Ημιαποθετικά ρήματα Τα ημιαποθετικά ρήματα έχουν ενεργητική σημασία, όπως και τα αποθετικά, σχηματίζουν όμως άλλους χρόνους κατά την ενεργητική και άλλους κατά την παθητική φωνή. Συγκεκριμένα, οι αρχικοί τους χρόνοι (εξαιρουμένου του σουπίνου) είναι ένας παρά έναν ενεργητικής και παθητικής φωνής και μπορεί να έχουν τις εξής δύο μορφές: ενεργητικός ενεστώτας, παθητικός παρακείμενος, σουπίνο, ενεργητικό απαρέμφατο ενεστώτα (π.χ. audeo, ausus sum, ausum, audere), παθητικός ενεστώτας, ενεργητικός παρακείμενος, σουπίνο, παθητικό απαρέμφατο ενεστώτα (π.χ. devertor, deverti, deversum, deverti). Σχηματίζουν τους τρεις πρώτους χρόνους σύμφωνα με τον ενεστώτα και τους τρεις συντελικούς χρόνους σύμφωνα με τον παρακείμενο (δηλαδή ενεργητικούς ή παθητικούς ανάλογα με τους αρχικούς χρόνους). Σχηματίζουν, όπως και τα αποθετικά ρήματα: σουπίνο, γερούνδιο, γερουνδιακό, μετοχές όλων των χρόνων, απαρέμφατο μέλλοντα (από την ενεργητική φωνή), υποτακτική μέλλοντα (από την ενεργητική φωνή). 1. Audeo (τολμώ). Ακολουθεί υπόδειγμα κλίσης ημιαποθετικού ρήματος 2 ης συζυγίας: Οριστική Παρατατικός audeo audebam audebo audes audebas audebis audet audebat audebit audemus audebamus audebimus audetis audebatis audebitis audent audebant audebunt Σ. ausus, -a, -um sum ausus, -a, -um eram ausus, -a, -um ero ausus, -a, -um es ausus, -a, -um eras ausus, -a, -um eris ausus, -a, -um est ausus, -a, -um erat ausus, -a, -um erit ausi, -ae, -a sumus ausi, -ae, -a eramus ausi, -ae, -a erimus ausi, -ae, -a estis ausi, -ae, -a eratis ausi, -ae, -a eritis ausi, -ae, -a sunt ausi, -ae, -a erant ausi, -ae, -a erint ksefteri.edu.gr Σελίδα 1
Απαρέμφατο audere ausum, -am, -um esse ausos, -as, -a esse ausurum, -am, um esse ausuros, -as, -a esse Σ. ausum, -am, -um fore ausos, -as, -a fore audens ausurus, -a, -um ausus, -a, -um Αιτιατική ausum Αφαιρετική ausu Γενική audendi Δοτική audendo Αιτιατική audendum Αφαιρετική audendo audendus, -a, -um Υποτακτική Παρατατικός audeam auderem ausurus, -a, -um sim audeas auderes ausurus, -a, -um sis audeat auderet ausurus, -a, -um sit audeamus auderemus ausuri, -ae, -a simus audeatis auderetis ausuri, -ae, -a sitis audeant auderent ausuri, -ae, -a sint ausus, -a, -um sim ausus, -a, -um essem ausus, -a, -um sis ausus, -a, -um esses ausus, -a, -um sit ausus, -a, -um esset ausi, -ae, -a simus ausi, -ae, -a essemus ausi, -ae, -a sitis ausi, -ae, -a essetis ausi, -ae, -a sint ausi, -ae, -a essent Προστακτική -- -- ksefteri.edu.gr Σελίδα 2
aude audeto -- audeto -- -- audete audetote -- audento 2. Revertor (= επιστρέφω). Το ημιαποθετικό revertor, reverti, reversum, reverti συναντάται και ως αποθετικό revertor, reversus sum, reverti. Οριστική Παρατατικός revertor revertebar revertar reverteris revertebaris reverteris revertitur revertebatur revertetur revertimur revertebamur revertemur revertimini revertebamini revertemini revertuntur revertebantur revertentur reverti reversus, -a, -um sum revertisti reversus, -a, -um es revertit reversus, -a, -um est revertimus reversi, -ae, -a sumus revertistis reversi, -ae, -a estis reverterunt reversi, -ae, -a sunt reverteram reversus, -a, -um eram reverteras reversus, -a, -um eras reverterat reversus, -a, -um erat reverteramus reversi, -ae, -a eramus reverteratis reversi, -ae, -a eratis reverterant reversi, -ae, -a erant Σ. revertero reversus, -a, -um ero reverteris reversus, -a, -um eris reverterit reversus, -a, -um erit reverterimus reversi, -ae, -a erimus reverteritis reversi, -ae, -a eritis reverterint reversi, -ae, -a erint Απαρέμφατο ksefteri.edu.gr Σελίδα 3
reverti (ως ημιαποθετικό revertisse reversum, -am, -um fore reversos, -as, -a fore reversurum, -am, -um esse reversuros, -as, -a esse reversum, -am, -um esse reversos, -as, a esse Σ. revertens reversurus, -a, -um reversus, -a, -um Αιτιατική reversum Αφαιρετική reversu Γενική revertendi Δοτική revertendo Αιτιατική revertendum Αφαιρετική revertendo revertendus, -a, -um Υποτακτική Παρατατικός revertar reverterer reversurus, -a, um sim revertaris revertereris reversurus, -a, -um sis revertatur reverteretur reversurus, -a, -um sit revertamur reverteremur reversuri, -ae, -a simus revertamini reverteremini reversuri, -ae, -a sitis revertantur reverterentur reversuri, -ae, -a sint reverterim reversus, -a, -um sim reverteris reversus, -a, -um sis reverterit reversus, -a, -um sit reverterimus reversi, -ae, -a simus reverteritis reversi, -ae, -a sitis reverterint reversi, -ae, -a sint revertissem reversus, -a, -um essem ksefteri.edu.gr Σελίδα 4
revertisses revertisset revertissemus revertisstis revertissent Προστακτική reversus, -a, -um esses reversus, -a, -um esset reversi, -ae, -a essemus reversi, -ae, -a essetis reversi, -ae, -a essent -- -- revertere revertitor -- revertitor -- -- revertimini -- -- revertuntor 3. Devertor (= μένω). Το ημιαποθετικό devertor, deverti, deversum, deverti συναντάται και ως ενεργητικό deverto, deverti, deversum, devertere. Για το λόγο αυτό σχηματίζει τους τρεις πρώτους χρόνους και ενεργητικούς και παθητικούς. Δεν σχηματίζει όμως μετοχή παθητικού παρακειμένου, γιατί έχει ενεργητικό παρακείμενο. Οριστική Παρατατικός devertor deverto devertebar devertebam deverteris devertis devertebaris devertebas devertitur devertit devertebatur devertebat devertimur devertimus devertebamur devertebamus devertimini devertitis devertebamini devertebatis devertuntur devertunt devertebantur devertebant devertar devertam deverti deverteris devertes devertisti devertetur devertet devertit devertemur devertemus devertimus devertemini devertetis devertistis devertentur devertent deverterunt Σ. deverteram devertero deverteras deverteris deverterat deverterit deverteramus deverterimus deverteratis deverteritis deverterant deverterint Απαρέμφατο ksefteri.edu.gr Σελίδα 5
devertere/deverti deversurum, -am, -um esse devertisse deversuros, -as, -a esse devertens deversurus, -a, -um Αιτιατική deversum Αφαιρετική deversu Γενική devertendi Δοτική devertendo Αιτιατική devertendum Αφαιρετική devertendo devertendus, -a, -um Υποτακτική Παρατατικός devertar devertam deverterer deverterem devertaris devertas devertereris deverteres devertatur devertat deverteretur deverteret devertamur devertamus deverteremur deverteremus devertamini devertatis deverteremini deverteretis devertantur devertant deverterentur deverterent deversurus, -a, -um sim deverterim devertissem deversurus, -a, -um sis deverteris devertisses deversurus, -a, -um sit deverterit devertisset deversuri, -ae, -a simus deverterimus devertissemus deversuri, -ae, -a sitis deverteritis devertissetis deversuri, -ae, -a sint deverterint devertissent Προστακτική -- -- -- -- devertere deverte devertitor devertito -- -- devertitor devertito -- -- -- -- devertimini devertite -- devertitote -- -- devertuntor devertunto ksefteri.edu.gr Σελίδα 6
Τα ημιαποθετικά ρήματα των προς εξέταση κειμένων, είναι τα εξής: 1. audeo, ausus sum, ausum, audere (2), 2. gaudeο, gavisus sum, gavisum, gaudere (2), 3. soleo, solitus sum, solitum, solere (2), 4. confido, confisus sum, confisum, confidere (3) 5. devertor, deverti, deversum, deverti ή deverto, deverti, deversum, devertere (3) ως ημιαποθετικό και ενεργητικό, 6. revertor, reverti, reversum, reverti ή revertor, reversus sum, reverti (3) ως ημιαποθετικό και αποθετικό. Στην επόμενη σελίδα ακολουθούν συνοπτκοί πίνακες με τους χρόνους και τους ονοματικούς τύπους που σχηματίζουν τα ημιαποθετικά ρήματα. ksefteri.edu.gr Σελίδα 7
Συνοψίζοντας: 1 η μορφή Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή Παρατατικός Απαρέμφατο ενεστώτα Απαρέμφατο μέλλοντα ενεστώτα μέλλοντα 2 η μορφή Χρόνοι Σ. Απαρέμφατα Απαρέμφατο παρακειμένου Απαρέμφατο συντελ. μέλλοντα Παρακειμένου Λοιποί ονοματικοί τύποι Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή Χρόνοι Παρατατικός Σ. υποτακτικής Απαρέμφατα Απαρέμφατο μέλλοντα Απαρέμφατο ενεστώτα Απαρέμφατο παρακειμένου ενεστώτα Παρακειμένου μέλλοντα Λοιποί ονοματικοί τύποι ksefteri.edu.gr Σελίδα 8