Αγαπητοί φίλοι γειά σας, Καλώς ορίσατε, κι ευχαριστώ για τη συμμετοχή σας εδώ απόψε. Η διαδικασία βράβευσης για τον «Αγρότης της Χρονιάς» δεν είναι τίποτα άλλο από μια καλή αφορμή. Αφορμή να βρεθούμε εδώ απόψε, να ανοιχτούμε ο ένας στον άλλο, να περιγράψουμε την κατάσταση στον αγροτικό χώρο και να αποτιμήσουμε το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας τον τελευταίο χρόνο, να προετοιμαστούμε καλύτερα για τη νέα χρονιά. Είναι αφορμή να σταχυολογήσουμε τις πιο ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες, τα καλά δηλαδή παραδείγματα και να τα θέσουμε υπ όψη όλων των συντελεστών του αγροτικού χώρου. Ο αγρότης της χρονιάς είναι μια αφορμή να γνωρισθούμε καλύτερα. Να τιμήσουμε αυτούς που προσπάθησαν περισσότερο αλλά και να συζητήσουμε για όλα αυτά που χρειάζεται να γίνουν με τη συμμετοχή όλων μας. Ο αγρότης της χρονιάς, που σημειωτέον κλείνει τον 5ο του χρόνο σαν διαδικασία βράβευσης και σαν θεσμός που καθιερώθηκε από την συντακτική ομάδα της Agrenda, μπορεί να εξελιχθεί σε μια μεγάλη γιορτή για όλους τους αγρότες, σε όλη τη χώρα.
Μαζί με τη διαδικασία απονομής των βραβείων εγκαινιάζουμε σήμερα το πρώτο farmers day, δηλαδή, την ημέρα του αγρότη, μια συνάντηση που επιχειρεί να αγκαλιάσει κάθε γνήσιο επαγγελματία του χώρου και να σας φέρει σε επαφή με όλους εκείνους που καθορίζουν στην ουσία το παραγωγικό σας αποτέλεσμα και το επαγγελματικό σας μέλλον. Η Agrenda και οι άνθρωποί της δεν είναι παρά ο καταλύτης για αυτό το «αντάμωμα». Είναι ο πόλος έλξης που έχει τη δυνατότητα να βρίσκεται καθημερινά πολύ κοντά σε όλους εσάς και διαθέτει τα απαιτούμενα αποθέματα αξιοπιστίας για να οργανώνει χωρίς τα συνήθη «ταπεινά κίνητρα» τέτοιες συναντήσεις. Όλοι εμείς οι άνθρωποι της Αgrenda ξεκινήσαμε πριν από μια δεκαετία, ίσως και κάτι παραπάνω, με την πίστη ότι ο αγροτικός τομέας αξίζει μια καλύτερη μεταχείριση από τα μέσα ενημέρωσης αλλά και μια καλύτερη τύχη μέσα στο οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι αυτού του τόπου. Δέκα χρόνια μετά, θέλουμε να πιστεύουμε ότι έχουμε βάλει κι εμείς ένα λιθαράκι στην αίγλη που αρχίζει να απολαμβάνει πλέον ο τομέας της αγροτικής παραγωγής και της εκτίμησης της οποίας χαίρει σήμερα ο αγρότης.
Το κλίμα έχει σίγουρα αλλάξει κι αυτό που τώρα χρειάζεται είναι η πίστη όλων μας, όχι μόνο στην ατομική αλλά και στη συλλογική προσπάθεια. Δεν θα κουραστώ να το γράφω και να το λέω: Βρεθείτε, βρεθείτε, βρεθείτε! Βρεθείτε με το συγχωριανό σας, βρεθείτε με το γείτονά σας στο χωράφι, βρεθείτε με τα στελέχη των εταιρειών παραγωγής και διάθεσης αγροτικών εφοδίων, βρεθείτε με τους μηχανηματάδες, βρεθείτε με τους μεταποιητές και τους διακινητές αγροτικών προϊόντων, βρεθείτε με τους γεωτεχνικούς και τους συμβούλους οργάνωσης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, βρεθείτε με τα στελέχη των τραπεζών, βρεθείτε με τα υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου και των περιφερειακών υπηρεσιών, βρεθείτε με όλους εκείνους που έχουν τη διάθεση να σας δώσουν τα φώτα τους και τους οποίους χρειάζεται να έχετε συμμάχους στον αγώνα σας. Αποφύγετε τις επισκέψεις σε κομματικά και βουλευτικά γραφεία, μην ακούτε τα μεγάλα λόγια των πολιτικών, μη σας παρασύρουν οι ανέξοδες υποσχέσεις των πολιτευτών που μόνο στόχο έχουν να σας βάλουν στο μαντρί!
Είναι άλλο πράγμα η δουλειά και οι αγωνίες της και άλλο οι πολιτικές πεποιθήσεις και η πολιτική έκφραση του καθενός μας. Αντί να παίζουμε με τους όρους που έχει καθιερώσει εδώ και χρόνο το κομματικό κατεστημένο, καλύτερα να τους υποχρεώσουμε να «καθαρίσουν» το γήπεδο και να επιτρέψουν στον καθένα μας να αγωνίζεται επί ίσοις όροις στον επαγγελματικό στίβο. Η δουλειά βελτιώνεται με την ενίσχυση της διαπραγματευτικής μας θέσης κι αυτή με της σειρά της δυναμώνει μέσα από συνεργασίες με τους γύρω μας. Ζούμε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από κοσμογονικές αλλαγές και είτε το θέλουμε είτε όχι, σε λίγα χρόνια, ακόμα και στον αγροτικό χώρο, τίποτα δεν θα μοιάζει με χθες. Το μέλλον ανήκει σ αυτούς που το προετοιμάζουν και μ αυτή την έννοια στην αγροτική παραγωγή θα μείνουν μόνο όσοι διάβασαν από νωρίς τα μηνύματα των καιρών, όσοι έχουν τον τρόπο να προσαρμόζονται στο καινούργιο περιβάλλον, όσοι δεν φοβούνται να βγαίνουν μπροστά και να διαμορφώνουν μέχρι κάποιο βαθμό τις συνθήκες της αγοράς. Τι είναι αυτό βλέπουμε σήμερα;
Βλέπουμε τον τομέα της αγροτικής παραγωγής και ειδικά των προϊόντων διατροφής να συγκεντρώνει παγκόσμια πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Ο πληθυσμός της γης μεγαλώνει, το επίπεδο ζωής ακόμα και στον λεγόμενο τρίτο κόσμο βελτιώνεται και οι ανάγκες για τρόφιμα αυξάνονται με ρυθμό μεγαλύτερο απ αυτόν που μπορεί να υποστηρίξουν οι διαθέσιμες εκτάσεις στον πλανήτη γη. Αυτό δεν αλλάζει εύκολα, γι αυτό και βλέπουμε τους ισχυρούς οικονομικά του κόσμου να επενδύουν στην αγροτική γη να επενδύουν στον κλάδο των τροφίμων. Αυτό βλέπει και η Ευρώπη και επιχειρεί να προσαρμόσει την Κοινή Αγροτική Πολιτική στα νέα δεδομένα. Όλοι καταλαβαίνουν πως ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης οδηγεί σε αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, επομένως, όπως λένε, δεν υπάρχει κανένας λόγος να συντηρούνται αγροτικές ενισχύσεις σαν κι αυτές που γνωρίσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Παρ όλα αυτά, το γεγονός ότι μπαίνουν και άλλοι πιο ανταγωνιστικοί ίσως, στον τομέα της αγροτικής παραγωγής, υποχρεώνει την Ευρώπη να συντηρεί ένα πλαίσιο ενισχύσεων που της δίνει κάποιο πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές της. Μ αυτή την έννοια και η νέα ΚΑΠ
δίνει πρόσβαση σε αντίστοιχα χρηματοδοτικά μέσα, αρκεί οι ενδιαφερόμενοι αγρότες να παραμένουν ενεργοί και να ακολουθούν τις απαιτήσεις των νέων Κανόνων. Τι γίνεται στη χώρα μας; Όπως πάντα, βαδίζουμε αργά! Και μπορεί η ιδιωτική πρωτοβουλία, δηλαδή ο καθένας από μας, να αναζητά λύσεις προσαρμογής στα νέα δεδομένα, ωστόσο, η Πολιτεία, μέσα από τους επίσημους θεσμούς της, δεν δείχνει ικανή να διαχειρισθεί αποτελεσματικά κι αυτή τη φορά τα πράγματα. Έτσι, την ώρα που οι άλλοι προετοιμάζονται πυρετωδώς για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, εμείς εδώ, επίσημα τουλάχιστον, δεν έχουμε ιδέα για το που θέλουμε να οδηγήσουμε τα πράγματα. Πολύ φοβάμαι ότι η επίσημη πρόταση των εδώ αρχών, δηλαδή ο Εθνικός Φάκελος για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ θα γίνει γνωστή στους ενδιαφερόμενος μετά τις ευρωεκλογές και λίγο πριν από την εκπνοή της τελευταίας προθεσμίας (τέλος Ιουλίου). Περισσότερα γι αυτό θα ακούσετε στη συνέχεια από αρμοδιότερους εμού. Την ίδια ώρα πάντως, μέσα στην αγορά, δηλαδή στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, στις συλλογικές δράσεις (π.χ. Ομάδες Παραγωγών), στον κλάδο της μεταποίησης, στη διακίνηση των αγροτικών προϊόντων,
στον τραπεζικό χώρο και σε πολλούς άλλους παράπλευρους χώρους συμβαίνουν πράγματα και θαύματα. Την περασμένη Τετάρτη για παράδειγμα, ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς ξεκαθάρισε ότι στο εξής οι χορηγήσεις της τράπεζας προς τον αγροτικό τομέα θα περιστρέφονται γύρω από τις διαδικασίες της συμβολαιακής γεωργίας. Αυτό σημαίνει, φτιάξε Ομάδα, κάνε συμβάσεις με τη μεταποιητική βιομηχανία και τις εμπορικές επιχειρήσεις για το προϊόν σου. Την ερχόμενη εβδομάδα Ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος ανακοινώνει την δημιουργία του πρώτου ιδιωτικού Farmers Republic, όπως το λέει, μια στεγασμένη αγορά στα βόρεια προάστια της Αθήνας, συγκεκριμένα στο Κοκκινονέρι, όπου 35 αγρότες (σε πρώτη φάση) θα μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα τους. Αν μας δοθεί η ευκαιρία, μπορούμε στη συνέχεια να πούμε περισσότερα και γι αυτό. Δεν θέλω ν ανοίξω το θέμα των συνεταιρισμών της περασμένης γενιάς, είναι μια πονεμένη ιστορία, θέλω όμως να πω ότι εκτός από ορισμένα λαμπρά παραδείγματα, όπως π.χ. ο συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα των αγελαδοτρόφων, οργανώνονται αυτό τον καιρό, πολλές και ενδιαφέρουσες Ομάδες Παραγωγών, χαρακτηριστικό παράδειγμα η ΘΕΣτο για τη βιομηχανική ντομάτα στη Λάρισα, που συνιστούν νέους
πυρήνες συλλογικής δράσης και μπορούν να φέρουν πολύ καλά αποτελέσματα προς όφελος των μελών τους. Αυτό που πρέπει να προσεχθεί, είναι οι Ομάδες να εκφράζουν με πίστη τα συμφέροντα των παραγωγών και να συνεργάζονται με ανοιχτό πνεύμα, ή δυνατόν και συμβολαιακά, με το εμπόριο και τη μεταποιητική βιομηχανία. Όχι να είναι δομημένες για τα συμφέροντα του εμπορίου και της μεταποιητικής βιομηχανίας, γιατί, το έχουμε δει κι αυτό! Με ενδιαφέρον παρακολουθώ αυτό τον καιρό και τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται από ορισμένους, ιδιώτες κυρίως, «ενδιάμεσους», οι οποίοι αναλαμβάνουν να παραλαμβάνουν, βάσει συμβολαίων και με συγκεκριμένες προδιαγραφές, τα προϊόντα των παραγωγών, να τους δίνουν «ταυτότητα» και να τα διαθέτουν στην αγορά (κυρίως τους εξωτερικού) επιτυγχάνοντας μάλιστα σημαντικές υπεραξίες. Σχήματα όπως Gaia, Ergo, Βασιλάκης (στο ελαιόλαδο) και πολλές άλλες τέτοιες επιχειρήσεις, ξεφυτρώνουν θα μπορούσαμε να πούμε σαν τα μανιτάρια, έχουν ενδιαφέρον, γιατί όταν επιτυγχάνεις υπεραξία στο προϊόν μπορείς να δώσεις κάτι παραπάνω και στον παραγωγό, χρειάζεται όμως προσοχή για να είναι αυτού του είδους οι συνεργασίες
ισορροπημένες και να μην γέρνουν μόνιμα προς την πλευρά του μεσάζοντα. Δεν θέλω να σας κουράσω περισσότερο, άλλωστε έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, αυτό που θέλω να πω είναι ότι η Agrenda και η ομάδα των ανθρώπων που την υποστηρίζουν είναι εδώ για να σας κρατάει συνεχώς ενήμερους για ότι συμβαίνει στον τομέα της αγροτικής παραγωγής, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο των κόσμο. Τριάντα άνθρωποι και ελπίζω με τον καιρό να γινόμαστε όλο και περισσότεροι, δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να παρακολουθούν μέρα νύχτα τι γίνεται στον κόσμο και μέσα από την εφημερίδα και τα περιοδικά της (προς το παρόν μετράμε 12 ειδικές εκδόσεις, μεταξύ των οποίων το Profi,το Αγρόκτημα, το Fresher, το Smart Crops, το Farmer s Market κ.α.), όπως και μέσα από το AgroNews από το διαδίκτυο, σας κρατούν ενήμερους για όλα αυτά που σας αφορούν και μπορούν να κάνουν τη δουλειά σας πιο αποτελεσματική. Θέλω να πω ακόμα ότι εσείς που ήρθατε σήμερα εδώ αποτελείτε την «μαγιά» ενός πυρήνα ισχυρών επαγγελματιών του αγροτικού χώρου που δίνει «ψυχή» στο θεσμό του Αγρότη της Χρονιάς και στο όραμα του Farmers Day, δηλαδή στη συνάντηση που θα γίνεται από φέτος και κάθε χρόνο για να γιορτάζουμε μαζί τη χαρά της δημιουργίας των
συντελεστών της αγροτικής παραγωγής και η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε με τον καιρό σε μια λέσχη συνάντησης και συνλειτουργίας των γνήσιων επαγγελματιών του αγροτικού χώρου. Ευχαριστώ για την προσοχή σας, Καλή συνέχεια, Εύχομαι μια παραγωγική και ευχάριστη βραδιά! Καλή χρονιά!