Ανάπτυξη μοντέλου για την επίδραση της φωτιάς στους βοσκότοπους και την εμφάνιση τάσεων ερημοποίησης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ανάπτυξη μοντέλου για την επίδραση της φωτιάς στους βοσκότοπους και την εμφάνιση τάσεων ερημοποίησης"

Transcript

1 Ανάπτυξη μοντέλου για την επίδραση της φωτιάς στους βοσκότοπους και την εμφάνιση τάσεων ερημοποίησης Γ. Ξανθόπουλος και Μ. Ξανθάκης Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας, Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων Ιλίσια, Αθήνα, Περίληψη Η εργασία παρουσιάζει τη δομή ενός μοντέλου προσομοίωσης του κύκλου καύσης βοσκής στους βοσκότοπους της Ελλάδας με στόχο την εξέταση της επίδρασης των σημαντικότερων παραγόντων που επιδρούν σε αυτόν, οδηγώντας συχνά στην υποβάθμιση των βοσκοτόπων και, σε ακραίες περιπτώσεις, στην ερημοποίησή τους. Το μοντέλο αποτελείται από επί μέρους υπο-μοντέλα που αφορούν την παραγωγή βοσκήσιμης ύλης, την απόληψη της βοσκήσιμης ύλης μέσω της βόσκησης αιγοπροβάτων, την επίδραση αυτής της απόληψης στην κατάσταση της βλάστησης που απομένει και την κατάσταση του βοσκοτόπου και το οικονομικό αποτέλεσμα για τον κτηνοτρόφο. Από το τελευταίο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό το κίνητρο του τελευταίου για τη χρήση της φωτιάς. Η εκδήλωση αυτής αλλά και η ποσότητα της ετήσιας βροχόπτωσης υπολογίζονται με βάση πιθανότητες ώστε να δώσουν μία δυναμική μορφή στο μοντέλο, όπως συμβαίνει και στην πραγματικότητα. Ο χρήστης ορίζει τον αριθμό των ετών για τον οποίο επιθυμεί να συνεχισθεί η προσομοίωση. Επαναλαμβάνοντας την προσομοίωση πολλές φορές μπορεί εύκολα να υπολογίσει τα όρια βοσκοφόρτωσης κάτω από τα οποία μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικό αποτέλεσμα χωρίς καταστροφικές συνέπειες. Στην παρούσα μορφή το μοντέλο έχει προγραμματισθεί σε Η/Υ με τη χρήση του προγραμματιστικού περιβάλλοντος Netlogo. Λέξεις κλειδιά: Μοντέλο, βοσκότοπος, φωτιά, υπερβόσκηση, ερημοποίηση. Εισαγωγή Στα Μεσογειακά οικοσυστήματα η ερημοποίηση αποτελεί μία υποβάθμιση του περιβάλλοντος που προκαλείται ως αποτέλεσμα μεταβολών χρήσεων γης, προκαλούμενων από ανθρωπογενείς επιδράσεις σε συνδυασμό με ακραία κλιματικά φαινόμενα όπως η ξηρασία. Κύριοι ανθρωπογενείς παράγοντες θεωρούνται η υπερβόσκηση και οι πυρκαγιές. Η αλόγιστη χρήση των λιβαδιών μπορεί αποδεδειγμένα να οδηγήσει στην υποβάθμιση. Ένα ποσοστό 10% περίπου των πυρκαγιών στα λιβάδια οφείλεται διαπιστωμένα στους κτηνοτρόφους. Το ποσοστό αυτό μάλιστα μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο καθώς τα αίτια μεγάλου μέρους των πυρκαγιών παραμένουν ανεξακρίβωτα (Ξανθόπουλος 1996). Η ένταση του προβλήματος διαφέρει σημαντικά μεταξύ περιοχών και αντίστοιχα διαφέρουν και τα οικολογικά αποτελέσματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο κύκλος υπερβόσκηση-πυρκαγιά έχει ήδη οδηγήσει μεγάλες εκτάσεις σε πλήρη υποβάθμιση ενώ σε άλλες τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Είναι προφανές ότι οι διαφορές αυτές οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στις επιλογές των κτηνοτρόφων. Λιβαδοπονία και Προστατευόμενες Περιοχές 299

2 Η παρούσα εργασία αφορά τη δημιουργία ενός μοντέλου προσομοίωσης του κύκλου καύσης βοσκής στους βοσκότοπους της Ελλάδας με στόχο την εξέταση της σημασίας των παραγόντων που επιδρούν σε αυτόν και την ποσοτικοποίηση των επιπτώσεών τους. Επιπτώσεις της βόσκησης στην παραγωγικότητα των λιβαδικών οικοσυστημάτων Η πρωτογενής παραγωγή του λιβαδιού, ή αλλιώς η ικανότητα του να συντηρεί τα φυτοφάγα ζώα, μπορεί να μειωθεί ως αποτέλεσμα αλλαγών στην πυκνότητα και το ρυθμό αναγέννησης των λιβαδικών φυτών. Στα Μεσογειακά οικοσυστήματα η παραγωγή επηρεάζεται κυρίως από κλιματικούς παράγοντες, τη βόσκηση και τη φωτιά, αλλά δεν λείπουν και πολυάριθμες αλληλεπιδράσεις των λιβαδικών φυτών με ανταγωνιστές όπως οι συμβιωτικοί μικροοργανισμοί, οι μύκητες, και αλλά ανεπιθύμητα και ανταγωνιστικά λιβαδικά φυτά. Τα πολυετή αγρωστώδη που αποτελούν επιθυμητά είδη για τα κτηνοτροφικά ζώα παράγουν λιγότερους σπόρους και αναβλασταίνουν δυσκολότερα αν το λιβάδι υπερβόσκεται σε σχέση με λιβάδι που βόσκεται κανονικά. Η ηλικιακή δομή του λιβαδιού μεταβαίνει σε γηραιότερες κλάσεις φυτών, γιατί δεν υπάρχουν νεαρά λιβαδικά φυτά να αντικαταστήσουν τα γηραιότερα είδη (Westoby et al. 1989). Μία συνέπεια της υπερβολικής χρήσης των λιβαδικών φυτών είναι η αλλαγή της σύνθεσης των λιβαδικών οικοσυστημάτων από επιθυμητά σε ανεπιθύμητα (τοξικά και αγκαθωτά) για τα ζώα, είδη (Passera et al. 1992, Westoby et al. 1989). Αυτή η αλλαγή στη σύνθεση εμφανίζεται γιατί τα φυτικά είδη που δεν προτιμώνται από τα κτηνοτροφικά ζώα έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα επιβίωσης στο λιβαδικό οικοσύστημα σε σχέση με τα επιθυμητά είδη που έχουν μικρότερη πιθανότητα επιβίωσης λόγω της βόσκησης. με σπόρους ή με αναβλάστηση. Σε ποολίβαδα που δεν υπάρχουν πολλά τοξικά είδη και στα οποία όλα τα είδη φυτών είναι επιθυμητά από τα ζώα, τα ετήσια αγρωστώδη αντικαθιστώνται από βραχύβια είδη, κάνοντας τη διαθεσιμότητα της βοσκήσιμης ύλης λιγότερο ποιοτική, ειδικά σε περιόδους έντονης ξηρασίας (Le Houerou et.al. 1989). Καθώς τα επιθυμητά είδη μειώνονται στο λιβαδικό οικοσύστημα, οι βοσκοί εκτρέφουν άλλες ποικιλίες κτηνοτροφικών ζώων, γενετικά βελτιωμένες που μπορούν να τρέφονται με μικρότερη ποικιλία λιβαδικών φυτών. Η υπερβόσκηση προκαλεί μείωση του ποσοστού της υπέργειας βιομάζας και μείωση της διήθησης του νερού στο εδάφους (Baker and Guthery 1990). Η αύξηση της απορροής, η διάβρωση και η απόθεση σημαντικής ποσότητας επιφανειακού εδάφους έρχεται σαν λογικό επακόλουθο της υποβάθμισης. Επίσης έχουν παρατηρηθεί αλλαγές στη χωρική κατανομή των διαθέσιμων ιχνοστοιχείων για τα λιβαδικά φυτά (Stafford Smith and Morton 1990). Ο συνδυασμός της μείωσης της κάλυψης του λιβαδιού και της αύξησης της απορροής οδηγεί στην απώλεια του νερού και στη μείωση της παραγωγικότητας, και ως επακόλουθο περιορισμούς στο τύπο των ζώων που μπορεί να συντηρήσει το λιβάδι (Le Houerou et.al. 1989). Βόσκηση και Πυρκαγιές Οι πυρκαγιές παίζουν μείζονα ρόλο στην υποβάθμιση της βλάστησης και των εδαφών στα Μεσογειακά λιβαδικά οικοσυστήματα. Η πλειονότητα των πυρκαγιών προκαλείται από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους για να «βελτιώσουν» το λιβάδι. Με τον όρο βελτίωση εννοείται η καταστροφή των ανεπιθύμητων ειδών για τα ζώα, ώστε να εγκατασταθούν πιο εύγευστα ποώδη φυτά μετά την πυρκαγιά. Παραδείγματα ανεπιθύμητων ειδών είναι η ασφάκα (Phlomis fruticosa), το παλιούρι (Paliurus spina-christi), η λαδανιά (Cistus creticus) και άλλα αγκαθωτά είδη. Η καύση μειώνει την παραγωγή υπέργειας βιομάζας στα λιβάδια αλλά η ποσότητα και ποιότητα της βοσκήσιμης ύλης συνήθως ευνοείται από τη φωτιά (Παπαναστάσης και Νοϊτσάκης 1992). Αυτό αποτελεί και το κίνητρο των κτηνοτρόφων. Όμως, ταυτόχρονα, άμεσο αποτέλεσμα των πυρκαγιών είναι η διάβρωση του εδάφους με τις 300 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

3 φθινοπωρινές βροχές και η μακρόχρονη υποβάθμιση της παραγωγικότητας του λιβαδιού. Η κλίση και ο τύπος του εδάφους και τα χαρακτηριστικά της φωτιάς επιδρούν άμεσα στην ένταση της διάβρωσης αλλά εξίσου σημαντική είναι η πίεση της βοσκής αμέσως μετά τη φωτιά. Κτηνοτρόφοι και εισόδημα Όπως είναι προφανές στόχος των κτηνοτρόφων είναι η επίτευξη ενός επιθυμητού εισοδήματος. Εφόσον εξασφαλίζεται ένα επαρκές εισόδημα, ο κτηνοτρόφος παραμένει στο επάγγελμα και είναι ικανοποιημένος. Μάλιστα, οι επιδοτήσεις που δόθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την περίοδο 1981 έως 1992 οδήγησαν στην αύξηση κατά 24% των προβάτων και 20% των αιγών (Νάστης 1994). Το οικονομικό όμως αποτέλεσμα των κτηνοτρόφων δεν εξαρτάται μονοδιάστατα από τις ενισχύσεις. Εξωγενείς παράγοντες όπως οι τιμές του γάλακτος και του κρέατος στην αγορά επηρεάζουν άμεσα τα έσοδα ενώ σημαντικότατο ρόλο παίζει και το κόστος των ζωοτροφών δεδομένου ότι η συμβολή της απευθείας βοσκόμενης τροφής στη διατροφή των αγροτικών ζώων κυμαίνεται από 34% έως 66% (Παπαδόπουλος 1988). Όταν η αύξηση του αριθμού των διατρεφόμενων ζώων έχει σαν αποτέλεσμα μεγαλύτερο ποσοστό βόσκησης παραγόμενης βοσκήσιμης ύλης από το θεωρούμενο ως ιδανικό (περί το 50%) τότε η υπερβόσκηση οδηγεί σε υποβάθμιση του λιβαδιού. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η ανάγκη να δοθεί στα ζώα περισσότερη ζωοτροφή με αντίστοιχη αρνητική επίδραση στο οικονομικό αποτέλεσμα του κτηνοτρόφου. Η επιθυμία για αύξηση της διαθέσιμης βοσκήσιμης ύλης, ώστε να βελτιωθεί το οικονομικό αποτέλεσμα, οδηγεί τότε τον κτηνοτρόφο στην καύση του βοσκοτόπου. Δομή του μοντέλου προσομοίωσης του κύκλου καύσης βοσκής Ο συνδυασμός των ανωτέρω εφαρμόστηκε σε ένα απλό μοντέλο προσομοίωσης του κύκλου καύσης βοσκής που έχει στόχο να βοηθήσει την ανάλυση των δυνατών συνδυασμών των παραμέτρων και των αποτελεσμάτων που έχουν όταν εφαρμόζονται επί σειρά, λαμβάνοντας υπόψη και τη δυναμικότητα παραμέτρων όπως η βροχόπτωση. Το μοντέλο αποτελείται από επί μέρους υπο-μοντέλα που αφορούν: (i) Την παραγωγή βοσκήσιμης ύλης σε μία υπό εξέταση περιοχή ανάλογα με τον τύπο και την κατάσταση του βοσκοτόπου, τη βροχόπτωση και το χρόνο μετά την πυρκαγιά. (ii)την απόληψη της βοσκήσιμης ύλης μέσω της βόσκησης αιγοπροβάτων. (iii) Την επίδραση αυτής της απόληψης στην κατάσταση της βλάστησης που απομένει και την κατάσταση του βοσκοτόπου. (iv) Το οικονομικό αποτέλεσμα για τον κτηνοτρόφο που εξαρτάται τόσο από την ίδια του την εκμετάλλευση όσο και από εξωγενείς παράγοντες (τιμές κρέατος, γάλακτος και ζωοτροφών, καθώς και επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Το οικονομικό αποτέλεσμα συγκρινόμενο με το ύψος ετησίας προσόδου που γενικά θεωρείται ως αποδεκτό μπορούν να αποτελέσουν κίνητρο που αυξάνει την πιθανότητα ο βοσκός ο οποίος δεν επιτυγχάνει τον «αποδεκτό μισθό» να χρησιμοποιήσει την φωτιά ως μέσο για να αυξήσει προσωρινά την παραγωγή βοσκήσιμης ύλης. Η προσομοίωση γίνεται για σειρά ετών όπως ορίζει ο χρήστης. Η βροχόπτωση για κάθε προσομοιούμενο έτος υπολογίζεται αυτόματα μέσω ενός τυχαίου υπολογισμού (random) τέτοιου ώστε, οι λαμβανόμενες τιμές να έχουν μακροπρόθεσμα μορφή καμπύλης με μέσο όρο και τυπική απόκλιση όμοια με τα βροχομετρικά δεδομένα της περιοχής. Επίσης, η χρήση φωτιάς από τον κτηνοτρόφο αποφασίζεται από το μοντέλο με βάση τις πιθανότητες που προκύπτουν από το κίνητρο που υπολογίζεται ότι έχει βάσει των οικονομικών επιδόσεων της εκμετάλλευσής του. Λιβαδοπονία και Προστατευόμενες Περιοχές 301

4 Μοντελοποίηση και στάδια υποβάθμισης των λιβαδιών Το μοντέλο έχει υλοποιηθεί σε Η/Υ σε προγραμματιστικό περιβάλλον Netlogo το οποίο διατίθεται δωρεάν μέσω διαδικτύου στην διεύθυνση: (Wilensky 1999). Ο χρήστης αρχικά επιλέγει δεδομένα εισαγωγής όπως: το εμβαδόν λιβαδιού, τη μέση βροχόπτωση, τη τυπική απόκλιση βροχόπτωσης, το τύπο βλάστησης, τον αριθμό των ζώων, τους μήνες βόσκησης, το έτος έναρξης προσομοίωσης και το έτος λήξης προσομοίωσης, τα έτη μετά την πυρκαγιά, την επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την τιμή του γάλατος, την τιμή του κρέατος, την τιμή ζωοτροφής και το επιδιωκόμενο εισόδημα από τον κτηνοτρόφο. Η παραγωγή της βοσκήσιμης ύλης ανά μονάδα έκτασης κάθε χρόνο υπολογίζεται, και για τους 3 τύπους βλάστησης (ποολίβαδο, σκληρόφυλλη βλάστηση και φρυγανολίβαδο), με βάση τα ετήσια κατακρημνίσματα από τον τύπο που ανέπτυξαν οι Le Houerou and Hoste (1977) για ολόκληρη τη μεσογειακή λεκάνη μεταξύ της βοσκήσιμης ύλης (F) σε Kgr/ha και της ετήσιας βροχόπτωσης (Χ) σε mm και ο οποίος έχει ως εξής: F = (-10, ,217 Χ)*10 Η εξίσωση αυτή ισχύει για μέση ετήσια βροχόπτωση από mm. Εφόσον ο χρήστης του μοντέλου επιλέξει τον αριθμό των ετών μετά την φωτιά, τότε ο υπολογισμός της βοσκήσιμης ύλης γίνεται με βάση τις παρακάτω εξισώσεις όπως δείχνει ο πίνακας 1: Πίνακας 1. Εξισώσεις που δίνουν την βοσκήσιμη ύλη μετά την πυρκαγιά για τους τρεις τύπους βλάστησης Είδος βοσκοτόπου Εξισώσεις Μονάδα μέτρησης Θαμνολίβαδο Y=( X)*10*(60/100) Kgr/ha (Papanastasis 1988) Φρυγανολίβαδο Υ=( lnx)*10*(30/100) (Arianoutsou-Faraggitaki 1984) Kgr/ha Στις παραπάνω εξισώσεις το Χ εκφράζει τα έτη μετά την πυρκαγιά και το Υ τη ποσότητα της βοσκήσιμης ύλης σε Kgr/ha. Στο μοντέλο θεωρείται ότι η βοσκήσιμη ύλη αποτελεί συνήθως το 50% της ετήσιας λιβαδικής παραγωγής στα ποολίβαδα, το 60% στα θαμνολίβαδα (Παπαναστάσης και Νοιτσάκης 1992) και ένα 30% για τα φρυγανολίβαδα στα οποία φύονται λιγότερο επιθυμητά είδη για τα ζώα. Οι μηνιαίες απαιτήσεις των κτηνοτροφικών ζώων θεωρήθηκαν ίσες με 60 kgr, ξηρής ουσίας ανά ημέρα όπως αναφέρει ο (Grant et al. 1997). Μετά την εισαγωγή των δεδομένων εισόδου το μοντέλο υπολογίζει τις ενδιάμεσες μεταβλητές. Συγκεκριμένα, αρχικά υπολογίζεται η κατανάλωση βοσκήσιμης ύλης ανά ζωική μονάδα σε μία περίοδο βόσκησης ως γινόμενο των μηνών βόσκησης και των μηνιαίων απαιτήσεων των ζώων. Στη συνέχεια, υπολογίζεται η διαθέσιμη βοσκήσιμη ύλη ανά ζωική μονάδα ως γινόμενο της έκτασης του λιβαδιού επί της ποσότητας της βοσκήσιμης ύλης ανά εκτάριο το χρόνο διά τον αριθμό των ζώων. Η αφαίρεση των δύο παραπάνω μεγεθών αν πολλαπλασιαστεί με τον αριθμό των ζώων, δίνει την ποσότητα ζωοτροφών ανά ζώο που πρέπει να λάβουν ακόμη κι αν όλη η βοσκήσιμη ύλη καταναλωθεί στο λιβάδι. Επίσης το πηλίκο της κατανάλωσης βοσκήσιμης ύλης ανά ζωική μονάδα σε μία περίοδο βόσκησης με τη διαθέσιμη βοσκήσιμη ύλη ανά ζωική μονάδα, δίνει το ποσοστό κατανάλωσης της βοσκήσιμης ύλης στο λιβάδι. Αν αυτό το ποσοστό συγκριθεί με το ποσοστό 50% που θα πρέπει να παραμείνει στο λιβάδι για τη συντήρηση και τη διηνέκεια του οικοσυστήματος τότε 302 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

5 μπορεί ο χρήστης του συστήματος να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για την κατάσταση του λιβαδιού όσον αφορά την υπερβόσκησή του ή όχι. Το μοντέλο επίσης δίνει και ένα οικονομικό υπολογισμό των εσόδων και των εξόδων της κτηνοτροφικής επιχείρησης. Τα έσοδα της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης υπολογίζονται με βάση τον παρακάτω τύπο: Συνολικά έσοδα = Επιδοτήσεις ΕΕ + Έσοδα από την εμπορία γάλατος + Έσοδα από την εμπορία κρέατος Στο παραπάνω τύπο η τιμή του γάλατος και του κρέατος καθορίζεται από τον χρήστη, ενώ ο αριθμός των επιδοτήσεων καθορίζεται από τον αριθμό των ζώων επί την τιμή της επιδότησης, που επίσης καθορίζει ο χρήστης. Αντίστοιχα γίνεται και ο υπολογισμός των εξόδων της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης. Ο τύπος υπολογισμού των εξόδων είναι: Συνολικά έξοδα = Κόστος ζωικού κεφαλαίου + Κόστος ζωοτροφών + πρόσθετα έξοδα Στο παραπάνω τύπο το κόστος ζωικού κεφαλαίου υπολογίζεται από το γινομένου του αριθμού των ζώων επί την αξία ενός πρόβατου που θεωρήθηκε ίσο με 300 επί επιτόκιο 3 %. Για το κόστος των ζωοτροφών το μοντέλο ανάλογα με την τιμή που δίνει ο χρήστης υπολογίζει το κόστος ανάλογα και με την ποσότητα ζωοτροφής που πρέπει να χορηγήσει ο κτηνοτρόφος στα ζώα και έχει προκύψει από ενδιάμεσο υπολογισμό. Τέλος, στα πρόσθετα έξοδα συμπεριλαμβάνονται ετήσια έξοδα κοπαδιού όπως έξοδα μεταφοράς, έξοδα κτηνιάτρου κλπ. που θεωρήθηκαν ίσα με 5 ανά ζώο κατ έτος. Η σημαντικότερη πτυχή που πραγματεύεται το μοντέλο είναι η προσπάθεια του να εκτιμήσει την πιθανότητα της χρήσης της φωτιάς από τους κτηνοτρόφους, δηλαδή το «κίνητρο» που έχουν να χρησιμοποιήσουν τη φωτιά ως διαχειριστικό μέσο. Εφόσον η χρήση της φωτιάς είναι παράνομη και σχετίζεται με την αποδοχή του ρίσκου της προσωποκράτησης του κτηνοτρόφου, θεωρείται ότι ο κτηνοτρόφος θα κάνει χρήση της φωτιάς, μόνα αν είναι σίγουρος ότι το εισόδημα του θα αυξηθεί σημαντικά με τη χρήση της φωτιάς σε σχέση με ένα προσδοκώμενο εισόδημα που καθορίζει ο χρήστης (YSALARY). Βασιζόμενο το μοντέλο σε αυτήν την θεώρηση, το οικονομικό αποτέλεσμα της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης χρησιμοποιείται ως δεδομένο σε μία εμπειρική σχέση που υπολογίζει την ανάγκη του κτηνοτρόφου να πάρει «μέτρα» ώστε να αυξήσει το εισόδημά του. Η εξίσωση δίνει μία τιμή που εκφράζει αυτήν την ανάγκη με ένα εύρος 0-100, με ένα συνεχή μη-γραμμικό τρόπο και έχει την παρακάτω μορφή: NEED = 100 (100 / 1 + e (-(FR YSALARY) / RC) ) όπου: RC το εύρος εισοδήματος μέσα στο οποίο αλλάζει η «ανάγκη» του κτηνοτρόφου, YSALARY είναι το ετήσιο εισόδημα του κτηνοτρόφου, το οποίο καθορίζεται από το χρήστη και FR προκύπτει από την αφαίρεση εξόδων και εσόδων. Η εικόνα 2 δείχνει την συμπεριφορά της εξίσωσης κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις: YSALARY=18000 και RC= ΚΙΝΗΤΡΟ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΥ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ ΣΤΟ ΒΟΣΚΟΤΟΠΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΗΤΡΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ Λιβαδοπονία και Προστατευόμενες Περιοχές 303

6 Εικόνα 2. Παράδειγμα υπολογισμού την ανάγκης του κτηνοτρόφου να χρησιμοποιήσει τη προδιαγεγραμμένη καύση, ώστε να αυξήσει το εισόδημά του. YSALARY=18000 και RC=8000 Ένα στιγμιότυπο του μοντέλου παρουσιάζεται στην παρακάτω Εικόνα 3: Εικόνα 3. Στιγμιότυπο του μοντέλου που υπολογίζει και απεικονίζει γραφικά με ετήσιο βήμα, το κίνητρο του κτηνοτρόφου να βάλει φωτιά σε βοσκότοπο 70 ha για μια περίοδο 22 ετών ( ) Συμπεράσματα Από την μελέτη διαφόρων μοντέλων (Hoffman and Cowling 1990b,), (Le Houerou et. al. 1988), (Kaushalya 1992), (West 1993, Westoby et al. 1989), που παρουσιάζονται ανά τον κόσμο για την ερημοποίηση σε λιβαδικά οικοσυστήματα, η σύνθεση του λιβαδιού ποικίλει κάθε χρόνο από τη διαθεσιμότητα των κλιματικών παραγόντων και από την εμφάνιση έκτακτων φαινομένων όπως η πυρκαγιά, η υπερβόσκηση και η ξηρασία. Αυτά τα φαινόμενα μπορούν να προκαλέσουν μείωση της βοσκήσιμης ύλης του λιβαδιού. Αυτή ακριβώς την τάση προσπαθεί να προσομοίωση το μοντέλο καύσης-βοσκής που παρουσιάστηκε σε αυτή την εργασία. Η χρήση του μοντέλου προσομοίωσης του κύκλου καύσης βοσκής στους βοσκότοπους της Ελλάδας, επιτρέπει την εξέταση διάφορων συνδυασμών πίεσης-βοσκής, εξωγενών παραγόντων και χρήσης της φωτιάς σε μακρόχρονη βάση με στόχο να υπολογιστούν οι τιμές βοσκοφόρτωσης που εξασφαλίζουν αειφόρο διαχείριση αλλά και τα όρια που μπορούν να οδηγήσουν σε έντονη υποβάθμιση του βοσκοτόπου και τελικά σε ερημοποίηση. Μελλοντικές βελτιώσεις στα επί μέρους υπο-μοντέλα, θα αυξήσουν την πολυπλοκότητα και αντιπροσωπευτικότητά τους ώστε να αποτελέσει το μοντέλο ένα σύγχρονο εργαλείο υποβοήθησης της διαχείρισης των βοσκοτόπων της χώρας μας Αναγνώριση βοήθειας Η παρούσα έρευνα, όπως προαναφέρθηκε, έγινε στα πλαίσια της συμμετοχής του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας στο Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα «Σύστημα επιτήρησης για την εκτίμηση και παρακολούθηση της ερημοποίησης» (DeSurvey, (Contract no. GOCE-CT ). Η ερευνητική ομάδα εκφράζει τις ευχαριστίες της 304 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

7 προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την υποστήριξή της μέσω του ερευνητικού αυτού προγράμματος. Βιβλιογραφία Arianoutsou-Faraggitaki M Post fire successional recovery of a phryganic (East Mediterranean) ecosystem. Acta Oecologica / Oecologia Plantarum, 5: Baker, D. L., and F. S. Guthery Effect of continuous grazing on habitat and density of ground-foraging birds in south Texas. J. Range Manage. 43: 2-5. Grant, R., Anderson, B., Rasby, R. & Mader T Testing livestock feeds for beef cattle, dairy cattle, sheep and horses. In: A University of Nebraska Netguide Publication. Hoffman, M. T., and R. M. Cowling. 1990b. Desertification in the lower Sundays River Valley, South Africa. J. Arid Environ. 19: Kaushalya, R Monitoring the impact of desertification in western Rajasthan using remote sensing. J. Arid Environ. 22: Le Houerou, H. N., R. L. Bingham, and W. Skerbek Relationship between the variability of primary production and the variability of annual precipitation in world arid lands. J. Arid Environ. 15: Νάστης, Α Η συμβολή των λιβαδιών στην ανάπτυξη της κτηνοτροφίας της Ελλάδος. Σελ Ξανθόπουλος, Γ Πυρκαγιές και κτηνοτροφία στα δάση. Σελ Στα πρακτικά της Επιστημονικής Ημερίδας της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας με θέμα Κτηνοτροφία Πυρκαγιές και Περιβάλλον. 2 Φεβρουαρίου 1996, Θεσσαλονίκη. 119 σελ. Παπαναστάσης Β.Π. και Νοϊτσάκης Β.Ι Λιβαδική Οικολογία. Πανεπιστημιακές Παραδόσεις. Θεσσαλονίκη. Παπαδόπουλος Γ Στρατηγική διατροφής προβατίνων. 2 ο συμπόσιο Κτηνοτροφίας- Αιγοπροβατοτροφίας Θεσ/νικη. Passera, C. B., O. Borsetto, R. J. Candia, and C. R. Stasi Shrub control and seedling influences on grazing capacity in Argentina. J. Range Manage. 45: Stafford Smith, D. M., and S. R. Morton A framework for the ecology of arid Australia. J. Arid Environ. 18: West, N. E Biodiversity of rangelands. J. Range Manage. 46: Westoby, M., B. Walker, and I. Noy-Meir Opportunistic management for rangelands not at equilibrium. J. Range Manage. 42: Wilensky, U Netlogo. Center for Connected Learning and Computer Based Modeling. Northwestern University. Evanston, IL. Λιβαδοπονία και Προστατευόμενες Περιοχές 305

8 Model development for the effect of fire in pasture lands and the appearance of desertification trends G. Xanthopoulos and M. Xanthakis National Agriculture Research Foundation (NAGREF) Institute of Mediterranean Forest Ecosystems and Forest Products Technology Ilisia, Athens, Summary This paper presents the structure of a simulation model about the cycle of fire and grazing in pasture lands of Greece with the aim of studying the impacts of the major factors governing this cycle leading to degradation and under certain circumstances to desertification. The model includes submodules about the production of grazing material, the consumption of vegetation through grazing, the condition of the rangeland after grazing and the profit loss or gain for the shepherd. The financial outcome for the shepherd is considered as a main motivation to start a fire to increase short term biomass production in order to make a worthwhile profit. The calculation of the motivation and the amount of yearly rainfall are based on a random algorithm, which gives a dynamic aspect to the model. The user determines the length of the simulation (years). Running the model for several years, he/she can draw conclusions about the grazing pressure on the rangeland, the financial result of the enterprise and the likely role of fire in the way the rangeland will be managed. The model was developed in the Netlogo programming language. Key words: Modeling, pasture, fire, overgrazing, desertification. 306 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ Δεν υπάρχουν Μόνιμες αλλαγές ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ Υπάρχουν Μόνιμες αλλαγές Διαδοχή Μετανάστευση ειδών Ιστορικές αλλαγές,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Προσωρινών Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 60 του Ν. 4264/2014 (ΦΕΚ 118Α ). Άρθρο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η σχέση μεταξύ βλάστησης και των παραγόντων του περιβάλλοντος, δηλαδή του κλίματος (cl), του μητρικού πετρώματος(p), του ανάγλυφου

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία της βοσκοφόρτωσης στη διαχείριση των βοσκοτόπων: Οδηγίες εφαρμογής

Η σημασία της βοσκοφόρτωσης στη διαχείριση των βοσκοτόπων: Οδηγίες εφαρμογής Η σημασία της βοσκοφόρτωσης στη διαχείριση των βοσκοτόπων: Οδηγίες εφαρμογής Δρ Θωμάς Γ. Παπαχρήστου, Τακτικός Ερευνητής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Η ορθολογική διαχείριση των βοσκοτόπων επιτυγχάνεται

Διαβάστε περισσότερα

Επιδράσεις της υπερβόσκησης και των πυρκαγιών στην παραγωγή των λιβαδιών του όρους Ψηλορείτη

Επιδράσεις της υπερβόσκησης και των πυρκαγιών στην παραγωγή των λιβαδιών του όρους Ψηλορείτη Επιδράσεις της υπερβόσκησης και των πυρκαγιών στην παραγωγή των λιβαδιών του όρους Ψηλορείτη Β.Π. Παπαναστάσης 1, Σ. Κυριακάκης 2, Γ. Καζάκης 3 και Μ.Abid 3 1 Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας

Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας Ι. Μακέδος Δ/νση Δασών, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Τ. Οικονομίδη

Διαβάστε περισσότερα

Α. Τίτλος ΔΕ_3 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών)

Α. Τίτλος ΔΕ_3 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) Α. Τίτλος ΔΕ_3 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) Βοσκοϊκανότητα Grazing capacity Μιχαήλ Βραχνάκης Καρδίτσα, Μάιος2014 Β. Σκοπός ΔΕ Η παραγωγή της λιβαδικής βλάστησης (σύνδεση με την προηγούμενη ΔΕ) αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Στη χώρα μας, οι κύριες χρήσεις γης είναι Λιβάδια Γεωργικές εκτάσεις Δάση Ιδιαίτερα στον ορεινό και

Διαβάστε περισσότερα

Λιβαδοπονία στην Ήπειρο: Η παρούσα κατάσταση και

Λιβαδοπονία στην Ήπειρο: Η παρούσα κατάσταση και Λιβαδοπονία στην Ήπειρο: Η παρούσα κατάσταση και τα προβλήματά της Σ. Σ. Κανδρέλης Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, 451 00 Άρτα Περίληψη Η ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου

Διαβάστε περισσότερα

Διαχρονικό μοντέλο προσομοίωσης των σχέσεων βόσκησης και λιβαδικής παραγωγής στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Διαχρονικό μοντέλο προσομοίωσης των σχέσεων βόσκησης και λιβαδικής παραγωγής στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Διαχρονικό μοντέλο προσομοίωσης των σχέσεων βόσκησης και λιβαδικής παραγωγής στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Δ. Χουβαρδάς 1, Χ. Ευαγγέλου 1, U. Helldén 2 και Β.Π. Παπαναστάσης 1 1 Εργαστήριο Λιβαδικής

Διαβάστε περισσότερα

Υποβάθμιση των λιβαδιών στην Ελλάδα: η περίπτωση της δυτικής Ηπείρου

Υποβάθμιση των λιβαδιών στην Ελλάδα: η περίπτωση της δυτικής Ηπείρου Υποβάθμιση των λιβαδιών στην Ελλάδα: η περίπτωση της δυτικής Ηπείρου Σ. Σ. Κανδρέλης 1 και Β. Π. Παπαναστάσης 2 1 Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, 471 00 Άρτα 2 Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ ΑΙΤΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Tα λιβάδια είναι πολύπλοκα φυσικά οικοσυστήματα ζωτικής σημασίας για τον άνθρωπο καθώς, με το άφθονο οξυγόνο που παράγουν, τις πολύπλοκες αλυσίδες τροφών

Διαβάστε περισσότερα

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα συστήματα χρήσης γης Βοσκήσιμη ύλη Κτηνοτροφικά προϊόντα Δασικά προϊόντα Μακροπρόθεσμο κέρδος από δένδρα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το κοινόχρηστο καθεστώς χρήσης των λιβαδιών αποτελούσε πρόβλημα για την ορθολογική αξιοποίηση τους και στο απώτερο παρελθόν. Ορισμένες κατηγορίες κτηνοτρόφων

Διαβάστε περισσότερα

ΒΟΣΚΟΪΚΑΝΟΤΗΤΑ Πίνακας 1. Παραγωγή βοσκήσιμης ύλης των ποολιβαδίων μιας περιοχής

ΒΟΣΚΟΪΚΑΝΟΤΗΤΑ Πίνακας 1. Παραγωγή βοσκήσιμης ύλης των ποολιβαδίων μιας περιοχής ΒΟΣΚΟΪΚΑΝΟΤΗΤΑ Πίνακας 1. Παραγωγή βοσκήσιμης ύλης των ποολιβαδίων μιας περιοχής Υψομετρική ζώνη ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Πεδινά- Ημιορεινά (500-1000μ) Ορεινά (100-1700μ)*

Διαβάστε περισσότερα

Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας

Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας Ι. Β. Μανωλόπουλος Τμήμα Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων (Δ.Γ.Ε.),

Διαβάστε περισσότερα

Λιβάδια - Θαµνότοποι

Λιβάδια - Θαµνότοποι ΟΓ ΟΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λιβάδια - Θαµνότοποι ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΡΩΣΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ο αριθμός των βοοειδών και αιγοπροβάτων παρουσίασε σημαντικές διακυμάνσεις μεταπολεμικά. Τα βοοειδή έπειτα από μια σημαντική πτώση κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 9 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11 Κεφάλαιο Πρώτο: Το μοντέλο του οικοσυστήματος 1.1. Βασικές αρχές και ορισμοί της Οικολογίας των Οικοσυστημάτων 1.2. Η

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα

Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα Απελευθέρωση ουσιών αποσύνθεση Απορρόφηση

Διαβάστε περισσότερα

Νέες απόψεις για την εξέλιξη της βλάστησης και η εφαρμογή τους στα Ελληνικά λιβάδια

Νέες απόψεις για την εξέλιξη της βλάστησης και η εφαρμογή τους στα Ελληνικά λιβάδια Νέες απόψεις για την εξέλιξη της βλάστησης και η εφαρμογή τους στα Ελληνικά λιβάδια Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΡΕΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΦΟΡΕΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΟΡΕΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΟΡΕΙΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Σε όλες σχεδόν τις προηγμένες λιβαδοπονικά χώρες του κόσμου τα λιβάδια ανήκουν σε ιδιώτες, όπως και οι γεωργικές

Διαβάστε περισσότερα

Α. Τίτλος ΔΕ_2 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών)

Α. Τίτλος ΔΕ_2 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) Α. Τίτλος ΔΕ_2 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) Παραγωγή λιβαδιών Rangeland production Μιχαήλ Βραχνάκης Καρδίτσα, Μάιος2014 Β. Σκοπός ΔΕ Για την αειφορική αξιοποίηση των απογραφόμενων πόρων είναι απαραίτητο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΛΙΒΑΔΟΠΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΛΙΒΑΔΟΠΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΛΙΒΑΔΟΠΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Ενότητα Α - Κτηνοτροφία και Προστατευόμενες Περιοχές Η κτηνοτροφία αποτελεί σημαντική δραστηριότητα στην Ανατολική Πελοπόννησο και ένα μεγάλο κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους

Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους V. Mine, T. Mako και R. Peka Γενική

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία και περιβαλλοντική υποβάθμιση στη Χάλκη

Κτηνοτροφία και περιβαλλοντική υποβάθμιση στη Χάλκη Κτηνοτροφία και περιβαλλοντική υποβάθμιση στη Χάλκη Α. Χριστοδούλου 1, Β. Π. Παπαναστάσης 2 και Ν. Στάμου 1 1 Εργαστήριο Δασικής Οικονομικής και 2 Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Σχολή Δασολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

«Η Επίδραση της Βόσκησης στη Βιοποικιλότητα του Ακάμα»

«Η Επίδραση της Βόσκησης στη Βιοποικιλότητα του Ακάμα» «Η Επίδραση της Βόσκησης στη Βιοποικιλότητα του Ακάμα» Αειφόρος Αγροτική Ανάπτυξη Ακάμα Περιφερειακό Συνέδριο ΕΕ-Κύπρος 24/01/2015 Μηνάς Παπαδόπουλος Τομέας Πάρκων και Περιβάλλοντος Τμήμα Δασών ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Το πρόβλημα της βόσκησης στα δάση της χερσονήσου του Ακάμα στην Κύπρο

Το πρόβλημα της βόσκησης στα δάση της χερσονήσου του Ακάμα στην Κύπρο Το πρόβλημα της βόσκησης στα δάση της χερσονήσου του Ακάμα στην Κύπρο Χ. Ιωάννου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 541 24 Θεσσαλονίκη, e-mail: chioannou@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ Κωνσταντίνος Δημόπουλος, Δασολόγος M.Sc. Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση των λιβαδιών Το βασικό κριτήριο ταξινόμησης είναι τα κυριαρχούντα είδη φυτών διότι: είναι σημαντικότερα από οικολογική και οικονομική

Ταξινόμηση των λιβαδιών Το βασικό κριτήριο ταξινόμησης είναι τα κυριαρχούντα είδη φυτών διότι: είναι σημαντικότερα από οικολογική και οικονομική ΤΥΠΟΙ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Ταξινόμηση των λιβαδιών Το βασικό κριτήριο ταξινόμησης είναι τα κυριαρχούντα είδη φυτών διότι: είναι σημαντικότερα από οικολογική και οικονομική άποψη, παράγουν την περισσότερη βιομάζα έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στην περιοχή της Μεσογείου

Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στην περιοχή της Μεσογείου Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στην περιοχή της Μεσογείου Π.Α. Τσιώρας, Κ. Μαντζανάς και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Δασολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ ΕΝΑΣ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΠΟΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠ

ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ ΕΝΑΣ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΠΟΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠ Είχαμε και παλιότερα αναφερθεί στους βοσκότοπους, τον ανεκτίμητο αυτό πόρο για την κτηνοτροφία μας, το ρόλο τους στη βιωσιμότητα της, με την καταλυτική συμβολή τους στη μείωση του κόστους παραγωγής. Είχαμε

Διαβάστε περισσότερα

Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή

Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή Μιχάλης Βραχνάκης, Γεώργιος Ζαβάκος, Αχιλλέας Τσισρούκης, Περικλής Μπίρτσας, Δημήτριος Ζιάνης, Βασίλειος Αρέτος Τμήμα Δασοπονίας & ΔΦΠ (Καρδίτσα), ΤΕΙ Θεσσαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή Μηρυκαστικών Ζώων

Διατροφή Μηρυκαστικών Ζώων Διατροφή Μηρυκαστικών Ζώων Θεματική ενότητα 4: Γενικές Αρχές Διατροφής Μηρυκαστικών 1/4 Τμήμα: Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής & Υδατοκαλλιεργειών Διδάσκοντες: Γεώργιος Ζέρβας, Ελένη Τσιπλάκου Εκπαιδευτικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αθήνα, 21 Φεβρουαρίου 2018 Πρόσκληση για το μέτρο βιολογικής κτηνοτροφίας ύψους 200 εκατ. ευρώ Δημοσιεύτηκε η δράση

Διαβάστε περισσότερα

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Κωδικοποιημένη συνεισφορά συμμετεχόντων στην πρώτη Συνάντηση Διαβούλευσης Αθήνα, 10/05/2018 Περιεχόμενα ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ...

Διαβάστε περισσότερα

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ)

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) εμφανίζεται ως έννοια για πρώτη φορά το 1993 (Baldock et al., 1993). επιβεβαιώνει την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ ορισμένων τύπων γεωργικών δραστηριοτήτων και των "φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

«Παραγωγικότητα, βιοποικιλότητα και εδαφοκάλυψη, σε βοσκοτόπους της Δυτικής Λέσβου»

«Παραγωγικότητα, βιοποικιλότητα και εδαφοκάλυψη, σε βοσκοτόπους της Δυτικής Λέσβου» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή Εργασία «Παραγωγικότητα, βιοποικιλότητα και εδαφοκάλυψη, σε βοσκοτόπους της Δυτικής Λέσβου» Ερευνητής: Παλαβούζης Εμμανουήλ Επιβλέπων

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο Καρπενήσι 4-6 Σεπτεµβρίου 2002 Λιβαδοπονία και ανάπτυξη ορεινών περιοχών

3 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο Καρπενήσι 4-6 Σεπτεµβρίου 2002 Λιβαδοπονία και ανάπτυξη ορεινών περιοχών 3 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο Καρπενήσι 4-6 Σεπτεµβρίου 2002 Λιβαδοπονία και ανάπτυξη ορεινών περιοχών Συµπεράσµατα Συµβολή των λιβαδιών στην ανάπτυξη των ορεινών περιοχών Τα λιβάδια της χώρας αποτελούν

Διαβάστε περισσότερα

Το Copernicus συμβάλλει στην παρακολούθηση του κινδύνου εδαφικής διάβρωσης στην Ευρώπη

Το Copernicus συμβάλλει στην παρακολούθηση του κινδύνου εδαφικής διάβρωσης στην Ευρώπη Το Copernicus συμβάλλει στην παρακολούθηση του κινδύνου εδαφικής διάβρωσης στην Ευρώπη Δρ. Ιωάννης Ζ. Γήτας Αναπλ. Καθηγητής Τμήμα Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Achieving the delivery of multiple Ecosystem Services: the significance of Agro-ecosystems Δρ. Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

Η οικονομική διάσταση της εκτατικοποίησης της κτηνοτροφίας στο νησί της Χάλκης

Η οικονομική διάσταση της εκτατικοποίησης της κτηνοτροφίας στο νησί της Χάλκης Η οικονομική διάσταση της εκτατικοποίησης της κτηνοτροφίας στο νησί της Χάλκης Α. Χριστοδούλου 1 και Β. Π. Παπαναστάσης 2 1 Εργαστήριο Δασικής Οικονομικής, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ Επιδράσεις της βόσκησης στη βλάστηση Βόσκηση και σύνθεση φυτικών ειδών Ως κάλυψη της βλάστησης ή φυτοκάλυμμα ορίζεται η εδαφική επιφάνεια που καλύπτει η κατακόρυφη

Διαβάστε περισσότερα

Διαχειριστικά σχέδια βόσκησης: Η συμπεριφορά βόσκησης αγροτικών ζώων αναπόσπαστο συστατικό τους

Διαχειριστικά σχέδια βόσκησης: Η συμπεριφορά βόσκησης αγροτικών ζώων αναπόσπαστο συστατικό τους Διαχειριστικά σχέδια βόσκησης: Η συμπεριφορά βόσκησης αγροτικών ζώων αναπόσπαστο συστατικό τους Δρ Θωμάς Γ. Παπαχρήστου, Διευθυντής Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Μετά την έκδοση του Κανονισμού 1307/2013

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Η έννοια του οικοσυστήματος αποτελεί θεμελιώδη έννοια για την Οικολογία

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Η έννοια του οικοσυστήματος αποτελεί θεμελιώδη έννοια για την Οικολογία Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η έννοια του οικοσυστήματος αποτελεί θεμελιώδη έννοια για την Οικολογία Οικολογία Οικολογία είναι η επιστήμη που μελετά τις σχέσεις των οργανισμών (συνεπώς και του ανθρώπου)

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΗΣ

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΗΣ Ασημίνα Σκουτέρη 1 Ελληνικός Αγροτικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ, Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων, Τέρμα Αλκμάνος 11528, Ιλίσια, Αθήνα, e- mail : skas@fria.gr Ημερίδα:

Διαβάστε περισσότερα

Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής

Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής Παρακολούθηση (monitoring) των Δασικών Οικοσυστημάτων και διαχειριστικά μέτρα προσαρμογής Έργο: LIFE+ Προσαρμογή της δασικής διαχείρισης στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα AdaptFor (Life08 ENV/GR/00054).

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή Μηρυκαστικών Ζώων

Διατροφή Μηρυκαστικών Ζώων Διατροφή Μηρυκαστικών Ζώων Θεματική ενότητα 5: Βιολογική Εκτροφή Μηρυκαστικών Ζώων 2/2 Τμήμα: Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής & Υδατοκαλλιεργειών Διδάσκοντες: Γεώργιος Ζέρβας, Ελένη Τσιπλάκου Εκπαιδευτικοί

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών 30-12-2014 EVA PAPASTERGIADOU Ανακύκλωση των Θρεπτικών είναι η χρησιμοποίηση, ο μετασχηματισμός, η διακίνηση & η επαναχρησιμοποίηση των θρεπτικών στοιχείων στα οικοσυστήματα

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Δασική Εδαφολογία Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Μέρος 1 ο ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Η μεταφορά του νερού από την ατμόσφαιρα στην επιφάνεια της γης, η κίνησή του σ αυτή και η επιστροφή

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ 1 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑ 9 &10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Τσαντήλας Χρίστος, Ευαγγέλου Ελευθέριος Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ, Γενική Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

μεταβολών χρήσεων - κάλυψης γης στη λεκάνη απορροής της Κάρλας

μεταβολών χρήσεων - κάλυψης γης στη λεκάνη απορροής της Κάρλας Μοντελοποίηση διαχρονικών μεταβολών χρήσεων - κάλυψης γης στη λεκάνη απορροής της Κάρλας Χατζηπέτρου Χρυσάφω Άννα, Υπ. Διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, ΦΠΑΠ, Εργαστήριο Βιομετρίας.

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή της προβατοτροφίας και της αιγοτροφίας στην ανάπτυξη των ορεινών και ημιορεινών περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας

Η συμβολή της προβατοτροφίας και της αιγοτροφίας στην ανάπτυξη των ορεινών και ημιορεινών περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της ς Η συμβολή της προβατοτροφίας και της αιγοτροφίας στην ανάπτυξη των ορεινών και ημιορεινών περιοχών της Στερεάς Ελλάδας και της ς Χ. Ζιωγάνας, Γ. Κιτσοπανίδης και

Διαβάστε περισσότερα

Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού

Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού Κείμενο εργασίας στα πλαίσια του ερευνητικού έργου WASSERMed Η Μελέτη Περίπτωσης για τη Σύρο: Υλοποιημένες δράσεις και η επιθυμητή συμβολή φορέων του νησιού Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Μονάδα Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της

Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της Θεσσαλικής υπαίθρου Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της Θεσσαλικής υπαίθρου Ι.Β. Μανωλόπουλος Τμήμα Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων (Δ.Γ.Ε.), Τ.Ε.Ι.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Αρνητικές Επιπτώσεις των Πυρκαγιών στο Αγροτικό Οικοσύστημα Εναλλακτικές Λύσεις. Σάββας Αργυράκης Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Νέστου

Αρνητικές Επιπτώσεις των Πυρκαγιών στο Αγροτικό Οικοσύστημα Εναλλακτικές Λύσεις. Σάββας Αργυράκης Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Νέστου Αρνητικές Επιπτώσεις των Πυρκαγιών στο Αγροτικό Οικοσύστημα Εναλλακτικές Λύσεις Σάββας Αργυράκης Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Νέστου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η καύση των φυτικών υπολειμμάτων είναι μια παλιά συνήθεια

Διαβάστε περισσότερα

Η Αιγο-προβατοτροφία στην Κρήτη και οι προστατευόμενες περιοχές NATURA Δρ. Α. Στεφανάκης Κτηνίατρος, Πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ-ΠΚ. ΜΦΙ Ηράκλειο 8/10/18

Η Αιγο-προβατοτροφία στην Κρήτη και οι προστατευόμενες περιοχές NATURA Δρ. Α. Στεφανάκης Κτηνίατρος, Πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ-ΠΚ. ΜΦΙ Ηράκλειο 8/10/18 Η Αιγο-προβατοτροφία στην Κρήτη και οι προστατευόμενες περιοχές NATURA Δρ. Α. Στεφανάκης Κτηνίατρος, Πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ-ΠΚ ΜΦΙ Ηράκλειο 8/10/18 Η Αιγοπροβατοτροφία είναι η κύρια μορφή κτηνοτροφίας στην Κρήτη

Διαβάστε περισσότερα

Α. Τίτλος ΔΕ_1 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών)

Α. Τίτλος ΔΕ_1 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) Α. Τίτλος ΔΕ_1 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) 1. Απογραφή λιβαδιών Κανονική χρήση λιβαδιών Rangeland inventory Proper use of rangelands Μιχαήλ Βραχνάκης Καρδίτσα, Μάιος2014 Β. Σκοπός ΔΕ Η απογραφή των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΤΑ ΔΑΣΗ ΩΣ ΠΗΓΗ ΒΟΣΚΗΣΙΜΗΣ ΥΛΗΣ

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΤΑ ΔΑΣΗ ΩΣ ΠΗΓΗ ΒΟΣΚΗΣΙΜΗΣ ΥΛΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΤΑ ΔΑΣΗ ΩΣ ΠΗΓΗ ΒΟΣΚΗΣΙΜΗΣ ΥΛΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Σύμφωνα με την ισχύουσα δασική νομοθεσία, τα δημόσια και κοινοτικά δάση της χώρας βαρύνονται από τη λεγόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές ΗΜΕΡΙΔΑ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ «Η κτηνοτροφία στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης» 20 Νοεμβρίου 2015, Κομοτηνή Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση του βαθμού αποκατάστασης της βλάστησης μετά από πυρκαγιά σε θαμνώνες αείφυλλων πλατύφυλλων σε σχέση με το στάδιο δευτερογενούς διαδοχής

Εκτίμηση του βαθμού αποκατάστασης της βλάστησης μετά από πυρκαγιά σε θαμνώνες αείφυλλων πλατύφυλλων σε σχέση με το στάδιο δευτερογενούς διαδοχής Εκτίμηση του βαθμού αποκατάστασης της βλάστησης μετά από πυρκαγιά σε θαμνώνες αείφυλλων πλατύφυλλων σε σχέση με το στάδιο δευτερογενούς διαδοχής Ζ. Κούκουρα, Κ. Κυρκόπουλος, Ι.Α. Παππάς και Στ. Πανέρης

Διαβάστε περισσότερα

Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στη βιοποικιλότητα των λιβαδιών

Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στη βιοποικιλότητα των λιβαδιών Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στη βιοποικιλότητα των λιβαδιών Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στη βιοποικιλότητα των λιβαδιών Ζ. Κούκουρα και Μ. Καρατάσιου Τομέας Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας

Διαβάστε περισσότερα

Πολυλειτουργικότητα λιβαδιών και ανάπτυξη ορεινών και μειονεκτικών περιοχών

Πολυλειτουργικότητα λιβαδιών και ανάπτυξη ορεινών και μειονεκτικών περιοχών Πολυλειτουργικότητα λιβαδιών και ανάπτυξη ορεινών και μειονεκτικών περιοχών Θ. Γ. Παπαχρήστου 1 και Ι. Π. Ισπικούδης 2 1 Εργαστήριο Λιβαδοπονίας, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΟΠΟΣ της ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΣΚΟΠΟΣ της ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΚΟΠΟΣ της ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η Διαχείριση είναι το σύνολο των οικονομικών, τεχνολογικών, θεσμικών, κοινωνικών, εμπειρικών μέτρωνμέσων που είναι αναγκαία για την επίτευξη του στόχου, δηλαδή

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω του σχεδιασμού διαχείρισης υδάτων στην Κύπρο 4/9/2014

Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω του σχεδιασμού διαχείρισης υδάτων στην Κύπρο 4/9/2014 Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω του σχεδιασμού διαχείρισης υδάτων στην Κύπρο 4/9/2014 1. Υφιστάμενη Κατάσταση Οι υδάτινοι πόροι συνδέονται άμεσα με το κλίμα καθώς ο υδρολογικός κύκλος εξαρτάται σημαντικά

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογική προβατοτροφία

Βιολογική προβατοτροφία Ινστιτούτο Γεωργοοικονοµικών και Κοινωνιολογικών Ερευνών Εθνικό Ίδρυµα Αγροτικής Έρευνας Λ. ηµοκρατίας 61, 135 61 Αγ. Ανάργυροι, Αττική Τηλ. 210 27 56 596, Fax 210 27 51 937 Email tzouramani.inagrop@nagref.gr

Διαβάστε περισσότερα

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΥΠΕΚΑ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΑΣΩΝ & ΑΓΡΟΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Δ/ΝΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΑΣΩΝ & ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγμα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών στα δάση φελλοδρυός της Καταλονίας : Επιστροφή των αιγών και τον προβατίνων στη Vivès (Ανατολικά Πυρηναία)

Παράδειγμα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών στα δάση φελλοδρυός της Καταλονίας : Επιστροφή των αιγών και τον προβατίνων στη Vivès (Ανατολικά Πυρηναία) Ευρωπαϊκή Ένωση Ελληνική Δημοκρατία Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Β. Αιγαίου Πανεπιστήμιο Αιγαίου Παράδειγμα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών στα δάση φελλοδρυός της Καταλονίας : Επιστροφή των αιγών και

Διαβάστε περισσότερα

Επιπτώσεις των πυρκαγιών στην υπέργεια βιομάζα θαμνολίβαδων της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Επιπτώσεις των πυρκαγιών στην υπέργεια βιομάζα θαμνολίβαδων της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Επιπτώσεις των πυρκαγιών στην υπέργεια βιομάζα θαμνολίβαδων της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Ε. Αβραμίδου, Κ. Μαντζανάς, Ε. Τσατσιάδης και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός διαχείρισης άλλων δασικών πόρων

Σχεδιασμός διαχείρισης άλλων δασικών πόρων Σχεδιασμός διαχείρισης άλλων δασικών πόρων Δρ. Βασιλική Καζάνα Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής Τηλ. & Φαξ: 25210

Διαβάστε περισσότερα

Forage 4 Climate 4 ετών

Forage 4 Climate 4 ετών Forage 4 Climate Project διάρκειας 4 ετών (1.9.2016) με κύριο στόχο να δείξει με ποιους τρόπους τα παραγωγικά συστήματα παραγωγής γάλακτος (αγελάδες και αιγοπρόβατα) μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση των

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 5 η Ενότητα Παραγωγικότητα (Εισαγωγή) Εισηγητής: Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

Η αύξηση της γαλακτοπαραγωγής Η μείωση του κόστους παραγωγής Η αύξηση της κερδοφορίας. Κατάλληλο ζωϊκό κεφάλαιο

Η αύξηση της γαλακτοπαραγωγής Η μείωση του κόστους παραγωγής Η αύξηση της κερδοφορίας. Κατάλληλο ζωϊκό κεφάλαιο Α Γ Ρ Ι Ν Ι Ο Υ Πρόκληση για κάθε εκτροφή προβάτων αποτελεί: Η αύξηση της γαλακτοπαραγωγής Η μείωση του κόστους παραγωγής Η αύξηση της κερδοφορίας Πως αντιμετωπίζουμε αυτήν την πρόκληση; Κατάλληλο ζωϊκό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ Κ Kάνιγγος ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΟΛΛΙΝΤΖΑ 10, (5ος όροφ. Τηλ: 210-3300296-7. www.kollintzas.gr OΙΚΟΛΟΓΙΑ 1. Όσο το ποσό της ενέργειας: α) μειώνεται προς τα ανώτερα

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγικά συστήματα προβάτων και αιγών: Βιοποικιλότητα, τοπικές φυλές και προϊόντα τους

Παραγωγικά συστήματα προβάτων και αιγών: Βιοποικιλότητα, τοπικές φυλές και προϊόντα τους Παραγωγικά συστήματα προβάτων και αιγών: Βιοποικιλότητα, τοπικές φυλές και προϊόντα τους Αξίες και προκλήσεις στον τομέα της αιγο-προβατοτροφίας. Ποιες είναι οι προοπτικές για την ανάπτυξη δικτύων συνεργασίας;

Διαβάστε περισσότερα

Δυνατότητες αξιοποίησης του προγράμματος απογραφής βοσκοτόπων στη διαχείριση των λιβαδιών της

Δυνατότητες αξιοποίησης του προγράμματος απογραφής βοσκοτόπων στη διαχείριση των λιβαδιών της Δυνατότητες αξιοποίησης του προγράμματος απογραφής βοσκοτόπων στη διαχείριση των λιβαδιών της Π.Δ. Πλατής 1, Θ.Γ. Παπαχρήστου 1 και Β.Π. Παπαναστάσης 2 1. Εργαστήριο Λιβαδοπονίας, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών,

Διαβάστε περισσότερα

Πλαίσιο για την ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΓΗΣ

Πλαίσιο για την ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΓΗΣ Οδηγίες για Διαχειριστές Γης Πλαίσιο για την ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΓΗΣ Αρχές και συστάσεις από το CASCADE με τη συμβολή τελικών χρηστών και διαχειριστών γης ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΓΗΣ Πλαίσιο για την ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ

Διαβάστε περισσότερα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ΓΕΩΤΕΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΓΡΟΔΑΣΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Η Αγροδασοπονία στα Πλαίσια της Νέας ΚΑΠ 2014 2020 Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου 2014 Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2

Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2 Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας Κεφάλαιο 2.2 Ο ρόλος της ενέργειας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.2 Τροφικές σχέσεις και ροή ενέργειας Τροφικές Σχέσεις και Ροή Ενέργειας Κάθε οργανωμένο σύστημα,

Διαβάστε περισσότερα

Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών

Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘΙΑΓΕ) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών ρ. Σ. Γκατζογιάννης, Τακτικός ερευνητής Ι Ε/ ΕΘΙΑΓΕ 1. Το σύστηµα αξιών

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση βοσκόμενων δασικών εκτάσεων πυρόπληκτων περιοχών της Πελοποννήσου

Διαχείριση βοσκόμενων δασικών εκτάσεων πυρόπληκτων περιοχών της Πελοποννήσου Διαχείριση βοσκόμενων δασικών εκτάσεων πυρόπληκτων περιοχών της Πελοποννήσου Κ. Τσιουβάρας 1, Θ. Παπαχρήστου 2, Π. Πλατής 2, Α. Αϊναλής 3 και Η. Ελευθεροχωρινός 4 1 Εργαστήριο Δασικών Βοσκοτόπων (236),

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: «Προτάσεις για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Άνδρο»

Θέμα: «Προτάσεις για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Άνδρο» Αθήνα, 30 Απριλίου 2015 Προς: ΠΙΝΑΚΑ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ-ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗΣ Θέμα: «Προτάσεις για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών στην Άνδρο» Αξιότιμοι/ες κύριοι και κυρίες, Στις 22 Νοεμβρίου 2014 με πρωτοβουλία

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά Σημεία της Διαμόρφωσης της Εθνικής Πρότασης για τη νέα ΚΑΠ

Βασικά Σημεία της Διαμόρφωσης της Εθνικής Πρότασης για τη νέα ΚΑΠ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Αθήνα, 04 Ιουνίου 2014 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων παρουσίασε τα βασικά σημεία της διαμόρφωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΙΒΑΔΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα λιβάδια είναι φυσικά οικοσυστήματα με πολλαπλούς σκοπούς ή χρήσεις Βοσκήσιμη Ύλη (Κύρια Χρήση) Κτηνοτροφικά ζώα, Άγρια πανίδα, Μέλισσες Βιοποικιλότητα, Αναψυχή Παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ρ. Κ. ΤΣΑΓΚΑΡΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Ο πολυλειτουργικός

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή Παραγωγή--Εισπράξεις Εισπράξεις Λοιπές Δαπάνες Λοιπές Δαπάνες συνολική παραγωγή γάλακτος λίτρα 0,9, ευρώ ρ ανά λίτρο παρά ρ γοντ

Παραγωγή Παραγωγή--Εισπράξεις Εισπράξεις Λοιπές Δαπάνες Λοιπές Δαπάνες συνολική παραγωγή γάλακτος λίτρα 0,9, ευρώ ρ ανά λίτρο παρά ρ γοντ Άσκηση υπολογισμού αποσβέσεων, μέσου επενδυμένου κεφαλαίου (Μ.Ε.Κ.), παραγωγικών δαπανών και οικονομικών αποτελεσμάτων προβατοτροφικής γεωργικής εκμετάλλευσης Ελευθέριος Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Ε. Ντόνου 1, Γ. Ζαλίδης 1, A. Μαντούζα 2 1 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Γεωπονική Σχολή, Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Η Κτηνοτροφία σήμερα: προβλήματα & προοπτικές

Η Κτηνοτροφία σήμερα: προβλήματα & προοπτικές Η Κτηνοτροφία σήμερα: προβλήματα & προοπτικές Dr Παπαδόπουλος Σεραφείμ Κατεύθυνση Ζωικής Παραγωγής Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων ΤΕΙ Θεσσαλίας Πηγή φωτογραφίας: Helexpo Zootechnia 2011 Η κτηνοτροφία στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

8 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο ΛΙΒΑΔΙΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ: ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Προοπτικές εργασίας για νέους

8 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο ΛΙΒΑΔΙΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ: ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Προοπτικές εργασίας για νέους 8 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο ΛΙΒΑΔΙΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ: ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Προοπτικές εργασίας για νέους ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Τα λιβάδια είναι οικοσυστήματα με πλούσια χλωριδική και πανιδική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2018/0216(COD) Σχέδιο γνωμοδότησης Bronis Ropė (PE629.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2018/0216(COD) Σχέδιο γνωμοδότησης Bronis Ropė (PE629. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης 2018/0216(COD) 03.12.2018 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 410-446 Σχέδιο γνωμοδότησης (PE629.641v01-00) Θέσπιση κανόνων για τη στήριξη των στρατηγικών σχεδίων

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση του κινδύνου ερημοποίησης σε λιβαδικές εκτάσεις με βάση το δείκτη ESAI

Εκτίμηση του κινδύνου ερημοποίησης σε λιβαδικές εκτάσεις με βάση το δείκτη ESAI Εκτίμηση του κινδύνου ερημοποίησης σε λιβαδικές εκτάσεις με βάση το δείκτη ESAI Χ.Κ. Ευαγγέλου και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 541 24

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Πρόληψη & καταστολή

ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Πρόληψη & καταστολή ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Πρόληψη & καταστολή Νικόλαος Γρηγοριάδης, Πρόεδρος Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας ( Δασολόγος-Ερευνητής), Δρ.Δασοκομίας-Οικολογίας - Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσ-νίκης/ΕΛΓΟ -ΔΗΜΗΤΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

Προβατοτροφία (και αιγοτροφία): Πώς μπορεί να ενισχυθεί η παραγωγή και να αυξηθούν τα εισοδήματα

Προβατοτροφία (και αιγοτροφία): Πώς μπορεί να ενισχυθεί η παραγωγή και να αυξηθούν τα εισοδήματα Προβατοτροφία (και αιγοτροφία): Πώς μπορεί να ενισχυθεί η παραγωγή και να αυξηθούν τα εισοδήματα Κων/νος Τσιμπούκας Καθηγητής Γεωργικής Οικονομίας Οργάνωσης Διαχείρισης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων, Γεωπονικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 ο : Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων- Εκτίμηση σφοδρότητας της πυρκαγιάς Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν, ακόμα και σήμερα, μεγάλο πρόβλημα για τα δάση αλλά και το φυσικό περιβάλλον γενικότερα.

Διαβάστε περισσότερα

Αντοχή φρυγανικών ειδών στο ελεύθερο ανθρακικό ασβέστιο του εδάφους

Αντοχή φρυγανικών ειδών στο ελεύθερο ανθρακικό ασβέστιο του εδάφους Αντοχή φρυγανικών ειδών στο ελεύθερο ανθρακικό ασβέστιο του εδάφους Α.Τσιόντσης 1, Ο. Ντίνη-Παπαναστάση 1, Α. Γώγος 2 και Β. Π. Παπαναστάσης 3 1 Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., 570 06 Βασιλικά,

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΚΤΚΛΟ ΠΡΟΟΜΟΙΩΣΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΜΑΣΩΝ ΤΓΥΡΟΝΟ. Γμδεικηικές Απαμηήζεις Γ Λσκείοσ Ιαμοσάριος Βιολογία ΘΓΜΑ Α ΘΓΜΑ Β

Γ ΚΤΚΛΟ ΠΡΟΟΜΟΙΩΣΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΜΑΣΩΝ ΤΓΥΡΟΝΟ. Γμδεικηικές Απαμηήζεις Γ Λσκείοσ Ιαμοσάριος Βιολογία ΘΓΜΑ Α ΘΓΜΑ Β Βιολογία γεμικής παιδείας 1. Δ 2. ΘΓΜΑ Α 3. Β 4. Β 5. Α Α2. 1, Β2.Γ, 3Α, 4. Δ ΘΓΜΑ Β Β1. «Τα οικοσυστήματα χαρακτηρίζονται από την τάση εξασφαλίζει τροφή από το οικοσύστημα» Β2. Ο μικροοργανισμός αυτός

Διαβάστε περισσότερα

Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών

Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών ποολίβαδων Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών ποολίβαδων Π. Κακούρος Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), (60394) 570 01 Θέρμη - Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Πυλώνας Ι (Κανονισμός 1307/2013): Η νέα αρχιτεκτονική των άμεσων ενισχύσεων

Πυλώνας Ι (Κανονισμός 1307/2013): Η νέα αρχιτεκτονική των άμεσων ενισχύσεων Π. Καρανικόλας Πολλαπλή Συμμόρφωση Πυλώνας Ι (Κανονισμός 1307/2013): Η νέα αρχιτεκτονική των άμεσων ενισχύσεων Συνδεδεμένες Ενισχύσεις (8%) Σε αρκετά προϊόντα, εξαιρείται το χοίρειο κρέας και ο καπνός

Διαβάστε περισσότερα

BeWater. Τί γνωρίζουμε σχετικά με την λεκάνη απορροής του Πεδιαίου;

BeWater. Τί γνωρίζουμε σχετικά με την λεκάνη απορροής του Πεδιαίου; BeWater Τί γνωρίζουμε σχετικά με την λεκάνη απορροής του Πεδιαίου; Adriana Bruggeman, Corrado Camera, Elias Giannakis, Christos Zoumides & Katerina Charalambous Λεκάνη απορροής Πεδιαίου Κατάντη Αστική

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ιδίως των μεταλλείων και λατομείων)

Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ιδίως των μεταλλείων και λατομείων) Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ιδίως των μεταλλείων και λατομείων) Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Έννοια του όρου αποκατάσταση Ο προσδιορισμός μιας έννοιας, το περιεχόμενο της και η δυναμική που

Διαβάστε περισσότερα