PREQUAL STEPS ιαπολιτισµική εκπαίδευση µε ευρωπαϊκές διαστάσεις για τις γυναίκες που εισέρχονται στον τοµέα υγείας και πρόνοιας

Transcript

1 Βασισµένο στο πρόγραµµα PreQual PREQUAL STEPS ιαπολιτισµική εκπαίδευση µε ευρωπαϊκές διαστάσεις για τις γυναίκες που εισέρχονται στον τοµέα υγείας και πρόνοιας Εµπειρίες στην Αυστρία, Τσεχική ηµοκρατία, Ελλάδα, Ουγγαρία και Ισπανία

2 PreQual steps Εισαγωγή 1. PreQual µία διεθνής σύλληψη 2. Γυναικεία µετανάστευση και εργασία 2.1 Πέρα από µια απλοϊκή συζήτηση για την περιέλευση σε φτώχεια 3. PreQual ένα µοντέλο κατάρτισης για τη στήριξη των γυναικών µεταναστριών στην ένταξή τους στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας 3.1 Η σύλληψη 3.2 Εκπαιδευτικές αρχές και µέθοδοι 3.3 Οι συµµετέχουσες των µαθηµάτων 3.4 οµή του περιεχοµένου: θεωρία και πρακτική 3.5 Υλοποίηση των µαθηµάτων PreQual και επιτυχίες, προπαρασκευαστικά εργαστήρια 3.6 Το πλαίσιο του προγράµµατος µαθηµάτων 3.7 Αυτό-αξιολόγηση 3.8 Εκπαιδευτές και εκπαιδευτικό προφίλ των εκπαιδευτών 3.9 ίκτυα και συνεργασίες 4. Μαθήµατα PreQual: Υλοποίηση και εµπειρίες από µία διεθνή σύγκριση

3 5. Εκθέσεις από τους εταίρους από τις συµµετέχουσες χώρες 5.1 Τα µαθήµατα PreQual στην Αυστρία maiz PreQual µαθήµατα 5.2 Τα µαθήµατα PreQual στην Τσεχική ηµοκρατία Sofia ουλεύοντας στον τοµέα της υγείας και πρόνοιας στην Τσεχική ηµοκρατία Τα µαθήµατα PreQual 5.3 Τα µαθήµατα PreQual στην Ελλάδα Αντιγόνη ουλεύοντας στον τοµέα της υγείας και πρόνοιας στην Ελλάδα Τα µαθήµατα PreQual Άλλες δυνατότητες στήριξης των γυναικών µεταναστριών στην Ελλάδα 5.4 Τα µαθήµατα PreQual στην Ουγγαρία DemNet ουλεύοντας στον τοµέα της υγείας και πρόνοιας στην Ουγγαρία Τα µαθήµατα PreQual 5.5 Τα µαθήµατα PreQual στην Ισπανία IEPALA ουλεύοντας στον τοµέα της υγείας και πρόνοιας στην Ισπανία Τα µαθήµατα PreQual Άλλες δυνατότητες στήριξης των γυναικών µεταναστριών σε κάθε χώρα 6. Συστάσεις 7. Συµπερασµατικά σχόλια Ανατύπωση

4 Εισαγωγή Η maiz είναι µια αυτό-οργάνωση γυναικών µεταναστριών και ένα πιστοποιηµένο ινστιτούτο για περαιτέρω εκπαίδευση στο Λιντς/Αυστρία. Από την ίδρυσή της το 1994, πραγµατοποιεί εκπαίδευση ενηλίκων και πολιτική εκπαίδευση των γυναικών µεταναστριών, εµπλεκόµενη µαζί µε δραστηριότητες των τµηµάτων Εκπαίδευσης και Πολιτιστικής Εργασίας. Η αυτόοργάνωση maiz σκιαγραφεί µια παιδαγωγική πράξη η οποία ορίζεται ως αντι-ρατσιστική και φεµινιστική, πράγµα που σηµαίνει ότι συνεισφέρει στη χειραφέτηση, στην αλλαγή της πραγµατικότητας και στη µείωση της δοµικά προκληθείσης διάκρισης. Η maiz έχει µία κριτική στάση απέναντι στην έννοια της διαπολιτισµικής παιδαγωγικής καθώς εστιάζει στην κουλτούρα και στην ταυτότητα, καθώς και στη βασισµένη στην κουλτούρα ασάφεια της δοµικά προκληθείσης διάκρισης. Με αυτά που προσφέρει, η maiz επιθυµεί να προωθήσει µια κριτική οικειοποίηση της γλώσσας και την ηγεµονική περιορισµένη γνώση της κυρίαρχης κοινωνίας. Ως επακόλουθο, οι γνώσεις και οι ικανότητες των συµµετεχουσών των µαθηµάτων αναγνωρίζονται, αξιολογούνται και κριτικά προβάλλονται και συζητιούνται. Η maiz προσφέρει µαθήµατα στα γερµανικά, στους υπολογιστές, στον επαγγελµατικό προσανατολισµό, τον αναλφαβητισµό και ένα µάθηµα προετοιµασίας για την ολοκλήρωση του δευτεροβάθµιου µοντέρνου σχολείου για νέους µετανάστες, καθώς και µια σειρά εργαστηρίων που σχετίζονται µε προγράµµατα, όπως το PreQual. Η δουλειά της maiz εξέχει εξαιτίας του γεγονότος ότι, ως µία αυτό-οργάνωση γυναικών µεταναστριών, η maiz προσπαθεί να παρεµβαίνει σε όλα τα επίπεδα των κοινωνικών διαφωνιών. ιαµέσου της συµβουλευτικής και της εκπαιδευτικής εργασίας, λαµβάνει χώρα επίσης και πολιτιστική εργασία, καθώς και καλλιτεχνικά προγράµµατα στα οποία οι γυναίκες µετανάστριες ανταλλάσσουν τις αντίστοιχες καταστάσεις της ζωής τους και τους περιορισµούς των ικανοτήτων τους αναφορικά µε τη δράση, προκειµένου από κοινού να αναπτύξουν µία στρατηγική αναφορικά µε την αντιµετώπιση της πλειοψηφίας του πληθυσµού της Αυστρίας. Με τον τρόπο αυτό, σκοπός είναι οι γυναίκες µετανάστριες να αδράξουν την ευκαιρία και να εξέρθουν από την κατάστασή τους ως υποκείµενα πολιτικής διαπραγµάτευσης και να αναπτύξουν δικές τους µορφές εκφοράς λόγου προκειµένου να επέµβουν στους ηγεµονικούς διαλόγους αλλάζοντάς τους. Αναφορικά µε την «ορατότητα», η maiz επιθυµεί επίσης να προκαλέσει, να σπάσει τις παραδοσιακές δοµές της αντιπροσώπευσης και να προωθήσει µια «διατάραξη της αρµονίας». Οι γυναίκες µετανάστριες που στρέφονται στη maiz εργάζονται ως καθαρίστριες σε εταιρίες µίσθωσης, ως καθαρίστριες και συνοδοί φροντίδας σε ιδιωτικά σπίτια, ως βοηθοί νοσοκόµες στον τοµέα της υγείας και/ή δουλεύουν στη βιοµηχανία του σεξ. Η καθορισµένη τους κατάσταση δεν ορίζεται µόνο από νοµικούς κανονισµούς. Στην πραγµατικότητα, παρεκβατικοί και οικονοµικοί παράγοντες αιτιολογούν επίσης τα καθορισµένα κριτήρια ζωής τους.

5 1. PreQual µία διεθνής σύλληψη Εξαιτίας µιας καθορισµένης ανάγκης, η maiz ξεκίνησε ένα πιλοτικό πρόγραµµα το 2004, στο οποίο σκοπός ήταν να αναπτυχθεί µια διεθνής κατάρτιση για τις γυναίκες µετανάστριες, προκειµένου να δοθεί η δυνατότητα ή διευκόλυνση να εισέλθουν στα ανεπαρκή πεδία της εργασίας που ανοίγονταν για αυτές, την επονοµαζόµενη πρωτογενή αγορά εργασίας. Μαζί µε τις ανάγκες των γυναικών µεταναστριών, προέκυψε και η εστίαση στα επαγγελµατικά πεδία της υγείας-και του τοµέα της πρόνοιας. ιαµέσου ενός προγράµµατος Leonardo da Vinci, η maiz ξεκίνησε να δουλεύει µε εταίρους από τη Βουλγαρία, την Γερµανία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία σε µια κοινή ισχύουσα σύλληψη για όλες τις χώρες που εµπλέκονταν. Έτσι, δουλεύτηκαν προσχέδια του προγράµµατος µαθηµάτων κατά τη διάρκεια εργαστηρίων και, κατόπιν, πραγµατοποιήθηκε ανταλλαγή διαµέσου διεθνών εργαστηρίων και το παρόν δηµιουργηµένο µοντέλο του προγράµµατος µαθηµάτων δοκιµάστηκε σε πιλοτικά µαθήµατα το οποίο και αξιολογήθηκε και τα αποτελέσµατα δηµοσιεύτηκαν ως ένα «Εγχειρίδιο Μοντέλο προγράµµατος µαθηµάτων και εκπαιδευτικός οδηγός». Σε αυτήν τη διαδικασία, ειδικοί από όλα τα συναφή πεδία ενεπλάκησαν όπως, εκπαιδευτικές δοµές, ινστιτούτα παροχής πρόνοιας, εκπρόσωποι εργαζοµένων, γυναίκες µετανάστριες που ήδη εργάζονταν στο πεδίο της υγείας και πρόνοιας ή που ενδιαφέρονταν να λάβουν µια πιστοποιηµένη εργασία σε αυτό το πεδίο, παιδαγωγοί ενήλικης εκπαίδευσης και άλλοι ειδικοί. Παρά τις πολύ διαφορετικές συνθήκες της µετανάστευσης, την εργασιακή εικόνα και την εργασιακή κατάρτιση στις αντίστοιχες χώρες, επιτεύχθηκε ένα κοινό πρόγραµµα µαθηµάτων. Το µοντέλο προγράµµατος µαθηµάτων που δηµιουργήθηκε αντιπροσωπεύει ένα είδος οδηγού αναφορικά µε το περιεχόµενο και τη µέθοδο και, από τη µία πλευρά υιοθετήθηκε σύµφωνα µε τις εθνικές και τοπικές συνθήκες και προϋποθέσεις της αγοράς ενώ, από την άλλη, προσαρµόστηκε στις ανάγκες των γυναικών µεταναστριών και υλοποιήθηκε επιτυχώς σε επτά ευρωπαϊκές χώρες. Εν τω µεταξύ, αυτή η προσέγγιση αποδείχθηκε βιώσιµη καθώς αυτός ο τοµέας έχει ακόµα µια αύξηση των προϋποθέσεων εργασίας προκειµένου για την ένταξη. Αυτό το πεδίο εργασίας προϋποθέτει επίσης ένα υψηλό επίπεδο κοινωνικών και συναισθηµατικών δεξιοτήτων, καθώς πολύπλοκοι παράγοντες, προσωπικοί και οικογενειακοί, καθώς και κοινωνικά βασικές παράµετροι συνέρχονται να αναµετρηθούν µεταξύ του προσώπου που παρέχει την πρόνοια και αυτού που τη δέχεται. Προκειµένου να αναπτυχθεί µια βιώσιµη προσέγγιση, η ευρωπαϊκή διάσταση έπρεπε να ληφθεί υπόψη. Η maiz ήδη κατάφερε να υλοποιήσει επιτυχώς το εκπαιδευτικό πρόγραµµα PreQual τέσσερις φορές στην Αυστρία. Περαιτέρω µαθήµατα σχεδιάζονται επίσης. Στα πλαίσια του Leonardo da Vinci προγράµµατος PreQual steps 1 η σύλληψη µπορούσε να προωθηθεί προς µια διεθνή πρακτική και ήταν µια συνεισφορά προς τη στήριξη των γυναικών µεταναστριών να βρούνε µια νοµικά επικερδή εργασία στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η maiz συνόδευσε τους εταίρους στην υλοποίηση της σύλληψης (θεωρία, πράξη, βασικά στοιχεία παιδαγωγικής, αξιολόγηση), αλλά και κατά τη διάρκεια της 1 Leonardo da Vinci Transferprojekt LLP-LDV/TOI/2007/AT/009-PreQual steps.

6 υλοποίησης των µαθηµάτων, λαµβάνοντας υπόψη τα εθνικά πλαίσια προϋποθέσεων σε διεθνή εργαστήρια, συναντήσεις εταίρων και προηγµένη κατάρτιση. Οι οργανώσεις εταίρων έφεραν ένα εκτενές πεδίο εµπειριών στα πεδία της εκπαίδευσης, της µετανάστευσης και του αντι-ρατσισµού, µεταξύ άλλων, και, επιπρόσθετα, καλλιέργησαν ένα µεγάλο δίκτυο ειδικών οι οποίοι τελικά συνεισέφεραν εγγενώς στην επιτυχή υλοποίηση των µαθηµάτων. Εξαιτίας της εντατικής και σοβαρής οµαδικής εργασίας, όλοι οι εταίροι κατάφεραν να τροποποιήσουν το πλαίσιο της σύλληψης στις χώρες τους, προκειµένου να το αναπτύξουν περαιτέρω και να το υιοθετήσουν στις δικές τους συνθήκες, έτσι ώστε, όχι µόνο το εκπαιδευτικό µέτρο υλοποιήθηκε σε όλες τις χώρες, αλλά λήφθηκαν επίσης υπόψη και νέες οπτικές που επέτρεψαν την ανάπτυξη διαφορετικών πλαισίων, π.χ. αναφορικά µε την ιστορία της µετανάστευσης, την αγορά εργασίας, το σύστηµα υγείας και τον επακόλουθο νοµικό σκοπό. Όσο διαφορετική και αν ήταν η λειτουργική υλοποίηση στις χώρες, όλες είχαν κοινές βασικές αρχές εργασίας και παιδαγωγικής και προσπάθησαν να βρούνε καινοτόµες προσεγγίσεις στις θεµατικές περιοχές της ενήλικης εκπαίδευσης και της µετανάστευσης, στη βάση της παιδαγωγικής της ελευθερίας του Paulo Freire. Αποτέλεσµα των προαναφερθέντων διαφορών στα εθνικά πλαίσια συνθηκών ήταν µία ενδιαφέρουσα ποικιλία διεθνών εµπειριών. Με τη διανοµή αυτού του εγχειριδίου, τα αποτελέσµατα διαχέονται σε όλους τους ενδιαφερόµενους ανθρώπους που ασχολούνται µε τα θεµατικά πεδία της εκπαίδευσης των γυναικών, της µετανάστευσης και της υγείας, ως ένα ερέθισµα στην εργασία τους για και µε τους µετανάστες και, πρωτίστως, ως πληροφορίες και δεδοµένα γα την περαιτέρω πολιτική (εκπαιδευτική) εργασία τους. Το «PreQual steps» σκοπό έχει να αποτελέσει µια συµπληρωµατική δηµοσίευση στο εγχειρίδιο «PreQual basics» που ήδη έχει εκδοθεί στα πλαίσια του σκοπού του προγράµµατος PreQual steps. Σε αυτές τις δύο εκδόσεις, οι βασικές αρχές της παιδαγωγικής και διδακτικής των συλλήψεων PreQual αναφέρονται σε έντυπη µορφή.

7 2. Γυναικεία µετανάστευση και εργασία Οι πληρωµένες υπηρεσίες των γυναικών µεταναστριών επηρεάζονται σηµαντικά από το τρέχον πλαίσιο της παγκοσµιοποίησης των (επισφαλών) συνθηκών εργασίας και, κυρίως, ως αποτέλεσµα της πολύπλευρης αναδιοργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας στη µεταβιοµηχανική κοινωνία. 2 Εξαιτίας του πλήθους επισφαλών συνθηκών, το τµήµα και ο αριθµός των γυναικών µεταναστριών σε αυτόν τον τοµέα αυξάνεται ταχύτατα. Οι υπάρχουσες θέσεις εργασίας εντοπίζονται κυρίως στην ενότητα «σεξ-βοήθεια-εργασία πρόνοιας». Οι επισφαλείς τοµείς υπηρεσιών όπως η βιοµηχανία του σεξ ή ο τοµέας της καθαριότητας, στους οποίους οι γυναίκες µετανάστριες διαθέτουν σηµαντική παρουσία, µπορούν εποµένως να ειδωθούν µε µια σειρά άλλων επισφαλών πεδίων εργασίας στον ανεπίσηµο τοµέα, όπως, για παράδειγµα, η πληρωµένη εργασία σε σπίτια, η φροντίδα για τους άρρωστους και τους ηλικιωµένους, η φροντίδα των παιδιών, µικροδουλειές σε σουπερµάρκετ ή σε ξενοδοχεία, εργασία σε τηλεφωνικά κέντρα κ.ο.κ. Όσο διαφορετικοί και αν είναι αυτοί οι νέοι κόσµοι των ταυτοτήτων της εργασίας, αυτό που πολλοί έχουν κοινό είναι ο αποκλεισµός από το σύστηµα της εργατικής νοµοθεσίας και, εποµένως, από την προστασία που αυτό παρέχει. Τρέχουσες εξελίξεις στην οικονοµική αγορά παρουσιάζουν επιπτώσεις τις οποίες πρώτοι και κατά κύριο λόγο οι άνθρωποι µε µεταναστευτικό υπόβαθρο υφίστανται. Μαζί µε τους κοινωνικούς και εµφανώς κοµµατικούς πολιτικούς ρατσισµούς οι οποίοι προσφάτως αυξήθηκαν απότοµα, αυτή η οµάδα αποκλείεται από την είσοδο στην επικερδή εργασία ή έχει να αντιµετωπίσει δυσκολίες στην ένταξή της σε αυτήν τη διαδικασία. Βασιζόµενοι στο γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι περιθωριοποιούνται στον τοµέα της ανειδίκευτης ή της χαµηλά καταρτιζόµενης εργασίας, στο ότι πολλές από τις εργασιακές σχέσεις βασίζονται σε ασταθείς ή λεπτές δοµές, επιπλέον, στο γεγονός ότι κάθε µέρα δοµικός ρατσισµός και διάκριση λαµβάνει χώρα εναντίων αυτών των ανθρώπων και ο οποίος αυξάνεται σε περιόδους οικονοµικής κρίσης, αυτοί οι άνθρωποι εκθλίβονται εκτός της αγοράς εργασίας. Αυτό συµβαίνει ανοιχτά και άµεσα αλλά και πολύ συχνά επιδέξια, έµµεσα και µέσω ανεπίσηµης άσκησης πίεσης. Η επηρεαζόµενη οµάδα είναι εποµένως υποχρεωµένη να ανταποκριθεί σε µεγαλύτερες ζητήσεις και να υπερκεράσει µεγαλύτερα εµπόδια κατά την ένταξή της στην αγορά εργασίας από ό, τι αυτοί που ανήκουν στην πλειοψηφούσα κοινωνία. Ούτε µπορούν στις περισσότερες περιπτώσεις να βασιστούν στη γνώση της εθνικής εκπαίδευσης και των εργασιακών δοµών από τις προσωπικές τους εµπειρίες ή τις οικογένειές τους και το κοινωνικό περιβάλλον, ούτε και µπορούν να έχουν πρόσβαση σε σχετικές εργασιακές περιγραφές ή αντίστοιχες καταρτίσεις. Επιπρόσθετα, η κατάρτιση που έχει αποκτηθεί στη χώρα καταγωγής συχνά δεν είναι πιστοποιηµένη, και οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες καθώς και οι ευκαιρίες κατάρτισης είναι συχνά ανεπαρκείς σε αυτές τις χώρες. Εποµένως, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονοµικής κρίσης, η ενσωµάτωση στην 2 Caixeta/Gutierrez-Rodriguez µεταξύ άλλων 2004.

8 καταρτισµένη αγορά εργασίας είναι το κύριο σηµείο έναρξης προκειµένου να ανταποκριθούν επιτυχώς και σε σταθερή βάση σε αυτήν την πρόκληση. Εν όψει της επείγουσας ανάγκης για καταρτισµένο προσωπικό, η τάση που αναδεικνύεται αφορά σε αυτούς τους µετανάστες που επιδεικνύουν ένα σηµαντικό ενδιαφέρον να δουλέψουν στην υγεία και την πρόνοια και το τοµέα νοσηλευτικής. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι υπάρχουν ρεαλιστικές ευκαιρίες για ένα καταρτισµένο προσωπικό. Ο κύριος σκοπός του προγράµµατος PreQual είναι εποµένως να βοηθήσει τους µετανάστες να αποκτήσουν µία αναγνωρισµένη κατάρτιση και να διευκολύνει τις ευκαιρίες τους για κανονική εργασία και για τις επακόλουθες ασφαλείς (δηλαδή λιγότερο επισφαλείς) συνθήκες εργασίας στις συµµετέχουσες ευρωπαϊκές χώρες. Όχι µόνο είναι αναγκαίο να υποστηρίξουµε την αναγνώριση, να ενισχύσουµε το κοινωνικό γόητρο και να απο-στιγµατίσουµε τις υπηρεσίες, αλλά επίσης να αντιπαραθέσουµε δεοντολογικές αποδόσεις των µεµονωµένων οµάδων εργασίας. 2.1 Πέρα από µια απλοϊκή συζήτηση για την περιέλευση σε φτώχεια Η περιθωριοποίηση είναι κάτι περισσότερο από νοµική, κοινωνική και οικονοµική ανασφάλεια. Αυτό που χρειάζεται επίσης είναι η ατοµική ικανότητα για δηµιουργία και ανάπτυξη νέων µορφών συλλογικότητας. Η ατοµική ποιότητα ζωής είναι αυξανόµενα εξαρτηµένη από την προσωπική επιτυχία στην ελεύθερη αγορά. Μία ιδιαίτερη πρόκληση αντιπροσωπεύουν οι υπάρχουσες αντιφάσεις της διαδικασίας περιθωριοποίησης. Η συνθηκολόγηση σε συνθήκες υπερ-εκµετάλλευσης παραδόξως ελευθερώνει τα άτοµα που αφορά από τις άκαµπτες ιδέες της πατριαρχικής- µεταβιοµηχανικής κανονικότητας και αποκαλύπτει καλύτερες προοπτικές ζωής στους ανθρώπους που βρίσκονται σε επισφαλείς συνθήκες εργασίας µέσα από µια οπτική µεταναστευτικής και φεµινιστικής θεωρίας και πρακτικής. Μέσα από την περιθωριοποίηση των γυναικών µεταναστριών, η αποκαλούµενη «αυτονοµία της µετανάστευσης» γίνεται εµφανής, µία µορφή περιθωριοποίησης «από κάτω προς τα πάνω» στην οποία ενσωµατώνονται οι επιθυµίες των µεµονωµένων ατόµων για καλύτερες προοπτικές ζωής. Με τον τρόπο αυτό, η συνθηκολόγηση στις πολύπλευρες επισφαλείς καταναγκαστικές καταστάσεις ενισχύει την ίδια στιγµή τα περιθώρια για ελιγµούς. Η απόδραση ήδη από τις θλιβερές οικονοµικές καταστάσεις και τις πατριαρχικές δοµές στη χώρα προέλευσης και η κίνηση προς επί χρήµασι εργασία στο εξωτερικό µπορούν να θεωρηθούν ένα πρώτο βήµα προς την εµπειρία της αυτο-ενδυνάµωσης. Ακόµα και σε δοµές εκµετάλλευσης, υπάρχουν στιγµές οι οποίες µπορεί να γίνουν ένα αρχικό σηµείο για αντίσταση. Αν περιγράφουµε και πώς περιγράφουµε τον τρόπο µε το οποίο οι άνθρωποι στους οποίους αναφερόµαστε δηµιουργούν συνθήκες ζωής που ανταποκρίνονται στα δικά τους ενδιαφέροντα, δίνοντας τις υπηρεσίες τους στη βιοµηχανία του σεξ, στη βιοµηχανία της καθαριότητας και σε ιδιωτικές οικίες κτλ, και όπου πρέπει να συνεχώς να δίνουν «πρόσθετες σεξουαλικές υπηρεσίες ή

9 υπηρεσίες καθαριότητας» προκειµένου να αντιστέκονται στις συνήθεις επιρρίψεις κατηγοριών, είναι εποµένως και ένα ζήτηµα πολιτικής στρατηγικής. 3 Κεντρικό σε αυτήν τη στρατηγική είναι οι απαντήσεις στο ερώτηµα, πώς οι υπάρχουσες αντιφάσεις και αυτές που µένουν ακόµα να ανακαλυφθούν µπορούν να κατανοηθούν πέρα από µια απλοϊκή συζήτηση για την περιέλευση στη φτώχεια που υποκρύπτει την υποκειµενικότητα και την προσωπική δραστηριότητα του µεµονωµένου ατόµου. Η ευέλικτη οργάνωση της καθηµερινής αναπαραγωγής, για παράδειγµα, πρέπει σε αυτά τα πλαίσια να ειδωθεί όχι µόνο σαν µια συνέπεια των νέων οικονοµικών δυνάµεων. Είναι σηµαντικό το σε ποιο βαθµό ο επαναστάτης κατά της πατριαρχικής-µεταβιοµηχανικής κανονικότητας και το κύµα για εναλλακτικές µορφές διαβίωσης είναι µια προϋπόθεση για την υλοποίηση νέας εργασίας και συνθηκών παραγωγής και πώς αυτό το κύµα µπορεί να µεταφερθεί σε συλλογικές στρατηγικές. Νέες µορφές εργασίας και διαίρεσης εργασίας που είναι η βάση της διεθνικής διανοµής µέσω της οποίας δηµιουργούνται νέες διαταράξεις πρέπει να αµφισβητηθούν και να αναδιοργανωθούν. Μια µατιά στα εν λόγω έργα αναδεικνύει µια τάση προς αντιφατικές εµπλοκές της αυξανόµενης συνθηκολόγησης από την µία πλευρά και µιας αυξητικής αυτονοµίας από την άλλη: ο µεµονωµένος εργάτης ή η οµάδα στη βιοµηχανία καθαριότητας παίρνει για παράδειγµα την ευθύνη για την καθαριότητα ενός ολόκληρου κτιρίου, η δουλειά αναγνωρίζεται ως αποκλειστική ευθύνη, το αφεντικό σπάνια βρίσκεται στο χώρο εργασίας. Η οργάνωση της εργασίας σε ιδιωτικές οικίες κατά κύριο λόγο γίνεται µε τον ίδιο τρόπο, τα µέρη (κυρίως) καθαρίζονται όταν ο εργοδότης δεν είναι σπίτι. Στη βιοµηχανία του σεξ οι γυναίκες µετανάστριες κερδίζουν τα περισσότερα χρήµατα, είναι σε θέση να την κάνουν ως µία δευτερεύουσα δουλειά, συνήθως δε χρειάζεται να έχουν προηγούµενη εµπειρία, δεν είναι δεσµευµένες µε σύµβαση και έχουν τη δυνατότητα να κοινωνικοποιούνται, να κάνουν πρακτική την καινούργια γλώσσα κτλ. Παρ όλα αυτά, ο αγώνας για καλύτερες συνθήκες ζωής και εργασίας για τις γυναίκες µετανάστριες σε επισφαλείς τοµείς εργασίας και, πάνω απ όλα, για τις µετανάστριες που δουλεύουν στη βιοµηχανία του σεξ και αυτές που δουλεύουν σε ιδιωτικές οικίες, συνεχίζει να είναι απαραίτητος. Πάνω απ όλα, αυτό σηµαίνει καταπολέµηση των πολιτικών που είναι ενάντια στην πορνεία και τη µετανάστευση οι οποίες έχουν µια αρνητική επιρροή στα δικαιώµατα των γυναικών µεταναστριών που δουλεύουν στη βιοµηχανία του σεξ. Η συχνά ηθικολογικά βασιζόµενη άρνηση της αναγνώρισης της σεξουαλικής εργασίας και της εργασίας σε ιδιωτικές οικίες ως τοµέα µε δικαιώµατα και ως τοµέα µε ισχυρή εθνολογική συνάφεια δεν µειώνει τον αριθµό των γυναικών µεταναστριών που εργάζονται σε αυτόν και αγνοεί εν µέρει την πραγµατικότητα πολλών γυναικών (και ανδρών). Καταπιεστικοί πολιτικοί κανονισµοί αναφορικά µε τη µετανάστευση, η δηµόσια τάξη και η ηθική οδηγούν σε µια αυξανόµενη ευπάθεια των παροχέων υπηρεσιών και σε αρνητικές συνέπειες για την υγεία και ασφάλειά τους. Προκειµένου να µην µείνει κανείς σε λύσεις µεµονωµένες, χρειάζεται µια διεπιστηµονική ανάπτυξη πολιτικών-ηθικών θέσεων που να δίνουν µια βάση για τα δικαιώµατα, που αµφισβητούν την ηγεµονική συλλογική τάξη και την αποδοµούν. Η (αυτο-) οργάνωση των εν λόγω ανθρώπων είναι εποµένως απολύτως απαραίτητη. 3 Caixeta, Luzenir: Jenseits eines simplen Verelendungsdiskurses. Die widersprüchliche Verknüpfung von verstärkter Unterwerfung und erweiterter Autonomie. In: fields of TRANSFER. MigrantInnen in der Kulturarbeit. IG Kultur Österreich. April 2007.

10 3. PreQual ένα µοντέλο κατάρτισης για τη στήριξη των γυναικών µεταναστριών στην είσοδό τους στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας Ο πρωταρχικός στόχος του µέτρου κατάρτισης PreQual ήταν να συµπληρώσει ένα κενό στο διεθνές εκπαιδευτικό σύστηµα της νοσηλευτικής και των επαγγελµάτων κοινωνικής πρόνοιας, µε το να υλοποιήσει µια καινοτόµα σύλληψη µαθηµάτων για τη συναναστροφή και την κατάρτιση της οµάδας στόχου. Αυτό το σχήµα επικεντρώνεται στην αυξανόµενη ανάγκη σε όλη την Ευρώπη για πιστοποιηµένο νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς και στην αναγκαιότητα να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην καταρτισµένη αγορά εργασίας για τις µετανάστριες γυναίκες και για να βελτιωθεί η υγιεινή τους φροντίδα. Ένα σηµαντικό και καινοτόµο χαρακτηριστικό αυτού του προγράµµατος είναι η ανάµειξη των γυναικών µεταναστριών ως ειδικοί σε κάθε φάση του προγράµµατος. Αυτό διασφαλίζει ότι ολόκληρο το περιεχόµενο, οι µέθοδοι και τα εργαλεία αξιολόγησης αναπτύσσονται και υλοποιούνται σε συνεργασία µε το εκπαιδευτικό πρόγραµµα της οµάδας στόχου. Η ενσωµάτωση «διατµηµατικών και αντιρατσιστικών οπτικών» σε κάθε φάση του προγράµµατος κατάρτισης συνεισφέρει στη δηµιουργία ενός εκπαιδευτικού προγράµµατος που προσφέρει περισσότερα από ό, τι παραδοσιακά προγράµµατα. Στη maiz η διατµηµατικότητα κατανοείται ως µια σύλληψη που πάει παραπέρα από τη σύλληψη της διαπολιτισµικότητας και εκφράζει πολύ περισσότερες κοινωνικές διαδικασίες, και ακόµα, λαµβάνει υπόψη τις δοµές και τις σηµασίες των όρων εργασία, φροντίδα, µετανάστευση, τάξη, φύλο στις διαφορετικές περιοχές του κόσµου. 3.1 Η σύλληψη Με το πιλοτικό έργο (πρόγραµµα Leonardo da Vinci) 4 αναπτύχθηκε µία σύλληψη µαθηµάτων για κατάρτιση και η οποία, στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της υλοποίησης στη maiz, αξιολογήθηκε. Τα ευρήµατα ενσωµατώθηκαν στη σύλληψη και είχαν ως αποτέλεσµα ένα πρόγραµµα το οποίο ήταν προσανατολισµένο στις τρέχουσες προϋποθέσεις, οι οποίες ήταν και η βάση για την υλοποίηση των µαθηµάτων από την κάθε µια χώρα εταίρο. Αυτό το σχήµα επικεντρώνεται στην αυξανόµενη ανάγκη σε όλη την Ευρώπη για πιστοποιηµένο νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς και σ την αναγκαιότητα να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην καταρτισµένη αγορά εργασίας για τις µετανάστριες γυναίκες. Κατά συνέπεια, το πρόγραµµα PreQual καταπιάνεται µε προβλήµατα που σχετίζονται µε τη 4 Leonardo da Vinci Pilotprojekt A/04/B/F/PP Vorqualifizierung von Migrantinnen im Gesundheitsbereich

11 διάκριση και το ρατσισµό στην αγορά εργασίας και στο εκπαιδευτικό σύστηµα, ενώ ταυτόχρονα εργάζεται για να συνεισφέρει στην αποµάκρυνση αυτών των εµποδίων που αντιµετωπίζουν οι γυναίκες µετανάστριες. Ανάµεσα σε πολλά άλλα περιεχόµενα, τα µαθήµατα δίνουν έµφαση στην ενίσχυση της γνώσης των συµµετεχουσών στον τοµέα της υγείας και της πρόνοιας (δοµή, προφίλ επαγγελµάτων και δυνατότητες για εξέλιξη ), συµπεριλαµβανοµένου και προσωπικού προσανατολισµού. Τόσο η σύλληψη όσο και το βιβλίο βασίστηκαν στις παρακάτω εµπειρίες: Εργασία και αποτελέσµατα στα πλαίσια του PreQual (διεθνές ευρωπαϊκό πρόγραµµα, LdV πρόγραµµα) Εµπειρίες από την υλοποίηση των µαθηµάτων τα έτη 2006, 20007, 2007/08 και 2008/09 και από το διεθνές καινοτόµο πρόγραµµα µεταφοράς PreQual steps στα πλαίσια του οποίου τα µαθήµατα PreQual steps υλοποιήθηκαν στις ακόλουθες χώρες: Τσεχική ηµοκρατία, Ισπανία, Ελλάδα και Ουγγαρία. Συνεργασία µε εκπαιδευτικά ινστιτούτα: τα µαθήµατα εν µέρει λαµβάνουν χώρα στο λειτουργικό χώρο µιας σχολής νοσηλευτικής ή ενός οίκου ευγηρίας Ινστιτούτα που προσφέρουν φροντίδα και άλλες δοµές του συστήµατος υγείας και πρόνοιας Εξωτερικοί ειδικοί από διάφορα πεδία (πτυχιούχες νοσοκόµες µε πρόσθετη κατάρτιση/πανεπιστηµιακό δίπλωµα, εισηγητές σε σχολές νοσηλευτικής, παροχείς πρόνοιας, γιατροί, ειδικοί από τον κοινωνικό τοµέα ) Τακτική επικοινωνία και ανταλλαγή µε ειδικούς σε συνδυασµό µε το καλά αναπτυγµένο δίκτυο σε αυτόν τον τοµέα. 3.2 Εκπαιδευτικές αρχές και µέθοδοι Η βασική προϋπόθεση για την επιδίωξη των εκπαιδευτικών σκοπών είναι η αναγνώριση των µεταναστριών ως ικανές ατοµικές οντότητες 5. Η σύλληψη PreQual βασίζεται στις αρχές του εκπαιδευτικού προγράµµατος της maiz οι οποίες αποτελούν ένα ενσωµατωµένο κοµµάτι. Ύστερα από σε βάθος συζήτηση, όλες οι οργανώσεις που υλοποιούσαν τα µαθήµατα στα πλαίσια του διεθνούς συνεργασίας δεσµεύτηκαν επίσης να τηρήσουν πιστά αυτές τις αρχές: 5 Σηµείωση: Ο όρος «άτοµο» εδώ γίνεται αντιληπτός διαφορετικά από κάθε όρο της καθοµιλουµένης και απευθύνεται στην υπογράµµιση της προσωπικότητας, συµπεριλαµβανοµένης και της αναγνώρισης των ικανοτήτων, της αξιοπρέπειας, της αυθεντικότητας και των προσωπικών δικαιωµάτων.

12 Εργαζόµαστε για να αυξήσουµε την πολιτική συνειδητοποίηση, όχι για να ενισχύσουµε την φιλανθρωπία. Υποστηρίζουµε τα υποκείµενα όχι τους πελάτες ή τις επιδιώξεις. Εµείς στη maiz κατανοούµε την εκπαίδευση ως µια πολιτική διαδικασία που αλλάζει την πραγµατικότητα και η οποία εξυπηρετεί στο να εξακριβώνει ή να αµφισβητεί το κατεστηµένο. Η γλώσσα δεν είναι µόνο ένα µέσο επικοινωνίας, αλλά και µια διαδικασία κατασκευής σηµαίνοντος. (Paulo Freire) Σε αντίθεση µε µια θέση που ταξινοµεί τις εκπαιδευόµενες µετανάστριες ως ανθρώπους µε έλλειµµα προσανατολισµού και γνώσης, η εργασία µας είναι βασισµένη στην εκτίµηση και την επέκταση της γνώσης και των δεξιοτήτων των συµµετεχόντων. H διαδικασία εκµάθησης δεν πραγµατοποιείται ούτε µέσω της µεταφοράς των πληροφοριών ούτε βάσει των τοποθετήσεων κατάρτισης, αλλά µάλλον ως περιεχόµενο αντιπαράθεσης/συζήτηση: ως διάλογος. Η δουλειά µας ακολουθεί την αρχή του διαλόγου: σε συµφωνία µε τη σύλληψη της «παιδαγωγικής των καταπιεσµένων». Καταλαβαίνουµε το διάλογο ως µια συνάντηση µεταξύ των ατόµων που κατευθύνουν τις ενέργειες και τους συλλογισµούς τους έτσι ώστε να µετασχηµατίσουν τον κόσµο στον οποίο ζουν. Η συνειδητοποίηση και ο συλλογισµός στην κοινωνική θέση των συµµετεχουσών, καθώς και η ενασχόληση µε την ανισορροπία της δύναµης µεταξύ των ηγεµονικών και των περιθωριοποιηµένων οµάδων αποτελούν και τα δύο βασικές προϋποθέσεις, αλλά και το αποτέλεσµα του διαλόγου και της εκπαιδευτικής διαδικασίας για τον αντι-ρατσισµό. Στην διαδικασία της πολιτικής εκπαιδευτικής εργασίας, είναι εµφανής η τάση ανάµεσα σε δύο διαστάσεις: από τη µία πλευρά, οι συµµετέχουσες θα πρέπει να σχηµατίσουν την εκπαιδευτική διαδικασία ανάλογα µε την ατοµική κοινωνική τους θέση, τη συγκεκριµένη γνώση τους, τις ιστορίες τους, την εµπειρία και την κουλτούρα και, από την άλλη, θα πρέπει επίσης να υιοθετήσουν τους κώδικές, τις δεξιότητες και την κουλτούρα της κυρίαρχης κοινωνίας. Σε µια κριτική εκπαιδευτική διαδικασία, η έµφαση δε δίνεται στη διευκόλυνση της διαδικασίας προκειµένου να αναγνωριστούν οι διαφορετικές τάσεις ως τέτοιες, αλλά στην κατανόηση της προέλευσής τους και στην αναζήτηση και εξερεύνηση τρόπων αντιµετώπισής τους. Καταλαβαίνουµε την ενδυνάµωση ως µια διαδικασία που πραγµατοποιείται σε ένα πλαίσιο στο οποίο υπάρχει µια αντισταθµιστική δύναµη: η ενδυνάµωση στοχεύει να ενισχύσει συλλογικά τις δεξιότητες που υποστηρίζουν τους συµµετέχοντες στη λήψη δράσης, στη λήψη αποφάσεων και στην παρέµβασή τους στις κοινωνικές και συστηµατικές µεροληπτικές πρακτικές. Αντίθετα µε µια σύλληψη της ενδυνάµωσης που εστιάζει στην επίλυση προβληµατικών καταστάσεων µέσω της ενεργοποίησης των δυνατοτήτων του ατόµου, βλέπουµε τη διευκόλυνση της συζήτησης σχετικά µε την αιτία του προβλήµατος ως σηµαντικό τµήµα της διαδικασίας ενδυνάµωσης. εν ακολουθούµε τη νεοφιλελεύθερη σύλληψη της ενδυνάµωσης που αποδίδει τελικά στους ανθρώπους τη µόνη ευθύνη για την όποια επιτυχία ή αποτυχία τους.

13 Η ενδυνάµωση θεωρείται ως µια πολιτική στρατηγική η οποία επιδιώκει το στόχο του δοµικού µετασχηµατισµού. Αυτό εµπλέκει µία σύλληψη της ενδυνάµωσης η οποία στοχεύει στο µετασχηµατισµό των µεµονωµένων ατόµων καθώς και των κοινωνικών συνθηκών, των κοινωνικών και πολιτιστικών νορµών και των σχέσεων µεταξύ των δύο φύλων. Αντίθετα µε τη σύλληψη της ενδυνάµωσης η οποία εστιάζει στη λύση µιας προβληµατικής κατάστασης µε το ενεργοποιεί το δυναµικό των µεµονωµένων ατόµων, αντιλαµβανόµαστε την αναζήτηση και τη συζήτηση για τις ριζικές αιτίες του προβλήµατος ως ένα ενσωµατωµένο κοµµάτι της διαδικασίας ενδυνάµωσης. Επιπλέον, µέσα στα πολιτικά µέτρα της αγοράς εργασίας, ισχύουν οι ακόλουθες θέσεις: Η ανεργία δεν θεωρείται ως προσωπική αποτυχία του µεµονωµένου ατόµου. Αντιλαµβανόµαστε την ανεργία ως µια συνέπεια της κοινωνικό-οικονοµικής και πολιτικής ανάπτυξης. Αυτή η θεώρηση απαιτεί µία θέση αναφορικά µε το περιεχόµενο και τη µεθοδολογία η οποία προκαλεί τη φύση των συµβατικών προσανατολισµένων σε καριέρες µαθηµάτων και επίσης απαιτεί µία διαφοροποιηµένη προσέγγιση προς το ζήτηµα της ανεργίας και της (επαν)ενσωµάτωσης των µεταναστών στην αγορά εργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι πολύ σηµαντικό για το σχεδιασµό του µαθήµατος οι συµµετέχουσες των µαθηµάτων να συνειδητοποιήσουν ότι οι κοινωνικές ανισότητες και η διάκριση στην αγορά εργασίας δεν µπορούν να αλλάξουν αποκλειστικά µέσω της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση στις πολιτικές της αγοράς εργασίας θα πρέπει να διευκολύνει τις διαδικασίες συνειδητοποίησης, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα στις συµµετέχουσες των µαθηµάτων να εξερευνήσουν και να συνειδητοποιήσουν τις µορφές και τις προοπτικές της δράσης ως µεµονωµένα άτοµα στην κοινωνία. Γιατί να έχει κανείς µια κριτική προσέγγιση προς την διαπολιτισµική παιδαγωγική; Μία διαπολιτισµική προσέγγιση είναι µέρος της εκπαιδευτικής εργασίας. Καταδεικνύεται ως µια διδακτική διαδικασία συγκεκριµένων ζητηµάτων, ωστόσο, αποτελεί µία µόνο από τις πολλές προσεγγίσεις στα µαθήµατά µας. Μία επιφανειακή εφαρµογή της διαπολιτισµικής οπτικής δε θα ήταν σύµφωνη µε τις αρχές µας. Η διαπολιτισµική παιδαγωγική δίνει προτεραιότητα στην «κουλτούρα» ως την κύρια διάσταση της διαφορετικότητας. Αναφορικά µε τις συµµετέχουσες, η ενασχόληση µόνο από την οπτική της κουλτούρας και τα φαινόµενα που σχετίζονται µε τη µετανάστευση θα οδηγούσε σε περιορισµούς. Αυτό επίσης θα είχε ως αποτέλεσµα στην επιβράδυνση της ενασχόλησης µε αποδόσεις κυριότητας βάσει οριοθετήσεων σύµφωνα µε την εθνικότητα, την εθνότητα, το φύλο, την ηλικία, τη θρησκεία, την κοινωνική θέση, την ευηµερία κτλ. Η µεγαλύτερη πρόκληση στα πλαίσια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η αποφυγή της αναπαραγωγής και παγίωσης αυτών των συλλήψεων, και ο συλλογισµός καθώς και η διεξοδική ανάπτυξη των προβληµάτων που σχετίζονται µε αυτές.

14 3.3 Οι συµµετέχουσες των µαθηµάτων Μέσα από πολλά χρόνια εµπειρίας στην παροχή εκπαιδευτικών προγραµµάτων, έχει γίνει πραγµατικά εµφανές ότι υπάρχει η ανάγκη για µια καινοτόµα προσέγγιση στη δουλειά µε τις γυναίκες µετανάστριες ως οµάδα στόχου. Αυτό ξεκινά από τις συνεντεύξεις των συµµετεχουσών ως πρωταγωνίστριες της δικής τους µεταναστευτικής εµπειρίας και των συνθηκών διαβίωσης στη χώρα όπου µένουν. Οι συνθήκες που θα επιτρέπουν τις γυναίκες να σχηµατίσουν τη δική τους ζωή και εργασιακή πραγµατικότητα έχουν ακόµα πολύ δρόµο προτού φτάσουν κοντά στο να είναι ισότιµες µε αυτές που ισχύουν για την κυρίαρχη κοινωνία. Εν όψει αυτού του γεγονότος, οι γυναίκες µετανάστριες πρέπει να κατανοηθούν ως υποκείµενα των οποίων οι ικανότητες και η αυτοπεποίθηση ενισχύονται µέσω των εκπαιδευτικών προγραµµάτων, όπως το παρόν. ουλεύοντας µε όλες τις συµµετέχουσες, η προηγούµενη γνώση και οι εµπειρίες τους -οι οποίες συχνά υποτιµούνται ή ασύστολα αγνοούνται ως φυσικό επακόλουθο- πρέπει να αντιµετωπιστούν ως εποικοδοµητικές και, εποµένως, να επαναπροσδιοριστούν ως σηµαντικό κεφάλαιο, το οποίο προσφέρει στις συµµετέχουσες µία βάση για την περαιτέρω εκπαίδευσή τους. Η ενδυνάµωση των γυναικών και η διορατικότητα που χρειάζονται δεν αποδέχονται τις επιβεβληµένες καταστάσεις θυµατοποίησης, υπό την έννοια ότι απαιτούν καθηµερινή πρακτική ικανότητα να επιβάλλουν τους εαυτούς τους και να µάθουν να αναπτύσσουν δηµόσια αποτελεσµατικές στρατηγικές, ωστόσο, µπορούν επίσης να έχουν ως αποτέλεσµα στην άρνησή τους από την πλευρά τους και στην αποµόνωση των υπαρχουσών συνθηκών διάκρισης. Επιπλέον, οι έννοιες της αυτονοµίας, της προσωπικής ανάπτυξης και των επικεντρωµένων στο πρόσωπο ιδεολογιών περιβάλλονται από µια δυτική, πατριαρχική και τρέχουσα νεοφιλελεύθερη ιδέα του ανθρώπινου γένους. 6 Η φεµινιστική εκπαιδευτική θεωρία αντιπαραβάλλει την αµφιθυµία µε τον όρο «στάση». «Το να έχει κανείς µια στάση είναι µια ηθική-πολιτική αναγκαιότητα, η οποία επιτρέπει την ελευθερία του καθενός να λάβει επίσης θέση. Η ηθική της ευθύνης και η ηθική της πεποίθησης δεν θα ήταν µια αντίφαση αν το σηµείο εκκίνησης και ο στόχος και των δύο ήταν µια ανθρωπιστική αρχή ως µια κριτική για κάθε είδος διάκρισης.» 7 Αυτή η σύλληψη βασίζεται επίσης στην αρχή της αναγνώρισης, αξίας και διερεύνησης της τεχνογνωσίας και των ικανοτήτων των συµµετεχουσών σε αντίθεση µε προσεγγίσεις παρόµοιων µαθηµάτων οι οποίες θεωρούν τις συµµετέχουσες γυναίκες µετανάστριες ως ανθρώπους µε σηµαντικό έλλειµµα προσανατολισµού και πληροφόρησης. Ενδυναµώνοντας την αυτοπεποίθηση των συµµετεχουσών για τις δικές τους ικανότητες, προσφέροντάς τους επιλογές, εµπλέκοντάς τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων αναφορικά µε τους σκοπούς των µαθηµάτων, τα περιεχόµενα και τις µεθόδους κτλ, τις στηρίζει στην εκπαιδευτική τους διαδικασία και τις ενθαρρύνει να ενισχύσουν την αυτο-αποφασιστικότητά τους Bildungskontext Frauenmigration σελ. 7 Στο ίδιο. σελ. 8 Salgado, Rubia: Politischer Antirassismus und die Praxis in der Arbeit als und mit MigrantInnen. Στο:

15 3.4 οµή του περιεχοµένου: θεωρία και πρακτική Η σύλληψη έχει διαιρεθεί σε πέντε κύριες θεµατικές ενότητες οι οποίες ορίζονται στενά και περιγράφονται µέσω περισσότερων υποενοτήτων και σχετικών εκπαιδευτικών µονάδων. Το πρόγραµµα µαθηµάτων που παρουσιάζεται στο κεφάλαιο που ακολουθεί είναι το πλαίσιο της διδακτέας ύλης η οποία σχεδιάστηκε για διεθνή υλοποίηση και είναι τέτοια που επιτρέπει τη διεύρυνση σύµφωνα µε τα διεθνή πλαίσια και τα στοιχεία της δουλειάς µας. Οι διδακτικές ενότητες συνδέονται στενά και δε µπορούν αν προσδιοριστούν ούτε και να επεξεργαστούν µεµονωµένα. Τα θεµέλια αυτού είναι η στενή συνεργασία και η διαδράση µεταξύ των καθηγητών και του περιεχοµένου των µαθηµάτων µέσω τακτικής ανταλλαγής απόψεων σε οµαδικές συνεδριάσεις και συναντήσεις, καθώς και γραπτής προετοιµασίας και τεκµηρίωσης. Όλες οι ενότητες συνδυάζουν θεωρητικές διδακτικές µονάδες, πρακτικές ασκήσεις και φάσεις αυτόνοµης µάθησης η οποία υπολογίζεται στο 20% περίπου της κάθε διδακτικής µονάδας. 5 µε 10% του διδακτικού χρόνου προορίζεται στην εφαρµογή της αυτοαξιολόγησης στα µαθήµατα. Θεωρούµε τη διαδικασία της αυτο-αξιολόγησης ως ένα από τα κεντρικά στοιχεία που εξασφαλίζουν τη συνεργασία στην τάξη µε τις δεδοµένες ποιοτικές γραµµές οδηγιών. Οι ηλεκτρονικές πλατφόρµες εκµάθησης µπορούν να συνεισφέρουν σε µια βελτίωση της συνεργασίας και να στηρίξουν το συνδυασµό των θεµατικών ενοτήτων. Η διαδοχή των µαθηµάτων έχει σχεδιαστεί µε τέτοιον τρόπο έτσι ώστε τα θέµατα ενασχόλησης να προσδώσουν διορατικότητα στις δοµές και στις περιγραφές εργασίας του τοµέα υγείαςπρόνοιας και νοσηλευτικής. Βάσει αυτού, είναι δυνατός ένας µεµονωµένος προσανατολισµός και ακολουθεί µια εισαγωγή στα συγκεκριµένα θεωρητικά και πρακτικά πεδία της υγείας και πρόνοιας. Περαιτέρω θεµατικές όπως αίτηση για εργασία, µαθήµατα υπολογιστών, γλωσσική προετοιµασία µέσω γενικών και ειδικών θεµατικών µαθηµάτων γλώσσας, νοµοθεσία, επικοινωνία και στρατηγικές µάθησης επιτρέπουν αυτά τα µαθήµατα στο να λάβουν υπόψη τόσο τις προσδοκίες και τις προϋποθέσεις για την προετοιµασία για εκπαίδευση και εργασία στον τοµέα υγείας και πρόνοιας, καθώς επίσης και για τις ιδιαίτερες προσωπικές καταστάσεις και ανάγκες των συµµετεχουσών. 3.5 Υλοποίηση µαθηµάτων PreQual και επιτυχίες, προετοιµασία και εργαστήρια Το πλαίσιο του προγράµµατος µαθηµάτων PreQual καθορίζει ξεκάθαρα το µεθοδολογικόδιδακτικό προσανατολισµό των µαθηµάτων, δίνει γραµµές αναφορικά µε τις συµµετέχουσες, την τοποθεσία, τη δοµή και την ακολουθία των περιεχοµένων, των εφαρµοσµένων µεθόδων αξιολόγησης, αλλά επίσης αφήνει και χώρο για ειδική υλοποίηση η οποία, από τη µια πλευρά, ενασχολείται µε τις εθνικές προϋποθέσεις και, από την άλλη, µε τις ανάγκες των µεταναστών. Με τον τρόπο αυτό η σύλληψη εξασφαλίζει την Bildungskontext Frauenmigration. Wien σελ. 58

16 πραγµατοποίηση µιας σειράς µαθηµάτων που εξυπηρετούν ιδιαιτέρως τις τοπικές συνθήκες και των οποίων η επιτυχία εξαρτάται από τις πληροφορίες που παρέχουν οι συµµετέχουσες. Το πρώτο και πιο σηµαντικό κριτήριο είναι το όφελος που αποκοµίζουν προσωπικά οι συµµετέχουσες. Με τον τρόπο αυτό, οι ειδικές βασικές συνθήκες και το εκπαιδευτικό πλάνο αναπτύσσονται στην προετοιµασία των µαθηµάτων PreQual µε ιδιαίτερη θεώρηση για τις τοπικές νοµικές και σχετιζόµενες µε την αγορά εργασίας συνθήκες. Τα τοπικά εργαστήρια αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσµατικά για αυτό, και στα οποία εργαστήρια ενεπλάκησαν επίσης γυναίκες µετανάστριες που επιθυµούσαν να δουλέψουν ή δούλευαν σε αυτόν τον τοµέα. Άλλα µέλη αυτών των εργαστηρίων ήταν ειδικοί από τους κοινωνικούς τοµείς και τοµείς υγείας και πρόνοιας, από τα πεδία της µετανάστευσης και της ενήλικης εκπαίδευσης, καθώς και αυτο-οργανώσεις µεταναστών από τις αντίστοιχες χώρες. Ο συνδυασµός όλων των σχετικών παραγόντων, ιδιαίτερα από τα µέλη των σχετικών οµάδων στόχου, επέτρεψε την αρχική τοπική ανταλλαγή και διασφάλισε τον σχετικό επαγγελµατικό προσανατολισµό του µέτρου κατάρτισης. Ταυτόχρονα, σχηµάτισε επίσης τη βασική διάρθρωση ενός δικτύου το οποίο επεκτείνεται µε την ανάπτυξη των µαθηµάτων. Συµπληρωµατικά µε τη συνεργασία στις θεµατικές περιοχές της πρόνοιας και της µετανάστευσης, αυτό επίσης στηρίζει και την ανάπτυξη συνειδητοποίησης στα αντίστοιχα πεδία. Είναι αλήθεια για όλα τα µαθήµατα PreQual ότι, κατά τη διάρκεια υλοποίησής τους, δίκτυα και συνεργασίες αναπτύχθηκαν και οι οποίες οδήγησαν σε βήµατα ανάπτυξης µεταξύ όλων των συµµετεχόντων. Σε κάποιες χώρες αυτό επίσης επέτρεψε τη συνέχιση της σύστασης των µαθηµάτων PreQual µέσω οικονοµικής δέσµευσης από διαφορετικά χρηµατοοικονοµικά ινστιτούτα. 3.6 Το πλαίσιο του προγράµµατος µαθηµάτων 1. Εισαγωγή στις υπηρεσίες υγείας, πρόνοιας και τις κοινωνικές υπηρεσίες και κατηγορίες σχετικές µε τα ζητήµατα της εργασίας, της πρόνοιας, της µετανάστευσης, της τάξης, του φύλου κτλ σε διαφορετικές περιοχές του κόσµου (120 µονάδες). 1.1 Προφίλ των επαγγελµάτων σε διεθνή σύγκριση 1.2 Νοµοθεσία 1.3 Επικοινωνία και διαχείριση κρίσεων 1.4 Αίτηση για εργασία και εκπαιδευτικά προγράµµατα 1.5 Μαθήµατα πρώτων βοηθειών 2. Προσωπικός προσανατολισµός για τα επαγγέλµατα υγείας και πρόνοιας που περιλαµβάνει διαπολιτισµικές, πολιτικές, οικονοµικές και σχετιζόµενες µε το φύλο οπτικές (130 µονάδες). 2.1 Προσωπική τοποθέτηση για εργασία στις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας και τις κοινωνικές υπηρεσίες

17 2.2 Επαγγελµατική εοντολογία 2.3 Νοµοθεσία 3. Βελτιώνοντας τις γλωσσικές και επικοινωνιακές δεξιότητες και τρόποι µελέτης για επαγγέλµατα υγείας, πρόνοιας και αρωγής (200 µονάδες). 3.1 Αναπτύσσοντας και εµβαθύνοντας τις γερµανικές γλωσσικές δεξιότητες: καινούργιο επαγγελµατικό λεξιλόγιο-ορολογία, γραµµατικές ασκήσεις, φωνητική, σύνταξη κτλ. κατανόηση ανάγνωσης, απόδοση γνώσης λεκτικά και γραπτά 3.2 Επαγγελµατικά προσανατολισµένη επικοινωνία 3.3 Εισαγωγή σε µεθόδους µελέτης 3.4 Τεχνικές ρητορικής και παρουσίασης 4. Τεχνολογία Πληροφορίας και Επικοινωνίας (50 µονάδες). 4.1 Κοινωνικο-πολιτικές οπτικές της Τεχνολογίας Πληροφορίας και Επικοινωνίας 4.2 Εξερεύνηση του πώς είναι φτιαγµένος ένας υπολογιστής και πώς δουλεύει 4.3 Βασικές δεξιότητες σε προγράµµατα υπολογιστών 4.4 ιαδίκτυο: λειτουργίες, χρήσεις και στοιχεία ασφάλειας 5. Βραχείας διάρκειας πρακτική άσκηση, εκπαιδευτικές εκδροµές και επίβλεψη (148 µονάδες). 5.1 Εκπαιδευτικές εκδροµές 5.2 Βραχείας διάρκειας πρακτική άσκηση 5.3 Επίβλεψη και στοχασµός Μέσα σε κάθε διδακτική ενότητα: Φάσεις ανεξάρτητης µελέτης (20 % της ενότητας) Αξιολόγηση (5-10 % της ενότητας) 3.7 Αυτο-αξιολόγηση Ολόκληρη η εκπαιδευτική διαδικασία συνοδεύεται από αυτο-αξιολόγηση. Αυτό αντιπροσωπεύει ένα σηµαντικό στοιχείο της διαφάνειας και της εκπαιδευτικής διαδικασίας που είναι προσανατολισµένη προς τους στόχους µιας διαδικασίας που εστιάζει στις ανάγκες όλων των συµµετεχουσών. Εκπαιδευτικοί στόχοι ορίζονται και διευκρινίζονται σε λειτουργικά µέτρα. Με τους δείκτες που αναπτύσσονται και τα εργαλεία διερεύνησης, επαναξιολογείται ο βαθµός στον οποίο επιτυγχάνονται οι οριζόµενοι στόχοι. Αυτά τα αποτελέσµατα αξιολόγησης εξυπηρετούν ως βάση για συλλογισµό για την ανάληψη συµπερασµάτων αναφορικά µε τις µεθόδους και τους στόχους. Με αυτό το σύστηµα ελέγχου διαβεβαιώνεται ότι οι στόχοι της εκπαιδευτικής διαδικασίας συντάσσονται µε τις ανάγκες και τις προϋποθέσεις της οµάδας στόχου καθώς και τις προϋποθέσεις ενός αντιρατσιστικού εκπαιδευτικού προγράµµατος. Με αυτόν τον τρόπο η εκπαιδευτική διαδικασία συνεχώς βελτιώνεται, ενώ λαµβάνεται υπόψη η οµάδα στόχου. Η παρεκβατική αξιολόγηση προσανατολισµένη στη διαδικασία των συστηµατικά συγκεντρωµένων δεδοµένων από την εκπαιδευτική οµάδα αποσκοπεί στο να επιτρέπει το συνεχή επαγγελµατισµό όλων όσων εµπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό είναι ένα από τα κεντρικά στοιχεία της

18 αυτο-αξιολόγησης που προέκυψαν από την ανάγκη ανάπτυξης ενός εργαλείου αξιολόγησης το οποίο απονέµει δικαιοσύνη στην οµάδα στόχου καθώς και στο περιεχόµενο. Υπήρχε η ανάγκη ανάπτυξης µιας ενότητας µαθήµατος η οποία ήταν προσανατολισµένη προς τα οφέλη-υπό την έννοια των πρακτικών σχετικών αποτελεσµάτων-, προσανατολισµένη προς τη διαδικασία, αλλά και συµµετοχική, προκειµένου να υπερκεράσει την ιεραρχία µεταξύ του ερευνητή και του «αντικειµένου της έρευνας» µε την ενεργή ανάµειξη των συµµετεχουσών µεταναστριών στην ποιοτική διαχείριση. Έτσι, ανταποκριθήκαµε στις παρακάτω προϋποθέσεις: α) Βλέπουµε την αυτο-αξιολόγηση ως ένα ενσωµατωµένο κοµµάτι στην εκπαιδευτική διαδικασία και το σχεδιάζουµε ως τέτοιο. Αυτή η διαδικασία είναι πολιτικό-πολιτιστική. β) Η αυτο-αξιολόγηση βασίζεται στις αντι-ρατσιστικές και φεµινιστικές βασικές αρχές του προγράµµατος και αποτελεί ένα σηµαντικό στοιχείο για τη διασφάλιση της τήρησης των αρχών. γ) Η αξιολόγηση πρέπει επίσης να είναι µία πράξη ενδυνάµωσης (υπό της έννοια της χειραφέτησης), τόσο για τις συµµετέχουσες όσο και για το διδακτικό προσωπικό. Οι δεσµοί ανάµεσα στην ενδυνάµωση και στη συνειδητοποίηση ενός προσωπικού εν µέρει επιπέδου πρέπει να σπάσουν, και στη θέση τους πρέπει να µπει µια εστίαση στα κοινωνικά στοιχεία. Η αξιολόγηση συνεισφέρει στην αυξανόµενη αυτονοµία και συµµετοχή µέσα σε εκπαιδευτικά πλαίσια που συντονίζονται προς τη µετανάστευση. δ) Η αξιολόγηση πρέπει να διευκολύνει το συστηµατικό αυτο-συλλογισµό, την αυτοπαρακολούθηση και τον αυτο-επαγγελµατισµό των καθηγητών και να συνεισφέρει στην εξέταση των αξιών που σχετίζονται µε την ηγεµονική νοµιµοποιηµένη γνώση. ε) Η αξιολόγηση πρέπει να διεξάγεται µε ένα συστηµατικό και προσανατολισµένο προς τη διαδικασία τρόπο. Αυτό σηµαίνει ότι καθορισµένοι δείκτες επιθεωρούνται συνεχώς, τα αποτελέσµατα εφαρµόζονται στα προγράµµατα και τεκµηριώνονται. στ) Η αξιολόγηση πρέπει να διεξάγεται σε στενή συνεργασία µε τις συµµετέχουσες. Οι συµµετέχουσες ΕΝ είναι τα υποκείµενα της έρευνας σε αυτήν τη διαδικασία. ζ) Εξωτερικοί και εσωτερικοί ειδικοί µπορούν να αναµειχθούν όπου απαιτείται (οι συµµετέχουσες επίσης µπορούν να αναµειχθούν). Αυτό το αποφασίζει η οµάδα εργασίας. η) Η όποια παρατήρηση από ανθρώπους που δεν εµπλέκονται στη διαδικασία είναι κατά κύριο λόγο µη αποδεκτή. θ) Βάσει των στόχων και των κριτηρίων που πρέπει να ελεγχθούν, αναπτύσσονται εργαλεία από την οµάδα και εφαρµόζονται στο πρόγραµµα σε συµφωνία µε τις συµµετέχουσες. ι) Βασικές προϋποθέσεις είναι η αποδιδόµενη φροντίδα όταν πραγµατοποιείται χειρισµός των δεδοµένων και η επιστροφή των αποτελεσµάτων στις συµµετέχουσες. κ) Αρχές της διαδράσης είναι: δέσµευση, εµπιστοσύνη, ανωνυµία.

19 Βήµατα της αυτο-αξιολόγησης: Ανάµειξη εκ των προτέρων στο σχεδιασµό/οργάνωση του προγράµµατος αναφορικά µε τις ευθύνες, τους πόρους, το χρόνο και την τοποθεσία. Εισαγωγή από τους καθηγητές και συλλογική τεκµηρίωση των αρχών της συνεργασίας στα πλαίσια της διαδικασίας αυτο-αξιολόγησης. Στην οµάδα: 1. Συγκεκριµενοποίηση των εκπαιδευτικών στόχων και απόφαση για το ποιοι στόχοι θα πρέπει να είναι κεντρικοί στην αξιολόγηση 2. Καθορισµός εκείνων των κριτηρίων τα οποία είναι σηµαντικά για την εκπλήρωση των στόχων 3. Τεκµηρίωση των µετρούµενων δεικτών και ανάπτυξη/επιλογή από ερωτηµατολόγια έρευνας Στο µάθηµα: 1. Πληροφόρηση προς τις συµµετέχουσες για την αυτο-αξιολόγηση (στόχοι, υλοποίηση, αρχές) 2. Από κοινού απόφαση για τα εργαλεία που θα χρησιµοποιηθούν στο µάθηµα - αν είναι απαραίτητη, τροποποίηση, λαµβάνοντας υπόψη τις επιθυµίες και τις υποδείξεις των συµµετεχουσών 3. Σχεδιασµός των χρονικών πόρων στα µαθήµατα 4. Τακτική εφαρµογή και τεκµηρίωση των αποτελεσµάτων 5. Πληροφόρηση για το πρόγραµµα και επικοινωνία σχετικά µε τα αποτελέσµατα και τις συνέπειες. Μέσα στην οµάδα: 1. Συστηµατικές συναντήσεις: ελέγχοντας τα όργανα και, αν χρειάζεται, τροποποίηση/προσαρµογή αξιολόγηση των αποτελεσµάτων σύµφωνα µε το πλάνο και συζήτηση των αποτελεσµάτων αποφάσεις για τις συνέπειες και πληροφορίες για το πρόγραµµα 2. Τεκµηρίωση των αποτελεσµάτων 3.8 Εκπαιδευτές και εκπαιδευτικό προφίλ κατάρτισης Ένα ιδιαιτέρως σηµαντικό τµήµα αυτής της διαδικασίας είναι η ανταλλαγή εµπειριών µεταξύ των συµµετεχουσών και των γυναικών µεταναστριών µε τα επιθυµητά προσόντα που δουλεύουν στο πεδίο της πρόνοιας. Το πρόγραµµα θεωρείται ότι πρέπει να λειτουργεί ως µια πλατφόρµα η οποία προσφέρει γνώση στα ευέλικτα αντικείµενα και εργασιακές θεµατικές οι οποίες προσδίδονται από προσωπική εµπειρία.

20 Η συνεχής δυνατότητα για εργασία σε όλα τα θέµατα από µια διαπολιτισµική οπτική, ενσωµατώνοντας τη διαφοροποίηση της γνώσης και της εµπειρίας των συµµετεχουσών, και η συνεχής ενασχόληση µε την εφαρµογή εκπαιδευτικών µεθόδων αξιολόγησης που είναι προσανατολισµένες προς την συνεργασία των εταίρων, προϋποθέτει εκπαιδευτές µε ένα πολυ-επιστηµονικό προφίλ κατάρτισης. Από τη µία πλευρά, πρέπει να είναι καταρτισµένοι και να έχουν ένα υπόβαθρο σε εκπαιδευτικά προγράµµατα για εργαζόµενους σε επαγγέλµατα πρόνοιας και να κατέχουν µία γλώσσα εργασίας και να είναι ανοιχτοί στο να υλοποιούν συµµετοχικές µεθόδους στη διδασκαλία. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να δείχνουν την προθυµία τους και να έχουν εµπειρία στην ενασχόληση µε θέµατα που σχετίζονται µε τη διαβίωση «υπό µετανάστευση». Αυτός είναι ο µόνος τρόπος για να διασφαλιστεί επαγγελµατική επίβλεψη για τις συµµετέχουσες των µαθηµάτωνεπαγγελµατισµός στην ενασχόληση µε τις προσωπικές βιογραφίες των συµµετεχουσών, διδασκαλία και εργασιακές µέθοδοι, περιεχόµενα µαθηµάτων, αξιολόγηση, επικοινωνία και τεκµηρίωση. 3.9 ίκτυα και συνεργασίες Τα µέτρα κατάρτισης που απευθύνονται σε µειονεκτικές οµάδες µέσω εκπαιδευτικών προγραµµάτων και καταστάσεων στην αγορά εργασίας πρέπει να επιδιώκουν στρατηγικές - πολύ περισσότερο από ό, τι άλλα µέτρα-, οι οποίες στόχο έχουν να αναµείξουν τους συµµετέχοντες σε υπάρχοντα δίκτυα και να σχηµατίσουν συµµαχίες σε όλα τα επίπεδα. Η θέση των συµµετεχουσών των µαθηµάτων τόσο στην (εν δυνάµει) εργασία όσο και στις κοινωνικές δοµές -τα επαγγέλµατα πρόνοιας και αρωγής αποτελούν τµήµα ενός τοµέα ο οποίος υπόκειται σε ιδιαιτέρως συγκεκριµένες δυναµικές και προκλήσεις που είναι δυνατόν να αλλάζουν- τις φέρνει αντιµέτωπες µε το ρίσκο της κατάτµησης και µε µια όξυνση των περιορισµών µέσα στην υπάρχουσα τάξη. Ένας αποτελεσµατικός τρόπος εξουδετέρωσης αυτού είναι µέσω της δηµιουργίας ενός πολυ-επιστηµονικού δικτύου το οποίο στοχεύει στην εργασία και την υλοποιεί σε συνεργασίες και συµµαχίες. Εποµένως, η εµπλοκή ενός ένα δικτύου διαφόρων ινστιτούτων εταίρων και οργανώσεων, όχι µόνο αυξάνει την πρακτική υλοποίηση των µαθηµάτων (µέσω της προσφοράς πρόσβασης σε µικρής διάρκειας πρακτική άσκηση, εκπαιδευτικές εκδροµές, εκπαιδευτικά ιδρύµατα κτλ.), αλλά επίσης επηρεάζει την επίσηµη και ανεπίσηµη αναγνώριση των µέτρων των µαθηµάτων και συνεισφέρει θεµελιωδώς στη διαδικασία διάχυσης.

21 4. ΜαθήµαταPreQual: Υλοποίηση και εµπειρίες µέσα από διεθνή σύγκριση Οι ξεκάθαρα δηλωµένοι στόχοι της σύλληψης PreQual είναι ο άξονας των καθορισµένων µέτρων και εγγυώνται ότι η υλοποίηση της σύλληψης εξυπηρετεί τις γυναίκες µετανάστριες στην αντίστοιχη χώρα. Συνεπώς, µέχρι τώρα έντεκα µαθήµατα PreQual έχουν υλοποιηθεί τα οποία έχουν σχεδιαστεί διαφορετικά µε διάφορες οπτικές. 9 1) οµή του χρόνου: Τα χρονικά πλαίσια ποικίλουν, από µαθήµατα πλήρους ενασχόλησης ως εξάµηνης διάρκειας πρωινά µαθήµατα από τη ευτέρα ως την Παρασκευή, µέχρι σε απογευµατινά µαθήµατα και οδηγίες για τις ενότητες που λαµβάνουν χώρα τα µεσηµέρια και τα απογεύµατα ή τα Σαββατοκύριακα. 2) Πρακτική άσκηση: Προκειµένου να λάβει κανείς µια εικόνα για την πρακτική εργασία και την καθηµερινή εργασιακή ρουτίνα, το πλαίσιο του προγράµµατος µαθηµάτων επιτρέπει δύο εβδοµαδιαίας διάρκειας πρακτικές ασκήσεις. Ενώ σε κάποιες χώρες ήταν σχετικά εύκολη η εύρεση χώρων για πρακτική άσκηση για τις συµµετέχουσες των µαθηµάτων, και κάποιες βρήκαν ακόµα και εργασία σε αυτά τα µέρη έπειτα από την ολοκλήρωση των µαθηµάτων, σε κάποιες άλλες χώρες, οι νοµικές συνθήκες ήταν τόσο περιοριστικές που οι συµµετέχουσες µπόρεσαν µόνο να ακολουθήσουν την καθηµερινή λειτουργία του νοσοκοµείου ή του οίκου νοσηλείας µε τη συνοδεία µιας υπεύθυνης νοσοκόµας. 3) Πρόοδος αναφορικά µε το περιεχόµενο: Το πλαίσιο συνθήκης της εκτελεσθείσης οργάνωσης και των γυναικών ενδιαφεροµένων να λάβουν µέρος στα µαθήµατα είχε επίσης διαπλαστική επιρροή. Με τον τρόπο αυτό, κάποια µαθήµατα PreQual οργανώθηκαν σύµφωνα µε τις θεµατικές ενότητες µαθηµάτων οι οποίες πάρθηκαν µε αλληλοδιαδοχική σειρά. Ή, όπως στη maiz, και τα τέσσερα PreQual µαθήµατα ως τώρα έχουν διεξαχθεί µε µια εβδοµαδιαία δοµή των ενοτήτων σε µια σχετική συνεχιζόµενη βάση κατά τη διάρκεια ολόκληρου του µαθήµατος. Συγκεκριµένες µέρες αφιερώθηκαν σε συγκεκριµένα ζητήµατα, π.χ. η ευτέρα, η Πέµπτη και η Παρασκευή είχαν σηµείο εστίασης την πρόνοια, η Τετάρτη και η Πέµπτη είχαν σηµεία εστίασης τη γλώσσα, την επικοινωνία, την εκπαίδευση αναφορικά µε την φροντίδα και τα µαθήµατα υπολογιστών. Με τον τρόπο αυτό, ήταν δυνατό να προσφερθεί µια ξεκάθαρη δοµή των µαθηµάτων στις συµµετέχουσες (αναφορικά µε το περιεχόµενο, την εισήγηση και την τοποθεσία). Όλες οι ενότητες µαθηµάτων έχουν ως κοινό το ότι η πρόοδος των παρακολουθούµενων θεµάτων στοχεύει στο να προετοιµάσει τις συµµετέχουσες θεωρητικά και πρακτικά για την πρακτική άσκησή τους και ιδιαίτερα για την θετική ολοκλήρωση των πιστοποιηµένων µαθηµάτων. 9 Οι ευρωπαϊκές συνεργασίας θα µπορούσαν να ωφεληθούν από τις παιδαγωγικές και διδακτικές ικανότητες της maiz και τις εµπειρίες που έχει αποκοµίσει από τα µέτρα µαθηµάτων, καθώς αυτό έχει επιτρέψει µια συνεχή και προσανατολισµένη προς την πρακτική ανταλλαγή.

22 4) Η διασύνδεση µεταξύ των µεµονωµένων ενοτήτων είναι ένα ενσωµατωµένο κοµµάτι του προγράµµατος µαθηµάτων και της καθορισµένης υλοποίησης, η οποία φυσικά µπορεί να διαφέρει ουσιαστικά, ανάλογα µε το χρονικό πλαίσιο και την επιλεγµένη δοµή. Με αυτόν τον καθορισµό, όλα τα επιπρόσθετα πεδία µαθηµάτων συντάσσονται µε την επιτυχία της θεωρητικής και πρακτικής εισαγωγής στις δραστηριότητες φροντίδας και σε αυτές που σχετίζονται µε τα µαθήµατα. 5) Τοποθεσία των µαθηµάτων: Ένα σηµαντικό κοµµάτι της υλοποίησης της παιδαγωγικής σύλληψης είναι η προσεκτική θεώρηση της τοποθεσίας των µαθηµάτων. Είµαστε όλοι γνώστες του γεγονότος ότι οι σχέσεις ισχύος και οι ελλείψεις αυτάρκειας µπορούν εύκολα να αναπαραχθούν ή ακόµα και να διευρυνθούν σε µέτρα για την αγορά εργασίας και ότι η τοποθεσία των µαθηµάτων επηρεάζει σε µεγάλο βαθµό την κατάσταση εκµάθησης. Εξαιτίας των ιδεολογικών τους προσανατολισµών, είναι πολύ σηµαντικό για τις αυτο-οργανώσεις να εισέλθουν και να αντιπροσωπεύσουν τα ενδιαφέροντα αυτών που µαθαίνουν και να δηµιουργήσουν µια ατµόσφαιρα εκµάθησης η οποία να βρίσκεται εκτός των πανταχού παρόντων ηγεµονικών δοµών µε τις οποίες οι συµµετέχουσες έρχονται αντιµέτωπες σε καθηµερινή βάση. 6) Ο προσανατολισµός του PreQual προς την καταρτισµένη επαγγελµατική εργασία στον τοµέα υγείας και πρόνοιας έχει αποδειχθεί ότι είναι ανεκτίµητος εν όψει των πρόσφατων παγκόσµιων εξελίξεων στον τοµέα της πρόνοιας. Αυτό επίσης αναµιγνύεται µε την ταυτόχρονη ανάπτυξη των µειονεκτηµάτων των γυναικών µεταναστριών στις τοπικές αγορές εργασίας. Πέραν αυτού, από τότε που ξεκίνησε το PreQual, έχουµε εξωθηθεί στο να ενδώσουµε επίσηµα στους περιορισµούς αναφορικά µε την (δι)εθνική αναγνώριση αυτού του µέτρου - το νοµικό πλαίσιο κατέστη αδύνατο τα µαθήµατα PreQual να υιοθετηθούν σε µια επίσηµα αναγνωρισµένη πιστοποιηµένη κατάρτιση για τον κοινωνικό τοµέα της υγείας και πρόνοιας σε όλες τις χώρες εταίρους. Παρ' όλα αυτά, όλες οι οργανώσεις που έχουν υλοποιήσει το πρόγραµµα µέχρι τώρα διασφάλισαν ότι, τουλάχιστον σε τοπικό επίπεδο ή ανεπίσηµα, το πιστοποιητικό PreQual έχει διακριθεί και εκτιµηθεί. Εκτός του ότι υποδηλώνει την εµπειρία του κατόχου στις πρώτες βοήθειες και την εργασιακή του εµπειρία στον τοµέα (µέσω βραχύβιας διάρκειας πρακτικής άσκησης), το πιστοποιητικό αποτελεί επίσης µια µαρτυρία αναφορικά µε τη δέσµευση του κατόχου του να εισέλθει σε αυτόν τον τοµέα. Οι κάτοχοι των πιστοποιητικών έλαβαν θετικά σχόλια κατά τη διαδικασία αιτήσεών τους σε εκπαιδευτικά προγράµµατα ή εργασίες του πεδίου. Εδώ, οι διεθνείς δραστηριότητες στα πλαίσια του PreQual έχουν ένα συµπληρωµατικό αποτέλεσµα στήριξης, ιδιαίτερα στο Λιντς, όπου οι εµπειρίες της maiz σχετικά µε αυτό το πιστοποιητικό έχουν υπάρξει πραγµατικά θετικές. Αυτό µπορεί ιδιαιτέρως να αποδοθεί στο (δι)εθνικό δίκτυο και στο γεγονός ότι οι δραστηριότητες τέθηκαν σε µια µακροχρόνια βάση.