ΟΙΚΟ ΟΜΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Θέσεις και Προτάσεις του ΤΕΕ. Μόνιµη Επιτροπή «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» εκέµβριος 2004

Transcript

1 ΟΙΚΟ ΟΜΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Θέσεις και Προτάσεις του ΤΕΕ Μόνιµη Επιτροπή «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» εκέµβριος 2004 Ο εορτασµός της Ευρωπαϊκής εβδοµάδας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία από το ΤΕΕ έχει γίνει πλέον θεσµός. Αποτελεί µια ευκαιρία για µας, όχι µόνον να ευαισθητοποιήσουµε τα Μέλη µας και πλέον ιπλωµατούχους Μηχανικούς σήµερα για το θέµα που επιλέγεται για προβολή από τον Ευρωπαϊκό Οργανισµό Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, αλλά και για να επισηµάνουµε τα παραµένοντα προβλήµατα και να διατυπώσουµε προτάσεις. Αποτελεί, µάλιστα, ιδιαίτερη χαρά και εξαιρετική τιµή για το ΤΕΕ να διαπιστώνει ότι αρκετές από τις προτάσεις που κατά καιρούς έχει διατυπώσει έχουν υιοθετηθεί και από άλλους επιστηµονικούς και κοινωνικούς φορείς και έχουν υλοποιηθεί θεσµικά ή/ και πρακτικά. Άλλες πάλι δεν ικανοποιήθηκαν, αλλά, στο πέρασµα του χρόνου, αποδείχτηκε η ορθότητά τους και η ευεργετική επίδραση που θα είχε η υλοποίησή τους (και αυτό δεν το λέµε για να περιαυτολογήσουµε, αλλά γιατί είναι πραγµατικότητα). Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αξιόλογη πρόοδος στην λειτουργία των θεσµών της πρόληψης του επαγγελµατικού κινδύνου. Σήµερα υπάρχουν εκατοντάδες ιπλωµατούχοι Μηχανικοί που απασχολούνται ως Τεχνικοί Ασφάλειας, σηµαντικός αριθµός Τεχνικών Επιθεωρητών Εργασίας και ικανοποιητικός αριθµός Εξωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 1

2 Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ), που προσφέρουν, ο καθένας από το ρόλο που του έχει τάξει η Πολιτεία, ουσιαστικό έργο σε χιλιάδες επιχειρήσεις, οι οποίες µέχρι πριν λίγα χρόνια είτε αγνοούσαν παντελώς Ασφάλεια και Υγεία των Εργαζοµένων τους, είτε την αντιµετώπιζαν απλώς και µόνον τυπικά. Η προσπάθεια του Συµβουλίου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΣΥΑΕ) για την έγκαιρη και προσαρµοσµένη στην ελληνική πραγµατικότητα ενσωµάτωση των Κοινοτικών Οδηγιών στο Εθνικό µας ίκαιο είναι καθ όλα επαινετή και έχει αποφέρει την πλήρη εναρµόνιση. Όµως, όπως κατ επανάληψιν έχουµε τονίσει τα τελευταία χρόνια, κινδυνεύοντας µάλιστα να γίνουµε µονότονοι και κουραστικοί, το µεγάλο έλλειµµα της χώρας µας δεν είναι η ανεπάρκεια του θεσµικού πλαισίου, αλλά η εφαρµογή του στην πράξη. Tα θανατηφόρα εργατικά ατυχήµατα εξακολουθούν να είναι πολλά, όπως και το σύνολο των ατυχηµάτων, παρά την πτωτική τους τάση. Για την µείωσή τους απαιτείται, µεταξύ των άλλων, η ένταση των ελέγχων από το ΣΕΠΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι είµαστε η µόνη Ευρωπαϊκή χώρα που δηλώνουµε ετησίως µηδενικό αριθµό επαγγελµατικών ασθενειών, όταν χώρες µε παρόµοιο µε εµάς πληθυσµό, όπως π.χ. η ανία, δηλώνουν κάποιες χιλιάδες επαγγελµατικές ασθένειες κάθε χρόνο. Επίσης, αδυνατούµε µε τις υπάρχουσες εθνικές δοµές υπηρεσίες µηχανισµούς να παρέχουµε αξιόπιστους ποσοτικούς δείκτες εργατικών ατυχηµάτων και επαγγελµατικών ασθενειών, που θα χρησιµεύσουν ως εργαλείο στη λήψη αποφάσεων και στην υλοποίηση πρακτικών µέτρων και λύσεων και θα βελτιώσουν ουσιαστικά και όχι τυπικά τις συνθήκες εργασίας σε όλους τους κλάδους της παραγωγικής δραστηριότητας (βιοµηχανία, εργοτάξια, υπηρεσίες, κ.λ.π.). Το ΤΕΕ, ως θεσµοθετηµένος τεχνικός σύµβουλος της Πολιτείας, µέσω της Μόνιµης Επιτροπής «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό χώρο», που έχει συγκροτήσει και λειτουργεί ανελλιπώς σχεδόν τριάντα χρόνια, συγκεντρώνει και επεξεργάζεται την συσσωρευµένη εµπειρία των µελών του, που εργάζονται ως τεχνικοί ασφάλειας, τεχνικοί επιθεωρητές εργασίας, ερευνητές, Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 2

3 επιστηµονικοί υπεύθυνοι ΕΞΥΠΠ, στελέχη ΕΞΥΠΠ & ΕΣΥΠΠ, ακαδηµαϊκοί. Η πολυσυλλεκτικότητα αυτή αποτελεί µοναδικό πλούτο και «πλεονέκτηµα» του ΤΕΕ. Η δυνατότητα σύνθεσης τόσο διαφορετικών εµπειριών συντελείται µε τις αλλεπάλληλες συνεδριάσεις της ΜΕ και τις σχετικές δραστηριότητες που υλοποιούνται και οδηγεί σε προτάσεις ολοκληρωµένες επιστηµονικά, συµβατές µε την διεθνή και ευρωπαϊκή εµπειρία και προσαρµοσµένες στην ελληνική πραγµατικότητα. Η διεξοδική τους επεξεργασία έχει οδηγήσει επανειληµµένα στη διατύπωση προτάσεων, οι οποίες δηµοσιοποιούνται µέσω του Ενηµερωτικού ελτίου (Ε ) του ΤΕΕ. Οι πιο πρόσφατες από αυτές δηµοσιεύτηκαν στο Ε της Στη σηµερινή µας εκδήλωση, λόγω έλλειψης χρόνου, θα αναφερθούν οι ακόλουθες: 1. Επανεξέταση της κατάταξης των επιχειρήσεων σε κατηγορίες επικινδυνότητας ανάλογα µε τον κλάδο της οικονοµικής τους δραστηριότητας (Π 294/88). Η κατάταξη των επιχειρήσεων σε κατηγορίες επικινδυνότητας πρέπει να βασίζεται στους πραγµατικούς κινδύνους που υπάρχουν σήµερα στις επιχειρήσεις. Ενδεικτικά, και όχι εξαντλητικά, προτείνουµε να υπαχθούν: - στην Α κατηγορία επικινδυνότητας - υψηλή: η περισυλλογή και διάθεση απορριµµάτων η γεωργία, η κτηνοτροφία και η µεταποίηση ζωικού κεφαλαίου τα νοσοκοµεία η παραγωγή, µεταφορά και διανοµή ηλεκτρικής ενέργειας οι τηλεπικοινωνίες - στην κατηγορία Β επικινδυνότητας - µέση: η τροφοδοσία (catering) και τα µαγειρεία µεγάλων µονάδων Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 3

4 τα πλυντήρια - στεγνοκαθαριστήρια οι δραστηριότητες φύλαξης, καθαρισµού και καθαριότητας η επισκευή και συντήρηση των µεταφορικών µέσων. 2. Αλλαγές στις ειδικότητες και τα προσόντα του Τεχνικού Ασφάλειας σε συνάρτηση µε τις κατηγορίες επικινδυνότητας και τον αριθµό των εργαζοµένων των επιχειρήσεων (Π..294/88). Αποδείχτηκε στην πράξη ότι ο τόσο λεπτοµερής διαχωρισµός των ειδικοτήτων των ΤΑ είχε µικρό όφελος, ενώ δηµιούργησε προβλήµατα. Για παράδειγµα, δεν έχει καµία αναφορά στις παλιές ειδικότητες των Τοπογράφων και των Ναυπηγών Μηχανικών και καµία πρόβλεψη για τις νέες ειδικότητες (Μηχανικοί Παραγωγής, Μηχανικοί Ορυκτών Πόρων, Μηχανικοί Περιβάλλοντος κλπ.), που συνεχώς αυξάνονται. Προτείνουµε την διεύρυνση των ειδικοτήτων µέσα στα πλαίσια του αντικειµένου σπουδών και των επαγγελµατικών δικαιωµάτων. Τα επιστηµονικά προσόντα του πρώτου ΤΑ στην επιχείρηση πρέπει να διατηρηθούν στη βαθµίδα των αποφοίτων ΑΕΙ και ΤΕΙ, όπως έχουν σήµερα. Όµως, στις περιπτώσεις των πολύ µεγάλων επιχειρήσεων της Γ κατηγορίας επικινδυνότητας χαµηλής (π.χ. τράπεζες, σούπερ µάρκετ) η πράξη απέδειξε ότι οι υπάρχουσες νοµοθετικές προβλέψεις οδηγούν στη σύσταση ΕΞΥΠΠ και ΕΣΥΠΠ που έχουν επιστηµονικό υπεύθυνο χωρίς πτυχίο ΑΕΙ (αλήθεια, τι επιστηµονικός υπεύθυνος είναι αυτός). Χρειάζεται, επίσης, διευκρίνιση της έννοιας «εµπειρία στην πρόληψη του επαγγελµατικού κινδύνου». Αν και δεχτήκαµε, στα πλαίσια του κοινωνικού διαλόγου στο ΣΥΑΕ, να µπορεί ο ίδιος ο εργοδότης να αναλάβει καθήκοντα του ΤΑ στις µικρές επιχειρήσεις της Γ κατηγορίας επικινδυνότητας - χαµηλής µετά από σχετική κατάρτιση, ο τρόπος µε τον οποίο γίνεται η κατάρτιση αυτή, καθώς και η δυνατότητα εκπόνησης της Γραπτής Εκτίµησης του Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 4

5 Επαγγελµατικού Κινδύνου από τον ίδιο τον εργοδότη µας βρίσκει αντίθετους. Θεωρούµε ότι οι ώρες της κατάρτισης πρέπει να αυξηθούν και τα προσόντα των διδασκόντων να γίνουν πιο αυστηρά. Η Γραπτή δε Εκτίµηση του Επαγγελµατικού Κινδύνου πρέπει να εκπονείται µόνον από αποφοίτους ΑΕΙ, διότι διαφορετικά χάνει την επιστηµονική και αντικειµενική της προσέγγιση. Η πρόσφατη τροποποίηση του θεσµικού πλαισίου µε τον Ν. 3144/2003, που επέτρεψε και σε εργοδότες της Β κατηγορίας επικινδυνότητας-µέσης (όπου εντάσσονται οι δραστηριότητες µεταποίησης - µηχανουργεία, ξυλουργεία, κ.α.- µε σηµαντικούς κινδύνους) να ασκούν, υπό ορισµένες προϋποθέσεις, οι ίδιοι τα καθήκοντα του ΤΑ είναι καταστροφική και µας βρίσκει ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΑΝΤΙΘΕΤΟΥΣ, όχι για συντεχνιακούς λόγους, αλλά γιατί είναι έξω από τη φιλοσοφία της διεπιστηµονικής προσέγγισης της πρόληψης του επαγγελµατικού κινδύνου και εγκυµονεί τεράστιους κινδύνους για έξαρση των ατυχηµάτων. Τέλος, θεωρούµε ότι, 20 χρόνια µετά την ψήφιση του Ν. 1568/1985, είναι καιρός πλέον να γίνει υποχρεωτική η κατάρτιση των Τεχνικών Ασφάλειας, ώστε οι παρεχόµενες από αυτούς υπηρεσίες να είναι πραγµατικά υψηλού επιστηµονικού επιπέδου. Το θέµα της ποιότητας των παρεχοµένων υπηρεσιών ΑΥΕ και της διαπίστευσης των σχετικών εργαστηρίων που διεξάγουν µετρήσεις του εργασιακού περιβάλλοντος είναι πολύ σοβαρό και πρέπει να αντιµετωπιστεί άµεσα. 3. Συµβολή του συστήµατος κοινωνικής ασφάλισης Στατιστική καταγραφή εργατικών ατυχηµάτων & επαγγελµατικών ασθενειών. Το σύστηµα της κοινωνικής ασφάλισης επιβαρύνεται µε τις οικονοµικές συνέπειες των εργατικών ατυχηµάτων και των επαγγελµατικών ασθενειών και, παρ όλο που θα µπορούσε να λειτουργήσει και µε ουσιαστικό προληπτικό τρόπο, δεν το έχει επιτύχει. Η συµβολή του συστήµατος κοινωνικής ασφάλισης στην αποτροπή του επαγγελµατικού κινδύνου έχει 2 πτυχές: - Η πρώτη αφορά την ασφαλιστική αντιµετώπιση του επαγγελµατικού κινδύνου, η οποία µπορεί να λειτουργήσει ως µοχλός βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στις επιχειρήσεις, Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 5

6 καθώς θα είναι αντικίνητρο η αύξηση του ασφαλίστρου που θα επιβάλλεται στις επιχειρήσεις, αν έχουν αύξηση του αριθµού των εργατικών τους ατυχηµάτων και επαγγελµατικών ασθενειών σε ετήσια βάση. Για το θέµα αυτό υπάρχουν τόσο τα δεδοµένα της ασφαλιστικής νοµοθεσίας της χώρας µας, όσο και η χρήσιµη εµπειρία των χωρών της ΕΕ. Η θέση αυτή βρίσκει πλήρως σύµφωνη και την ΓΣΕΕ. - Η δεύτερη αφορά την ύπαρξη αξιόπιστων ετησίων δεικτών εργατικών ατυχηµάτων και επαγγελµατικών ασθενειών για όλους τους κλάδους της οικονοµικής δραστηριότητας και όλους τους εργοδότες του ιδιωτικού και του δηµόσιου τοµέα. Οι δείκτες αυτοί θα χρησιµεύουν ως εργαλείο στη χάραξη εθνικής πολιτικής για την πρόληψη του επαγγελµατικού κινδύνου, αλλά και περιφερειακών και κλαδικών πολιτικών, αν χρειάζεται, καθώς και στη λήψη συγκεκριµένων µέτρων. Προς την κατεύθυνση αυτή το ΤΕΕ προτείνει την ίδρυση και λειτουργία ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ στα πλαίσια των δοµών του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας. Σκοποί του Παρατηρητηρίου θα είναι: o η διαµόρφωση ενιαίου δελτίου αναγγελίας των εργατικών ατυχηµάτων και επαγγελµατικών ασθενειών για όλους τους υπόχρεους εργοδότες, o η παροχή της δυνατότητας ηλεκτρονικής υποβολής των δελτίων και ταυτόχρονης κοινοποίησής τους στους αρµόδιους ασφαλιστικούς οργανισµούς και το ΣΕΠΕ, o η συλλογή των εντύπων, η στατιστική τους ανάλυση και επεξεργασία και η εξαγωγή αξιόπιστων δεικτών. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ) θα είναι ο τελικός αποδέκτης των στοιχείων αυτών για την περαιτέρω δηµοσιοποίησή τους σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο (π.χ. EUROSTAT, ILO). Οι σχετικές αρµοδιότητες του ΣΕΠΕ (διενέργεια αυτοψιών, διερεύνηση των θανατηφόρων εργατικών ατυχηµάτων, στατιστική ανάλυση και επεξεργασία Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 6

7 των αποτελεσµάτων των αυτοψιών, ετήσια έκθεση πεπραγµένων) διατηρούνται και δρουν συµπληρωµατικά προς το Παρατηρητήριο. 4. Αποτελεσµατική αξιοποίηση των υπαρχουσών δοµών και υποδοµών. Σχετικά µε το Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), κρίνουµε ότι απαιτείται η αρχική εκπαίδευση των Επιθεωρητών σε ειδικό µεταπτυχιακό πρόγραµµα σπουδών ΑΕΙ και η δια βίου επιµόρφωσή τους, ολοκλήρωση της στελέχωσής του, ενίσχυση της υλικοτεχνικής του υποδοµής και πλήρης µηχανοργάνωσή του. Σχετικά µε την ίδρυση Εθνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, την οποία έχετε εξαγγείλει, κύριε Υπουργέ, θα θέλαµε να σας ενηµερώσουµε ότι αυτή ακριβώς ήταν η θέση του ΤΕΕ το 1981, η οποία είχε επαναδιατυπωθεί και το 1987 σε συµπόσιο του Εργατικού Κέντρου Αθήνας. Συγκεκριµένα, η πρόταση του ΤΕΕ ήταν η ίδρυση ενιαίου φορέα για το εργασιακό περιβάλλον, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας και µε τη συµµετοχή των συναρµόδιων υπουργείων, των εργοδοτών, των κοινωνικών εταίρων και της επιστηµονικής κοινότητας. Η πρότασή µας αυτή δεν υιοθετήθηκε τότε από τους εργοδότες και τους εργαζοµένους, οι οποίοι µε Εθνική Γενική Συλλογική Σύµβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) προχώρησαν στη δηµιουργία του ΕΛΙΝΥΑΕ πριν από 11 ακριβώς χρόνια. εν είναι η κατάλληλη ώρα, ούτε ο κατάλληλος χώρος, για να γίνει κριτική αποτίµηση της προσφοράς του ΕΛΙΝΥΑΕ. Είναι γεγονός ότι στην ίδρυση και λειτουργία του επενδύθηκαν εκατοµµύρια από τις εισφορές εργοδοτών και εργαζοµένων, από κοινοτικές χρηµατοδοτήσεις και από το Β και Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Το ΤΕΕ θεωρεί ότι η συρρίκνωση µιας τόσο µεγάλης υποδοµής και η αντικατάστασή της από µια άλλη δεν είναι συµφέρουσα από τεχνικο-οικονοµική άποψη. Η εξεύρεση ενός άλλου τρόπου λειτουργίας του ΕΛΙΝΥΑΕ, µε τη συµµετοχή και τον έλεγχο της Πολιτείας και της επιστηµονικής κοινότητας πιστεύουµε ότι θα βελτιώσει τη λειτουργία και την εµβέλειά του και θα αξιοποιήσει µε τον καλύτερο τρόπο την επένδυση που ήδη έχει γίνει. Μία τέτοια λειτουργία είναι πλήρως συµβατή µε το πνεύµα του Ν. 1568/1985, του νόµου πλαισίου για την Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 7

8 υγιεινή και ασφάλεια των εργαζοµένων, που πρώτος θέσπισε τη συµµετοχή και συνεργασία Πολιτείας εργοδοτών εργαζοµένων επιστηµόνων για την πρόληψη του επαγγελµατικού κινδύνου και την βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε όλα τα επίπεδα (εθνικό περιφερειακό επιχειρησιακό). 5. Εκπαίδευση και έρευνα για την ασφάλεια και υγεία των εργαζοµένων. Η υιοθέτηση ασφαλούς συµπεριφοράς και η προληπτική θεώρηση του κινδύνου σε όλες τις δραστηριότητες (εργασία, οδήγηση, αναψυχή, κατασκευές, κλπ.) είναι απαραίτητο να κατακτηθεί σε εθνικό, συλλογικό, αλλά και ατοµικό επίπεδο και αυτό µπορεί να επιτευχθεί µόνον µέσω της εκπαίδευσης. Γι αυτό προτείνουµε την εισαγωγή µαθήµατος «αγωγής ασφάλειας και υγείας» σε όλες τις βαθµίδες του εκπαιδευτικού µας συστήµατος, από τη βασική µέχρι την ανώτατη. Ειδικά στις πολυτεχνικές σχολές πρέπει να εισαχθούν προπτυχιακά µαθήµατα «Ασφάλειας της Εργασίας», και γενικού περιεχοµένου, αλλά και εξειδικευµένα στο αντικείµενο σπουδών της κάθε σχολής. Απαραίτητη είναι επίσης, η εκπαίδευση και η έρευνα σε µεταπτυχιακό επίπεδο. Το γνωστικό αντικείµενο της Ασφάλειας της Εργασίας είναι δι-επιστηµονικό και δεν µπορεί άλλο να υποκαθίσταται από κατάρτιση «σεµιναριακού» χαρακτήρα. Απευθύνουµε έκκληση στους εκπροσώπους των ΑΕΙ, που παρευρίσκονται στην ηµερίδα, να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη ένταξη προπτυχιακών µαθηµάτων και µεταπτυχιακών κύκλων σπουδών για την ασφάλεια της εργασίας στα πανεπιστήµιά τους, ανταποκρινόµενοι στην αυξηµένη ζήτηση που παρατηρείται στην αγορά εργασίας τα τελευταία χρόνια και να τους διαβεβαιώνουµε ότι το ΤΕΕ θα είναι αρωγός και συµπαραστάτης τους. 6. Εξειδίκευση στον κλάδο των Τεχνικών Έργων. Το ζήτηµα της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στα τεχνικά έργα είναι πάντα επίκαιρο για το ΤΕΕ και αποτελεί µόνιµη πηγή πρωτοβουλιών. Έχουν ήδη δροµολογηθεί οµάδες εργασίας που θα Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 8

9 προτείνουν βελτιώσεις στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο, καθώς και τη λήψη µη νοµοθετικών µέτρων που είναι το απαραίτητο συµπλήρωµα για την ορθή εφαρµογή της νοµοθεσίας, όπως π.χ. µεθοδολογία για την εκπόνηση ΣΑΥ-ΦΑΥ, οργανωτικά µέτρα στα µικρά εργοτάξια, κ.ά. Στα πλαίσια αυτά τα συµπεράσµατα των εργασιών της σηµερινής εκδήλωσης θα αποτελέσουν πολύτιµο βοήθηµα. Στο αµέσως προσεχές διάστηµα, το ΤΕΕ είναι έτοιµο να καταθέσει τις προτάσεις του: - για την αµοιβή των ειδικών µελετών Σχεδίου και Φακέλου Ασφάλειας και Υγείας (ΣΑΥ- ΦΑΥ), - για την διευκρίνηση των αρµοδιοτήτων και υποχρεώσεων των παραγόντων του έργου - και για την αναθεώρηση γενικών διατάξεων που δεν προσιδιάζουν στην φύση των τεχνικών έργων. Παράλληλα, το ΤΕΕ θα συνεχίσει την συστηµατική κατάρτιση των µελών του σε θέµατα ασφάλειας και υγείας, ενώ µέσω του Γραφείου Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία και της Βιβλιοθήκης προσφέρει µόνιµα εξειδικευµένες υπηρεσίες σε όλους τους ενδιαφερόµενους. Τελειώνοντας, θα ήθελα να διαβεβαιώσω την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας ότι το ΤΕΕ είναι πάντα στη διάθεσή της για διάλογο και συνεργασία και να καλέσω όλους τους εµπλεκόµενους στα θέµατα ΑΥΕ, πρόσωπα και φορείς, για ανταλλαγή απόψεων, διαµόρφωση κοινών θέσεων και διεκδίκηση από κοινού αλλαγών και µεταρρυθµίσεων που θα βελτιώσουν στην πράξη τις συνθήκες εργασίας στη χώρα µας. Ευχαριστίες, επίσης, εκφράζουµε στη ΕΗ και το ΕΛΙΝΥΑΕ για τη διανοµή πολύτιµου πληροφοριακού υλικού, καθώς και στη Μόνιµη Επιτροπή και το Γραφείο Ασφάλειας και Υγείας του ΤΕΕ για την άψογη διοργάνωση της εκδήλωσης. Ευχαριστώ. Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής του ΤΕΕ «Συνθηκών Ασφάλειας και Υγείας στον Εργασιακό Χώρο» 9