Προετοιμασία Υλικού για Ανάρτηση στο Διαδίκτυο 1.0 Σκοπός Ιστοσελίδας Χρειάζεται να γίνει κατανοητός ο σκοπός της ιστοσελίδας και να αναγνωριστεί το «Προφίλ» των χρηστών Το περιεχόμενο και τα ενδιαφέροντα μιας Ιστοσελίδας θα πρέπει να αναγνωρίζονται κυρίως από τον τίτλο. Για παράδειγμα «Μετεωρολογικές Προβλέψεις Κύπρου», «Εξεταστικά Δοκίμια Γ Λυκείου Νέων Ελληνικών». Ο τίτλος επομένως που θα επιλεγεί είναι πολύ σημαντικός για τον καθορισμό και αναγνώριση του «Σκοπού» ύπαρξης μιας Ιστοσελίδας. Στην ανάρτηση Υλικού στο Διαδίκτυο ή Δημιουργία μιας νέας Ιστοσελίδας είναι σημαντικό να γνωρίζουμε εκ των προτέρων το «Κοινό μας». Η γνώση των ατόμων που θα επισκεφτούν τον ιστοχώρο, που περιλαμβάνει την ιστοσελίδα με το υλικό που θα αναρτήσουμε, θα μας καθοδηγήσει στο σκοπό ύπαρξης της Ιστοσελίδας. Ο εντοπισμός του «Κοινού» της ιστοσελίδας περιλαμβάνει γνώση του προφίλ των χρηστών, όπως Ηλικία, Εκπαιδευτικό Επίπεδο, Επαγγελματικό Επίπεδο και άλλα. Το ύφος μιας Ιστοσελίδας θα είναι διαφορετικό αν αναφέρεται σε φοιτητές Πανεπιστημίου ή σε τελειόφοιτους Λυκείου ή Γυμνασίου. Είναι σημαντικό ο «Τύπος» της Ιστοσελίδας να είναι ξεκάθαρος και να αποφεύγεται η ανάμειξη διαφορετικών δραστηριοτήτων. Για παράδειγμα μια Ιστοσελίδα δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα Εκπαιδευτική, Ενημερωτική και Ψυχαγωγική. Ο Ιστοχώρος ή ένα «portal» (Πύλη) θα μπορούσε να αναμειγνύει διαφορετικά ενδιαφέροντα και δραστηριότητες, αλλά σε μια μεμονωμένη «Ιστοσελίδα» είναι καλύτερα να αποφεύγεται ώστε να μην συγχύζει τους χρήστες. 2.0 Ανάλυση Περιεχομένου Δομή Ιστοσελίδας - Συλλογή Υλικού Αφού έχει καθοριστεί ο Σκοπός της Ιστοσελίδας, το επόμενο βήμα είναι να καθοριστούν οι ενότητες που θα αναφέρεται το υλικό και να διαχωριστούν οι αναγκαίες υποενότητες, όπου αυτό χρειάζεται. Να αποφεύγεται, όπου είναι δυνατόν, η επανάληψη του ίδιου υλικού σε διαφορετικές ενότητες. Η κατασκευή ενός δενδροδιαγράμματος είναι ένας εύκολος τρόπος απεικόνισης της «Δομής» μιας ιστοσελίδας. Όσο πιο ακριβές είναι το δενδροδιάγραμμα τόσο πιο λειτουργική θα είναι η Ιστοσελίδα και τόσο πιο ευδιάκριτος θα είναι ο Σκοπός της. Το υλικό θα πρέπει να συλλέγεται και να ταξινομείται σύμφωνα με τις ενότητες και υποενότητες που έχουν καθοριστεί. Οι ενότητες αυτές θα αποτελέσουν αργότερα τις κεντρικές σελίδες του ιστοχώρου σας. 1
3.0 Προετοιμασία Υλικού 3.1 Αρχεία - Φακέλοι Το υλικό θα πρέπει να ομαδοποιηθεί σύμφωνα με τις ενότητες που καθορίστηκαν στην ανάλυση και ακολούθως να δημιουργηθούν τα αναγκαία αρχεία. Τα αρχεία επίσης θα πρέπει να ομαδοποιηθούν και να υπάγονται κάτω από φάκελους (Εικόνα Εικόνα 1 3.2 Ονομασία αρχείων και Φακέλων Είναι πολύ σημαντικό όλα τα αρχεία (κείμενα, εικόνες κ.ά) και οι φάκελοι (folders) να ονομάζονται με ρομανικούς μικρούς χαρακτήρες χωρίς κενά διαστήματα. Αντί του κενού διαστήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί η (-) παύλα ή (_) κάτω παύλα (underscore). Για τη μετατροπή του ελληνικού αλφάβητου σε ρομανικό σύστημα γραφής παρατίθεται ο Πίνακας ΕΛ.Ο.Τ. (Εικόνα 2). Εικόνα 2 2
3.3 Είδη Αρχείων Στο διαδίκτυο μπορούν να χρησιμοποιηθούν αρχεία που δημιουργούνται από προγράμματα του Microsoft Office όπως Word Files (.doc,.docx), Excel Files (.xls,.xlsx), PowerPoint (.ppt,.pptx). Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αρχεία σε μορφή Acrobat Files (.pdf). Τα αρχεία ήχου πρέπει να μετατρέπονται σε.mp3 και τα αρχεία βίντεο σε.wmv,.avi,.flv ή.mp4. 3.4 Μέγεθος Αρχείων Τα αρχεία που θα χρησιμοποιήσετε δεν πρέπει να υπερβαίνουν σε μέγεθος τα 5 ΜΒ - 7 ΜΒ το καθένα ώστε να είναι εύκολη και γρήγορη η πρόσβαση και το κατέβασμα αυτών. 3.4.1 Μείωση του μεγέθους φωτογραφιών Αν θέλετε να εισάγετε φωτογραφίες στην ιστοσελίδα σας, θα πρέπει πρώτα να ελέγξετε το μέγεθος τους ώστε να μην ξεπερνά τα 100-200ΚΒ. Αν είναι μεγαλύτερες από 100-200 ΚΒ τότε μπορείτε με οποιοδήποτε πρόγραμμα επεξεργασίας φωτογραφίας να μειώσετε το μέγεθος των φωτογραφιών ή των εικόνων σας. Προγράμματα ειδικά για την επεξεργασία εικόνων μπορούν να μειώσουν δραματικά το μέγεθος αρχείων που περιέχουν εικόνες, τέτοιο πρόγραμμα είναι το VSO Image Resizer το οποίο είναι δωρεάν και μπορείτε να το βρείτε στην ιστοσελίδα http://www.schools.ac.cy/chrisima_logismika.html. Φυσικά υπάρχουν και άλλα προγράμματα. 3.4.2 Συμπίεση πολλών Αρχείων Εάν έχετε πολλά αρχεία τα οποία θέλετε να συμπιέσετε σε ένα αρχείο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα πρόγραμμα που μετατρέπει τα αρχεία σε μορφή zip. Ένα τέτοιο δωρεάν πρόγραμμα (freeware) με την ονομασία 7Zip υπάρχει στην ιστοσελίδα http://www.schools.ac.cy/chrisima_logismika.html και μπορείτε να το κατεβάσετε και να το εγκαταστήσετε στον υπολογιστή σας. 3.4.3 Αρχεία σε Microsoft Word/PowerPoint που περιέχουν πολλές φωτογραφίες Αν έχετε αρχεία σε Word ή PowerPoint τα οποία περιέχουν φωτογραφίες με υψηλή ανάλυση, τότε θα χρειαστεί να εφαρμόσετε την εντολή «Compress Pictures» ώστε να μειωθεί το μέγεθος των φωτογραφιών και κατ επέκταση του αρχείου. 3.4.3.1 Αρχεία σε Microsoft Word Για να μειώσετε το μέγεθος των εικόνων/φωτογραφιών στο πρόγραμμα Microsoft Word ακολουθήστε τα πιο κάτω βήματα: (i) ανοίξετε το αρχείο στο αντίστοιχο πρόγραμμα (ii) επιλέξετε μια εικόνα/φωτογραφία (iii) από το μενού επιλέξετε Format/Compress Pictures 3
(iv) στο καινούριο παράθυρο που θα ανοίξει επιλέξετε: Apply to All pictures in document Change resolution Web/Screen Options Compress pictures και Delete cropped areas of pictures (v) πατήστε ΟΚ. 3.4.3.2 Για να μειώσετε το μέγεθος των εικόνων/φωτογραφικών στο πρόγραμμα Microsoft PowerPoint ακολουθήστε τα πιο κάτω βήματα: (i) ανοίξετε το αρχείο στο αντίστοιχο πρόγραμμα (ii) επιλέξετε μια εικόνα/φωτογραφία (iii) από το μενού επιλέξετε Format/Compress Pictures και στο παράθυρο που θα ανοίξει Options. (iv) στο καινούριο παράθυρο επιλέξτε: Compression Options Automatically perform basic compression on save και Delete cropped areas of pictures Target Output Email (96 ppi) (v) πατήστε ΟΚ και ξανά ΟΚ. 4.0 Νομοθεσία Ασφάλεια και Προσωπικά Δεδομένα Σύμφωνα με την νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενώσεως το υλικό που αναρτάται στο διαδίκτυο υπόκειται σε συγκεκριμένους κανονισμούς ώστε να διέπει με τη Νομοθεσία περί Προσωπικών Δεδομένων 4.1 Προσωπικά Δεδομένα Πολλοί οι οργανισμοί και Υπηρεσίες διατηρούν πληροφορίες (δεδομένα) σχετικά με το Φυσικά ή Νομικά πρόσωπα. Οι οργανισμοί αυτοί μπορούν να χρησιμοποιούν τέτοιες πληροφορίες μόνο για εκτέλεση των εντολών του προσώπου (Νομικού ή Φυσικού) ή μπορεί να τις χρησιμοποιούν για να ενημερώνουν αναφορικά με την ύπαρξη προϊόντων, υπηρεσιών ή διαφημίσεων και μπορεί να μοιράζονται τις πληροφορίες αυτές με άλλους. Είναι πολύ σημαντικό τα πρόσωπα (Φυσικά ή Νομικά) να γνωρίζουν τον τρόπο διαχείρισης των δεδομένων αυτών από τους οργανισμούς που τα ζητούν και τις επιλογές που έχουν ως προς το ποιοι θα είναι οι αποδέκτες των πληροφοριών αυτών. Εν συντομία οι κανονισμοί αυτοί είναι: (Ι) Αποφυγή δημοσιοποίησης προσωπικών δεδομένων των μαθητών και των εκπαιδευτικών (ΙΙ) Αποφυγή δημοσιοποίησης ευαίσθητων δεδομένων που αφορούν τη φυλετική ή εθνική προέλευση, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές 4
πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε ένωση, σωματείο και συνδικαλιστική οργάνωση, την υγεία, την ερωτική ζωή, καθώς και τα σχετικά με ποινικές διώξεις ή καταδίκες (ΙΙΙ) Έγκριση από τους γονείς για δημοσιοποίηση στην ιστοσελίδα του σχολείου φωτογραφικού υλικού ή/και βίντεο στο οποίο απεικονίζονται τα παιδιά τους. Η επιλογή των φωτογραφιών θα πρέπει να γίνεται με προσοχή, ώστε οι φωτογραφίες να είναι κυρίως γενικού πλάνου ή ομάδας μαθητών και να μην είναι φωτογραφίες όπου απεικονίζονται ξεκάθαρα και ατομικά κάποια παιδιά, για λόγους προστασίας των παιδιών. (ΙV) Μη δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων ερευνών που θίγουν την κοινωνική προέλευση των μαθητών ή την οικογενειακή τους κατάσταση. (V) Αποφυγή δημοσιοποίησης «ευαίσθητου» περιεχομένου όπως σοβινιστικών ή εθνικιστικών απόψεων ή άλλων ακραίων πολιτικών πεποιθήσεων. (VI) Αποφυγή χρήσης ανάρμοστης γλώσσας ή γλωσσικών ιδιωματισμών (VII) Αποφυγή έμμεσης διαφήμισης προϊόντων ή υπηρεσιών που δεν συνάδουν με το περιεχόμενο της ιστοσελίδας ή του οργανισμού που εξυπηρετεί η ιστοσελίδα. 4.2 Ασφάλεια Η ασφάλεια της ιστοσελίδας και του υλικού εμπίπτει κυρίως στο πρόσωπο ή εταιρία που παρέχει υπηρεσίες διαδικτύου, Παρόλα αυτά είναι γενικά αποδεκτό ότι αν οι χρήστες ακλουθούν μερικούς απλούς κανόνες ασφαλείας οι περιπτώσεις να υποκλαπούν δεδομένα μειώνονται αισθητά: 1. Χρησιμοποίηση ισχυρών κωδικών για την ιστοσελίδα, οι οποίοι να περιλαμβάνουν αριθμούς και άλλα σύμβολα που να μην είναι προβλέψιμα. 2. Μη χρησιμοποίηση των κωδικών της ιστοσελίδας σε άλλες ιστοσελίδες ή υπηρεσίες. 3. Διαφύλαξη των κωδικών της ιστοσελίδας σε ασφαλές μέρος και μη κοινοποίησή τους σε άλλα άτομα εκτός της Επιτροπής της Ιστοσελίδας. 4. Αλλαγή των κωδικών της ιστοσελίδας αν διαφανεί πιθανότητα διαρροής τους. 5. Αποθήκευση αντιγράφων των αρχείων (back up) σε άλλα μέσα, πέραν του σκληρού δίσκου, για την προστασία των δεδομένων σε περίπτωση καταστροφής του βασικού συστήματος του ηλεκτρονικού υπολογιστή. 6. Χρήση ενημερωμένου λογισμικού κατά των ιών (antivirus) ώστε να διασφαλίζεται και να προστατεύεται ο ηλεκτρονικός υπολογιστής που χρησιμοποιείται για το σχεδιασμό και τη συντήρηση της ιστοσελίδας. Πηγές 5
Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, http://www.dataprotection.gov.cy/dataprotection/dataprotection.nsf/intro_gr/intro_gr? OpenDocument Υπηρεσία Διαδικτύου, Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, Κύπρου, http://www.schools.ac.cy/index_schediasmos_istoselidon.html 6