ΑΡΕΤΗ ΚΑΜΠΟΥΡΟΛΙΑ Δασκάλα Τμήματος Ένταξης Μαράσλειο Διδασκαλείο ΕΑΕ
Οι αποτελεσματικοί εκπαιδευτικοί γνωρίζουν: - Τους μαθητές - Το γνωστικό αντικείμενο - Τις θεωρίες μάθησης - Αποτελεσματικές πρακτικές διδασκαλίας. Ο μαθητής μαθαίνει όταν: επεξεργάζεται υλικό κατάλληλου επιπέδου, όχι πολύ εύκολο ή πολύ δύσκολο. Ο εγκέφαλος δεν αναπτύσσεται ούτε μαθαίνει μέσα από ασύνδετες πληροφορίες χωρίς νόημα. Όταν η μάθηση είναι ενδιαφέρουσα οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα και αυτόνομη μάθηση.
Στην περίπτωση των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες δεν πρέπει να επιτρέπουμε σε «ό,τι δε δουλεύει» να σταματήσει «ό,τι δουλεύει». Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες δυσκολεύονται από μόνοι τους να υποκαταστήσουν «ό,τι δε δουλεύει» με «ό,τι δουλεύει».
Οι μαθητές διαφοροποιούνται ως προς τη μαθησιακή τους ταυτότητα. Οι μαθητές κατανοούν τη γνώση μέσα από ενεργητική μάθηση και επίλυση προβλημάτων. Η «κάλυψη της ύλης» δεν είναι συνώνυμη της κατανόησής της. Στην τάξη διδάσκουμε τους μαθητές να σκέφτονται και να μαθαίνουν.
Δεν ταυτίζεται με την Εξατομικευμένη Διδασκαλία. Δε σημαίνει εργασία σε 3-4 επίπεδα ή ομάδες σταθερά. Δεν ταυτίζεται με εύκολες ερωτήσεις ή λιγότερες ασκήσεις. Δε συνεπάγεται άναρχο/χαοτικό περιβάλλον μάθησης.
Η Διαφοροποιημένη Διδασκαλία αναφέρεται στη δημιουργία διαφορετικών δρόμων μέσα από τους οποίους μαθητές με διαφορετικές ικανότητες, ενδιαφέροντα και μαθησιακές ανάγκες κατακτούν τη γνώση νέων εννοιών ως μέρος της καθημερινής μαθησιακής διαδικασίας. Επιτρέπει στους μαθητές να οικειοποιηθούν την ευθύνη της μάθησής τους και προσφέρει ευκαιρίες για συνεργατική μάθηση και διδασκαλία συνομιλήκων. (Παντελιάδου Κ.,2012)
1) Περιεχομένου ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ: 2) Επεξεργασίας της πληροφορίας 3) Τελικού προϊόντος
Κείμενα διαφορετικής αναγνωστικής δυσκολίας (wikipedia, παραμύθι, δικό μας κείμενο). Επιπλέον υλικά σε διαφορετικά επίπεδα αναγνωστικής δυσκολίας (εικόνες,φωτογραφίες,βίντεο,cd ήχου). Επαναδιδασκαλία δεξιοτήτων με επίδειξή τους από τον εκπαιδευτικό (τρόπος ανάγνωσης,εξεύρεσης σημείωνκλειδιών,κατανόηση κειμένου πρότασηπρόταση). Υλικό με επισημάνσεις των κύριων σημείων.
Γραφικοί οργανωτές για καταγραφή σημειώσεων (πού, πότε, πώς, γιατί) (Εννοιολογικοί χάρτες). Υλικό και παραδείγματα με βάση τα ενδιαφέροντα των μαθητών (ποδόσφαιρο, ζωγραφική, χορός) και τους πολλαπλούς τύπους νοημοσύνης (οπτική, ακουστική, γλωσσική, κιναισθητική, μαθηματική). Πολυαισθητηριακή παρουσίαση (οπτική, ακουστική, κιναισθητική). Τελικός χρόνος για σκέψη/αναστοχασμό.
Χρήση διαβαθμισμένης δυσκολίας δραστηριοτήτων (από τα εύκολα στα δύσκολα). Προσαρμογή των οδηγιών ασκήσεων (αναλυτικά). Χρήση ποικιλίας υλικών (κυβάκια, αριθμητήριο, πινακάκια προπαίδειας). Χρήση ευέλικτης (ανά μάθημα ή ακόμα και ανά δραστηριότητα μέσα στην ίδια διδακτική ώρα) ομαδοποίηση. Προσαρμογή των εργασιών για το σπίτι. Προσαρμογή του ρυθμού στην εργασία των μαθητών.
Ομαδοποίηση με κοινά και διαφορετικά ενδιαφέροντα. Σχεδιασμός δραστηριοτήτων-εργασιών με αξιοποίηση πολλαπλών ενδιαφερόντων. Συμμετοχή των μαθητών στο σχεδιασμό. Πολλαπλοί τρόποι επεξεργασίας και προσέγγισης (με σχεδιασμό εννοιολογικού χάρτη, κόμικ, ζωγραφική, συγγραφή άρθρου ή νοήματος). Ισόρροπη χρήση ατομικής, ομαδικής, συνεργατικής εργασίας.
Χρήση διαβαθμισμένων εργασιών. Χρήση μίνι διδασκαλιών για συγκεκριμένες δεξιότητες. Ανάπτυξη ποιοτικής αξιολόγησης (με βάση πάντα τους στόχους που έχω θέσει για το κάθε παιδί). Επίδειξη από το μαθητή της γνώσης και κατανόησης σε περιοχές ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Χρήση ειδικών τρόπων αξιολόγησης ανάλογα με τα ενδιαφέροντα.
Άσκηση σε πολλαπλούς τρόπους αξιολόγησης. Δυνατότητα επιλογής οπτικού, ακουστικού ή κιναισθητικού τελικού προϊόντος (κείμενο ή ζωγραφιά, ποίημα ή τραγούδι, δραματοποίηση-ρόλοι). Δυνατότητα επιλογής μεταξύ αναλυτικού, δημιουργικού ή πρακτικού προϊόντος ( γραπτά, καλλιτεχνικά ή μια κατασκευή) (π.χ. ηφαίστειο: γράφω τι έμαθα, ζωγραφίζω, φτιάχνω με πλαστελίνη).
1) Οργάνωση Ομαδοποίησης Τριάδες ή Τετράδες 1 μαθητής με Μαθησιακές δυσκολίες + 1ή 2 μέτριοι + 1 καλός. Μόνο μαθητές με Μ.Δ ή μόνο μέτριοι ή μόνο καλοί. Ομαδοποίηση με βάση ένα κοινό ενδιαφέρον.
Ανάλυσε το βασικό χαρακτήρα της ιστορίας σου Φτιάξε μια μινιατούρα σκηνικό για την ιστορία σου Χρησιμοποίησε μια γραμμή χρόνου για 7 γεγονότα της ιστορίας Ανάφερε τις βασικές ενέργειες του χαρακτήρα σου Ζωγράφισε τουλάχιστον 3 σκηνικά για την ιστορία σου (ή κόμικ) Γράψε μια νέα αρχή ή τέλος για την ιστορία σου Ονόμασε ή ζωγράφισε κάποιον σαν το βασικό χαρακτήρα Φτιάξε μια ρίμα ή ένα μικρό ποίημα για το χώρο της ιστορίας σου Φτιάξε 1 παιχνίδι επιτραπέζιο με γεγονότα της ιστορίας.
Κάρτες ή πινακάκια που σηκώνουν όλοι οι μαθητές για να απαντούν σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις. Το γράψιμο της απάντησης σε καρτελίτσες: Αυξάνει τη συμμετοχή των μαθητών Οι μαθητές (ιδίως με Μ.Δ) μαθαίνουν από τους συμμαθητές τους. Ο δάσκαλος παρακολουθεί την κατανόηση όλων των μαθητών.
Η διδασκαλία εστιάζει σε έννοιες και βασικές αρχές (όχι σε «κάλυψη της ύλης»). Η διδασκαλία αξιοποιεί διαρκώς τα δεδομένα της εκπαιδευτικής αξιολόγησης. Η ομαδοποίηση διαφοροποιείται πολύ συχνά. Οι μαθητές μαθαίνουν ενώ ο εκπαιδευτικός διευκολύνει τη μάθησή τους (ανακαλυπτική μάθηση Bruner ο δάσκαλος καθοδηγητήςδιευκολυντής) με 3 αρμοδιότητες: Ανάπτυξη και οργάνωση διαφοροποιημένων μαθησιακών ευκαιριών Ομαδοποίηση των μαθητών Μέγιστη αξιοποίηση του χρόνου
Τελειώνοντας ας μην ξεχνάμε ότι: «Η υποτιθέμενη ιδιαίτερη ικανότητα των καλών μαθητών στα Μαθηματικά, τη Φυσική κ.λ.π., έγκειται κυρίως στο ότι τα άτομα αυτά μπορούν να προσαρμοστούν στον τύπο της εκπαίδευσης που τους παρέχεται, ενώ οι μαθητές που είναι κακοί σ αυτούς τους κλάδους και επιτυχημένοι σε άλλους είναι στην πραγματικότητα απόλυτα ικανοί να κατανοήσουν τα προβλήματα που φαινομενικά δεν καταλαβαίνουν με την προϋπόθεση όμως να τα προσεγγίσουν με διαφορετικό τρόπο, γιατί αυτό που δεν καταλαβαίνουν είναι τα μαθήματα και όχι το ίδιο το θέμα». ΖΑΝ ΠΙΑΖΕ «Το μέλλον της Εκπαίδευσης» (1979)
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΕ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΤΑ Συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν: Μια φορά κι έναν καιρ_, κάπου στη μακριν_ Γερμανία, ζούσε ένας βασιλιάς και μια βασίλισσα. Είχαν κι ένα γι_, ένα όμορφ_ παλικάρ_, που το έλεγαν Ζίγκφριντ. Ζούσαν κι _ τρεις ευτυχισμέν_ σ ένα λαμπρ_ παλάτ_ με υπέροχ_ κήπ_. Εκείνες τ_ ς ημέρες _ αίθουσες σ όλο το παλάτ_ γέμισαν από χαρούμενες φωνές, ετοιμασίες, διαταγές και ατέλειωτα σούρτα φέρτα: ετοιμαζόταν μια μεγάλ_ γιορτ_ για τα γενέθλια του βασιλόπουλου. Ο Ζίγκφριντ, σε λίγες μέρες, θα γινόταν 21 χρον_ ν, πράγμα που σήμαινε πως θα ενηλικιωνόταν και θα έπρεπε να σοβαρευτεί και ν αφήσει το κυνήγ_. Έλεγξες μήπως έκανες κάποιο λάθος;
Ιστορία (ΣΤ ) (4) Μερεντίτης Χρήστος Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας Συνέδριο «Νέος Παιδαγωγός»
www.dyslexia-goneis.gr: ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ, ΜΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Κ.ΠΑΝΤΕΛΙΑΔΟΥ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ 2012. www.chiourea.gr: Επιμορφωτικές δράσεις Υλικό επιμορφωτικών δράσεων Ημερίδα: ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. www.eduportal.gr (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΥΛΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ): diagonisma.gr Δ Δημοτικού (Ελληνική Πύλη Παιδείας: online ασκήσεις, δραστηριότητες, Quiz) ΓΛΩΣΣΑ Γ -Δ : «Ένα ακόμα σκαλί». Υλικό Τμήματος Ένταξης.