ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 14 ( βιβλίο Α Γυµνασίου) Φύλλο εργασία στη Γραµµατική Ενεστώτα και Μέλλοντα Μέση Φωνή γ λύω Σ λύει Ο το λύει µε λύοµεν µε λύετε Ο τοι λύουσι(ν) Ποιο χρόνο συναντάµε εδώ; Σε ποια φωνή είναι το ρήµα; γ λύ-σ-ω Ποιο χρόνο Σ λύ-σ-ει συναντάµε εδώ; Ο το λύ-σ-ει µε λύ-σ-οµεν µε λύ-σ-ετε Σε ποια φωνή είναι Ο τοι λύ-σ-ουσι(ν) το ρήµα;.... Παρατηρήστε προσεκτικά του πιο κάτω ρηµατικού τύπου και απαντήστε στι ερωτήσει που ακολουθούν: γράφοµαι γράψοµαι Με βάση τις γνώσεις σας από τα νέα ελληνικά, σε ποια φωνή είναι τα ρήµατα;... Μήπως µπορείτε να διακρίνετε και τους χρόνους; Προσπαθήστε να κλίνετε το ρήµα θεραπεύοµαι στην οριστική Ενεστώτα στα Νέα Ελληνικά (α πίνακα ) και στα Αρχαία Ελληνικά (β πίνακα ). ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Εγώ θεραπεύοµαι Εσύ Αυτό Εµεί Εσεί Αυτοί Αν κοιτάξετε στη σ. 112 του βιβλίου σα, θα βρείτε και τι καταλήξει που χρειάζεστε για τον απέναντι πίνακα. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ γ θεραπεύοµαι Σ. Ο το. µε µε Ο τοι Προσπαθήστε να σχηµατίσετε τα γνωστά µας βαρύτονα ρήµατα στη µέση φωνή στον ενεστώτα και µέλλοντα (για τις καταλήξεις συµβουλευτείτε τον πιο πάνω πίνακα). ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ (λύω) λύ - οµαι (α πρ. εν.) λύ - σ -.. (παιδεύω).. (β πρ. εν.)...
(πορεύω) (γ πρ. εν.) (στρατεύω). (α πρ. πλ.).. ( ναπαύω).. (β πρ.πλ.).. (κωλύω) (γ πρ.πλ.). Τι διαπιστώνω για τα πιο πάνω βαρύτονα ρήµατα; Α) Ως προς το σχηµατισµό του µέλλοντα;. Με βάση τα πιο πάνω να σχηµατίσετε το µέλλοντα του ρήµατος γράφοµαι. Θυµηθείτε το σχηµατισµό του χρόνου αυτού στην ενεργητική φωνή. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ γ γράψοµαι Σ. Ο το. µε µε Ο τοι ΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ 1. Σε σχέση µε τον ενεστώτα Είστε έτοιµοι για µαθηµατικές εξισώσεις; ιαβάστε δυνατά τα πιο κάτω παραδείγµατα, ώστε να τα ακούσει µόνο ο διπλανός σας. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΦΩΝΟΛΗΚΤΑ φυλάττοµαι φυλάκ-σ-οµαι φυλάξοµαι κ,γ,χ, + σ = ξ (ουρανικόληκτα) γράφοµαι γράφ σ-οµαι γράψοµαι π,β,φ + σ = ψ (χειλικόληκτα) Πείθοµαι Πείθ σ-οµαι πείσοµαι τ,δ,θ + σ = σ Ποιος κανόνας εξάγεται από το σχηµατισµό του µέλλοντα αυτού;..
Α) Θυµηθείτε τον ενεστώτα του ρ. ε µί και συµπληρώστε τον πρώτο πίνακα. Β) Για να δείτε πώς σχηµατίζεται ο µέλλοντας του ρ. ε µί, µπορείτε να µελετήσετε τα πιο κάτω παραδείγµατα. ΕΝΙΚΟΣ γ σοµαι ε τυχή. Σ σ (ει) καλ πα. Ο το σται γεννα ο ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ µε σόµεθα σώφρονε. µε σεσθε γιε Ο τοι σονται πολυπράγµονε. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ.....
ΛΥΣΕΙΣ Φύλλο εργασία στη Γραµµατική Ενεστώτα και Μέλλοντα Μέση Φωνή γ λύω σ λύει Ο το λύει µε λύοµεν µε λύετε Ο τοι λύουσι(ν) Ποιο χρόνο συναντάµε εδώ; Σε ποια φωνή είναι το ρήµα; γ λύ-σ-ω Σ λύ-σ-ει Ο το λύ-σ-ει µε λύ-σ-οµεν µε λύ-σ-ετε Ο τοι λύ-σ-ουσι(ν) Ποιο χρόνο συναντάµε εδώ; Στο µέλλοντα Σε ποια φωνή είναι το ρήµα; Στην ενεργητική φωνή. Παρατηρήστε προσεκτικά του πιο κάτω ρηµατικού τύπου και απαντήστε στι ερωτήσει που ακολουθούν: γράφοµαι γράψοµαι Με βάση τις γνώσεις σας από τα νέα ελληνικά, σε ποια φωνή είναι τα ρήµατα; Στη µέση φωνή Μήπως µπορείτε να διακρίνετε και τους χρόνους; Ενεστώτας-Μέλλοντας Προσπαθήστε να κλίνετε το ρήµα θεραπεύοµαι στην οριστική Ενεστώτα στα Νέα Ελληνικά (α πίνακα ) και στα Αρχαία Ελληνικά (β πίνακα ). ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Εγώ θαυµάζοµαι Εσύ θαυµάζεσαι Αυτό θαυµάζεται Εµεί θαυµαζόµαστε Εσεί θαυµάζεστε Αυτοί θαυµάζονται ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ γ θαυµάζοµαι Σ θαυµάζ (ει) Ο το θαυµάζεται µε θαυµαζόµεθα µε θαυµάζεσθε Ο τοι θαυµάζονται Αν κοιτάξετε στη σ. 112 του βιβλίου σα, θα βρείτε και τι καταλήξει που χρειάζεστε για τον απέναντι πίνακα. Προσπαθήστε να σχηµατίσετε τα γνωστά µας βαρύτονα ρήµατα στη µέση φωνή στον ενεστώτα και µέλλοντα (για τις καταλήξεις συµβουλευτείτε τον πιο πάνω πίνακα). ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ (λύω) λύ - οµαι (α πρ. εν.) λύ - σ - οµαι (παιδεύω) παιδεύ (ει) (β πρ. εν.) παιδεύ-σ- (πορεύω) πορεύεται (γ πρ. εν.) πορεύ-σ-εται
(στρατεύω) στρατευόµεθα (α πρ. πλ.) στρατευ-σ-όµεθα ( ναπαύω) ναπαύεσθε (β πρ.πλ.) ναπαύ-σ-εσθε (κωλύω) κωλύονται (γ πρ.πλ.) κωλύ-σ-ονται Τι διαπιστώνω για τα πιο πάνω βαρύτονα ρήµατα; Α) Ως προς το σχηµατισµό του µέλλοντα; Προστίθεται στις καταλήξεις του ενεστώτα ο χρονικός χαρακτήρας σ. Με βάση τα πιο πάνω να σχηµατίσετε το µέλλοντα του ρήµατος γράφοµαι. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ γ γράψοµαι Σ γράψ Ο το γράψεται µε γραψόµεθα µε γράψεσθε Ο τοι γράψονται ΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ 1. Σε σχέση µε τον ενεστώτα Το φ+σ=ψ Είστε έτοιµοι για µαθηµατικές εξισώσεις; ιαβάστε δυνατά τα πιο κάτω παραδείγµατα, ώστε να τα ακούσει µόνο ο διπλανός σας. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΦΩΝΟΛΗΚΤΑ φυλάττοµαι φυλάκ-σ-οµαι φυλάξοµαι κ,γ,χ, + σ = ξ (ουρανικόληκτα) γράφοµαι γράφ σ-οµαι γράψοµαι π,β,φ + σ = ψ (χειλικόληκτα) Πείθοµαι Πείθ σ-οµαι πείσοµαι τ,δ,θ + σ = σ
Για να δείτε πώς σχηµατίζεται ο µέλλοντας του ρ. ε µί, µπορείτε να ανατρέξετε στη σ. 112 του βιβλίου σας και να τον γράψετε στον πιο κάτω πίνακα. ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ γ σοµαι ε τυχή. µε σόµεθα σώφρονε. Σ σ (ει) καλ πα. µε σεσθε γιε. Ο το σται γεννα ο Ο τοι σονται πολυπράγµονε. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ Ε µ Ε στ (ν) σµ ν στ Ε σ (ν) ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ σοµαι σ ή σει σται σόµεθα σεσθε σονται
Συµφωνόληκτα ουσιαστικά της Γ κλίσης σε ων / οντος ιαβάστε τις πιο κάτω προτάσεις και τοποθετήστε στον πίνακα που ακολουθεί τα υπογραµµισµένα ουσιαστικά. ( έστε προσεκτικά το άρθρο, για να σας βοηθήσει). Με βάση την πτώση που θα συναντήσετε στις πιο κάτω προτάσεις, να συµπληρώσετε τα κενά της ίδιας πτώσης και των άλλων ουσιαστικών που έχετε στον πίνακά σας. 1. 1. Τ ν θηρίων λέων ρχει. 2. Τρόµον το λέοντο ο φθαλµο το νθρώποι ποιο σιν. 3. Ο θηρευτα το λέουσιν νέδρα κατασκευάζουσιν. 4. κακ λέον, διατ τ ν υ ν δηξα (=δάγκωσε ); 5. Τ τ ν γερόντων συµβουλ κουε. 6. Ο γέροντε συµβουλ διδόασι(=δίνουν ) τα πόλεσιν. 7. Ο πολ ται το ρχοντα τιµο σιν. 8. Τ παιδίον τ γέροντι πείθεται. 9. νεανία τ ν λέοντα φοβ ται. ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ονοµ. λέων γέρων ρχων Γεν. οτ. Αιτ. Κλητ. Ονοµ Γεν. οτ. Αιτ. Κλητ. ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Συµφωνόληκτα ουσιαστικά της Γ κλίσεως σε ας / αντος ιαβάστε τις πιο κάτω προτάσεις και τοποθετήστε στον πίνακα που ακολουθεί τα υπογραµµισµένα ουσιαστικά. ( έστε προσεκτικά το άρθρο, για να σας βοηθήσει). Με βάση την πτώση που θα συναντήσετε στις πιο κάτω προτάσεις, να συµπληρώσετε τα κενά της ίδιας πτώσης και των άλλων ουσιαστικών που έχετε στον πίνακά σας. 1. ν τ κορυφ το κρου στ ν νδριά. 2. κ Πεντέλη το νδριάντο τ µάρµαρον ν. 3. γρότη προσφέρει στέφανον τ νδριάντι. 4. Τιµ σι τ ν νδριάντα το ρωο. 5. κε ζων Κύκλωπε κα γρια φ λα γιγάντων. 6. Το γίγασιν θε το πολέµου συνεµάχησεν. 7. γίγαν, θαυµάζοµεν τ ν λκ ν (δύναµη) σου. ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ον. νδριά γίγα λέφα δάµα Γεν. οτ. Αιτ. Κλ. ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ον. ο νδριάντε ο γίγαντε ο λέφαντε ο δάµαντε Γεν. οτ. Αιτ. Κλ.
Συµφωνόληκτα ουσιαστικά της Γ κλίσεως σε ων / οντος ιαβάστε τις πιο κάτω προτάσεις και τοποθετήστε στον πίνακα που ακολουθεί τα υπογραµµισµένα ουσιαστικά. ( έστε προσεκτικά το άρθρο, για να σας βοηθήσει). Με βάση την πτώση που θα συναντήσετε στις πιο κάτω προτάσεις, να συµπληρώσετε τα κενά της ίδιας πτώσης και των άλλων ουσιαστικών που έχετε στον πίνακά σας. 1. Τ ν θηρίων λέων ρχει. 2. Τρόµον το λέοντο ο φθαλµο το νθρώποι ποιο σιν. 3. Ο θηρευτα το λέουσιν νέδρα κατασκευάζουσιν. 4. Ὦ κακ λέον, διατ τ ν υ ν δηξα (=δάγκωσε ); 5. Τ τ ν γερόντων συµβουλ κουε. 6. Ο γέροντε συµβουλά διδόασι(=δίνουν ) τα πόλεσιν. 7. Ο πολ ται το ρχοντα τιµο σιν. 8. Τ παιδίον τ γέροντι πείθεται. 9. νεανία τ ν λέοντα φοβ ται. ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ονοµ. λέων γέρων ρχων Γεν. το λέοντο το γέροντο το ρχοντο οτ. τ λέοντι τ γέροντι τ ρχοντι Αιτ. τ ν λέοντα τ ν γέροντα τ ν ρχοντα Κλητ. ( )λέον ( ) γέρον ( ) ρχον ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ονοµ. ο λέοντε ο γέροντε ο ρχοντε Γεν. τῶν λεόντων τῶν γερόντων τῶν ρχόντων οτ. το λέουσι το γέρουσι το ρχουσι Αιτ. το λέοντα το γέροντα το ρχοντα Κλητ. ( )λέοντε ( ) γέροντε ( ) ρχοντε
Συµφωνόληκτα ουσιαστικά της Γ κλίσεως σε ας / αντος ιαβάστε τις πιο κάτω προτάσεις και τοποθετήστε στον πίνακα που ακολουθεί τα υπογραµµισµένα ουσιαστικά. ( έστε προσεκτικά το άρθρο, για να σας βοηθήσει). Με βάση την πτώση που θα συναντήσετε στις πιο κάτω προτάσεις, να συµπληρώσετε τα κενά της ίδιας πτώσης και των άλλων ουσιαστικών που έχετε στον πίνακά σας. 1. ν τ κορυφ το κρου στίν νδριά. 2. κ Πεντέλη το νδριάντο τ µάρµαρον ν. 3. γρότη προσφέρει στέφανον τ νδριάντι. 4. Τιµ σι τ ν νδριάντα το ρωο. 5. κε ζων Κύκλωπε κα γρια φ λα γιγάντων. 6. Το γίγασιν θε το πολέµου συνεµάχησεν. 7. γίγαν, θαυµάζοµεν τ ν λκ ν (δύναµη) σου. ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ον. νδριά γίγα λέφα δάµα Γεν. το νδριάντο το γίγαντο το λέφαντο το δάµαντο οτ. τ νδριάντι τ γίγαντι τ λέφαντι τ δάµαντι Αιτ. τ ν νδριάντα τ ν γίγαντα τ ν λέφαντα τ ν δάµαντα Κλ. ( ) νδριά ( ) γίγαν ( ) λέφα ( ) δάµα ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ Ον. ο νδριάντε ο γίγαντε ο λέφαντε ο δάµαντε Γεν. τῶν νδριάντων τῶν γιγάντων τῶν λεφάντων τῶν δαµάντων οτ. το νδρι σι το γίγασι το λέφασι το δάµασι Αιτ. το νδριάντα το γίγαντα το λέφαντα το δάµαντα Κλ. ( ) νδριάντε ( ) γίγαντε ( ) λέφαντε ( ) δάµαντε
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 14 ( βιβλίο Α Γυµνασίου) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Με βάση το κείµενό σας στη σελ. 106 του βιβλίου σας, να απαντήσετε στις πιο κάτω ερωτήσεις, συµπληρώνοντας τα κενά στα Αρχαία Ελληνικά. Ποιοι είναι οι ήρωες του µύθου; Ποια γνωρίσµατα χάρισε ο Προµηθέας στο λέοντα;.. Ποιο είναι το παράπονο του λέοντα, αφού είχε τόσο σπουδαία χαρίσµατα («τοιο το δ ν»); «.» Ο Προµηθέα λέει ότι άδικα τον κατηγορεί ( «Τί µε µάτην α τι ;») και δικαιολογείται:......,... Πώ ερµηνεύει ο Προµηθέα την αδυναµία (φοβία) του λέοντα;.......... Σε ποια κατάσταση βρισκόταν το ζώο αυτό;..... Πώς εµφανίζεται ο ελέφαντας µπροστά στο λιοντάρι; διαπαντ... Τι προκαλεί την αντίδραση αυτή στο ζώο; ( τί ποτε ο δ µικρ ν τρεµε σου τ ο );........ Πόσο δικαιολογηµένο είναι ο φόβο του; «ρ το το τ βραχύ, τ βοµβο ν; ν ε σδύν.....,. Γιατί το λιοντάρι δεν επιθυµεί πια να πεθάνει; Πώς βλέπει τον εαυτό του;..... σον κρείττων Χρησιµοποιώντα τα γλωσσικά σχόλια στη σελίδα 107 και αξιοποιώντα τι απαντήσει σα, να αποδώσετε το µύθο του Αισώπου στα Νέα Ελληνικά....................
Θυµηθείτε το µύθο του Αισώπου στην Ενότητα 6. Ποιο ήταν το παράπονο τότε του ελαφιού και ποιο τώρα του λιονταριού; Συζητήστε τις δύο στάσεις των ζώων και διατυπώστε φράσεις που χρησιµοποιούµε στα Νέα Ελληνικά, µε βάση το επιµύθιο του µύθου της Ενότητας 14. καταµέµφοµαι Το ρήµα αυτό είναι σύνθετο από την πρόθεση κατά και το ρήµα µέµφοµαι ( κατηγορώ). Να σχηµατίσετε και άλλε απλέ και σύνθετε λέξει µε το ρήµα µέµφοµαι. Συµβουλευθείτε και τα γλωσσικά σχόλια του βιβλίου σα (σελίδα 107). π. χ. µοµφή,...,...,...,... πάσχω Να σχηµατίσετε και άλλε απλέ και σύνθετε λέξει µε το ρήµα πάσχω. π.χ. πάθο,,.,, Από το Β2 µέρος του βιβλίου σας να κάνετε την άσκηση 2 και 4.