ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΟΥ (Α τάξη)

Transcript

1 ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2010 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΟΥ (Α τάξη)

2 ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΜΑΣ: Στο Λύκειο οι μαθητές μας έχουν ήδη διαμορφώσει άποψη (κάποτε αρνητική) για το μάθημα Στην Α Λυκείου διδάσκονται υποχρεωτικά τα Αρχαία για τελευταία φορά μειωμένο ενδιαφέρον

3 ΑΙΤΙΑ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Διδακτικός χρόνος του μαθήματοςπεριορισμένος Σχολικά εγχειρίδια - δύσκολα Διδακτική μέθοδος όχι πάντα η καλύτερη Χρησιμοθηρικό πνεύμα της εποχής μας Προκλήσεις της εποχής μας (οπτικοακουστικά μέσα ψυχαγωγίας, νέες τεχνολογίες, νέες μορφές επικοινωνίας μεταξύ των νέων κλπ)

4 Δεδομένου ότι αυτή είναι σε γενικές γραμμές η κατάσταση, τι μπορούμε να κάνουμε; Μέχρι να ολοκληρωθούν και να εισαχθούν στη σχολική πράξη τα Νέα Αναλυτικά, πώς μπορούμε να προχωρήσουμε;

5 ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Παρώθηση: η συναίσθηση προόδου και επίτευξης στόχων είναι θεμελιώδες στοιχείο παρώθησης, για να συνεχίσουν οι μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία. Ενεργός συμμετοχή και αυτόνομη μάθηση: ο διδάσκων ενθαρρύνει πρωτοβουλίες (στα πλαίσια ατομικής ή ομαδικής εργασίας).

6 Ολιστική (σφαιρική) προσέγγιση: τα κείμενα προσφέρονται για γλωσσική διδασκαλία, αλλά και για επικοινωνία των μαθητών με την αρχαία ελληνική λογοτεχνία και τον πολιτισμό που την παρήγαγε. Εναλλαγή και ποικιλία στη διδακτική πράξη: Ο διδάσκων οφείλει να βρίσκει τρόπους που κάνουν το μάθημα ελκυστικό και ενδιαφέρον για τους μαθητές. (Βιβλίο εκπαιδευτικού για το Γυμνάσιο)

7 ΑΠΛΑ ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

8 1. ΑΦΟΡΜΗΣΗ Σύντομη, εύστοχη και ουσιαστική με στόχο να προκαλέσει το ενδιαφέρον των μαθητών

9 2. ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ Αργή και εκφραστική πρώτη ανάγνωση Καθοριστική η σημασία της για την κατανόηση του κειμένου

10 3. ΣΙΩΠΗΡΗ, ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ Ζητούμε από τους μαθητές να διαβάσουν το κείμενο σιωπηρά και στοχευμένα. Αναζητούν αυτό που, κατά περίπτωση, κρίνουμε πιο κατάλληλο (δομικά στοιχεία, λεξιλόγιο, αίτια, συνέπειες ή άλλο) Οι μαθητές επικεντρωμένοι διαβάζουν το κείμενο και αναζητούν απαντήσεις Δεν απαιτείται χρήση των γλωσσικών σχολίων

11 4. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Οι εύστοχες ερωτήσεις υποβοηθούν στην κατανόηση και ερμηνεία του κειμένου

12 5. ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΟΔΟ/ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Οι μαθητές συμβουλεύονται τώρα και τα γλωσσικά σχόλια του βιβλίου τους Υποβοηθούμε την κατανόηση του κειμένου με τις κατάλληλες ερωτήσεις ή/και οπτικά ερεθίσματα Δίνουμε χρόνο στους μαθητές να κατανοήσουν και να αποδώσουν το κείμενο

13 Ενθαρρύνουμε τις όποιες προσπάθειες Δεν απαιτούμε κατά λέξη μετάφραση Βεβαιωνόμαστε ότι όλοι έχουν κατανοήσει το κείμενο

14 6. ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ Οι μαθητές εργάζονται ομαδικά ή ατομικά, στην τάξη ή στο σπίτι, για να γράψουν τη μετάφραση του κειμένου Η ΠΟΡΕΙΑ ΕΙΝΑΙ: ΟΛΟ ΜΕΡΟΣ ΟΛΟ

15 ΑΠΛΑ ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ Β. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ - ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ

16 ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ - ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ Η σύνδεση με τη Νέα Ελληνική αποτελεί βασική αφόρμηση για τη διδασκαλία του λεξιλογίου και της ετυμολογίας (Βιβλίο εκπαιδευτικού για το Γυμνάσιο) Επιλέγουμε λέξεις και ασκήσεις

17 ΑΠΛΑ ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ - ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ

18 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ - ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ Η σύνδεση με τη Νέα Ελληνική αποτελεί βασική αφόρμηση για τη διδασκαλία του λεξιλογίου, της ετυμολογίας, της γραμματικής και του συντακτικού (Βιβλίο εκπαιδευτικού για το Γυμνάσιο) Δε διδάσκουμε τα γλωσσικά στοιχεία αυτόνομα και ανεξάρτητα από το γλωσσικό περιβάλλον τους (παρά μόνο προς στιγμήν) αλλά ενταγμένα σε συγκεκριμένη μονάδα του λόγου (πρόταση, παράγραφο, μικροκείμενο) (Βιβλίο εκπαιδευτικού για το Γυμνάσιο)

19 Η πορεία από τη συγχρονία στη διαχρονία, και όχι αντίστροφα, είναι αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη, αφού ξεκινά από οικείες προς το μαθητή δομές και προχωρεί σε μορφές που δεν είναι άμεσα αναγνωρίσιμες. (Βιβλίο εκπαιδευτικού για το Γυμνάσιο)

20 Επομένως: Αξιοποιώ όσα παραδείγματα προσφέρει το διδαγμένο κείμενο ανατρέχω σε άλλα διδαγμένα αποσπάσματα επιλέγω πολύ σύντομο και απλό κείμενο/προτάσεις στηρίζομαι σε προϋπάρχουσα γνώση και την επεκτείνω αφορμώμαι από το αντίστοιχο φαινόμενο των Νέων Ελληνικών

21 Ας διδάξουμε με: Εν κατακλείδι ζωντάνια, ευελιξία, αγάπη για το μάθημα Ας εμπνεύσουμε: Πρωτοβουλίες, δραστηριότητες, ενεργό συμμετοχή των μαθητών μας Ας πειραματιστούμε με : παιχνίδια, δραματοποιήσεις, κατασκευές, ζωγραφική, χρήση ΤΠΕ ή επενδύοντας και σε άλλα ταλέντα των μαθητών μας