Η ερευνητικό υποδομό CLARIN-EL τϋλιοσ Πιπερύδησ, υντονιςτόσ CLARIN-EL Ινςτιτούτο Επεξεργαςύασ του Λόγου Ε.Κ. "Αθηνϊ
Aφθονία περιεχομϋνου ςτο διαδύκτυο Δεκ. 2008 : 487 δισ GB ψηφιακού περιεχομϋνου δημιουργημϋνου (πρωτογενϋσ+ψηφιοποιούμενο) το 2008, δηλαδό ~3.892.179.868.480.350.000.000 bits, ~162T ψηφιακϋσ εικόνεσ, ~19B blue-ray disks Σο ψηφιακό ςύμπαν αναμϋνεται να διπλαςιϊζεται κϊθε 18 μόνεσ Ωςτόςο, η αφθονύα περιεχομϋνου ποικύλλει ανϊλογα με τη γλώςςα (π.χ λιγότερο χρηςιμοποιούμενεσ γλώςςεσ, μειονοτικϋσ γλώςςεσ, διαλϋκτουσ, κτλ.) Παντοκρατορύα αγγλικού περιεχομϋνου μϋχρι πρόςφατα 2 2
Σα πρϊγματα αλλϊζουν: 1996 : 66% τησ ψηφιακόσ κοινότητασ βρύςκονται ςτισ ΗΠΑ 2008 (Δεκ.) : 83% τησ ψηφιακόσ κοινότητασ εκτόσ ΗΠΑ (28% ΕΕ, 42% Αςύα) Διϊφοροι τύποι διαδικτυακών δεδομϋνων (κανονικό κεύμενο, λιγότερο ό περιςςότερο «καλοςχηματιςμϋνη» κειμενικό επικοινωνύα ςε μπλογκ, chatrooms κτλ., εικόνεσ, βύντεο κτλ.) Κϊποια από αυτϊ τα δεδομϋνα εύναι ςτην πραγματικότητα επιςημειώςεισ ϊλλων πρωτογενών δεδομϋνων (π.χ. περιλόψεισ, μεταγραφϋσ/υπότιτλοι, λεζϊντεσ εικόνων ό ακόμη και γνώμεσ) 3 3
Σα κοινωνικϊ δύκτυα, το web2.0 και το επερχόμενο web3.0 παρϋχουν νϋεσ πηγϋσ, αλλϊ και νϋεσ προκλόςεισ καθώσ και νϋεσ εφαρμογϋσ, π.χ. εξόρυξη γνώμησ (opinion mining), ϋλεγχοσ τησ αγορϊσ, ψηφιακό διπλωματύα κτλ. Σα ευρυζωνικϊ δύκτυα διευκολύνουν τα παραπϊνω να γύνονται διαρκώσ πιο πολυμεςικϊ, με τη φυςικό γλώςςα να παραμϋνει το κύριο μϋςο ενόςω οι νϋεσ αγορϋσ και ο ανταγωνιςμόσ ενιςχύουν την πολυγλωςςικό τουσ διϊςταςη Μεγϊλο ποςοςτό αυτού του περιεχομϋνου εμπύπτει ςε αυτό που οριοθετεύται και αυτοπροςδιορύζεται με την ευρεύα ϋννοια ωσ πολιτιςτικό περιεχόμενο 4 4
Σο μϋγεθοσ του διαθϋςιμου περιεχομϋνου, οι ανϊγκεσ πρόςβαςησ ςε αυτό, η επεξεργαςύα του για πολλούσ διαφορετικούσ ςκοπούσ, καθιςτούν αναγκαύα τη χρόςη υπολογιςτικών εργαλεύων Με τη φυςικό γλώςςα να αποτελεύ το κύριο μϋςο δημιουργύασ/οργϊνωςησ/αναζότηςησ/ανϊλυςησ/μετ ϊφραςησ/εξόρυξησ/κλπ. η ςημαςύα τησ γλωςςικόσ τεχνολογύασ καθύςταται αυταπόδεικτη 5 5
Η εμπειρικό ςτροφό ςτη ΓΣ, παρϊ τα όποια προβλόματα, οδηγεύ ςε αξιοςημεύωτη πρόοδο καθημερινϊ (βλ. Google translate) Εντυπωςιακϋσ βελτιώςεισ ςτισ υπολογιςτικϋσ μεθόδουσ και τεχνικϋσ (κυρύωσ μηχανικό μϊθηςησ Πολλϋσ quick and dirty τεχνικϋσ με πολύ ικανοποιητικϊ αποτελϋςματα Αλλϊ πϊντα με τη διαθεςιμότητα κατϊλληλων δεδομϋνων και εργαλεύων, δηλ. πόρων, απαραίτητη προϋπόθεςη για κϊθε τεχνολογικό πρόοδο 6 6
Η ΕΥ CLARIN (www.clarin.eu) ζηνρεύεη λα δεκηνπξγήζεη κία ολοκληρωμένη θαη διαλειηουργική ερευνηηική υποδομή Γλωζζικών Πόρων και Τεχνολογιών θαηαπνιεκώληαο έηζη ηελ ηζρύνπζα απνζπαζκαηηθόηεηα θαη πξνζθέξνληαο έλα ζηαζεξό, ζπλεπέο, εύρξεζην θαη επεθηάζηκν πεξηβάιινλ πξόζβαζεο ζε γισζζηθά δεδνκέλα ζηελ ππεξεζία ησλ Κνηλσληθώλ θαη Αλζξσπηζηηθώλ Επηζηεκώλ (ΚΑΕ) 7
πολλϋσ αρχειακϋσ ςυλλογϋσ, ωςτόςο πόροι και εργαλεύα ΓΣ εύναι γνωςτϊ μόνο ςε οριςμϋνεσ ερευνητικϋσ κοινότητεσ ςυλλογϋσ, πόροι και εργαλεύα αςύνδετα μεταξύ τουσ καθιςτώντασ την αποτελεςματικό (ορθό και πλόρη) αναζότηςη τουσ δύςκολη η εύρεςη πόρων εξαρτϊται από τη γλώςςα τεκμηρύωςησ ακολουθούν διαφορετικϊ πρότυπα τεκμηρύωςησ δεν υπϊρχουν κύνητρα για διϊθεςη πόρων 8
Σι; να δημιουργόςει μια υποδομό που να διαθϋςει Γλωςςικούσ Πόρουσ και Σεχνολογύεσ ςτουσ ερευνητϋσ των Κοινωνικών και Ανθρωπιςτικών Επιςτημών (ΚΑΕ) Πώσ; ενοποιώντασ υφιςτϊμενεσ ψηφιακϋσ αρχειακϋσ ςυλλογϋσ ςε μύα «ομοςπονδύα αρχεύων» με ενιαύα διαδικτυακό πρόςβαςη παρϋχοντασ ςχετικϋσ διαδικτυακϋσ υπηρεςύεσ με τη μορφό γλωςςικών υπολογιςτικών εργαλεύων που "τρϋχουν" πϊνω ςτα γλωςςικϊ δεδομϋνα 9
το CLARIN ςκοπεύει να ενςωματώςει Γλωςςικούσ Πόρουσ: ψηφιακό περιεχόμενο κϊθε εύδουσ (κεύμενο, όχο, εικόνα, βύντεο), πρωτογενεύσ και επιςημειωμϋνουσ (ηχογραφόςεισ, μαγνητοςκοπόςεισ ό κεύμενα), λεξικϊ, οντολογύεσ, ορολογικϊ γλωςςϊρια κτλ. και εργαλεύα Γλωςςικόσ Σεχνολογύασ: εργαλεύα αναγνώριςησ φωνόσ, λημματοποιητϋσ, ςυντακτικούσ αναλυτϋσ, εργαλεύα αυτόματησ εξαγωγόσ περύληψησ, εργαλεύα εξαγωγόσ πληροφορύασ κτλ. ςε ϋνα ςυςτηματικϊ οργανωμϋνο δύκτυο αποθετηρύων το οπούο θα εύναι διαθϋςιμο μϋςω διαδικτυακών υπηρεςιών ςε ερευνητϋσ όλων των επιςτημών 10
Ένασ ερευνητόσ από το γραφεύο του ςτην Κϋρκυρα θα μπορεύ: με μύα πιςτοποιημϋνη εγγραφό (authenticated single sign-on) να ψϊξει, να βρει και να πϊρει την ϋγκριςη να χρηςιμοποιόςει κεύμενα από την Οξφόρδη, το Μπϋργκεν και το Λϋιντεν να επιλϋξει το ακριβϋσ ςύνολο δεδομϋνων ςτα οπούα θϋλει να δουλϋψει και να αποθηκεύςει την επιλογό του να τρϋξει πϊνω ςτην επιλογό του εργαλεύα ςημαςιολογικόσ ανϊλυςησ από την Αθόνα και ςτατιςτικϊ εργαλεύα από τη Βουδαπϋςτη να χρηςιμοποιόςει την υπολογιςτικό ιςχύ ενόσ ϊλλου υπολογιςτικού κϋντρου, όπου και όποτε απαιτεύται να αποθηκεύςει τη διαδικαςύα και τα αποτελϋςματα τησ ανϊλυςησ και να τα μοιραςτεύ με ςυνεργϊτεσ του ςτο Παρύςι, ςτη Βιϋννη και ςτο Ελςύνκι 11
Επηθνηλσλία/ΜΜΕ Εξγαζία: Αλάιπζε πνιηηηθνύ ιόγνπ Πώο: ζπγθέληξσζε πνιηηηθώλ θεηκέλσλ, ερνγξαθήζεσλ & βίληεν από δηάθνξεο πεγέο (π.ρ. αξρεία πνιηηηθώλ ηδξπκάησλ, Αξρείν ΕΡΤ, ΕΟΑ, θηι.) πξνπαξαζθεπή γηα ερεηηθά αξρεία: κεηαγξαθή ζε γξαπηό ιόγν γηα βίληεν: επηζεκείσζε θηλήζεσλ/ρεηξνλνκηώλ/εθθξάζεσλ ιόγνπ & ζρέζεσλ κεηαμύ ηξνπηθνηήησλ γηα θείκελα: ιεκκαηνπνίεζε, κνξθνζπληαθηηθή επηζεκείσζε, ζπληαθηηθή αλάιπζε, ζεκαζηνινγηθή επηζεκείσζε (π.ρ. ιέμεηο κε ζπλαηζζεκαηηθό θόξην θηι.) θαλνληθνπνίεζε ζε κνξθή ζπκβαηή κε ηα εξγαιεία αλάιπζε/κειέηε ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία (π.ρ. ζπρλόηεηα ιεκκάησλ, γξακκαηηθώλ θαηλνκέλσλ) κειέηε ηξνπηθνηήησλ (π.ρ. ζύλδεζε ζπγθεθξηκέλσλ ρεηξνλνκηώλ κε νξηζκέλε ζηάζε ηνπ νκηιεηή) δπλαηόηεηα κειέηεο δηαρξνληθά, αλά νκηιεηή, ζε άιιεο γιώζζεο θηι. 12
Η τεχνικό διϊςταςη Η γλωςςικό διϊςταςη Η χρηςτικό διϊςταςη Η διαχειριςτικό και νομικό διϊςταςη 13
ιεηηνπξγηθέο θαη ηερληθέο πξνδηαγξαθέο ηεο ππνδνκήο αλάπηπμε πξσηόηππνπ εθαξκνγήο κε ελζσκάησζε κεγάιεο πνηθηιίαο Γισζζώλ Πόξσλ Υπεξεζηώλ θαη νινθιήξσζε ζε απηήλ ππαξρόλησλ πόξσλ θαη εξγαιείσλ (κε κεηαηξνπέο θαη πξνζαξκνγέο, όπνπ απαηηείηαη) «νκνζπνλδία» πθηζηάκελσλ αξρεηαθώλ ζπιινγώλ έκθαζε ζηε δηαιεηηνπξγηθόηεηα έκθαζε ζηα ζρεηηθά πξόηππα 14
θάιπςε όισλ ησλ γισζζώλ πνπ κηιηνύληαη ή κειεηώληαη ζηα θξάηε πνπ ζπκκεηέρνπλ ζην έξγν ηα πξόηππα πνπ πξνηείλεη ην έξγν γηα ηελ αλαπαξάζηαζε θαη ηελ ηεθκεξίσζε ησλ πόξσλ θαη ησλ εξγαιείσλ πξέπεη λα θαιύπηνπλ όιεο ηηο γιώζζεο νξηζκόο θαη πινπνίεζε ηνπ BLARK (Basic Language Resources Toolkit) γηα όιεο ηηο γιώζζεο θαηαγξαθή ππαξρόλησλ εξγαιείσλ θαη πόξσλ ελίζρπζε ηεο αλάπηπμεο όζσλ δελ ππάξρνπλ 15
οι χρόςτεσ τησ ΕΤ εύναι επιςτόμονεσ των ΚΑΕ δεν εύναι ειδικού ςτη Γλωςςικό Σεχνολογύα (ΓΣ) γνωρύζουμε τισ ανϊγκεσ τουσ; γνωρύζουν τα οφϋλη από τη χρόςη τησ ΓΣ; υπϊρχουν λύγα εργαλεύα για διαδικτυακό επεξεργαςύα των δεδομϋνων και όταν υπϊρχουν, τα εργαλεύα ΓΣ ςυχνϊ εύναι δύςχρηςτα για τουσ μη ειδικούσ απαραύτητα: ανϊλυςη αναγκών των χρηςτών δημοςιοπούηςη & διϊχυςη δυνατοτότων τησ ΓΣ 16
Η εξεπλεηηθή ππνδνκή CLARIN δεηήκαηα πλεπκαηηθώλ δηθαησκάησλ ζηόρνο είλαη νη πόξνη λα είλαη ειεύζεξα δηαζέζηκνη παξέρεηαη κία απιή άδεηα ρξήζεο κε μεθάζαξνπο όξνπο (ζπκβαηή κε Creative Commons) σζηόζν, ππάξρεη κέξηκλα γηα ηνλ ζεβαζκό ησλ πλεπκαηηθώλ δηθαησκάησλ πθηζηακέλσλ ή θαη κειινληηθώλ κε ειεύζεξα δηαζέζηκσλ πόξσλ ησλ δηαθνξεηηθώλ εζληθώλ λνκνζεζηώλ 17
Η εξεπλεηηθή ππνδνκή CLARIN ελεύθερα διαθϋςιμοι (Publicly Available) Protocol for Implementing Open Access Data (CC0) ό Open Database License (ODbL) για ακαδημαώκό / ερευνητικό χρόςη χρόςη υπό περιοριςμούσ πρόςθετοι περιοριςμού ηθικού χαρακτόρα ό ςχετικού με προςταςύα δεδομϋνων 18
δελ δεκηνπξγεί λένπο πόξνπο απιώο εληνπίδεη ππάξρνληεο θαη ηνπο πξνζαξκόδεη όπνπ είλαη απαξαίηεην δελ πινπνηεί εθαξκνγέο δελ εζηηάδεη ζηηο κεγάιεο γιώζζεο όιεο είλαη εμίζνπ ζεκαληηθέο δελ εληζρύεη ηελ επξσπατθή βηνκεραλία νη ρξήζηεο ζηόρνο είλαη νη εξεπλεηέο ησλ ΚΑΕ αιιά θαη γεληθόηεξα ε επηζηεκνληθή θνηλόηεηα 19
Η εξεπλεηηθή ππνδνκή CLARIN μεγϊλη αποςπαςματικότητα ςτα ϋργα του χώρου ςχετικϋσ δρϊςεισ παραμϋνουν ϊγνωςτεσ απουςύα διαλειτουργικότητασ μικρό βιωςιμότητα αποτελεςμϊτων ύπαρξη τεχνογνωςύασ και εμπειρύασ αλλϊ όχι ςε όλα τα κρϊτη εργαλεύα ανεξϊρτητα γλώςςασ μπορούν ϊμεςα να χρηςιμοποιηθούν για ϊλλουσ πόρουσ εργαλεύα εξαρτώμενα από γλώςςα ςυχνϊ μπορούν να προςαρμοςτούν και ςε ϊλλεσ γλώςςεσ τα περιςςότερα κρϊτη δεν μπορούν να αναλϊβουν μόνα τουσ το κόςτοσ τησ προςπϊθειασ απουςύα διακρατικού ςυντονιςμού 20
η κοινοπραξύα CLARIN ϋχει 36 εταύρουσ από 22 χώρεσ το δύκτυο CLARIN ϋχει 177 οργανιςμούσ - μϋλη με 195 μονϊδεσ / τμόματα από 33 χώρεσ 21
ε προπαραςκευαςτικό φϊςη Κοινοπραξύα του ϋργου Ε.Κ. "Αθηνϊ" - Ινςτιτούτο Επεξεργαςύασ του Λόγου (ΙΕΛ) - Ινςτιτούτο Πληροφοριακών υςτημϊτων και Προςομούωςησ (ΙΠΤΠ) ΕΚΕΥΕ "ΔΗΜΟΚΡΙΣΟ / Ινςτιτούτο Πληροφορικόσ και Επικοινωνιών Εθνικό Δύκτυο Έρευνασ και Σεχνολογύασ (ΕΔΕΣ) Α.Ε. Ιόνιο Πανεπιςτόμιο / Εργαςτόριο Ψηφιακών Βιβλιοθηκών και Ηλεκτρονικόσ Δημοςύευςησ Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Εθνικό Κϋντρο Σεκμηρύωςησ Εθνικό και Καποδιςτριακό Πανεπιςτόμιο Αθηνών - Σμόμα Υιλολογύασ / Σομϋασ Γλωςςολογύασ Κϋντρο Ελληνικόσ Γλώςςασ (ΚΕΓ) Πανεπιςτόμιο Αιγαύου / Σμόμα Μεςογειακών πουδών - Εργαςτόριο Γλωςςολογύασ 22
το υπό ςύςταςη δύκτυο περιλαμβϊνει οργανιςμούσ και φυςικϊ πρόςωπα από τισ δύο εμπλεκόμενεσ ερευνητικϋσ κοινότητεσ - τησ ΓΣ και - των ΚΑΕ με τη βοόθεια των μελών του δικτύου διεξϊγεται η χαρτογρϊφηςη του χώρου 23
των φορϋων και των ιδιωτών από τισ κοινότητεσ των ΚΑΕ και των ΓΠΣ που μπορούν να αξιοποιόςουν τη ΓΣ ςτισ ερευνητικϋσ τουσ δρϊςεισ των γλωςςικών πόρων και τεχνολογιών (ΓΠΣ) που υπϊρχουν για την ελληνικό γλώςςα, εύτε πρόκειται για πρωτογενϋσ υλικό από την περιοχό των ΚΑΕ εύτε για ΓΠΣ που ϋχουν αναπτυχθεύ ςτον χώρο τησ ΓΣ τησ ερευνητικόσ και αναπτυξιακόσ δραςτηριότητασ των φορϋων και ιδιωτών που δραςτηριοποιούνται ςτον χώρο τησ ΓΣ των αναγκών των χρηςτών 24
μελετώνται οι απαιτόςεισ των διαφορετικών κλϊδων των ΚΑΕ ώςτε να ςυνδεθούν οι απαιτόςεισ αυτϋσ με ςυγκεκριμϋνεσ εφαρμογϋσ που οι γλωςςικϋσ τεχνολογύεσ μπορούν να προςφϋρουν και να εντοπιςτούν οι πόροι και τα δεδομϋνα που απαιτούνται για να προςφερθούν οι υπηρεςύεσ αυτϋσ 28
Ανοικτό και κατανεμημϋνο Με τη βϋλτιςτη γεωγραφικό κατανομό Πόροι, εργαλεύα και διαδικτυακϋσ υπηρεςύεσ ςτην υπηρεςύα χρηςτών κατόπιν εγγραφόσ τουσ ςτο δύκτυο Πόροι, εργαλεύα και διαδικτυακϋσ υπηρεςύεσ παραμϋνουν, προςφϋρονται, ελϋγχονται, βελτιώνονται, κλπ. από τουσ ςυνιςτώντεσ κόμβουσ Αναζότηςη πόρων, εργαλεύων και υπηρεςιών μϋςω περιγραφών τησ ύπαρξόσ τουσ ςε κεντρικό ςυςςωρευτό Πρόςβαςη μϋςω αυθεντικοπούηςησ-εξουςιοδότηςησ και ςύμφωνα με τα δικαιώματα χρόςησ 29 29
Προγραμματύζει την κϊλυψη κενών τόςο ςε πόρουσ όςο και ςε τεχνολογύα ςύμφωνα με τισ ανϊγκεσ των χρηςτών και τισ αρχϋσ των BLARK και ELARK προςαρμοςμϋνων ςτισ ΚΑΕ Προωθεύ τη χρόςη διεθνών προτύπων και βϋλτιςτων πρακτικών (όπου υπϊρχουν) με ςτόχο τη διαλειτουργικότητα πόρων και εργαλεύων τόςο του ελληνικού δικτύου όςο και του ευρωπαώκού Παρϋχει διαρκό εκπαύδευςη ςτη χρόςη και υποςτηρύζει ςε όλα τα ςτϊδια ϋρευνασ, από μεταςχηματιςμό δεδομϋνων μϋχρι την παρουςύαςό τουσ τηρύζεται και προωθεύ τισ αρχϋσ των ανοικτών δεδομϋνων και του ανοικτού λογιςμικού 30 30
FLARENET Fostering Language Resources Network www.flarenet.eu 31 31
Σο FLaReNet εύναι ϋνα διεθνϋσ δύκτυο επιςτημόνων γλωςςικόσ τεχνολογύασ από όλο τον κόςμο και όλουσ τουσ πιθανούσ κλϊδουσ και χώρουσ (ακαδημαώκό, βιομηχανικό, κλπ) με ςκοπό τον προςδιοριςμό επιςτημονικών και τεχνολογικών προτεραιοτότων την διαμόρφωςη ςυςτϊςεων προσ τισ εμπλεκόμενεσ κοινότητεσ ςχετικϊ με πρότυπα γλωςςικόσ τεχνολογύασ και βϋλτιςτεσ πρακτικϋσ 32 32
Καταρτύζει τον διεθνό χϊρτη γλωςςικών πόρων και γλωςςικών εργαλεύων με ςκοπό την ανϊδειξη των κενών και ελλεύψεων ςε επύπεδο γλωςςών και εφαρμογών Καταρτύζει τον διεθνό χϊρτη μεθοδολογιών που χρηςιμοποιούνται για την ανϊπτυξη των γλωςςικών πόρων (π.χ. Wordnet, ςημαςιολογικϊ επιςημειωμϋνα Κ) Καταςκευϊζει την wikipedia για την γλωςςικό τεχνολογύα χεδιϊζει την οντολογύα του χώρου τησ γλωςςικόσ τεχνολογύασ 33 33
META-NET Technology Alliance for Multilingual Europe META-SHARE Open Resource Infrastructure 34 34
ανοιχτό, ολοκληρωμϋνη, αςφαλόσ και διαλειτουργικό υποδομό ΓΠ και ΓΤ για τον τομϋα των Τεχνολογιών Ανθρώπινου Λόγου (ΤΑΛ) και ϊλλων τομϋων (πχ. ψηφιακϋσ βιβλιοθόκεσ, γνωςιακϊ ςυςτόματα, ρομποτικό κτλ.), που θα παρϋχει ςυνεχώσ εξελιςςόμενεσ, κλιμακούμενεσ υπηρεςύεσ ΓΠ/ΓΣ, ςύγχρονα και αναδυόμενα δεδομϋνα (datasets), εργαλεύα και τεχνολογύεσ βϊςει κατανεμημϋνων δικτυωμϋνων (networked) αποθετηρύων και κϋντρων δεδομϋνων προςβϊςιμων μϋςω κοινών διεπαφών που θα εύναι ςυμβατϊ με τα διεθνό πρότυπα, θα ξεπερνούν διαφορϋσ μορφότυπων, ορολογικϋσ ό ςημαςιολογικϋσ, θα επιτρϋπουν / διευκολύνουν την παροχό υπηρεςιών και ςτατικϋσ ό δυναμικϋσ ςυνθϋςεισ, π.χ. workflows υμβατών με νομικούσ και ςχετικούσ με την αςφϊλεια περιοριςμούσ 35 35
Γλωςςικϊ δεδομϋνα (γραπτϊ και προφορικϊ: ςώματα κειμϋνων, λεξικϊ, γραμματικϋσ, οντολογύεσ/ορολογύεσ, κτλ.) δεδομϋνα ςχετιζόμενα με τη γλώςςα (που περιλαμβϊνουν ό ςχετύζονται με ϊλλα μϋςα και τροπικότητεσ) εργαλεύα και τεχνολογύεσ επεξεργαςύασ και επιςημεύωςησ, υπηρεςύεσ με χρόςη γλωςςικών εργαλεύων και τεχνολογιών, ροϋσ εργαςιών (workflows) ςυνδυϊζοντασ διαλειτουργικϋσ υπηρεςύεσ, εργαλεύα, μετρικϋσ και πρωτόκολλα αξιολόγηςησ, υπηρεςύεσ αξιολόγηςησ (assessment and evaluation) 36 36
Δημόςιοι και ιδιωτικού φορεύσ Ε&Α καθώσ και βιομηχανικού φορεύσ / πϊροχοι και χρόςτεσ ΤΑΛ: Ακαδημαώκϊ ιδρύματα, ερευνητικού οργανιςμού, πανεπιςτόμια Ερευνητϋσ και φοιτητϋσ Βιομηχανικού οργανιςμού και ΜΜΕ Εθνικϋσ κυβερνόςεισ, οργανιςμού ΕΕ και ιδιωτικού επενδυτϋσ. υγκεκριμϋνα Παραγωγού και πϊροχοι ΓΠ και ΓΣ, Χρόςτεσ ΓΠ και ΓΣ και technology integrators, Αποθετόρια ΓΠ και ΓΣ και Διαμορφωτϋσ πολιτικόσ για τη ΓΣ και ϊλλοι χρηματοδότεσ και χορηγού ΓΠ και ΓΣ. (βλ. automatic, highly accurate and real-time translation between the major languages of the world greatly lowering the barriers to international commerce and collaboration Strategy for American Innovation, President Obama 37 37
Τπηρεςύεσ εγγραφόσ, καταλογογρϊφηςησ, περιγραφόσ και φόρτωςησ (uploading) πόρων / εργαλεύων, θϋαςησ και πρόςβαςησ, αξιολόγηςησ και διαχεύριςησ, αρχειοθϋτηςησ, ςυντόρηςησ και διανομόσ, διαχεύριςη νομικών θεμϊτων και θεμϊτων Πνευματικόσ Ιδιοκτηςύασ Τπηρεςύεσ ςυςτϊςεων προσ τουσ χρόςτεσ, ςτατιςτικϊ ςτοιχεύα ανϊ γλώςςα, τύπο δεδομϋνων, εφαρμογό, κλπ. Τπηρεςύεσ ςύνδεςησ πόρων και εργαλεύων μϋςα από ϋνα πλαύςιο ςυντακτικόσ και ςημαςιολογικόσ διαλειτουργικότητασ με ςκοπό τη δυνατότητα δημιουργύασ, δυναμικϊ (on the fly), ροών εργαςιών και ςυςτημϊτων μεγαλύτερησ πολυπλοκότητασ 38 38
"The vision I have for the Web is about anything being potentially connected with anything. It is a vision that provides us with new freedom, and allows us to grow faster than we ever could.... it brings the workings of society closer to the workings of our minds." Tim Berners-Lee : Weaving the Web, 2000 39 39
CLARIN Website: http://www.clarin.eu CLARIN Office: clarin@clarin.eu Ελληνικόσ ιςτότοποσ: http://www.clarin.gr Επικοινωνύα: info.clarin-el@ilsp.gr 40
ασ ευχαριςτώ πολύ! 41 41