Γιώργος Ν. Λάντις RD Msc

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γιώργος Ν. Λάντις RD Msc"

Ακακαλλις Κουρμούλης
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Ειδικό Κέντρο Εφηβικής Ιατρικής Έδρα UNESCO Εφηβικής Υγείας & Ιατρικής, Α Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» Γιώργος Ν. Λάντις RD Msc

2 Καμία σύγκρουση συμφερόντων προς δήλωση No conflict of interest to disclose

3 Μητρικός Θηλασμός: Golden Standard σίτισης βρέφους Αναγνωρίζω την αξία του μητρικού θηλασμού και την συμβολή του στην ανάπτυξη και την καθολική υγεία των βρεφών

4 Γιατί Βιολογική ; Ο όρος «βιολογική» αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία ως organic Κάθετη αύξηση κατανάλωσης βιολογικών προϊόντων τα τελευταία 30 χρόνια Οι Έλληνες καταναλωτές κατέχουμε τη 3 η θέση στην EU ως ανήσυχοι καταναλωτές Lumbers et al., 2οο3

5 Winter & Davis 2006, J Fo0 Sci

6 Ορισμός Βιολογικών Τροφών «Τροφές οι οποίες παράγονται υπό συγκεκριμένες προϋπόθεσεiς καλλιέργειας ή εκτροφής οι οποίες προάγουν τη βιοποικιλότητα, είναι φιλικές προς το περιβάλλον & δεν χρησιμοποιούν συνθετικά ζιζανιοκτόνα, αυξητικούς παράγοντες, αντιβιοτικά & μεθόδους γενετικής μηχανικής»

7 Κριτήρια Επιλογής Βιολογικών προϊόντων Αποφυγή παρασιτοκτόνων, λιπασμάτων, φαρμάκων (70%) Διατροφική αξία προϊόντων (68%) Μικρότερος κίνδυνος γενετικής τροποποίησης (55%) Whole Foods Markets 2005

8 Βιολογικές Πρακτικές Αγρανάπαυση (έως και 3 χρόνια) Crop rotation Αποκλειστική χρήση φυσικών λιπασμάτων, επιτρεπόμενων παρασιτοκτόνων & βιοδιασπώμενων υλών Εκτροφή ζώων με 80% οργανική τροφή για 9 μήνες & 100% για 3 μήνες

9 Ερωτήσεις 1. Ωφελείται η υγεία βρεφών-παιδιών από την κατανάλωση βιολογικών έναντι συμβατικών τροφών; 2. Τι «λείπει» από τα βιολογικά τρόφιμα; 3. Υπάρχει θρεπτική ανωτερότητα των βιολογικών έναντι των συμβατικών τροφών

10 Κλινικός Δείκτης Ατοπία (Alm et al., Lancet 1999) Είδος Μελέτης Πληθυσμός Διατμηματική N=295 παιδιά ανθρωποσοφικές οικογένειες Ν=380 παιδιά (πόλη) Συμπέρασμα Μειωμένη Ατοπία με την κατανάλωση βιολογικών τροφών Αλλεργική/ Ατοπική Ευαισθητοποίηση (Alfven et al.,allergy 2006) Έκζεμα (Kummeling et al.,bjn 2008) Υποσπαδίας/ Κρυψορχία (Brantsaeter et al., 2015 HEP) Διατμηματική Ν=14,893 ηλικίες 5 13 ετών ανθρωποσοφικές οικογένειες vs Οικογενειών αναφοράς 5 Ευρωπαϊκών Κρατών Προοπτική Ν=2,700 παιδιά Μελέτη (KOALA birth Cohort Netherlands) Ν=815 Μέτρηση επιπέδων IgE Προοπτική Ν= 35,107 μητέρες αρσενικών βρεφών Νορβηγία (MoBa) Follow-up Μειωμένη εμφάνισης Αλλεργιών με την κατανάλωση βιολογικών τροφών Καμία διαφορά στην εμφάνιση ατοπίας. Μειωμένη εμφάνιση εκζέματος με την κατανάλωση βιολογικού γάλακτος Μειωμένη Εμφάνιση Υποσπαδίας με την κατανάλωση βιολογικών (λαχανικών & γάλακτος) Μηδενική διαφορά για κρυψορχία Τροποποιημένο από Brantsaeter et al., Annu. Rev. Public Health 2017

11 Παρασιτοκτόνα Χρήση επιτρεπόμενων συνθετικών παρασιτοκτόνων: Ζιζανιοκτόνα βασισμένα στο σαπούνι Απολυμαντικά νερού (υποχλωριώδες ασβέστιο & νάτριο) Εντομοκτόνα (βορικό οξύ, Θειο, Θειικός χαλκός) Προγράμματα Παρακολούθησης Επιπέδων USDA (PDP) τρόφιμα California (CDPR) τρόφιμα

13 Εγκεκριμένες ενεργές ουσίες στην EU & τοξικολογική αξιολόγηση από τον EFSA Mie et al., Environmental Health 20017

14 Παρασιτοκτόνα Οργανοφωσφορικά (OP) & Οργανοχλωριωμένα (OCPs) (chlorpyrifos, permethrin, DDE, HCB ) Νευροτοξικά; Καρκινογόνα (POPs); Ενδοκρινικοί διαταράκτες (EDCs);

15 Έκθεση σε OP Τρόποι έκθεσης: 1. Ενδομήτριο ζωή (έμμεση) 2. Τροφή (άμεση)

16 Διατμηματική Μελέτη (Children Pesticide Exposure Study CPES) Ηλικίες 3-11 έτη Παρακολούθηση για 1 έτος (διατροφή = τρόφιμα συμβατικής καλλιέργειας) & Αντικατάσταση με τρόφιμα βιολογικής καλλιέργειας για 5 συνεχόμενες μέρες

17 Μέτρηση επιπέδων OPs μέσω των μεταβολιτών τους στα ούρα (malathion dicarboxylic acid) (MDA) για malathion; 3,5,6-trichloro-2-pyridinol (TCPy) για chlorpyrifos Συλλογή ούρων 2 φορές/ημέρα για 7, 12 & 15 συνεχόμενες ημέρες (Καλοκαίρι-φθινόπωρο-Χειμώνα- Άνοιξη)

18 Αποτελέσματα Lu et al., EHP 2008

19 Lu et al., EHP 2008

20 Προοπτική Μελέτη Δεδομένα από μελέτη Ρέα Ν=689 Ζευγάρια μητέρες-παιδιά (μονή γέννα) Μητέρες: μέτρηση επιπέδων: PCBs, DDE & HCB προγεννητικά, 3o & 4 ο μήνα κύησης

21 Παιδιά: Αξιολόγηση κάρδιο-μεταβολικών παραμέτρων 4 έτη: Σωματομετρικά: Bάρος, Ύψος, Δερματοπτυχή & περίμετρος μέσης Βιοχημικά: λιπίδια (CHOL, HDL-C & LDL-C) & CRP Κυτοκίνες: Λεπτίνη & Αδιπονεκτίνη Αρτηριακή Πίεση

22 Αποτελέσματα Δεκαπλάσια αύξηση των επιπέδων του παρασιτοκτόνου HCB συσχετιζόταν με αύξηση του BMI, σπλαχνικής παχυσαρκίας & ΑΠ των παιδιών στα 4 έτη

23 Προσδιορισμός της συνολικής νευρο-αναπτυξιολογικής δυσχέρειας ετησίως στην EU λόγω EDC Συσχετισμός απώλειας IQ μονάδων & συνολικού δημόσιου κόστους με επίπεδα EDC

24 Έκθεση σε Οργανοφωσφορικά: 1. Απώλεια 13.9 Εκατομμύριων μονάδων IQ Δισεκατομμύρια κόστος Bellanger et al., J Clin Endocrinol Metab 2015

25 Διατμηματική μελέτη N=207, (2-4 ετών) & Ν=446 (5-7 ετών) Διερεύνηση υπέρβασης των επιπέδων 11 τοξικών ουσιών (acrylamide, arsenic, lead, mercury, chlorpyrifos, permethrin, endosulfan, dieldrin, chlordane, DDE, και dioxin)

26 Διαχωρισμός επιπέδων σε : Καρκινογόνα Όρια & Μη-καρκινογόνα όρια (benchmark levels) Εκτιμώμενη πρόσληψη / RfDs RfDs ;

27 Αποτελέσματα Υπέρβαση των καρκινογόνων ορίων και στις δύο ηλικιακές ομάδες

28 Φρούτα & Λαχανικά βασική πηγή οργανοφωσφορικών (chlorpyrifos, permethrin, endosulfan & dieldrin) Γαλακτοκομικά βασική πηγή POPs (Chlordane) στα παιδιά Κρέας & ψάρι βασική πηγή Αρσενικού

29 Θρεπτική Αξία Χρήση παρασιτοκτόνων, λιπασμάτων για μεγαλύτερη σοδειά μειώνει πυκνότητα σε θρεπτικά στοιχεία ; Ανασκοπητική συγκριτική μελέτη από Davis et al 2004: Μεταξύ Σύγκριση δεδομένων θρεπτικών στοιχείων (USDA list) 43 καλλιέργειες

30 Davis et al 2004 J Am Col Nutr

31 Μετά-ανάλυση 343 μελετών Στατιστική μετα-ανάλυση weighted & unweighted data Baranski et al., 2017 BJN

32 Baranski et al., 2017 BJN

33 Αποτελέσματα

34 Αίτια Διαφορών Θρεπτικής Αξίας Υπόθεση 1 η Ταχεία αύξηση φυτού συμβατικής καλλιέργειας = κινητοποίηση θρεπτικών στοιχείων Υπόθεση 2 η Αυξημένο stress φυτού βιολογικής καλλιέργειας για την αντιμετώπιση παρασιτικών απειλών = αύξηση φυτοχημικών

35 Συμπεράσματα 1. Ανάγκη για περισσότερες προοπτικές μελέτες & μελέτες παρέμβασης. 2. Ανάγκη προσδιορισμού ασφαλών επιπέδων των EDC & άλλων τοξικών ουσιών για βρέφη & παιδιά. 3. Η ενσωμάτωση βιολογικών τροφών σε μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να εξασφαλίσει μια ελάχιστη έκθεση βρεφών & παιδιών σε βλαβερές ουσίες.

36 Ευχαριστώ!

Σχετικά έγγραφα

Βιολογικά τρόφιµα. ηµήτρης Γρηγοράκης, MSc Κλινικός ιαιτολόγος- ιατροφολόγος. Κέντρο ιαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου

Βιολογικά τρόφιµα. ηµήτρης Γρηγοράκης, MSc Κλινικός ιαιτολόγος- ιατροφολόγος. Κέντρο ιαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου Βιολογικά τρόφιµα ηµήτρης Γρηγοράκης, MSc Κλινικός ιαιτολόγος- ιατροφολόγος Επιστηµονικός ιευθυντής ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ Κέντρο ιαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου Τα τελευταία χρόνια η παραγωγή βιολογικών