بررسی رابطه دالر و یورو بر اساس نظریه بازیها

فصلنامه علمي- پژهشي مطالعات اقتصادي كاربي ايران سال ششم شمارهي 12 بهار 2931 صفحات: 75-57 DOI: 10.22084/aes.2017.1798 بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها *1 رحمان سعادت 2 علیرضا عرفانی 3 سمیه کرکهآبادی 4 مریم شیخی مهرآبادی تاریخ دریافت: 5931/40/40 تاریخ پذیرش: 5931/40/43 چکیده بعد از سال 2222 با یر به بازارهای ارز جهانی معادالت اقتصادی سیاسی دچار دگرگنی شد این ارز بر سهم مبادالت تجاری سهم سایر ارزها تأثیرگذار بد. ام ا بیشترین اثر را ری مهمترین پل جهان یعنی گذاشت. اکنن که 11 سال از ظهر یر در عرصه مالی ه بینالملل میگذ به نظر میرسد یک بازی پیدا پنهان بین یر جد دا. در این تحقیق به دنبال بررسی عمل عکسالعمل این د احد پلی در عرصه بینالملل بدیم. برای بررسی این امر از رش آماری نظری ه بازیها مدل رر پیر استفاده شد. نتایج نشان میدهد که بعد از یک دهه جنگ قیمتها بین یر این د ارز به یک تافق تعادل رسیدهاند بررسی سهم بازار این د ارز در مبادالت بینالمللی نشان میدهد که تعادل نش در بازی آنها جد دا. البت ه الزم به ذکر است که بعد از بحران رکد اخیر ارپا همچنان نقش رر را دا یر نقش پیر البت ه سایر ارزها نیز تانستهاند سهم خبی از بازار را به دست آرند. کلیداژهها: مالی ه بینالملل یر مدل رر- پیر تعادل نش. طبقندیJEL :.D61 D43 F31 Email: saadatrah@semnan.ac.ir Email: aerfani@semnan.ac.ir Email: somayehkarkehabadi@semnan.ac.ir Email: maryam.mehrabadi@semnan.ac.ir 1. استادیار گره اقتصاد دانشگاه سمنان ( * نیسنده مسئل( 2. دانشیار گره اقتصاد دانشگاه سمنان 3. دانشجی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه سمنان 4. دانشجی دکتری اقتصاد بینالملل دانشگاه سمنان

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 76 1. مقد مه امرزه با گسترش ارتباطات بینالمللی به یژه در حزه اقتصاد بررسی رابط متغی رها مؤل فههای بینالمللی اهمیت زیادی پیدا که است. مف قی ت در بازار بینالمللی ات خاذ استراتژی صحیح مالی ارزی بستگی شدیدی به شناخت فضای بینالمللی مؤل فهها بازیکنان تأثیرگذار دا. در این ارتباط اهمیت مسائل ارزی بسیار زیاد است. در دهه گذشته شاهد بدیم در کنار پل احد ارپایی یعنی یر نیز حضر گستهای داشته است این مسأله باعث شده که کشرها در سیاست ارزی سبد ارزی خد یر را نیز رقیب قرار دهند. انتخاب ضریب اهمیت این د پل پرقدرت در سبد ارزی میتاند تعیینکننده باشد. به نظر میرسد رابطه این د پل نه تنها در معامالت اقتصادی قرار دا بلکه در قالب نظری ه بازیها قابل تبیین است. لذا در این تحقیق به دنبال بررسی این د پل در مدل نظری ه بازیها هستیم. در بازارهای مالی بینالملل تشخیص این اقعی ت اغلب کار دشاری است که تا چه اندازه انتخاب یک احد پلی برای سپهگذاری خرید اراق قرضه یا سهام انجام معامالت تجاری )مانند سآپ( استفاده در ترکیب ذخایر ارزی میتاند در تشکیل آتی سرمایه )تراز داراییها بدهیها( ارزش کاالهای صادراتی ااتی همچنین در اجرای سیاست ارزی نقش سازنده یا بازدارنده داشته باشد. به عبارت دیگر در بازارهای مالی برنمرزی انتخاب صحیح احد پلی شرط الزم برای مفقی ت در کسب منافع اقتصادی محسب میشد )پل جهانشمل(. احد پل یک کشر زمانی به یک پل برتر جهانی تبدیل خاهد شد که از یکس در بازارهای داخلی م استفاده قرار گی از سی دیگر تقاضا برای خرید نگهداری آن فراتر از مرزهای کشر انتشاهنده جد داشته باشد )چاین فرانکل 2005:.)283-321 بعد جنگ جهانی د م مسأله پل جهانی مطرح شد. اجالس مهمی در برتن دز آمریکا برگزار شد که در آن پل بنکر از طرف کینز مطرح گید طرح ایت طرح دیگری بد که فقط پل آمریکا را معرفی ک. طرح ایت در سال 1770 پیرز شد به عنان پل جهانی مطرح شد. لذا در فضای مالی ه بینالملل یک بازیکن بیشتر نداشتیم آن فقط بد. بنابراین یک انحصار پلی جد داشت آمریکا از به عنان سیله مبادله استفاده میک نقش پل اسطهای را در سطح جهان ایفا میک. 20 سال بعد در قار ه ارپا پیمانی امضاء شد که در آن بسیاری از سران ارپا به دنبال یک پل جدید بدند نهایتا در سال 1777 یر مطرح شد پل 11 کشر یر شد. به دلیل پشتانه کشرهای ات حادی ه پلی که 11 کشر بدند یر رشد ک به عنان پل مل ی مطرح شد. از سال 2000 به بعد انحصار پل احد جهانی از بین رفت مالی ه بینالملل پل جهانی د قطبی شده بد. در چند سال گذشته یک بحران در امریکا رخ داد آمریکا برای آنکه بتاند یر را خارج کند اقتصاد ارپا را دچار تزلزل ک باعث شد یر ارزشش کم شد. یر در برابر شکننده است چن چند کشر باید

77 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 تصمیم بگیرند یر تزریق یا نشت شد لی آمریکا بهتنهایی میتاند هر زمان بخاهد تزریق یا نشت انجام بدهد استراتژی این بد بحران را به ارپا منتقل کنند. آن چیزی که به نظر میرسد این است که بعد از سال 2000 دقطبی شدن بازار مالی ه بینالملل یک بازی رقابت بین یر جد دا. در این مطالعه به دنبال تبیین رابطه بین یر بر اساس نظری ه بازیها هستیم. در این مقاله ا ل به معرفی مؤل فههای بازی - یر میپازیم. ا لین عنصر هر بازی بازیکنهای بازی هستند بازیکنهای این بازی یر هستند. هر کدام از این بازیکنها یژگیهایی دارند مهارت هر بازیکن در نتیجه اثر دا. ضمن بررسی سابق این د پل پر قدرت الگی مناسب بین آنها معر فی خاهد شد. 2. ادبیات مضع ) نظام پلی بینالملل) 1-2. آمریکا از نظر تاریخی نظام پلی آمریکا تحت تأثیر سیستم پلی کشرهای ارپایی به یژه اسپانیا انگلیس قرار داشت. در قرن سطی اساس نظام پلی اغلب کشرهای جهان از فلز نقره )سک هه یا نقره( تشکیل شده بد. در قرن 13 میالدی سک هه یا طال که در جهان اسالم راج داشتند به ارپا راه پیدا که در نظام پلی کشرهای ارپایی نیز م استفاده قرار گرفتند. بدینترتیب از سال 1000 میالدی به بعد در ارپا به طبع آن در آمریکا نیز از سک هه یا طال نقره در داد ستد همچنین امر تجاری استفاده میشد. با تج ه به رابطه قیمتی بین طال نقره که از یکس تحت تأثیر میزان تلید این فلز ات در سطح بینالملل از سی دیگر تحت تأثیر حجم تجارت بین شهرها مناطق اقتصادی جهان قرار داشت هر کشر تالش میک تا سیستم پلی خد را بر اساس نیازهای اقتصادی تجاری خد تنظیم تدین کند. به عنان مثال انگلستان بین ساله یا )1554-1810( از یک 1 استفاده میک که بر اساس آن سک هه یا طال نقره احدهای پلی استاندا پلی به نام لیمپینگ معتبر رایج به شمار میآمدند اما دلت سیستم بانکی اقدام به ضرب تنها یکی از د فلز )سک هه یا طال یا نقره( میکند. پس از جنگ د م جهانی کشرهای صنعتی نیمهصنعتی همکاریه یا سیاسی اقتصادی خد را به یژه در زمینه سیاسته یا پلی ارزی از سر گرفتند تا بتانند با یاری یکدیگر نظام پلی جهان را بازسازی که قانین آن را متناسب با تکامل اقتصادی جامعه بینالملل بازنگری تعریف نمایند. طبیعتا نظام جدید پلی میبایست نه تنها محددی تها مشکالت نظام پل فلز ی را از میان با )سیستم خدکار طال( بلکه تان پاسخگیی به انتظارات خاستهه یا کشرهای عض را برای نیل 1. Limping Standard

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 78 به اهداف اقتصادی داشته باشد. در این راستا د تیم تخص صی یکی از آمریکا )به سرپرستی هری دکستر ایت( دیگری از انگلیس )به سرپرستی جان مینا کینز( مأمری ت یافتند تا برای بررسی اهداف تدین مقر رات نظام پلی بینالملل اقدامات الزم را بهعمل آرند. به عقیده کینز با تج ه به تجارب پلی کشر انگلیس نظام پلی نین جهانی میبایست از یک سیستم تسیه بینالملل برخار گد تا بتاند بر کسری یا مازاد تراز بازرگانی کشرهای عض همچنین کشرهای غیرعض نظارت داشته باشد. مکانیزم این سیستم پلی باعث جلگیری از گسترش مازاد تجاری برخی کشرها که به قیمت کسری تجاری دیگر کشرها به دست میآمد میشد )الک 75-53(. 2007: به عقیده دکستر ایت نظام نین پلی میبایست این اهداف را دنبال عملی میک: همکاریه یا اقتصادی پلی برای تثبیت بازارهای مالی بینالملل 1 قرار گرفتن آمریکا در کنار طال شرع نقش تعیین رابطه برابری آمریکا طال کلیدی در نظام پلی بینالملل آمادگی تعهد آمریکا برای خرید فرش طبق نرخ تافقی باال 2 برای تسهیل تجارت جهانی آزادی معامالت ارزی اتخاذ سیاسته یا پلی ارزی مالی بر مبنای اصل بازارهای رقابتی تنظیم تدین مقر رات نظام پلی بینالملل نظارت بر اجرای این مقر رات تسط یک صندق در سال 1744 آمریکا مف ق به تصیب طرح ایت در قالب پیمان بر تن دز شد. در این طرح اهداف اقتصادی آمریکا به خبی انعکاس یافت کشرها برای مانع تجاری بازرگانی همچنین حمایت از تجارت آزاد ترغیب شدند. هدف نخست آمریکا دست یافتن به بازارهای جدید برای فرش محصالت خیش بد زیرا آن کشر در طل جنگ جهانی ا ل د م به بزرگترین تلیدکننده کاالهای صنعتی تبدیل شده بد میتانست به کمک بازارهای جدید صادرات کاال خدمات خد را دهد به منافع باالی حاصل از تجارت دست یابد )رشد فزاینده تلید ناخالص مل ی آمریکا( د م نی هدف اقتصادی آمریکا تقی ت مقعی ت به عنان احد پل برتر )ارز معیار( در نظام پلی بر تن دز بد تا بتاند از نقش ذخیرهای در بازارهای پل سرمایه جهانی متناسب با منافع مل ی خیش استفاده نماید. نظام پلی بر تن دز به دلیل ضعف ساختاری در سال 1753 شکست خ نظام شنار ارزی جایگزین آن شد. آمریکا تحت نظام شنار ارزی تالش خد را برای تقی ت نقش جهانی در سازمانها بازارهای مالی گسترش داد بهطر جد ی سیاست ادغام بسط در اقتصاد جهانی را دنبال ک. در این دره نسبت رشد ذخایر ارزی کشرها به آمریکا بیش از رشد ذخایر طال بد به طری که تقاضای جهانی برای آمریکا دائما یافت. در شرایط بحرانی 1. Ounce Gold = 35 US-Dollar 2. Convertibility

79 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 سال 1751 زمانی که آمریکا بهطر یکجانبه تعه د خد مبنی بر تبدیل به طال را باطل ساخت رابطه برابری آمریکا به طال ی بینالمللی را آزاد اعالم ک صرفنظر از نسان کتاه مد ت در تقاضای جهانی خرید نیاز کشرها به این احد پلی هرگز قطع نشد. 2-2. یر ارپا ارپا قار های است با تاریخی کهن. قدمت امپراتریه یا ینان رم باستان به قرنها پیش از میالد مسیح برمیگد. کشرهای بزرگ ارپایی در طل تاریخ خیش با جنگه یا درن برنمرزی بسیاری ماجه بدند که اغلب این جنگها ریشه قمی نژادی داشت. ارپای امرز هنز تاان جنگه یا گذشته را پاخت میکند زیرا فرزندان صلح که ارث افتخارات اشتباهات پدران خیش میباشند حتی در دران رفاه شکفایی اقتصادی نتانستند تصیری احد یکپارچه از ارپا به جهانیان نشان دهند. بحران اقتصادی در سال 2008 مضع بدهیه یا خارجی دلته یا عض که همگرایی کشرهای عض ات حادی ه ارپا را تهدید میکند داللت بر این اقعی ت دا. پس از جنگ جهانی د م نخستین گام برای رفع نزاع عمیق ایجاد صلح دستی مجد د بین کشرهای بزرگ ارپا تسط پیمان ات حاد زغالسنگ فالد بنام ات حاد مانتان در سال 1772 باشته شد 1 با امضای قرااد رم در 27 مارس 1775 پیمان مکانیزم ارزی ارپا در آریل س لا 1752 همگرایی همگرایی کشرهای ات حادی ه ارپا در تمام زمینهها گسترش یافت از حسن رابط با یکدیگر به خبی بهره بند. پیمان ات حادی ه ارپا در سال 1772 در شهر ماستریخت به تصیب رسید تا سال 2008 مجمع 25 کشر ارپایی را در برگرفت. 2 در سال 2001 با پیستن ینان به گره کشرهای عض یر در مجمع 12 کشر از 17 کشر ات حادی ه ارپا دارای پل مشترک شدند. جمع کشرهای گره یر با پیستن استنی در ژانیه 2011 به 15 کشر یافتند. 3 اهمیت ارزش یر را میتان در قدرت اقتصادی سیاسی کشرهای عض مشاهده ک. بحران مالی سال 2011 در کشرهای دارای پل مشترک نشان داد که حزه یر با جد مشکالت متعد د "قطب بزرگ اقتصادی سیاسی" ارپا محسب میشد که با در دست داشتن ابتکار عمل هنز تانایی انسجام کشرهای عض ات حادی ه )به جز انگلستان( را جهت ضررت اجرای اصالحات م نیاز در پیمان اقتصادی ارپا داراست. پل مشترک ارپا از لحاظ اقتصادی سیاسی برای ارپاییان امتیازاتی به همراه داشته است که عبارتاند از: 1. این پیمان بر اساس طرح شمن تشکیل شد (Schumann-Plan) 2. Germany, France, Italy, England, Spain, Portugal, Austria, Holland, Belgium, Greece, Luxembourg, Malta, Finland, Sweden, Denmark, Ireland, Poland, Hungary, Latvia, Estonia, Lithuania, Bulgaria, Romania, Slovenia, Czech Republic, Slovakia, Cyprus 3. انگلستان دانمارک سئد خاهان پیستن به گره یر نیستند. Germany, France, Italy, Spain, Portugal, Austria, Holland, Belgium, Greece, Luxembourg, Malta, Finland, Ireland, Estonia, Slovenia, Slovakia, Cyprus

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 80 1-2-2. همگرایی اقتصادی 1 تبدیل کشرهای ارپایی تانستهاند از طریق همگرایی بازارهای متعد د داخلی را به یک بازار شاخص که در راستای تحکیم پل مشترک عمل کنند. نتایج تحقیق بالدین نشان داد که ظهر پل مشترک ارپا در حجم مبادالت تجاری بین کشرهای ارپایی به یژه در بخشه یا صنعتی خدماتی نقش مهم سازندهای داشته است )بالدین 77-112(. 2007: همچنین نتایج تحقیق آلنگتن کاتمن نشان میدهد که ارزش قیمتگذاری کاالها خدمات در بازار مشترک ارپا به دلیل جد یر هماهنگ یکسان شده به طری که قیمتها در اغلب بخشه یا اقتصادی شفاف از ثبات بیشتری برخار میگد )آلینگتن 53-117(. 2007: این مسأله باعث شده است نه تنها هزینه تلید در کشرهای ارپایی از لحاظ میزان ترم نرخ دستمزد قیمته یا انرژی نرخ بهره بانکی نسبتا یکسان شد بلکه با تشدید بازارهای رقابتی این امکان برای فع االن اقتصادی به جد آمده است تا حد اکثر استفاده را از منابع عامل تلید داشته باشند. حذف تعرفهه یا گمرکی از بین رفتن محددیته یا بازرگانی یکسان شدن قانین تجاری همگی در سرمایهگذاریه یا بخش خصصی انسجام نظامه یا اقتصادی در ات حادی ه ارپا نقش مثبت مؤثری ایفا که قدرت صادراتی ارپا را به دیگر نقاط جهان نسبت به دران قبل از یر داده است. سهم کشرهای حزه یر در کل صادرات جهان معادل 18 درصد میباشد درحالیکه سهم آمریکا 12 سهم ژاپن 0 درصد است )بانک مرکزی ارپا 2008(. جایگزین شدن یر به جای احدهای پل مل ی سبب شده است تا برای تمام کشرهای عض گره یر تنها یک نرخ آن هم ارزش یر مد نظر قرار گی. از نظر اقتصادی نسانه یا ناخاسته نرخ ارز یک فضای بیثبات پلی مالی در بازار پدید میآرند که منجر به عدم اطمینان به شرایط آتی شده این مضع میتاند در نقل انتقال سرمایه بین کشرهای ارپایی تأثیر منفی داشته باشد. بر اساس محاسبات بانک مرکزی ارپا پل مشترک ریسک تبدیل ارزها در سطح حزه یر را از بین به ساالنه میلیاها یر به تلید ناخالص داخلی کشرهای ارپایی کمک میکند )12-72 Bank, :2007.)Blue عاله بر این تغییر ارزش برابری یر در مقابل ارزهای معتبر جهان مانند آمریکا پند انگلیس ین ژاپن فرانک سئیس بهاندازه قابل تج هی پیدا که است. خارج از مرزهای ارپا مقعیت یر در بازارهای پلی مالی جهان در حال تثبیت است زیرا تنها احد پلی محسب میشد که در ترکیب ذخایر نظامه یا ارزی همچنین معامالت تجاری بینالملل در کنار آمریکا به عنان پل معتبر مطرح است. صندق بینالمللی پل در درهه یا زمانی پنجساله اقدام به تغییر سبد پلی حق باشت مخصص میکند. معیار سنجش ترکیب مطلب سبد پلی صندق بینالمللی یکی ارزش کل صادرات کشرهای گزینششده در هر دره دیگری سهم احدهای معتبر 1. European Domestic Market

-یملع همانلصف ناریا یدربراک یداصتقا تاعلاطم یشهژپ لاس هرامش -مشش -21 را 1331 81 یلپ ریاخذ یزرا ناهج.دشابیم ه یننک 2014( - )2010 تبسن ه نیشیپ 2007( - )2007 مهس رلاد اکیرمآ قح تشادرب صصخم زا 44 دص 41 دص هتفایشهاک هکیلاح مهس ری اپرا زا 34 دص 35/4 دص هتفایشیازفا.تسا.2-2-2 یسایس ییارگمه ه یداح تا اپرا ینامز دناتیم حطس للملانیب فادها عفانم ی لم شیخ ار تسد درآ هک اب کی هرهچ ادص کی دزن نایناهج لمع تهج.دنک ق قحت نینچ ییارگمه ت یقت یسایس ری دیاب نینچ ریبعت دش هک یاهرشک ییاپرا هن اهنت شلات رمتسم دخ ار یارب ذاخ تا تسایس کرتشم یجراخ فطعم دنراد هکلب ای ههتساخ یسایس دخ ار یاتسار یارجا نناق یساسا 1 اپرا حرطم لابند.دننک ترابع رگید تکرح یس تلاایا هدح تم اپرا اهنت هنیزگ بلطم یارب لح یاهشیر تلاکشم یسایس یداصتقا یعامتجا نیا ه راق رظن یارب.دسریم یبایتسد نیا مهم هچرگ نناق یساسا اپرا یماگ تبثم یارب ماجسنا یسایس ه یداح تا اپرا بسحم دشیم اما اق لح یلصا تلاکشم نیا ه راق دهاخن.دب رب یانبم نناق یساسا دیدج هک اب در یسرپهمه یخرب زا یاهرشک هلمجزا( ضع کرامناد دنلریا ربر )هسنارف دش تیاده یربهر ه یداح تا اپرا حطس للملانیب طست تسپ تسایر یرهمج ریز هجراخ رما ترص کرتشم دهاخ تفرگ ات تسایس کی دحا فافش زا اپرا.دش هئارا یاهرشک ه یداح تا اپرا دنرادیما زا قیرط داجیا نیا د تسپ یسایس دنناتب طابترا اب تلا حت عیرس اپرا ریاس طاقن ناهج یگنهامه نیب یاهرشک ضع ار ذاخ تا تامیمصت یسایس یداصتقا لیهست زا.دننک ییاجنآ هک رهمجسیئر ریز هجراخ کرتشم ه یداح تا اپرا دقاف تق دنتسه ییارجا لمع عبات نارس تامیمصت یاهرشک ضع دنشابیم راظتنا دریم عقام ینارحب دنناتن عضام یاهرشک ییاپرا ار مه کیدزن هدرک کی هج دحا.دنرادهگن تابث رادیاپ ینامز اپرا تسد دیآیم هک یاهرشک یاراد لپ کرتشم اب لاقتنا یسایس تق زا ای هتختیاپ شیخ کی یسایس زکرم تقفام زا.دننک یس رگید یاهرشک هزح ری یاراد ای هتسایس زکرمتم یلپ یزرا دنتسه لاح هک ای هتسایس یداصتقا یلام نانچمه رایتخا ای هتلد ضع هدنامیقاب لکش زکرمتمریغ ارجا لاح.دشیم رگا نیب ای هتسایس زکرمتمریغ یلام یداصتقا زا سکی ای هتسایس زکرمتم یلپ یزرا زا یس رگید داضت داجیا دش نامه هنگ هک نارحب ری لاس 2011 ناشن داد ظفح تابث یلپ طابضنا یلام هزح ری یرما راشد دهاخ.دب نانع لاثم مدع طابضنا یلام لکش شیازفا یلصاریغ یرسک هجدب هن اهنت زا هج رابتعا یلام ای هرشک دهاخ هطبرم تساک نانی( )لاغترپ هکلب دناتیم بجم شهاک دامتعا ممع لپ کرتشم رهظن اپرا.دش ای هتسایس یتیبثت هعست ساسا رب دادرارق تخیرتسام 1. European Institution

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 82 این هدف را دنبال میکنند که تمام اعضای حزه یر با هماهنگ هم س کن سیاسته یا اقتصادی مالی خد از برز هرگنه شکاف در گره یر جلگیری که اعتماد عمم را به ثبات پلی انضباط مالی حزه یر جلب کنند. با در نظر گرفتن این اقعی ت که شرایط مقعی ت اقتصادی کشرهای حزه یر با یکدیگر متفات است این تفات به یژه از لحاظ ساختار درآمدهای صادراتی نرخ رشد اقتصادی میزان ابستگی به ماد الیه نرخ بیکاری رفاه اجتماعی آشکار میباشد انتظار می که در شرایط دشار اقتصادی ) کسری بدجه رشد فزاینده بدهیه یا خارجی( رعایت اجرای سیاسته یا تثبیتی تسعه بر حسب قرااد امکانپذیر نباشد به این معنا است که کشرهای گره یر در سیاسته یا اقتصادی مالی خد همیشه میبایست منافع مل ی را با منافع جمع تطبیق داده تا بتانند تصمیم منظر نه م دلخاه را بگیرند )محددشدن قدرت اجرایی دلته یا عض(. اغلب کشرهای ات حادی ه ارپا تنها به این دلیل نظر مثبت مساعدی به یر همگرایی کشرهای ارپایی از خد نشان میدهند زیرا بار آنها چنین است که ضع اقتصادی اجتماعی این کشرها با آمدن یر بد یافته به مراتب بهتر از دران قبل از یر خاهد شد. چنانچه اعضای جدید گره یر لیل مشکالت متعد د اقتصادی سیاسی اجتماعی نتانند به رشد رفاه مد نظر در افکار عممی دست یابند مف قی ت کشرهای عض دشار پیچیده خاهد شد. این مسأله از آنجایی حائز اهمیت است که پیستن به گره یر پیش از هر چیز منجر به انضباط مالی دلتها تشدید رقابت بین مؤس سات اقتصادی شده مقامات دلتی نیز امکان بهراری از سیاسته یا پلی ارزی را نخاهند داشت. 3. مرری بر مطالعات پیشین تحقیقاتی در زمینه یر در سطح بینالملل انجام شده است. از آن جمله میتان به مطالعات زیر اشاره ک. )2005( 1 پرسش آیا این احتمال جد دا که یر جای را به عنان ارز عمده چین فرانکل در ذخایر بینالمللی را بگی را مد نظر قرار داده تقاضای ذخایر بینالمللی برای یر در سطح دنیا را برآ میکنند. آنها به این نتیجه میرسند د سناری جد دا که با تج ه به آنها یر میتاند بر به عنان ارز ذخایر بینالملل برتری یابد. این د سناری عبارتند از: 1. چنانچه باقیماندهی اعضای ات حادی ه بپیندند 2. چنانچه رند ارزش در آینده ارپا تا سال 2020 به ات حادی ه پلی ارپا 2 EMU تدام یابد. 1. Chinn and Franke 2. European Monetary Union

83 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 )2005( 1 به بررسی رابطه بلندمد ت میان مقادیر اقعی قیمت نفت نرخ ارز در ترازا ملهم مقابل یر طی سالهای 2000 تا 2000 پاختند. نتایج هم انباشتگی آزمن علی ت نشان میدهد که یک درصد ارزش منجر به 1/77 درصد قیمت نفت در بلندمد ت میشد. ) یک درصد تقیت یر مطابق با 1/88 درصد قیمت نفت در بلندمدت میشد.( علی ت نیز از قیمت نفت به میباشد سرعت تعدیل نرخ ارز به مسیر بلندمد ت خد در هر دره برابر با 0/12 درصد است. )2008( 2 اثر سرریز ارزش آمریکا بر قیمته یا نفت را بررسی ژانگ فان تانگ تسیه ی کند نتایج مطالعه آنها نشان داد که ارتباط بلند مد ت منفی میان این د متغی ر جد دا لی تالطم قیمتها در این د بازار مستقل از یکدیگر است بهطریکه نسانات مدام ارزش آمریکا نمیتاند عل ت معنیداری در تغییرات قیمت بازار نفت باشد. بریتنفیلنر کارسما )2008( 3 مطالعهای ری قیمت نفت خام نرخ آمریکا )در مقابل یر( انجام دادند. آنها برای رابطه منفی این د متغی ر پنج کانال تئریک مطرح نمدند از نظر زمانی رابطه بین آنها را در چهار دره م بررسی قرار گرفته است. آنها از منظر تئریک با رش آزمن علی ت گرنجری نشان دادند که اطالعات نرخ ارز بهصرت معناداری قیمته یا آینده نفت را اصالح میکند. به عبارت دیگر رابطه علی ت از سمت نرخ ارز به سی قیمت نفت است. )2008( 4 به بررسی رابطه بلندمد ت قیمت نفت نرخ ارز یک کشر صنعتی کچک باز ازترک بدن منابع نفتی مثل ترکیه پاخت. ا از رش ه انباشتگی جهانسن آزمن علی ت با استفاده از دادهه یا فصلی از 1782 تا 2000 دریافت که قیمت حقیقی بینالمللی نفت خام ع تل تغییرات نرخ ارز حقیقی به لیره جدید ترکیه است. )2010( 7 به بررسی رابطه علی ت میان قیمت نفت نرخ ارز آمریکا در ساله یا 1787 تا زرادا 2007 پاخت. ی در ادامه قیمت طال را نیز به آن اضافه نمد نتایج تحقیق به این شرح میباشد: 1. هیچ رابطه همانباشتگی بین متغی رها نیست ارتباط بلندمد ت بین نرخ ارز قیمت نفت قیمت طال جد ندا. 2. رابطه علی ت میان قیمت نفت نرخ ارز از هیچیک از د س دیده نشد. نتایج نشان داد علی ت از قیمت نفت بهسی قیمت طال است همچنین از نرخ ارز به سمت طال است. 1. Terraza & Melhem 2. Zhang, Fan, Tang Tsai and Wei 3. Breitenfellner and Cuaresma 4. Ozturk 5. Zrada

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 84 )2012( 1 به ارتباط بین قیمت نفت خام ارزش آمریکا پاخت. ا نشان داد که در نتنی ساله یا اخیر ضریب همبستگی میان نرخ ارزش آمریکا قیمت کاالها منفی بده است. در ساله یا اخیر شد ت همبستگی برای نفت مانند فلز ات صنعتی کاالهای کشارزی یافته عل ت این مضع را مربط به عامل سن تی بنیادین نمیداند معتقد است فراتر از این عامل مای مانند سفتازی به عل ت پایین بدن نرخ بهره نقدینگی در کشرهای صنعتی عل ت این رخداد است. ا میگید که حجم زیاد نقدینگی به بازار کاال منتقل میشد. در ایران مطالعات زیادی در این زمینه انجام نشده است. در اینجا به چند م از مطالعات عمدهای که در این زمینه انجام شده اشاره میکنیم. بی ریا فرزین ش )1383( در مطالعه خد به برآ تابع تقاضای ذخایر خارجی بانکه یا مرکزی 27 کشر صادرکننده نفت پاخته است. آنها با استفاده از برخی معیارهای آماری همچنین درجه خطر گریزی ارزهای مختلف ترکیب بهینه ذخایر خالص ارزی هر کشر را برآ که در نهایت به این نتیجه میرسد که با تج ه به اینکه در سال )2000( 02 درصد از ذخایر ارزی دنیا به 10 درصد به مارک 1/7 درصد به شکل ین نگهداری میشد لذا تفاتهایی بین سهم اقعی بهینه ارزها جد دا دلیل این امر این است که در برابر مقادیر مختلف ضریب نسبی گریز از خطر ترکیبات مختلفی از سهمه یا بهینه ارز به دست میآید اما مقدار بهینه این ضریب معی ن نیست. عباس دادج )1385( به این نتیجه میرسد که همچنان به عنان مهمترین ارز در میان پلهای بینالمللی ایفای نقش میکند همچنین با اینکه یر از پتانسیل مناسبی برای کارب در ذخایر ارزی برخار است اما دارای سهم کمتری نسبت به بده بخش عمده ذخایر ارزی کشر به شکل نگهداری میشد. هشمند فهیمیدآب )1387( در مطالعه خد به بررسی جد یا عدم جد رابطه بلندمد ت پایدار بین د متغیر قیمت نفت خام ارزش آمریکا پاختهاند. برای این منظر از آزمنه یا هم جمعی علی ت بین متغی رها برای دره 1787 1: تا 2008 4: استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد 10 درصد در قیمت حقیقی نفت خام منجر به 1/8 درصدی ارزش اقعی میشد. جهت علی ت نیز از متغیر قیمت نفت به قیمت آمریکا است. کمیجانی تکلیان )1387( در مطالعه خد سهم یر را در ذخایر بانکه یا مرکزی با استفاده از فیلتر کالمن م برآ قرار دادهاند. در دره حضر عملک یر یعنی 2008-1777 سهم یر در ذخایر ارزی به نح قابلتج هی در م چهار کشر ایران رسیه عربستان ترکیه یافته است. شاهد نشان میدهد که هر چهار کشر به سمت تن ع بخشی در سبد ارزی ذخایر خارجی خد حرکت کهاند که بیانگر اهم ی ت نسبی یر اهم ی ت نسبی در ترکیب 1. Novotny

85 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 داراییه یا خارجی آنها است. سهم یر در ذخایر ارزی کشرهای ایران رسیه ترکیه از سال 2003 در عربستان با تأخیری چند ساله از سال 2005 یافته یر به عنان یک رقیب قابلاعتنایی برای درآمده است. مهرآرا جبل عاملی براتی )1387( در مطالعه خد برای ا لین بار از شبیهسازی یک مدل اثرات شبکهای برای تعیین شرایطی که قیمتگذاری به سایر ارزهای مجد امکانپذیر است استفاده کهاند. نتایج تحقیق نشان میدهد که به هنگام استفاده همزمان از د ارز در مبادالت ارزی زمانی تعادل پایدار داریم که: )1( هزینه مبادله بسیار پایین باشد )2( حد اقل سهم مطمئنی از بازار به یر قیمتگذاری شد )3( عامل غیرشبکهای همانند مالحظات سیاسی اجتماعی تأثیر نسبتا باالیی بر تصمیمات بازیگران بازار نفت داشته باشند )4( هزینه اط العات یا پایین باشد یا اینکه به سرعت با استفاده از یر بیابد. در حال حاضر پیشنهاد فرش نفت به یر بر اساس عامل مذکر غیر عملی بده رش پیشنهادی پشش ریسک نسانات مدیریت صحیح پرتفی ذخایر ارزی است. آریا محبیخاه )1370( در مقاله خد تغییر ذخایر ارزی ایران از آمریکا به ی م پذیرش با استفاده از آمار ارقام ساالنه سری زمانی اقتصاد ایران کشرهای ارپایی آمریکا طی دره )1382-1380( را م بررسی قرار دادند. نتایج نشان میدهند که آمریکا برجستهترین احد پلی است که در اقتصاد بینالملل م استفاده قرار میگی تغییر ذخایر ارزی ایران از به ی م پذیرش تأم نی کننده منافع بلندمد ت ما در بازارهای جهانی نخاهد بد زیرا ایران بیشتر تحت بلک قرار دا تا بلک یر. خیابانی دهقانی )1373( در مطالعه خد با استفاده از آمار هفتگی دره 1777 تا 2012 در چارچب ارتباط تالطم بازدهی سه بازار ارز )ارزش آمریکا در یک مدل 1 VAR-ABEKK-In-Mean مقابل یر( طال نفت م بررسی قرار دادند. نتایج مطالعه نشان داد که رابطه بین بازارها مذکر قدرت انتقال ریسک بین آنها به شد ت تحت تأثیر اخبار پایداری تالطم در یک بازار )بهیژه بازار نفت( میباشد. مضع انطباق نظریه بازیها در م ارزها یک مضع کامال ن جدید است از آنجاییکه ارزی است که از گذشته در معامالت اقتصادی بیشترین سهم را داشته است سابقه طالنی بهعنان پل جهانی دا بهعنان رر یر که یک ارز ن پا کم سابقه میباشد به عنان پیر در نظر گرفته شده است. تفات مقاله حاضر با دیگر مقالههایی که در م یر انجام پذیرفته است این میباشد که مقاله پیش ر از حیث مدل نظریه بازیها این مقایسه م تجه قرار گرفته است کاری که در مقالهه یا پیشین صرت نگرفته است. در ادامه به معرفی بازی مدل رر - پیر میپازیم. 1. Vector Autoregressive Multivariate Asymmetric GARCH in Mean )بار خدرگرسین چند متغیره نامتقارن گارچ در میانگین(

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 86 4. بازی هرگاه سد یک بازیکن تنها در گر رفتار خد ا نبده متأث ر از رفتار یک یا چند بازیکن دیگر باشد تصمیمات دیگر تأثیر مثبت منفی بر ری سد ا داشته باشند یک بازی میان د یا چند بازیکن یاد 1 شده شکل گرفته است. 1-4. ساختار بازی هر بازی از سه عنصر اساسی تشکیل شده است: بازیکنها اعمال ترجیحات. بازیکنها )در اصل همان تصم می گیرندگان( بازی میباشند. بازیکن میتاند شخص شرکت دلت... باشد. مجمعهای است از تصمیمات اقداماتی که هر بازیکن میتاند انجام دهد. ترجیحات یک بازیکن در اصل مش قهای بازیکن برای گرفتن یا نگرفتن تصمیم میباشد به عبارت دیگر بیانگر نتیجه امتیاز بازیکن در صرت گرفتن تصمیم متناظر با آن میباشد. 2-4. تعادل نش 2 در بیان تعادل نش باید گفت که اگر نظری ه بازیها در صدد ارائه جاب یکتا برای یک بازی است باید آن تعادل نش باشد. یعنی فرض میکنیم نظری ه بازیها ترکیب استراتژی را به عنان جاب برای یک بازی پیشبینی که مبنی بر اینکه بازیکنان آن را انتخاب میکنند این جاب مقعی صحیح است با اقعی ت جر درمیآید که بازیکنان مطابق آن رفتار کنند یعنی دقیقا آن را انتخاب کنند. این انتخاب مقعی عملی است که استراتژی پیشبینیشدهای که یک بازیکن انتخاب میکند بهترین پاسخ به آن استراتژی که پیشبینیشده حریف است باشد. این استراتژیه یا بهترین پاسخ این نع تعادل نش است. لذا قتی که بازیکنان در شرایط انتخاب استراتژی در یک بازی قرار میگیرند امکان هیچگنه تبادلنظر دربارهی انتخابه یا همدیگر بین آنها جد ندا در این حالت هر بازیکن باید باری را نسبت به اینکه حریف چه انتخابی خاهد ک داشته باشد. تعادل نش مقعی حاصل میشد که: ا ال هر بازیکن با تج ه به باری که نسبت به انتخاب حریف دا استراتژی را انتخاب کند که بیشترین پیامد را عایدش کند ثانیا بار بازیکن صحیح باشد یعنی عمال حریف آن استراتژی را که بار بازیکن شکل گرفته انتخاب کند. استراتژیهایی که بازیکنان با این رش انتخاب میکنند استراتژی تعادلی نش آنها را شکل میدهد. 2. Nash Equilibrium 1. قهرمان عبدلی نظری ه بازیها کاربهای آن انتشارات جهاد دانشگاهی احد تهران )1385(.

87 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 5. دادهها متغی رها در این بخش به بررسی دادهها متغی رهای استفاده شده در مدل میپازیم. دادهه یا مقدار تقاضا یر در مبادالت تجارت جهانی از انتشارات بانک مرکزی ارپا گزارش ساالنه نقش بینالمللی یر که اغلب ماه جالی هر سال انتشار پیدا میکند جمعآری شده است که این آمار از سال 2000 تا 2014 میباشد چن یر از سال 2000 به عنان ارز بینالمللی بر ری کار آمد. استفاده نمدهایم. حق باشت مخصص SDR برای متغی ر قیمت یر از شاخص 1 SDR که به آن پل کاغذی یا طالی کاغذی نیز اطالق میشد یک دارایی پلی صری است که در ااخر دهه 1700 تسط صندق بینالمللی پل ایجاد شد تا کمبد نقدینگی بینالمللی جبران شد. 6. رش تحقیق مدل تحلیل تحقیق بر اساس نظری ه سهم بازار بازی رر پیر است. در این تحقیق ابتدا مدل بازی یر را بر اساس مدل درختی مدل ریاضی طراحی که سپس در خصص تعادل نش آن را م آزمن قرار میدهیم. باید تجه داشت که بازی یر از نع غیر تصادفی است زیرا که دارای راهایی صرفا منطقی هستند دارای مجمع غیر صفر میباشد زیرا در بازیهای مجمع غیر صفر راهایی مجد است که برای همه بازیکنان سدمند است. یر با ترکیب فع الی ت خد به ارائه خدمات ارزی در جهان میپازند. برای بیان الگ رقابت بین یر فرض میکنیم که یر با یکدیگر برای جذب تقاضاکننده ارز بیشتر رقابت میکنند. را با $ یر را با نشان میدهیم. بنابراین با اعمال فرض مذکر تابع تقاضا یر به صرت زیر تعریف میشد: p $ = α 1 α 2 q $ α 3 q + U $ p = β 1 β 2 q β 3 q $ + U )1( )2( در این تابع $ p قیمت بر اساس شاخص p SDR قیمت یر بر اساس شاخص q SDR مقدار تقاضا برای یر $ q مقدار تقاضا برای میباشد. در اینجا ما تابع هزینه نهایی هر رق یر را صفر در نظر میگیریم با تجه به آن تابع عکسالعمل هر کدام را به دست میآریم. یک بار تابع تقاضا را با رش کرن بار دیگر با رش اشتاکلبرگ بررسی میکنیم. 1. Special Drawing Rights

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 88 7. رش تاریخی آماری رابط یر از سال 2222 تا 2214 طبق جدل 1-1 همانگنه که مشاهده میشد با اضافه شدن یر به ارزهای جهانی از سال 2000 تا 2004 از سهم کاسته شده سهم یر یافته است همچنین از سال 2007 تا 2007 سهم یر مانده لی همچنان سهم یافته است از سال 2010 تا 2014 سهم مانده لی سهم یر پیدا که است لی شیب آن خیلی کمتر از در ساله یا 2000 تا 2007 بده است. در سال 2008 بحرانی در آمریکا رخ داد آمریکا برای آنکه بتاند یر را خارج کند اقتصاد ارپا را دچار تزلزل ک باعث شد سهم یر یابد همچنین سهم بماند پس از این فرصت استفاده کند سهم خد را دادند. این بازی بین یر بده است لی با استراتژی که آمریکا در نظر داشت تا با متزلزل کن اقتصاد ارپا سهم آن را دهد سهم آن یافت لی سهم خدش نیافت فقط سد کند که این مضع در نمدار 1 دیده میشد. 60% 50% دیگر/کل%, 40% 30% 20% 10% /کل%, یر/کل%, سهم 0% سال نمدار 1: سهم ارزها در تجارت جهانی

89 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 %دیگرارزها/کل %/ کل جدل 1: سهم ارزها در تجارت جهانی %یر/ کل یر کل سال 2000 1730 1080 258 758 4 % 70 % 30 2001 2047 1122 301 020 7 % 77 % 30 2002 2408 1174 427 587 8 % 70 % 32 2003 3027 1477 770 1014 8 % 48 % 34 2004 3548 1537 077 1374 8 % 40 % 30 2007 4320 1871 057 1570 0 % 44 % 40 2000 7273 2187 825 2241 0 % 42 % 42 2005 0504 2031 1050 2775 0 % 37 % 47 2008 5340 2087 1104 3775 0 % 30 % 48 2007 8107 2848 1250 4045 0 % 37 % 47 2010 7207 3173 1343 4527 7 % 34 % 71 2011 10200 3727 1374 7285 4 % 34 % 72 2012 10772 3531 1454 7545 4 % 34 % 72 2013 11070 3552 1437 7883 3 % 34 % 73 2014 11240 3880 1370 7770 2 % 34 % 74 منبع نشریه بانک مرکزی ارپا )مقادیر فق بر حسب میلیا ( ستن ال این جدل بیانگر سال ستن دم بیانگر سهم کل ارزها در تجارت جهانی سه ستن بعد بیانگر سهم یر در تجارت بینالملل میباشد سه ستن دم بیانگر سه یر نسبت به کل تجارت جهانی میباشد. 8. نمدار درختی بازی یر در این قسمت تغییرات سهم بازار را در هر سال نسبت به سال قبل با نمدار درختی م بررسی قرار میدهیم. 2221 2222 یر یر

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 90 همانطر که از نمدارهای باال پیداست در سال 2001 یر یک درصد از سهم بازار را به دست آه سهم یک درصد کم شده است. در سال 2002 سهم پیدا که در مقابل سهم یر یافته است. سال 2003 2004 استقبال به سمت کم شده ام ا یر نتانسته سهم را جذب کند در مقابل سایر ارزها این شکاف را پر که است. 2223 2224 یر یر 2221 2221 یر یر % 4 2227 2228 یر یر %3

91 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 در ساله یا 2005 2000 2007 2008 یر نتانسته سهم خد را دهد لی سهم در حال است سایر ارزها سهم خد را دادهاند. 2223 2212 یر یر %1 بعد از سال 2007 شرع رکد اقتصادی ارپا یر اعتبار جهانی خد را از دست داده سهم آن در حال است. 2211 2212 یر یر %1 2213 2214 یر یر %1

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 92 9. مدل رر - پیر برای بیان الگ رقابت بین یر فرض میکنیم که یر با یکدیگر برای جذب تقاضاکننده ارز بیشتر رقابت میکنند. را با $ یر را با نشان میدهیم. تابع تقاضا یر به صرت زیر میباشد: p $ = 14.5 2.7q $ 2.5q ) 28935( )-5975( )-7910( p = 17 4q 2.4q $ )23903( )-10955( )-7971( Tc $, = c R 2 = 0974 R 2 =0974 )3( )4( )7( تابع هزینه یر است فرض میکنیم برابر c باشد پس هزینه نهایی هر برگ یر صفر میباشد. حاال به بررسی بازی یر از رش کرن سپس با رش اشتاکلبرگ میپازیم. الف( رش کرن ابتدا تابع سد یر را تشکیل میدهیم سپس مشتق تابع سد یر را نسبت به مقدار هر کدام میگیریم مسای صفر قرار میدهیم در انتها مقدار قیمت سد هر کدام به دست میآید. مراحل باال به شرح زیر است: { π 2 $ = 14.5q $ 2.7q $ 2.5q q $ c 2 π = 17q 4q 2.4q q $ c )0( π $ = 14.5 7q q $ 2.5q = 0 $ π = 17 8q { q 2.4q $ = 0 { p $ = 7.57 p = 4.54 { π $ = 13.23 π = 7.02 { q $ = 2.3001 q = 1.187 )5( )8( با تجه به نتایج باال متج ه میشیم که با رش کرن سد نسبت به یر بیشتر بده مقدار تقاضا قیمت نیز بیشتر میباشد.

93 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 مقدار تعادل نش کرن بازی برابر است با: 2.3001,1.187)} ( ): q N(G) = {(q $, پیامد { π $ = 13.23 π = 7.02 بازیکنان در تعادل نش برابر است با: ب( رش اشتاکلبرگ فرض میکنیم یر رر پیر باشد در این صرت تابع عکسالعمل را به دست میآریم در تابع سد یر جاگذاری میکنیم: تابع عکسالعمل برابر است با: π $ = 14.5 2.7q q $ 2.5q = 0 14.5 2.5 q $ = $ 2.7 2.7 q π = 17q 4q 2 2.4q q $ c π = 17q 4q 2 2.4q ( 14.5 2.7 2.5 2.7 q ) c π = 17q 4q 2 14.11q + 2.77q 2 c π = 17 8q q 14.11 7.184q = 0 { q $ = 4.8 q = 0.31 { p $ = 1.80 p = 2.24 { π $ = 8.74 π = 0.07 )7( )10( )11( )12( با تجه به نتایج باال متج ه میشیم که با رش اشتاکلبرگ سد نسبت به یر بیشتر میباشد لی نسبت به حالت کرن کمتر میباشد. مقدار تعادل نش اشتاکلبرگ بازی برابر است با: {(4.8,0.31) :( q N(G) = q)} $, پیامد { π $ = 8.74 π = 0.07 بازیکنان در تعادل نش برابر است با: فرض میکنیم رر یر پیر باشد در این صرت تابع عکسالعمل یر را به دست میآریم در تابع سد جاگذاری میکنیم: تابع عکسالعمل یر برابر است با:

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 94 π = 17 8q q 2.4q $ = 0 17 2.4 q = 8 8 q $ π $ = 14.5 2.7q $ 2.5q q $ c π $ = 14.5q $ 2.7q $ 2 2.5q$ ( 17 8 2.4 8 q $) c )13( )14( π $ = 14.5q $ 2.7q $ 2 7.08q$ + 0.81q $ 2 c π $ = 14.5 7q q $ 7.08 1.02q $ = 0 { q $ = 2.03 $ q = 1.071 { p $ = 7.18 p = 7.04 { π $ = 13.02 π = 4.51 با تجه به نتایج باال متج ه میشیم که با رش اشتاکلبرگ سد نسبت به یر بیشتر میباشد لی نسبت به رش کرن کمتر نسبت به رر بدن یر بیشتر میباشد. مقدار تعادل نش اشتاکلبرگ بازی برابر است با: )},1.071 (2.03 ): q N(G) = {(q $, پیامد بازیکنان در تعادل نش برابر است با: { π $ = 13.02 π = 4.51 12. نتیجهگیری بعد از سال 2000 با یر به بازارهای ارز جهانی معامالت اقتصادی سیاسی دچار دگرگنی شد این ارز بر مبادالت تجاری سایر ارزها تأثیرگذار بد. ام ا بیشترین اثر را ری مهمترین پل جهان یعنی گذاشت. اکنن که 17 سال از ظهر یر در عرصه مالی ه بینالملل میگذ به نظر میرسد یک بازی پیدا پنهان بین یر جد دا. در این تحقیق بهدنبال بررسی عمل عکسالعمل این د احد پلی در عرصه بینالملل بدیم. برای بررسی این امر از رش آماری نظریه بازیها مدل رر - پیر استفاده شد. نتایج نشان میدهد که بعد از یک دهه جنگ قیمتها بین یر این د ارز به یک تافق تعادل رسیدهاند بررسی سهم بازار این د ارز در مبادالت بینالمللی نشان میدهد که تعادل نش در بازی آنها جد دا. البت ه الزم به ذکر است که بعد از بحران رکد اخیر ارپا همچنان نقش رر را دا یر نقش پیر البت ه سایر ارزها نیز تانستهاند سهم خبی از بازار را به دست آرند هر د فرضیه تحقیق شد.

95 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 همانطر که از نمدارهای درختی در سالهای 2001 تا 2014 رسم کیم میتان متجه شد که در ساله یا الیه یر بیشتر بده لی سایر ارزها زیاد نبده است. از سال 2000 تا 2007 سهم یر شده است لی سهم همچنان قبل را داشته لی سهم سایر ارزها بیشتر بده است. از سال 2010 تا 2014 تانسته است سهم خد را نگه دا فقط سهم یر به مقدار %1 یافته سایر ارزها سهم خد را دادهاند میتان گفت از سال 2010 تانسته از سهم خد جلگیری کند آن را کند لی نتانسته آن را دهد. با تجه به رش اشتاکلبرگ کرن که ری تابع تقاضا یر انجام شد در هر سه مرحله یعنی یر هر د پیر باشند پیر یر رر باشد یر پیر رر باشد به این نتیجه میرسیم که سد تقاضا آن بیشتر میباشد حاکی از این نکته میباشد که با ا شدن یر بهعنان رقیب هنز سهم خد را در بازار جهانی حفظ که خاهد ک. با مقایسه تعادل نش-کرن با مقادیر تعادل نش اشتاکلبرگ به این نتیجه میرسیم که: 1- تقاضا هر بازیکن در تعادل نش اشتاکلبرگ متفات از تقاضا آنها در تعادل نش کرن است. 2- مجمع تقاضا در تعادل نش کرن کمتر از تعادل نش اشتاکلبرگ است. 3- مقدار مجمع سد در تعادل نش کرن بیشتر از تعادل نش اشتاکلبرگ است. بررسی رقابت یر ارپا با آمریکا نشان داد که آمریکا از مقعیت جهانی برتری نسبت به ی معتبر در سطح بینالملل برخار است. این نتیجه بر مبنای سهم احدهای پلی در حجم تجارت جهانی بیان میشد.

بررسی رابطه یر بر اساس نظریه بازیها 96 منابع آریا کیمرث محبیخاه بیتا )1370(.»بررسی تغییر ذخایر ارزی ایران از آمریکا به ی م پذیرش«مجله اقتصادی - ماهنامه بررسی مسائل سیاسته یا اقتصادی 111-134. 11 بیریا سهیال فرزینش اسداهلل )1383(.»برآ تابع تقاضای ذخایر ارزی برای کشرهای صادرکننده ماد خام«تحقیقات اقتصادی 37)07( 1-31. خیابانی ناصر دهقانی منچهر )1373(.»نقش بازار نفت در تالطم بازارهای طال ارز )/یر(«فصلنامه پژهشه یا اقتصادی ایران 17)78( 205-238. دادجی تکلی عباس )1385(.»بررسی آثار جایگزینی ذخایر ارزی از به یر )م مطالعه: ایران(«پایاننامه کارشناسیارشد راهنما: ابالقاسم مهدی مشار: اسداهلل فرزی نش دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران. کمیجانی اکبر تکلیان حسین )1387(.»تأثیر ترکیب ذخایر خارجی بانکها مرکزی بر جایگزینی یر : مطالعه کشرهای ایران عربستان ترکیه رسیه«پژهشنامه اقتصادی 10)2( 17-43. مهرآرا محسن جبل عاملی فرخنده براتی مهدی )1387(.»شبیهسازی آثار بهکارگیری یر به جای در مبادالت نفتی«سیاستگذاری اقتصادی 2)4( 107-134. هشمند محمد فهیمیدآب رضا )1387(.»تخمین رابطه بلندمدت قیمت حقیقی نفت خام ارزش اقعی آمریکا«مجله دانش تسعه 15)30( 78-134. Alington, K. (2005). One Market, One Money, one Price, Journal of Central Banking, 73-115. Blue Book (2007). Payment and Securities Settlement System in the European Union, in ECB, August, 12-72. Breitenfellner, A. and Cuaresma, J. C. (2008). crude oil prices and the euro-dollar exchange rates: A Forecasting Exercise, Monetary Policy & the Eeconomy Q4/08, 102-121 Baldwin, B. R. (2005). The Effect of the Euro Evidence from Sectoral Studies, in ECB (2008), 10 Years ECB, 99-112. Chinn, M. and Frankel, J. (2007). Will the Euro Eventually Surpass the Dollar as Leading International Reserve Currency?, R. Clarida (ed.), G7 Current Account Imbalances: Sustainability and Adjustment, NBER Report, University of Chicago Press, 283-321. Eichengreen, B. (2005). Sterling s Past, Dollar s Future: Historical Perspectives on Reserve Currency Competition, NBER Working Paper, No. 11336. Elke, M. (2005). Kontroversen in Der Internationalen Währungspolitik. Retrospektive zu Keynes-White-Boughton und IMF, In: Intervention, Zeitschrift für Ökonomie, 57-73. European Central Bank (ECB) (2008). The International Role of Euro, Julay, 15-69. 18- European Central Bank (ECB) (2014). The International Role of Euro, Julay, 65. Melhem, S. and Terraza, M. (2007). The oil single price and the dollar. Agricultural and Resource Economics West Virginia University Novotny, F. (2012). "The Link between the Brent Crude Oil Price and the us Dollar Exchange rate", Prague Economic Papers, 2.

97 فصلنامه علمی- پژهشی مطالعات اقتصادی کاربی ایران سال ششم- شماره 21- بهار 1331 Ozturk, I. (2008). Do Oil Prices Affect the USD/YTL Exchange Rate: Evidence from Turkey. Privredna kretanja i ekonomska politika. Zhang, Y. J.; Fan, Y.; Tsai, H. T. and Wei, Y. M. (2008). Spillover Effect of us Dollar Exchange Rate on Oil Prices, Journal of Policy Modeling 30(6), 973-991. Zrada, J. (2010); Oil Prices and the us Dollar Exchange Rate Correlation orcausality.