Αποστέλλεται εν θέματι δελτίο επιχειρηματικών ειδήσεων Απριλίου 2007 για την Τουρκική οικονομία. Ο Προϊστάμενος

Transcript

1 ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Προς : ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟ Κωνσταντινούπολη, Αρ. Πρωτ. Φ.2710/455 Υπουργείο Εξωτερικών Β2 Δ/νση Κοιν. : Διπλ. Γραφείο Υφυπουργού κ. Ευρ. Στυλιανίδη Γραφείο Γ.Γ. ΔΟΣ & ΑΣ κ. Θ. Σκυλακάκη Γραφείο κ. Β Γεν. Δ/ντού Α4, Γ1 Δ/νσεις Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών (μέσω ΥΠΕΞ) Γραφείο Υπουργού κ. Γ. Αλογοσκούφη (Υπ όψιν κας Μ. Καμπάνη) Γραφείο Γ.Γ. κ. Ι. Σιδηρόπουλου Υπουργείο Ανάπτυξης (μέσω ΥΠΕΞ) Γραφείο Υπουργού κ. Δ. Σιούφα Γραφείο Γ.Γ. κ. Ν. Στεφάνου Πρεσβεία Άγκυρας/Γραφείο ΟΕΥ Προξενείο Αδριανούπολης Προξενείο Σμύρνης MA E.E. Φορείς (ως Πίνακα Αποδεκτών) μέσω ημών Ε.Δ. : Γ.Π. Κων/πολης Θέμα: Δελτίο οικονομικών και εμπορικών εξελίξεων Τουρκίας Αποστέλλεται εν θέματι δελτίο επιχειρηματικών ειδήσεων Απριλίου 2007 για την Τουρκική οικονομία. Ο Προϊστάμενος Συνημ.: 8 σελίδες Δημήτριος Χαλεπίδης Σύμβουλος ΟΕΥ Α Tel: , , Fax ,

2 ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ-ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2007 Επιχειρηματικά νέα Ανάπτυξη Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Τουρκικής Στατιστικής Υπηρεσίας η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις σημείωσαν το τελευταίο τρίμηνο του 2006 επιβράδυνση στους αυξητικούς τους ρυθμούς, αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης περιοριστικής νομισματικής πολιτικής που ακολουθεί η Κεντρική Τράπεζα. Για το σύνολο του 2006 η εγχώρια ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε 5,2% που αποτελεί έναν από τους χαμηλότερους ρυθμούς αύξησης των τελευταίων τεσσάρων ετών. Το ΑΕΠ για το τελευταίο τρίμηνο του 2006 αυξήθηκε 5,2% και για το σύνολο του υπό εξέταση έτους 6,1%, ενισχυμένο σημαντικά από την δυναμική των εξαγωγών. Οι τελευταίες, αν και δεν παρουσίασαν τις επιδόσεις των τελευταίων τεσσάρων ετών, κατόρθωσαν να αυξηθούν 16%. Οι πρώτες ενδείξεις για το 2007 για την εγχώρια κατανάλωση δείχνουν ότι θα συνεχιστεί η επιβράδυνση των αυξητικών της τιμών, καθώς οι τράπεζες (λόγω του υψηλού κόστους του χρήματος) δυσκολεύονται να διατηρήσουν τις αυξήσεις στις χορηγήσεις τους στα επίπεδα που είχαν πετύχει προ της χρηματοοικονομικής κρίσης του Μαΐου του περασμένου έτους. Πληθωρισμός Οι πληθωριστικές πιέσεις εξακολουθούν να ευρίσκονται εκτός των στόχων που έχει θέσει η Κεντρική Τράπεζα, παρόλο την συνεχιζόμενη περιοριστική νομισματική πολιτική που εφαρμόζει. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή τον Απρίλιο αυξήθηκε κατά 1,21% και ο δείκτης τιμών παραγωγού κατά 0,8%, περισσότερο από ότι αναμενόταν κυρίως ως αποτέλεσμα των αυξημένων τιμών στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας. Ο δωδεκάμηνος κυλιόμενος πληθωρισμός διαμορφώνεται στο 10,72%. Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας διατήρησε αμετάβλητο το προεξοφλητικό επιτόκιο στο 17,5%, και θα εξακολουθήσει να διατηρεί 1

3 τα βραχυχρόνια επιτόκια δανεισμού στα σημερινά υψηλά επίπεδα για το μεγαλύτερο διάστημα του τρέχοντος έτους. Εξαγωγές Συνεχίζεται η δυναμική άνοδος των εξαγωγών της τουρκικής οικονομίας. Ήδη, με τα στοιχεία του Φεβρουαρίου η αύξηση αυτών σε δωδεκάμηνη βάση έχει πλησιάσει το 19%. Μάλιστα, η άνοδος αυτή επιτυγχάνεται σε μία περίοδο όπου το τοπικό νόμισμα παρουσιάζεται υπερτιμημένο (σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τραπέζης η λίρα σε όρους πραγματικού εμπορίου είναι 42% ισχυρότερη από τις αρχές του 2002). Από την άλλη πλευρά το επίπεδο των πραγματικών μισθών αυξήθηκε για το ,1%, ενώ η παραγωγικότητα της εργασίας για το ίδιο διάστημα κατά 5%. Η δυναμική των εξαγωγών εξηγεί την ισχυρή αύξηση του μεταποιητικού προϊόντος σε μία περίοδο που η εγχώρια ζήτηση δείχνει σημάδια κοπώσεως. Ξένες επενδύσεις Η εισροή των ξένων κεφαλαίων εξακολουθεί να ευρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, ακολουθώντας τις τάσεις που διαμορφώθηκαν τα δύο τελευταία έτη. Για τους δύο πρώτους μήνες του 2007 εισέρρευσαν στη χώρα κεφάλαια ύψους 13 δισ. δολ. ΗΠΑ, εκ των οποίων τα 6 είναι υπό μορφή άμεσων ξένων επενδύσεων. Ιδιωτικοποιήσεις Ο επικεφαλής του Οργανισμού Αποκρατικοποιήσεων κ. Metin Kilci ανακοίνωσε ότι το 2008 το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων θα εστιαστεί στις δημόσιες υπηρεσίες καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα που θα περιλαμβάνει τον τομέα των υποδομών (φυσικό αέριο, ύδρευση, αυτοκινητόδρομοι και γέφυρες). Εντός του 2007 εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί η ιδιωτικοποίηση της βιομηχανίας πετροχημικών Petkim, της Halkbank και του λιμένα του Γαλατά, ενώ αβέβαιη είναι η πορεία της βιομηχανίας τσιγάρων Tekel λόγω απουσίας ενδιαφέροντος. Ενέργεια Εγκαινιάστηκε από τον Υπουργό Ενέργειας κ. Hilmi Guler η πρώτη μονάδα παραγωγής φυσικού αερίου στην Akcakoca στην Μαύρη Θάλασσα. Η κατασκευή της μονάδας (σύμπραξη του κρατικού Οργανισμού Πετρελαίου TPAO με μερίδιο 51%, της Toreador Turkey και της Strategic Energy Turkey) κόστισε 300 εκ. δολ. ΗΠΑ, ενώ η ημερήσια παραγωγή της υπολογίζεται ότι θα ανέρχεται σε 1,5 εκ. κυβικά μέτρα (ισόποση σχεδόν της έως σήμερα παραγωγής). 2

4 Κλάδος τσιμέντου Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Βιομηχανιών Τσιμέντου η παραγωγή αυξήθηκε 10% το 2006 έναντι του 2005, οι εξαγωγές όμως μειώθηκαν κατά 27% ως συνέπεια της αυξημένης εγχώριας ζήτησης. Εκ της συνολικής παραγωγής ύψους 47,4 εκ. τόνων εξήχθησαν 5,7 εκ. τόνοι. Κερδοφορία μεγαλύτερων επιχειρήσεων Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Χρηματιστήριο Κων/πολης η κερδοφορία των μεγαλύτερων εισηγμένων επιχειρήσεων (δείκτης ΙΜΚΒ-30) παρουσίασε αύξηση 31% σε σχέση με το 2005 φθάνοντας τα 8,5 δισ. δολ. ΗΠΑ. εξ αυτών η Erdemir σημείωσε την μεγαλύτερη αύξηση με ποσοστό 255%. Ενδεικτικά, παραθέτουμε ακολούθως τις επιδόσεις (σε εκ. λίρες) των κυριότερων και πλέον γνωστών εταιρειών του δείκτη ΙΜΚΒ-30. Επωνυμία Μεταβολή Akbank % Arcelik % Denisbank % Erdemir % Finansbank % Garanti Bank % Is Bank % Koc Holding % Migros % Sabanci Holding % Turkcell % Turkish Airlines % Tupras % Ulker % Vakif Bank % Vestel % Ενίσχυση εξαγωγών Στο πλαίσιο δράσεων για την ενίσχυση των εξαγωγών της η Τουρκία έχει θεσπίσει από το 2004 το πρόγραμμα με την επωνυμία Turquality το οποίο αποσκοπεί στην υποστήριξη των τουρκικών επιχειρήσεων προκειμένου να επιτύχουν αποτελεσματική προβολή επώνυμων προϊόντων σε αγορές-στόχους. Το Turquality προβλέπει τον εντοπισμό επιχειρήσεων με προοπτική ανάπτυξης επώνυμων προϊόντων και κατόπιν την συνδρομή τους τόσο σε συμβουλευτικό επίπεδο σε θέματα μάρκετινγκ όσο και σε χρηματοδοτικό. Καταρχήν, το πρόγραμμα εφαρμόστηκε πιλοτικά στον κλάδο του έτοιμου ενδύματος, ενώ μετέπειτα επεκτάθηκε και σε εκείνους των οικιακών συσκευών, των ηλεκτρικών ειδών, του κοσμήματος και της αυτοκινητοβιομηχανίας. Μέχρι σήμερα έχουν επωφεληθεί από το πρόγραμμα 33 επιχειρήσεις. 3

5 Βάσει του προγράμματος, την επεξεργασία και εφαρμογή του οποίου έχει αναλάβει η εταιρεία Deloıtte&Touche υπό την εποπτεία και έλεγχο του Υφυπουργείου Εξωτερικού Εμπορίου, προβλέπεται η χρηματική ενίσχυση των επιχειρήσεων που εντάσσονται στο Turquality για δράσεις τους που αφορούν στην δημιουργία προβεβλημένης επωνυμίας σε ξένες αγορές έως και του μισού του κόστους αυτών (με ανώτατο όριο το ποσό του 1 εκ. δολ. ΗΠΑ για κάθε επιχείρηση). Ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος ήταν 35 εκ. δολ. ΗΠΑ εκ των οποίων έχουν ήδη εκταμιευθεί 12,5 εκ. σε εταιρείες του κλάδου ετοίμων ενδυμάτων. Το 2006 ο προϋπολογισμός ήταν 260 εκ. δολ. ΗΠΑ, ενώ το τ.ε. αναμένεται να υπερβεί τα 300 εκ. δολ. ΗΠΑ. Οι επιχειρήσεις δύνανται να επωφεληθούν του προγράμματος για μία περίοδο πέντε ετών. Μεταξύ των δραστηριοτήτων που τυγχάνουν ενίσχυσης είναι: η κατοχύρωση σήματος, το βιομηχανικό σχέδιο, το πιστοποιητικό ποιότητας, η προβολή και διαφήμιση, το μάρκετινγκ, η ενοικίαση και διακόσμηση χώρων προβολής (showrooms) και πώλησης (shop-in-shop, franchising), καθώς και οι συμβουλευτικές υπηρεσίες σε θέματα οργάνωσης, λειτουργίας και τεχνολογίας. Η παροχή των χρηματικών ενισχύσεων έπεται συστηματικής αξιολόγησης από την Deloıtte&Touche, βάσει κριτηρίων που σχετίζονται με τις πρακτικές και τις επιδόσεις των υποψήφιων επιχειρήσεων όσον αφορά την δημιουργία επώνυμων προϊόντων, και τελεί υπό την έγκριση του Υφυπουργείου Εξωτερικού Εμπορίου. Βασική μέριμνα και απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη μίας επιχείρησης στο Turquality είναι η δυνατότητα δημιουργίας επωνυμιών διεθνούς βεληνεκούς. Διεθνείς συνεργασίες κατασκευαστικός τομέας Η Αλβανία αναζητεί χρηματοδότηση ύψους εκ. ευρώ για την κατασκευή τμήματος (μήκους 60 χλμ.) του οδικού άξονα προς το Κοσσυφοπέδιο, έργο που έχει αναλάβει κοινοπραξία της αμερικανικής Bechtel και της τουρκικής Enka. Το συνολικό κόστος της συμφωνίας η οποία υπεγράφη τον περασμένο Οκτώβριο με τις δύο εταιρείες ανέρχεται σε 418 εκ. ευρώ. Τηλεπικοινωνίες Η Turkcell (συνιδιοκτησίας της τουρκικής Cukurova, της νορβηγικής TeliaSonera και της ρωσσικής Alfa Group) και η Oger Telecom (βασικός μέτοχος με μερίδιο 55% της Turk Telekom) φέρονται να είναι μεταξύ των τεσσάρων υποψηφίων για την εξαγορά του 65% της βουλγαρικής εταιρείας σταθερής τηλεφωνίας Bulgarıan Telecommunıcatıons Company (BTC). Οι προσφορές υπολογίζονται σε 1,65-1,95 δισ. ευρώ. Εκτιμάται ότι οι προσφορές των προαναφερθέντων εταιρειών πιθανόν να έχουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας έναντι των άλλων δύο υποψηφίων (Texas Pacific Group και Warburg Pincus) λόγω των δυνατοτήτων επίτευξης συνεργειών με τα υφιστάμενα δίκτυά τους στην Τουρκία. 4

6 Ιδιωτικοποίηση μαρίνας Τσεσμέ Ανακοινώθηκε η σύμπραξη της εταιρείας ανάπτυξης μαρίνων Camper & Nicholsons (CNI) με την τουρκική IC Ictas Insaat για την υλοποίηση έργου κατασκευής της μαρίνας του Τσεσμέ (περιοχή Σμύρνης) με την μορφή BOT. H CNI, η οποία αποκτά δικαιώματα εκμετάλλευσης για περίοδο 25 ετών, προγραμματίζει να επενδύσει κεφάλαια ύψους 3,78 εκ. ευρώ τους προσεχείς 12 μήνες για την κατασκευή της μαρίνας. Τραπεζικός τομέας Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εποπτικής και Ρυθμιστικής Αρχής Τραπεζικού Τομέα το σύνολο του ενεργητικού του τομέα έφθασε τα 486 δισ. λίρες, αυξημένο κατά 22,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Παρόλο που η αυξητικές τάσεις των χορηγήσεων επιβραδύνθηκαν, ιδιαίτερα μετά την χρηματιστηριακή κρίση του περασμένου Μαΐου- Ιουνίου, το ποσοστό τους στο σύνολο του ενεργητικού αυξήθηκε από 37,8% στο 43,2%. Τα καθαρά κέρδη του τραπεζικού τομέα αυξήθηκαν από 5,7 δισ. λίρες σε 11,1 δισ. λίρες. Το ποσοστό των επισφαλειών μειώθηκε από 4,8% στο 3,8%. Το σύνολο των εν λειτουργία τραπεζικών ιδρυμάτων είναι 46 με υποκαταστήματα (αύξηση 10,5% έναντι του 2005) και εργαζόμενους (αύξηση 8%). Μεταξύ των δύο περιόδων παρατηρείται μείωση των απασχολούμενων τραπεζικών υπαλλήλων ανά κατάστημα από 21,2 σε 20,7. Τουρισμός Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Τουρκίας οι καθαρές τουριστικές πρόσοδοι το πρώτο τρίμηνο του 2007 ανήλθαν σε 1,5 δισ. δολ. ΗΠΑ αυξημένες κατά 4% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του Τα μικρότερα των αναμενομένων έσοδα κατά το 2006 οφειλόταν κυρίως στην γρίπη των πτηνών και την αναταραχή στις γειτονικές χώρες. Διμερές εμπόριο Ελλάδος-Τουρκίας Βάσει στοιχείων της Τουρκικής Στατιστικής Υπηρεσίας για το πρώτο δίμηνο του 2007 το εμπορικό έλλειμμα εις βάρος της Ελλάδος παρουσίασε μεγάλη επιδείνωση. Συγκεκριμένα, οι ελληνικές εξαγωγές εμφανίζονται μειωμένες κατά 10% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2006, ενώ οι τουρκικές εξαγωγές παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 70%. Ως αποτέλεσμα η αύξηση του εμπορικού ελλείμματος της Ελλάδος ανέρχεται σε 435%. Η ανωτέρω εικόνα επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία της EUROSTAT με πλέον αρνητικούς όρους μάλιστα. Η μείωση των ελληνικών εισαγωγών υπολογίζεται σε 27,1% και η άνοδος των τουρκικών σε 57,3%, το δε εμπορικό έλλειμμα εμφανίζεται αυξημένο κατά 931,6%! Εντυπωσιακή είναι η υποχώρηση των ελληνικών εξαγωγών στις τρεις 5

7 κύριες κατηγορίες προϊόντων (οι οποίες το 2006 αντιπροσώπευαν το 71,5% της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών). Αναλυτικά, οι εξαγωγές καυσίμων είναι μειωμένες κατά 54,6%, του βαμβακιού κατά 74,4% και των πλαστικών κατά 35,8%, το μερίδιο δε αυτών στο σύνολο των εξαγωγών συρρικνώθηκε στο 57,6% (στοιχεία EUROSTAT). Παρόλο ότι το υπό εξέταση χρονικό διάστημα είναι μικρό για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων η προαναφερθείσα εξέλιξη αποδεικνύει ευθέως (όπως είχαμε επισημάνει επανειλημμένως σε προηγούμενα σημειώματά μας) την αδυναμία που ενέχει για την σταθερή και ομαλή ανάπτυξη των ελληνικών εξαγωγών η μικρή διασπορά σε κατηγορίες εξαγώγιμων προϊόντων, με αποτέλεσμα οι συνολικές ελληνικές επιδόσεις να είναι ευάλωτες σε απρόβλεπτες και μη ελεγχόμενες μεταβολές της οικονομίας της Τουρκίας. Σε σχέση με τις προαναφερθείσες κατηγορίες μπορούμε έτσι να παρατηρήσουμε τα εξής. Η μείωση των εξαγωγών βαμβακιού συνδέεται άμεσα με την συρρίκνωση της παραγωγής του κλάδου της τουρκικής κλωστοϋφαντουργίας. Το ίδιο ισχύει και για τα πλαστικά στο μέτρο που πρόκειται για πρώτες ύλες. Όσον αφορά στην υποχώρηση των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων πετρελαίου απαιτείται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα προκειμένου να εξακριβωθεί εάν αυτή οφείλεται σε συγκυριακά ή άλλα αίτια. Σε κάθε περίπτωση η πορεία των ελληνικών εξαγωγών προς την Τουρκία βρίσκεται σε εμφανή αντίθεση με εκείνη του τουρκικού εξωτερικού εμπορίου για την εξεταζόμενη περίοδο. Το διάστημα Ιανουαρίου- Φεβρουαρίου ο ρυθμός αύξησης του τουρκικού εξωτερικού εμπορίου ήταν της τάξης του 26,5% ως προς τις εξαγωγές και 21,5% ως προς τις εισαγωγές. Χρηματιστήριο Αγορά ομολόγων Ο βασικός δείκτης του Χρηματιστηρίου δεν μεταβλήθηκε σημαντικά ( μονάδες στις 2 Μαίου από μονάδες στις 2 Απριλίου). Την ίδια περίοδο οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων διετούς μειώθηκαν ελαφρά (19,27% από 19,8 %). Συναλλαγματικές ισοτιμίες Η ισοτιμία της λίρας διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα τόσο έναντι του δολαρίου (1,38) όσο και του ευρώ (1,88) την περίοδο 2 Απριλίου-2 Μαίου. 6

8 Προσεχείς εκδηλώσεις (διεθνείς εμπορικές εκθέσεις-αποστολές) AYMOD (θερινή-υποδηματοποιία), Κων/πολη Μαΐου, Διοργανωτής: RDF, Χώρος: CNR International Fair & Convention Centre ISTANBUL LEATHER FAIR (θερινή-δερμάτινα είδη), Κων/πολη 31 Μαΐου-2 Ιουνίου, Διοργανωτής: TUYAP, Χώρος: Tuyap Fair, Congress & Convention Centre COIFFEUR & BEAUTY (Είδη κομμωτηρίου, καλλυντικά), Κων/πολη 31 Μαΐου-3 Ιουνίου, Διοργανωτής: MEDIA FORCE, Χώρος: CNR International Fair & Convention Centre ANKOMAK (Κατασκευαστικά μηχανήματα και τεχνολογία), Κων/πολη 5-9 Ιουνίου, Διοργανωτής: EUF, Χώρος: CNR International Fair & Convention Centre BEAUTY EURASIA (Καλλυντικά, είδη καλλωπισμού, αισθητικής περιποίησης), Κων/πολη Ιουνίου, Διοργανωτής: IPEKYOLU, Χώρος: Tuyap Fair, Congress & Convention Centre 7