OYKY I H I TOPIA BIB IO, K º. 71

Transcript

1 OYKY I H I TOPIA BIB IO, K º. 71 OÈ ÔÏÈÁ Ú ÈÎÔ Î ıôú Ô Ó ÙËÓ appleôïèùèî ÙË K ÚÎ Ú 1 YN H M TA POH OYM NA α. Για ποιους λ γους οι ολιγαρχικοί Kερκυραίοι έκαναν πραξικ πημα; β. Ποιοι ήταν τα θ ματα του πραξικοπήματος; α. Για δ ο λ γους οι ολιγαρχικοί Kερκυραίοι έκαναν πραξικ πημα: i. γιατί βρέθηκαν σε αδιέξοδο στην προσπάθειά τους να υπερκεράσουν τον ν μο που πρ βλεπε την εφάπαξ καταβολή του χρηματικο προστίμου ii. γιατί ήταν ορατ ς πια γι αυτο ς ο κίνδυνος προσχώρησης της Kέρκυρας στην Aθηναϊκή συμμαχία με απ φαση του κερκυραϊκο λαο. β. Θ ματα του πραξικοπήματος των ολιγαρχικών ήταν ο Πειθίας και εξήντα περίπου άλλοι δημοκρατικοί (βουλευτές και ιδιώτες). 2 K IM NO Δράσαντες δ το το κα ξυγκαλέσαντες Kερκυραίους ε πον τι τα τα κα βέλτιστα ε η κα κιστ ν δουλωθε εν π Aθηναίων, τ τε λοιπ ν μηδετέρους δέχεσθαι, λλ μι νη συχάζοντας, τ δ πλέον πολέμιον γε σθαι. Ως δ ε πον, κα πικυρ σαι νάγκασαν τ ν γνώμην. Πέμπουσι δ κα ς τ ς Aθήνας ε θ ς πρέσβεις περί τε τ ν πεπραγμένων διδάξοντας ς ξυνέφερε κα το ς κε καταπεφευγ τας πείσοντας μηδ ν νεπιτήδειον πράσσειν, πως μή τις πιστροφ γένηται.

2 42 ΘOYKYΔIΔOY IΣTOPIAI 3 ANTI TOIXI H K IM NOY - M TAºPA H KEIMENO Δράσαντες δ το το κα ξυγκαλέσαντες Kερκυραίους ε πον τι τα τα κα βέλτιστα ε η κα κιστα δουλωθε εν ν π Aθηναίων, τ τε λοιπ ν συχάζοντας μηδετέρους δέχεσθαι λλ μι νηί, τ δ πλέον γε σθαι πολέμιον. Ως δ ε πον, νάγκασαν κα πικυρ σαι τ ν γνώμην. Πέμπουσι δ κα ς τ ς Aθήνας πρέσβεις ε θ ς διδάξοντάς τε περ τ ν πεπραγμένων ς ξυνέφερε κα πείσοντας το ς καταπεφευγ τας κε (μ ) πράσσειν μηδ ν νεπιτήδειον, πως μ γένηται πιστροφή τις. METAΦPAΣH Aφο λοιπ ν έκαμαν αυτ 1 και κάλεσαν σε συνέλευση τους Kερκυραίους, (τους) είπαν τι αυτή τους η πράξη ήταν,τι το καλ τερο 2 και δε θα υποδουλώνονταν με κανέναν τρ πο πια απ τους Aθηναίους, και στο εξής, μένοντας ουδέτεροι 3, κανέναν απ τους δυο 4 να μη δέχονται, παρά μ νο με ένα πλοίο, 5 ενώ πλοία σε μεγαλ τερο αριθμ να τα θεωρο ν εχθρικά. Kαι αφο μίλησαν, ανάγκασαν (τους Kερκυραίους) να επικυρώσουν την πρ τασή τους. Στέλνουν επίσης και στην Aθήνα πρέσβεις αμέσως, για να εξηγήσουν για σα έγιναν πως ήταν συμφέροντα (για τους Aθηναίους) και να πείσουν αυτο ς 6 που είχαν καταφ γει εκεί να μην προβαίνουν σε καμιά εχθρική ενέργεια, για να μην υπάρξει καμιά τιμωρία 7 (αντεκδίκηση). 1. Δηλαδή ο φ νος των δημοκρατικών. 2. Για τους Kερκυραίους. 3. Kατά λέξη: μένοντας ήσυχοι. 4. Aθηναίους ή Λακεδαιμονίους. 5. Δηλαδή αν έρχονται με ένα πλοίο. 6. Tους Kερκυραίους. 7. Kατά την καλ τερη ερμηνεία η φράση σημαίνει «αντίδραση-εκδίκηση κατά των Kερκυραίων απ τη μεριά των Aθηναίων». Bλ. περισσ τερα στο λεξιλ γιο.

3 BIBΛIO Γ, Kεφάλαιο PAMMATIKA - HMA IO O IKA - IA AºHTIKA δράσαντες: μετοχή, χρ νου αορίστου α, γένους αρσενικο, πτώσεως ονομαστικής πληθυντικο, κλίσεως γ, φωνής ενεργητικής, του ρήματος δράω, - (= κάνω, πράττω, ενεργώ, κατορθώνω), δρων, δράσω, δρασα, δέδρακα. Παράγωγα - ομ ρριζα: δράμα, δραστικ ς, δραστήριος, αδρανής, δράστης, δράση... τα τα: δηλαδή τ συμβεβηκ ς = ο φ νος των δημοκρατικών αρχηγών. τα τα: ονομαστική πληθυντικο, γένους ουδετέρου, της δεικτικής αντωνυμίας ο τος, α τη, το το. ξυγκαλέσαντες: μετοχή, χρ νου αορίστου α, γένους αρσενικο, πτώσεως ονομαστικής πληθυντικο, κλίσεως γ φωνής ενεργητικής, του ρήματος συγ-καλέω, - ή, κατά Θουκυδίδη, ξυγ-καλέω, - (= καλώ στο ίδιο μέρος, καλώ σε συνεδρία, σε συνέλευση, σε σ σκεψη, συγκαλώ), ξυνεκάλουν, ξυγκαλ και ξυγκαλέσω, ξυνεκάλεσα, ξυγκέκληκα, ξυνεκεκλήκειν. Παράγωγα - ομ ρριζα: κλήση, σ γκληση, κλητήρας, έγκλημα, εκκλησία, σ γκλητος, κάλεσμα, παρακαλεστ ς... κιστα (= ελάχιστα): επίρρημα υπερθετικο βαθμο θετικ ς: λίγον, συγκριτικ ς: ττον. δουλωθε εν (ή δουλωθείησαν): ρήμα, χρ νου παθητικο αορίστου α, προσώπου γ πληθυντικο, εγκλίσεως ευκτικής, φωνής μέσης, του ρήματος δουλ ομαι, -ο μαι (= υποδουλώνομαι), δουλο μην, δουλώσομαι, δουλωσάμην δουλώθην, δεδο λωμαι, δεδουλωμένος ν. Παράγωγα - ομ ρριζα: υποδο λωση, αδο λωτος... τ τε λοιπ ν = και στο εξής. μηδετέρους: αιτιατική πληθυντικο, γένους αρσενικο, της α ριστης επιμεριστικής αντωνυμίας μηδέτερος, μηδετέρα, μηδέτερον (= ο τε ο ένας ο τε ο άλλος, κανείς απ τους δ ο). Eδώ: μήτε τους Aθηναίους μήτε τους Πελοποννησίους. δέχεσθαι: απαρέμφατο, χρ νου ενεστώτα, φωνής μέσης, του αποθετικο ρήματος δέχομαι (= λαμβάνω το προσφερ μενο, δέχομαι), δεχ μην, δέξομαι, δεξάμην δέχθην, δέδεγμαι, δεδέγμην, δεδέξομαι. Παράγωγα - ομ ρριζα: αποδοχή, δεξι ς, δεξαμενή, δοκ ς, αποδέκτης, δοχείο, δεκτ ς, ακατάδεχτος, αναδεξιμι ς... λλ : τίθεται στερα απ αποφατική πρ ταση ή στερα απ ερωτηματική που ισοδυναμεί με αποφατική = ε μή, πλην, εκτ ς, παρά μ νο. συχάζοντας: μετοχή, χρ νου ενεστώτα, γένους αρσενικο, πτώσεως αιτιατικής πληθυντικο, κλίσεως γ, φωνής ενεργητικής, του ρήματος συχάζω (= 1. ως μεταβατικ : καταπρα νω, καθησυχάζω, 2. ως αμετάβατο: μένω άπραγος, ησυχάζω / (εδώ) μένω ουδέτερος), σ χαζον, συχάσω σ χασα. τ δ πλέον: ισοδυναμεί με τα: τ πλέον μως τ ς μι ς νεώς, τ ν μείζονα ριθμ ν, το ς πλείους. πλέον: αιτιατική ενικο, γένους ουδετέρου, συγκριτικο βαθμο, του επιθέτου πολ ς (πολ ς /, πλείων, τ πλέον / πλε στος, -η, -ον). (Bλέπε Γ.A.E., σελίδα 124.)

4 44 ΘOYKYΔIΔOY IΣTOPIAI πολέμιον - πολέμιος = εχθρικ ς. γε σθαι: απαρέμφατο, χρ νου ενεστώτα, φωνής μέσης, του αποθετικο ρήματος γέομαι, -ο μαι (= 1. με απαρέμφατο: θεωρώ, 2. με γενική: είμαι αρχηγ ς, 3. με δοτική: προπορε ομαι, οδηγώ), γο μην, γήσομαι, γησάμην - γήθην, - γημαι, γήμην. Παράγωγα - ομ ρριζα: ηγεμ νας, ηγεμονία, ηγεμονε ω, εισηγητής, αδιήγητος, Aγησίλαος, Aγησίπολις, υφ-ηγητής, ηγέτης, ηγεσία, υφηγεσία, αφήγημα, διήγημα, ηγουμένη... πικυρ σαι: απαρέμφατο, χρ νου αορίστου α, φωνής ενεργητικής, του ρήματος πικυρ ω, - (= επικυρώνω, επιδοκιμάζω), πικυρώσω, πεκ ρωσα. Παράγωγα - ομ ρριζα: κ ρωση, κατακ ρωση, επικ ρωση, έγκυρος, άκυρος... νάγκασαν: ρήμα, χρ νου αορίστου α, προσώπου γ πληθυντικο, εγκλίσεως οριστικής, φωνής ενεργητικής, του ρήματος ναγκάζω (= βιάζω, εξαναγκάζω / κα πικυρ σαι νάγκασαν ο και σημαίνει εδώ τη συμφωνία της πράξης με τα προηγο μενα, την αμοιβαία σχέση: ο τω κα = έτσι και...), νάγκαζον, ναγκάσω, νάγκασα, νάγκακα, ναγκάκειν. Παράγωγα - ομ ρριζα: αναγκαστικ ς, εξαναγκασμ ς... πέμπουσι: ρήμα, χρ νου ενεστώτα, προσώπου γ πληθυντικο, εγκλίσεως οριστικής, φωνής ενεργητικής, του ρήματος πέμπω (= στέλνω, αποστέλλω), πεμπον, πέμψω, πεμψα, πέπομφα, πεπ μφειν και πεπομφ ς ν. Παράγωγα - ομ ρριζα: πομπ ς, εκπομπή, παραπομπή, διαπ μπευση... ε θ ς (επίρρημα) = αμέσως. πεπραγμένων: μετοχή, χρ νου παρακειμένου, γένους ουδετέρου, πτώσεως γενικής πληθυντικο, κλίσεως β, φωνής μέσης, του ρήματος πράττομαι και πράσσομαι (= εμπορε ομαι, διαπραγματε ομαι, γίνομαι, εισπράττω), πραττ μην και πρασσ μην, πράξομαι πραχθήσομαι, πραξάμην πράχθην, πέπραγμαι, πεπράγμην, πεπραγμένος σομαι. Παράγωγα - ομ ρριζα: πράξη, πράγμα, πράκτορας, πρακτικ ς, πολυπράγμων, άπραγος... διδάξοντας: μετοχή, χρ νου μέλλοντα, γένους αρσενικο, πτώσεως αιτιατικής πληθυντικο, κλίσεως γ, φωνής ενεργητικής, του ρήματος διδάσκω (= διδάσκω, αποδεικν ω, κατατοπίζω, υποδεικν ω, εξηγώ), δίδασκον, διδάξω, δίδαξα, δεδίδαχα. Παράγωγα - ομ ρριζα: διδαχή, δίδαγμα, (δι)δάσκαλος, δασκαλε ω, δασκάλα, διδακτ ς, διδακτέος, διδασκαλείο, διδασκαλικ ς, αδίδακτος, αυτοδίδακτος, δίδακτρα... ξυνέφερε: ρήμα, χρ νου παρατατικο, προσώπου γ ενικο, εγκλίσεως οριστικής, φωνής ενεργητικής, του ρήματος συμ-φέρω ή, κατά Θουκυδίδη, ξυμ-φέρω (συνήθως ως τριτοπρ σωπο = συμφέρει, είναι συμφέρον), ξυνέφερον, ξυνοίσω, ξυνήνεγκα ξυνήνεγκον, ξυνενήνοχα, ξυνενην χειν. Παράγωγα - ομ ρριζα: φορά, φ ρος, φ ρτος, φέρετρο, φαρέτρα (= η θήκη των βελών). // ς ξυνέφερε ενν. α το ς, το ς Aθηναίοις, αναλυτικ τερα: ο τινες διδάξουσιν τι κα τ πεπραγμένα φέλιμα το ς Aθηναίοις σαν = οι οποίοι να εξηγήσουν τι σα έγιναν ήταν ωφέλιμα στους Aθηναίους. καταπεφευγ τας: μετοχή, χρ νου παρακειμένου, γένους αρσενικο, πτώσεως αιτιατικής πληθυντικο, κλίσεως γ, φωνής ενεργητικής, του ρήματος καταφε γω (= φε γω προς τα κάτω, για να βρω καταφ γιο, ασφαλές μέρος, να βρω προστασία, καταφε γω), κατέφευγον, καταφε ξομαι και καταφευξο -

5 BIBΛIO Γ, Kεφάλαιο μαι, κατέφυγον, καταπέφευγα, κατεπεφε γειν και καταπεφευγ ς ν. Παράγωγα - ομ ρριζα: φυγή, φυγάς, καταφ γιο, πρ σφυγας... πείσοντας: μετοχή, χρ νου μέλλοντα, γένους αρσενικο, πτώσεως αιτιατικής πληθυντικο, κλίσεως γ, φωνής ενεργητικής, του ρήματος πείθω (= πείθω), πειθον, πείσω, πεισα, πέπεικα, πεπείκειν. Παράγωγα - ομ ρριζα: πειθώ, πειστικ ς, πιθαν ς, πιστ ς, πιστε ω, δ σπιστος, πεποίθηση... μηδέν: αιτιατική ενικο, γένους ουδετέρου, της α ριστης αντωνυμίας μηδείς, μηδεμία, μηδ ν (= κανείς). νεπιτήδειον: εννοείται τ Kερκ ρ α και σημαίνει: την εχθρική ενέργεια εναντίον της Kέρκυρας. νεπιτήδειον: επίθετο, γένους ουδετέρου, πτώσεως αιτιατικής ενικο, του δευτερ κλιτου επιθέτου, νεπιτήδειος, τ νεπιτήδειον, ή νεπιτήδειος, νεπιτηδεία, τ νεπιτήδειον (= αδέξιος, ακατάλληλος / επιβλαβής, εχθρικ ς). πράσσειν: απαρέμφατο, χρ νου ενεστώτα, φωνής ενεργητικής, του ρήματος πράσσω (αυτ προτιμάει ο Θουκυδίδης κατά ιωνική επίδραση) ή πράττω. πιστροφή: για τη λέξη εδώ προτείνονται πολλές ερμηνείες: μεταβολή πραγμάτων, αντεκδίκηση, τιμωρία εκ μέρους των Aθηναίων, οι οποίοι μπορο σαν με στ λο να πράξουν αυτ. Tο ίδιο μπορο σαν να κάνουν και οι ολιγαρχικοί της Kέρκυρας κατά των δημοκρατικών. Σ μφωνα με τη μετάφραση του σχολικο βιβλίου, η φράση «πως μή τις πιστροφ γένηται» = για να μην υπάρξει καμιά αντεκδίκηση (εννοείται κατά των Kερκυραίων απ την πλευρά των Aθηναίων). ΓPAMMATIKOI KANONEΣ ñ H α ριστη αντωνυμία μηδείς, μηδεμία, μηδ ν σχηματίζει πληθυντικ μ νο στο αρσενικ γένος: μηδένες, μηδένων, μηδέσι(ν), μηδένας. ñ Tα σ νθετα ή παρασ νθετα ρήματα που το α συνθετικ τους είναι πρ θεση παίρνουν εσωτερική α ξηση, δηλαδή έχουν τη συλλαβική ή χρονική α ξηση μετά την πρ θεση: ξυγ-καλ ξυν-ε-κάλουν. ñ Tο ουσιαστικ να ς είναι ανώμαλο (μεταπλαστ ), γιατί το θέμα του μεταβάλλεται σε ορισμένες πτώσεις: νε-ώς, νη-ί, να -ν. 5 ANTIKATA TA I PHMATIKøN TY øn A. XPONIKEΣ δράσαντες: δρ ντες, δράσοντες, δράσαντες, δεδρακ τες. ξυγκαλέσαντες: ξυγκαλο ντες, ξυγκαλο ντες, ξυγκαλέσαντες, ξυγκεκληκ τες. ε πον: λέγουσι(ν), λεγον, λέξουσι(ν) ρο σι(ν), λεξαν ε πον, ε ρήκασι(ν), ε ρήκεσαν. ε η: ε η, σοιτο, γένοιτο, γεγον τα ε η. δουλωθε εν: δουλο ντο, δουλώσοιντο, δουλώσαιντο δουλωθείησαν ή δουλωθε εν, δεδουλωμένοι ε ησαν ή ε εν.

6 46 ΘOYKYΔIΔOY IΣTOPIAI δέχεσθαι: δέχεσθαι, δέξεσθαι, δέξασθαι, δεδέχθαι. συχάζοντας: συχάζοντας, συχάσοντας, συχάσαντας. γε σθαι: γε σθαι, γήσεσθαι, γήσασθαι γηθ ναι, γ σθαι. πικυρ σαι: πικυρο ν, μτγν. μέλλ. πικυρώσειν, πικυρ σαι. νάγκασαν: ναγκάζουσι(ν), νάγκαζον, ναγκάσουσι(ν), νάγκασαν, ναγκάκασι(ν), ναγκάκεσαν. πέμπουσι: πέμπουσι(ν), πεμπον, πέμψουσι(ν), πεμψαν, πεπ μφασι(ν), πεπ μφεσαν. πεπραγμένων: πραττ(σσ)ομένων, πραξομένων πραχθησομένων, πραξαμένων πραχθέντων, πεπραγμένων. διδάξοντας: διδάσκοντας, διδάξοντας, διδάξαντας, δεδιδαχ τας. ξυνέφερε: ξυμφέρει, ξυνέφερε(ν), ξυνοίσει, ξυνήνεγκε(ν), ξυνενήνοχε(ν), ξυνενην χει. καταπεφευγ τας: καταφε γοντας, καταφευξομένους ή καταφευξουμένους, καταφυγ ντας, καταπεφευγ τας. πείσοντας: πείθοντας, πείσοντας, πείσαντας, πεπεικ τας. πράσσειν: πράττ(σσ)ειν, πράξειν, πρ ξαι, πεπραχέναι ή πεπραγέναι. γένηται: γίγνηται, γένηται, γεγονυ α ή γεγενημένη. B. EΓKΛITIKEΣ ε πον: ε πον, ε πωσι(ν), ε ποιεν, ε π ντων, (ε πε ν ε πών, ε πο σα, ε π ν). ε η: στί(ν),, ε η, στω, (ε ναι ν, ο σα, ν). δουλωθε εν: δουλώθησαν, δουλωθ σι(ν), δουλωθείησαν ή δουλωθε εν, δουλωθέντων ή δουλωθήτωσαν, (δουλωθ ναι δουλωθείς, δουλωθε σα, δουλωθέν). νάγκασαν: νάγκασαν, ναγκάσωσι(ν), ναγκάσαιεν ή ναγκάσειαν, ναγκασάντων ή ναγκασάτωσαν, ( ναγκάσαι ναγκάσας, ναγκάσασα, ναγκάσαν). πέμπουσι: πέμπουσι(ν), πέμπωσι(ν), πέμποιεν, πεμπ ντων ή πεμπέτωσαν, (πέμπειν πέμπων, πέμπουσα, πέμπον). γένηται: γένετο, γένηται, γένοιτο, γενέσθω, (γενέσθαι γεν μενος, γενομένη, γεν μενον). 6 XøPI MO POTA øn KAI ANA YTIKH YNTA H 1. δράσαντες [...] ε πον τ τε λοιπ ν [...] γε σθαι: κ ρια πρ ταση. ε πον: ρήμα. ο τοι (οι 5 νδρες): εννοο μενο υποκείμενο. οι ειδικές προτάσεις 2 και 3 δέχεσθαι, γε σθαι (τελικά απαρέμφατα): αντικείμενα του ρήματος (εδώ βλέπουμε τι έχουμε μετάβαση απ ειδικ σε τελικ λ γο και το ε πον στην πρώτη περίπτωση έχει τη σημασία του «λέγω», ενώ στη δε τερη είναι κελευστικ ). Kερκυραίους: υποκείμενο των απαρεμφάτων (ετεροπροσωπία). μηδετέρους: αντικείμενο στο δέχεσθαι. τ λοιπ ν: αιτιατική που δηλώνει χρ νο. λλ : αυτ μπαίνει στερα απ αρνητική έκφραση ή ερωτηματική και ισοδυναμεί με το ε μή, πλήν. νηί: δοτική της συνοδείας απ εννοο μενη μετοχή με τη σημασία του «ρχομαι» (π.χ. ντας). μι : επιθετικ ς προσδιορισμ ς στο νηί. συχάζοντας: τροπική μετοχή με υποκείμενο το Kερκυραίους. τ πλέον: αντικείμενο στο

7 BIBΛIO Γ, Kεφάλαιο γε σθαι. πολέμιον: κατηγορο μενο στο τ πλέον. δράσαντες (= πε δρασαν), ξυγκαλέσαντες (= πε ξυνεκάλεσαν): χρονικές μετοχές συνημμένες στο υποκείμενο του ρήματος. το το: σ στοιχο αντικείμενο στη μετοχή δράσαντες. Kερκυραίους: αντικείμενο στη μετοχή ξυγκαλέσαντες. 2. τι τα τα [...] ε η: δευτερε ουσα ειδική πρ ταση, αντικείμενο στο ε πον της πρ τασης 1. ε η: ρήμα, ευκτική πλαγίου λ γου λ γω της εξάρτησης απ ιστορικ χρ νο (ε πον). τα τα: υποκείμενο (αττική σ νταξη). βέλτιστα: κατηγορο μενο. 3. κα κιστ ν [...] π Aθηναίων: δευτερε ουσα ειδική πρ ταση, αντικείμενο στο ε πον της πρ τασης 1. ν δουλωθε εν: ρήμα. ο Kερκυρα οι: εννοο μενο υποκείμενο. π Aθηναίων: ποιητικ αίτιο. κιστα: επιρρηματικ ς προσδιορισμ ς ποσο. 4. ς δ ε πον: δευτερε ουσα χρονική πρ ταση. ε πον: ρήμα. ο τοι: εννοο μενο υποκείμενο. 5. κα πικυρ σαι [...] τ ν γνώμην: κ ρια πρ ταση. νάγκασαν: ρήμα. ο τοι: εννοο μενο υποκείμενο. πικυρ σαι: αντικείμενο, τελικ απαρέμφατο. Kερκυραίους: εννοο μενο υποκείμενο του πικυρ σαι. τ ν γνώμην: αντικείμενο του πικυρ σαι. 6. πέμπουσι δέ [...] διδάξοντας κα το ς κε [...] πράσσειν: κ ρια πρ ταση. πέμπουσι: ρήμα. ο τοι (ο 5 νδρες): εννοο μενο υποκείμενο. πρέσβεις: αντικείμενο. ς τ ς Aθήνας: εμπρ θετος προσδιορισμ ς που δηλώνει κίνηση σε τ πο. ε θ ς: επιρρηματικ ς προσδιορισμ ς χρ νου. διδάξοντας (= να διδάξωσι), πείσοντας (= να πείσωσι): τελικές μετοχές. περ τ ν πεπραγμένων: εμπρ θετος προσδιορισμ ς αναφοράς. το ς καταπεφευγ τας (επιθετική μετοχή), πράσσειν (τελικ απαρέμφατο): αντικείμενα στη μετοχή πείσοντας. το ς καταπεφευγ τας: και υποκείμενο του πράσσειν. μηδέν: σ στοιχο αντικείμενο στο πράσσειν. νεπιτήδειον: επιθετικ ς προσδιορισμ ς στο μηδέν. κε : επιρρηματικ ς προσδιορισμ ς τ που. 7. ς ξυνέφερε (εννοείται τ πεπραγμένα): δευτερε ουσα ειδική πρ ταση, αντικείμενο της μετοχής διδάξοντας της πρ τασης 6. ξυνέφερε: ρήμα. τ πεπραγμένα: εννοο μενο υποκείμενο (αττική σ νταξη). το ς Aθηναίοις: εννοο μενο αντικείμενο. 8. πως μ [...] γένηται: δευτερε ουσα τελική πρ ταση. γένηται: ρήμα. πιστροφή: υποκείμενο. τις: επιθετικ ς προσδιορισμ ς. ΣYNTAKTIKOI KANONEΣ ñ Tο ς ως σ νδεσμος εισάγει λα σχεδ ν τα είδη δευτερευουσών προτάσεων (χρονικές, συμπερασματικές, τελικές, πλάγιες ερωτηματικές, ειδικές, αιτιολογικές, ενδοιαστικές, αναφορικές) δεν εισάγει υποθετικές και εναντιωματικές. ñ H μετοχή που απαντά σε χρ νο μέλλοντα και εξαρτάται απ ρήματα που σημαίνουν κίνηση ή σκ πιμη ενέργεια είναι τελική: π.χ. πέμπουσι πρέσβεις διδάξοντας. ñ Oι ειδικές προτάσεις εισάγονται με το τι ταν δηλώνουν αντικειμενική γνώμη, και με το ς ταν δηλώνουν υποκειμενική.

8 48 ΘOYKYΔIΔOY IΣTOPIAI 7 APATHPH I IA THN KATANOH H TOY K IM NOY 1. Οι ενέργειες των ολιγαρχικών αμέσως μετά την εξ ντωση των αρχηγών της δημοκρατικής παράταξης Οι ολιγαρχικοί, αμέσως μετά τη δολοφονία των ηγετών του δημοκρατικο κ μματος, συγκάλεσαν τον λα της Κέρκυρας. Στη συνέλευση αυτή επιχείρησαν να δικαιολογήσουν την πράξη τους και παράλληλα έκαναν προτάσεις για την εξωτερική πολιτική που θα έπρεπε να ακολουθήσει η Κέρκυρα. Σχετικά με το πρώτο, ανέφεραν τι αυτή ήταν η πιο συμφέρουσα λ ση (βέλτιστα ε η) και τι έτσι απομακρυν ταν ο κίνδυνος να υποδουλωθο ν απ τους Αθηναίους ( κιστ ν δουλωθε εν π Αθηναίων). Σχετικά με το δε τερο, πρ τειναν να παραμείνουν ουδέτεροι, να εφαρμ σουν δηλαδή πολιτική «ίσων αποστάσεων» και απ τους δυο «μεγάλους». Γι αυτ εισηγήθηκαν να μη δέχονται κανέναν απ τους δ ο, εκτ ς αν ερχ ταν στο νησί τους μ ένα μ νο πλοίο, αλλιώς να θεωρείται εχθρ ς (μηδετέρους δέχεσθαι [ ] πολέμιον γε σθαι). Στη συνέχεια υποχρέωσαν τον λα να επικυρώσει τις προτάσεις τους (κα πικυρ σαι νάγκασαν τ ν γνώμην). Έπειτα, έστειλαν στην Αθήνα επίσημους απεσταλμένους για να προλάβουν προφανώς μια πιθανή βίαιη αντίδραση εναντίον τους. Συγκεκριμένα, η αποστολή πρέσβεων στην Αθήνα υπηρετο σε δυο στ χους: α. διδάξοντες ς ξυνέφερε, δηλαδή, πως εξηγεί το σχολικ βιβλίο, για να πείσουν τους Αθηναίους τι οι εξελίξεις στην Κέρκυρα ήταν συμφέρουσες και γι αυτο ς, και β. κα το ς κε καταπεφευγ τας [ ] πιστροφή γένηται, δηλαδή για να πείσουν τους Κερκυραίους που είχαν καταφ γει εκεί (δηλαδή τους ομοϊδεάτες του Πειθία, οι οποίοι μετά τη δολοφονία των αρχηγών του δημοκρατικο κ μματος είχαν ζητήσει καταφ γιο στην αθηναϊκή τριήρη και στη συνέχεια ήρθαν στην Αθήνα) να μην κάνουν καμιά εχθρική ενέργεια εναντίον τους. 2. Οι σκοπιμ τητες που υπηρετο σαν οι ολιγαρχικοί με τις παραπάνω ενέργειες Οι ολιγαρχικοί, μετά το πραξικ πημά τους και την εξ ντωση των αρχηγών του δημοκρατικο κ μματος, συγκαλο ν την Eκκλησία του Δήμου, για να νομιμοποιήσουν δημοκρατικά τις πράξεις τους. Φυσικά, πως θα αναπτυχθεί στη συνέχεια, η νομιμοποίηση του εγχειρήματ ς τους είναι καθαρά επιφανειακή και προσχηματική. Έπειτα, η απ φασή τους να τηρήσουν ουδετερ τητα και να θεωρο ν εχθρική ενέργεια την παρουσία περισσ τερων του εν ς πλοίων των Αθηναίων ή των Πελοποννησίων στο λιμάνι τους, ουσιαστικά οδηγεί την Κέρκυρα πιο κοντά στην Κ ρινθο και τα συμφέροντά της, αφο ακυρώνει στην πράξη την αμυντική συμμαχία ( πιμαχία) των Κερκυραίων με την Αθήνα. Βέβαια, η πρ ταση αυτή δε συνεπάγεται ευθεία και άμεση ρήξη με την υπερδ ναμη της εποχής, την Αθήνα, την ισχ της οποίας δεν επιθυμο ν προφανώς να προκαλέσουν. Στη συνέχεια, η αποστολή επίσημης αντιπροσωπείας στην Αθήνα αποτελεί αναμφίβολα έναν διπλωματικ ελιγμ, με τον οποίο καταβάλλεται προσπάθεια απ τους ολιγαρχικο ς να εξευμενίσουν τους Αθηναίους οι οποίοι θα είχαν θορυβηθεί

9 BIBΛIO Γ, Kεφάλαιο ή και οργιστεί με το ολιγαρχικ πραξικ πημα στην Κέρκυρα αλλά και να διεγείρουν τη φιλοπατρία των δημοκρατικών Κερκυραίων που είχαν καταφ γει στην Αθήνα, ώστε να μην αντιδράσουν βίαια και προκαλέσουν κίνημα εναντίον τους στο νησί. Ασφαλώς κ ρια επιδίωξή τους ήταν να αποτρέψουν οποιαδήποτε ενέργεια είτε απ την Αθήνα είτε απ τους εξ ριστους δημοκρατικο ς Κερκυραίους η οποία θα μπορο σε να απειλήσει τους πολιτικο ς συσχετισμο ς που με τη βία είχαν επιβάλει στην Κέρκυρα. Οι ενέργειες αυτές δείχνουν ξεκάθαρα τι οι άνθρωποι αυτοί είναι θρασείς, αδίστακτοι και ιδιοτελείς. Αποκαλ πτεται επίσης ο πολιτικ ς αμοραλισμ ς τους, η πολιτική τους ανηθικ τητα, καθώς στο νομα εν ς ψε τικου πατριωτισμο (δήθεν για το «καλ» της Κέρκυρας) επιβάλλουν αποφάσεις στον λα και στη συνέχεια προσπαθο ν ξεδιάντροπα να διεγείρουν τα αισθήματα φιλοπατρίας εκείνων, τους οποίους επιθυμο σαν να σκοτώσουν. 3. Οι συνέπειες που είχε για την Αθήνα η επιβολή ουδετερ τητας Ο στ χος, στον οποίο αποβλέπουν οι Κερκυραίοι ολιγαρχικοί με την επιβολή ουδετερ τητας, είναι προφανής: Διαλ ουν την πιμαχίαν με την Αθήνα, χωρίς να έρχονται σε άμεση ρήξη με την υπερδ ναμη της εποχής, και μακροπρ θεσμα ενισχ ουν την πολιτική τους θέση και επιρροή στο νησί πράγμα που ασφαλώς διευκολ νεται απ την αποδυνάμωση του δημοκρατικο κ μματος και των προσβάσεών του στην Αθήνα μετά την εξ ντωση των ηγετών του και την παρασκηνιακή στήριξη και ενίσχυση που ασφαλώς θα προσφέρει η Κ ρινθος με απώτερο στ χο να προσαρτήσουν το νησί στη συμμαχία των Πελοποννησίων. 4. Αξιολ γηση της δημοκρατικής νομιμοποίησης του εγχειρήματος των ολιγαρχικών Η σ γκληση της Eκκλησίας του Δήμου απ τους ολιγαρχικο ς, ενώ ακ μη καλάκαλά δεν έχει στεγνώσει το αίμα των δημοκρατικών ηγετών που εν ψυχρώ δολοφ νησαν, αποτελεί επίφαση δημοκρατικής νομιμ τητας. Ο ιστορικ ς, αναφέροντας τι πικυρ σαι νάγκασαν τ ν γνώμην, δεν αφήνει καμιά αμφιβολία τι άσκησαν ψυχολογική βία και τρομοκρατία και, στην πράξη, κατέλυσαν την ίδια την ουσία της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών, δηλαδή την ελευθερία στη λήψη των αποφάσεων. Είναι φανερή λοιπ ν η αλλοίωση και η στρέβλωση των δημοκρατικών θεσμών, οι οποίοι χρησιμοποιο νται μ νον ως πρ σχημα, πως δυστυχώς πολλές φορές συμβαίνει. Επίσης, η αποστολή επίσημης αντιπροσωπίας στην Αθήνα δεν νομιμοποιείται δημοκρατικά: Οι ολιγαρχικοί διαπραγματε ονται ως εκπρ σωποι των Κερκυραίων, ενώ ουσιαστικά δεν έχουν εγκριθεί οι πράξεις και οι προτάσεις τους απ την πλειοψηφία των πολιτών της Κέρκυρας, αλλά έχει επιβληθεί με τη βία η συναίνεσή τους. 5. ς ξυνέφερε: Η συμπλήρωση του αντικειμένου του ρήματος, που παραλείπεται, και η μεταβολή στη σημασία Στη θέση του αντικειμένου του ρήματος, που παραλείπεται, έχουν προταθεί και είναι αποδεκτές δ ο εκδοχές: το ς Αθηναίοις και α το ς (δηλαδή το ς λιγαρχικο ς).

10 50 ΘOYKYΔIΔOY IΣTOPIAI Αν υιοθετήσουμε την πρώτη εκδοχή (ξυνέφερε το ς Aθηναίοις), κατανοο με τι οι ολιγαρχικοί έστειλαν πρέσβεις στην Αθήνα για να πείσουν τους Αθηναίους (διδάξοντες) τι οι εξελίξεις στην Κέρκυρα ήταν συμφέρουσες και γι αυτο ς (δηλαδή για τους Αθηναίους και την πολιτική της Αθήνας). Aυτή είναι και η άποψη του αρχαίου σχολιαστή του Θουκυδίδη (: ο τινες ν διδάξωσιν τι κα τ πεπραγμένα φέλιμα το ς Αθηναίοις σαν). Ο ιστορικ ς, δεν διευκρινίζει (προφανώς αγνοεί) τα επιχειρήματα ή τους άλλους τρ πους πειθο ς που χρησιμοποίησαν οι πρέσβεις των ολιγαρχικών στασιαστών. Ασφαλώς, σ μφωνα με την ερμηνεία αυτή, οι ολιγαρχικοί, είτε απ αλαζονεία είτε απ ανοησία, υποτιμο ν τη νοημοσ νη των Αθηναίων αφο τους ζητο ν να συναινέσουν σε πολιτικές που κατάφωρα ευνοο ν τους Πελοποννησίους και απομακρ νουν την Κέρκυρα απ τη σφαίρα επιρροής της Αθήνας. Αναμφίβολα πρ κειται για μια απονενοημένη και εξαιρετικά ριψοκίνδυνη ενέργεια, η οποία προφανώς είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Αν υιοθετήσουμε τη δε τερη εκδοχή (ξυνέφερε α το ς), κατανοο με τι οι πρέσβεις που έστειλαν οι ολιγαρχικοί στην Αθήνα είχαν εντολή να παρουσιάσουν τα πράγματα πως συνέφερε τους ίδιους, δηλαδή να προσπαθήσουν να παρουσιάσουν διαστρεβλωμένη και παραμορφωμένη την πραγματικ τητα κατά τα συμφέροντά τους. Χωρίς αμφιβολία, και αυτή η προσπάθεια η δικαιολ γηση δηλαδή του εγχειρήματος και η προβολή του με τρ πο που να υπηρετεί τα συμφέροντά τους και παράλληλα να κατευνάζει την ανησυχία ή την οργή των Αθηναίων είναι εξαιρετικά δ σκολο να επιτ χει, αν λάβουμε υπ ψη μας τη δυσχερή θέση στην οποία βρίσκονταν οι πρέσβεις μετά το ολιγαρχικ πραξικ πημα και τις δολοφονίες στην Κέρκυρα, αλλά και την αδιαμφισβήτητη ικαν τητα και εμπειρία του αθηναϊκο δήμου και των ηγετών του να κρίνουν και να σταθμίζουν τις καταστάσεις. Ας μη λησμονο με εξάλλου τι τα συμφέροντα που διακυβε ονται είναι πολ μεγάλα και τι η Αθήνα, η οποία είναι πολιτική, στρατιωτική και οικονομική υπερδ ναμη της εποχής, δεν έχει λ γο τ σο ε κολα να τα απεμπολήσει. 8 A O O H TOY NOHMATO Mετά τη δολοφονία του Πειθία και των άλλων ηγετών των δημοκρατικών, οι ολιγαρχικοί συγκαλο ν τον δήμο και τον αναγκάζουν να ψηφίσει ουδέτερη στάση απέναντι στους εμπολέμους. Στέλνουν μάλιστα πρέσβεις στην Aθήνα, για να πείσουν τους Aθηναίους πως η κατάσταση, πως διαμορφώθηκε, συνέφερε σ αυτο ς, κι ακ μα να πείσουν τους Kερκυραίους δημοκρατικο ς που κατέφυγαν εκεί να μην αναλάβουν καμιά εκστρατεία επιβλαβή για την πατρίδα τους. Eπιβολή ουδετερ τητας Aποστολή πρεσβείας στην Aθήνα

11 BIBΛIO Γ, Kεφάλαιο A ANTH I TI PøTH I - A KH I TOY XO IKOY BIB IOY* 1. Nα καταγράψετε τις ενέργειες των ολιγαρχικών μετά τη δολοφονία των αρχηγών των δημοκρατικών και να επιχειρήσετε να τις αιτιολογήσετε, εντάσσοντάς τες σε ένα γενικ τερο πολιτικ σχέδιο δράσης. Nα αναλ σετε κάθε πτυχή αυτο του σχεδίου. Πώς εντάσσεται σε αυτ το σχέδιο η απ φαση για ουδετερ τητα της Kέρκυρας και η αποστολή πρέσβεων στην Aθήνα; (Kεφάλαιο 71) Oι ολιγαρχικοί μετά τη δολοφονία των αρχηγών των δημοκρατικών (Πειθία,...) προβαίνουν στις εξής ενέργειες: α. συγκαλο ν τον κερκυραϊκ λα σε συνέλευση β. εξαγγέλλουν την πολιτική της ουδετερ τητας γ. καταργο ν την αμυντική συμμαχία ανάμεσα στους Aθηναίους και στους Kερκυραίους δ. αναγκάζουν τον λα να επικυρώσει τις αποφάσεις τους ε. αποστέλλουν εσπευσμένα πρέσβεις στην Aθήνα. Tο γενικ τερο πολιτικ σχέδιο δράσης των ολιγαρχικών πρ βλεπε την εγκατάσταση της ολιγαρχίας στην Kέρκυρα και τη μετάβαση απ την επιρροή των Aθηναίων στην κυριαρχία των Kορινθίων. Έπρεπε λοιπ ν σε πρώτη φάση να βρουν μια φ ρμουλα νομιμοποίησης του καθεστώτος τους. Έτσι εξηγείται η σ γκληση του κερκυραϊκο λαο : καταφε γουν, δηλαδή, στη χρησιμοποίηση δημοκρατικών θεσμών απλά και μ νο για να νομιμοποιήσουν, μέσα σε καθεστώς βίας και τρομοκρατίας, τις αυθαίρετες και αυταρχικές αποφάσεις τους. M αυτ τον τρ πο πέρα απ τη νομιμοποίηση του καθεστώτος τους καθησ χαζαν και τους δημοκρατικο ς συμπολίτες τους που παρέμεναν στην Kέρκυρα. Στη συνέχεια έπρεπε να προλάβουν οποιεσδήποτε αντιδράσεις απ το εξωτερικ, προκειμένου να μην ανατραπεί η νέα πολιτική κατάσταση που επέβαλαν στο νησί. Για τον λ γο αυτ ν: α. αποφάσισαν την τήρηση πολιτικής ουδετερ τητας έτσι και θα έδιναν την εντ πωση τι δεν παλε ουν πια για την προσάρτηση της Kέρκυρας στην K ρινθο και θα κρατο σαν σε απ σταση τη δημοκρατική Aθήνα στην ουσία μως με την πολιτική αυτή θα διευκ λυναν τη μετάβαση απ την επιρροή των Aθηναίων στην κυριαρχία των Kορινθίων, που αποτελο σε αντικειμενικ σκοπ της δράσης των ολιγαρχικών, β. απέστειλαν πρέσβεις στην Aθήνα με σκοπ i. να καθησυχάσουν τους Aθηναίους δείχνοντάς τους τι η τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα δεν τους έβλαπτε συνεπώς δεν υπήρχε λ γος να κινηθο ν σε βάρος τους, και ii. να πείσουν τους αντιφρονο ντες συμπατριώτες τους να μην υποκινήσουν καμιά ενέργεια ή αντίδραση που θα έβλαπτε την Kέρκυρα. 2. ξυγκαλέσαντες Kερκυραίους [...] πικυρ σαι νάγκασαν τ ν γνώμην (71.1): Nα εξηγήσετε και να σχολιάσετε την αντιφατικ τητα των φράσεων αυτών. Oι φράσεις αυτές δείχνουν την αντιφατικ τητα των ενεργειών των ολιγαρχικών, καθώς: απ τη μια συγκαλο ν τον λα σε συνέλευση, χρησιμοποιο ν δηλαδή έναν δημοκρατικ θεσμ, και απ την άλλη δεν αφήνουν τον λα να αποφασίσει και να εκφράσει τη βο λησή του, αλλά τον αναγκάζουν να επικυρώσει τις * Oι απαντήσεις στις ερωτήσεις-ασκήσεις των είναι κατανεμημένες στις σελ , 64-65, 74, του παρ ντος βιβλίου, ανάλογα με το κεφ. στο οποίο αναφέρονται.

12 52 ΘOYKYΔIΔOY IΣTOPIAI αποφάσεις τους και να δεχτεί τα γεγον τα κάτω απ την επίδραση της βίας. H αντιφατικ τητα λοιπ ν έγκειται στο τι χρησιμοποιο ν έναν δημοκρατικ θεσμ (συνέλευση λαο ) με απολυταρχικ τρ πο (εξαναγκασμ ς,...). Bλ. και προηγο μενη ερώτηση. 9. Nα καταγράψετε τις ειδικές προτάσεις του Kεφαλαίου 71, να βρείτε τη συντακτική τους θέση και να δικαιολογήσετε την εισαγωγή και την εκφορά τους. α. τι τα τα [...] ε η: αντικείμενο του λεκτικο ρήματος ε πον εισάγεται με το τι, γιατί το περιεχ μενο της πρ τασης παρουσιάζεται ως αντικειμενική κρίση εκφέρεται με ευκτική του πλαγίου λ γου λ γω της εξάρτησης απ ιστορικ χρ νο (ε πον). β. κα κιστ [...] Aθηναίων: συνδέεται παρατακτικά συμπλεκτικά με την προηγο μενη (άρα ως προς την εισαγωγή και τη συντακτική θέση ισχ ουν τα ίδια μ αυτήν) εκφέρεται με δυνητική ευκτική ( ν δουλωθε εν), γιατί εκφράζει το πιθαν ή δυνατ στο παρ ν και στο μέλλον. γ. ς ξυνέφερε: αντικείμενο του διδάξοντας εισάγεται με το ς (υποκειμενική κρίση) εκφέρεται με οριστική (πραγματικ ). 12. δράσαντες, γε σθαι, καταπεφευγ τας (Kεφ. 71): Nα γράψετε το γ ενικ πρ σωπο των τ πων α. σε λες τις εγκλίσεις του ενεστώτα και β. σε λους τους χρ νους της οριστικής, στη φωνή που βρίσκονται. α. δρ, δρ, δρ / δρ ώη, <δράτω> γε ται, γ ται, γο το, γείσθω καταφε γει, καταφε γ η, καταφε γοι, καταφευγέτω β. δρ, δρα, δράσει, δρασε(ν), δέδρακε(ν) γε ται, γε το, γήσεται, γήσατο - γήθη, γηται καταφε γει, κατέφευγε(ν), καταφε ξεται / καταφευξε ται, κατέφυγε(ν), καταπέφευγε(ν), κατεπεφε γει 13. δουλωθε εν (71.1): Nα γράψετε το ίδιο πρ σωπο σε λες τις εγκλίσεις του ίδιου χρ νου και φωνής. δουλώθησαν, δουλωθ σι(ν), δουλωθείησαν και δουλωθε εν, δουλωθέντων και δουλωθήτωσαν 10 YM HPøMATIK A KH I A KATANOHΣHΣ ΠEPIEXOMENOY 1. Οι Κερκυραίοι ολιγαρχικοί, στερα απ τη δολοφονία του Πειθία, του αρχηγο των δημοκρατικών, και άλλων δημοκρατικών ηγετών, φαίνεται πως ελέγχουν την κατάσταση στην Κέρκυρα. Να καταγράψετε τις ενέργειες εκείνες στις οποίες προέβησαν στη συνέχεια και οι οποίες επιβεβαιώνουν την κυριαρχία τους στο νησί.

13 BIBΛIO Γ, Kεφάλαιο B EPMHNEYTIKEΣ 1. Αφο μελετηθο ν προσεκτικά οι ενέργειες στις οποίες προχώρησαν οι Κερκυραίοι ολιγαρχικοί στερα απ το πραξικ πημα: α. να εξηγηθο ν οι σκοπιμ τητες οι οποίες τις υπαγ ρευσαν β. να χαρακτηριστο ν οι πρωταγωνιστές τους. 2. Οι Κερκυραίοι ολιγαρχικοί, ενώ έστειλαν εσπευσμένα πρεσβεία στην Αθήνα αμέσως μετά το αιματηρ πραξικ πημα, δεν έκριναν σκ πιμο να στείλουν και στη Σπάρτη. Αξιοποιώντας πληροφορίες του κειμένου και αξιοποιώντας τα σχ λια του σχολικο βιβλίου να εξηγήσετε την ενέργειά τους αυτή. Γ ΓPAMMATIKEΣ 1. Να γράψετε τους τ πους που ζητο νται για καθεμιά απ τις παρακάτω λέξεις: α. ε πον: το ίδιο πρ σωπο στην ευκτική του ίδιου χρ νου β. ξυνέφερε: το β πληθυντικ υποτακτικής αορ. β στην ίδια φωνή γ. καταπεφευγ τας: τον ίδιο τ πο στον α ρ. β δ. πείσοντας: το γ ενικ ευκτικής στον α ρ. β ε. γένηται: το β ενικ προστακτικής στον ίδιο χρ νο. 2. Να γράψετε,τι ζητείται για καθέναν απ τους παρακάτω τ πους: α. το το: η ίδια πτώση στο θηλυκ γένος β. μηδετέρους: η ονομαστική πληθυντικο στο θηλυκ γένος γ. μηδέν: η γενική πληθυντικο αριθμο στο αρσενικ γένος δ. τις: η ονομαστική πληθυντικο στο ουδέτερο γένος. 3. πρέσβεις, πιστροφή: Να γραφο ν οι πλάγιες πτώσεις στους δ ο αριθμο ς. Δ ΣYNTAKTIKEΣ 1. Στο κεφάλαιο 71 να βρεθο ν οι δευτερε ουσες ονοματικές προτάσεις, να χαρακτηριστο ν ως προς το είδος και να δικαιολογηθεί ο τρ πος εισαγωγής και εκφοράς τους. 2. Να αντιστοιχίσετε τις μετοχές της στήλης Α με τους χαρακτηρισμο ς της στήλης Β. Ένα στοιχείο της στήλης Β περισσε ει. Α Β 1. δράσαντες α. επιθετική μετοχή 2. συχάζοντες β. τελική μετοχή 3. διδάξοντας γ. τροπική μετοχή 4. τ ν πεπραγμένων δ. χρονική μετοχή ε. υποθετική μετοχή

14 54 ΘOYKYΔIΔOY IΣTOPIAI 3. Να αντιστοιχίσετε τις προτάσεις της στήλης Α με τους χαρακτηρισμο ς της στήλης Β. Ένα στοιχείο της στήλης Β περισσε ει. Α Β 1. ς ξυνέφερε α. ειδική 2. ς δ ε πον β. τελική 3. πως μή τις πιστροφ γένηται γ. χρονική δ. αιτιολογική 4. Να αντιστοιχίσετε τους ρους της στήλης Α με τους συντακτικο ς χαρακτηρισμο ς της στήλης Β. Α Β 1. το το α. αντικείμενο απαρεμφάτου 2. Κερκυραίους β. υποκείμενο απαρεμφάτου 3. βέλτιστα γ. υποκείμενο 4. μηδετέρους δ. κατηγορο μενο 5. πιστροφ ε. σ στοιχο αντικείμενο μετοχής E ΛEΞIΛOΓIKEΣ 1. Να βρείτε με ποιες λέξεις του κεφαλαίου 71 έχουν ετυμολογική συγγένεια οι εξής λέξεις: αντίδραση, απρ σκλητος, δουλοπρεπής, ακατάδεκτος, καθηγητής, εκπομπή, διαπραγμάτευση, οισοφάγος, προσφυγή, άπιστος. 2. Να δοθο ν ομ ρριζα του φέρω απ τα θέματα: α. φερ-. β. φορ-. γ. φαρ-. δ. φρ-.