Προγραμματιςμόσ Διδακτζασ Ύλησ Βιολογίασ Γυμναςίου Γ (Πιλοτικά) 2015-2016 Α ΣΕΣΡΑΜΗΝΟ Ενότητα Δραςτηριότητεσ Βαςικζσ Ζννοιεσ Δ/κζσ Γνωριμία Ενότητα 1: Αναζηηώνηαρ ηοςρ Αγνοούμενούρ μαρ... Π/δοι Ειςαγωγικζσ ςελίδεσ Γνωριμία με το βιβλίο μου Καταρτιςμόσ Ομάδων Ειςαγωγι ςτθν Ενότθτα 1 Ειςαγωγι 1.0 1.0 Αποςτολι Ειςαγωγι ςτο πρόβλθμα των αγνοουμζνων. Γνωριμία με το Ινςτιτοφτο Νευρολογίασ και Γενετικισ Κφπρου. Δραστηριότητα 1.1: Πώρ αναπηύσθηκε και Κυτταρικόσ κφκλοσ 1.0 2.0 μεγάλωζε ο οπγανιζμόρ ηος αγνοούμενος Ανδπέα Πειραματική Δραστηριότητα 1.2: Μελεηώνηαρ ηη Η Μεςόφαςθ και τα ςτάδιά τθσ 1.0 3.0 Μεζόθαζη Πειραματική Δραστηριότητα 1.3: Μελεηώνηαρ ηην Η Μίτωςθ και τα ςτάδιά τθσ: Πρόφαςθ, 1.0 4.0 Κςηηαπική Γιαίπεζη Μετάφαςθ Χρωματοςϊματα: δομι και λειτουργία 2.0 6.0 φνολο δ. π. Καρυότυποσ Ομόλογα χρωματοςϊματα Απλοειδι-Διπλοειδι κφτταρα και οργανιςμοί Αυτοςωματικά και Φυλετικά χρωματοςϊματα Ανάφαςθ, Τελόφαςθ Σθμαςία τθσ Μίτωςθσ 2.0 8.0 2.0 10.0 Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 1.0 11.0 1
Πειραματική Δραστηριότητα 1.4: Πώρ δημιοςπγήθηκαν ηα γεννηηικά κύηηαπα από ηα οποία πποήλθε ηο ππώηο κύηηαπο ηος αγνοούμενος Ανδπέα Πειραματική Δραστηριότητα 1.5: Γιαηί ηα ζωμαηικά κύηηαπα ηος αγνοούμενος Ανδπέα δεν είναι ίδια, ούηε με ηα ζωμαηικά κύηηαπα ηων γονιών ηος αλλά ούηε και με ηα ζωμαηικά κύηηαπα ηων γονιών ηος. Κφκλοσ ηωισ του ανκρϊπου Η Μείωςθ και τα ςτάδιά τθσ Σφγκριςθ Μίτωςθσ - Μείωςθσ Γονιμοποίθςθ Εγγενισ ι Αμφιγονικι αναπαραγωγι ι Αμφιγονία Επιλεκτικι αναπαραγωγι Πλεονεκτιματα Μειονεκτιματα Αμφιγονίασ Αγενισ ι Μονογονικι αναπαραγωγι ι Μονογονία 3.0 14.0 2.0 16.0 Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 16.5 (16.5) Δραστηριότητα 1.6: Αναζηηώνηαρ ηον αγνοούμενο Ανδπέα. Γνωριμία με το εργαςτιριο Δικανικισ Γενετικισ του Ινςτιτοφτου Νευρολογίασ και 0.5 17.0 Πειραματική Δραστηριότητα 1.7: Μελεηώνηαρ ηο γενεηικό ςλικό ηος αγνοούμενος Ανδπέα. Γενετικισ Κφπρου Γενετικό υλικό DNA Νθμάτια χρωματίνθσ Χρωματοςϊματα Μοντελοποίθςθ πυρινα με DNA 1.0 18.0 Δραστηριότητα 1.8: Δομή του DNA Ιςτορικι αναδρομι ςτθν ανακάλυψθ τθσ 2.0 20.0 δομισ του DNA Διπλι ζλικα Συμπλθρωματικζσ αηωτοφχεσ βάςεισ Νουκλεοτίδια Κανόνασ τθσ ςυμπλθρωματικότθτασ Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 20.5 Δραστηριότητα 1.9: Αντιγραφι του DNA Βιματα αντιγραφισ DNA 1.0 21.5 Δραστηριότητα 1.10: Μεταγραφι του DNA Βιματα μεταγραφισ DNA 1.0 22.5 Δραστηριότητα 1.11: Γονίδια και αλλθλόμορφα Γονίδια, αλλθλόμορφα Ομόηυγο Ετερόηυγο άτομο Επικρατι Υπολειπόμενα γονίδια 1.0 23.5 2
Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 24.0 Πειραματική Δραστηριότητα 1.12: Αποτυπϊματα Μζκοδοσ αποτυπωμάτων DNA 2.5 26.5 DNA Απομόνωςθ γενετικοφ υλικοφ Δραστηριότητα 1.13: Δομι του RNA Δομι RNA 0.5 27.0 Ομοιότθτεσ και Διαφορζσ μεταξφ δομισ DNA - RNA Δραστηριότητα 1.14: Λειτουργία των Ομοιότθτεσ και Διαφορζσ μεταξφ 0.5 27.5 νουκλεονικϊν οξζων λειτουργίασ DNA - RNA Δραστηριότητα 1.15: Μετάφραςθ του DNA Μετάφραςθ του DNA 0.5 28.0 Κεντρικό Δόγμα τθσ Βιολογίασ Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 28.5 Δραστηριότητα 1.16: Ταυτοποιϊντασ το γενετικό Εντοπιςμόσ δεδομζνων για τθν 2.0 30.5 υλικό του αγνοοφμενου Ανδρζα ταυτοποίθςθ του αγνοοφμενου Ανδρζα Δραστηριότητα 1.17: Ποια είναι τελικά θ τφχθ του Ερμθνεία αποτελεςμάτων και εξαγωγι 0.5 31.0 αγνοοφμενου Ανδρζα; ςυμπεραςμάτων Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 (15) 31.5 Β ΣΕΣΡΑΜΗΝΟ Ενότητα Δραςτηριότητεσ Βαςικζσ Ζννοιεσ Δ/κζσ Ενότητα 2: Δξεπεςνώνηαρ ηον Ππωηαθληηιζμό... Εισαγωγή Δραστηριότητα 2.1: Δξεπεςνώνηαρ ηον ππωηαθληηιζμό Δραστηριότητα 2.2: Λειηοςπγίερ ηος επειζηικού ζςζηήμαηορ Πειραματική Δραστηριότητα 2.3: Γομή ηος επειζηικού ζςζηήμαηορ Σενάριο Αποςτολι Κζντρο Ακλθτικϊν Ερευνϊν Κφπρου Ακλθτιςμόσ και Πρωτακλθτιςμόσ ςτθν Κφπρο φνολο Π/δοι δ. π. 0.5 32.0 0.5 32.5 Λειηοςπγίερ ηος επειζηικού ζςζηήμαηορ 1 33.5 Σκελετόσ του κορμοφ και των άνω και κάτω άκρων Μακρά, βραχζα και πλατιά οςτά Πακιςεισ ςπονδυλικισ ςτιλθσ 2.0 35.5 Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 36.0 3
Δραστηριότητα 2.4: Απθπώζειρ ηων οζηών Πειραματική Δραστηριότητα 2.5: Γομή και Χημική ζύζηαζη ηων οζηών Δραστηριότητα 2.6: Δπειζηικό ζύζηημα και ππωηαθληηιζμόρ Είδθ αρκρϊςεων: διάρκρωςθ, θμιάρκρωςθ, ςυνάρκρωςθ Πακιςεισ αρκρϊςεων Δομι και Χθμικι ςφςταςθ των οςτϊν Πειραματικι μελζτθ τθσ χθμικισ ςφςταςθσ των οςτϊν Μικροςκοπικζσ παρατθριςεισ Εντοπιςμόσ βιολογικϊν παραγόντων που ςχετίηονται με το ερειςτικό ςφςτθμα και διαδραματίςουν ςθμαντικό ρόλο ςτθν ανζλιξθ των πρωτακλθτϊν 1 37.0 2 39.0 0.5 39.5 Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 40.0 (8.5) Δραστηριότητα 2.7: Τι είναι οι μύερ Είδθ μυϊκϊν ιςτϊν και χαρακτθριςτικά τουσ 0.5 40.5 Πειραματική Δραστηριότητα 2.8: Πώρ λειηοςπγούν οι μύερ 0.5 41.0 Δραστηριότητα 2.9: Γομή και λειηοςπγία ηων μςϊκών ινών Βιματα για τισ κινιςεισ του βραχίονα Κφριοσ και ανταγωνιςτισ μυσ Τετανικι ςυςτολι, κράμπα, μυϊκόσ κάματοσ Δομι και λειτουργία μυϊκϊν ινϊν (ερυκρζσ και λευκζσ μυϊκζσ ίνεσ) Μθχανιςμόσ μυϊκισ ςυςτολισ 2.0 43.0 Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 43.5 Δραστηριότητα 2.10: Μςϊκή ζςζηολή Στάδια μυϊκισ ςυςτολισ Ικανότθτα μυϊκϊν ινϊν για πρόςλθψθ οξυγόνου και διάφορα ακλιματα 2.0 45.5 Δραστηριότητα 2.11: Μςϊκό ζύζηημα και ππωηαθληηιζμόρ Βιολογικοί παράγοντεσ που ςχετίηονται με το μυϊκό ςφςτθμα και διαδραματίςουν ςθμαντικό ρόλο ςτθν ανζλιξθ των πρωτακλθτϊν 0.5 46.0 Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 46.5 Δραστηριότητα 2.12: Πώρ διεγείπονηαι οι μςϊκέρ Σχζςθ μυϊκοφ και νευρικοφ ςυςτιματοσ 0.25 46.75 ίνερ (6.75) 4
Δραστηριότητα 2.13: Γομή και λειηοςπγία ηος νεςπικού ζςζηήμαηορ Νευρικό ςφςτθμα: κεντρικό, περιφερικό και αυτόνομο Νευρϊνεσ: κινθτικοί, αιςκθτικοί και ενδιάμεςοι Δομι και λειτουργία των νευρϊνων Νευρικι ϊςθ Αντανακλαςτικά 3 49.75 Δραστηριότητα 2.14: Κενηπικό νεςπικό ζύζηημα Εγκζφαλοσ: δομι και λειτουργία 1.0 50.75 Δραστηριότητα 2.15: Πεπιθεπικό νεςπικό ζύζηημα Εγκεφαλικά νεφρα, νωτιαία νεφρα 0.5 51.25 Δραστηριότητα 2.16: Αςηόνομο νεςπικό ζύζηημα Συμπακθτικό, παραςυμπακθτικό 0.5 51.75 Δραστηριότητα 2.17: Νεςπικό ζύζηημα και Ππωηαθληηιζμόρ Δραστηριότητα 2.18: Δνδοκπινικό ζύζηημα Βιολογικοί παράγοντεσ που ςχετίηονται με το νευρικό ςφςτθμα και διαδραματίςουν ςθμαντικό ρόλο ςτθν ανζλιξθ των πρωτακλθτϊν Ενδοκρινείσ αδζνεσ Ορμόνεσ Ομοιότθτεσ- διαφορζσ μεταξφ 0.5 (5.5) ενδοκρινικοφ και νευρικοφ ςυςτιματοσ Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.25 (1.25) Δραστηριότητα 2.19: Αιζθηηήπια όπγανα - Αιζθήζειρ Είδθ υποδοχζων Οφκαλμόσ Αςκήςεισ για το ςπίτι και για ςζνα! 0.5 (1.5) Δραστηριότητα 2.20: Βιολογικοί παπάγονηερ και ππωηαθληηιζμόρ Βιολογικοί παράγοντεσ και πρωτακλθτιςμόσ 52.25 1.0 53.25 53.5 1.0 54.5 55.0 0.5 55.5 5
Δραστηριότητα 2.21: Ποιοι άλλοι παπάγονηερ μποπούν να επηπεάζοςν ηην αθληηική επίδοζη ηων ππωηαθληηών Δραστηριότητα 2.22: Παπάγονηερ πος μποπούν να επηπεάζοςν ηην αθληηική επίδοζη μια παποςζίαζη για ηο μάθημα ηηρ θςζικήρ αγωγήρ Ζρευνα 0.5 56.0 Βιολογικοί παράγοντεσ Οικονομικοί παράγοντεσ Κοινωνικοί παράγοντεσ Ηκικοί παράγοντεσ κ.λπ. 0.5 (1.5) 56.5 Επαναλήψεισ Αξιολόγηςη 2.5 59 ΣΥΝΟΛΟ 59 6