Μάθημα : Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Φιλοσοφική Σχολή Τμήματα: α) Φ. Π. Ψ. β) Φιλολογίας Αναλυτικά Προγράμματα (ΠΔ 155) Διδάσκων : Φωτεινός Δημήτρης γ) Άλλα Τμήματα Προγραμματισμός και πληροφορίες για το μάθημα (συμφώνως τῷ Νόμῳ 3549/2007, αρ.15, 4)
Αναλυτικά Προγράμματα και Διδασκαλία Χρήσιμες πληροφορίες για το μάθημα 1. Σε τι αναφέρεται το μάθημα 2. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής 3. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός 4. Εργασίες και αξιολόγηση φοιτητών 5. Βιβλιογραφία υποστηρικτική 6. Προτεινόμενο Σύγγραμμα 7. Εξεταστέα ύλη 8. Επικοινωνία με το διδάσκοντα
1. Σε τι αναφέρεται το μάθημα Το μάθημα αναφέρεται : στις θεωρίες που συγκροτούν τα αναλυτικά προγράμματα στις εννοιολογικές κατηγορίες με τις οποίες αναλύεται και ερμηνεύεται κριτικά το αναλυτικό πρόγραμμα στις λειτουργίες και επιδράσεις του «κρυφού» αναλυτικού προγράμματος στη σχολική κουλτούρα στο σχεδιασμό, οργάνωση και ανάπτυξη του αναλυτικού προγράμματος από τους εκπαιδευτικούς στην ανάλυση και το μετασχηματισμό του σύνθετου ρόλου του εκπαιδευτικού, σε σχέση με το σχεδιασμό και την υλοποίηση του αναλυτικού προγράμματος στην ιστορία των πολιτικών για τη γνώση (επιλογή, σχεδιασμός, υλοποίηση) στη σύγχρονη ελληνική εκπαίδευση
2. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής Στόχοι του μαθήματος είναι, οι φοιτητές: να κατανοήσουν τις φιλοσοφικές, επιστημολογικές και κοινωνικές δεσμεύσεις κατά τη συγκρότηση των αναλυτικών προγραμμάτων να κατανοήσουν τις κοινωνικές ανάγκες και δεσμεύσεις ως προς τον προσδιορισμό των γνωστικών αντικειμένων να αντιληφθούν τις κοινωνικές επιπτώσεις από την εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος να αντιληφθούν το ρόλο των εκπαιδευτικών ως προς τα αναλυτικά προγράμματα να μάθουν βασικά σημεία από την ιστορική πορεία των αναλυτικών προγραμμάτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
4-α. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός Η αναγκαία, εκ του Νόμου (3549/2007, αρ.16, 1), συνθήκη, προκειμένου το μάθημα να θεωρείται διδαχθέν και να καταστεί εξεταστέο, απαιτεί 13 εβδομαδιαία μαθήματα Ως εκ τούτου, παρουσιάζουμε τον προγραμματισμό του μαθήματος ως προς τις θεματικές περιοχές και τη σειρά παρουσίασής τους Οι ενότητες ενδέχεται να διαφοροποιηθούν αναλόγως της πορείας του μαθήματος, των ενδιαφερόντων των φοιτητών, και άλλων εκπαιδευτικών αναγκών
11 12 13 4-β. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός Αναλυτικά Προγράμματα Π.Δ. 55 (Φ.Π.Ψ. και ΦΛ -χειμερινό-υ) εβδομάδα προγραμματισμός θεματικών ενοτήτων συνιστώμενη βιβλιογραφία ενότητας Βρεττός & Καψάλης (2009: 11-24, 25-50), Κουτσελίνη (2001: 1 Εισαγωγή -έννοιες, όροι, συνθήκες 4-6), Φλουρής (1991: 451-454), Φλουρής (2000: 9-12, 43-60), Χειμαριού (1987: 21-52), Westphalen (1982: 14 & 52-57). Grundy (2003: 17-34), Κουτσελίνη (2001: 17-22), Φλουρής 2 Διαστάσεις, είδη, τύποι αναλυτικών προγραμμάτων (1991: 1932-1935), Westphalen (1982: 77-86), Χατζηγεωργίου (1999: 99-108) Portelli (1993), Turner (1983), Vallence (1977), Popkewitz 3 4 Το «κρυφό», ή «αθέατο» πρόγραμμα (hidden curriculum) Θεωρίες για τη συγκρότηση του αναλυτικού προγράμματος (1997), Knorr-Cetina (1981), Bernstein (1977, 1991 και 1996) Φλουρής (2000: 32-41), Holmes and Mclean (1992: 1-24) 5 Φιλοσοφική, κοινωνιολογική, ψυχολογική θεμελίωση του αναλυτικού Κασσωτάκης & Φλουρής (2006:23-41), Φλουρής (2000: 31- προγράμματος 42), Χατζηγεωργίου (1999: 117-142). Apple (2008: 65-88), Καζαμίας (2008, σ.σ. 173-201), Νούτσος (1979), Φλουρής & Πασιάς (1997: 254-267), 6 Το αναλυτικό πρόγραμμα ως ιδεολογικό και πολιτικό κείμενο: «ποια γνώση Φλουρής & Πασιάς (2000: 487-517), Φλουρής & Πασιάς έχει τη μεγαλύτερη αξία;». Πολιτικές για τη γνώση (2004: 125-142), Φλουρής & Πασιάς (2007: 213-217), Ranson (1995), Αναλυτικά προγράμματα, διδασκαλία, γνωστικά μοντέλα, σχολικά Whitty (2007: 97-160) 7 Χατζηγεωργίου (1999: 487-542), Φλουρής (2000: 61-98) εγχειρίδια Μοντέλα σχεδιασμού, στόχοι-σκοποί, περιεχόμενα και αξιολόγηση των 8 Χατζηγεωργίου (1999: 145-218) αναλυτικών προγραμμάτων 9 Ο ρόλος του αναλυτικού προγράμματος στην κοινωνική συγκρότηση Bernstein (1991, 1996), Νούτσος (1979), Φωτεινός (2013) Ιστορία των αναλυτικών προγραμμάτων της μέσης γενικής και τεχνικής 10 Νούτσος (1979), Φωτεινός (2013) εκπαίδευσης Ιστορία της πολιτικής για τη «γνώση» και τα αναλυτικά προγράμματα (ανάλυση της εκπαιδευτικής πολιτικής ως προς την κυρίαρχη «γνώση», και των επιλογών για το σχεδιασμό της εκπαιδευτικής γνώσης και των αναλυτικών προγραμμάτων της γενικής και τεχνικής εκπαίδευσης) Μετασχηματισμός του εκπαιδευτικού από «εκτελεστή» και «θεματοφύλακα»/υλοποιητή του αναλυτικού προγράμματος, σε «παιδαγωγική αυθεντία», από τεχνοκράτη σε ανθρωπιστή Νούτσος (1979), Φωτεινός (2013), Φλουρής & Πασιάς (2004: 125-142), Φλουρής & Πασιάς (2007: 213-217) Χατζηγεωργίου (1999: 545-562) Σύγχρονες τάσεις σχεδιασμού, αναλυτικά προγράμματα για το μέλλον, τεχνολογία, «παγκόσμιο χωριό»-παγκόσμια προβλήματα και ο ρόλος του Holmes and Mclean (1992: 122-145), Χατζηγεωργίου (1999: 281-295, 31-90), Φλουρής (2000: 212-272, 164-198)
5. Εργασίες και αξιολόγηση φοιτητών Τρόπος αξιολόγησης των φοιτητών Γραπτή εξέταση (στην εξεταστική περίοδο) Προφορική εξέταση (υπό προϋποθέσεις)
6-α. Βιβλιογραφία υποστηρικτική Η βιβλιογραφία, πέραν του συγγράμματος που θα διανεμηθεί στους φοιτητές, είναι υποστηρικτική του μαθήματος Συνίσταται οι φοιτητές, εφόσον επιθυμούν και μπορούν, να αναζητούν στη βιβλιογραφία περαιτέρω πληροφορίες για ζητήματα του μαθήματος Η χρήση της βιβλιογραφίας κρίνεται ως (άκρως) απαραίτητη, ιδίως στην περίπτωση των εργασιών
6-β. Βιβλιογραφία υποστηρικτική Μια βασική βιβλιογραφία για το αντικείμενο μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα εγχειρίδια 1. Φλουρής, Γ.: Αναλυτικά προγράμματα για μια νέα εποχή στην εκπαίδευση (Γρηγόρης) 2. Χατζηγεωργίου Γ.: Γνώθι το Curriculum (Ατραπός) 3. Grundy, Sh.: Αναλυτικό πρόγραμμα: προϊόν ή πράξις (Σαββάλας) 4. Περσιάνης, Π. : Η εκπαιδευτική γνώση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση της Ελλάδας (1833-1929) (Ατραπός) 5. Westphalen, K. : Αναμόρφωση των Αναλυτικών Προγραμμάτων Εισαγωγή στη μεταρρύθμιση του Curriculum, (Κυριακίδης) Εννοείται ότι η ανωτέρω βιβλιογραφία είναι μόνο ενδεικτική, δεν είναι εξαντλητική και δεν αποτελεί τη μοναδική πηγή πληροφόρησης πάνω στα θέματα που θα εξετάσουμε στο μάθημα. Περαιτέρω βιβλιογραφία μπορεί να αναζητήσετε από το σχετικό έγγραφο στο eclass, ή σε συνεννόηση με το διδάσκοντα.
7. Προτεινόμενα συγγράμματα Για το μάθημα «Αναλυτικά Προγράμματα» προτείνεται ως σύγγραμμα προς επιλογή Φωτεινός, Δ.: Ιστορία των αναλυτικών προγραμμάτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (1950-1980) Μεταξύ ρύθμισης και μεταρρύθμισης (Gutenberg)
8. Εξεταστέα ύλη Ως εξεταστέα ύλη θεωρείται Το σύγγραμμα Τα άρθρα και οι σημειώσεις που έχουν αναρτηθεί στο eclass του μαθήματος ---------- Σημ.: το μάθημα ΔΕΝ προσφέρεται για αποστήθιση. Καλούνται οι φοιτητές να μελετήσουν κριτικά τα κείμενα που έχουν στη διάθεσή τους (σύγγραμμα, άρθρα από το eclass, λοιπή βιβλιογραφία), ώστε να κατανοήσουν τις έννοιες, τα προβλήματα και τις δυνατότητες των αναλυτικών προγραμμάτων και των πολιτικών που σχετίζονται με το σχεδιασμό και την εφαρμογή τους.
9. Επικοινωνία με το διδάσκοντα Ώρες γραφείου για συνεργασία με φοιτητές Πέμπτη : 11:00 12:00 Παρασκευή : 15:00 16:00 μόνο μετά από συνεννόηση Γραφείο : Κυψέλη 506 Ηλεκτρονική επικοινωνία : dfoteinos@ppp.uoa.gr Ιστοσελίδα διδάσκοντος http://scholar.uoa.gr/dfoteinos