ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ - ΣΠΠΕ ΘΕΜΑ: «Περιβαλλοντικά προβλήματα της πόλης μας» ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ - ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΤΠΑ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2004 05
ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ Η κύρια πηγή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η καύση ενεργειακών πόρων που πραγματοποιείται από τα μεταφορικά μέσα, τη βιομηχανία, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και από ην θέρμανση κατοικιών και άλλων κτιρίων. Ειδικότερα, η ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσε να διακριθεί σε βιομηχανική ρύπανση και σε αστική ρύπανση. Η βιομηχανική ρύπανση συναντάται σε περιοχές εγκατάστασης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μεγάλων βιομηχανικών μονάδων (συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αξιοποιούν την τοπική γεωργική παραγωγή ή τα ορυκτά προϊόντα)και τέλος σε χώρους εγκατάστασης διάσπαρτων βιοτεχνικών μονάδων. Η αστική ρύπανση αφορά αστικές περιοχές και κυρίως αυτές που έχουν μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα. Οι πηγές της αστικής ρύπανσης είναι κυρίως ο τομέας των οδικών μεταφορών και ο οικιακός τομέας, μέσω της κεντρικής θέρμανσης. Πιο αναλυτικά οι κυριότεροι ρύποι που συναντώνται στην ατμόσφαιρα είναι: Το διοξείδιο του θείου (SO 2 ). Προέρχεται κυρίως από τις καύσεις καυσίμων που περιέχουν θείο και, κατά δεύτερο λόγο, από τη βιομηχανική δραστηριότητα παραγωγής θειικού οξέος. Οξείδια του αζώτου (NO x ). Προέρχονται από την καύση στερεών, υγρών και αερίων καυσίμων, και αποτελούν βασικά στοιχεία φωτοχημικών αντιδράσεων. Μονοξείδιο του άνθρακα (CO). Προέρχεται από την ατελή καύση διαφόρων καυσίμων όταν είναι ανεπαρκής η τροφοδοσία σε οξυγόνο. Υδρογονάνθρακες (HC). Προέρχονται κυρίως από τη μερική καύση καυσίμων και, όπως είπαμε, είναι επιρρεπείς σε φωτοχημικές αντιδράσεις. Αιωρούμενα σωματίδια (TSP). Προέρχονται από τις παραγωγικές διαδικασίες από τις καύσεις καυσίμων την επενέργεια του ανέμου (π.χ. στο έδαφος) και από διάφορες διαδικασίες χημικές ή φυσικές που συμβαίνουν στην ατμόσφαιρα. Καπνός. Προέρχεται από ατελή καύση καυσίμων. Η σύσταση των μαύρων σωματιδίων του είναι άνθρακας, άκαυστοι υδρογονάνθρακες και μόλυβδος. Όζον (O 3 ) και Φωτοχημικοί ρυπαντές. Είναι δευτερογενείς ρυπαντικές ουσίες και δημιουργούνται από αντιδράσεις σε συνθήκες ηλιοφάνειας όταν υπάρχουν στην ατμόσφαιρα διοξείδιο του αζώτου και υδρογονάνθρακες. Σε υψηλές συγκεντρώσεις, το όζον προκαλεί αναπνευστικά προβλήματα στον άνθρωπο, ενώ σε μικρότερες συγκεντρώσεις προκαλεί δακρύρροια.
Η ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΣΤΗ ΜΥΤΙΛΗΝΗ Οι βασικότεροι παράγοντες που θεωρούνται υπεύθυνοι για την ρύπανση της ατμόσφαιρας της πόλης της Μυτιλήνης είναι το εργοστάσιο της Δ. Ε. Η. και τα αυτοκίνητα. Η ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΤΗΣ ΔΕΗ Έχει εγκαταστημένη ισχύ παραγωγής 64 ΜW, σήμερα λειτουργεί με ισχύ 44MW και καταναλώνει περίπου 120 τόνους καύσιμα το εικοσιτετράωρο. Αρχικά η παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας για την πόλη της Μυτιλήνης και των γύρω περιοχών της, πριν τη δημιουργία της εταιρίας ΔΕΗ γινότανε στην περιοχή που βρίσκεται κοντά στο σημερινό Δημαρχείο. Για τα απομακρυσμένα χωριά του νησιού η παραγωγή γινότανε σε τοπικούς σταθμούς με την χρήση πετρελαιομηχανών. Το σημερινό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται στην πιο ακατάλληλη θέση, με αποτέλεσμα να προκαλεί μεγάλη ρύπανση στην πόλη. Διότι σχεδόν τις μισές ημέρες του χρόνου στην πόλη πνέουν Βόρειοι και Βορειοδυτικοί άνεμοι, με αποτέλεσμα όλα τα καυσαέρια να κατευθύνονται στην πόλη και ιδιαίτερα στις κοντινές περιοχές του εργοστασίου όπως «Επάνω Σκάλα» και «Συνοικισμός». Είναι γνωστές οι διαμαρτυρίες των κατοίκων της πόλης και ιδιαίτερα των περιοχών που βρίσκονται κοντά στο εργοστάσιο, για την απομάκρυνση του. Μια και σε όλους μας είναι γνωστό ότι «τα καυσαέρια είναι εκείνα που προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία». Είναι γνωστό ότι με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και του πολιτισμού, οι ανάγκες των πολιτών του νησιού σε ηλεκτρική ενέργεια θα αυξάνονται όλο και πιο πολύ. Μέτρα για την προστασία της ατμόσφαιρας: α) Απομάκρυνση του εργοστασίου από την πόλη της Μυτιλήνης. β) Καλύτερη ποιότητα καυσίμου. Η ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΠΟ ΤΑ AYTOKINHTA H ρύπανση του αέρα γίνεται αισθητή κυρίως σε δρόμους μεγάλης κυκλοφορίας της Μυτιλήνης όπως είναι η οδός Ελευθ. Βενιζέλου, η οδός Γ. Καβέτσου, η οδός Βουρνάζων, η οδός Ζωοδόχου Πηγής, και η οδός Κουντουριώτη (Προκυμαία) που αποτελούν τις κύριες αρτηρίες εισόδου και εξόδου των κατοίκων της πόλης από και προς το αεροδρόμιο, το λιμάνι και τα χωριά του νησιού. Μέτρα προστασίας της ατμόσφαιρας: α) Λύση του κυκλοφοριακού προβλήματος της πόλης, με τη δημιουργία παράκαμψης, ώστε να μην διέρχονται τα αυτοκίνητα από το κέντρο της πόλης. β) Χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς. γ) Αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας και συντήρηση των παλαιών κινητήρων.
ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗ Οι επιπτώσεις του θορύβου στην υγεία μας Ο θόρυβος έχει αναδειχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες υποβάθμισης του περιβάλλοντος και κατ' επέκταση και της ποιότητας ζωής μας. Το είδος των επιπτώσεων του θορύβου στην ανθρώπινη υγεία αποτελούσε για πολλά χρόνια βασικό πεδίο έρευνας και μελέτης. Σήμερα έχει επαρκώς τεκμηριωθεί πως ο θόρυβος συνιστά επιβλαβή παράγοντα όσον αφορά τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική υγεία του ανθρώπου. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο θόρυβος είναι υπεύθυνος για πληθώρα προβλημάτων που απασχολούν το σύγχρονο άνθρωπο δημιουργώντας άμεσο αντίκτυπο τόσο στην υγεία όσο και στην ποιότητα ζωής. Ο ανεπιθύμητος θόρυβος: *αυξάνει την πίεση, προκαλεί κούραση, μειώνει τον ύπνο, αυξάνει το άγχος, επηρεάζει αρνητικά την πέψη και παρεμποδίζει τη συγκέντρωση *συμβάλλει στην ενεργοποίηση των μηχανισμών του στρες *συμβάλει στις καρδιακές παθήσεις και τα ανυπολόγιστα κρούσματα βλάβης της ακοής * μειώνει την παραγωγικότητα, μειώνει τις δυνατότητες εκμάθησης, *αυξάνει τα ατυχήματα, *αυξάνει τις ημέρες απουσίας από την εργασία και συμβάλλει στην αύξηση χρήσης ναρκωτικών ουσιών. ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΗ ΜΥΤΙΛΗΝΗ Η Μυτιλήνη είναι μια πόλη με τη μεγάλη ηχορύπανση. Δεν υπάρχει γειτονιά και συνοικία που να μη διαμαρτύρεται για το θόρυβο όλες τις ώρες της μέρας και ιδιαίτερα τις ώρες κοινής ησυχίας, μεσημεριανές και μεταμεσονύχτιες. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε τα τελευταία χρόνια λόγω της αύξησης των τροχοφόρων, ιδιαίτερα των δικύκλων, αλλά και από την έλλειψη μέτρων από όλους τους αρμόδιους φορείς. ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Οδός Ελευθ. Βενιζέλου/Ωρα 07:19 68 Οδός Βουρνάζων/Ωρα 07:28 64 Οδός Καβέτσου/Ωρα 13:37 70 ΣΗΜ ΕΙΟ - ΩΡΑ Οδός Σαπφούς/Ωρα 12:24 Αεροπόρου Γιανναρέλλη/Ωρα 09:12 4,2 69 Εκκλησία Ζωοδόχου Πηγής/Ωρα 14:04 74 Προκυμαία/Ωρα 19:42 81 Κινηματογράφος "ΑΡΙΩΝ"/Ωρα 14:12 97 H κατάσταση είναι αφόρητη 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Διαπιστώνουμε καθημερινά ότι η ζωή μας γίνεται όλο και περισσότερο αφόρητη λόγω του θορύβου. Αναγκαζόμαστε να έχουμε κλειστές τις πόρτες και τα παράθυρα, δεν μπορούμε να κοιμηθούμε, να ησυχάσουμε, να ηρεμήσουμε. Μεγαλύτερες επιπτώσεις έχουμε στα
μικρά παιδιά, τα παιδιά που διαβάζουν αλλά και οι ηλικιωμένοι, που βρίσκονται τις περισσότερες ώρες στο σπίτι. Το πρόβλημα το δημιουργούν κυρίως τα δίκυκλα όλων των κυβικών με τις κομμένες εξατμίσεις, αλλά και τα αυτοκίνητα, που τρέχουν στους δρόμους όλες τις ώρες, και ιδιαίτερα τις ώρες κοινής ησυχίας και τις μεταμεσονύχτιες. Αμφισβητείται κάθε έννοια σεβασμού στον συνάνθρωπο, κάθε έννοια ευνομούμενης πόλης μπροστά στην κακώς εννοούμενη «διασκέδαση» των οδηγών. Η έλλειψη αστυνόμευσης, η έλλειψη ενημέρωσης και προειδοποίησης των οδηγών καθώς και η μη ύπαρξη πινακίδων και σήμανσης, δίνουν την εικόνα της μη ελεγχόμενης αστικής περιοχής. Ήρθε η ώρα της εκστρατείας κατά της ηχορύπανσης και του θορύβου στην πόλη μας. Για το σκοπό αυτό προτείνουμε: 1. - Ενίσχυση της αστυνόμευσης για την αντιμετώπιση α) της παραβίασης των ορίων ταχύτητας στην πόλη β) της πλημμελούς λειτουργίας των εξατμίσεων και γ) της πρόκλησης θορύβου κατά τις ώρες κοινής ησυχίας 2. - Έντυπο ενημερωτικό υλικό για να μοιραστεί σε όλους τους χώρους 3. - Ειδική ενημέρωση στα σχολεία από δασκάλους τους καθηγητές 4. - Συζητήσεις στα ΜΜΕ, διαφημιστικά τηλεοπτικά - ραδιοφωνικά σποτς 5. - Πινακίδες ενημερωτικές για τα όρια ταχύτητας στην πόλη και την τήρηση των ωρών κοινής ησυχίας 6. - Απαγόρευση της κυκλοφορίας των μηχανών μεγάλου κυβισμού τις μεταμεσονύχτιες ώρες 7. - Ειδικά σήματα και φανάρια σε κεντρικές αρτηρίες 8. - Ραντάρ για τον έλεγχο της ταχύτητας στα διερχόμενα αυτοκίνητα και τις μηχανές ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΣΠΠΕ) ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2004-05 : Απόστολος Βατζάκης, Διευθυντής 2 ου Γυμνασίου Μυτιλήνης Κώστας Καρδαλάς, καθηγητής Χημείας 2 ου Γυμνασίου Μυτιλήνης ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΤΡΙΩΝ : Ευθυμιάδης Στρατής, Περδικέλλης Ιωάννης, Τινέλλης Βασίλειος, Τριανταφύλλου Μιχάλης