E Λ Λ H N I K O I N Σ T I T O Y T O A N A Π T Y Ξ H Σ X A Λ K O Y Η Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Ε. Ι. Α. Χ. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010 Χαλκός & Τεχνολογία O Κόσμος του Χαλκού Χαλκός & Αρχιτεκτονική Χαλκός & Υγεία http://www.antimicrobialcopper.com/
editorial Ο χειμώνας που περάσαμε ήταν δύσκολος γεμάτος ανατροπές και νέα δεδομένα που μας οδήγησαν να αναθεωρήσουμε πολλά πράγματα. Η ένταση και το άγχος της περιόδου που αφήσαμε, αλλά και η αναγκαιότητα άντλησης νέων δυνάμεων για να αντιμετωπίσουμε τον επερχόμενο δύσκολο χειμώνα, επιβάλει μία μικρή ανάπαυλα και ξεκούραση, για να απέχουμε για λίγο από τα μεγάλα προβλήματα της καθημερινότητας. Παίρνοντας μαζί με τις καλοκαιρινές αποσκευές μας, τις ζωντανές και δημιουργικές στιγμές του χειμώνα που πέρασε, και αφήνοντας πίσω ότι μας ταλαιπώρησε, μπορούμε να ξεκινήσουμε ανέμελα τις ολιγοήμερες πλέον καλοκαιρινές μας διακοπές. Το προνόμιο της χώρας μας, να διαθέτει ένα πλούσιο φυσικό περιβάλλον, που αποτελεί έναν ιδανικό προορισμό διακοπών, καλούμαστε περισσότερο από ποτέ αυτήν την περίοδο να υπερασπίσουμε. Είναι το μοναδικό σημείο που θα πρέπει να εντείνουμε την προσοχή μας στις ανέμελες κατά τα άλλα διακοπές μας. Το Ε.Ι.Α.Χ. αναγνωρίζοντας την σημασία της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος, τόσο για την οικονομία δεν ανακυκλώνονται, ενώ θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν, είτε με την επαναχρησιμοποίησή τους, είτε με την ανακύκλωση και τη χρήσή τους σε νέες εφαρμογές, εξοικονομώντας έτσι τεράστιες ποσότητες πρώτων υλών και ενέργειας. Στο παρόν τεύχος θα βρείτε μία εμπεριστατωμένη αναφορά στον ρόλο του ανακυκλούμενου χαλκού, ως ένα μέτρο στην αντιμετώπιση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων, τα οποία, όπως και η προστασία των δασών ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, χρειάζονται την προσωπική επαγρύπνηση του καθενός μας για την αντιμετώπιση τους. Σας ευχόμαστε ένα καλό και ανέμελο καλοκαίρι. Νίκος Βεργόπουλος Διευθυντής Ε.Ι.Α.Χ. όσο και για την ποιότητα της ζωής μας, δραστηριοποιείται ενεργά για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών και την προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από μία ολοκληρωμένη και περιβαλλοντική προσέγγιση στην χρήση του ανακυκλώσιμου χαλκού. Η διαχείριση των απορριμμάτων και η ανακύκλωσή τους αποτελεί ένα από τα πιο σύνθετα και δύσκολα προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Στη χώρα μας, σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση της Ελληνικής Εταιρίας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, παράγουμε κάθε χρόνο περίπου 4,8 εκ. τόνους αστικών στερεών απορριμμάτων (απορρίμματα που προέρχονται από κατοικίες και εμπορικές δραστηριότητες) χωρίς να συμπεριλαμβάνονται στις ποσότητες αυτές τα απόβλητα της γεωργίας, του οικοδομικού τομέα και της βιομηχανίας. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κάτοικος αυτής της χώρας παράγει κατά μέσο όρο 480 κιλά αστικά απορρίμματα ετησίως. Μέσα από την έκθεση προκύπτει ότι μεγάλες ποσότητες χρήσιμων υλικών όπως χαρτί, γυαλί, μέταλλα κ.α. χάνονται και Η Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Ε. Ι. Α. Χ. Χαλκός Μηνιαία ηλεκτρονική έκδοση του Ε.Ι.Α.Χ. Πειραιώς 252 177 78 Ταύρος Αθήνα Τηλ.: 210 4898 298 Fax: 210 4898 311 e-mail: info@copper.org.gr www.copper.org.gr Ιδιοκτησία: Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού Εκδότης: Νίκος Βεργόπουλος Εκδοτικός Σύμβουλος & Επιμέλεια Έκδοσης: Action Global Communications Hellas
χαλκός & αρχιτεκτονική Σε Κατοικία στη Χαλκίδα Χάλκινη Στέγη Η επιλογή του χαλκού για την επικάλυψη στεγών, είναι πολύ διαδεδομένη για νέες κατασκευές και ιδιαίτερα κατοικίες. Σε κατοικία στην Χαλκίδα, επιλέχθηκε πράσινος χαλκός για την στέγη επιφάνειας 80 τετρ. μέτρων. Το σχήμα της ημισφαιρικής επιφάνειας και η θέση της, οδήγησαν στο να επιλεχθεί ο χαλκός ως υλικό επιστέγασης. Ο χαλκός είναι το μοναδικό υλικό, λόγω των ιδιοτήτων του, που παρουσιάζει αντοχή στον χρόνο και έχει απεριόριστη διάρκεια ζωής με αποτέλεσμα να μην χρήζει συντήρησης ή οποιαδήποτε είδους επισκευή. Παράλληλα, το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακά αισθητικό. Η κάλυψη των ημισφαιρικών επιφανειών είναι ιστορικά πιο παλιό σύστημα κάλυψης επειδή ο χαλκός που χρησιμοποιείται, με πολύ μικρό πάχος έναντι άλλων υλικών, διαθέτει ελαστικότητα και προσαρμόζεται καλύτερα στις επιφάνειες διπλής καμπυλότητας. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την τοποθέτηση είναι της κάθετης διπλής αναδίπλωσης (standing seam) ενώ το συνολικό βάρος του προοξειδωμένου χαλκού (πάχους 0,6 χιλιοστά) που χρησιμοποιήθηκαν είναι 650 κιλά. Κατασκευαστής: Στέφανος Στεφόπουλος Aρχιτέκτων: Θανάσης Πρωτόπαππας
χαλκός & τεχνολογία Η Ευρώπη, Παγκόσμιος Πρωτοπόρος στην Ανακύκλωση του Χαλκού Σημαντικά στοιχεία από την ετήσια έκθεση της ICSG 1 για τη χρήση και την ανακύκλωση του χαλκού παγκοσμίως Βρυξέλες, 10 Μαΐου 2010 Σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα από τη Διεθνή Ομάδα Μελετών για το Χαλκό (ICSG), η Ευρώπη αποτελεί τη μοναδική περιφέρεια του κόσμου, στην οποία η χρήση του ανακυκλωμένου χαλκού αυξήθηκε το 2008. Παρόλο που η κατασκευή ημιέτοιμων προϊόντων μειώθηκε και οι αγορές εμπορευμάτων κατέγραψαν πτώση ενόψει της παγκόσμιας ύφεσης, το οικονομικό κλίμα στη διάρκεια του 2008 δεν ενθάρρυνε την ανακύκλωση στις περισσότερες μεγάλες περιφέρειες που χρησιμοποιούν χαλκό. Ωστόσο η Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας) κάλυψε το 43 % της ζήτησης από την ανακύκλωση, έναντι ποσοστού 41,3 % το 2007. Σήμερα, δεδομένης της ανάπτυξης που καταγράφουν οι περισσότεροι κλάδοι το 2010, η ζήτηση του χαλκού παραμένει σε υψηλά επίπεδα, και η ανακύκλωση θα συνεχίσει να παίζει σημαντικό ρόλο στην κάλυψή της. Η Ευρώπη χρησιμοποιεί ακόμα μεγαλύτερες ποσότητες ανακυκλωμένου χαλκού Η Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας) είναι η μοναδική μεγάλη περιφέρεια που χρησιμοποιεί χαλκό και έχει καταγράψει μια τόσο αυξημένη αναλογία ανακυκλωμένου χαλκού. Η αύξηση σε 43 % από 41,3% το 2007 σημαίνει ότι, το 2008, χρησιμοποιήθηκαν στη συγκεκριμένη περιφέρεια 2,5 εκατομμύρια τόνοι ανακυκλωμένου χαλκού. Επιπλέον, εξετάζοντας μόνο τις χώρες που αποτελούν πλήρη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ποσοστό ανήλθε από 38 % το 2007 σε 40 % το 2008. Η παραγωγή δευτερογενούς επεξεργασμένου χαλκού αυξήθηκε από 800 σε 857 χιλιάδες τόνους, ενώ η χρήση χαλκού άμεσης τήξης μειώθηκε από 1.242 σε 1.150 χιλιάδες τόνους. Η πραγματική ποσότητα σε ρινίσματα που χρησιμοποιήθηκαν (scrap), μειώθηκε από 2.042 χιλιάδες τόνους το 2007 σε 2.007 χιλιάδες τόνους το 2008, αλλά η μείωση αυτή επισκιάστηκε από την εκτιμώμενη μείωση της παραγωγής ημιέτοιμων προϊόντων, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η αναλογία της εισροής ανακύκλωσης. Σε αντίθεση με τα περισσότερα υλικά, ο χαλκός μπορεί να ανακυκλωθεί ξανά και ξανά, χωρίς να χάσει τις ιδιότητες ή την αποτελεσματικότητά του: Όσες φορές κι αν ανακυκλωθεί, ο ανακυκλωμένος χαλκός δεν διαφέρει σε τίποτα από τον πρωτογενή. 4 1. Η Διεθνής Ομάδα Μελετών για το Χαλκό (ICSG) με έδρα τη Λισαβόνα αποτελεί τον οργανισμό αναφοράς για την ανάλυση των στατιστικών στοιχείων που αφορούν στην εξόρυξη, ανακύκλωση και επεξεργασία του χαλκού.
χαλκός & τεχνολογία Χρήση του χαλκού στην Ευρώπη, 2008 ανάλυση με βάση την προέλευση 24% Χαλκός Άμεσης Τήξης 57% Πρωτογενής Επεξεργασία 19% Δευτερογενής Επεξεργασίας 43% αναλογία εισροής ανακύκλωσης Τι εννοούμε με τον όρο «ανακύκλωση»; Ο χαλκός μπορεί να ανακυκλωθεί από δύο πηγές από προϊόντα που βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής τους (π.χ. βρύσες και άλλα υδραυλικά εξαρτήματα, οικιακές συσκευές, υπολογιστές και ηλεκτρονικό εξοπλισμό) και από την άμεση ανάτηξη των εργοστασιακών υπολειμμάτων. Παγκοσμίως, η αυξημένη χρήση ανακυκλωμένου χαλκού ανήλθε σε 20 % στη διάρκεια πέντε ετών, αλλά μειώθηκε ελαφρώς το 2008 (μείωση 2,6% σε σχέση με το 2007). Η ελαφριά πτώση οφειλόταν στη μείωση της ανάτηξης «καινούργιων ρινισμάτων» (βιομηχανική φύρα που διοχετεύεται εκ νέου στον κύκλο παραγωγής). Η παγκόσμια ύφεση επηρέασε τις αναπτυγμένες χώρες, και η πτώση της τιμής του επεξεργασμένου χαλκού περιόρισε επίσης την ανάγκη για επιτόπια ανάτηξη. Το 2008, η ανακύκλωση αυτού του τύπου δέχτηκε ένα πλήγμα λόγω της μείωσης της κατασκευής ημιέτοιμων προϊόντων στις περισσότερες χώρες παραγωγής (π.χ. στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ιαπωνία, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Ταϊβάν, στη Νότιο Κορέα και τη Γαλλία). Από την άλλη, η παραγωγή δευτερογενούς χαλκού (ανακυκλωμένου χαλκού από προϊόντα που βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής τους) αυξήθηκε κατά 3% σε σχέση με το 2007, καταγράφοντας αύξηση κατά 49 % από το 2002. Παρά την ύφεση, η χρήση εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλή Παρά την ύφεση που επηρέασε τις περισσότερες χώρες που χρησιμοποιούν χαλκό το 2008, χρησιμοποιήθηκαν παγκοσμίως 23,5 εκατομμύρια τόνοι χαλκού, ποσότητα σχεδόν ίση με τα επίπεδα του 2007 (-2%). Ο χαλκός που θεωρείται πολύτιμος για τις μοναδικές ιδιότητές του, δεδομένου ότι προσφέρει την καλύτερη ηλεκτρική και θερμική αγωγιμότητα σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο μέταλλο που χρησιμοποιείται ευρέως, καθώς και για την ανθεκτικότητα και τις αντιμικροβιακές του ιδιότητες, αποτελεί ένα υλικό-κλειδί για καινοτομίες σε διάφορους τομείς: στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και στην αειφόρο ανάπτυξη στις κατασκευές και τα συστήματα μεταφοράς.
χαλκός & τεχνολογία Η χρήση επεξεργασμένου χαλκού στην Ευρώπη μπορεί να αναλυθεί ως εξής: 5% Μεταφορές 1% Άλλο 10% Μηχανική 26% Κατασκευές 58% Ηλεκτρισμός και ενέργεια Για να καλύπτεται η αυξανόμενη ζήτηση χαλκού στο σύγχρονο κόσμο, η οποία έχει αυξηθεί κατά 140% από το 1976, και για να υποστηρίζεται η βιομηχανία του χαλκού, είναι πολύ σημαντικό να διατίθεται ο ανακυκλωμένος χαλκός σε ανταγωνιστικές τιμές, ως ένα απαραίτητο συμπλήρωμα της πρωτογενούς παραγωγής. Η βιομηχανία βασίζεται ολοένα περισσότερο στην ανακύκλωση, η οποία δεν της επιτρέπει μόνο να απορροφά τις μεταβολές των τιμών των εμπορευμάτων, αλλά και να αξιοποιεί μία από τις βασικές ιδιότητες του χαλκού και, συγκεκριμένα, την ιδιότητά του να ανακυκλώνεται. Μόνο από την παραγωγή καθοδίων από ανακυκλωμένο χαλκό εξοικονομούνται περίπου 700.000 τόνοι εκπομπών CO2 κάθε χρόνο. Αναλυτικά, οι ποσότητες που καταναλώνουν οι μεγαλύτεροι χρήστες ανακυκλωμένου χαλκού είναι: Κίνα: 2,4 εκατομμύρια τόνοι (38% της συνολικής χρήσης χαλκού), Ηνωμένες Πολιτείες: 950.000 τόνοι, Ιαπωνία: 790.000 τόνοι και Γερμανία: 715.000 τόνοι. Οι χώρες με τη μεγαλύτερη χρήση θραυσμάτων χαλκού το 2008 (περιεκτικότητα σε χαλκό) Κίνα Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Ιαπωνία Γερμανία Ιταλία Ρωσία Κορέα Ινδία Μεξικό Δευτερογενής Επεξεργασία Άμεση Πήξη Βέλγιο Γραφικά υψηλής ανάλυσης διατίθενται κατόπιν αιτήματος ή στο δικτυακό τόπο της ECI. ECI website.
χαλκός & υγεία Αποτελέσματα κλινικών δοκιμών έδειξαν ότι ο χαλκός μειώνει το MRSA και VRE στα δωμάτια των νοσοκομείων αναφέρθηκαν στο 5 ο Διεθνές Συνέδριο της Δεκαετίας για τις Μολύνσεις που Προέρχονται από την Υγιεινή στην Ατλάντα της Τζώρτζια των Η.Π.Α. Πρόσφατες κλινικές έρευνες έδειξαν ότι ο αντιμικροβιακός χαλκός είναι αποτελεσματικός στο να μειώνει σημαντικά το πλήθος των βακτηρίων στα δωμάτια εντατικής θεραπείας των ασθενών και σε πολλά ατομικά αντικείμενα σε αυτά. Τα αποτελέσματα από μια κλινική δοκιμή χρηματοδοτούμενη από το αμερικανικό Υπουργείο Αμύνης για να εκτιμηθεί η δυνατότητα του αντιμικροβιακού χαλκού να μειώσει την ποσότητα των βακτηρίων σε επιφάνειες που βρίσκονται συνήθως σε δωμάτια νοσοκομείων, αναφέρθηκαν στο 5 ο Διεθνές Συνέδριο της Δεκαετίας για τις Μολύνσεις που Προέρχονται από την Υγιεινή στην Ατλάντα της Τζώρτζια των Η.Π.Α. Η έκθεση σε οργανισμούς που βρίσκονται σε δωμάτια εντατικής θεραπείας ενδέχεται να οδηγήσει σε αρρώστιες και θανάτους. Ο Michael Schmidt, Ph.D., Καθηγητής και Αντιπρόεδρος του Τμήματος Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Ιατρικής της Ν. Καρολίνας επισημαίνει «Είναι γνωστό ότι οι λοιμώξεις που μεταδίδονται μέσα στα νοσοκομεία έχουν υψηλό κόστος, τόσο ως προς τα χρήματα που δαπανώνται για την θεραπεία τους, όσο και ως προς τις ανθρώπινες απώλειες. Ένας στους είκοσι ασθενείς νοσοκομείων θα εμφανίσει μια λοίμωξη που μεταδόθηκε μέσα σε νοσοκομείο. Αυτός ο αριθμός αυξάνεται στο 30% για ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας». Η πρώτη φάση της έρευνας έδειξε ότι τα αντικείμενα με τον πιο υψηλό βαθμό μόλυνσης ήταν εκείνα που βρίσκονταν σε κοινά αντικείμενα όπως σχάρες κρεβατιών, κουμπιά για κλήση ανάγκης και καρέκλες για τους επισκέπτες. Καθώς αυτά τα βακτήρια μπορούν να επιβιώσουν για εκτεταμένες χρονικές περιόδους, οι μολυσμένες επιφάνειες μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσο εξάπλωσης βακτηρίων στους ασθενείς, τους επισκέπτες και το προσωπικό υγιεινής. Στη δεύτερη φάση της δοκιμής, οι σχάρες κρεβατιών από χαλκό, οι δίσκοι για πρόγευμα και τα κουμπιά για κλήση ανάγκης, οι οθόνες και οι πόλοι IV αντικατέστησαν τις ανοξείδωτες και πλαστικές παραλλαγές στα δωμάτια εντατικής θεραπείας τριών νοσοκομείων: το Memorial Sloan-Kettering Κέντρο για τον Καρ-
χαλκός & υγεία κίνο στη Ν. Υόρκη, το Πανεπιστήμιο Ιατρικής της Ν. Καρολίνας και το Ιατρικό Κέντρο Ralph H. Johnson VA, όλα στο Τσάρλεστον, της Ν. Καρολίνας. Τα αποτελέσματα της δεύτερης φάσης ήταν πολύ θετικά. Ο χαλκός ήταν αποτελεσματικός στη μείωση του συνόλου των βακτηρίων σε δωμάτια μέσα σε μονάδες εντατικής θεραπείας και σε πολλά ατομικά αντικείμενα μέσα στα δωμάτια αυτά. Ωστόσο, είναι απαραίτητη περαιτέρω έρευνα για να εκτιμηθεί εάν οι επιφάνειες αφής από χαλκό μπορούν να παίξουν ρόλο στην πρόληψη της διάδοσης των μολύνσεων και της μετάδοσης των λοιμώξεων μέσα σε νοσοκομεία. Οι ανεξάρτητες από τις κλινικές δοκιμές εργαστηριακές έρευνες έδειξαν ότι ο χαλκός και τα παράγωγά του, όπως ο ορείχαλκος και ο μπρούντζος, σκότωσαν το 99,9% των βακτηρίων μέσα σε δύο ώρες, όταν γινόταν τακτικός καθαρισμός τους και όταν χρησιμοποιήθηκαν ως συμπλήρωμα στον καθαρισμό ρουτίνας και στα προγράμματα απολύμανσης. Αυτά τα ευρήματα, οδήγησαν την αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος να καταγράψει αυτά τα υλικά ως αντιμικροβιακά προϊόντα για τη δημόσια υγεία, που μπορούν να ελέγχουν τον vancomycin-resistant enterococci (VRE), τον Staphylococcus aureus που είναι ανθεκτικός στην μεθικιλλίνη (MRSA), τον Staphylococcus aureus, τον Enterobacter aerogenes, την Pseudomonas aeruginosa και τον E. coli O157:H7, που όλα σχετίζονται με λοιμώξεις ή άλλες επιζήμιες επιπτώσεις στους ανθρώπους. Η κλινική δοκιμή χρηματοδοτείται από το αμερικανικό Υπουργείο Αμύνης υπό την αιγίδα του Κέντρου Έρευνας της Τηλεϊατρικής και Ανεπτυγμένης Τεχνολογίας, από ένα τμήμα της Ιατρικής Έρευνας του Στρατού και της Διοικητικής Υπηρεσίας Στρατιωτικού Υλικού. http://www.vawatchdog.org 8
χαλκός & υγεία Ανάγκη για μια νέα κατηγορία αντιμικροβιακών επιφανειών αφής για ενεργή και συνεχή καταπολέμηση βακτηριδίων Οι χώροι στα σχολεία και τα γυμναστήρια, φορείς μετάδοσης μολυσματικών ιών μετά από αυτές των νοσοκομείων. Η αντιμικροβιακή δράση του χαλκού έρχεται να καλύψει αυτές στις ανάγκες της δημόσιας υγείας Καθημερινά, ερχόμαστε δια της αφής, σε επαφή με ποικίλες επιφάνειες. Από τα πόμολα και τις χειρολαβές στα μέσα μαζικής μεταφοράς, μέχρι τα πληκτρολόγια, και τα τηλέφωνα, η δια χειρός επαφή είναι μία καθημερινή διαδικασία. Δυστυχώς, αυτά τα ίδια αντικείμενα που ερχόμαστε σε επαφή, αγγίζονται επίσης από πολλά άλλα άτομα, με αποτέλεσμα τα μολυσματικά βακτηρίδια που μένουν από την συχνή επαφή σε αυτές τις επιφάνειες, να βάζουν σε κίνδυνο τον επόμενο χρήστη. Οι επιβλαβείς οργανισμοί μπορούν να επιζήσουν σε επιφάνειες, όπως του ανοξείδωτου και το πλαστικού για ημέρες, ακόμη και μήνες, αποτελώντας απειλή για την ανθρώπινη υγεία. Είναι γνωστό ότι 80% των μολυσματικών ασθενειών μεταφέρονται από την αφή, γεγονός που αίρει την επιτακτική ανάγκη για καθημερινή απολύμανση επιφανειών αφής. Παρ όλα αυτά, ο καθαρισμός και απολύμανση των επιφανειών είναι μόνο ένα μέρος της λύσης. Οι καθιερωμένες μέθοδοι, που συστήνονται από τα Κέντρα Ελέγχου Ασθενείας και Πρόληψης (CDC) των ΗΠΑ και επιβάλλουν την πλύση και την απολύμανση των χεριών, φαίνονται αναποτελεσματικές στην μείωση των νοσοκομειακών μολύνσεων. Επίσης, το μικρόβιο του σταφυλόκοκκου, που προσβάλλει τον ανθρώπινο ιστό και εξουδετερώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, και έχει μεγάλη έξαρση τα τελευταία χρόνια στα σχολεία, θα πρέπει να αφυπνίσει τους υπεύθυνους φορείς των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και όχι μόνο, για άμεση επιβολής μέτρων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο οι υπεύθυνοι φορείς για τη δημόσια υγεία έχουν ήδη ξεκινήσει την κατάρτιση ειδικού πλάνου με οδηγίες για την αντιμετώπιση στελέχους σταφυλόκοκκου MRSA και MSSA (χρυσίζων σταφυλόκκοκος ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη). Προειδοποιούν πως τα στελέχη αυτά, παράγουν μια τόσο ισχυρή τοξίνη που ονομάζεται PLV (Panton Valentine leukocidin) και έχει έντονη παρουσία σε νοσοκομεία, παιδικούς σταθμούς και αποδυτήρια γυμναστηρίων. Η πλειονότητα των ασθενών μολύνεται από επιπόλαια τραύματα, εκδορές και πληγές, όπου τα στελέχη του σταφυλόκοκκου δημιουργούν έντονη δερματίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σηψαιμία και σε κάποιες περιπτώσεις πνευμονικό οίδημα και κατ επέκταση θάνατο. Έχει υπολογιστεί πως το στέλεχος σταφυλόκοκκου PVL προσβάλει κάθε χρόνο 500 περίπου άτομα μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το Τμήμα Υγείας και ο Τομέας Προστασίας της Δημόσιας Υγείας, πρόκειται να ενημερώσουν τα εκπαι-
χαλκός & υγεία δευτικά ιδρύματα σχετικά τους κανόνες υγιεινής που θα πρέπει να τηρούνται, έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο η προσβολή του συνόλου των μαθητών από το θανατηφόρο στέλεχος. Οι χρήστες γυμναστηρίων θα πρέπει να καθαρίζουν τον εξοπλισμό που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν, να τοποθετούν πετσέτα πριν την χρήση της σάουνας και να αποφεύγουν να μοιράζονται τις πετσέτες τους με άλλους χρήστες. Ο καθηγητής Mark Enright, μικροβιολόγος στο Imperial College του Λονδίνου, δήλωσε σχετικά: Έχουμε αρκετά κρούσματα των στελεχών MRSA στα νοσοκομεία μας αλλά τουλάχιστον δεν έχει παρουσιαστεί μεγάλη διασπορά του ιού. Αν αρχίσουμε να έχουμε αρκετές περιπτώσεις που καταλήγουν στο νοσοκομείο, θα είναι πλέον πολύ αργά. Αν μπορούμε να κάνουμε κάτι να αποτρέψουμε το φαινόμενο, θα είναι τουλάχιστον ένα αισιόδοξο βήμα. Τα βρέφη και τα νήπια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στα συγκεκριμένα στελέχη του σταφυλόκοκκου. Σε αντίθεση με τα στελέχη MRSA που συναντώνται σε νοσοκομεία και προσβάλουν κατά κύριο λόγο ηλικιωμένους ή βαριά ασθενείς, τα στελέχη PVL προσβάλουν ως επί το πλείστον νέους και υγιείς οργανισμούς. Αυτό που απαιτείται είναι μια επιφάνεια αφής που να σκοτώνει συνεχώς τα βακτηρίδια που αποτελούν αιτία μόλυνσης και ασθενειών. Σήμερα, το υλικό αυτό για επιφάνειας αφής είναι διαθέσιμο: ο Αντιμικροβιακός Χαλκός είναι το μόνο στερεό υλικό που στις Η.Π.Α. τοποθετείται σε επιφάνειες αφής σε νοσοκομεία και δημόσιους χώρους, έχοντας μεγάλες αξιώσεις, για την προστασία της δημόσιας υγείας. Ο αντιμικροβιακός χαλκός είναι το πιο αποτελεσματικό αντιμικροβιακό υλικό για επιφάνειες αφής, που σκοτώνει περισσότερο από 99.9% τα βακτηρίδια μέσα σε δύο ώρες από την έκθεση τους. Κανένα άλλο υλικό, όπως το ανοξείδωτο ή επάργυρες επιφάνειες δεν έχουν έρθει τόσο κοντά στην καταπολέμηση των βακτηριδίων όσο ο χαλκός. Τελικά, γίνεται αντιληπτό, ότι ο αντιμικροβιακός χαλκός, βρίσκει εφαρμογή, όχι μόνο στα αμιγώς περιβάλλοντα δημόσιας υγείας, αλλά και σε χώρους, όπως σχολεία και γυμναστήρια, όπου και εκεί οι μολυσματικές ασθένειες βρίσκονται σε έξαρση, στην μείωση των οποίων μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά, συμπληρώνοντας τους καθιερωμένους κανόνες υγιεινής και απολύμανσης. 10
Το έργο The Length Of A Strand Of Your Hair, Of The Width Of Your Arms, Unfolded είναι μια εγκατάσταση που αποτελείται από δύο κινητικά γλυπτά (Unstable Objects) φτιαγμένα από χαλκό, ορείχαλκο και ασήμι που έχουν τη μορφή κλαδιών και αιωρούνται στο μέσο ενός δωματίου. Τα γλυπτά αυτά παρεμβάλλονται ανάμεσα σε δύο προβολές έτσι ώστε οι σκιές των γλυπτών να εμφανίζονται πάνω στις οθόνες, οι οποίες στη συνέχεια διακόπτονται ανά διαστήματα όταν εμφανίζεται η σκιά ενός άντρα. Ο άντρας διαβάζει τραγουδιστά μέσα από ένα χαρτί, ένα κείμενο που έχει γράψει ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Άλλα τρία αντικείμενα από επιχρυσωμένα κλαδιά και χαρτί αιωρούνται και αυτά ανάμεσα στα γλυπτά. Τα γλυπτικά αυτά στοιχεία κρατιούνται μεταξύ τους από μία λεπτή αλυσίδα που καταλήγει σε ένα καλούπι ενός χεριού που κραο κόσμος του χαλκού Έργα από χαλκό ορείχαλκο και ασήμι στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει από τις 24 Ιουνίου το νέο έργο του Αθανάσιου Αργιανά με τίτλο The Length Of A Strand Of Your Hair, Of The Width Of Your Arms, Unfolded (Το μήκος μιας τούφας των μαλλιών σου, του πλάτους των χεριών σου, ξεδιπλωμένων) στο πλαίσιο της σειράς ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές 2010, παραγγελίες του μουσείου για το Project Room που πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του Bombay Sapphire gin. Ο Αθανάσιος Αργιανάς χρησιμοποιεί διαφορετικά εκφραστικά μέσα και δημιουργεί έργα που διερευνούν τη σχέση μεταξύ εικαστικής και μουσικής γλώσσας. Σε πολλά του έργα, πραγματεύεται τον μη-γραμμικό χρόνο, τη μνήμη και τον τρόπο με τον οποίο επεξεργαζόμαστε και μεταφράζουμε πληροφορίες. 11
ο κόσμος του χαλκού τάει ένα πέτρωμα. Το βάρος του καλουπιού κρατάει όλη την εγκατάσταση δημιουργώντας ένα σχήμα σε μορφή αστερισμού. Το δενδροειδές στοιχείο αλλά και η κόλλα χαρτιού εμφανίζονται σε όλα τα μέρη του έργου, ενώ το κείμενο που διαβάζει ο άντρας στα δύο βίντεο προσφέρει το κλειδί για την ανάγνωση του έργου. Ο Αργιανάς εμπνέεται από τα μαθηματικά, την κβαντομηχανική και το παράδοξο του Ζήνωνα και πραγματεύεται συστήματα μέτρησης του φωτός, της θερμοκρασίας και της βαρύτητας. Ο Αργιανάς γεννήθηκε το 1976 στην Αθήνα. Αφού τελείωσε τις σπουδές του στη ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης, συνέχισε στο Ντίσελντορφ για ένα χρόνο με καθηγητή τον Γιάννη Κουνέλη, στη συνέχεια φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών Byam Shaw και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στο Πανεπιστήμιο Goldsmiths το 2005. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις στη La chambre, γκαλερί Xippas, στη Max Wigram Gallery στο Λονδίνο, στη γκαλερί Breeder, στην Αθήνα και έχει συμμετάσχει σε πλήθος ομαδικών εκθέσεων. Πέρυσι συμμετείχε στη 2η Μπιενάλε της Αθήνας και ήταν υποψήφιος για το βραβείο ΔΕΣΤΕ. Το 2008 πραγματοποίησε το We All Turn This Way, μια περφόρμανς και εγκατάσταση σε τρία μέρη, παραγωγή της Serpentine Gallery Pavilion και συμμετείχε στο μαραθώνιο που πραγματοποιήθηκε με το Manifesto Of Nondurational Time. Ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Επιχαλκωμένος ορείχαλκος, νίκελ σε αλουμίνιο, ορείχαλκος, βίδες μινιατούρες, επιχαλκωμένος κασσίτερος 12