέσματα. Ο οδικός χάρτης της ελληνικής οικονομίας θα είναι πλέον η ορθή δημοσιονομική διαχείριση και οι υγιείς αναπτυξιακές πρωτοβουλίες με στόχο ένα νέο εξωστρεφές και βιώσιμο αναπτυξιακό πρότυπο. Η ελληνική οικονομία έχει αναξιοποίητα σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, εξαιρετικές δυνατότητες και επομένως προσφέρει επιχειρηματικές ευκαιρίες τόσο μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι απομένουν αρκετά ακόμη να γίνουν κυρίως σε επίπεδο διαρθρωτικών αλλαγών. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα συνοδεύονται από αυξημένους αναπτυξιακούς ρυθμούς. Σε κάθε περίπτωση ελάχιστοι ανέμεναν, τόσο στο εξωτερικό όσο και στη χώρα μας, ότι η Ελλάδα θα αποκαθιστούσε τόσο γρήγορα τις βασικές δημοσιονομικές ανισορροπίες και το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και θα εξελισσόταν τόσο σύντομα σε επενδυτικό προορισμό. Η Ελλάδα πλέον εξαλείφει το τρίγωνο των ελλειμμάτων (δημοσιονομικό έλλειμμα, παραγωγικό έλλειμμα, έλλειμμα ανταγωνιστικότητας) και ενισχύει και στηρίζει το τρίγωνο της γνώσης (εκπαίδευση, έρευνα, καινοτομία). Για να στηρίξουμε την οικονομική ανάκαμψη και την περαιτέρω πρόοδο εργαζόμαστε εντατικά προς την κατεύθυνση της στήριξης της εξωστρεφούς και καινοτόμας επιχειρηματικότητας, την ενθάρρυνση τόσο των εγχώριων όσο και των ξένων άμεσων επενδύσεων και την προώθηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών. Σε αυτή την προσπάθεια προσβλέπω στην πολύτιμη συμβολή των ελληνικών και των κινεζικών επιχειρήσεων». --------------------------
11 Σύντομη ανασκόπηση της χθεσινής συνεδρίασης. Άλλη μια κακή συνεδρίαση είχε χθες το Χ.Α. (12 πτωτικές σε 16 συνεδριάσεις), με τους βασικούς δείκτες μάλιστα να κλείνουν οριακά χαμηλότερα ισχυρών στηρίξεων γεγονός που προβληματίζει (διαβάστε παρακάτω), αν και από την άλλη κάπως θετικά κρίνεται το γεγονός ότι ο τζίρος ήταν ακόμη χαμηλότερος χθες. Στα επιμέρους σημεία, με απώλειες 1,82% οι τράπεζες, με την ΕΤΕ στα 2,85 ευρώ, -3,06% (το Warrant στα 0,96 ευρώ, -3,90%), της Alpha Bank στα 0,674 ευρώ, -1,89% (το Warrant της στα 1,63 ευρώ, αμετάβλητη), της Τράπεζας Πειραιώς στα 1,66 ευρώ, -1,19% (το Warrant στα 0,932 ευρώ, -0,96%) και την Eurobank στα 0,369 ευρώ, -2,12%. Στο υπόλοιπο ταμπλό, καμία μετοχή του FTSE 25 δεν ήταν ανοδική, ενώ με μεγάλες απώλειες η μετοχή του Ελλάκτωρα (3,67 ευρώ, -4,18%), της ΔΕΗ (10,42 ευρώ, -3,16%), της ΕΧΑΕ (8,20 ευρώ, -3,53%), του ΟΠΑΠ (11,25 ευρώ, - 3,27%), του Μυτιληναίου (6,15 ευρώ, -3,61%) και της FF Group (24,44 ευρώ, - 3,78%). Αναφορικά με το ΓΔ, αυτός έκλεισε στα επίπεδα των 1.193,95 μονάδων, -2,39%, με το τζίρο στα 92εκ ευρώ. Συνολικά 35 μετοχές με κέρδη, 96 σε αρνητικό πρόσημο και 129 μετοχές παρέμειναν αμετάβλητες-χωρίς συναλλαγή-δεν διαπραγματεύονται.
12 ---------------------- Plus 500 Κάντε online συναλλαγές με την κορυφαία εταιρεία (κάντε κλικ και κερδίστε αποκλειστικά bonus εγγραφής από το με το «κλίκ» κατεβαίνει αυτόματα η εγγυημένη πλατφόρμα συναλλαγών) ----------------------- X.Α.: Χρειαζόμαστε επειγόντως αντίδραση.. αφού αλλιώς υπάρχει κίνδυνος μιας πτώσης μέχρι τα επίπεδα των 1.100-1.120 μονάδων. Με το κλίμα στο Χ.Α. να συνεχίζει και χθες να είναι εξαιρετικά βαρύ για τους γνωστούς λόγους (αυξήσεις κεφαλαίου τραπεζών, αντίστροφή μέτρηση για τις εκλογές κτλ έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενα σχόλια μας), θα λέγαμε ότι είναι πλέον εξαιρετικά σοβαρό να έχουμε μια ισχυρή αντίδραση και επιστροφή του ΓΔ υψηλότερα των 1.200-1.210 μονάδων, την ώρα που εξαιρετικά σημαντικό για την αγορά είναι να μην χάσει ο τραπεζικός δείκτης την πολύ ισχυρή στήριξη των 170 μονάδων, στα όρια των οποίων έκλεισε χθες (170,31 μονάδες). Σε αντίθετη περίπτωση και όπως γράφουμε και στον τίτλο του σχολίου, είναι πιθανό να έχουμε μια περαιτέρω επιδείνωση της τεχνικής εικόνας, με αυξημένη πιθανότητα η διόρθωση να επεκταθεί μέχρι τα επίπεδα των 1.100 1.120 μονάδων (υπερβολικής σημασίας, μακροπρόθεσμες, στηρίξεις).
13 Πιο συγκεκριμένα, αναφορικά με την τεχνική εικόνα των τριών βασικών δεικτών του Χ.Α. (ΓΔ, FTSE 25, Τραπεζικός Δείκτης) έχουμε τα ακόλουθα: ΓΔ Με σημαντικές απώλειες 2,39% έκλεισε χθες ο ΓΔ στις 1.193,05 μονάδες, με το τζίρο στα 92εκ ευρώ, ακόμη χαμηλότερος, ίσως το μοναδικό θετικό νέο της χθεσινής ημέρας. Η έτσι και αλλιώς ανησυχία μας για τη βραχυπρόθεσμη πορεία της αγοράς αυξάνεται ακόμη περισσότερο, με μεγάλη ανάγκη μιας αντίδρασης και επιστροφής υψηλότερα των 1.200 1.210 μονάδων, αφού σε αντίθετη περίπτωση η διαγραμματική εικόνα θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερα. Χαμηλότερα, οι επόμενες στηρίξεις είναι στα επίπεδα των 1.170 1.180 μονάδων (μέτριες στηρίξεις), 1.140-1.150 μονάδων (μέτριες στηρίξεις) και 1.100 1.120 μονάδων, καθοριστικές στηρίξεις οι οποίες σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να χαθούν τους επόμενους μήνες (αυτά τα επίπεδα συνδέονται με τη μακροπρόθεσμη τάση της αγοράς). Αναφορικά με τις αντιστάσεις, πέραν των 1.200 1.210 μονάδων, έχουμε τα επίπεδα των 1.250 1.260 μονάδων, με τον ακόμη μεγαλύτερο στόχο να είναι η σταδιακή επιστροφή του ΓΔ υψηλότερα των 1.300-1.310 μονάδων (ισχυρές αντιστάσεις). Θυμίζουμε ότι η επιστροφή υψηλότερα των τελευταίων αυτών επιπέδων θα ήταν η βάση για έναν ανοδικό κύκλο, με περιθώρια ανόδου περίπου 25%, μέχρι τον μακροπρόθεσμο στόχο μας (εδώ και πάρα πολύ καιρό), στα επίπεδα των 1.600 μονάδων περίπου (πριν από αυτά τα επίπεδα έχουμε τις ισχυρές αντιστάσεις στα επίπεδα των 1.370 1.380 μονάδων και τις μέτριες στα επίπεδα των 1.400, 1.420 1.440 και 1.500 μονάδων). Τραπεζικός Δείκτης Με πτώση 1,82% έκλεισαν χθες οι τράπεζες, με το δείκτη αυτών στις 170,31 μονάδες. Με τις τραπεζικές μετοχές να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και τη μεταβλητότητα να συνεχίζεται, οι επόμενες συνεδριάσεις κρίνονται κρίσιμες δεδομένης της δοκιμασίας των πολύ ισχυρών στηρίξεων των 170 173 μονάδων, όπου ανάμεσα σε άλλα υπάρχει και ο ΑΚΜΟ 200 ημερών. Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι σε περίπτωση απώλειας αυτών των επιπέδων θα αυξάνονταν κατακόρυφα η ανησυχία για ένα νέο κύκλο πιέσεων, με επιδείνωση της τεχνικής εικόνας. Χαμηλότερα, έχουμε τα επίπεδα των 168-169 μονάδων (ισχυρές στηρίξεις) και των 165 μονάδων (ισχυρή στήριξη). Από την άλλη πλευρά, το πρώτο ζητούμενο είναι η επιστροφή υψηλότερα των 177 179 μονάδων (πολύ ισχυρές αντιστάσεις) και εν συνεχεία η σταδιακή επιστροφή υψηλότερα των 190 195 μονάδων, υπερβολικά
14 ισχυρές μακροπρόθεσμες αντιστάσεις. Για πολλοστή φορά θα επαναλάβουμε ότι μια τέτοια κίνηση θα ήταν η βάση για την περαιτέρω βελτίωση της τεχνικής εικόνας και η απαρχή ενός νέους ανοδικού κύκλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αυτήν την περίπτωση, ο επόμενος στόχος είναι στα επίπεδα των 235 240 μονάδων (πολύ ισχυρές μακροπρόθεσμες - αντιστάσεις). FTSE Large CAP 25 Τέλος, με πτώση 2,22% έκλεισε χθες και ο FTSE 25, στις 385,42 μονάδες. Σε αυτήν την περίπτωση, το ζητούμενο θα είναι μια ισχυρή αντίδραση και σταδιακή επιστροφή υψηλότερα των 405 415 μονάδων, μια κίνηση κλειδί για τη διατήρηση των θετικών μακροπρόθεσμων τεχνικών ενδείξεων όχι μόνο του δείκτη αλλά και της αγοράς (αναφορικά με τη μακροπρόθεσμη τάση). Θυμίζουμε ότι μια τέτοια κίνηση θα «ξεκλείδωνε» μια περαιτέρω μεγάλη άνοδο, ένα σενάριο το οποίο συνδέεται, φυσικά, με το γενικό σενάριο της ανόδου για το ΓΔ (μέχρι τη μακροπρόθεσμη ζώνη στις 1.600 μονάδες περίπου). Από την άλλη πλευρά, έχουμε τις 380 385 μονάδες (μέτριες προς ισχυρές στηρίξεις), 370-375 μονάδες (πολύ ισχυρές στηρίξεις), 365 μονάδων (ισχυρή στήριξη) 355 360 μονάδες (ισχυρές στηρίξεις), 350 μονάδες (ισχυρές στηρίξεις), 340 345 μονάδες (ισχυρές στηρίξεις) και τις 320 330 μονάδες (ισχυρές στηρίξεις).
15 Διάγραμμα Γενικός Δείκτης Διάγραμμα Γενικός Δείκτης (με εβδομαδιαία δεδομένα)
16 Διάγραμμα Τραπεζικός Δείκτης Διάγραμμα FTSE 25
17 Αποποίηση Ευθύνης Τα προϊόντα Τεχνικής Ανάλυσης έχουν ως σκοπό την επιπρόσθετη ενημέρωση των επενδυτών με τα συμπεράσματα μιας χρήσιμης οπτικής γωνίας. Η μέθοδος της Τεχνικής Ανάλυσης δεν αποτελεί εξαντλητικό κριτήριο στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων αλλά συμβάλλει μαζί με άλλους παράγοντες όπως τη Θεμελιώδη Ανάλυση και την ολοκληρωμένη γνώση της αγοράς στη διαμόρφωση μιας πληρέστερης προσέγγισης της προς εξέταση μετοχής. Επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι πληροφορίες που περιέχονται στα εν λόγω προϊόντα βασίζονται στη μεθοδολογία της Τεχνικής Ανάλυσης και στη χρήση τεχνικών και δεικτών π.χ. των RSI, MACD, Stochastic Oscillator όπως αυτοί περιγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία και εφαρμόζονται στην καθιερωμένη πρακτική της αγοράς. Οι απόψεις που εξάγονται μέσω της Τεχνικής Ανάλυσης, είναι πιθανό να μη βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με άλλες μορφές ή μεθόδους ανάλυσης, όπως π.χ. με τη Θεμελιώδη Ανάλυση. Επίσης, λόγω του βραχυχρόνιου χαρακτήρα της εξαγόμενης άποψης, σε περιόδους υψηλού βαθμού μεταβλητότητας (volatility), καθίσταται ιδιαιτέρως δύσκολη, ή ακόμη και εύθραυστη, η απόπειρα πρόβλεψης των μελλοντικών τάσεων και των αντίστοιχων επιπέδων τιμών τα οποία συνήθως αναφέρονται ως υποθετικοί στόχοι στήριξης ή αντίστασης (αγοράς ή πώλησης). Ανάληψη ευθύνης από την πλευρά αναγνώστη 1. Απαγορεύεται η με κάθε τρόπο αναπαραγωγή της παρούσας ανάλυσης και δημοσίευση σε μέσα μαζικής ενημέρωσης ή στο διαδίκτυο, μέρους ή συνόλου αυτής, χωρίς την έγγραφη άδεια του του οποίου και αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία. 2. Όλα τα παραπάνω γραφόμενα αποτελούν ανακοίνωση ερευνητικών καθαρά προσεγγίσεων, που διεξάγονται αυστηρά και μόνο με βάση τη μέθοδο της τεχνικής ανάλυσης και όχι με βάση τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων. 3. Οι παρατηρήσεις και οι εκτιμήσεις που αναγράφονται είναι καθαρά υποκειμενικές, και η εξαγωγή όλων ανεξαιρέτως των συμπερασμάτων στηρίζεται σε απολύτως υποκειμενικά κριτήρια, που προκύπτουν με βάση αρχές και κανόνες της τεχνικής ανάλυσης και κατ' ουδένα τρόπο δε στηρίζονται σε πηγές εσωτερικής ή άλλου είδους πληροφόρησης. 4. Κατ' ουδένα τρόπο, τα παραπάνω γραφόμενα δεν αποτελούν προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση μετοχικών τίτλων ή/και συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης ή/και άλλων, πάσης φύσεως, επενδυτικών προϊόντων. Οι επενδύσεις στα χρηματιστήρια χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο και πρέπει να είναι αποτέλεσμα προσεκτικότατης μελέτης των οικονομικών στοιχείων των εισηγμένων εταιρειών.